ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Α´ ΤΑΞΗΣ 2ου ΓΕΛ Σπάρτης

ΕΞΑΡΤΗΣΙΟΓΟΝΕΣ ΟΥΣΙΕΣ- ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΙΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ

Εισαγωγή- Σκοπός έρευνας

Οι εξαρτησιογόνες ουσίες είναι χημικές ουσίες που προκαλούν εθισμό, μιακατάσταση δηλαδή, όπου ο χρήστης διακατέχεται από μια μη ελεγχόμενη επιθυμίαχρησιμοποίησης των ουσιών αυτών και οδηγείται σε μια ψυχική και σωματικήκατάπτωση συνοδευομένη από πολύπλοκα συμπτώματα δυσφορίας, πόνου καιεξαθλίωσης. Οι εξαρτησιογόνες ουσίες επιδρούν στον εγκέφαλο.

Οι εξαρτησιογόνες ουσίες προκαλούν αλλαγή στη φυσιολογία του οργανισμούδρώντας στα νευρικά κύτταρα του εγκεφάλου. Εκτός από τις παρενέργειές τους ωςχημικά δηλητήρια του οργανισμού, επηρεάζουν τους νευρώνες, με ανεπανόρθωτοπολλές φορές τρόπο, μεταβάλλοντας τη λειτουργία τους και προκαλώντας εθισμό(ανοχή, εξάρτηση, παθολογική αναζήτηση ουσίας).

Η τοξικομανία αποτελεί παθολογική κατάσταση, σε βιολογικό, συναισθηματικό καιψυχικό υπόβαθρο, που χρήζει ιατρικής και κοινωνικής φροντίδας από εξειδικευμένοεπιστημονικό προσωπικό, με στόχο την μετρίαση των κοινωνικών επιπτώσεων καιτην επαναφορά των χρηστών στην αξιοπρεπή διαβίωση. Οι τοξικομανείς ωςβιολογικά και ψυχικά ασθενείς, πρέπει να μπορούν εύκολα να εντάσσονται σεπρογράμματα απεξάρτησης και να έχουν την μέγιστη δυνατή περίθαλψη.

Το πρόβλημα των ναρκωτικών αφορά όλους μας και επιβάλλεται η συνεχήεγρήγορση για την προστασία των νέων ανθρώπων. Η εκρηκτική διάσταση τουπροβλήματος δεν επιτρέπει ολιγωρία. Οι ιατρικές και κοινωνικές υπηρεσίες τηςπολιτείας και οι κοινωνικές οργανώσεις πρέπει να δραστηριοποιηθούν με στόχο τηνπρόληψη του φαινομένου

Από τις εξαρτησιογόνες ουσίες εξετάζονται οι παρακάτω :

1) Ηρωίνη σελ: 2-16

2) Ηρεμιστικά χάπια: σελ : 17

3) Αλκοόλ σελ : 18-26

4) Νικοτίνη σελ : 27-32

5) Κάνναβη σελ : 33-35

6) Κοκαΐνη σελ : 36-39

1

Επίλογος σελ : 40 Βιβλιογραφία- Διαδικτυακές πηγές σελ : 41

ΟΠΙΟΥΧΑ (ΗΡΩΙΝΗ- ΜΟΡΦΙΝΗ)

ΓΕΝΙΚΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΙΑ ΤΑ ΟΠΙΟΥΧΑ

Το όπιο παράγεται από την κάψα μιας παπαρούνας που καλλιεργείται κυρίως στοΑφγανιστάν και τη Βιρμανία. Είναι ένα από τα αρχαιότερα ναρκωτικά στον κόσμο.Χρησιμοποιείται ως φάρμακο ενάντια στον πόνο, τον βήχα και την αϋπνία, αλλάπροκαλεί εξάρτηση. Η ηρωίνη παράγεται από το όπιο και είναι το ισχυρότεροπαράγωγο, με καθαρότητα περίπου 80%. Η μορφίνη που παράγεται και αυτή από τοόπιο είναι επίσης εθιστική ουσία, η χρήση της περιορίστηκε στην ιατρική καιεπιτρέπεται νοσοκομειακά ως αναλγητικό. To 19ο αιώνα οι αποικιακές δυνάμεις επέβαλλαν το νόμιμο εμπόριο οπίου και τηνεξάπλωσή του σε όλη τη Ασία. Έτσι διαδόθηκε το κάπνισμα οπίου από τοξικομανείς.Το όπιο απαγορεύτηκε τη δεκαετία του 1910 και η ηρωίνη απαγορεύτηκε 10 χρόνιααργότερα , δηλαδή το 1920 .Ωστόσο σε αντίθεση με τη νομοθεσία που ίσχυε πριν 100 χρόνια σήμερα τα οπιούχαείναι παράνομα. Τα οπιούχα είναι τα ισχυρότερα αναλγητικά. Αρχικά καταπραΰνουν όλες τιςδυσάρεστες αισθήσεις εσωτερικές και εξωτερικές. Έτσι ο χρήστης ξεκινά ναλαμβάνει ηρωίνη για ευχαρίστηση αλλά με τον καιρό φτάνει στην εξάρτηση καιαυτό έχει ως αποτέλεσμα να τεθεί στο περιθώριο, αφού απομακρύνεται από τηνοικογένειά του και είναι κάθε μέρα στους δρόμους κλέβοντας πολλές φορές για ναβρει τη δόση του .Η ηρωίνη θεωρείται το ναρκωτικό του περιθωρίου. Το Αφγανιστάν είναι η πρώτη χώρα στην παραγωγή οπίου. Η σημασία τηςπαραγωγής οπίου είναι μεγάλη γι ’αυτή τη χώρα , αφού πολλοί εργάτες εργάζονταιστις φυτείες για να συντηρήσουν τις οικογένειες τους, δηλαδή κάποιοι επιβιώνουν ειςβάρος κάποιων άλλων που οδηγούνται με μαθηματική ακρίβεια στην εξαθλίωση καιπολλές φορές στον θάνατο. Στη δεκαετία του ‘60, στον πόλεμο του Βιετνάμ οι Αμερικανοί στρατιώτες είχανεθιστεί στην ηρωίνη καλής ποιότητας και έπαιρναν μεγάλες δόσεις για μεγάλαδιαστήματα. Η κυβέρνηση Νίξον είχε προγράμματα μεθαδόνης σε κέντρααπεξάρτησης για τους Αμερικανούς στρατιώτες . Όμως πάρα πολλοί από τουςστρατιώτες δεν μπόρεσαν να καταφύγουν στα κέντρα απεξάρτησης και έπρεπε από

2

μόνοι τους να σταματήσουν την ηρωίνη. Η θεραπεία της εξάρτησης από την ηρωίνησήμανε το τέλος του πολέμου και την επιστροφή των απεξαρτημένων στρατιωτώνστην πατρίδα.

Η χρήση των οπιούχων μπορεί να γίνει με διάφορους τρόπους, όπως μέσω της ρινικής οδού (σνιφάρισμα), με ένεση και μέσω της στοματικής οδού, καπνίζοντας τηνουσία.

ΖΩΗ ΤΟΥ ΧΡΗΣΤΗ

ΑΡΧΗ ΚΑΙ ΚΑΤΑΛΗΞΗ

Από τη στιγμή που το άτομο θα ξεκινήσει τη χρήση ουσιών η ζωή του αλλάζειολοκληρωτικά.Για ποιους λόγους όμως μπορεί κάποιος να ξεκινήσει τη χρήση ναρκωτικών καιμετά να μην μπορεί να σταματήσει; Συνήθως παρατηρείται ότι οι περισσότεροι άνθρωποι ξεκινάνε τη χρήσηεξαρτησιογόνων ουσιών κατά τη διάρκεια της εφηβείας. Οι νέοι λοιπόν, φτάνουν στηχρήση ναρκωτικών ουσιών για πολλούς λόγους. Μερικοί απ’ αυτούς ξεκίνησαν νακάνουν χρήση επειδή τους παρότρυναν κοντινοί άνθρωποι, κυρίως φίλοι. Τους είπανότι έτσι θα νιώσουν μια ιδιαίτερη και συγκλονιστική εμπειρία. Η περιέργεια για τοάγνωστο είναι έμφυτη ανάγκη του ανθρώπου. Δεν είχαν ενημερωθεί για τις συνέπειεςπου θα είχε αυτό στη ζωή τους και θέλησαν να ικανοποιήσουν την περιέργειά τουςδοκιμάζοντας τέτοιες ουσίες. Αρχικά οι χρήστες νιώθουν ευχάριστα, αν εξαιρέσουμετις περιπτώσεις που μπορεί να αντιδράσει άσχημα ο οργανισμός τους, όπως πχ νακάνουν εμετό και να νιώσουν για λίγο τύψεις που δοκίμασαν, επειδή στη συνείδησητου άνθρωπου παρόλο που μπορεί να μη γνωρίζει τίποτα περί ναρκωτικών, αυτάέχουν καθιερωθεί ως κάτι «κακό». Αυτό όμως δεν τους αποτρέπουν να δοκιμάσουνγια άλλη μια φορά. Με τη λήψη ηρωίνης και των περισσότερων ναρκωτικών γενικάτα άτομα αρχικά ξεχούν τα προβλήματά τους, τα διώχνουν από τη σκέψη τους καιέτσι δεν μπαίνουν στη διαδικασία να τα αντιμετωπίσουν. Με λίγα λόγια δεν τουςνοιάζει τίποτα, οπότε πέφτουν στην παγίδα και συνεχίζουν τη χρήση θέλοντας ναδιατηρήσουν αυτή την αίσθηση, αφού τα ναρκωτικά και ιδιαίτερα η ηρωίνηνεκρώνουν συναισθηματικά τους χρήστες με αποτέλεσμα αυτοί, εκτός από τηνευχαρίστηση που νιώθουν και την επιθυμία να συνεχίσουν την κατανάλωση τουναρκωτικού για να φτάσουν σε υψηλότερα επίπεδα ευχαρίστησης να μηναισθάνονται οτιδήποτε άλλο. Αυτή είναι η παγίδα και σταδιακά τα άτομα περνάνε

3

στο στάδιο του εθισμού. Εξαιτίας διαφόρων προβλημάτων ή ψυχολογικών τραυμάτωντου παρελθόντος, πολλοί κάνουν χρήση ναρκωτικών, γιατί πιστεύουν ότι έτσι θαβρουν μια πηγή ευχαρίστησης και θα δώσουν τέλος στην υπαρξιακή τους δυστυχία.Κατ’ αυτόν τον τρόπο φτάνουν στην κατάσταση του εθισμού. Εθισμός είναι η σωματικήανάγκη για κάποια ουσία. Για να καλύψουν αυτή την ανάγκη υποδουλώνονται στηνουσία που τους την ικανοποιεί, βάζοντας ως ενέχυρο το σώμα τους ως το μοναδικότρόπο για την ανακούφιση. Η εξάρτηση δεν έρχεται αμέσως και αυτό κάνει τη συντριπτική πλειονότητα τωνχρηστών να πιστεύει ότι θα μπορέσει να σταματήσει προτού εξαρτηθεί, πράγμαπου δεν γίνεται ποτέ, όπως αποδεικνύεται από τα στατιστικά στοιχεία. Έτσι,μέχρι να φτάσουν στο στάδιο της εξάρτησης και της πλήρης υποτέλειας στοναρκωτικό συνεχίζουν τη χρήση πιστεύοντας ότι έτσι θα ελαχιστοποιήσουν ή θαεξαφανίσουν το άγχος και γενικότερα τα αρνητικά συναισθήματα που βίωναν εξαιτίαςτων πολλών προβλημάτων που είχαν, ή θεωρούσαν ότι είχαν. Τέτοιου είδουςπροβλήματα μπορεί να ήταν κοινωνικής, οικονομικής ή ψυχολογικής φύσεως καιένιωθαν ανίκανοι να τα αντιμετωπίσουν. Στη συνέχεια, φτάνοντας στο στάδιο τηςεξάρτησης δεν μπορούν πλέον να διακόψουν τη χρήση , επειδή υποφέρουν από τηνόσο της στέρησης που είναι πολύ οδυνηρή σωματικά και ψυχολογικά. Εξάρτησηείναι το στάδιο όπου η ουσία γίνεται ο λόγος ύπαρξης του ατόμου και συνεπάγεταιδιαρκής αναζήτηση της δόσης του για να νιώθει φυσιολογικά. Αυτό που ξεκίνησε σανκεραυνοβόλος έρωτας, καταλήγει κάτι καθαρά σωματικό. Ο εξαρτημένος άνθρωπος ,ενώ ξεκίνησε για να νιώθει ευχάριστα , τώρα συνεχίζει τη χρήση για να νιώθειφυσιολογικά. Από το πρωί μέχρι το βράδυ η απόκτηση του ναρκωτικού είναι η μοναδική τουέννοια. Η εξάρτηση είναι ασθένεια του εγκεφάλου. Το ναρκωτικό πλέον έχειμεταβάλλει τον τρόπο λειτουργίας του εγκεφάλου.

Ψυχολογική εξάρτηση είναι η εξάρτηση που δεν αφορά απλά και μόνο τις ψυχικέςαλλά και τις πνευματικές ανάγκες του οργανισμού, για το ναρκωτικό στο οποίο έχειεθιστεί. Ακόμα και αν το σώμα έχει αποτοξινωθεί, έχει «καθαρίσει» όπωςχαρακτηριστικά λένε, αυτές οι ψυχικές και πνευματικές ανάγκες που νιώθουν τουςωθούν πάλι σε αυτές τις ουσίες. Η κατάθλιψη και το άγχος, νευρολογικά αίτια κατάκύριο λόγο τους οδηγούν ξανά στη χρήση. Η ψυχολογική διάθεση αυτών τωνανθρώπων δεν είναι καλή αν δεν καταναλώσουν το ναρκωτικό, στο οποίο είναιεθισμένοι. Η σωματική με την ψυχολογική εξάρτηση είναι σίγουρα αλληλένδετες. Η σωματικήεξάρτηση αφορά την εξάρτηση του σώματος από αυτές τις ουσίες. Το ανθρώπινοσώμα πλέον για να μπορέσει να λειτουργήσει έχει ανάγκη την ηρωίνη, η οποία εκείνητη στιγμή λειτουργεί ως φάρμακο. Ο τοξικοεξαρτημένος είναι ο άρρωστος, ο οποίοςαν δεν κάνει άμεσα χρήση θα αντιμετωπίσει ισχυρούς σωματικούς πόνους. Γι’ αυτότις πρώτες μέρες της διακοπής της χρήσης οι πόνοι αυτοί είναι πολύ έντονοι καιανυπόφοροι αρκετές φορές. Οι πόνοι αυτοί αποφεύγονται μόνο στην περίπτωση πουλάβει κάποια άλλη ουσία υποκατάστατη της ηρωίνης. Από την άλλη πλευρά ηψυχολογική εξάρτηση συνεχίζει να υπάρχει ακόμη και αφότου το σώμα έχεικαθαρίσει από την ηρωίνη. Εδώ παίζει καθοριστικό ρόλο ο χαρακτήρας του ατόμου.Αν είναι ισχυρός οι ψυχολογικοί «πόνοι» που θα νιώθει θα φύγουν με τον καιρό,εφόσον γίνει ξανά κυρίαρχος του εαυτού του και βρει τα κίνητρα για να συνεχίσει τηζωή του χωρίς την ηρωίνη. Καταλαβαίνουμε όμως πως στο στάδιο της σωματικήςεξάρτησης η ψυχολογική εξάρτηση θα είναι πιο έντονη, γιατί ο άνθρωπος δεν έχει να

4

αντιμετωπίσει μόνο τις ανάγκες ενός υποταγμένου μυαλού, πρέπει να ικανοποιήσειταυτόχρονα και τις ανάγκες ενός υποταγμένου σώματος.

Οι άνθρωποι που κάνουν χρήση αυτής της ουσίας έχουν επίγνωση του κινδύνου πουδιατρέχει η ζωή τους. Οι ίδιοι ξέρουν ότι η υγεία τους καταστρέφεται μέρα με τημέρα και ότι δεν έχουν πολύ καιρό μπροστά τους, αλλά φοβούνται τη διαδικασία τηςαποτοξίνωσης , δηλαδή τους σωματικούς πόνους . Παρόλο που έχουν επίγνωση τηςκατάστασής τους, επιλέγουν τις περισσότερες φορές να συνεχίσουν τη χρήση απόφόβο να μην υποστούν το στερητικό σύνδρομο, διακινδυνεύοντας έτσι τη ζωή τους.Τέλος , όταν ο χρήστης κάνει χρήση ηρωίνης , οι αισθήσεις του καταστέλλονται καιμε αυτό τον τρόπο οι πόνοι φεύγουν, ψυχικοί και σωματικοί. Εκτός από σωματικήυπάρχει και ψυχολογική εξάρτηση, όπως είδαμε που είναι επίσης δύσκολο νααντιμετωπιστεί. Οι χρήστες για να διακόψουν χρειάζονται στήριξη. Η αδυναμία τουκράτους να προσφέρει βοήθεια είναι άλλος ένας επιπλέον λόγος που καθηλώνει τουςχρήστες στην κατάσταση της εξάρτησης.Επίσης, ένας άλλος σημαντικός λόγος για τον όποιο κάποιοι ξεκινούν τη χρήση τωνναρκωτικών ουσιών είναι ότι μη γνωρίζοντας τις συνέπειες και ταυτόχρονα έχονταςχαμηλή έως και μηδενική αυτοεκτίμηση και αυτοπεποίθηση θέλουν να αποδείξουνστους άλλους και στον εαυτό τους πρωτίστως, ότι έχουν το «θάρρος» να κάνουν κάτι,το οποίο θα τους «ανεβάσει» στα μάτια των άλλων. Ανάμεσα στους τοξικομανείς μπορούμε να συναντήσουμε ανθρώπους που αν δενακολουθούσαν τον δρόμο των ψεύτικων υποσχέσεων θα είχαν εξελιχθεί διαφορετικά.Θα είχαν δημιουργήσει ισχυρές προσωπικότητες και θα είχαν διαπρέψει σεδιάφορους τομείς. Όμως εξαιτίας διαφόρων προβλημάτων, περιέργειας και επιρροήςαπό παρέες οδηγήθηκαν στα ναρκωτικά. Όσον αφορά το χαρακτήρα θα βρούμεαρκετά παιδιά «διαμάντια», άκακους και αγαθούς ανθρώπους όπως χαρακτηριστικάλένε οι ίδιοι οι χρήστες. Το γεγονός ότι κάνουν χρήση ουσιών δεν σημαίνει πωςθέλουν να βλάψουν τους γύρω τους. Κακό στον εαυτό τους κάνουν μόνο.

Οι συχνές ενέσεις μπορεί να καταστρέψουν τις φλέβες και μπορεί να οδηγήσουν σεμολύνσεις των αιμοφόρων αγγείων και των βαλβίδων της καρδιάς.

5

ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ

-Το άτομο κλείνεται στον εαυτό του, απομακρύνεται από τους συγγενείς και από τους φίλους του, ιδιαίτερα από αυτούς που δεν κάνουν χρήση. Επιλέγει να συναναστρέφεται με αυτούς που θα του φανούν χρήσιμοι ως προς την παροχή αυτών των ουσιών.

- Χαρακτηριστική είναι και η αυξημένη σπατάλη χρημάτων. Το άτομο χρειάζεται ολοένα και μεγαλύτερη δόση για να έχει το ίδιο αποτέλεσμα με πριν και γι’ αυτό το λόγο η ζωή του παγιδεύεται σε μια κατάσταση κατά την οποία διαρκώς αναζητά χρήματα για την προμήθεια της επόμενης δόσης .

- Παρατηρείται αλλαγή στη συμπεριφορά, είναι νευρικό και οξύθυμο, βυθίζεται στη μελαγχολία με αποκορύφωμα σε κάποιες περιπτώσεις να παρατηρούνται και τάσεις αυτοκτονίας.

- Όταν φτάσει στο σημείο, στο οποίο θα δίνει τα πάντα για άλλη μια δόση, τότε έχειφτάσει στην πλήρη εξάρτηση. Με το πέρασμα του χρόνου η κατάστασή τουχειροτερεύει, αντιμετωπίζει προβλήματα με το νόμο γιατί μόνο με παράνομουςτρόπους μπορεί να προμηθευτεί τη δόση του. Έτσι πολλοί χρήστες καταλήγουν στηφυλακή. Συχνό φαινόμενο είναι και ο υποτροπιασμός. Υποτροπιασμός είναι όταν έναάτομο ενώ αρχικά ξεκινά την προσπάθεια της απεξάρτησης από τη χρήση τωνναρκωτικών στη συνέχεια εξαιτίας βιολογικών ή ψυχολογικών αναγκών δεν αντέχειμακριά από τις ουσίες και έτσι καταφεύγει πάλι στη χρήση. Αυτό συμβαίνει συχνά,καθώς τα άτομα αυτά δεν έχουν αναπτύξει ακόμη τους κατάλληλους ισχυρούςμηχανισμούς αντοχής και δύναμης για να μην υποκύψουν στις ανάγκες τους. Πολλέςφορές οφείλεται στο γεγονός ότι δεν το έχουν ακόμη πάρει απόφαση για να βρουν τηθέληση και την δύναμη που απαιτείται για μια τέτοια προσπάθεια.Οπότε αν δεν επιδιώξουν να απεξαρτηθούν έχουν μεγάλες πιθανότητες να χάσουντη ζωή τους.

6

Χαρακτηριστικά οι ίδιοι αναφέρουν : «Ο τοξικομανής κοιτάει να πιει να γίνει καλάγια να μην πονάει το κορμί του.» Αυτό σημαίνει ότι ο χρήστης είναι άρρωστος, υποφέρει από έντονους πόνους σεόλο του το σώμα και έχει ανάγκη την ηρωίνη για να σταματήσει να πονάει.Οπότε, τίποτα άλλο δεν έχει σημασία, σκοπός της ζωής του είναι η εύρεση τηςεπόμενης δόσης για να σταματήσουν προσωρινά οι ανυπόφοροι σωματικοί πόνοι.

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑ- ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ- ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ- ΕΡΩΤΙΚΗ ΖΩΗ

Ο χρήστης καθημερινά περνάει έναν εφιάλτη . Όλη την ημέρα το μόνο πράγμα πουκάνει είναι να περιμένει τη στιγμή που θα λάβει τη δόση του. Κοιμάται και ξυπνάειμ ’αυτή τη σκέψη , αφού πλέον αυτές οι ουσίες τον έχουν καταστήσει ανήμπορο γιανα έχει άλλα ενδιαφέροντα . Χάνει την εργασία του και όσο περνάει ο καιρός καιεθίζεται πιο πολύ σε αυτές τις ουσίες όλο και περισσότερο απομακρύνεται από τιςπαρέες του και από την οικογένεια του. Δεν έχει άλλες κοινωνικές συναναστροφέςπέρα από αυτές που σχετίζονται με τα ναρκωτικά και έτσι σταδιακάπεριθωριοποιείται. Επίσης οι άνθρωποι γύρω του απομακρύνονται όταν βλέπουν σετι κατάσταση έχει περιέλθει . Το θλιβερό είναι πως σε κάποιες περιπτώσεις ακόμακαι αυτοί που έχουν καταφέρει να απεξαρτηθούν επειδή κατά τη διάρκεια που έκανανχρήση έχασαν όλους τους φίλους που είχαν, τώρα αν και «καθαροί» νιώθουν μοναξιά,με αποτέλεσμα να οδηγούνται ξανά στη χρήση ναρκωτικών. Επίσης αδυνατεί και δεν ενδιαφέρεται να συνάψει σχέσεις με το άλλο φύλο. Δενυπάρχει ερωτική ζωή, αφού η λήψη ηρωίνης μειώνει σε μεγάλο βαθμό τηνσεξουαλική επιθυμία. Η σωματική και η ψυχολογική πίεση που νιώθει κάποιος ότανβρίσκεται σε αυτή την κατάσταση είναι τόσο μεγάλη που δεν τον αφήνει να σκεφτείκάτι άλλο πέρα από την εύρεση της δόσης. Αλλά και τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας και ειδικά οι γονείς περνούν πολύδύσκολες στιγμές δίχως να μπορούν να βρουν έναν αποτελεσματικό τρόπο επίλυσηςτου προβλήματος. Νιώθουν ανήμποροι να βοηθήσουν το παιδί τους. Το βλέπουνσταδιακά να καταστρέφεται. Ίσως νιώθουν και υπεύθυνοι , γιατί μπορεί ναπιστεύουν πως έχουν ευθύνη για την κατάσταση του παιδιού τους. Επίσης διαλύονταικαι οικονομικά, αφού η καθημερινή χρήση ηρωίνης απαιτεί πολλά χρήματα. Αυτό δενέχει και τόσο μεγάλη σημασία, γιατί περισσότερο φοβούνται για τη ζωή του παιδιούτους, αφού ανά πάσα ώρα και στιγμή μπορεί να καταλήξει στο θάνατο.Στα στέκια που διακινείται η ηρωίνη κυκλοφορούν και άλλες ουσίες όπως το χασίς, ηκοκαΐνη και διάφορα χάπια. Οι χρήστες πολλές φορές καταναλώνουν ταυτόχρονααυτές τις ουσίες, με αποτέλεσμα να επιβαρύνουν την κατάστασή τους. Επίσης οιέμποροι νοθεύουν το καθαρό προϊόν με άλλες ουσίες. Νοθευμένη είναι η ηρωίνη πουαναμιγνύεται με άλλα προϊόντα επιβλαβή και πολλές φορές θανατηφόρα, έτσι ώστενα αυξηθεί η ποσότητά της και οι προμηθευτές να κερδίσουν περισσότερα χρήματα.Η ηρωίνη φτάνει στη χώρα μας σε ποσοστό καθαρότητας κατά μέσο όρο, περίπου 10-20%.Τα τελευταία 2 χρόνια άρχισε να κυκλοφορεί μια νέα ουσία το σίσα, η οποία έχει ωςβάση της υγρά μπαταρίας! Αν κάποιος κάνει χρήση σίσα το αποτέλεσμα είναι ναπεθάνει μέσα σε 5 με 6 μήνες.

ΤΡΟΠΟΙ ΜΕ ΤΟΥΣ ΟΠΟΙΟΥΣ ΕΞΑΣΦΑΛΙΖΟΥΝ ΧΡΗΜΑΤΑ

7

Οι τρόποι για να αποκτήσουν χρήματα, έτσι ώστε να εξασφαλίσουν τη δόση τουςείναι άθλιοι. Αρχικά πουλάνε τα πάντα που έχουν στην ιδιοκτησία τους. Στη συνέχειακαταφεύγουν στις κλοπές , στις ληστείες , στην πορνεία ή γίνονται ακόμα καιέμποροι. Ας σταθούμε λίγο στο εμπόριο. Πολλοί χρήστες ζουν στο δρόμο, είτε γιατίέχουν εκδιωχθεί από το σπίτι τους, είτε γιατί δεν έχουν τα χρήματα να τοσυντηρήσουν, οπότε το εγκαταλείπουν. Στο δρόμο οι συνθήκες είναι εξαιρετικάδύσκολες και απάνθρωπες και προκειμένου να επιβιώσουν πολλοί αναγκάζονται ναασχοληθούν και με το εμπόριο. Προμηθεύονται ναρκωτικά και στη συνέχεια ταπωλούν σε τιμή υψηλότερη από αυτή που τα αγόρασαν. Το εμπόριο περιορίζεται σεμικρές ποσότητες που αρκούν ακριβώς για να εξασφαλιστεί η απαραίτητη δόση. Οιχρήστες που λειτουργούν και ως «βαποράκια»,στην πλειόνοτητά τους, δενενδιαφέρονται για το οικονομικό κέρδος, όπως οι λεγόμενοι μεγαλέμποροιναρκωτικών. Λόγω της εξάρτησής τους αναγκάζονται να εργαστούν για λογαριασμόόλων αυτών που διοχετεύουν τα ναρκωτικά στην αγορά. Βέβαια οφείλουμε να πούμεπως δεν καταφεύγουν όλοι οι χρήστες στο εμπόριο ναρκωτικών.

ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΟΠΙΟΥΧΩΝ ΣΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ ΕΓΚΕΦΑΛΟ

Η ηρωίνη και όλα τα οπιούχα ξεγελούν το σύστημα επικοινωνίας του εγκεφάλου.Ο εγκέφαλος αποτελείται από τους νευρώνες, οι οποίοι επικοινωνούν μεταξύ τους. Ηκακή λειτουργία του εγκεφάλου οφείλεται σε κακό διάλογο των νευρώνων. Για νακυκλοφορήσει μια πληροφορία, οι νευρώνες στέλνουν χημικούς αγγελιαφόρους, τουςνευροδιαβιβαστές. Οι νευροδιαβιβαστές φροντίζουν για την ισορροπία, από την οποίαεξαρτώνται οι φυσικές λειτουργίες του οργανισμού. Για να περάσει η πληροφορίααπό τον ένα νευρώνα στον άλλο, οι νευροδιαβιβαστές μπαίνουν στους κατάλληλουςυποδοχείς. Το 1973 ανακαλύφθηκε πως η ηρωίνη και η μορφίνη μπαίνουν επίσης σεαυτούς τους υποδοχείς του εγκεφάλου. Μετά την ανακάλυψη αυτή δεν φαινότανφυσιολογικό στους επιστήμονες να έδωσε η φύση υποδοχείς στον εγκέφαλο πουενώνονται συγκεκριμένα με μια ουσία που παράγεται από την παπαρούνα. Άραυπάρχουν ουσίες που εκκρίνει ο εγκέφαλος, οι οποίες σε φυσιολογικές συνθήκεςταιριάζουν σε αυτούς τους υποδοχείς. Οι ουσίες αυτές ονομάζονται οπιοειδήπεπτίδια και εκκρίνονται στον εγκέφαλο. Οι ουσίες αυτές είναι απαραίτητες γιατην ύπαρξή μας. Το σύστημα αυτών των οπιοειδών πεπτιδίων ενεργοποιείται σεαγχωτικές η επώδυνες καταστάσεις. Έχει αναλγητική δράση που επιτρέπει στονοργανισμό να αντιμετωπίσει μια επικίνδυνη κατάσταση. Τα οπιοειδή πεπτίδιακαταστέλλουν (σταματούν) τον πόνο και το άγχος μέσα από μια διαδικασίαανταμοιβής- ευχαρίστησης.Όταν δίνουμε σε κάποιον μορφίνη, αυτή κατακλύζει όλο το νευρικό σύστημα,διεγείρει όλους τους υποδοχείς παντού και ταυτόχρονα. Δεν είναι μια φυσικήδιαδικασία. Φυσιολογικά μια κατάσταση πόνου ή στρες διεγείρει συγκεκριμένακυκλώματα και την παραγωγή εγκεφαλικών ή άλλων οπιοειδών πεπτιδίων σεορισμένες συνάψεις, άρα η επίδραση είναι πολύ πιο περιορισμένη. Λαμβάνονταςηρωίνη ή μορφίνη δεν καταστέλλεται μόνο ο πόνος αλλά και η ροή των πληροφοριώνεπεμβαίνοντας στο σύστημα πέδησης (φρένου) του εγκεφάλου, το οποίο ελέγχεταιαπό έναν νευροδιαβιβαστή, ο οποίος ονομάζεται Gaba. Το Gaba είναι επιβραδυντής,

8

κανονικά φρενάρει τους νευρώνες και επιβραδύνει την αποστολή αγγελιοφόρων στονεγκέφαλο. Η ηρωίνη και η μορφίνη εμποδίζουν το gaba να εκπληρώσει την αποστολήτου. Δεν μπορεί πλέον να συγκρατήσει την απελευθέρωση ντοπαμίνης, ενόςνευροδιαβιβαστή που παίζει ρόλο στην αίσθηση της ευχαρίστησης. Οι νευρώνεςκατακλύζονται από ντοπαμίνη, ο μηχανισμός αυτός προκαλεί το λεγόμενο «φλας» τηςηρωίνης. Αυτό συμβαίνει στον επικληνή πυρήνα, στο κέντρο της ευχαρίστησης. Όλατα ναρκωτικά προκαλούν αύξηση της ντοπαμίνης σε αυτή τη μικροσκοπική περιοχή.Η αύξηση της ντοπαμίνης αντιστοιχεί σε αύξηση της αίσθησης ευχαρίστησης.Δημιουργεί δηλαδή τεχνητή- ψεύτικη ευχαρίστηση. Λόγω αυτής της ευχαρίστησηςκατά τη λήψη του ναρκωτικού εθιζόμαστε και θέλουμε να πάρουμε ξανά τοναρκωτικό. Αυτό είναι το πρώτο βήμα προς την εξάρτηση.Το εξωγενές σύστημα οπιοειδών είναι εξαιρετικά ισχυρό. Όταν το ναρκωτικόεπιτίθεται στον εγκέφαλο, μπαίνουν σε λειτουργία μηχανισμοί ψυχολογικοί καιβιολογικοί.

Η χρήση ηρωίνης όπως είδαμε καταλήγει σε εξάρτηση. Η εξάρτηση οδηγεί σεολοένα και μεγαλύτερες δόσεις και έτσι φτάνουμε στο στάδιο της τοξικομανίας. Γιανα φτάσει κάποιος από την απλή χρήση στην τοξικομανία ακολουθεί μια διαδικασίααύξησης της ποσότητας της εξαρτησιογόνου ουσίας. Η ποσότητα αυτή συνεχίζει νααυξάνεται με τον καιρό, αφού ο άνθρωπος νιώθει ότι χρειάζεται να καταναλώνειπερισσότερη ουσία, καθώς πλέον έχει αποκτήσει ανοχή. Δυστυχώς όμως όσο περνάειο χρόνος, ο άνθρωπος κάνει χρήση πολύ μεγάλης δόσης ναρκωτικών ουσιών, μόνοκαι μόνο για να έχει τα ίδια αποτελέσματα που είχε τις πρώτες φορές με πολύμικρότερη ποσότητα. Κατ’ αυτόν τον τρόπο καταλήγει στην τοξικομανία και έτσι ενώγνωρίζει τις συνέπειες, κάνει τα πάντα για να αποκτήσει μια επαρκή ποσότηταναρκωτικών. Τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ένας τοξικομανής εκτός από τηνπαθολογική επιθυμία για κατανάλωση της ουσίας είναι κυρίως η δυσκοιλιότητα , ημικρή όρεξη για φαγητό ,καμία επιθυμία για σεξουαλική επαφή και μειωμένηενεργητικότητα. Το ενδιαφέρον για τα καθημερινά πράγματα χάνεται και δεν έχειόρεξη για τίποτα. Πως συνδέεται όμως η εξάρτηση και η τοξικομανία με τον εγκέφαλο; Ο εγκέφαλοςμας έχει ορισμένους υποδοχείς , που καθένας συντελεί σε μια διαφορετικήλειτουργία. Ο εγκέφαλος υπό φυσιολογικές συνθήκες, με τη βοήθεια αυτών τωνυποδοχέων εκκρίνει από μόνος του ουσίες που είναι απαραίτητες προκειμένου τοάτομο να βιώσει ευχαρίστηση, να αντιμετωπίσει το άγχος και τον πόνο. Οι ουσίεςαυτές που ονομάζονται οπιοειδή πεπτίδια, όπως είδαμε παραπάνω είναι απαραίτητεςγια την επιβίωσή μας. Η ηρωίνη μειώνει το άγχος, τον πόνο και όλες τιςδυσάρεστες αισθήσεις, αλλά με την πάροδο του χρόνου και τη συνεχόμενη χρήσητης, ο εγκέφαλος σταματά να παράγει από μόνος του αυτές τις απαραίτητεςουσίες, γιατί η ηρωίνη καθώς διοχετεύεται στο σώμα, επεμβαίνει στον εγκέφαλοκαι αλλοιώνει τη φυσιολογική λειτουργία των υποδοχέων που ελέγχουν τηνέκκριση αυτών των ουσιών και πλέον οι ουσίες αυτές παράγονται μόνο με τηνκατανάλωση ηρωίνης και των οπιούχων γενικά. Άρα το άτομο για να μην πονάειτο σώμα του και για να μη νιώθει άγχος πρέπει να κάνει χρήση οπιούχων. Έτσι,μόλις σταματήσει την ηρωίνη εμφανίζεται το σύνδρομο στέρησης πουπεριλαμβάνει έντονους-ανυπόφορους σωματικούς πόνους και κυρίως πόνους στακόκαλα, ξαφνικές και απότομες αλλαγές θερμοκρασίας, έντονη αίσθηση τουκρύου, ιδρώτα, ανατριχίλες, φτέρνισμα, διάρροια. Αυτά τα συμπτώματα γίνονταιπιο έντονα καθώς ψυχολογικά συνοδεύονται από υπερβολικό άγχος και κατάθλιψη.

9

Επίσης το άτομο ταλαιπωρείται και από αϋπνία. Τα συμπτώματα της στέρησηςοφείλονται στον εγκέφαλο. Προκειμένου να συνεχίσει να λειτουργεί κανονικά, οεγκέφαλος χρειάζεται να τροποποιήσει τη λειτουργία του. Τα στερητικά συμπτώματα(αγωνία του σώματος) θα κορυφωθούν σε 36-72 ώρες και έπειτα θα συνεχιστούν για2 ακόμη εβδομάδες με μειωμένη ένταση έως ότου εξαφανιστούν τελείως. Πλέον τοσώμα έχει επανέλθει στη φυσιολογική του λειτουργία και δεν έχει ανάγκη τηνηρωίνη. Για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα μετά την αποτοξίνωση το άτομο θασυνεχίσει να ταλαιπωρείται από αϋπνία. Χρειάζονται πολλές εβδομάδες να κοιμηθείφυσιολογικά, ίσως και μήνα εξαιτίας της κατάστασής του. Επίσης είναι αδύναμο νακάνει οτιδήποτε, δεν καταφέρνει να εργαστεί και κουράζεται με το παραμικρό. Ηψυχολογική του διάθεση είναι άσχημη, στα πρόθυρα της κατάθλιψης. Το μόνο πουσκέφτεται είναι το πρόβλημά του και πως θα το ξεπεράσει. Σε αυτό το σημείο αν δενδείξει δύναμη είναι πάρα πολύ πιθανό να υποτροπιάσει.

Για να γίνει η αποτοξίνωση χωρίς τους σωματικούς πόνους, ο χρήστης πρέπει ναξεκινήσει τη λήψη κάποιας άλλης οπιούχας ουσίας, υποκατάστατης της ηρωίνης.Συνήθως η ουσία αυτή είναι η μεθαδόνη, η οποία είναι επίσης εξαρτησιογόνος , αλλάμε διαφορετικές συνέπειες από την ηρωίνη. Η λήψη της μεθαδόνης θα γίνεται υπόστενή ιατρική παρακολούθηση και θα διακρίνεται από σταδιακή μείωση της αρχικήςδοσολογίας, έτσι ώστε το άτομο να απεξαρτηθεί εντελώς. Επίσης το χρονικόδιάστημα που απαιτείται για την ολοκλήρωση της απεξάρτησης διαφέρει από χρήστησε χρήστη και εξαρτάται από πολλούς παράγοντες.

Ύστερα από έρευνες αποδείχτηκε ότι κάποιοι είναι πιο ευάλωτοι στη χρήσηναρκωτικών. Αυτό εξαρτάται από τις ιδιαιτερότητες του καθενός. Ο καθένας μας έχειδιαφορετικά επίπεδα ντοπαμίνης ή νευροδιαβιβαστών. Η ντοπαμίνη εκκρίνεται απότον εγκέφαλο μέσω των υποδοχέων D2 και μας δημιουργεί το συναίσθημα τηςευχαρίστησης. Κάποιοι μπορεί να έχουν πιο πολλούς υποδοχείς D2 από κάποιουςάλλους, με αποτέλεσμα τα ναρκωτικά να τους προκαλούν αποστροφή και οιαντιδράσεις τους να διαφέρουν από αυτούς που έχουν λιγότερους υποδοχείς D2 καιάρα είναι πιο ευάλωτοι στη χρήση ναρκωτικών. Οι τοξικομανείς λόγω τηςκατάχρησης έχουν λίγους υποδοχείς D2. Συμπέρασμα είναι ότι τα υψηλά επίπεδα υποδοχής ντοπαμίνης D2 προστατεύουν απότην χρήση ναρκωτικών. Για παράδειγμα η γυμναστική αυξάνει τα επίπεδα ντοπαμίνηςκαι τονώνει το αίσθημα της αυτοπεποίθησης λόγω της βελτίωσης της φυσικήςκατάστασης που επέρχεται με το πέρασμα του χρόνου. Γι’ αυτό μπορούμε να πούμεότι η γυμναστική δημιουργεί στον ανθρώπινο οργανισμό μια ασπίδα προστασίας απότα ναρκωτικά. Αντίθετα αν κάποιος δεν διαθέτει τόσο υψηλά επίπεδα D2 είναι πιοευάλωτος ως προς τους πειραματισμούς με τις ναρκωτικές ουσίες.

Η τοξικομανία δεν είναι διαστροφή , αλλά μια αληθινά παθολογικήσυμπεριφορά. Έτσι ο χρήστης αφιερώνει πολύ χρόνο στην αναζήτηση τουναρκωτικού και δεν μπορεί να μειώσει τη λήψη του . Με βάση κάποια πειράματαο τοξικομανής συνεχίζει να ζητά τη δόση του ακόμα και όταν γνωρίζει ότι αυτήδεν είναι διαθέσιμη. Συνεπώς είναι έτοιμος να εξαντληθεί προκειμένου να πάρειτη δόση του . Ο τοξικομανής συνεχίζει τη χρήση παρότι συνειδητοποιεί τιςδυσάρεστες συνέπειες. Έτσι συμπεραίνουμε πως έχει ιατρικό πρόβλημα.

Οι γιατροί λένε πως τα ίχνη της ηρωίνης μένουν ανεξίτηλα στον οργανισμό και αυτόαποδεικνύεται μελετώντας τη ζωή των τοξικομανών κατά τη διάρκεια της εξάρτησης

10

και μετά την απεξάρτηση. Επειδή οι εμπειρίες και οι μνήμες εγγράφονται για πάνταστον εγκέφαλο, η επαναφορά ενός τοξικομανούς είναι πολύ δύσκολη γιατί η έλλειψητης ηρωίνης γίνεται αμέσως αισθητή.

ΑΠΕΞΑΡΤΗΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΗΡΩΙΝΗ

Σύμφωνα με τις μαρτυρίες , ένας χρήστης ηρωίνης πρέπει να έχει δυνατό χαρακτήρακαι θέληση. Όλα είναι στο μυαλό δηλώνουν οι χρήστες , αλλά σημαντική είναι και ηυποστήριξη που δέχεται από τον στενό του περίγυρο. Αν ο χρήστης νιώθει ότι μπορείνα στηριχτεί σε φίλους και οικογένεια τότε θα καταλάβει ότι έξω από τον χώρο τωνναρκωτικών και μετά την απεξάρτηση τον περιμένει μία καινούρια ζωή.Οι περισσότεροι ναρκομανείς βιώνουν τις ουσίες εν μέρει αφού δεν γνωρίζουναπόλυτα την ουσία που καταναλώνουν και δεν παρατηρούν τις αλλαγές που γίνονταιστον εαυτό τους κατά τη διάρκεια της χρήσης. Ο εαυτός τους παύει να τουςαπασχολεί αφού έννοια τους γίνεται η εύρεση και κατανάλωση της ουσίας στην οποίαείναι εξαρτημένοι. Κάποια στιγμή μπορεί να φτάσουν στο σημείο που θα νιώσουν τηνανάγκη να σταματήσουν ή να θέσουν ένα όριο. Παρόλο που είναι κάτι πολύ δύσκολοκαι απαιτεί μεγάλη αποφασιστικότητα ο χρήστης μπορεί να νιώσει έτοιμος για τηναπεξάρτηση. Ένας τοξικομανής επιθυμεί τη διακοπή της χρήσης είτε για οικονομικούς λόγους,είτε για λόγους υγείας, είτε γιατί έχει συνειδητοποιήσει ότι προκαλεί μεγάλο καιανεπανόρθωτο κακό στον εαυτό του. Χάνει χρόνια από τη ζωή του ψάχνοντας να βρειηρωίνη. Αν πραγματικά το έχει πάρει σοβαρά απόφαση να ξεφύγει και να σταματήσειτη χρήση πρέπει να αλλάξει περιβάλλον, να σταματήσει να συναναστρέφεται μεάτομα που έχουν σχέση με ναρκωτικά και να επισκέπτεται μέρη που σύχναζε κατάτην περίοδο που έκανε χρήση. Μπορεί να φύγει από την πόλη και να πάει στη φύση ,στην επαρχία , σε παλιούς φίλους, συγγενείς που ενδιαφέρονται γι’ αυτόν καιμπορούν να τον βοηθήσουν. Καλό είναι για να καταπολεμήσει την άσχημηψυχολογική διάθεση να αρχίσει να ασχολείται με δημιουργικές ασχολίες που τουαρέσουν και που είχε παραμελήσει κατά τη διάρκεια της χρήσης.

ΜΕΘΟΔΟΣ ΑΠΕΞΑΡΤΗΣΗΣ ΜΕ ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΜΕΘΑΔΟΝΗΣ Ή ΆΛΛΩΝΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΤΩΝ.

Η διαδικασία διακοπής της χρήσης της ηρωίνης και γενικότερα των ναρκωτικώνουσιών, είναι δύσκολη και επίπονη, καθώς αυτός που κάνει χρήση έχει εξαρτηθείσωματικά και ψυχολογικά. Ο πιο ανώδυνος τρόπος για να σταματήσει είναι νααπευθυνθεί σε κέντρο απεξάρτησης, όπου του χορηγούνται συγκεκριμένες ποσότητεςμεθαδόνης ή βουπρονεφρίνης (σούμποτεξ), για να καλυφθούν οι ανάγκες του σεηρωίνη για να μην πονάει το σώμα του λόγω των στερητικών συμπτωμάτων που θααντιμετωπίσει τις πρώτες μέρες μετά τη διακοπή της χρήσης. Το πρώτο στάδιο τηςαπεξάρτησης ονομάζεται αποτοξίνωση. Η αποτοξίνωση έχει σκοπό τη θεραπεία τηςσωματικής εξάρτησης με ή χωρίς υποκατάστατες ουσίες. Οι ουσίες αυτέςαντικαθιστούν την ηρωίνη στον εγκέφαλο, όμως επιδρούν πιο ήπια στους υποδοχείς.Γι’ αυτό ονομάστηκαν και υποκατάστατες. Με τη χορήγηση αυτών των ουσιώναποφεύγουμε τα συμπτώματα στέρησης και οι υποδοχείς σταματούν αγωνιωδώς να

11

αναζητούν τη δόση τους, βοηθώντας το άτομο να κάνει αποτοξίνωση και στησυνέχεια να μπορεί να λειτουργήσει φυσιολογικά στην κοινωνία. Όμως και οι 2ουσίες προκαλούν εθισμό. Απλώς δεν υπάρχει η αίσθηση έλλειψης της ηρωίνης. Στηνουσία γίνεται η αντικατάσταση ενός παράνομου ναρκωτικού με ένα νόμιμο.Γενικά όμως υπάρχει η τάση να θεωρείται ότι με τη μεθαδόνη δεν επιτυγχάνεταιθεραπεία και ότι αυτή η μέθοδος οδηγεί σε αποτυχία επειδή η εξάρτηση από ηρωίνηαντικαθίσταται από εκείνη της μεθαδόνης. Στην πραγματικότητα η συντήρηση μεμεθαδόνη δεν μπορεί να θεωρηθεί ‘’θεραπεία’’ αλλά ένα υποκατάστατο της ηρωίνηςπου έχει και ορισμένα πλεονεκτήματα:1)Μπορεί να ληφθεί δια της στοματικής οδού, σε μορφή που δεν διαλύεται στο νερόκαι κάνει αδύνατη την ενδοφλέβια.2)Η διάρκεια της ενέργειας της είναι μεγαλύτερη από εκείνη της ηρωίνης (24 ώρες)και επιφέρει μικρότερα προβλήματα στους τοξικοεξαρτημένους .3)Δεν προκαλεί ανοχή, δηλαδή η δόση δεν πρέπει να αυξηθεί με το πέρασμα τουχρόνου.4)Έχει μια «διασταυρούμενη ανοχή» με την ηρωίνη , δηλαδή μπλοκάρει τιςεπιδράσεις της.Από την άλλη η μεθαδόνη είναι μια ουσία που έχει όλες τις δυνατότητες ναδημιουργήσει μια σχέση εξάρτησης , ενώ στο στάδιο της αποτοξίνωσης απαιτεί μιαπερίοδο κατά μέσο όρο πιο μεγάλη από εκείνη που χρειάζεται για την ηρωίνη. Ημεθαδόνη χρησιμοποιείται ευρέως στις τεχνικές αποτοξίνωσης και με σκοπό όχι νααντικαταστήσει την ηρωίνη , αλλά να αμβλύνει το σύνδρομο στέρησης μέσα από μιαπροοδευτική μείωση της δόσης, έτσι ώστε το άτομο με την υποστήριξη ειδικευμένωνγιατρών κυρίως ψυχολόγων και κοινωνικών λειτουργών, καθώς και κοντινώνπροσώπων, να καταφέρει να απεξαρτηθεί.

ΑΠΕΞΑΡΤΗΣΗ ΧΩΡΙΣ ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΤΕΣ ΟΥΣΙΕΣ.

Η απεξάρτηση χωρίς υποκατάστατα είναι μια πολύ δύσκολη διαδικασία. Το άτομο θαπρέπει αρχικά να αντιληφθεί την κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει και νααποφασίσει να απεξαρτηθεί. Όταν στον τοξικομανή δεν χορηγούνται φάρμακα ηαποτοξίνωση ονομάζεται «cold turkey», υπονοώντας το «ανατρίχιασμα» που είναιχαρακτηριστικό γνώρισμα του συνδρόμου στέρησης. Ένας τρόπος είναι να μειώσει σταδιακά την ημερήσια ποσότητα του ναρκωτικού πουκαταναλώνει. Αυτή η προσπάθεια δύσκολα επιφέρει το αναμενόμενο αποτέλεσμα ,αλλά αν το άτομο έχει ισχυρή θέληση μπορεί να το καταφέρει. Κάποιοι μάλισταχρήστες υποστηρίζουν ότι πρέπει να βάλουν τον εαυτό τους σε δοκιμασία για να δουναν θα ξαναπέσουν στην παγίδα. Γιατί, όπως υποστηρίζουν, είσαι πραγματικά δυνατόςόταν μπορείς ανά πάσα στιγμή να πεις όχι στα ναρκωτικά, όταν τα έχεις τριγύρω σουκαι δεν τα επιλέγεις, γιατί έχεις πιο πριν επιλέξει τη ζωή. Δεν είναι λύση να τααποφεύγεις και να κρύβεσαι. Οι ειδικοί όμως καθώς και οι περισσότεροι χρήστεςθεωρούν αυτή την άποψη απόλυτα παρακινδυνευμένη, γιατί μια τέτοιακατάσταση υποστηρίζουν θα έθετε σε κίνδυνο τον πρώην χρήστη, αφού είναισίγουρο πως θα μπει στον πειρασμό να δοκιμάσει ξανά καταλήγοντας και πάλιστην εξάρτηση.

ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ

Αποτελούν κατ’ οίκον πρόγραμμα ‘’drug free’’ (χωρίς χορήγηση φαρμάκων ) στοοποίο χρησιμοποιείται η δυναμική της ομάδας για να τροποποιηθεί ο τρόπος ζωής και

12

το σύστημα αξιών των περιθαλπόμενων , οδηγώντας τους σε μια ζωή φυσιολογική,αυτάρκη και χωρίς ναρκωτικά.

ΕΞΩΤΕΡΙΚΑ ΙΑΤΡΕΙΑ «DRUG FREE»

Αυτή η μέθοδος επέμβασης χαρακτηρίζεται από :Α) θεραπεία σε εξωτερικά ιατρεία, Β) τη μη χρήση φαρμάκων. Πρόκειται γιαπρογράμματα που ποικίλλουν πάρα πολύ όσο αφορά τη διάρκεια, τους στόχους και ταπεριεχόμενα . Από τη μια υπάρχουν προγράμματα πάρα πολύ οργανωμένα ,όπωςθεραπευτικές κοινότητες χωρίς μόνιμη διαμονή και από την άλλη προγράμματα πιοαπλά, που προβλέπουν συναντήσεις για συζήτηση, ψυχαγωγικές δραστηριότητες ήβοήθεια στη λύση προσωπικών προβλημάτων.

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΧΡΗΣΤΩΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΟΛΙΤΕΙΑ

Τονίζουμε πως όλα όσα αναφέρονται προκύπτουν ύστερα από μαρτυρίεςχρηστών.

Σύμφωνα με τις μαρτυρίες αρκετών χρηστών συμπεραίνουμε ότι έχουν βρεθεί σεαυτή την κατάσταση πολλές φορές λόγω οικογενειακών προβλημάτων έχοντας τηνψευδαίσθηση δυστυχώς ότι θα βρουν παρηγοριά στη χρήση ναρκωτικών ουσιών.Εκτός από την προσωπική ευθύνη υπάρχει και μεγάλη κοινωνική και κατά συνέπειακρατική ευθύνη. Το κράτος ποτέ δεν έλαβε ισχυρά μέτρα για την πρόληψη τηςχρήσης, τη σωστή ενημέρωση , τον περιορισμό των διακινήσεων και την παροχήβοήθειας για τους εξαρτημένους χρήστες. Το κράτος είναι υπεύθυνο να επέμβειανοίγοντας και άλλες μονάδες όπως ο ΟΚΑΝΑ που να παρέχουν μεθαδόνη, έτσι ώστενα μην υπάρχει λίστα αναμονής και όλοι να μπορούν από τη στιγμή που κάνουν τηναίτηση να μπαίνουν στο πρόγραμμα.Επίσης θα μπορούσε να δημιουργήσει περισσότερες ειδικές κλινικές απεξάρτησης,όπως υπάρχουν στο εξωτερικό που μένουν έγκλειστοι σε όλο το διάστημα τηςθεραπείας, έτσι ώστε να μη διαμένουν στους δρόμους και να κινδυνεύουν ναξανακάνουν χρήση. Είναι σημαντικό να τονίσουμε πως οι υπηρεσίες αυτών τωνμονάδων θα πρέπει να παρέχονται δωρεάν στους χρήστες και στις οικογένειέςτους, γιατί υπάρχουν πολλοί εξαρτημένοι που ανήκουν στα χαμηλά εισοδηματικάστρώματα και δεν μπορούν να επωμιστούν το δυσβάστακτο κόστος που απαιτείταιγια την παρακολούθηση του θεραπευτικού προγράμματος μιας ιδιωτικής κλινικής.

Η ηρωίνη είναι το πιο επικίνδυνο ναρκωτικό. Όπως συμβαίνει και με τα υπόλοιπαναρκωτικά, έτσι και με την ηρωίνη η πολιτεία θα πρέπει να βοηθάει τουςτοξικομανείς να απεξαρτηθούν. Συνήθως όμως η πολιτεία περιθωριοποιεί τουςτοξικομανείς αναγκάζοντάς τους να ζουν εξαθλιωμένοι σε δημόσιους χώρους, όπωςπλατείες και πάρκα. Πολλές φορές όμως και από εκεί, σύμφωνα με μαρτυρίες τους

13

προσπαθεί να τους απομακρύνει, γιατί η κατάστασή τους δείχνει και την αδυναμίατων κρατικών αρχών να λάβουν ουσιαστικά και αποτελεσματικά μέτρα για τηνκαταπολέμηση των ναρκωτικών, την προστασία της υγείας των τοξικομανών και τηνομαλή επανένταξή τους στην κοινωνία. Ενδιαφέρεται πρωτίστως να τους μετακινήσεισε άλλο σημείο για να απομονωθούν και να μην φαίνονται, γιατί πολλοί πιστεύουνπως ένα τέτοιο θέαμα καταστρέφει την αισθητική του χώρου, απωθεί τους πολίτες καιέχει αρνητικές επιπτώσεις στον τουρισμό .Τέτοιες μέθοδοι όμως καλύπτουν τοπρόβλημα προσωρινά χωρίς να προσφέρουν λύσεις για την αντιμετώπισή του, ενώαντίθετα συντελούν στη διατήρησή του. Οι χρήστες ηρωίνης χρειάζονται άμεσαβοήθεια. Γι’ αυτό το λόγο θα πρέπει να δημιουργηθούν πλήρως εξοπλισμένοιοργανισμοί απεξάρτησης , που θα παρέχουν στους χρήστες μεθαδόνη ή οποιαδήποτεάλλη ουσία υποκατάστατη της ηρωίνης, για να τους βοηθήσουν να απεξαρτηθούν. Ημεθαδόνη θεωρείται απαραίτητη για τους χρήστες ναρκωτικών που δεν μπορούν απόμόνοι τους, δηλαδή χωρίς τη βοήθεια υποκατάστατων να απεξαρτηθούν, διότι αρχικάτους απαλλάσσει από τον σωματικό πόνο και έπειτα ακολουθώντας συγκεκριμένοπρόγραμμα και με τη βοήθεια ψυχολόγου αποτελεί μια ασπίδα προστασίας για να μηνυποτροπιάσουν οι πρώην χρήστες. Για να πραγματοποιηθεί αυτό είναι πολύσημαντικό όταν ένας τοξικομανής κάνει αίτηση για να μπει σε ένα πρόγραμμααπεξάρτησης να ξεκινά αμέσως τη θεραπεία. Τα σημαντικότερα προβλήματα πουαντιμετωπίζουν οι χρήστες είναι η περιθωριοποίησή τους από την κοινωνία πουσυνοδεύεται και από στιγματισμό, ακόμη και όταν σταματήσουν εντελώς τη χρήσηκαι η μεγάλη λίστα αναμονής για την είσοδό τους στα κέντρα απεξάρτησηςπροκειμένου να τους χορηγηθεί μεθαδόνη. Προτεραιότητα δίνεται σε αυτούς πουέχουν οικογένεια και άλλες υποχρεώσεις ή που πάσχουν από σοβαρές ασθένειες, οιοποίες επιδεινώνονται με τη χρήση ηρωίνης, σε πολύτεκνους κτλ. Από το Νοέμβριο του 2011 ορισμένα δημόσια νοσοκομεία ξεκίνησαν τη χορήγησημεθαδόνης και άλλων υποκατάστατων στα άτομα που βρίσκονται στη λίστααναμονής. Αυτό, αξίζει να τονίσουμε πως είναι ένα πολύ θετικό βήμα για την παροχήβοήθειας στην ευαίσθητη αυτή ομάδα του πληθυσμού. Μέχρι τότε υπήρχαν μόνο τακέντρα απεξάρτησης του ΟΚΑΝΑ και στα διάφορα παραρτήματα χορηγούσαν τηνμεθαδόνη σε υγρή μορφή και σε χάπια στους χρήστες που παρακολουθούσαν τοπρόγραμμα. Όμως ο μέσος χρόνος αναμονής στην Ελλάδα για να παρακολουθήσει κάποιος τοπρόγραμμα χορήγησης μεθαδόνης ήταν περίπου 7 χρόνια και 2 μήνες σε αντίθεση μετην Πορτογαλία παραδείγματος χάριν που ο μέσος χρόνος αναμονής δεν ξεπερνάτους 2-3 μήνες επειδή υπάρχουν περισσότερα κέντρα. Μέσα σε αυτό το χρονικόδιάστημα οι χρήστες μπορεί να είχαν πεθάνει ή να είχαν μπει φυλακή. Οι εξαρτημένοι από το πρωί μέχρι το βράδυ γυρίζουν στους δρόμους για ναεξασφαλίσουν τη δόση τους. Με τη χορήγηση υποκατάστατων μειώνεται ο αριθμόςτων χρηστών που διαμένουν στο δρόμο, με αποτέλεσμα να περιορίζεται ηπαραβατικότητα και η εγκληματικότητα. Επίσης πολλοί εφόσον περνάνε το στάδιοτων σωματικών στερητικών συμπτωμάτων έχουν τη δυνατότητα να εργαστούν και ναβελτιώσουν τις συνθήκες ζωής τους. Μπορούν με το πέρασμα του χρόνου ναδημιουργήσουν οικογένεια. Όμως για να ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, πουαυτό καθορίζεται από το γιατρό πρέπει καθημερινά να λαμβάνουν μεθαδόνη.

Αξίζει να σημειώσουμε πως στα κέντρα απεξάρτησης οι χρήστες δεν επιβαρύνονταιμε χρήματα για να αποκτήσουν μεθαδόνη, ενώ το εβδομαδιαίο κόστος για την αγοράηρωίνης είναι πολύ μεγάλο φτάνοντας σε σημείο ο χρήστης να στερείται ακόμη καιτην τροφή του για να εξασφαλίσει την απαραίτητη δόση.

14

Πρέπει όμως να τονίσουμε πως επειδή η μεθαδόνη είναι και αυτή ναρκωτικό, οδηγείσε εθισμό και εξάρτηση. Επίσης ο συνδυασμός ηρωίνης και μεθαδόνης μπορεί νααποβεί θανατηφόρος για τον χρήστη. Γι’ αυτό πρέπει να χορηγείται από γιατρό καινα μειώνεται σταδιακά η δοσολογία μέχρι τη διακοπή της χρήσης της.Οι απόψεις για τη μεθαδόνη ανάμεσα στους χρήστες διίστανται. Μερικοίισχυρίζονται πως βοηθά το χρήστη να ξεφύγει από την ηρωίνη και να βελτιώσει τιςσυνθήκες ζωής του ,αφού δεν θα είναι αναγκασμένος να γυρίζει στους δρόμους καινα ψάχνει να βρει χρήματα . Άλλοι χρήστες ισχυρίζονται πως η χορήγηση μεθαδόνηςδεν είναι αποτελεσματική, γιατί εγκαταλείπουν το ένα ναρκωτικό και οδηγούνται στοάλλο. Επίσης είναι πιο πιθανό να υποτροπιάσουν στο μέλλον, γιατί στο πίσω μέροςτου μυαλού τους θα έχουν τη λύση της μεθαδόνης. Όπως χαρακτηριστικά είπε έναςχρήστης : «όλα είναι στο μυαλό». Αυτό πρέπει να παλέψει κάποιος που θέλει ναξεφύγει από τον κόσμο των ναρκωτικών. Στέκεται όρθιος, όταν μπορεί ναστηριχτεί στα πόδια του και δεν έχει ανάγκη από δεκανίκια. Οι τοξικομανείς δεν πρέπει να στιγματίζονται κοινωνικά. Οι χρήστες είναι άνθρωποιάρρωστοι σωματικά και ψυχολογικά και πρέπει να αντιμετωπίζονται με ευαισθησίαέτσι ώστε να καταστούν και πάλι δυνατοί για να πάρουν στα χέρια τους την ίδια τουςτη ζωή. Θλιβερό είναι το γεγονός πως τοπικές κοινωνίες αντιδρούν στη δημιουργία μονάδωναπεξάρτησης μέσα στα νοσοκομεία, γιατί δεν υπάρχει ουσιαστική ενημέρωση για τιςαιτίες και τις συνέπειες της χρήσης των ναρκωτικών, με αποτέλεσμα πολλοίάνθρωποι να μην έχουν συνειδητοποιήσει ότι ο τοξικοεξαρτημένος δεν είναιεγκληματίας, αλλά άρρωστος και αν δεν μπορεί από μόνος του να απεξαρτηθείπρέπει να μεριμνήσει η πολιτεία και να του παράσχει την απαραίτητη βοήθειαμέσα από τα νοσοκομεία.

Τα τελευταία χρόνια λόγω της αύξησης των θανάτων από μολυσματικές ασθένειεςπου οφείλονται στη χρήση ναρκωτικών, οι υπάλληλοι του ΟΚΑΝΑ βγαίνουν στουςδρόμους και μοιράζουν καθαρές σύριγγες, έτσι ώστε να προλάβουν την εξάπλωσηθανατηφόρων ασθενειών , όπως του AIDS και της ηπατίτιδας. Με τιςχρησιμοποιημένες σύριγγες μεταδίδονται πολλές ασθένειες επικίνδυνες για τη ζωήτων ανθρώπων. Σκοπός τους είναι να απαλλάξουν τους τοξικομανείς απόπερισσότερα προβλήματα και να προλάβουν την εξάπλωση μολυσματικώνασθενειών. Βέβαια οφείλουμε να τονίσουμε πως αυτή η τακτική αντιμετωπίζειπροσωρινά τον κίνδυνο και δεν συντελεί στην εξάλειψη του προβλήματος.

Μια άλλη παράμετρος που πρέπει να εξετάσουμε είναι οι συνθήκες κράτησης τωνχρηστών στα σωφρονιστικά ιδρύματα. Όταν η αστυνομία συλλαμβάνει ανθρώπους που έχουν στην κατοχή τους παράνομεςουσίες τους οδηγεί στο τμήμα. Αν η ποσότητα των ναρκωτικών είναι μικρή οσυλληφθέν κατηγοριοποιείται ως χρήστης και αφήνεται ελεύθερος. Αν όμως ηποσότητα υπερβαίνει ένα συγκεκριμένο όριο, τότε ο συλληφθέν χαρακτηρίζεταιέμπορος και προφυλακίζεται. Σύμφωνα με μαρτυρίες χρηστών, ενώ μπαίνουν φυλακήγια τιμωρία και συμμόρφωση, εκεί αντίθετα θα έχουν τη δυνατότητα να συνεχίσουντην προμήθεια και χρήση ναρκωτικών. Με άλλα λόγια στις περισσότερες φυλακέςσύμφωνα πάντα με τις μαρτυρίες γίνεται διακίνηση ναρκωτικών. Χάνει κάποιος τηνελευθερία του, γιατί συνελήφθη έχοντας στην κατοχή του παράνομες ουσίες, αλλάστη φυλακή μπορεί να κάνει το ίδιο. Συνεχίζει να είναι χρήστης, αλλά τώρα είναιένας φυλακισμένος χρήστης. Αυτή είναι η διαφορά.

15

Άρα για να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα πρέπει να εστιάσουμε στην πρόληψη καιόχι στην καταστολή. Χρειάζεται ευαισθητοποίηση της κοινωνίας, η οποία θα επέλθειμέσω της ενημέρωσης από όλους τους φορείς και ιδιαίτερα από τα σχολεία. Με αυτότον τρόπο οι τοξικομανείς δεν θα στιγματίζονται και δε θα περιθωριοποιούνται, αφούη κοινωνία θα συνειδητοποιήσει τη δύσκολη θέση στην οποία βρίσκονται. Θααντιμετωπίζονται ως ασθενείς που χρήζουν άμεσης ιατρικής βοήθειας για ναυπερνικήσουν το πρόβλημά τους και να επιστρέψουν στους ρυθμούς μιαςφυσιολογικής ζωής. Η ενημέρωση θα αποτρέψει πολλούς νέους να πειραματιστούν μετα ναρκωτικά. Το κράτος πρέπει να δημιουργήσει κατάλληλα εξοπλισμένουςοργανισμούς για να βοηθήσει τους χρήστες ναρκωτικών. Είναι ανάγκη νααντιμετωπίζουμε κατάματα το πρόβλημα των ναρκωτικών, αντί να παριστάνουμε πωςδεν υπάρχει. Για να πραγματοποιηθεί αυτό χρειάζεται σωστή ενημέρωση, έτσιώστε όλοι να γνωρίζουν τις αιτίες που το προκαλούν και τις συνέπειες που έχει ηχρήση εξαρτησιογόνων ουσιών.

Συνοψίζοντας θα μπορούσαμε να πούμε πως οι επιπτώσεις από τη χρήση της ηρωίνηςείναι οι εξής:

• Δυσκοιλιότητα• Κρύος ιδρώτας• Φαγούρα• Εξασθένιση του ανοσοποιητικού συστήματος• Κώμα• Ασθένειες του αναπνευστικού• Εξασθένιση των μυών, μερική παράλυση• Μειωμένη σεξουαλική ικανότητα και μακροπρόθεσμη ανικανότητα στους

άντρες• Διαταραχές του εμμηνορροϊκού κύκλου στις γυναίκες• Ανικανότητα οργασμού (στους άντρες και στις γυναίκες)• Απώλεια μνήμης και διανοητικής λειτουργίας• Εσωστρέφεια• Φλύκταινες (φουσκάλες με πύον) στο πρόσωπο• Απώλεια όρεξης• Αϋπνίες• Σάπισμα των δοντιών

16

ΗΡΕΜΙΣΤΙΚΑ ΦΑΡΜΑΚΑ ΚΑΙ ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ

Τα φάρμακα και τα ηρεμιστικά δημιουργήθηκαν για να καταπραΰνουν τον πόνο καιτο άγχος. Όμως το άγχος είναι κάτι φυσιολογικό και απαραίτητο για όλους, αλλάκάποιοι υπερβαίνουν το όριο και τους είναι αναγκαία η χρήση ηρεμιστικών. Μέχρι ναπάρουν το φάρμακο περνούν κάποιες δύσκολες καταστάσεις, όπως υπερβολικότρέμουλο από εσωτερικά ρίγη που συνοδεύεται από αίσθημα πόνου και έντονος,αόριστος φόβος ότι κάτι άσχημο θα τους συμβεί. Αυτή είναι η λεγόμενη κρίσηπανικού. Μόλις όμως πάρουν το ηρεμιστικό, όλα αυτά τα αισθήματα μειώνονται καιστο τέλος με την πάροδο συγκεκριμένου χρονικού διαστήματος, εξαλείφονται. Ταηρεμιστικά δηλαδή λειτουργούν ως χειρόφρενο στο σύστημα επιβράδυνσης τουεγκεφάλου Gaba. Οι άνθρωποι που αγχώνονται υπερβολικά και παθαίνουν κρίσειςπανικού έχουν πρόβλημα με το σύστημα Gaba του εγκεφάλου, γιατί δεν λειτουργείσωστά, έτσι ώστε να σταματήσει η κρίση πανικού, όπως δηλαδή συμβαίνει στουςανθρώπους που έχουν φυσιολογικό άγχος. Το σύστημα Gaba δηλαδή ρυθμίζει σεφυσιολογικά όρια το άγχος στον οργανισμό μας, γι’ αυτό λέγεται και επιβραδυντήςαφού σταματά το άγχος. Άρα εκεί όπου το σύστημα Gaba δεν λειτουργεί σωστάσυμπληρώνεται από ηρεμιστικά και αγχολυτικά, προκειμένου να σταματήσει η κρίσηπανικού που προέρχεται από υπερβολικό και μη ελεγχόμενο άγχος. Οιβενζοδιαζεπίνες που υπάρχουν στα ηρεμιστικά είναι υπεύθυνες γι’ αυτή τησυγκεκριμένη λειτουργία. Τα ηρεμιστικά και τα αγχολυτικά προκαλούν εθισμό.Μάλιστα έχει διαπιστωθεί ότι μερικές φορές κάποιοι άνθρωποι εθίζονται πιο εύκολαστα χάπια, παρά στην ηρωίνη.Παρόλα αυτά όλοι οι άνθρωποι που κάνουν χρήση ηρεμιστικών είναι απαραίτητο ναγνωρίζουν από τον γιατρό τους ότι η κατανάλωση του φαρμάκου θα πρέπει να γίνεταιγια περιορισμένο χρονικό διάστημα, έτσι ώστε να μην οδηγηθούν στον εθισμό. Είναιεπίσης σημαντικό η απόφαση για τη λήψη του φαρμάκου, την καθημερινή ποσότητακαι το χρονικό διάστημα κατανάλωσης να λαμβάνεται από τον γιατρό, χωρίς να

17

παίρνει πρωτοβουλίες από μόνος του ο ασθενής. Επίσης αξίζει να τονίσουμεπως σε τέτοιες περιπτώσεις όταν αντιμετωπίζουμε πρόβλημα άγχουςείναι φρονιμότερο προτού καταφύγουμε στη λήψη ηρεμιστικών νααναζητήσουμε τους λόγους από τους οποίους προέρχεται το άγχος μαςκαι να τους αντιμετωπίσουμε ανακαλύπτοντας τα πράγματα εκείνα πουμας δίνουν πραγματική χαρά και νόημα στη ζωή μας. Και αυτάσίγουρα δεν είναι τα ηρεμιστικά και όλων των ειδών τα φάρμακα καιναρκωτικά.

ΑΛΚΟΟΛ

Ο αλκοολισμός προσδιορίστηκε ως νόσος το 1972 από το γιατρό Coakly Letterson.Αλκοολισμός σημαίνει δηλητηρίαση από αλκοόλ και παρουσιάζεται σε 2 μορφές :την οξεία και την χρόνια μέθη.Η οξεία μέθη είναι μια μορφή του αλκοολισμού. Η κατανάλωση υπερβολικήςποσότητας αλκοόλ οδηγεί σε οξεία μέθη. Επίσης σημαντικό ρόλο για την εκδήλωσηοξείας μέθης παίζει ρόλο η κατάσταση του ατόμου πχ φύλο, ιδιοσυγκρασία κτλ.

18

Συνέπειες της οξείας μέθης είναι οι διαταραχές συνείδησης , αναστολή φραγμών ,μειωμένη αντίληψη έως κώμα και θάνατος.Χρόνια μέθη είναι η κατάσταση κατά την οποία γίνεται καθημερινή χρήση υψηλήςποσότητας αιθανόλης. Τα άτομα είναι ανίκανα να αντισταθούν στην κατανάλωσηαλκοόλ γιατί δεν μπορούν να λειτουργήσουν φυσιολογικά χωρίς αυτό. Σύμφωνα με τον Ουίλιαμ Σαίξπηρ «το αλκοόλ προκαλεί επιθυμία αλλά αφαιρείικανότητα».Λέγοντας αυτό εννοεί πως το αλκοόλ στην αρχή φαίνεται ωραίο και σου δίνει ώθησηνα κάνεις κάποιες εργασίες – δραστηριότητες αλλά στη συνέχεια εμφανίζεται ανοχήκαι χρειάζεσαι ολοένα και μεγαλύτερη δόση για να καλύψεις τις ανάγκες σου, μεαποτέλεσμα χωρίς αλκοόλ να είσαι ανήμπορος να κάνεις το οτιδήποτε.

ΛΟΓΟΙ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΟΠΟΙΟΥΣ ΑΡΧΙΖΕΙ ΚΑΠΟΙΟΣ ΤΗΝ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΑΛΚΟΟΛ

Κάποιος μπορεί να ξεκινήσει την κατανάλωση αλκοόλ μέσα από την οικογένεια τουαλλά και μέσα από τις παρέες του.Πολλά παιδιά έχουν αρχίσει να πίνουν από πολύ μικρή ηλικία. Αυτό συμβαίνει επειδήπιστεύουν ότι το αλκοόλ θα τους κάνει να χαλαρώσουν και να έχουν μεγαλύτερηαυτοπεποίθηση. Για παράδειγμα κάποια παιδιά που ντρέπονται ή δεν νιώθουν αρκετήαυτοπεποίθηση, πίνοντας αλκοόλ πιστεύουν εσφαλμένα ότι αποκτούν όσηαυτοπεποίθηση χρειάζονται ώστε να νιώθουν καλύτερα και να συμμετέχουν σεδιάφορες κοινωνικές δραστηριότητες με τους φίλους τους. Επίσης σύμφωνα μεμαρτυρίες πολλά παιδιά πέφτουν στο αλκοόλ εξαιτίας κάποιων οικογενειακώνπροβλημάτων που αντιμετωπίζουν στο σπίτι τους, γιατί τους δημιουργεί τηνψευδαίσθηση ότι το αλκοόλ τα βοηθά να ξεχνούν αυτά τα προβλήματα και γενικάόλες τις ανησυχίες τους.

ΤΡΟΠΟΣ ΠΟΥ ΤΟ ΑΛΚΟΟΛ ΕΠΗΡΕΑΖΕΙ ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ

Το αλκοόλ είναι ισχυρή εξαρτησιογόνος ουσία όταν καταναλώνεται για μεγάλοχρονικό διάστημα . Απορροφάται ταχέως από το στομάχι και διανέμεται γρήγορα σεόλα τα υγρά του σώματος . Το μεγαλύτερο ποσοστό διασπάται από τα ένζυμα τουήπατος , ενώ μικρό ποσοστό αποβάλλεται από τους πνεύμονες , τα ούρα και τονιδρώτα . Η γεύση , η οσμή και η ικανότητα των αλκοολούχων ποτών που προσφέρουνχαλάρωση και ευφορία το κάνουν ιδιαίτερα δημοφιλές στους καταναλωτέςανεξαρτήτου ηλικίας και φύλου , ειδικά σε περιόδους γιορτών . Ένα βαρύοινοπνευματώδες ποτό έχει μεγάλη περιεκτικότητα σε αλκοόλ . Σε περίπτωσηκατάχρησης αλκοόλ το άτομο παρουσιάζει συμπτώματα σωματικά και ψυχολογικάγνωστά ως μέθη . Αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν επιθετικότητα , αδυναμία κριτικήςσκέψης , αδυναμία συγκέντρωσης , ευερεθιστότητα , ευφορία ή κατάθλιψη κ.α .Σωματικές ενδείξεις είναι το κόκκινο πρόσωπο , η συγκεχυμένη ομιλία, η αστάθειαστις κινήσεις. Ένα άλλο χαρακτηριστικό της μέθης είναι η άρση των αναστολών .Έτσι το άτομο αρχικά μπορεί να εμφανιστεί πολύ έξυπνο , κοινωνικό , με ισχυρήαυτοπεποίθηση και υπερκινητικό έχοντας οξυμένη ικανότητα σκέψης , αλλά όσοπροχωρά η κατανάλωση γίνεται μελαγχολικό , αργό , εσωστρεφές και τελικά μπορείκαι να χάσει τις αισθήσεις του. Ένα από τα πιο σοβαρά προβλήματα που σχετίζονταιμε την υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ είναι τα αυτοκινητιστικά ατυχήματα.

19

Σύμφωνα με τις μαρτυρίες πρώην αλκοολικών, το αλκοόλ προκαλεί στονκαταναλωτή αυξημένη αίσθηση αυτοπεποίθησης. Δεν νιώθει ντροπή , νομίζει ότιείναι ‘’ανθεκτικός’’ , δηλαδή νομίζει πώς μπορεί να κάνει περισσότερα πράγματαχάρη στο αλκοόλ. Η γεύση , η οσμή των ποτών δημιουργούν στον καταναλωτήχαλάρωση και ευφορία.

Τα «ψέματα του αλκοόλ»Το αλκοόλ δημιουργεί ένα δικό του κόσμο χωρίς προβλήματα . Όλα γύρω σου ταβλέπεις αισιόδοξα και νομίζεις πως είσαι δυνατός ,νιώθεις αυτοπεποίθηση καινομίζεις ότι μπορείς να καταφέρεις τα πάντα.Το αλκοόλ για πολλούς θεωρείται ισχυρότερη «παραμύθα» από την ηρωίνη επειδήείναι πιο ύπουλο γιατί στα πρώτα στάδια του αλκοολισμού δεν επηρεάζει τόσο τηνεξωτερική εμφάνιση όσο η ηρωίνη και επίσης κάποιος που καταναλώνει αλκοόλ σεμεγάλες ποσότητες και σε συχνή βάση αργεί να εξαρτηθεί από το αλκοόλ συγκριτικάμε αυτόν που κάνει χρήση ηρωίνης, ο οποίος εξαρτάται από την ουσία σε πολύμικρότερο χρονικό διάστημα. Το αλκοόλ θεωρείται μεγάλος τοκογλύφος, γιατί για να ξεπληρώσεις τον ωραίο καιταυτόχρονα ψεύτικο κόσμο που σου προσφέρει σου ζητά για αντάλλαγμα την ίδιασου την ύπαρξη και σε υποδουλώνει σωματικά και ψυχικά.Πολλοί θεωρούν το αλκοόλ χειρότερο από την ηρωίνη, καθώς πιστεύουν ότιπροκαλεί μεγαλύτερη ψυχολογική εξάρτηση. Οι αλκοολικοί δεν συνειδητοποιούν καιδεν παραδέχονται ότι είναι εξαρτημένοι. Πιστεύουν ότι αντέχουν την κατανάλωσήτου και ότι δεν πρόκειται ποτέ να εξαρτηθούν. Για πολλούς εξαρτημένος είναι αυτόςπου κοιμάται στα παγκάκια. Τους ακούς να λένε: «Κοίταξέ με, είμαι μια χαρά, μένωσπίτι μου και πηγαίνω στη δουλειά μου, εξαρτημένοι είναι αυτοί που δεν το αντέχουν,εγώ το πίνω, δεν με πίνει…». Αυτό αποτελεί παγίδα, καθώς το αλκοόλ φαίνεται πιοαθώο από την ηρωίνη, γιατί οι δυσάρεστες συνέπειες της χρήσης του βγαίνουν στηνεπιφάνεια μετά από μεγάλο χρονικό διάστημα, σε αντίθεση με την ηρωίνη πουγίνονται ευδιάκριτες σε σύντομο χρονικό διάστημα. Επιπλέον το αλκοόλ δεν είναιπαράνομο και αυτό αποτελεί άλλη παγίδα, γιατί η νομιμότητα το απενοχοποιεί. Οηρωινομανής «τρυπιέται» για να πάρει τη δόση του, ενώ ο αλκοολικός απλά πίνειπολύ, κάνει κάτι που όλοι κάνουμε, με την ευχή του νόμου, απλά υπερβάλλει. Αυτόδυστυχώς πιστεύουν όσοι δεν γνωρίζουν. Όπως δεν είναι φυσιολογικό να«τρυπιέσαι», έτσι δεν είναι φυσιολογικό να καταναλώνεις αλκοόλ και μάλιστα σετέτοιες ποσότητες που θέτουν σε κίνδυνο τη ζωή σου. Η ηρωίνη και το αλκοόλ είναισκληρά ναρκωτικά, προκαλούν έντονη σωματική και ψυχολογική εξάρτηση και έχουνοδηγήσει στο θάνατο πολλούς ανθρώπους. Η απεξάρτηση και στις 2 περιπτώσειςείναι πάρα πολύ δύσκολη, αλλά όχι ακατόρθωτη. Με τη διαφορά ότι η ηρωίνη είναιπαράνομη και το αλκοόλ νόμιμο.

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΑΛΚΟΟΛΙΣΜΟΥ

Σύμφωνα με μαρτυρίες αλκοολικών μετά από κάποια χρόνια συνεχόμενης χρήσηςαλκοόλ, μπορεί κάποιος να πίνει έως και 4 μπουκάλια οινοπνευματώδους ουσίας τηνημέρα. Συγκεκριμένα αναφέρεται, αν και μπορεί να ακουστεί ακραίο πως κάποιοιμπορεί και να χρειάζονται 2 μπουκάλια αλκοόλ πριν τον ύπνο ή το πρωί μετά τονύπνο για να μπορέσουν να λειτουργήσουν. Μιλάμε για υπερβολικές ποσότητες πουκαταστρέφουν ολοκληρωτικά τον ανθρώπινο οργανισμό.

20

Σύμφωνα με μαρτυρίες πρώην αλκοολικών, οι περισσότεροι όταν πιουν πάρα πολύξυπνάνε την επόμενη μέρα και δεν θυμούνται τι τους συνέβη. Μπορεί να έχουντραυματιστεί σοβαρά και να μην το καταλάβουν. Προκειμένου να καταναλώσουναλκοόλ βρίσκουν διάφορα κόλπα για να μην τους καταλάβει κανένας. Μπορεί νακρύψουν ένα μπουκάλι αλκοόλ σε μέρη που δεν θα μπορούσε να φανταστεί κάποιος ήσε μια πιο ακραία περίπτωση να γεμίσουν με αλκοόλ το δοχείο που περιέχεικαθαριστικό για τους φακούς επαφής. Ένα ποτό που μπορούν εύκολα να το κρύψουνείναι η βότκα, επειδή είναι άχρωμη, χωρίς έντονη μυρωδιά και μοιάζει με το νερό.Έτσι ένας αλκοολικός μπορεί να παριστάνει ότι πίνει νερό, ενώ στην πραγματικότηταπίνει βότκα! Επαναλαμβάνουμε ότι τα γεγονότα αυτά είναι πραγματικά καιαναφέρονται σε μαρτυρίες πρώην αλκοολικών.Η συχνή και χρόνια χρήση αλκοόλ προκαλεί ανοχή και εξάρτηση, σωματική καιψυχική. Η εξάρτηση από αυτή την ουσία είναι γενικά ύπουλη και μακροχρόνια.Οι άνθρωποι που είναι εξαρτημένοι από το αλκοόλ από το πρωί ξεκινούν τηνκατανάλωση για να μπορέσει ο οργανισμός τους να λειτουργήσει. Καταναλώνουνμεγάλες ποσότητες αλκοόλ. Επίσης πολλοί λένε ψέματα ότι δεν πίνουν. Αυτοί οιάνθρωποι μπορεί να φτάσουν σε ακρότητες, πχ κλοπές προκειμένου να εξασφαλίσουντο αλκοόλ.Ο αλκοολικός είναι εξαρτημένος, γιατί το σώμα του για να λειτουργήσει φυσιολογικάχρειάζεται το φάρμακό του, στην προκειμένη περίπτωση αυτό είναι το αλκοόλ.Εννοείται πως μαζί με την σωματική εξάρτηση υπάρχει και έντονη ψυχολογική.Οπότε φτάνει στο σημείο να καταναλώνει αλκοόλ ακόμη και το πρωί, με το που θαξυπνήσει, δεν μπορεί να κάνει διαφορετικά. Φυσικά και κατά τη διάρκεια τηςυπόλοιπης μέρας συνεχίζει να ψάχνει για αλκοόλ. Από την άλλη ο κοινωνικός πότηςδεν έχει φτάσει σε αυτή την εξαθλίωση. Πίνει για κοινωνικούς λόγους, με την παρέαόταν θα βγει έξω, με το φαγητό του και σε άλλες κοινωνικές εκδηλώσεις. Κάποιοςόμως που έχει αδυναμία στο ποτό δεν γίνεται ξαφνικά αλκοολικός, σαν κοινωνικόςπότης συνήθως ξεκινά και μέσα από την επαναλαμβανόμενη χρήση, την ανοχή πουδημιουργείται και την κατάχρηση καταλήγει στον αλκοολισμό.

Ο αλκοολισμός είναι νόσος και θα πρέπει να αντιμετωπίζεται ανάλογα. Υπάρχουν μεγάλες ομοιότητες -όσο και αν αυτό δεν αρέσει σε κάποιους- μεταξύ ενός αλκοολικού και ενός τοξικομανούς. Ο αλκοολισμός χαρακτηρίζεται από:

-Κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων οινοπνεύματος για μεγάλες περιόδους.-Αποτυχημένες προσπάθειες διακοπής.-Συνεχώς αυξανόμενη προσπάθεια για προμήθεια οινοπνεύματος.-Συνεχιζόμενη χρήση παρά τα προβλήματα υγείας εξαιτίας του οινοπνεύματος. -Ψυχική εξάρτηση: (έντονη επιθυμία για κατανάλωση αλκοόλ, λόγω της ευφορίαςκαι της ευχαρίστησης που αυτή προσφέρει.-Σωματική εξάρτηση: (ανάγκη για λήψη αλκοόλ λόγω του γεγονότος ότι οοργανισμός το χρειάζεται σαν βασικό διατροφικό στοιχείο, ύστερα από χρόνιακατανάλωση). Παρατηρούνται οργανικές και λειτουργικές διαταραχές αν δενκαταναλωθεί αλκοόλ. Εκδηλώνεται με ένα σύνολο συμπτωμάτων (τρόμος, ναυτία,εμετός, κεφαλαλγία κ.τ.λ.)-Ανοχή: Ο αλκοολικός αναζητά ολοένα και μεγαλύτερη ποσότητα για να αισθανθεί τοεπιθυμητό αποτέλεσμα.-Απώλεια οποιουδήποτε ενδιαφέροντος και αδιαφορία για τις κοινωνικές τουδραστηριότητες.

21

Συνήθως, όταν το σύνδρομο στέρησης εμφανίζεται σε άτομα που πάσχουν απόκάποια ταυτόχρονη σωματική ασθένεια, είναι δε δυνατόν να καταλήξει και στοθάνατο. Η χρόνια χρήση αλκοόλ μπορεί να οδηγήσει επίσης σε βρογχίτιδα,πνευμονία, φυματίωση και καρδιοπάθεια. Η εξασθένηση των διανοητικώνλειτουργιών δεν είναι σπάνια. Οι περισσότεροι θάνατοι από χρόνια κατάχρησηαλκοόλ οφείλονται στην καταστροφή του ήπατος, εφόσον εκεί μεταβολίζεται ημεγαλύτερη ποσότητα αλκοόλ (κίρρωση ήπατος).

ΣΧΕΣΗ ΤΟΥ ΑΛΚΟΟΛΙΚΟΥ ΜΕ ΤΟΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΤΟΥ ΠΕΡΙΓΥΡΟ

Αυτοί που συναναστρέφονται τον αλκοολικό και είναι νηφάλιοι, συνήθως είναιεχθρικοί. Πολλές φορές μάλιστα δείχνουν να τον φοβούνται και προσπαθούν να τοναποφύγουν. Συνήθως απομακρύνονται και δεν θέλουν να έχουν καμία σχέση μαζίτου, γιατί τους δημιουργεί προβλήματα και ντρέπονται έντονα τον κοινωνικόπερίγυρο. Το αίσθημα της ντροπής επιβεβαιώνεται σε πολλές μαρτυρίες αλκοολικών,των συγγενών και των φίλων τους. Αυτό βέβαια δε σημαίνει ότι σταματούν ναενδιαφέρονται και να τους απασχολεί το πρόβλημά του. Υπομένουν, προσπαθούν νατον πείσουν να αποδεχτεί το πρόβλημα και να ζητήσει βοήθεια για να τοαντιμετωπίσει και να γίνει καλά. Ο αλκοολικός, όπως και ο χρήστης ηρωίνης είναιάρρωστος και χρειάζεται άμεση βοήθεια. Πρέπει να έχει δίπλα του ανθρώπους πουτον αγαπούν και είναι διατεθειμένοι να προσπαθήσουν μαζί του.

ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ ΠΑΙΔΙΩΝ ΠΟΥ ΖΟΥΝ ΣΕ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΜΕΑΛΚΟΟΛΙΚΟΥΣ

Ένα παιδί όταν κάποιο μέλος της οικογένειάς του έχει πρόβλημα αλκοολισμούμπορεί να νιώθει μοναξιά και ανασφάλεια. Επίσης νιώθει ντροπή και φόβο. Συνήθωςόταν κάποιος έχει πρόβλημα αλκοολισμού παραμελεί τις ανάγκες των παιδιών του.Δεν μπαίνει στη διαδικασία να κάνει διάλογο μαζί τους και να τα βοηθήσει στηναντιμετώπιση των προβλημάτων τους. Τα συναισθήματα που βιώνει ένα παιδί σε μιατέτοια κατάσταση μπορεί να επηρεάσουν αρνητικά την προσωπικότητά του και νασημαδέψουν τη ζωή του.

ΓΙΑΤΙ ΟΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟΙ ΑΛΚΟΟΛΙΚΟΙ ΔΕΝ ΖΗΤΟΥΝ ΒΟΗΘΕΙΑ

Σύμφωνα με έρευνες αυτό που κατά κύριο λόγο εμποδίζει τον αλκοολικό να ζητήσειβοήθεια , είναι η δυσκολία του να παραδεχτεί πως είναι αλκοολικός.Ίσως να ντρέπεται για το πώς θα τον αντιμετωπίσουν , μπορεί να πιστεύειλανθασμένα πως αντέχει το ποτό και πως δεν χρειάζεται βοήθεια ,μπορεί να μην έχειτο ψυχικό σθένος να το κάνει ή ακόμα και να πιστεύει πως μπορεί να σταματήσειμόνος του χωρίς βοήθεια από τρίτους. Τέλος μπορεί ο βαθμός εξάρτησής του να μηντου επιτρέπει να σταματήσει.

ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΧΡΟΝΙΟΥ ΑΛΚΟΟΛΙΣΜΟΥ

Η κατανάλωση μεγάλης ποσότητας αλκοόλ προκαλεί διαταραχές στη λειτουργία τουοργανισμού, καθώς και καταστροφές σε πολλά ζωτικά όργανα του σώματος, κυρίωςστο συκώτι. Όσο για την ψυχική υγεία, το άτομο όσο προχωρά η κατανάλωση γίνεται

22

μελαγχολικό, αργό, εσωστρεφές και κάποιες φορές μπορεί να χάσει τις αισθήσεις του.Συνεπώς το άτομο χαρακτηρίζεται από ψυχική και σωματική εξάρτηση. Η επιθυμίατου για κατανάλωση, λόγω της ευφορίας και της ευχαρίστησης που του προκαλεί,έχει ως αποτέλεσμα την απώλεια ενδιαφερόντων και μια γενικότερη αδιαφορία γιακοινωνικές δραστηριότητες.Στον χρόνιο αλκοολισμό παρουσιάζονται διαταραχές ποικίλου βαθμού του νευρικούσυστήματος , δηλαδή τρεμούλιασμα , πολυνευρίτιδα , διανοητική σύγχυση ,παραισθήσεις , παραλήρημα , ασθένειες του ήπατος , δηλαδή καταστροφή του ιστούτου οργάνου και του κυκλοφορικού συστήματος .Ό αλκοολικός νοσεί, γιατί είναι σωματικά και ψυχολογικά άρρωστος. Τασυμπτώματα που παρουσιάζει και έχουν σχέση με την ψυχολογία είναι: διαταραχέςστη συμπεριφορά, αστάθεια στην ψυχική διάθεση (τα λεγόμενα σκαμπανεβάσματα),περιορίζεται η ικανότητα κρίσης και η βούληση και εμφανίζεται έντονη ηθικήκατάπτωση. (νιώθει άσχημα με τον εαυτό του, ντρέπεται τον κοινωνικό του περίγυροκαι πιστεύει ότι δεν είναι ικανός για τίποτα). Όλα αυτά βέβαια συνεπάγονται χαμηλήαυτοπεποίθηση, η οποία με τη σειρά της, αν το άτομο δεν συνειδητοποιήσει τηνκατάσταση στην οποία βρίσκεται, οδηγεί σε μεγαλύτερη κατανάλωση αλκοόλ.Δημιουργείται δηλαδή ένας φαύλος κύκλος.

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΑΛΚΟΟΛΙΣΜΟΥ

Όπως είναι φυσικό, υπάρχουν οικονομικές επιπτώσεις για ένα αλκοολικό αφούξοδεύει πολλά χρήματα για την κατανάλωση αλκοόλ. Δεν έχει άλλη επιλογή, διότιείναι εξαρτημένος. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα ένας άνθρωπος ο οποίος είναιοικονομικά ευκατάστατος να χάσει μέρος της περιουσίας του και να αντιμετωπίσειοικονομικό πρόβλημα, ενώ κάποιος άλλος που δεν έχει ήδη την οικονομικήδυνατότητα να καταφύγει σε κλοπές προκειμένου να βρει τα χρήματα πουαπαιτούνται για την αγορά αλκοόλ.

ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΑΛΚΟΟΛ ΟΤΑΝ ΑΥΤΟ ΚΑΤΑΝΑΛΩΝΕΤΑΙ ΑΠΟΜΙΚΡΑ ΠΑΙΔΙΑ

Η κατανάλωση αλκοόλ από ένα παιδί που δεν έχει συμπληρώσει ακόμη τα 16 τουχρόνια μπορεί να δημιουργήσει πολλές παρενέργειες. Επίσης η υγεία του στομέλλον ενδέχεται να αντιμετωπίσει σοβαρά προβλήματα και υπάρχει μεγάληπιθανότητα να καταλήξει στον αλκοολισμό. Όλοι οι γενετιστές μετά από μελέτες,επιβεβαιώνουν και προειδοποιούν ότι ο άνθρωπος δεν πρέπει να καταναλώσειούτε μια σταγόνα αλκοόλ μέχρι και το 16ο έτος της ηλικίας του, γιατί πέρα απότις ολέθριες καταστροφές που έχουν οι συνέπειες του αλκοολισμού στηνσωματική και την ψυχική υγεία, το αλκοόλ αναστέλλει και την ανάπτυξη.

ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΤΟΥ ΑΛΚΟΟΛΙΣΜΟΥ

Το δίκτυο των θεραπευτικών υπηρεσιών για αλκοολικούς είναι στην Ελλάδα αρκετάπεριορισμένο. Τα δημόσια νοσοκομεία που παρέχουν θεραπευτικές υπηρεσίες σεαλκοολικούς είναι: 1) Tο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αττικής2) Η Ψυχιατρική Κλινική του Πανεπιστημίου Αθηνών

23

3) Το Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης και 4) Τα Περιφερειακά Νοσοκομεία Πατρών, Ηρακλείου, Ιωαννίνων και Λάρισας.5) Το Κ.Ε.Θ.Ε.ΑΣτον τομέα της αντιμετώπισης των συνεπειών του αλκοολισμού δραστηριοποιούνταικαι διάφοροι κοινωνικοί φορείς: 1) Η μη κυβερνητική οργάνωση «Νηφάλιοι»2) Τα Κλαμπ Οικογενειών με προβλήματα από το αλκοόλ.3) Το Κέντρο Υποστήριξης Εξαρτημένων Ατόμων «ΟΑΣΙΣ»4) Ο Σύλλογος Στήριξης Εξαρτημένων από το Αλκοόλ «Η Επιστροφή»5) Οι ομάδες Αλκοολικών Ανωνύμων, οι οποίες λειτουργούν σε αρκετά μέρη τηςΕλλάδας. Η οργάνωσή τους στηρίζεται στην αρχή της αλληλοβοήθειας μεταξύαλκοολικών και πρώην αλκοολικών, μέσω του προγράμματος των 12 βημάτων χωρίςτη βοήθεια από ειδικούς. Οι ΑΑ (Ανώνυμοι Αλκοολικοί) είναι ομάδα απεξάρτησης που προσφέρει ψυχολογικήυποστήριξη σε αλκοολικούς με την προϋπόθεση ότι αυτοί έχουν συνειδητοποιήσει τοπρόβλημά τους και επιθυμούν πραγματικά να απεξαρτηθούν. Οι ανώνυμοι αλκοολικοί στο τέλος των συνεδριάσεων «προσεύχονταν στη δύναμήτους » για να μπορέσουν να στηριχτούν στα πόδια τους, έτσι ώστε να είναι αυτάρκειςκαι να μην έχουν ανάγκη το αλκοόλ και καμία άλλη ουσία για να νιώσουν όμορφα. Για να καταπολεμήσει κάποιος τον αλκοολισμό του πρέπει πρώτα να αποδεχτεί τοπρόβλημα του. Πολλοί αλκοολικοί αργούν να συνειδητοποιήσουν ότι η ποσότητααλκοόλ που καταναλώνουν είναι υπερβολική. Με αυτό τον τρόπο βλέπουν τον εαυτότους ως κάποιον που απλά πίνει λίγο περισσότερο αλκοόλ. Άρα κάποιος πρέπειπρώτα να συνειδητοποιήσει ότι πάσχει από αλκοολισμό. Όταν το άτομο αποδεχτεί τοπρόβλημα αυτό αποτελεί το σημαντικότερο βήμα. Αποτοξίνωση είναι η θεραπεία του σώματος από την ανάγκη για μια ουσία, ενώαπεξάρτηση είναι η θεραπεία του μυαλού. Η αποτοξίνωση δεν είναι η θεραπεία τουαλκοολισμού, αλλά είναι μια περίοδος αποχής από το αλκοόλ με στόχο τηνπροετοιμασία του ατόμου για απεξάρτηση και ανάρρωση. Όταν λέμε ότι το άτομοέχει αποτοξινωθεί εννοούμε πως οι εθιστικές ουσίες έχουν φύγει από το σώμα καιπλέον μπορεί να προχωρήσει στην απεξάρτηση.Αρχικά λοιπόν πρέπει να σταματήσει την κατανάλωση αλκοόλ για να αποτοξινωθεί οοργανισμός του, έτσι ώστε με το πέρασμα του χρόνου να απεξαρτηθεί. Στο πρώτοστάδιο της αποτοξίνωσης θα αντιμετωπίσει κάποια συμπτώματα στέρησης. Αυτάείναι :τρεμούλιασμα των χεριών της γλώσσας και των βλεφάρων. Επίσης ταχυκαρδία,εφίδρωση, άγχος, πονοκέφαλος, αϋπνία. Ακόμη το σύνδρομο στέρησης μπορεί ναεξελιχθεί σε Delirium Tremens,που εκδηλώνεται με ταχυκαρδία, εφίδρωση,ακουστικές ή οπτικές παραισθήσεις. Επίσης συχνά παρατηρείται ψυχοκινητικήδιέγερση και παραλήρημα που συχνά οδηγεί σε ψύχωση. Σταδιακά τα συμπτώματααυτά θα εξαφανιστούν. Πλέον ο οργανισμός είναι έτοιμος να περάσει στο στάδιο τηςαπεξάρτησης. Μετά την αποτοξίνωση το σώμα δεν θα χρειάζεται αλκοόλ για ναλειτουργήσει, αλλά το μυαλό θα του ασκεί πίεση για να καταναλώσει αλκοόλ. Ηψυχολογική του διάθεση θα είναι πολύ άσχημη και πρέπει να βρει τη δύναμη να τηναντιμετωπίσει, έτσι ώστε να αρχίσει και πάλι να σκέφτεται θετικά. Όταν φτάσει στοσημείο να μη σκέφτεται το αλκοόλ, τότε έχει απεξαρτηθεί. Εδώ γεννιέται το εξήςερώτημα : Κάποιος που γιατρεύτηκε από τον αλκοολισμό μπορεί στο μέλλον να πιειξανά αλκοόλ χωρίς να διατρέχει κίνδυνο υποτροπιασμού; Δυστυχώς όχι, ο καθέναςπου ήταν αλκοολικός δεν μπορεί να πιεί, χωρίς να διατρέχει τον κίνδυνο να γίνειξανά αλκοολικός. Αυτό συμβαίνει γιατί το αλκοόλ υπάρχει στη μνήμη τουαλκοολικού σαν κάτι καλό, οπότε ο πρώην αλκοολικός μπαίνει στον πειρασμό να πιεί,

24

ξεκινά από μια μικρή ποσότητα, δεν μπορεί να σταματήσει και φτάνει πάλι σταεπίπεδα του αλκοολισμού, δηλαδή της εξάρτησης.Επειδή η διαδικασία απεξάρτησης από τα ναρκωτικά είναι δύσκολη και επίπονη,μπορεί να μιλήσει με κάποιους ειδικούς που θα τον βοηθήσουν να σταματήσει τοποτό και να ενταχθεί ξανά στην κοινωνία. Ακόμη αν θέλει μπορεί να πάει σε ειδικάνοσοκομεία για απεξάρτηση.Η θεραπεία ξεκινά από τον ίδιο τον ασθενή. Η αποδοχή του προβλήματος είναι τοπρώτο και σημαντικότερο βήμα. Είναι μια προσπάθεια επίπονη, μακρόχρονη και μεπολλές στιγμές αδυναμίες. Η θεραπεία αποτοξίνωσης των αλκοολικών γίνεται μεψυχοθεραπεία και με φάρμακα σε ψυχιατρικές κλινικές. Παρουσιάζει δυστυχώςτεράστιες δυσκολίες. Οι αλκοολικοί συνήθως αρνούνται ότι έχουν πρόβλημα εθισμούστο αλκοόλ και δεν ζητούν βοήθεια από ειδικούς, πιστεύοντας ότι έτσι οι υπόλοιποιτους λυπούνται. Υπάρχουν βέβαια κρατικά και δημόσια ιδρύματα, όπου άτομα πουπάσχουν από αλκοολισμό, μπορούν να μιλήσουν για τα προβλήματά τους και ναβοηθηθούν από ειδήμονες. Οι άνθρωποι αυτοί χρήζουν βοήθειας εξειδικευμένουιατρικού προσωπικού. Οι βασικές παράμετροι που θα μπορούσαν να συμβάλλουνθετικά σε οποιοδήποτε θεραπευτικό πρόβλημα είναι οι εξής:α) Αναγνώριση και αξιολόγηση του προβλήματος. Μεγάλη σημασία έχει η στάσηστην πρώτη επαφή με τον εξαρτημένο πότη. Χρειάζεται επίμονη προσπάθεια για τηλεπτομερή αξιολόγηση κάθε πτυχής της γενικότερης υγείας και των δραστηριοτήτωντου ατόμου.β) Κατάρτιση θεραπευτικού προγράμματος. Με βάση το δεδομένο ότι όλοι οιαλκοολικοί ΔΕΝ παρουσιάζουν την αυτή κλινική εικόνα (πχ συμπτώματα, βαθμόςεξάρτησης κτλ) , η κατάρτιση του θεραπευτικού προγράμματος απαιτεί 2 βασικάστοιχεία:1) Τα αποτελέσματα της αξιολόγησης που προαναφέρθηκε.2) Την ενεργό συμμετοχή του ασθενούς στις αποφάσεις σχετικά με τη θεραπευτικήδιαδικασία. Ανάλογα με την κλινική εικόνα του εξαρτημένου πότη, τα πρώτα στάδιαενός θεραπευτικού προγράμματος απαιτούν:- Αντιμετώπιση σωματικών ή ψυχιατρικών διαταραχών. Όπως και στην προηγούμενηπερίπτωση ίσως παρουσιαστεί η ανάγκη εισαγωγής σε νοσοκομείο ή ψυχιατρείο γιατην αντιμετώπιση πιθανών διαταραχών. Εξαρτάται από την κατάσταση που βρίσκεταιο αλκοολικός. Συνήθως πολλά προβλήματα που παρουσιάζουν οι εξαρτημένοι πότεςμπορούν να αντιμετωπιστούν στα εξωτερικά ιατρεία και όχι στα νοσοκομεία και στιςκλινικές.- Θεραπευτικό πρόγραμμα. Θα πρέπει η σχέση του θεράποντος και τουθεραπευόμενου να είναι ειλικρινής, να υπάρχει μεταξύ τους εμπιστοσύνη. Δεν θαπρέπει ο θεράπων να λέει ψέματα στον θεραπευόμενο, αλλά να του λέει την αλήθεια.Επίσης οι στόχοι του θεραπευτικού προγράμματος θα πρέπει να μπορούν ναπραγματοποιηθούν, έτσι ώστε να μην δημιουργούν περισσότερο άγχος στονθεραπευόμενο. Επιπλέον απαραίτητη είναι η υποστήριξη της οικογένειας τουαλκοολικού.- Συνεχής παρακολούθηση του εξαρτημένου και υποστήριξη του ίδιου και τηςοικογένειάς του για διάστημα τουλάχιστον ενός έτους.

Η πολιτεία έχει δημιουργήσει κέντρα απεξάρτησης .Ωστόσο οι άνθρωποι θα πρέπεινα ενημερωθούν και να καταλάβουν ότι το αλκοόλ αν και νόμιμο δεν είναι κάτι αθώοαφού προκαλεί πολλά προβλήματα, κυρίως υγείας. Επίσης όσοι έχουν απεξαρτηθείθα πρέπει να ενημερώσουν τους υπόλοιπους για τις επιπτώσεις που έχει το αλκοόλ.

25

Συνοψίζοντας μπορούμε να πούμε πως ύστερα από την αποδοχή του αλκοολισμού ταάτομα θα πρέπει να απευθυνθούν στην οικογένειά τους, έτσι ώστε να εισαχθούν σενοσοκομείο ή ψυχιατρείο, εφόσον αυτό κριθεί απαραίτητο.

ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΥΝ ΤΗΝ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΑΛΚΟΟΛ

1) Η Ελλάδα είναι πρώτη στη χρήση αλκοόλ και 7 στους 10 μαθητές πίνουν αλκοόλ 3φορές την εβδομάδα. 2) Ο αλκοολισμός είναι η τρίτη θανατηφόρα αρρώστια στον κόσμο.3) 38.000.000 άνθρωποι νοσούν και χρειάζεται άμεσα ενημέρωση η κοινωνία. 4) Οι γυναίκες αλκοολικές, κατευθυνόμενες από φόβο για κοινωνική περιφρόνησηδεν ζητούν βοήθεια και συνεχίζουν την κατανάλωση αλκοόλ, σε αντίθεση με τουςάντρες που ζητούν πιο εύκολα υποστήριξη.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΠΟΥ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΣΕ Η ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΓΙΑ ΤΑ ΝΑΡΚΩΤΙΚΑ (ISCD)

Το αλκοόλ είναι περισσότερο βλαβερό από πολλά ναρκωτικά, όπως η ηρωίνη ή το κρακ, αν ληφθούν υπόψη οι επιπτώσεις του τόσο στους ανθρώπους όσο και στο σύνολο της κοινωνίας, σύμφωνα με έρευνα Βρετανών επιστημόνων που δημοσιεύεταιστην ιατρική επιθεώρηση The Lancet.Η έρευνα, από την Ανεξάρτητη Επιστημονική Επιτροπή για τα Ναρκωτικά (ISCD), εκτιμά πως «τα υπάρχοντα συστήματα ταξινόμησης των ναρκωτικών έχουν ελάχιστη σχέση με το πόσο βλαβερά είναι στην πραγματικότητα».Οι ειδικοί της επιτροπής έχουν εκπονήσει ένα δικό τους σύστημα αξιολόγησης των ουσιών και εξετάζουν πόσο βλαβερά είναι τα ναρκωτικά για τον χρήστη, αλλά και πόσο είναι το κόστος της χρήσης τους για το σύστημα υγείας ή το σωφρονιστικό σύστημα.Η ηρωίνη, το κρακ και η μεταμφεταμίνη είναι τα πλέον επικίνδυνα ναρκωτικά ως προς τις βλάβες που προκαλούν στην υγεία, όμως αν κανείς υπολογίσει τις επιπτώσειςγια την κοινωνία, το αλκοόλ είναι πολύ πιο επικίνδυνο, σύμφωνα με την έρευνα.

ΣΤΗΝ ΚΛΙΜΑΚΑ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΟΥΣΙΩΝ ΤΟ ΑΛΚΟΟΛ ΒΑΘΜΟΛΟΓΕΙΤΑΙ ΣΤΑ 100 ΜΕ 72, Η ΗΡΩΙΝΗ ΜΕ 55, ΤΟ ΤΣΙΓΑΡΟ ΜΕ 26 ΚΑΙ Η ΚΑΝΝΑΒΗ ΜΕ 20.

(Πηγή : http://www.tovima.gr/science/article/?aid=364129. Δημοσίευση: 01/11/2010)

26

ΝΙΚΟΤΙΝΗ

Σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποιήθηκε προκύπτουν τα παρακάτωσυμπεράσματα:

1) Η Ελλάδα κατέχει την πρώτη θέση σε όλη την Ευρώπη, όσον αφορά την χρήσηκαπνού.2) Τo 85% των ανθρώπων που καπνίζουν θα προσβληθεί από καρκίνο του πνεύμονα.3) Στην Ελλάδα κάθε χρόνο πεθαίνουν από το παθητικό κάπνισμα 3000 άνθρωποι.4) Κάθε τσιγάρο αφαιρεί 5,5 λεπτά από τη ζωή του καπνιστή.5) Το κάπνισμα διαδόθηκε τον 20ο αιώνα.6) Το κάπνισμα σχετίζεται με ασθένειες όπως οι καρδιαγγειακές παθήσεις,ο καρκίνος του πνεύμονα και άλλες μορφές καρκίνου, η μειωμένη γονιμότητα και ηανικανότητα.7) Κάθε χρόνο στην Ευρώπη περίπου 80.000 πεθαίνουν από το παθητικό κάπνισμα;8) Σύμφωνα με εκτιμήσεις το 2025 θα έχουμε 10.000.000 θανάτους από το κάπνισμα.

27

8) Το κάπνισμα έχει προκαλέσει περισσότερους θανάτους από ασθένειες όπωςχολέρα, μαλάρια, αλλά και από άλλα αφροδίσια νοσήματα, όπως η σύφιλη.

ΛΟΓΟΙ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΟΠΟΙΟΥΣ ΚΑΠΟΙΟΣ ΞΕΚΙΝΑ ΤΟ ΚΑΠΝΙΣΜΑ

Οι περισσότεροι καπνίζουν από περιέργεια, γιατί θέλουν να δουν πως είναι τοτσιγάρο. Εκτός αυτού πιστεύουν ότι θα γίνουν πιο δημοφιλείς, πιο άνετοι, όλοι θατους θέλουν στην παρέα τους και θα έχουν στυλ. Επίσης οι καπνοβιομηχανίες και οιεταιρίες πώλησης τσιγάρων με τις διαφημίσεις και με αυτό το πρότυπο του καπνιστήπου πλασάρουν κάνουν πλύση εγκεφάλου στους ανθρώπους, εστιάζοντας στο ότι μετο κάπνισμα ο άνθρωποι θα ικανοποιήσουν κάποιες ανάγκες τους και έτσι θατονωθεί η αυτοπεποίθησή τους, με αποτέλεσμα να ξεκινούν με μια δοκιμή και τιςπερισσότερες φορές να καταλήγουν στην εξάρτηση.

ΠΩΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΥΝ ΟΙ ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΕΣ ΥΠΕΡ ΤΟΥ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ

Οι διαφημιστές παρόλο που γνωρίζουν τα αρνητικά και θανατηφόρα αποτελέσματατου καπνίσματος, προσπαθούν να προσελκύσουν το κοινό επιχειρηματολογώνταςυπέρ της «απόλαυσης που σκοτώνει». Παραπλανούν τους καταναλωτές, πείθοντάςτους πως το κάπνισμα θα τους κάνει να νιώσουν καλύτερα, να ξεχάσουν τις έγνοιέςτους, να γίνουν πιο αρεστοί στην κοινωνική ομάδα στην οποία ανήκουν κτλ.Προσπαθούν με λίγα λόγια να εκπληρώσουν τον ένα και μοναδικό τους σκοπό, χωρίςνα υπολογίζουν τις συνέπειες. Ο σκοπός τους είναι το κέρδος.

ΝΙΚΟΤΙΝΗ ΚΑΙ ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ

Η νικοτίνη, το ναρκωτικό που περιέχεται στο τσιγάρο, απομνημονεύεται στονεγκέφαλο και ο οργανισμός δεν μπορεί να λειτουργήσει χωρίς αυτήν, με αποτέλεσμανα οδηγείται στην εξάρτηση.Το αίμα μεταφέρει οξυγόνο σε όλα τα σημεία του σώματος. Όταν καπνίζουμε ηνικοτίνη μεταφέρεται με το αίμα και μειώνεται το οξυγόνο. Με το κάπνισμακαίγονται ευαίσθητοι ιστοί επειδή μεταφέρεται ταχύτατα νικοτίνη στον εγκέφαλοόπου υπάρχουν ειδικοί υποδοχείς, οι οποίοι λαχταρούν τη νικοτίνη.

ΕΘΙΣΜΟΣ ΣΤΗ ΝΙΚΟΤΙΝΗ

Οι άνθρωποι εθίζονται στον καπνό λόγω της νικοτίνης που αυτός περιέχει. Η νικοτίνηείναι το ναρκωτικό. Ανεβάζει την πίεση του αίματος και τους παλμούς της καρδιάςκάθε φορά που κάποιος καπνίζει. Η έλλειψη νικοτίνης προκαλεί στερητικάσυμπτώματα. Εξαιτίας ακριβώς της εθιστικής της φύσης μπορεί η κίνηση για τοάναμμα του τσιγάρου να γίνεται ασυναίσθητα. Αυτό οφείλεται στην ανάγκη γιααντιμετώπιση των συμπτωμάτων στέρησης.

ΑΛΛΕΣ ΟΥΣΙΕΣ ΠΟΥ ΠΕΡΙΕΧΕΙ Ο ΚΑΠΝΟΣ

Ο καπνός περιέχει 4.000 χημικές ουσίες, από τις οποίες οι 43 είναι καρκινογόνες. Οιπιο επικίνδυνες ουσίες είναι οι εξής:

- Η πίσσα που χρησιμοποιείται για την ασφαλτόστρωση των δρόμων.

28

- Η αμμωνία που χρησιμοποιείται σε καθαριστικά.- Κυανούχο άλας που χρησιμοποιήθηκε για τις μαζικές εκτελέσεις των Εβραίων

στους θαλάμους αερίων.- Μονοξείδιο του άνθρακα που εκπέμπεται από τις εξατμίσεις των αυτοκίνητων.- Φορμαλδεΰδη που χρησιμοποιείται για τη συντήρηση του ανθρώπινου

σώματος μετά το θάνατό του.- Μεθάνιο που χρησιμοποιείται ως καύσιμο για πυραύλους.- Κάδμιο που χρησιμοποιείται για την κατασκευή μπαταριών.- Βουτάνιο, ένα εύφλεκτο υγρό που χρησιμοποιείται στους αναπτήρες.- Ακετόνη, ένα διαλυτικό που χρησιμοποιείται για το ξέβαμμα των νυχιών.- Γομολάκα, που χρησιμοποιείται στο γυάλισμα των ξύλων.

ΠΑΡΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΑΠΟ ΤΟ ΚΑΠΝΙΣΜΑ

Το κάπνισμα προκαλεί σοβαρά προβλήματα στον οργανισμό. Πραγματικά με τηνχρόνια χρήση ένας οργανισμός μπορεί να παραμορφωθεί. Παρουσιάζονται διάφορεςπαρενέργειες όπως ουλίτιδα, πτώση των οδόντων, καταρράκτης στα μάτια,οστεοπόρωση και κιτρίνισμα των δαχτύλων.

ΠΑΘΗΤΙΚΟ ΚΑΠΝΙΣΜΑ

Παθητικό κάπνισμα ονομάζεται η εισπνοή καπνού που προέρχεται από τα τσιγάραάλλων ανθρώπων .Μπορεί να προκαλέσει καρκίνο ή άλλες ζημιές στους πνεύμονεςκαι καρδιακές παθήσεις. Οι καπνιστές θα πρέπει να σέβονται τους μη καπνιστές, καικυρίως όταν βρίσκονται σε κλειστούς δημόσιους χώρους να αποφεύγουν νακαπνίζουν ,ώστε να μην τους αναγκάζουν να εισπνέουν τον καπνό τους.

ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΑΠΟ ΤΟ ΚΑΠΝΙΣΜΑ

Το κάπνισμα μπορεί να προκαλέσει καρκίνο στον πνεύμονα. Η γενεσιουργός αιτίατου καρκίνου του πνεύμονα είναι και η πίσσα και οι άλλες 4.000 χημικές ουσίες που

29

περιλαμβάνονται στον καπνό. Η νικοτίνη δεν προκαλεί καρκίνο, είναι η παγίδα, τοναρκωτικό για να εθιστεί κάποιος και να εξαρτηθεί Σε πολλές περιπτώσεις ο καρκίνος του πνεύμονα δε μπορεί να αφαιρεθεί μεχειρουργική επέμβαση και οι παθόντες συνήθως πεθαίνουν λίγους μήνες μετά τηδιάγνωση. Το κάπνισμα προκαλεί ακόμα καρκίνο στα χείλη, τη στοματική κοιλότητα,το λαιμό , το λάρυγγα ,την ουροδόχο κύστη και επίσης συντελεί στη δημιουργίακαρκίνου στο πάγκρεας , το στομάχι , τη μήτρα και τα νεφρά . Τις περισσότερεςφορές ο παθόντας πεθαίνει.

ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΠΟΥ ΠΡΟΚΑΛΟΥΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΚΑΠΝΙΣΜΑ ΚΑΙ ΣΧΕΤΙΖΟΝΤΑΙΜΕ ΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑ

Η νικοτίνη και το μονοξείδιο του άνθρακα που βρίσκεται στα τσιγάρα προκαλούνκαρδιαγγειακές παθήσεις. Αυτό συμβαίνει γιατί η καρδιά πρέπει να δουλέψει πιοσκληρά για να φέρει εις πέρας τις καθημερινές δραστηριότητες. Τέλος οικαρδιαγγειακές παθήσεις απομυζούν την ενέργεια και κάνουν την αναπνοή πιοδύσκολη.

ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΟΥ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ ΣΤΗ ΓΟΝΙΜΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΣΤΗ ΓΕΝΝΗΣΗΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ

Το κάπνισμα προκαλεί πάρα πολλά προβλήματα στην γονιμότητα στους άντρες αλλάκαι στις γυναίκες . Πολλές γυναίκες που καπνίζουν είναι λιγότερο γόνιμες από τις μηκαπνίστριες. Χρειάζονται περισσότερο καιρό για να συλλάβουν και είναι πολύ πιοπιθανό να αποβάλουν. Οι άντρες που καπνίζουν πιθανόν να υποφέρουν απόανικανότητα, η οποία οφείλεται σε ζημιά στα αιμοφόρα αγγεία και στο πέος. Άλλημια συνέπεια που προκαλεί το κάπνισμα είναι τα χαμηλά επίπεδα ορμόνης. Τοκάπνισμα μειώνει το σύνολο της ορμόνης των οιστρογόνων στο σώμα. Επίσης ηλήψη αντισυλληπτικών χαπιών σε συνδυασμό με το κάπνισμα έχει ως αποτέλεσμανα αυξάνεται ο κίνδυνος καρδιακών προσβολών και εγκεφαλικών περίπου κατά δέκαφορές. Ακόμα τα μωρά που γεννιούνται από μητέρες οι οποίες κάπνιζαν κατά τηδιάρκεια της εγκυμοσύνης , είναι πιο πιθανό να έχουν βάρος κάτω του φυσιολογικούή να γεννηθούν με πρόωρο τοκετό. Επίσης έχουν την τάση να αρρωσταίνουνσυχνότερα, να κλαίνε περισσότερο και να κοιμούνται λιγότερο από τα μωρά πουγεννιούνται από μη καπνίστριες μητέρες. Επίσης το κάπνισα έχει ως συνέπεια ναεπηρεάζει με αρνητικό τρόπο τα παιδιά. Έτσι τα παιδιά των οποίων οι γονείςκαπνίζουν είναι πολύ πιθανό: α) να πάθουν πνευμονία και βρογχίτιδα στον πρώτοχρόνο της ζωής τους, β) να υποφέρουν από πολλές και συχνές κρίσεις άσθματος καιγ) σε μεγαλύτερη ηλικία τα παιδιά των καπνιστών να γίνουνε καπνιστές και τα ίδια. Αξίζει να σημειωθεί πως κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης το έμβρυο ασφυκτιά καιδυσφορεί μέσα στην κοιλιά της εγκύου μητέρας και εκτός του ότι μπορεί ναπροκληθούν σοβαρές βλάβες στο ίδιο, μπορεί να επέλθει ακόμη και ο θάνατός του.

ΑΛΛΕΣ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΟΥ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ

30

Με το κάπνισμα το άτομο εκτός από τις σωματικές βλάβες που υφίσταται πλήττεταικαι από έλλειψη διαύγειας. Με την πάροδο του χρόνου χάνει την ικανότητασυγκέντρωσης και αντίληψης σε σχέση με τα άτομα που δεν καπνίζουν.

ΣΧΕΣΗ ΑΛΚΟΟΛ, ΝΙΚΟΤΙΝΗΣ ΚΑΙ ΗΡΩΙΝΗΣ

Και οι 3 είναι εθιστικές ουσίες, αφού δοκιμάσεις λίγο, στη συνέχεια χρειάζεσαιμεγαλύτερη ποσότητα , μέχρι να εξαρτηθείς και να γίνουν η ζωή σου και ο σκοπόςτης ύπαρξής σου. Έχουν όμως μια σημαντική διαφορά. Το αλκοόλ και ειδικά τοτσιγάρο σκοτώνουν πιο αργά από την ηρωίνη, γιατί οι δυσάρεστες συνέπειές τουςεμφανίζονται μετά την πάροδο μεγάλου χρονικού διαστήματος. Στην αρχή είναι πιοήπιες μέχρι να φτάσει κάποιος στην εξάρτηση. Άλλη μια διαφορά είναι ότι το τσιγάροκαι το αλκοόλ είναι νόμιμα, άρα και πιο προσιτά σε όλους, πράγμα που τα κάνει ναφαίνονται πιο αθώα από την ηρωίνη, ενώ στην ουσία και αυτά οδηγούν στηνεξάρτηση. Τέλος η υπερβολική δόση ηρωίνης και αλκοόλ μπορεί να οδηγήσει σεακαριαίο- ξαφνικό θάνατο, ενώ με το τσιγάρο δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο, γιατί οθάνατος είναι αργός.

ΑΠΕΞΑΡΤΗΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΚΑΠΝΙΣΜΑ

ΑΡΧΙΚΟ ΣΤΑΔΙΟ- ΣΤΑΔΙΟ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑΣ

Κάποιος μπορεί να προετοιμαστεί για να κόψει το κάπνισμα με τις ακόλουθεςπράξεις :1)Να ορίσει μια σύντομη ημερομηνία για να ξεκινήσει την αποτοξίνωση και στησυνέχεια την απεξάρτηση.2)Να πραγματοποιήσει αλλαγές στο περιβάλλον διαμονής του. Να απαλλαγεί απόόλα τα τσιγάρα , τα τασάκια και τους αναπτήρες στο σπίτι , στο αυτοκίνητο και στοχώρο εργασίας. Να μην επιτρέπει σε άλλους να καπνίζουν στο σπίτι.3) Να κάνει μια ανασκόπηση στις τυχόν παλαιότερες προσπάθειες του . Να σκεφτεί τιπήγε σωστά και τι λάθος.4) Μπορεί να ζητήσει συμβουλή ενός γιατρού και να λάβει ομαδική ή ατομικήυποστήριξη ή να ενημερωθεί για τις υπάρχουσες θεραπείες κατά του τσιγάρου.

ΣΤΑΔΙΟ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗΣ ΤΗΣ ΜΗ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ ΝΙΚΟΤΙΝΗΣ

Αφού κάποιος καταφέρει να κόψει το τσιγάρο στη συνέχεια θα πρέπει αρχικά νααποσπά τον εαυτό του από την ανάγκη να καπνίσει. Ενδεικτικά μπορεί να επιδιώξεινα συζητά με κάποιον ειδικό ή φίλο για τα συναισθήματα που νιώθει και νασκέφτεται τα θετικά στοιχεία που αποκομίζει από τη μη χρήση καπνού, μπορεί ναπηγαίνει μια βόλτα στη φύση ή να αναζητήσει δημιουργικές ασχολίες που ενισχύουντην αυτοπεποίθησή του . Επίσης καλό θα ήταν να ασχολείται περισσότερο με τοναθλητισμό. Τέλος θα πρέπει να αποφεύγει τις παλιές του συνήθειες όπως αλκοόλ,καφέ και γενικά οτιδήποτε με το οποίο έχει συνδυάσει το τσιγάρο. Για να κόψεικάποιος το τσιγάρο, πρέπει να έχει ισχυρή θέληση και υποστήριξη. Από κει και πέρα,πρέπει να αλλάξει τις καθημερινές του συνήθειες, δηλαδή εκεί που ο καπνιστής έπινε

31

καφέ το πρωί τώρα είναι καλό να πίνει τσάι πχ, γιατί είχε συνηθίσει το τσιγάρο μαζίμε τον καφέ. Όλα είναι θέμα συνήθειας. Επίσης μπορεί να αλλάξει διακόσμηση στοσπίτι του και να διώξει όλα τα αντικείμενα που έχουν σχέση με το κάπνισμα, όπως πχτασάκια και αναπτήρες. Ύστερα πρέπει να βρει δραστηριότητες που τον ευχαριστούνκαι τον βοηθούν να ξεχνιέται, να βγει μια βόλτα με τους φίλους του, οι οποίοι δενπρέπει αρχικά να καπνίζουν μπροστά του, να ασχοληθεί με την προσωπική του ζωή,να διαβάσει ένα βιβλίο, να ασχοληθεί με ένα σπορ κτλ.Αφού περάσει ένας χρόνος θα μπορέσουμε να πούμε πως είναι πλέον πρώηνκαπνιστής, αλλά είναι καλό γι’ αυτόν να μην καπνίσει ξανά, γιατί πάντα θα διατρέχειτον κίνδυνο να φτάσει πάλι στην εξάρτηση.Συγκεκριμένα μέσα σε 1 χρόνο από την ημέρα που κάποιος σταματά το κάπνισμαο οργανισμός ακολουθεί την παρακάτω πορεία, έτσι ώστε να επανέλθει στηνκατάσταση που ήταν πριν ξεκινήσει το κάπνισμα: Στο πρώτο μισάωρο κιόλας η θερμοκρασία των άκρων έρχεται σε φυσιολογικάεπίπεδα, όπως και η πίεση και οι σφυγμοί. Σε διάστημα 8 ωρών το οξυγόνο αυξάνεταισε κανονικά επίπεδα και μειώνεται το ποσοστό μονοξειδίου του άνθρακα στο αίμα.Από τις 2 πρώτες μέρες η αίσθηση της όσφρησης και της γεύσης βελτιώνονται. Μέσασε 72 ώρες λειτουργεί πιο ομαλά η αναπνοή. Τις πρώτες εβδομάδες βελτιώνεταισημαντικά η κυκλοφορία του αίματος. Σε διάστημα 9 μηνών το άτομο έχειπερισσότερες αντοχές και δεν κουράζεται πια τόσο εύκολα. Μετά από καιρόμειώνεται η πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου στον πνεύμονα.

ΘΕΤΙΚΕΣ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΗΣ ΔΙΑΚΟΠΗΣ ΤΟΥ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΕΜΦΑΝΙΣΗ- ΣΤΗΝ ΦΥΣΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ -ΣΤΗΝ

ΑΥΤΟΠΕΠΟΙΘΗΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟ ΕΙΣΟΔΗΜΑ.

Η διακοπή του καπνίσματος επηρεάζει την εξωτερική εμφάνιση, την οικονομικήκατάσταση, την αυτοπεποίθηση και την φυσική κατάσταση του ατόμου.Συγκεκριμένα θα σταματήσουν να εμφανίζονται ρυτίδες, να κιτρινίζουν τα δόντια, ναμυρίζει το στόμα και τα ρούχα. Επίσης το εισόδημα που έχει τώρα κάποιος στηδιάθεσή του αυξάνεται, γιατί δεν ξοδεύει πλέον χρήματα στην αγορά τσιγάρων, οπότεέχει λιγότερα έξοδα και περισσότερο εισόδημα για κατανάλωση. Όσον αφορά τηφυσική κατάσταση, αποκτά μεγαλύτερη αντοχή και δεν αρρωσταίνει εύκολα, γιατίδυναμώνει το ανοσοποιητικό του σύστημα και φυσικά δεν λαχανιάζει κάθε φορά πουανεβαίνει σκάλες ή απλά περπατά. Οπότε μετά από κάποιο διάστημα νιώθει ωραία μετον εαυτό του, γιατί βελτιώνεται η εξωτερική εμφάνιση και η φυσική κατάσταση, μεαποτέλεσμα να αποκτήσει περισσότερη αυτοπεποίθηση. Η αυτοπεποίθηση είναι τομέσο για να πει για πάντα αντίο σε αυτή τη δήθεν ευχάριστη συνήθεια.

32

ΚΑΝΝΑΒΗ

33

Είναι το φυτό από το οποίο φτιάχνονται ναρκωτικά όπως η μαριχουάνα και το χασίς.Την κάνναβη την καλλιεργούσαν και τη χρησιμοποιούσαν ως παραισθησιογόνοουσία εδώ και 2.000 χρόνια τουλάχιστον . Περιέχει πάνω από 400 διαφορετικέςχημικές ουσίες και το κύριο συστατικό το οποίο μεταβάλλει τον τρόπο που το μυαλόλειτουργεί είναι το THC που είναι παραισθησιογόνο και που από την ποσότητά τουστο φυτό της κάνναβης καθορίζεται η ισχύς του ναρκωτικού . Το ποσοστό του THCκαθορίζεται από τον καιρό , το έδαφος και άλλους παράγοντες και έχει αυξηθεί τατελευταία χρόνια. Προκαλεί σύγχυση στο μυαλό του ανθρώπου και ύστερα απόσυνεχόμενη χρήση αλλάζει τον τρόπο με τον οποίο ο άνθρωπος αντιλαμβάνεται τονκόσμο. Όταν ένας άνθρωπος κάνει χρήση του συγκεκριμένου ναρκωτικού συνήθωςνιώθει ευχαρίστηση, αλλά όταν δεν είναι υπό την επήρεια του ναρκωτικού είναιλυπημένος και οξύθυμος.

ΜΑΡΙΧΟΥΑΝΑ

Η μαριχουάνα είναι ένα μείγμα από αποξηραμένα άνθη , σπόρους και φύλλα τουφυτού της ινδικής κάνναβης .Στην αργκό έχει πολλές ονομασίες όπως χόρτο , φούντα,μπάφος ,weed , ganja κτλ.

ΧΑΣΙΣ

Το χασίς είναι μια συγγενική μορφή του ναρκωτικού που φτιάχνεται από ρητίνες τουφυτού ινδική κάνναβη ,δηλαδή από το ρετσίνι που εκκρίνεται από τον φλοιό τηςκάνναβης. Για αυτό το λόγο λοιπόν το χασίς είναι έξι φορές πιο δυνατό από τηνμαριχουάνα .

ΤΡΟΠΟΙ ΧΡΗΣΗΣ

Η μαριχουάνα μπορεί να χρησιμοποιηθεί με διάφορους τρόπους, όπως να γίνει χρήσησαν τσιγάρο. Επίσης μερικές φορές αναμειγνύεται σε φαγητό ή το πίνουν όπως τοτσάι. Ακόμη οι χρήστες διαλύουν ένα κανονικό τσιγάρο και μέσα σ’ αυτό βάζουνμαριχουάνα.

34

ΔΙΑΝΟΗΤΙΚΕΣ ΣΥΝΕΠΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΤΗΣ ΚΑΝΝΑΒΗΣ

Οι διανοητικές συνέπειες που προκαλεί η χρήση της μαριχουάνας είναι πολύσοβαρές. Όσοι καπνίζουν μαριχουάνα έχουν ασθενέστερη μνήμη και διανοητικήικανότητα από τους ανθρώπους που δε κάνουν χρήση μαριχουάνας. Επίσης έχουνγίνει έρευνες που διατυπώνουν τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις της μαριχουάνας , οιοποίες δείχνουν αλλαγές στον εγκέφαλο παρόμοιες με εκείνες που προκαλούνται απότην μακροχρόνια χρήση σκληρών ναρκωτικών. Μελέτες έδειξαν ακόμα ότι υπάρχεισχέση μεταξύ συνεχιζόμενης χρήσης μαριχουάνας και ψύχωσης. Δηλαδή κάποιοςοδηγείται στην παράνοια, στην σχιζοφρένεια και γενικότερα στις διανοητικέςανωμαλίες και επιπλέον, τυχόν χρήση κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης μπορεί ναέχει ως αποτέλεσμα εκ γενετής ανωμαλίες και αυξημένο κίνδυνο λευχαιμίας σταπαιδιά. Η χρήση της μαριχουάνας από μια έγκυο γυναίκα μπορεί να οδηγήσει σεπρόωρη γέννηση και το παιδί αφού γεννηθεί θα είναι πιο μικρό σε μέγεθος καιυπάρχει πιθανότητα στο μέλλον να αδυνατεί να συγκεντρωθεί στα μαθήματά του,πράγμα που σημαίνει ότι η μαριχουάνα μειώνει τις διανοητικές ικανότητες καιπροκαλεί αδυναμία συγκέντρωσης.

ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΣΤΗ ΜΝΗΜΗ ΚΑΙ ΣΤΗ ΜΑΘΗΣΗ

Η μαριχουάνα μετά από μεγάλη διάρκεια επαναλαμβανόμενης χρήσης έχει ωςσυνέπεια την εξασθένιση της μνήμης του ατόμου. Με τη χρήση μαριχουάναςπαρατηρούνται κακώσεις στον εγκέφαλο που μπορεί να είναι μόνιμες. Επιπλέονκαταστρέφονται αγγεία και κύτταρα του εγκεφάλου και έτσι προκαλείται απώλειαμέρους της μνήμης. Επίσης τα άτομα αυτά πολλές φορές υποφέρουν από ψυχώσειςκαι έχουν παραισθήσεις. Οι μαθητές αντιμετωπίζουν δυσκολίες στη μελέτη, δηλαδήυπάρχει μειωμένη ικανότητα μάθησης και διατήρησης των πληροφοριών, γι’ αυτό καιοι επιδόσεις τους στα μαθήματα φθίνουν. Επιπροσθέτως παρουσιάζεται καιανικανότητα ξεκάθαρης αντίληψης της πραγματικότητας. Ύστερα από μελέτες καιέρευνες έχει παρατηρηθεί ότι οι μαθητές που κάπνισαν μαριχουάνα τουλάχιστον 27μέρες πριν την έρευνα, είχαν μειωμένες βασικές δεξιότητες που σχετίζονται με τηνπροσοχή, τη μνήμη και τη μάθηση. Τέλος οι μαθητές αυτοί που καπνίζουνμαριχουάνα μπορεί να έχουν χαμηλότερους βαθμούς και λιγότερες πιθανότητεςεισαγωγής σε μια σχολή απ’ αυτούς που δεν καπνίζουν. Πιο απλά, δεν έχουν τις ίδιεςικανότητες να θυμηθούν και να οργανώσουν κατάλληλα τις πληροφορίες πουδέχονται, σε σύγκριση με αυτούς που είναι «καθαροί».

ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΣΤΗ ΓΟΝΙΜΟΤΗΤΑ

Η σοβαρότερη επίπτωση της κάνναβης στην γονιμότητα είναι πως αλλάζει τη δομήτων σπερματικών κυττάρων , παραμορφώνοντάς τα. Ακόμη και μικρές ποσότητεςκάνναβης μπορούν να προκαλέσουν στειρότητα στους άντρες . Η χρήση κάνναβηςμπορεί να αναστατώσει τον εμμηνορροϊκό κύκλο των γυναικών και γενικότερα νατους προκαλέσει ακόμα περισσότερα προβλήματα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.Επίσης προκαλεί μειωμένη σεξουαλική ικανότητα και στην χειρότερη περίπτωσηπροσωρινή στείρωση.

ΓΕΝΙΚΕΣ ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ

35

Η αντίσταση του οργανισμού μας σε διάφορες ασθένειες, όπως τα κρυολογήματα, ηβρογχίτιδα ελαττώνεται. Επίσης επηρεάζεται αρνητικά η ανάπτυξη, καταστέλλεται τοανοσοποιητικό σύστημα και τα κύτταρα του σώματος αποκτούν ανώμαλη δομή.Ακόμα μειώνονται οι ανδρικές ορμόνες, καθώς και η σεξουαλική ικανότητα και στα 2φύλα. Καταστρέφονται οι ίνες των πνευμόνων και παρουσιάζονται κακώσεις στονεγκέφαλο. Επιπλέον το άτομο παρατηρείται να έχει δυσκολίες μελέτης, αλλά καιμειωμένη ικανότητα μάθησης και διατήρησης των πληροφοριών, απάθεια, υπνηλίακαι έλλειψη κινήτρων. Τέλος παρουσιάζονται αλλαγές στην προσωπικότητα και στηδιάθεση και ανικανότητα ξεκάθαρης αντίληψης των πραγμάτων.

ΣΧΕΣΗ ΤΗΣ ΜΑΡΙΧΟΥΑΝΑΣ ΜΕ ΤΑ ΣΚΛΗΡΑ ΝΑΡΚΩΤΙΚΑ

Μετά από την συνεχόμενη κατανάλωση της μαριχουάνας τα άτομα αποκτούν ανοχήκαι έτσι τα ευχάριστα αισθήματα που προκαλούσε αρχικά αυτή η ουσία μπορούντώρα να παραχθούν με την κατανάλωση μεγαλύτερων ποσοτήτων μαριχουάνας. Η μαριχουάνα προκαλεί ψυχολογική εξάρτηση στον χρήστη. Πολλές φορές ηαδυναμία ικανοποίησης των χρηστών τους οδηγεί στην κατανάλωση ισχυρότερωνουσιών, προκειμένου να απαλλάξουν τον εαυτό τους από τις ανεπιθύμητεςκαταστάσεις που τους οδήγησαν στη χρήση μαριχουάνας. Αυτό δε σημαίνει πωςπάντοτε τα άτομα που καπνίζουν μαριχουάνα οδηγούνται στη λήψη σκληρότερωνναρκωτικών, αλλά αρκετές φορές όπως είδαμε, όταν το «φτιάξιμο» υποχωρήσει,επιστρέφουν τα προβλήματα και η ένταση της καθημερινότητας και μπορεί έτσι ναστραφούν σε ισχυρότερα ναρκωτικά, τα οποία φυσικά δεν εξαφανίζουν τακαθημερινά προβλήματα, αλλά δημιουργούν και ένα επιπλέον, αυτό της εξάρτησης.Σύμφωνα με μια μελέτη, οι νέοι που κάνουν χρήση μαριχουάνας είναι κατά 85 φορέςπιθανότερο να κάνουν χρήση κοκαΐνης σε σχέση με τους νέους που δεν έκαναν χρήσημαριχουάνας.Μερικές φορές βουτούν τα τσιγαριλίκια σε PCP, το οποίο είναι ένα ισχυρόπαραισθησιογόνο. Χρησιμοποιείται συχνά μαζί με την κάνναβη και είναι είτε σεσκόνη, είτε σε υγρή μορφή. Όταν συνδυάζονται η μαριχουάνα με το PCP προκαλείταιβίαιη συμπεριφορά, σφοδρές σωματικές αντιδράσεις, όπως τρομώδες παραλήρημα,κώμα και στην χειρότερη περίπτωση θάνατος.

ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΣΤΗΝ ΟΜΑΛΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ

Ύστερα από μια έρευνα που έγινε σε χώρους εργασίας παρατηρήθηκε πως όσοικάνουν χρήση μαριχουάνας έχουν παραπάνω πιθανότητες για ατυχήματα,τραυματισμούς. Επίσης απουσιάζουν περισσότερες φορές αδικαιολόγητα από τηνεργασία τους.Στην Αυστραλία μια έρευνα έδειξε πως το «φτιάξιμο» με μαριχουάνα ήταν υπεύθυνογια το 4,3% των θανάτων των οδηγών σε τροχαία δυστυχήματα.

ΚΟΚΑΪΝΗ

36

Η κοκαΐνη παράγεται από τα φύλλα της κόκας

Αρχικά χρησιμοποιούταν ως παυσίπονο. Συνήθως σνιφάρεται (μέσω της ρινικήςοδού) και η σκόνη εισχωρεί στο αίμα μέσω των ρινικών ιστών. Μπορεί επίσης ναληφθεί από το στόμα, να καπνιστεί ή να τριφτεί πάνω στα ούλα. Η λέξη κοκαΐνη αναφέρεται στο ναρκωτικό με μορφή σκόνης ή κρυσταλλική μορφή .Η σκόνη διαλύεται συνήθως σε αδρανείς ουσίες όπως άμυλο καλαμποκιού , σκόνηταλκ και ζάχαρη ή άλλα ναρκωτικά όπως προκαίνη ή αμφεταμίνες .Οι χρήστες της κοκαΐνης ανήκουν σε όλες τις ηλικίες , σε όλα τα επαγγέλματα και σεόλες τις κοινωνικές τάξεις ,ακόμα και σε μαθητές δημοτικού οκτώ ετών. Ταστατιστικά δείχνουν ότι στον κόσμο η κοκαΐνη είναι το δεύτερο πιο διαδεδομένοναρκωτικό. Τουλάχιστον μια φορά στη ζωή τους έχουν δοκιμάσει 7,5 εκατομμύριαάνθρωποι από ηλικία 15 έως 34 ετών.Η χρήση κοκαΐνης μπορεί να οδηγήσει στο θάνατο λόγω αναπνευστικής ανεπάρκειαςσυμφόρησης ,καρδιακής προσβολής ή εγκεφαλικής αιμορραγίας.Ακόμα παιδιά που γεννιούνται από μητέρες εθισμένες στην κοκαΐνη έρχονται σε αυτότον κόσμο εθισμένα και τα ίδια. Πολλά γεννιούνται με αναπηρίες και πληθώρα άλλωνπροβλημάτων .Παρά τους κινδύνους που εγκυμονεί , η χρήση της κοκαΐνης συνεχίζεινα ακμάζει , επειδή οι χρήστες δυσκολεύονται να ξεφύγουν από τα πρώτα κιόλαςβήματα που κάνουν στο μακρύ και σκοτεινό δρόμο της κοκαΐνης ο οποίοςαναπόφευκτα οδηγεί στον εθισμό.

37

Η κοκαΐνη προκαλεί έντονη ψυχολογική εξάρτηση. Είναι ένα από τα πιοεπικίνδυνα ναρκωτικά και εισχωρεί σε ορισμένους υποδοχείς του εγκεφάλου, οπότεπροκαλεί δυσλειτουργίες στον εγκέφαλο.Σύμφωνα με έρευνες τα πιο τραγικά θύματα της κοκαΐνης είναι τα παιδιά πουγεννιούνται από μητέρες που κάνουν χρήση κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης καιαυτοί που γίνονται λεία των τοξικομανών που ζητούν απελπισμένα ναχρηματοδοτήσουν τον εθισμό τους. Επιπλέον, ακόμα χειρότερο είναι όταν χρήστεςυπό την επήρεια κοκαΐνης και άλλων ναρκωτικών οδηγούν και προκαλούν ατυχήματαμε αποτέλεσμα να υπάρχουν περισσότερα δυστυχήματα και θάνατοι υπό την επήρειαναρκωτικών.

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ

Η χρήση της κοκαΐνης ξεκίνησε αρχικά ως θρησκευτική παράδοση στις Άνδεις. Οιαρχαίοι Ίνκας μασούσαν τα φύλλα κόκας για να κάνουν τις καρδιές τους και τιςαναπνοές τους να λειτουργούν καλύτερα , ώστε να μην έχουν πρόβλημα αφού ζούσανσε μεγάλα υψόμετρα , όπου το οξυγόνο είναι λιγότερο. Παράλληλα , οι ιθαγενείς τουΠερού μασούσαν φύλλα μόνο κατά τις θρησκευτικές τελετές τους. Ωστόσο αυτή ησυνήθεια αργότερα μετατράπηκε σε εθιστική συνήθεια στον κόσμο.Η κοκαΐνη απαγορεύτηκε επίσημα το 1913 αφού έναν χρόνο πριν είχαν σημειωθεί5.000 θάνατοι.Μετά την απαγόρευση, στη δεκαετία του 1970, η κοκαΐνη εμφανίστηκε ως το νέοναρκωτικό της μόδας για τους ανθρώπους της ψυχαγωγίας και τους επιχειρηματίες. Ηκοκαΐνη φαινόταν να ήταν η τέλεια παρέα για ένα γρήγορο ταξίδι. Τους «έδινεενέργεια» και τους βοηθούσε να παραμείνουν «στα πάνω τους». Στα ΑμερικάνικαΠανεπιστήμια, το ποσοστό των σπουδαστών που πειραματίζονταν με την κοκαΐνηδεκαπλασιάστηκε στις δεκαετίες του ‘70 και ‘80. Στα τέλη της δεκαετίας του ‘70 οιΚολομβιανοί λαθρέμποροι ναρκωτικών άρχισαν να στήνουν ένα πολύπλοκο δίκτυογια να περνάνε λαθραία την κοκαΐνη στις ΗΠΑ.Στις αρχές της δεκαετίας του ‘90 η παραγωγή και εξαγωγές των Κολομβιανών καρτέλέφταναν τους 500 έως 800 τόνους κοκαΐνης ετησίως. Αυτές οι ποσότητες στέλνοντανόχι μόνο στις ΗΠΑ αλλά και στην Ευρώπη και στην Ασία. Στα μέσα της δεκαετίαςτου ‘90 οι δυνάμεις επιβολής του νόμου διέλυσαν τα μεγάλα καρτέλ . Στη θέση τουςδημιουργήθηκαν μικρότερες ομάδες . Σήμερα είναι γνωστές περισσότερες από 300ενεργές οργανώσεις λαθρεμπορίας στην Κολομβία.Αρχικά και για ένα μεγάλο διάστημα η κοκαΐνη αποτελούσε το ναρκωτικό τωνπλουσίων λόγω της υψηλής τιμής. Στο τέλος της δεκαετίας του ‘80 όμως η κοκαΐνησταδιακά σταμάτησε να είναι το ναρκωτικό των πλουσίων . Είχε αποκτήσει τηνφήμη του πιο εθιστικού και επικίνδυνου ναρκωτικού στην Αμερική και είχε συνδεθείμε την φτώχεια , το έγκλημα και το θάνατο. Τα τελευταία χρόνια όμως λόγω τηςευρείας διάδοσης της κοκαΐνης η τιμή του ναρκωτικού έχει μειωθεί με αποτέλεσμαάτομα με μικρότερη οικονομική επιφάνεια να μπορούν να το προμηθεύονται πιοεύκολα.

ΑΝΟΧΗ ΚΑΙ ΕΞΑΡΤΗΣΗ- ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΑΥΤΟΧΡΟΝΗΣ ΧΡΗΣΗ ΜΕ ΑΛΛΑΝΑΡΚΩΤΙΚΑ

Ανοχή στην κοκαΐνη και στις ναρκωτικές ουσίες γενικά σημαίνει ότι ο χρήστης με τοπέρασμα του χρόνου χρειάζεται ολοένα και μεγαλύτερη δόση για πετύχει το αρχικόεπιθυμητό αποτέλεσμα, το λεγόμενο «φτιάξιμο» (ορολογία που χρησιμοποιούν οι

38

χρήστες εξαρτησιογόνων ουσιών). Η κοκαΐνη μπορεί να συνδυαστεί με άλλαφάρμακα ή ναρκωτικά όπως με αμφεταμίνη ,μαριχουάνα και ηρωίνη. Αυτοί οισυνδυασμοί μπορούν να εθίσουν έναν άνθρωπο σε δύο ναρκωτικά, προκαλούνπερισσότερα προβλήματα από το ένα ναρκωτικό και τέλος μπορεί να τον οδηγήσουνστον θάνατο από υπερβολική δόση.

ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗΣ.

Τα παιδιά που γεννιούνται από μητέρες που κάνουν χρήση κοκαΐνης κατά τη διάρκειατης εγκυμοσύνης μπορεί να εθιστούν και τα ίδια. Αυτά που δεν είναι εθισμένα ,ταλαιπωρούνται συχνά από πολλά σωματικά προβλήματα όπως είναι η πρόωρηγέννηση , το χαμηλό βάρος, η μειωμένη ανάπτυξη, αναπηρίες και προβλήματα στονεγκέφαλο και στο νευρικό σύστημα. Τα μωρά που γεννιούνται με χαμηλό βάροςέχουν 20 φορές περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουν μέσα στον πρώτο μήνα τηςζωής τους και να αντιμετωπίσουν αναπηρίες όπως η διανοητική καθυστέρηση και ηεγκεφαλική παράλυση. Όλες οι συνέπειες αυτής της τραγωδίας στην κοινωνία δενέχουν ακόμα υπολογιστεί.

ΓΕΝΙΚΕΣ ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ

Οι βραχυπρόθεσμες επιπτώσεις της κοκαΐνης είναι διάφορες και ποικίλες, δηλαδήεντοπίζονται σε αρκετά σημεία του σώματος, Παρατηρείται για παράδειγμααπώλεια όρεξης, ταχυπαλμίες, υψηλή πίεση και αυξημένη θερμοκρασία του σώματος.Επίσης συστολή των περιφερειακών αιμοφόρων αγγείων, αυξημένος ρυθμόςαναπνοής και διεσταλμένες κόρες των ματιών. Επιπλέον οι άνθρωποι που κάνουνχρήση έχουν διαταραχές στον ύπνο, ναυτία, υπερδιέγερση ,παράξενη , σπασμωδικήκαι πολλές φορές βίαιη συμπεριφορά. Επιπροσθέτως έχουν παραισθήσεις,υπερβολικές εξάρσεις και οξυθυμία, καθώς και παραισθήσεις αφής οι οποίεςδημιουργούν την πλάνη ότι διάφορα ζωύφια κινούνται κάτω από το δέρμα τουχρήστη. Επίσης παρατηρείται ανησυχία και παράνοια ,κατάθλιψη ,εξαιρετικά έντονηανάγκη για το ναρκωτικό, πανικός και ψύχωση. Τέλος η υπερβολική δόση μπορεί ναοδηγήσει σε παροξυσμούς κρίσης και ξαφνικό θάνατο ακόμη και με μία φορά χρήσης.Τέλος όταν δεν έχουν κάνει χρήση νιώθουν έντονο άγχος και θυμό.

ΓΕΝΙΚΕΣ ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ

Η καθημερινή και μακροχρόνια χρήση κοκαΐνης προκαλεί αϋπνία και απώλεια όρεξηςγια τροφή. Το άτομο μπορεί να γίνει ψυχωτικό και να αρχίσει να έχει παραισθήσεις.Καθώς η κοκαΐνη παρεμβαίνει στον τρόπο που ο εγκέφαλος επεξεργάζεται τιςχημικές ουσίες, το άτομο χρειάζεται όλο και μεγαλύτερες ποσότητες κοκαΐνης για ναέχει τα ίδια συναισθήματα που είχε τις πρώτες φορές που έκανε χρήση. Τα άτομα πουείναι εθισμένα στην κοκαΐνη χάνουν το ενδιαφέρον για ζωή. Το άτομο νιώθεικατάθλιψη αφού περάσει η επήρεια του ναρκωτικού και κάνει οτιδήποτε για ναξαναβρεί τη δόση του. Αξίζει να σημειωθεί πως σε προχωρημένο στάσιοτοξικοεξάρτησης μπορεί να νιώθει κατάθλιψη ακόμη και όταν βρίσκεται υπό την

39

επήρεια του ναρκωτικού. Αν δεν βρει κοκαίνη η κατάθλιψη γίνεται τόσο έντονη πουμπορεί να φτάσει ακόμα και στην αυτοκτονία. Άλλες μακροπρόθεσμες επιπτώσεις τηςκοκαΐνης είναι μόνιμες βλάβες στα αγγεία της καρδιάς , υψηλή πίεση αίματος, πουοδηγεί σε εγκεφαλικά επεισόδια και θάνατο, βλάβες στο συκώτι στα νεφρά και τουςπνεύμονες. Άλλες επιπτώσεις είναι η καταστροφή των ρινικών ιστών, αναπνευστικήανεπάρκεια, υποσιτισμός ,απώλεια βάρους , καταστροφή δοντιών , σεξουαλικέςδυσλειτουργίες και υπογονιμότητα. Τέλος ένας χρήστης έχει οξυθυμία και αιφνίδιεςαλλαγές διάθεσης, παραληρήματα ή ψυχώσεις, βαριές μορφές κατάθλιψης και ανοχήςστο ναρκωτικό και τον εθισμό ακόμα και από τις πρώτες χρήσεις.

ΛΟΓΟΙ ΠΟΥ ΟΙ ΕΦΗΒΟΙ ΔΟΚΙΜΑΖΟΥΝ ΝΑΡΚΩΤΙΚΑ- ΡΟΛΟΣ ΤΩΝΕΜΠΟΡΩΝ- ΣΤΑΣΗ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΤΗΡΟΥΝ ΟΙ ΝΕΟΙ ΓΙΑ ΝΑ

ΥΠΕΡΑΣΠΙΣΟΥΝ ΤΗ ΖΩΗ ΤΟΥΣ.

Σύμφωνα με έρευνα το 55% των χρηστών μαριχουάνας έκαναν χρήση για πρώτηφορά ύστερα από πιέσεις φίλων. Σύμφωνα με το λανθασμένο πρότυπο της σημερινήςκοινωνίας όποιος κάνει χρήση είναι άνετος, μάγκας , δημοφιλής και τον αποδέχονταιστην παρέα. Ωστόσο άλλο ένα αίτιο είναι η περιέργεια, που οδηγεί πολλούςανθρώπους στη χρήση, γιατί προκύπτει η επιθυμία να δοκιμάσουν κάτι διαφορετικό,το οποίο ενθαρρύνεται παρουσιάζοντας μια δήθεν ευτυχισμένη ζωή και μια δήθενανεξαρτησία. Οι έμποροι ναρκωτικών αντιμετωπίζουν ψυχρά τους χρήστες, είναι οιπελάτες τους και από αυτούς περιμένουν μόνο το οικονομικό όφελος. Δενενδιαφέρονται για τις δυσάρεστες συνέπειες που οι ουσίες προκαλούν στονανθρώπινο οργανισμό. Δεν τους ενδιαφέρει που κάποιοι χάνουν τη ζωή τους εξαιτίαςτους. Γι’ αυτό προσπαθούν με πολλούς τρόπους, χρησιμοποιώντας ψέματα συνήθωςνα πλησιάσουν τους ανθρώπους και ειδικά τους νέους, επειδή είναι χαρακτηριστικόγνώρισμα της ηλικίας τους η περιέργεια για το άγνωστο. Επίσης οι νέοι αψηφούν τονκίνδυνο και έτσι δε θα διστάσουν να δοκιμάσουν κάτι διαφορετικό. Όλα αυτά συν τογεγονός ότι δεν υπάρχει σωστή ενημέρωση οδηγούν όλο και περισσότερους νέουςστο δρόμο των ναρκωτικών. Οι νέοι όμως πρέπει να μάθουν τα πάντα για ταναρκωτικά και να τα απομυθοποιήσουν, να ενημερωθούν για τις δυσάρεστεςσυνέπειες που αυτά προκαλούν και να καταλάβουν ότι δεν τους προσφέρουνανεξαρτησία, αλλά εξάρτηση και δουλεία, αυτοί καταστρέφουν τη ζωή τους καικάποιοι άλλοι πλουτίζουν μέσα από τη δική τους καταστροφή. Ο νέος χρειάζεταιαυτοπεποίθηση, για να παίρνει μόνος τις αποφάσεις του, για να μπορεί αύριο να είναιανεξάρτητος, για να καταλάβει πως δεν έχει ανάγκη τις ουσίες για να είναιαποδεκτός από την παρέα του και από την κοινωνία γενικά. Θέλω να είμαι αποδεκτός γι’ αυτό που πραγματικά είμαι και όχι γι’αυτό που θέλετε εσείς. Ευχαριστώ πολύ, δεν θα πάρω, τα καταφέρνωκαι χωρίς αυτά , δεν χρειάζομαι τους ψεύτικους παραδείσους σας.Πιστεύω σε μένα, στη δύναμή μου και αυτό μου αρκεί! Αυτή είναι ηπραγματική μαγκιά…αντίο!

40

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Α) Σε γενικές γραμμές θα μπορούσαμε να πούμε πως οι βασικές αιτίες της χρήσηςναρκωτικών είναι οι εξής :

• Περιέργεια.

• Επιρροή από φίλους, παρέες και από πρότυπα που προβάλλονται από ταΜ.Μ.Ε.

• Έλλειψη αυτοπεποίθησης και χαμηλή αυτοεκτίμηση.

Β) Μέθοδοι πρόληψης :

• Ενημέρωση, γιατί η γνώση είναι δύναμη.• Συνειδητοποίηση ότι τα ναρκωτικά προσφέρουν έναν ψεύτικο κόσμο

βάζοντας ως ενέχυρο τη ζωή του χρήστη.• Ενασχόληση με δημιουργικές δραστηριότητες που ενισχύουν την

αυτοπεποίθηση και την αυτοεκτίμηση του ανθρώπου.• Αθλητισμός.• Δημιουργία σχέσεων αμοιβαίας εμπιστοσύνης.

ΝΑ ΘΥΜΑΣΤΕ ΟΤΙ

1. Με την πώληση των ναρκωτικών κάποιοι κερδίζουν πολλά χρήματα ειςβάρος κάποιων άλλων που χάνουν τη ζωή τους.

2. Τα ναρκωτικά προσφέρουν ψεύτικες υποσχέσεις και για αντάλλαγμαυποδουλώνουν τον άνθρωπο σωματικά και ψυχικά και τον μετατρέπουνσε ένα άβουλο πλάσμα αδύναμο να αντιδράσει και να διεκδικήσει την ίδιατου τη ζωή. Είναι ένας από τους καλύτερους τρόπος χειραγώγησης τουανθρώπου.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

• Το Δίλλημα Ηρωίνη- Μύθοι και Επιστημονική Έρευνα (Giancarlo Arnao)

41

ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΕΣ ΠΗΓΕΣ

1) http://www.protagon.gr/?i=protagon.el.prwtagwnistes&id=909 ( Εκπομπή : Πρωταγωνιστές /τίτλος: «Πεθαίνοντας στις πλατείες». Θέμα : Ηρωίνη)

2) http://www.youtube.com/watch?v=JbCyTx-jRpg ( Ντοκιμαντέρ με τίτλο: Ναρκωτικά και Εγκέφαλος- Οπιούχα και Ηρεμιστικά.)

3) http://www.protagon.gr/?i=protagon.el.prwtagwnistes&id=615 (Εκπομπή: Πρωταγωνιστές/ τίτλος: « Αλκοολικοί»)

4) http://www.bestrong.org.gr/el/health/alcoholrestriction/alcoholism/whatisalcoholism/ - Τι είναι ο αλκοολισμός.

5) http://www.youtube.com/watch?v=O5Kfke_JyoU&feature=related- Κάπνισμαη απόλαυση που σκοτώνει (αποσπάσματα από το ντοκιμαντέρ).

6) http://www.nosmoke.gr/el/smokingandconsequences/whypeoplesmoke.html- Γιατί καπνίζουν οι άνθρωποι.

7) http://gr.drugfreeworld.org/home.html - Κάνναβη (Μαρτυρίες χρηστών και πληροφορίες)

8) http://gr.drugfreeworld.org/home.html - Κοκαΐνη (Μαρτυρίες χρηστών και πληροφορίες).

42