σοδειά τχ.21

ομαδα εκδοΣήΣΔημήτρης Δικαίος

ματθαίος ματθαιάδηςμαρία ροδοπούλου

Θεοδώρα τζόκα

υπεύθυνη ύληςμαρία ροδοπούλου

Σύνταξη - ΣελιδοποίησηΔημήτρης Δικαίος

γραφιστική επιμέλειααννα ςτράνη

εξώφυλλο τεύχουςΦθινόπωρο (Γ.Ασημακόπουλος)

γλωσσική επιμέλεια - διόρθωσημπατίστας μαλαματένιος

Φωτογραφία - κολάζβάγγη χατζησταμάτη

ΣκιτσογραφίαΓιώργος ασημακόπουλος

Iστοσελίδα περιοδικούwww.sodeia.net

Hλεκτρονικό ταχυδρομείο[email protected]

ISSn ε ντυπήΣ ε κδοΣήΣ

2241 - 2212

κατηγορία εντύπουσυγκομιδή και προώθηση λογοτεχνικών κειμένων

εδρα παραγωγήςςπέτσες, ελλάδα

ταχυδρομική διεύθυνσηπεριοΔικο ςοΔειαΛινα κ. τΖιαμου

ςπετςες τ.κ.180 50

επιμέλεια προεκτύπωσηςματθαίος ματθαιάδης

εκτύπωση - βιβλιοδεσία2 ΔΕΛΤΑ

αντιγόνης 76, αθήνατ.κ.104 42 | τηλ. 2105151233

Επιτρέπεται η αναπαραγωγή ολόκλη-ρου ή μέρος κειμένου, μόνο όταν ανα-φέρεται η πηγή του. Τα ενυπόγραφακείμενα εκφράζουν την άποψη των αρ-θρογράφων τους και όχι, του περιοδι-κού στο σύνολό του. Καλή Ανάγνωση

επομενο τευχοΣ απο τιΣ 15/12 Στα βιβΛιοπωΛεια

Δημήτρης Δικαίος, αρτεμης Λό-

τσιου, κορνήλιος ρουσάκης, Ζιζά-

νιο, Γιώργος ρούσσος, ματίνα

αναγνωστοπούλου, Γεώργιος νικ.

ςχορετσανίτης, απόστολος κω-

στούρος, Λουκάς Λιάκος, ισαβέλλα

μήτρου, μπαμπάκ ςαντέγκ χα-

τζάνι, Θεοδώρα τζόκα, κωνστα-

ντίνα πορφυρού, μ.ροδοπούλου,

ματθαίος ματθαιάδης, Γιάννης

τόλιας, χρήστος τουμανίδης, ςτα-

μάτης καβαλλάρης, ευαγγελία πα-

τεράκη, Θοδωρής βοριάς, Γρηγ.

ςακαλής.

τευχος 21

συγγραφική ομάδακατά σειρά θεμάτων

Συγκομιδήπνευματικων καρπων

για το επομενο τευχοΣ

10-15 nοεμβριου 2014

ΣτειΛετο κειμενο Σου

[email protected]

04 θΕΣη

σε καταστολή

05 ΠΕζΟΠΟιηΣη

Αϋπνίες

06 θΕαΤρΟ

Γιον Φόσσεαφιέρωμα στο συγγραφέα

09 ζιζανιΟ

η γλώσσα της αλήθειας

10 ΚινημαΤΟγραφΟΣ

200 διεθνές Φεστιβάλ Κιν/φουτης Αθήνας | νυ χΤΕσ ΠρΕμιΕ ρΑσ

14 Διηγημα

Τη μέρα που δε συνέβη τίποτα

16 ΛαΟγραφια

Αζερμπαϊτζάν - μύθοι & θρύλοι


ροζέτα


η λύπη που πέφτει

22-23 μΕΤαφραΣΕιΣ

Mehmet Coşkundeniz | Gary Klang

24 αρθρΟ

ο λύκος της στέπας

26 ΠΟιηΤιΚΟΣ ΛΟγΟΣ

Θεοδώρα ΤζόκαΚωνσταντίνα Πορφυρού

μαρία ροδοπούλουματθαίος ματθαιάδης

Γιάννης Τόλιαςχρήστος Τουμανίδης

σταμάτης ΚαβαλλάρηςΕυαγγελία Πατεράκη

Θοδωρής βοριάςΓρηγόρης σακαλής

31 ΒιΒΛιΟ-νΕΕΣ αφιξΕιΣ

Φθινόπωρο 2014

περιεχόμενα

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ - ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2014

λΑοΓρΑΦιΑμυθοι & θΡυλοι του ΑζεΡμπΑΪτζΑν

δυο ΕνδΕιΚΤιΚΕσ ισΤοριΕσ

ΚινημΑΤοΓρΑΦοσνυχτεσ πΡεμιεΡΑσ

20ο διΕΘνΕσ ΦΕσΤιβΑλ Κιν. Τησ ΑΘηνΑσ

ΘΕΑΤρογιον φοσσε

ΑΦιΕρωμΑ σΤο συΓΓρΑΦΕΑ

06 16

10

Απόγευμα, κάποιος χτυπάει την

πόρτα. Φωνάζω μ’ όση δύναμη έχω:

«Ποιος διάολος είναι;». Ανοίγω, τί-

ποτα. Γυρίζω στη θέση μου και πα-

ρατηρώ πως, η διπλανή καρέκλα

είναι επίσης τραβηγμένη. Μία παραί-

σθηση, σκέφτηκα, δε δίνω σημασία.

Πάει καιρός εξάλλου που δε βλέπω

πράγματα. Αναπνέω κανονικά, καμία

ανησυχία.

Φτιάχνω λίγο καφέ κομμένο και ραμ-

μένο στη γεύση μου, με πολύ καϊμάκι.

Στο τραπέζι επάνω ένα στυλό, ένα

φύλλο χαρτί, ένα κομμάτι κόκκινης

πλαστελίνης με το δακτυλικό αποτύ-

πωμα του γιου μου κι ένας καπνός

Old Holborn κίτρινος με την επιγραφή

«οι καπνιστές πεθαίνουν πρόωρα».

Ποιος πέθανε μ’ ακόμη ένα τσιγάρο,

συλλογίστηκα; Κανείς! Το ανάβω.

Απέναντί μου, το ψυγείο. Χαμογελάω,

στο κροτάλισμα του ήχου που έβγαλε

πάνω στα πλακάκια. Με κατάλαβε.

Κάθε φορά που έχουμε την ίδια θερ-

μοκρασία, το κάνει.

Ετούτη τη στιγμή, είμαι σ’ επαφή με

τον κόσμο. Ένας θυσιοφοβικός, φι-

λήσυχος πολίτης που, πληρώνει τους

φόρους του, γυαλίζει το αυτοκίνητό

του, «βρίσκεται» με τη γυναίκα του,

μεγαλώνει παιδί, πιστεύει στο οικο-

νομικό θαύμα που θα φέρει η πολι-

τική άνοιξη, μαζεύει τα σκουπίδια

του, σιγοψήνει τον ελληνικό του,

βάφει – συντηρεί τα έπιπλα στο

σπίτι˙ εξοικονομεί χρήματα με στόχο

να αγοράσει κι άλλα, να διώξει τα

άκομψα, να’ ναι του γούστου του.

Διαβάζει τον ατελείωτο Δον Κιχώτη

του Θερβάντες, επιθυμεί να κάνει

δεύτερο παιδί, φροντίζει την κόμη

του, το βάρος του, την ενδυμασία του

όπως κάθε άτεχνος άνθρωπος και,

άλλα καθημερινά πράγματα που δεν

έχει νόημα να τ’ αναφέρω.

Τέτοια ελευθερία μήτε στο μνήμα δε

θα’ βρεις, σκέφτηκα και, πέταξα το

πακέτο με τον καπνό απ’ το παρά-

θυρο. Ακολούθησαν, ο αναπτήρας,

ένα τασάκι από φυσητό γυαλί αγο-

ρασμένο κάποτε στα Χανιά και μια

γυναικεία στριγκλιά.. που δεν άντεξε

τόση Κρήτη πεταμένη στα μούτρα

της.

Σήμερα, ξεφυλλίζω τη ζωή μου˙ και

διαπιστώνω πως, ενώ υπήρξε σ’ όλη

τη χρονική της έκταση, συννεφια-

σμένη, μία στάλα ουρανό δε συνά-

ντησα. Επί μια πενταετία αποφεύγω

συνειδητά να κοιτάξω μέσα μου. Μια

υποτροπή, θα ήταν οδυνηρή για τους

γύρω μου. Αισθάνομαι ψυχικά υγιής,

νιώθω τον παλμό των φλεβών, τη

ροή του αίματος. Ελέγχω την ανάσα

μου. Μόνο για τους αγγέλους, έχω πε-

θάνει.

4

δικ

αιω

ςτο

υλ

ογο

υ|

θεςη

Του Δημήτρη Δικαίουσε καταστολή

5

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ - ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2014sodeia.netπ

εζ

οπ

οιη

ςη

ΑϋπνίεςΤης Αρτεμης λότσιου

Ξημερώνει.

Ο φόβος και η αγωνία δείχνουν να

εξαφανίζονται κάτω από το πέπλο

του φωτός. Όλα φαντάζουν να απο-

κτούν ουσία, να ζωντανεύουν. Η Ζωή

υφίσταται ξανά. Η μυρωδιά των λου-

λουδιών παίρνει θέση στο χρονικό

διάστημα αυτό της ημέρας. Η μαγεία

του συναισθήματος της αισιοδοξίας

κάνει την πιο σημαντική της εμφά-

νιση, τόσο αργή όσο η παρουσία του

ηλίου πίσω από τις κορυφές των

απέραντων βουνών. Μία νέα αρχή

άκρως αντίθετη με το αίσθημα της

νυκτός. Το ενοχλητικό κουτί σβήνει

αυτόματα και επικρατεί η σαγηνευ-

τική μυρωδιά της σιωπής, της ηρε-

μίας. Ωχρά Σπειροχαίτη στο

σκουριασμένο ηχείο, ηχεί με ήχο τόσο

απελπιστικά παράξενο σαν να προ-

έρχεται από μία άλλη διάσταση του

σύμπαντος. (Μισό να στρίψω ένα

τσιγάρο()αυτό τελείως αυθόρμητο.

Μάλλον δε πρέπει) Ανοίγω την θο-

λωμένη πόρτα και προχωρώ νιώθο-

ντας να εξωτερικεύω το <<είναι>>

μου. Η ομορφιά της φύσης στο προ-

σκήνιο ενώ όλα αυτά που σε καταρ-

ρακώνουν στα παρασκήνιο.

Πρωταγωνίστρια η ζωή. Παρατηρώ

διεξοδικότατα κάθε λεπτομέρεια της

φύσης σαν να την αντικρίζω πρώτη

φόρα και με ευλάβεια ακούω τους

ήχους της όπως ακούει το μικρό παι-

δάκι την μαμά του να του λέει σ'

αγαπώ! Γιατί όταν νυχτώνει σαλεύω.

αλλά όταν ξημερώνει ζωντανεύω

ξανά!

6

θεατρο

Του Κορνήλιου ΡουσάκηαφιερωμαΓΙΟΝ ΦΟΣΣΕ

Ο νορβηγός συγγραφέας Γιον Φόσσε

γεννήθηκε το 1959 στο Haugesund

της Νορβηγίας. Έγραψε το πρώτο

του μυθιστόρημα με τίτλο Κόκκινο

μαύρο το 1983. Έχει γράψει μυθιστο-

ρήματα, δοκίμια, ποιητικές συλλογές

και βιβλία για παιδιά. Το πρώτο του

θεατρικό εργο, Και δεν θα χωρίσουμε

ποτέ παρουσιάστηκε το 1994 από το

Εθνικό Θέατρο του Bergen. Στο έργο

κυριαρχούν τα φαντάσματα ενός

έρωτα που τελειώνει με πόνο. Έιναι

μια εσωτερική διαμάχη, μια μάχη

ανάμεσα στη φθορά και στη δημι-

ουργία. Τον Αύγουστο του 2000 του

απονεμήθηκε το Θεατρικό Βραβείο

του Βορρά και τον Δεκέμβριο του

2003 χρίστηκε Ιππότης της Γαλλικής

Λεγεώνας της Τιμής. Τα έργα του

έχουν μεταφραστεί σε περισσότερες

από 40 γλώσσες και έχουν ανέβει

στις περισσότερες σκηνές της Ευρώ-

πης (Παρίσι, Λονδίνο, Βερολίνο, Ζάλ-

τσμπουργκ) από νέους αλλά και

καταξιωμένους σκηνοθέτες (Thomas

Ostermayer, Claude Regy, Jacques

Lassale).

Το ύφος της γραφής του είναι μινι-

μαλιστικό και υπερ-νατουραλιστικό.

Η γλώσσα του κινείται επιδέξια από

τον ρεαλισμό έως την ποίηση, από

την απεικόνιση της πραγματικότη-

τας έως την διάσταση της μεταφο-

ράς. Ο δραματουργός τοποθετεί σε

δεύτερο πλάνο την ανάπτυξη της

πλοκής κι ενδιαφέρεται περισσότερο

για την ανάδειξη των επικοινωνια-

κών δυσλειτουργιών των χαρακτή-

ρων του, που στα περισσότερα έργα

δεν έχουν ονόματα.

Ο ίδιος ο Φόσσε αναφέρει: “Για μένα,

η τέχνη ήταν πάντα συνδεδεμένη με

αυτή τη σχεδόν μη ανθρώπινη φωνή,

μέσα από τον καθημερινό λόγο. Και

εκείνο που είναι παράδοξο είναι το

ότι αυτή η φωνή βρίσκεται εκεί,

χωρίς να λέει τίποτα. Είναι μια βουβή

φωνή. Μια φωνή που μιλάει σωπαί-

νοντας. Πρόκειται για μια φωνή που

με κάποιο τρόπο έρχεται από αυτό

που δεν έχει ειπωθεί, είναι μια φωνή

που βγαίνει από τη σιωπή και που

μπορεί να ακουστεί κάποιες στιγμές

μέσω αυτού που λένε οι άλλοι. Δου-

λεύω όπως ένας μουσικός που παίζει

το μέρος του, το θέμα και τις παραλ-

λαγές, τις επαναλήψεις”.

7

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ - ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2014sodeia.netθ

εατρο

Από το 2011, μένει στο Grotten, μια

τιμητική κατοικία που ανήκει στο

νορβηγικό κράτος και βρίσκεται στις

εγκαταστάσεις του βασιλικού παλα-

τιού στο Όσλο. Η χρήση του Grotten

ως μόνιμη κατοικία είναι μια ειδική

παραχώρηση του βασιλιά της Νορ-

βηγίας, ως τιμή για τη συνεισφορά

ενός καλλιτέχνη στις νορβηγικές τέ-

χνες και τον πολιτισμό.

Στην εργογραφία του συναντούμε τα

έργα Το παιδί, Κάποιος θα έρθει, για

το οποίο τιμήθηκε με το βραβείο

Ίψεν, Παραλλαγές Θανάτου, Χειμώ-

νας, Τόσο όμορφα, Το όνομα, Μητέρα

και παιδί, Ο γιος, Η νύχτα τραγουδά τα

τραγούδια της, Ο κιθαρίστας, Μια

μέρα το καλοκαίρι, Όνειρο το φθινό-

πωρο, Η επίσκεψη, Τ’ απόγευμα, Κοι-

μήσου γλυκό μου παιδάκι, Κορίτσι

στον καναπέ, Μώβ, Ύπνος, Σκιές,

Rambuku.

Στα έργα Το παιδί, Μητέρα και Παιδί

και Ο γιος, αναδείκνυονται οι πτυχές

προβληματικών γάμων και ο ρόλος

των παιδιών σε αυτούς.

Ένα ερωτικό τρίγωνο και μια σύ-

γκρουση για τα παιδιά προβάλλεται

στο έργο Nightsongs, (Η νύχτα τρα-

γουδά τα τραγούδια της, 2002), ενώ

στο έργο Μια μέρα το καλοκαίρι

(1998), παρουσιάζεται η αδυναμία

αποτελεσματικής επικοινωνίας ανά-

μεσα σε έναν άνδρα και μια γυναίκα,

μέσα από ένα flash back κι ένα ταξίδι

στο παρελθόν που κάνει η γυναίκα.

Ιδιαίτερη θεατρικότητα έχει η σκηνή

που η ηλικιωμένη γυναίκα συναντά

επί σκηνής τον νεότερο εαυτό της.

Το έργο Παραλλαγές θανάτου (2002)

είναι μια αλληγορία για την αγάπη,

τη ζωή, τη γέννηση και τον θάνατο. Η

αυτοκτονία μιας νέας γυναίκας γεν-

νάει βασανιστικά ερωτήματα στους

γονείς της, που αρνούνται να αποδε-

χτούν το γεγονός. Γιατί το έκανε;

Ποιες οι συνέπειες της πράξης της

στον οικογενειακό περίγυρο; Τι είναι

ο θάνατος; Τι φέρνει μαζί του; Πόσο

μοιάζουν η ζωή και ο θάνατος και

πόσο κοντά ή πόσο μακριά βρίσκο-

νται μεταξύ τους;

8

θεατρο

Η ενασχόληση του με τη θεατρική

γραφή δεν τον κράτησε μακριά από

τη συγγραφή μυθιστορημάτων. Τα

κείμενα Melancholia I (1995) και

Melancholia II (1996) παρουσιάζουν

στιγμές από την πορεία ζωής του

νορβηγού ζωγράφου Lars Hertervig,

ενώ το μυθιστόρημα Πρωί και από-

γευμα (2000) πραγματεύεται τη μετά

θάνατον ζωή ενός ανθρώπου.

Αρκετά έργα του Φόσσε έχουν πα-

ρουσιαστεί στην ελληνική θεατρική

σκηνή. Ο Γιάννης Χουβαρδάς έχει

σκηνοθετήσει το έργο Τόσο όμορφα

(Θέατρο Αμόρε, 2004) και τις Παραλ-

λαγές θανάτου (Θέατρο Πορεία,

2013), η Βίκυ Γεωργιάδου τον Χει-

μώνα (Θέατρο Αμόρε 2002), ο Λευτέ-

ρης Γιοβανίδης το Κάποιος θα ρθει

(Θέατρο Χώρα 2009) ενώ το έργο Το

παιδί έχει παρουσιαστεί από την Πει-

ραματική Σκηνή της Τέχνης της Θεσ-

σαλονίκης το 2003, σε σκηνοθεσία

Πέτρου Ζηβανού και το πρώτο έργο

του Φόσσε Και δεν θα χωρίσουμε

ποτέ, έχει ανέβει από τη θεατρική

εταιρεία Μνήμη, στο Θέατρο Κυδω-

νία, στα Χανιά.

Το Θέατρο Σημείο θα παρουσιάσει σε

πανελλήνια πρώτη, τον χειμώνα

2014-2015 την Καιομένη, ένα έργο

που βασίζεται στο θεατρικό Μια μέρα

το καλοκαίρι και στο διήγημα Η Αλίκη

στις φλόγες. Σκηνοθετεί ο Νίκος Δια-

μαντής και παίζουν η Ιωάννα Μακρή

και ο Γρηγόρης Γαϊτανάρος.

ziz

an

io

9

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ - ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2014sodeia.net

Κάθομαι ανέμελο στο μπαλκόνι μου και κοιτάζω

την Ακρόπολη, ενώ, βάζω άλλο ένα παγάκι στο…

Ρε Ζιζάνιο μας κοροϊδεύεις; Φαίνεται η Ακρόπολη

από το υπόγειο στου Ρέντη;

Διαβάζω το πρόγραμμα της Λυρικής Σκηνής και

αναρωτιέμαι, Τζάκομο Πουτσίνι ή Τζουζέππε

Βέρντι, ίσως…

Αυτό που διαβάζεις, είναι το φυλλάδιο του ΟΑΣΑ

και απλώς το δίλλημα σου είναι: κάρτα απεριορί-

στων ή εισιτήριο…

Λες να με προτείνουν και εμένα για Πρόεδρο Δη-

μοκρατίας; Γιατί όχι, άλλωστε δεν…

Εδώ τους παρακαλάς τέσσερα χρόνια για να γίνεις

διαχειριστής στην πολυκατοικία και κανένας δε σε

παίρνει στα σοβαρά…

Κάποτε θα γράψω ένα βιβλίο για τις περιπέτειές

μου στο Πανεπιστήμιο… έχω βρει και τον τίτλο:

Ζιζάνιο νυν και ΑΕΙ. Ίσως να γίνει best…

Μάλλον θα εννοείς το περίπτερο στην Πανεπι-

στημίου που…

Βρε άι σιχτίρ όλη την ώρα μιλάς… Ρε παιδία,

αυτόν ποιος τον πήρε στη Σοδειά; Δεν πιστεύω

να τον πληρώνετε κιόλας;

Με Voucher είμαι εδώ…

Η γλώσσα της αλήθειας

10

κιν

ημ

ατο

γρα

φο

ς

Του γιώργου Ρούσσου

200 διεθνε Σ ΦεΣτιβαΛ κινήματογραΦου τήΣ αθήναΣ

νυχτεΣ πρεμιεραΣ

αφιερωμα

«...Σε λίγες μέρες θα ξέρουμε κι εμείς

αν αυτή η ιδέα, που έμοιαζε στην

αρχή με τρελό όνειρο, μπορεί να εξε-

λιχθεί σ’ ένα μεγάλο, ετήσιο φεστι-

βάλ της Αθήνας, ένα αληθινό

σταυροδρόμι του ανεξάρτητου σι-

νεμά, μια γιορτή όπου θα μαζευόμα-

στε κάθε χρόνο και περισσότεροι»

Γιώργος Τζιώτζιος - 1ο Διεθνές Φε-

στιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας

(1995)

Με αυτά τα λόγια ξεκινούσε το 1ο

Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου

της Αθήνας - Νύχτες Πρεμιέρας το

1995 για να εξελιχθεί, 20 χρόνια

μετά, στο σημαντικότερο κινηματο-

γραφικό γεγονός της πόλης και σ' ένα

από τα σημαντικότερα φεστιβάλ της

Μεσογείου και των Βαλκανίων, προ-

σελκύοντας όλο και περισσότερο

κόσμο.

Το επετειακό 20ο Διεθνές Φεστιβάλ

Κινηματογράφου της Αθήνας - Νύ-

χτες Πρεμιέρας θα διεξαχθεί από τις

17 έως τις 28 Σεπτεμβρίου παρου-

σιάζοντας περισσότερες από 100

νέες ταινίες μεγάλου μήκους απ’ όλο

τον κόσμο αλλά και από την Ελλάδα.

Στο πρόγραμμα του περιλαμβάνο-

νται τρία διαγωνιστικά τμήματα - με-

ταξύ των οποίων και ένα από τα

ελάχιστα παγκοσμίως διαγωνιστικά

τμήματα, το «Μουσική και Φιλμ» - ει-

δικά αφιερώματα, ντοκιμαντέρ και

πάνω από 60 ελληνικές ταινίες μι-

κρού μήκους.

Επιπλέον και με αφορμή την συ-

μπλήρωση των 20 χρόνων, το Διε-

θνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της

Αθήνας - Νύχτες Πρεμιέρας, σε συν-

διοργάνωση με την «Τεχνόπολις» του

Δήμου Αθηναίων θα πραγματοποιή-

σει ειδικές επετειακές εκδηλώσεις -

έκπληξη, που θα περιέχουν μία σειρά

από installation, μουσικές perform-

ance και σπάνιες προβολές.

Πιστό στο αρχικό του όνειρο, το Φε-

στιβάλ μας υπόσχεται ότι και φέτος

το πρόγραμμά του περιλαμβάνει κι-

νηματογραφικά διαμάντια του ανε-

ξάρτητου σινεμά, μία εκλεκτή σοδειά

από τις πιο προσδοκώμενες ταινίες

της χρονιάς, πολυσυζητημένα ντοκι-

μαντέρ, δημιουργίες που παντρεύουν

απολαυστικά τη μουσική με τον κι-

νηματογράφο, αλλά και κλασικούς

σταθμούς του παρελθόντος, καθώς

και μεταμεσονύκτιες προβολές.

11

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ - ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2014κιν

ημ

ατο

γρα

φο

ςsodeia.net

Το Διεθνές Διαγωνιστικό Τμήμα του

Φεστιβάλ φιλοξενεί μερικές από τις

καλύτερες πρεμιέρες του παγκό-

σμιου κινηματογράφου συστήνοντας

στο κοινό νέους σκηνοθέτες που ξε-

χωρίζουν ανά τον κόσμο. Στο φετινό

πρόγραμμα θα προβληθούν μεταξύ

άλλων το "10.000km" του Κάρλος

Μάρκες Μαρσέτ, αλλά και το "’71"

του Γιαν Ντεμάνζ

10.000km του Κάρλος Μάρκες

Μαρσέτ - Δύο νέοι άνθρωπο που αγα-

πιούνται, αλλά ο ένας βρίσκεται στη

Βαρκελώνη και ο άλλος στο Λος

Άντζελες... Μία αφοπλιστικά ειλικρι-

νής σκιαγράφηση της πορείας που

διανύει η αγάπη και ο έρωτας σε από-

σταση.

’ 71 του Γιαν Ντεμάνζ - Βρισκόμα-

στε στο 1971 και η σύγκρουση στη

Βόρεια Ιρλανδία κλιμακώνεται προς

τον εμφύλιο πόλεμο, καθώς Προτε-

στάντες και Καθολικοί έχουν μετα-

τρέψει το Μπέλφαστ σε εμπόλεμη

ζώνη. O νεαρός Άγγλος Γκάρυ καλεί-

ται να αναλάβει δράση στο Μπέλ-

φαστ. Η κατάσταση στην πόλη είναι

έκρυθμη και μπερδεμένη, καθώς χω-

ρίζεται σε περιοχές ανάλογα με τα

θρησκευτικά πιστεύω των πολιτών.

Κατά τη διάρκεια μιας περιπολίας, οι

στρατιώτες εμπλέκονται κι ένας από

αυτούς χάνει το όπλο του. Ο Γκάρυ κι

ένας ακόμη στρατιώτης ακολουθούν

τον κλέφτη που εξαφανίζεται μέσα

στο πλήθος... Ένα αγωνιώδες πολι-

τικό θρίλερ που έκανε το ντεμπούτο

του και τιμήθηκε στο φετινό Διεθνές

Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βε-

ρολίνου.

Οι Pulp και ο Nick Cave καταλαμ-

βάνουν επάξια μία θέση στο πρό-

γραμμα του διαγωνιστικού τμήματος

Μουσική και Φιλμ, με τις ήδη δημο-

φιλείς ταινίες «Pulp: A Film AboutLife, Death and Supermarkets» και

«20.000 Days on Earth».

12

κιν

ημ

ατο

γρα

φο

ς

Το φιλμ «Pulp: A Film About Life,

Death and Supermarkets» περιστρέ-

φεται γύρω από τη συναυλία που

έδωσε η μπάντα του Jarvis Cocker

στο Σέφιλντ τον Δεκέμβρη του 2012.

Η ταινία έκανε πρεμιέρα στο SXSW

(South by Southwest Film Festival)

τον περασμένο Μάρτιο και την

πρώτη του Ευρωπαϊκή προβολή στο

Σέφιλντ. Έκτοτε το ντοκιμαντέρ έχει

ταξιδέψει μεταξύ άλλων και στην Αυ-

στραλία στο πλαίσιο του Sydney Film

Festival.

Το βραβευμένο στο Sundance

«20.000 Days on Earth», αποτελεί ένα

ιδιαίτερο ντοκιμαντέρ, σε σκηνοθε-

σία των Ίαν Φόρσαϊθ και Τζέιν Πόλακ

για τον Νικ Κέιβ. Το φιλμ προβλή-

θηκε τον Φλεβάρη στο 64ο Διεθνές

Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βε-

ρολίνου, κερδίζοντας τις εντυπώσεις.

Ενώ ιδιαίτερης σημασίας αποτελεί

και το Διαγωνιστικό Τμήμα Ελληνι-

κών Ταινιών Μικρού Μήκους που

διοργανώνεται για 3η συνεχόμενη

χρονιά και δίνει την ευκαιρία σε

νέους Έλληνες δημιουργούς να δεί-

ξουν τη δουλειά τους και να διεκδι-

κήσουν ένα από τα βραβεία του

τμήματος.

Από τον 1ο χρόνο διεξαγωγής του

μέχρι σήμερα, το Διεθνές Φεστιβάλ

Κινηματογράφου της Αθήνας - Νύ-

χτες Πρεμιέρας τιμά σκηνοθέτες του

παγκόσμιου κινηματογράφου μέσα

από ειδικά αφιερώματα. Φέτος, τη

σκυτάλη παίρνουν ένας από τους επι-

δραστικότερους Αμερικάνους δημι-

ουργούς, ο Ρόμπερτ Όλτμαν, σ' ένα

ειδικό αφιέρωμα για τις ταινίες -

σταθμούς που υπέγραψε τη δεκαετία

του ’70, όπως τα: «Nashville», «Mc-

Cabe and Mrs. Miller» και το θρυλικό

«M.A.S.H.», μία από τις καλύτερες

αντιπολεμικές ταινίες όλων των επο-

χών.

Ιδιαίτερη θέση στο 20ο Διεθνές Φε-

στιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας

- Νύχτες Πρεμιέρας κατέχει και ο

θρυλικός Πολωνός σκηνοθέτης,

Αντρέι Ζουλάφσκι, υπεύθυνος για

αριστουργήματα όπως το «Σημασία

Έχει να Αγαπάς», με τον Klaus Kinski

και την ανεπανάληπτη Romy Schnei-

der, αλλά και το «Μια Γυναίκα Δαι-

μονισμένη», με τον Σαμ Νιλ και την

Ιζαμπέλ Ατζανί, ίσως στον καλύτερο

ρόλο της καριέρας της που της χά-

ρισε το Α' Βραβείο Γυναικείας Ερμη-

νείας στις Κάννες.

13

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ - ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2014sodeia.netκιν

ημ

ατο

γρα

φο

ς

Μία γεύση από τα ντοκιμαντέρ του

φετινού φεστιβάλ αποτελεί το «Life

Itself» του Στιβ Τζέιμς, που αποκαλύ-

πτει τη συναρπαστική ζωή του δια-

σημότερου Αμερικανού κριτικού

κινηματογράφου, Ρότζερ Έμπερτ, ο

οποίος πέθανε πέρσι τον Απρίλιο σε

ηλικία 70 ετών.

Τα ντοκιμαντέρ «Excision» της Βίκυς

Βελλοπούλου και «Bref» της Χριστί-

νας Πιτούλη, καταγράφουν με τις κά-

μερές τους την καταδικαστέα και

αποτρόπαια πρακτική της κλειτορι-

δεκτομής (ακρωτηριασμός των γεν-

νητικών οργάνων των γυναικών).

Δύο ιδιαίτερα σημαντικά και επί-

καιρα ντοκιμαντέρ τα οποία θα

έχουμε την ευκαιρία να παρακολου-

θήσουμε στο Φεστιβάλ, παρουσία

των συντελεστών τους.

Παράλληλα, οι Ειδικές Προβολές του

Φεστιβάλ, εξασφάλισαν και θα προ-

βάλλουν φέτος, τον διαβόητο «Σχιζο-

φρενή Δολοφόνο με τo Πριόνι», σε

ψηφιακά αποκαταστημένη κόπια

την οποία επιμελήθηκε ο ίδιος ο σκη-

νοθέτης, Τόμπι Χούπερ.

Τέλος αξίζει να σημειώσουμε ότι την

αφίσα της 20ης έκδοσης του Φεστι-

βάλ (καθώς και του 4ου Athens Open

Air Film Festival και το εξώφυλλο του

περιοδικού ΣΙΝΕΜΑ), φιλοτέχνησε ο

γνωστός εικαστικός καλλιτέχνης, Δη-

μήτρης Αληθεινός, τιμώντας και συμ-

μετέχοντας με αυτό τον τρόπο στην

επέτειο για τις δύο δεκαετίες του Διε-

θνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου

της Αθήνας - Νύχτες Πρεμιέρας.

To Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογρά-

φου της Αθήνας - Νύχτες Πρεμιέρας

ιδρύθηκε από την Κινηματογραφική

Εταιρεία Αθηνών (Αστική Μη Κερδο-

σκοπική Εταιρεία) με σκοπό να φωτί-

σει άγνωστες πτυχές του ποιοτικού

ανεξάρτητου κινηματογράφου, να

αναδείξει τις καλύτερες από τις μεγά-

λες ταινίες της σεζόν, προτείνοντάς

τις στους θεατές και να γίνει η ιδανική

εισαγωγή κάθε κινηματογραφικής

σεζόν. Φέτος το Φεστιβάλ συμπλη-

ρώνει είκοσι χρόνια επιτυχημένης πα-

ρουσίας και θα διεξαχθεί από την

Τετάρτη 17 Σεπτεμβρίου έως και την

Κυριακή 28 Σεπτεμβρίου, καλοσορί-

ζοντας το φθινόπωρο και κρατώντας

ιδανική παρέα στους απανταχού κι-

νηματογραφόφιλους...

14

διη

γημ

α

Της ματίνας Αναγνωστοπούλουτη μέρα που δε συνέβη τίποτε..

Μια κανονική μέρα ξημέρωσε χωρίς

τίποτε απολύτως το ασυνήθιστο. Βα-

σικά, έμοιαζε τόσο κοινότοπη και συ-

νηθισμένη που αυτό από μόνο του

την έκανε ιδιαίτερη. Ήταν μια μέρα

που τίποτε αξιοσημείωτο δε συνέ-

βαινε. Οι πόλεμοι που μαίνονται ανά

την υφήλιο εκείνη τη μέρα δεν είχαν

ούτε μία αξιοσημείωτη μάχη. Δεν έγι-

ναν τρομοκρατικές ενέργειες ούτε

δολοφονίες ούτε πραξικοπήματα.

Ούτε σεισμοί ούτε πλημμύρες. Ούτε

καύσωνες ούτε καταιγίδες. Κανείς

διάσημος ή διάσημη δεν πέθανε ούτε

γέννησε ούτε καν ανακοίνωσε εγκυ-

μοσύνη. Δεν υπήρξαν βασιλικοί γάμοι

ούτε γάμοι ή χωρισμοί σελέμπριτις.

Δεν έγιναν εκλογές. Ήταν μια μέρα

χωρίς διαδηλώσεις, απεργίες ή έστω

καταλήψεις. Μια βαρετή μέρα για το

Χρηματιστήριο αλλά και για το Κοι-

νοβούλιο. Ούτε ένας καυγάς πολιτευ-

τών δεν έγινε, έτσι για το θεαθήναι.

Ούτε ένας υπουργός, ή έστω ένας

βουλευτής, δε βγήκε να υποστηρίξει

ή να αντικρούσει τις κυβερνητικές

αποφάσεις τσιρίζοντας και παραλη-

ρώντας. Ούτε ένα νέο μέτρο δημοσιο-

νομικής πολιτικής δεν ανακοινώθηκε.

Ούτε καν η σύλληψη ενός διάσημου

φοροφυγά ή επίορκου δημόσιου λει-

τουργού. Ούτε ένας ποπ σταρ δε

βγήκε να κάνει δηλώσεις για εξωγήι-

νους ή για τη δημοκρατία που είναι

15

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ - ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2014sodeia.netδ

ιηγη

μα

«ένα μεγάλο ψέμα που δε μας χρειά-

ζεται». Ούτε ένας καλλιτέχνης δε βρέ-

θηκε να βγάζει καινούριο δίσκο και

να προσκαλέσει στο μαγαζί του να

του πετάξουν γαρίφαλα. Ούτε μια

ταινία δεν έκανε πρεμιέρα. Ούτε μια

καινούρια εκπομπή ή σόου τηλεδια-

σκέδασης δεν ξεκίνησε. Ούτε ένας

επίσκοπος δε βγήκε να καταδικάσει

από άμβωνος τους ομοφυλόφιλους,

τους κομμουνιστάς, τους ανθέλληνας

και τους λοιπούς που βαδίζουν την

οδό της απωλείας.

Στην αρχή κανείς δεν έδωσε σημασία.

Κανένας δεν το πρόσεξε. Όλες οι εφη-

μερίδες που κυκλοφόρησαν εκείνη

την ημέρα κατέγραφαν τις ειδήσεις

από την προηγούμενη. Όταν η μέρα

είχε προχωρήσει αρκετά, τότε έγινε

ξεκάθαρο. Οι ιστοσελίδες δεν έβρι-

σκαν τίποτε νέο για δημοσίευση.

Μόνο παλιές ειδήσεις κυκλοφορού-

σαν. Όταν ο ντόρος από τα χτεσινά

συμβάντα κόπασε, στα μέσα κοινω-

νικής δικτύωσης απλώθηκε μια αμή-

χανη σιωπή. Μόνο ελάσσονος

σημασίας προσωπικές ιστορίες μοι-

ράζονταν μεταξύ τους οι χρήστες του

διαδικτύου. Τα πρακτορεία ειδήσεων

περίμεναν και περίμεναν ανταποκρί-

σεις από τους ρεπόρτερ από όλο τον

κόσμο, αλλά ούτε κι αυτοί είχαν κάτι

αξιοσημείωτο να ενημερώσουν.

Όλοι αναρωτιόντουσαν τι άραγε συ-

νέβαινε. Ήταν σαν η γη να καθυστε-

ρούσε την περιστροφή της. Μήπως οι

νόμοι της φύσης άλλαζαν; Μήπως ο

θεός πήγε διακοπές; Μήπως αυτή

ήταν η νηνεμία πριν την καταιγίδα;

Μήπως τα ύστερα του κόσμου βρί-

σκονταν προ των πυλών;

Όλοι πάσχιζαν να καταλάβουν τι γι-

νόταν, να προετοιμαστούν για ό, τι

φοβερό έφτανε. Όταν άρχισαν οι ει-

δήσεις των ‘8’, η τηλεθέαση έφτασε

σε ύψη που ποτέ πριν δεν είχε αγγί-

ξει. Και όλα τα κανάλια είχαν ένα και

μόνο θέμα: Γιατί αυτή τη μέρα δε συ-

νέβη τίποτε;

Η μέρα πλησίαζε πια στο τέλος της.

Οι τηλεθεατές κρατούσαν το τηλεκο-

ντρόλ με ιδρωμένα χέρια και περίμε-

ναν μπροστά στις οθόνες. Την

αγωνία επέτειναν κάνα δυο που βγή-

καν και καλούσαν τους ανθρώπους

να μετανοήσουν. Αλλά όπως και την

υπόλοιπη μέρα καμιά καταστροφή

δεν έγινε, ούτε ήρθε το τέλος του κό-

σμου. Τίποτε απολύτως δε συνέβη.

Μόνο για κάποιους λίγους εκείνη την

ημέρα συνέβη κάτι. Σε μια μέρα χωρίς

ειδήσεις κάποιοι βρήκαν ευκαιρία και

παρατήρησαν τον εαυτό τους και

τους γύρω τους λίγο πιο προσεκτικά.

Κάποιοι μοιράστηκαν την αγάπη

τους, κάποιοι τη χαρά τους, άλλοι τη

θλίψη τους και τον πόνο τους, άλλοι

το φόβο τους. Κάποιοι προσευχήθη-

καν και κάποιοι άλλοι τραγούδησαν.

Κάποιοι μάλωσαν και κάποιοι έδω-

σαν τα χέρια. Κάποιοι βγήκαν μια

βόλτα και κάποιοι άλλοι έπαιξαν. Κά-

ποιοι αφουγκράστηκαν στη σιωπή

τα όνειρά τους και κάποιοι άλλοι τις

φωνές βοήθειας κάποιου πιο αδύνα-

μου. Κάποιοι εξομολογήθηκαν και

κάποιοι έκαναν έρωτα. Εκείνη την

ημέρα κάποιοι απλά έζησαν.

16

λα

ογρ

αφ

α

Του γεωργίου νικ. σχορετσανίτη

μυΘοι και ΘρυΛοι του αΖερμπαϊτΖαν

Το Αζερμπαϊτζάν είναι χώρα φη-

μισμένη για τους πολλούς μύθους,

θρύλους και ιστορίες της. Θα ανα-

φερθούμε σε δύο από αυτούς που δί-

νουν και το σχετικό στίγμα. Η πρώτη

θα μπορούσε να έχει τίτλο ‘‘Γιατί τοπεριστέρι θεωρείται σύμβολο τηςειρήνης ...’’, από τα λόγια των γερό-

ντων του οικισμού της Ohut στην πε-

ριοχή Sheki:Πολύ καιρό πριν, η διαφορά μεταξύ

των ισχυρών Χαν της Γκιαντζά

(Ganja) και της Σέκι (Sheki) ήταν

έντονη με αξεπέραστα προβλήματα

και εντάσεις. Κάθε πλευρά κατηγο-

ρούσε την αντίπαλο για όλες τις

αμαρτίες, και στο τέλος ήρθε αναπό-

φευκτα η πολεμική αναμέτρηση με-

ταξύ τους. Συμφώνησαν έτσι για το

χρόνο και τον τόπο της αποφασιστι-

κής μάχης. Ο Χαν της Sheki δεν είχε

πολεμήσει για δεκαπέντε χρόνια και

όλα τα πυρομαχικά του βρίσκονταν

αποθηκευμένα σε ένα από τα απομα-

κρυσμένα δωμάτια στο παλάτι του.

Μια ημέρα πριν από την μάχη ζήτησε

από τη μητέρα του να προετοιμάσει

τα πυρομαχικά για τη μάχη και να

τον ευλογήσει για αυτή, που θα μπο-

ρούσε να είναι και η τελευταία για

τον ίδιο! Η ευλογία της μητέρας πί-

στευε ότι ήταν ιερή και ο Χαν την είχε

ανάγκη. Όταν η μητέρα του έφερε τα

πυρομαχικά δεν μπορούσε να βρει το

κράνος. Ο Χαν έκπληκτος την ρώ-

τησε:

O Πύργος Maiden. Έχειύψος 29 μέτρα, είναιφτιαγμένος από πέτρακαι αποτελεί το αρχιτε-κτονικό σύμβολο τουΜπακού.

17

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ - ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2014sodeia.netλ

αο

γρα

φα

- Μητέρα, πού είναι το κράνος μου, το

οποίο είναι τιμή για μένα και την οι-

κογένειά μας;

- Δεν μπορούσα να το φέρω, είπε η

ηλικιωμένη γυναίκα, χωρίς να απο-

καλύψει τους λόγους της.

- Καταλαβαίνω τα συναισθήματα σας

ότι δεν θέλετε πόλεμο, αλλά δεν

μπορώ να κάνω βήμα πίσω. Αυτό θα

είναι ντροπή για όλους τους πολίτες

μου. Εάν χρειαστεί, είμαι έτοιμος να

δώσω τη ζωή μου για τον τόπο μου,

αλλά δεν θα υποχωρήσω. Αυτή είναι

η τελευταία μου λέξη! Παρακαλώ, να

με ευλογήσετε, είπε ο Χαν με αποφα-

σιστικότητα στη φωνή του.

- Δεν έχω αμφιβολία για την γενναιό-

τητα και την αποφασιστικότητά σας,

ο γιος μου μεγάλωσε και είναι ικανός

να προστατεύσει την πατρίδα μας

από τους εχθρούς. Αλλά το κράνος

φαίνεται να είναι μαγεμένο. Δεν μπο-

ρούσα να το σηκώσω.

- Τότε θα πάω και θα το πάρω μόνος

μου.

- Σας παρακαλώ, μην το κάνετε, μην

αγγίζετε το κράνος, είπε η μητέρα

του και του σταμάτησε το δρόμο. Σας

το ζητώ στο όνομα του γάλακτος της

μητέρας που σας μεγάλωσε και σας

έφερε μέχρις εδώ, να γίνετε Χαν της

αρχαίας και ένδοξης γης της Sheki.

- Αλλά τότε μητέρα, πώς θα μπο-

ρούσα να εμφανιστώ στο πεδίο της

μάχης μπροστά στους πολεμιστές

μου με ακάλυπτο το κεφάλι;

Και τότε η μητέρα, του αποκάλυψε

τον πραγματικό λόγο της ενέργειάς

της.

- Μεγάλε Χαν, αγαπημένε μου γιε,

υπάρχει μέσα στο κράνος σας ένα

ζευγάρι περιστεριών που έκαναν εκεί

τη φωλιά τους. Είναι τα πιο ήσυχα

πουλιά και έχουν τρείς νεοσσούς. Τα

περιστέρια ξέρουν πού φωλιάζουν

και θέλουν να αφήνουν με ασφάλεια

τους νεοσσούς τους. Αν αυτά τα

αθώα πλάσματα τα αγγίξουμε, τότε

οι γονείς τους θα πετάξουν μακριά

και οι νεοσσοί θα πεθάνουν και η

θλίψη, η ασθένεια και η ατυχία θα

παραμείνουν για πάντοτε σ’ αυτή τη

χώρα. Είστε έτοιμος να το δεχτείτε

αυτό;

Ο Χαν ήταν σιωπηλός και δεν ήξερε

τι να πει. Η λογική της μητέρας ήταν

ισχυρότερη από ότι η δύναμη και η

εξουσία. Το πρωί ο Χαν της Γκιαντζά

(Ganja) παρατήρησε ότι ο Χαν της

Sheki στη μάχη είχε το κεφάλι του

απροστάτευτο. Αυτό τον εξέπληξε

και τον ρώτησε ποιος ήταν ο λόγος

πίσω από αυτό. Ο Χαν της Sheki δή-

λωσε:

Atashgah Fire. Ο ναός της φωτιάς μοιάζειμε αρχαίο κάστρο, έχει σχήμα πενταγώ-νου και εχει κτιστεί το 17ο με 18ο αιώνα.

18

λα

ογρ

αφ

α

- Ένα ζευγάρι λευκά περιστέρια

έκανε φωλιά στο κράνος μου, έχουν

τρείς νεοσσούς και η μητέρα μου με

παρακάλεσε να μην τους κατα-

στρέψω τη φωλιά, γιατί ο λαός μου

μπορεί να υποφέρει απ’ αυτό. Αλλά

αυτό δεν θα πρέπει να σας ενοχλεί

εσάς Χαν της Γκιαντζά (Ganja), είμαι

έτοιμος για τη μάχη.

Ο Χαν της Γκιαντζά σαστισμένος

και έκπληκτος από την γαλήνη του

αντιπάλου του, έστειλε τους ταχυ-

δρόμους του για να ελέγξουν και επι-

βεβαιώσουν το γεγονός. Τελικά ο Χαν

της Γκιαντζά αφού σκέφτηκε, εκτί-

μησε την πράξη του αντιπάλου του

και του πρόσφερε το χέρι του.

- Μεγάλε Χαν, θα ήθελα να κάνω ει-

ρήνη! Αφού η μητέρα σας δεν ήθελε

να καταστρέψει τη φωλιά των περι-

στεριών, πως εμείς μπορούμε να κα-

ταστρέψουμε τη γη και τα σπίτια,

χύνοντας το αίμα αθώων ανθρώπων.

Το ακάλυπτο κεφάλι σας δεν είναι έν-

δειξη ντροπής ή αποδοχή της ήττας

σας, είναι το αντίθετο ακριβώς και

αποδεικνύει την τιμή σας και τις κα-

θαρές σας σκέψεις. Σας ευχαριστώ!

Από τότε το λευκό περιστέρι έγινε

αγγελιοφόρος της ειρήνης και σύμ-

βολο της ευημερίας.

Η άλλη ιστορία ‘‘Πώς γεννήθηκε ηλίμνη Jeyranbatan’’ από τα λόγια

των γερόντων του χωριού Sarayi,είναι η παρακάτω:

Στη θέση του σύγχρονου Sumgayit,

ζούσε κάποτε μια αρχαία φυλή του

Αζερμπαϊτζάν. Υπήρχαν δύο ερωτευ-

μένες καρδιές στη φυλή, ο νεαρός

ήρωας Sum και ή όμορφη Jeyran,

που η αγάπη τους έκαιγε σαν αιώνια

φλόγα. Ήταν σαν ένα ποτάμι που

δίπλα βρισκόταν η φυλή τους. Αλλά

μια μέρα, ένας μεγάλος στρατός βαρ-

βάρων ήρθε από τον Βορρά και κατέ-

λαβε όλες τις προσεγγίσεις του

ποταμού. Κάθε ένας που προσπα-

θούσε να προσεγγίσει τον ποταμό,

εύρισκε το τέλος του άδοξα. Μπρο-

στά σ’ αυτό το αδιέξοδο, οι γέροντες

της φυλής αποφάσισαν να εξευμενί-

σουν τους βαρβάρους και άρχισαν τις

σχετικές διαπραγματεύσεις. Αλλά οι

εχθροί ζήτησαν το αδιανόητο: για

κάθε ημέρα που θα χρησιμοποιούν το

νερό του ποταμού της φυλής, έπρεπε

να θυσιάζουν ένα άτομο στο είδωλο

των βαρβάρων που λάτρευαν. Όντας

σε απελπιστική κατάσταση οι υπερή-

λικες συμφώνησαν. Όμως, ο Sum δεν

συμφώνησε και είπε πως μ’ αυτόν

τον τρόπο θα χάσουμε όλη τη φυλή

μας! Ο επικεφαλής της φυλής είχε

αντίθετη γνώμη: ‘‘Δεν είναι καλύτερα

έτσι αργά, από τον άμεσο θάνατο

του συνόλου της φυλής μας’’; Ο Sum

δεν μπορούσε να συμφιλιωθεί μ’

19

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ - ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2014sodeia.netλ

αο

γρα

φα

αυτή την τακτική και είπε: ‘‘ Αυτές οι

συγκρίσεις δεν θα μας οδηγήσουν

πουθενά. Ας συγκεντρώσουμε τους

άντρες και να πολεμήσουμε’’! Ο επι-

κεφαλής της φυλής, του δήλωσε ευ-

θαρσώς ότι οι δυνάμεις τους δεν είναι

ικανές να κερδίσουν τις αντίπαλες

δυνάμεις: ‘‘Θα χαθείτε κι εσείς και

όλη η φυλή’’. Έτσι όταν ήρθε η σειρά

της οικογένειας του Sum να προσφέ-

ρει θυσία, ο Sum προσφέρθηκε οικει-

οθελώς. Αλλά η αγαπημένη του

Jeyran του πρόσφερε τον εαυτό της:

‘‘Δεν υπάρχει ζωή για μένα, χωρίς

εσένα’’, του είπε και αποκοιμήθηκαν!

Το πρωί όταν ακόμα η Jeyran κοιμό-

ταν, ο Sum κι ένας μικρός αριθμός

εθελοντών, βάδισε εναντίον του

εχθρού. Όταν η Jeyran ξύπνησε, συ-

νειδητοποίησε ότι ήταν ναρκωμένη

και έτρεξε στους δρόμους και άρχισε

να κλαίει μέχρι τρέλας: "Sum, gayit ...

Sum, gayit", που σήμαινε ‘‘Sum, γύρνα

πίσω’’!

Όταν έφτασε στο πεδίο της μάχης

συνειδητοποίησε ότι ο Sum και οι

φίλοι του νίκησαν τον εχθρό, αλλά ο

Sum δυστυχώς σκοτώθηκε σε μάχη

μαζί με τους πολυάριθμους εχθρούς.

Εκεί αγκάλιασε το σώμα του και φώ-

ναξε δυνατά σ’ ολόκληρη την κοι-

λάδα: "Sum, gayit! .. Sum, gayit’’!

Πάνω στη θλίψη και τη μανία της,

έτρεξε προς την λίμνη και πήδηξε στα

νερά. Τα ρεύματα την τραβούσαν συ-

νεχώς προς τα κάτω αλλά αυτή συνέ-

χισε να λέει τα ίδια λόγια

απαρηγόρητη. Από τότε η λίμνη ονο-

μάστηκε Jeyranbatan, λέξη που κυ-

ριολεκτικά σημαίνει ότι πνίγηκε η

Jeyran, και ο τόπος όπου έζησε η

φυλή, Sumgayit.

Το παλάτι Shirvan Shahs. Πρόκειται για ένα συγκρότημαανακτόρων από ψαμμίτη, που ήταν έδρα της δυναστείαςτου βορειοανατολικού Αζερμπαϊτζάν στο Μεσαίωνα.

20

πεζ

οπ

οιη

ςη

Του Απόστολου ΚωστούρουΡοζέτα

Μελλούμενο θήραμα του φωτός, ο οί-

στρος κατασταλάζει στα σωθικά του

ανεμόπτερα μυστικά: μην προσπα-

θείς να ξεφύγεις απ’ την εμψύχωση

του κενού – η γεωμετρία του ταξιδιού

διαλύεται στ’ αμφίβια σκοτάδια. Τα

μαλλιά σου υφαίνουν το θρόισμα και

τα μάτια σου, μάτια χαμών από κλα-

διά αφορισμένων νεράιδων – μάτια

νεοφερμένων πουλιών κι έγκατα ξέ-

φωτων αγγιγμάτων.

Η κίνηση κρυστάλλωσε την υπεροχή

και τώρα μπροστά μας η δύναμη, δια-

φεύγει σαρκάζοντας από τον ήχο της

διασποράς μας. Είναι φυτίλι στο κέ-

ρινο ομοίωμά μου αυτή η φωνή – τα

βλέφαρά μας καίγονται μέρες, καίγο-

νται μήνες και χρόνια τ’ άγονα στέ-

φανα στα βλέφαρά μας. Γιατί πρέπει

να βλέπω τον ίσκιο να ξεσκίζει

απ’ τον ηλεκτρισμό την ψυχή μου σ’

απειράριθμες μαριονέτες που μόνο

ανήξερα παιχνιδίζουν;

Αυτή τη φορά γεννήθηκα κεντρισμέ-

νος απ’ τον αναβρασμό που ο μαγνη-

τισμός των πανσέληνων ξεγεννάει

στη θέα σου τα ομφάλια σύμβολα

των ψυχών μας. Ιχνηλατώντας απο-

ξηραμένος ανάγλυφα στους εσώτε-

ρους κόλπους της κόλασης,

ψηλαφίζω τη μήτρα σου και τη

νιώθω να καίει σε θερμοκρασίες

αστέρων – χιλιάδων ετών φωτός επι-

φώτιση, λιώνει, μετεωρίτες σε σκόνη

κι εσύ δέχεσαι τη βροχή, χταπόδι που

αναριγεί στη σμαράγδινη – κινού-

μενη άμμο.

Μάθε μου πώς παραβγαίνουν τα

πνεύματα των σινιάλων και

πώς, αστρικών κοιταγμάτων πλημ-

μύρες σαρώνουν τον ουρανό –

και τι πειράζει που η ζωή μάς τίναξε

τόσο μακριά απ’ το σπίτι; και τι πει-

ράζει που τιναγμένοι στην πιο επώ-

δυνη ευτυχία της σύλληψης,

ξετινάξαμε υπερθετικά ολόκληρη τη

γιορτή απ’ τη ζωή μας; Ω ναι! Σκόνη,

καπνός, και τελείως ανώφελα,

αστρικά νανουρίσματα:

Νανούρισέ με, διαμαντένια ροζέτα,

νυχτερινά περιδέραια φτιάξε μου, απ’

οδοδείχτες αρχέγονων θησαυρών –

άσε με να γεννηθώ πυγμαίος ιππόκα-

μπος με φτερά εφηβικού πήγασου.

Νανούρισέ με και θα κοιμάμαι στο

αγκάλιασμα των υδάτων – ουράνιων

τόξων ανάκλιντρα με υπερφίαλα χα-

λινάρια να βρέχουν στη χλόη τα μά-

γουλά τους και να τραγουδούν!

Σε ιπτάμενα ανεμοτάφια, νανούρισέ

με, και ρίξε απ’ τον ουρανό

λευκόχρυσα καραβόσκοινα, με θέσεις

νησιών και μπάλες ανάγλυφων λάμ-

ψεων.

Ταξίδια στα χάσματα νανουρισμένων

υψών, αποίκησαν επιτέλους, σ’ όλων

των πεταγμάτων μας τη μανία!

21

sodeia.netπ

εζ

οπ

οιη

ςη

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ - ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2014

Του λουκά λιάκουΗ λύπη που πέφτει

Πού καταλήγει αυτή η λύπη που πέ-φτει από τα χεράκια σουμέρες συνθλίβεται χτυπά, συλλέγειτα μέλη τηςεπιστρέφει και ζει απέραντη υποταγμένη.Αν εμείς το δέρμα που στάζει, ανεμείς τα πουλιά που διψούνστις αποθήκες εύκολα φωνάζουν ταμάτια, κάτω από τα κλαδιάείναι ο πόθος, η γλυκήτητα είναι χορ-τάρι χρυσό, οι επιθυμίες τρέχουνλερώνουν κόκκινα, πεθαίνουν σταθολά μας βογγητά τα νυφικά η άμμοςστα πόδια σου είναι, έργο ανθρώπινο,άνθρωποι που ήσυχα μαζεύτηκανένα ποτάμι μέσα στα ποτάμια, έναόμορφο βράδυ μέσα στα όμορφαβράδιασκέφτομαι πως είναι πάντα μιασφαίρα μέσα στο κεφάλι μουή κάποιος που με κοιτάζει σαν αυτο-κρατορία, σαν κορυφή.Που καταλήγει αυτή η λύπη τώραπου το φθινόπωρο έρχεται βαθιάγκρίζοζεστό και κάθε νύχτα κρύο στα χείληκαι στην αναμονή ευτυχέςγια τη λύπη που πέφτει από τα χερά-κια σου, φορτωμένο με βραχιόλιαμε πέργκολες, ντυμένο με χαμόγελαπου κωπηλατούν αποτρόπαιαπρόθυμα κοιτάζει στα παράθυρα,κοιτάζει τη βροχή και τις φλόγεςέλεος σου λέει μη στέκεσαι μιας καιτο χώμα σου είναι βαρύ μα με ποιό-τητακλαις και τι σημαίνει να κλαις, είσαιπερίπτωση ή μια χρυσόσκονη

με χείλια, με μακιγιάζ πιστή καιπρώην, πες για τη λύπη.«Ξεδιπλώνεται, κυματίζει μα είναιμάταιη και ξαφρισμένη, ηλιόλουσταοι ελπίδεςφθίνουν και η λύπη πέφτει λουλου-δένια μούχλα μες από τα χεράκιαμου. Εκείβρίσκονται η ματιά με το φως και τολέμε σημείο, εκεί καταλήγει. Κι όμωςαπό τα σύννεφα στη στάχτη βρίσκο-νται το λιβάδι με το θηρίο, φρουρούντο φόβο μουοι ανάσες τους είναι βήματα που μεπεριφρονούν, φθάνουν κάθονταικλαίνεη ομορφιά, η αλήθεια είναι μια ζύμη,μια λάσπη το κρύο σε όλα, σε όλα πουλείπουνοι γραμμές στα νέα όνειρα, ο βρόγχοςτης αδυσώπητης θάλασσας, μιακάστα αγίωνπου γονατίζει σε όλα, σε όλα. Αχ μι-σητό τριαντάφυλλο, ποιος εμφανίζε-ται;Τι έχω κάνει;»Ένα λιμάνι που μας εξαπατά και πάλιχάνεται είναι η αγάπη που έχει πεθά-νει.Είναι η λύπη που πέφτει ανάσταταήσυχη, άκουσε το δάσος και τονάγριο ίσκιοτις φωλιές, είναι εκεί το όμορφοελάττωμα η κραυγή, η θλιβερή δια-κόσμηση άκουπόσες πόρτες χτυπά ο αέρας, πόσανερά και φουσκάλες έχει ο Θεός πουισχυρίζεται πως σου μιλά από τηνέρημη Εδέμ.

22

μετα

φρα

ςη

«θα είμαι μαζί σου» MehmetCoşkundenizσε ελληνική απόδοση

Της ισαβέλλας μήτρου

Όταν θα κλαίς θα είμαι μαζί σου για

να ακουμπάς το κεφάλι σου στο στή-

θος μου. Δεν θα σου πώ «μην κλαίς,

δεν θα σε σωπάσω. Θα είμαστε μαζί

με τον πόνο που βρίσκονται μέσα στα

τρεχούμενα δάκρυά σου. Ότι και αν

υπάρχει που σε πλήγωσε στο παρελ-

θόν, ένα ένα θα βγούν από την καρδιά

σου. Θα σκουπίσω τα απομεινάρια

των δακρίων σου από τους έρωτές

σου που έμειναν στη μέση. Θα καλυ-

τερεύσουν οι πληγές που βρίσκονται

στην καρδιά σου. Ενώ κλαίς με ανα-

φιλητά, μονάχα θα σε αγγίξω, χαιδεύ-

οντας τα μαλλιά σου για να κάνω το

κλάμμα σου πιο δυνατό, για να μην

ξανακλάψεις ποτέ.

Όταν θα γελάς θα είμαι μαζι σου , για

να γίνω μάρτυρας τηε φωτεινότητας

που εκπέμπει το πρόσωπό σου όταν

χαμογελάς. Για να γελάσω μαζί σου.

Τη στιγμή που θα αντηχεί το γέλιο

σου στους τοίχους του δωματίου, θα

σου λέω «δεν φτάνει..πιο δυνατά

γέλα να αντηχεί πιο δυνατά στους

τοίχους..». Θέλω να νιώσω την τέρψη

του χαμόγελού σου μέσα μου. Θέλω

να δώ πόσο περισσότερο μπορεί να

σε ομορφύνει.

Όταν θα νοσταλγείς θα είμαι δίπλα

σου, για να καταπραύνω τη νοσταλ-

γία σου, για να με κλείσεις στην γε-

μάτη αγκαλιά σου. Εάν με νοσταλγείς,

εσύ είσαι ο έρωτας, τι όμορφη αλή-

θεια αυτή. Εγώ σε νοσταλγώ ακόμη

και όταν είσαι δίπλα μου. «Γίνεται

κάτι τέτοιο;», μη μου το πείς, γίνεται

λοιπόν. Ενώ νιώθεις έναν τόσο βαθύ

και δυνατό έρωτα, δεν είναι δυνατόν

να μην νοσταλγείς. Δεν μπορώ νασε

χορτάσω, καταλαβαίνεις; Θέλω να με

νοσταλγείς όσο και εγώ.

Όπου και αν είσαι, θα είμαι και εγώ

εκεί, επειδή δεν θέλω να είμαι δίχως

εσένα. Δεν θέλω να περάσει ούτε μια

μέρα στη ζωή μου χωρίς εσένα. Πρέ-

πει να είσαι συνέχεια μαζί μου, οτι και

αν ζείς πρέπει να το ζεις μαζί μου. Εάν

περπατήσουμε μαζί αυτό το δρόμο,

πρέπει να τον περπατήσουμε μαζί

μέχρι το τέλος του. Χέρι χέρι και καρ-

διά με καρδιά...Αυτό που μας δένει

είναι ο έρωτας. Τον έρωτα πρέπει να

τον ζούμε στο κάθετι.Πρέπει να ζούμε

μαζί, βλέποντας, αγγίζοντας. Πρέπει

να καρπωθούμε το κάθε θείο δώρο

που μας παρουσιάζεται, μέχρι τέλους.

23

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ - ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2014sodeia.netμ

ετα

φρα

ςη

Gary Klangσε ελληνική απόδοσηΤου μπαμπάκ σαντέκ χατζάνι

Τώρα σου λέω πως εάν θέλεις να

ζήσεις έναν τέτοιο έρωτα, να μοι-

ραστείς τη ζωή σου, φώναξε εμένα

που είμαι δίπλα σου. Μην δειλιά-

σεις καθόλου, φώναξέ με. Ξέφυγε

από τις ανησυχίες σου και απαρ-

νήσου τα κλασσικά παιχνίδια του

έρωτα. Δεν είναι αναγκαία για τον

έρωτα που θέλουμε να ζήσουμε.

Μην ντρέπεσαι για τα συναισθή-

ματά σου και τις επιθυμίες σου.

Πες «έρωτά μου», πες «θέλω». Εδώ

είμαι, δικός σου, ως το άπειρο.

Mehmet Coşkundeniz

Ο Mehmet Coşkundeniz σπούδασε δημο-

σιογραφία και δημόσιες σχέσεις στο Πα-

νεπιστήμιο της Κωνσταντινούπολης.

Ξεκίνησε να εργάζεται σε εφημερίδες και

το 1995 ξεκίνησε στην εφημερίδα “Posta”

στην οποία βρίσκεται ακόμη και σήμερα.

Σταδιακά πήρε τη θέση του αρχισυντά-

κτη.

Το 1999 ξεκίνησε να γράφει στην εφημε-

ρίδα κάθε Σάββατο για θέματα αγάπης.

Με τον καιρό απέκτησε το παρατσούκλι

«γιατρός του έρωτα» και ξεκίνησε τη δική

του ιστοσελίδα. Το 2003, ξεκίνησε την

δική του ραδιοφωνική εκπομπή.

Την ίδια χρονιά εξέδωσε το πρώτο του βι-

βλίο με τίτλο «Aşk Bize Yakıştı» (Ο έρωτας

μας ταιριάζει) ενώ την επόμενη χρονιά εκ-

δόθηκε το δεύτερο βιβλίο του με τίτλο

«Sen Git Aşk Bana Kalsın» (εσύ φύγε,

έρωτα μείνε μαζί μου) το οποίο εξαντλή-

θηκε την πρώτη εβδομάδα κυκλοφιρίας

του. Συνολικά έχει εκδώσει μέχρι σήμερα

16 βιβλία ενώ συνεχίζει να γράφει και

κάθε Σάββατο στην εφημερίδα «Posta».

Θυμούμαι

Θυμούμαι

Το χέρι που σβήνει στον καθρέφτη

Τη βόλτα

Το βράδυ

Όπου η σιωπή δεν είχε θέση

Θυμούμαι

Την αγάπη

Τρυφερή σαν το χρόνο

Σκληρή σαν ένα ποτάμι τον καιρό

της καταιγίδας

Θυμούμαι

Χαρά

Πες ναι

Σε όλα

Στο χείμαρρο των άστρων

Στη θάλασσα της φαγιάντσας

Πες ναι

Στο μαύρο μακρύ ποτάμι

Στον ουρανό χωρίς φεγγάρι

Και στον ήλιο

Πες ναι

Στη θλίψη

Στην πίκρα

Και μετά να ξαναχτίσουμε τον κόσμο

Να ξαναβρούμε την αρμονία

Με των γραμμών τη γεωμετρία

24

αρθ

ρο

Της θεοδώρας τζόκα«ο λύκος της στέπας» ή αλλιώς, πώς να πάρετε μαθήματα ζωής

Μπορεί ένα βιβλίο να σε στοιχειώσει,

να γλιστρήσει μέσα σου σαν φάντα-

σμα και να γίνει ένα με τον εαυτό

σου; Αν ναι, τότε το δικό μου βιβλίο-

φάντασμα είναι το βιβλίο του Έρμαν

Έσσε Ο Λύκος της Στέπας.

Το πρωτοδιάβασα όταν ήμουν δεκα-

εννιά χρονών, ένα καλοκαίρι στη

Σκιάθο, όπου είχα απομονωθεί, σαν

τον Χάρρυ Χάλλερ, τον ήρωα του βι-

βλίου, σε μια αναζήτηση του εαυτού

μου με ό,τι αυτό σήμαινε.

Το βιβλίο του Έσσε το βρήκα παρα-

τημένο σ’ ένα έρημο ακρογιάλι. Μια

παράξενη αύρα το περιέλουζε και

από τις σελίδες του έβγαινε μια σιγο-

ψιθυριστή φωνή που έλεγε: «Διά-

βασε με! Διάβασε με!» Κάπως έτσι

σκόνταψε και ο περιπλανώμενος λυ-

κάνθρωπος Χάρρυ - ένα βράδυ που

έβρεχε σε μια χώρα που δεν ονομάζε-

ται - πάνω στη φωτεινή επιγραφή

ΜΑΓΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ – ΕΙΣΟΔΟΣ ΟΧΙ ΓΙΑ

ΟΛΟΥΣ –ΓΙΑ ΤΡΕΛΟΥΣ ΜΟΝΑΧΑ που

τον ένευε να μπει μέσα. Αν και λίγο

φοβισμένη, το βιβλίο το πήρα στα

χέρια μου και κάθισα πάνω στην

υγρή άμμο να το διαβάσω. Όταν το

τελείωσα είχε βραδιάσει κι εγώ δεν

ήμουν πια το ίδιο κορίτσι που ήμουν

πριν μπω στον μυστηριώδη και με-

ταφυσικό κόσμο του Λύκου της Στέ-

πας.

Από τις πρώτες κιόλας σελίδας

ήξερα πως μέσα στο βιβλίο θα έβρι-

σκα τις απαντήσεις στα χιλιάδες ανα-

πάντητα ερωτήματα που με ταλάνι-

ζαν εκείνη την εποχή. Απαντήσεις

που θα γεννοβολούσαν άλλα ερωτή-

ματα που θα γύρευαν άλλες απαντή-

σεις. Το μυαλό μου δεν σταματούσε

λεπτό να συλλογίζεται τη δυσχέρεια

της ανθρώπινης κατάστασης. Τι είναι

ο άνθρωπος; Ποιο μπορεί να είναι το

νόημα της ανθρώπινης ύπαρξης μέσα

στην άθλια ματαιότητα της ζωής μας;

Γιατί ένιωθα αποκομμένη και αποξε-

νωμένη από τον υπόλοιπο κόσμο;

Γιατί αποζητούσα τη μοναξιά; Ποιο

ανήμερο θεριό οδηγούσε τα βήματά

μου; Γιατί ζήλευα τους «φυσιολογι-

κούς» ανθρώπους με την ταχτοποιη-

μένη και άσπιλη ζωή τους; Ποιες ήταν

αυτές οι πολυάριθμες ταυτότητες

που μάχονταν μέσα μου; Τι έπρεπε να

κάνω για να γίνει η ζωή πιο υπο-

φερτή; Πώς να ζήσω με τη γνώση της

θνησιμότητάς μου; Γιατί να μην τε-

λείωνα μ’ αυτό το χάλι μια ώρα νωρί-

τερα; Αυτά και πολλά άλλα δεν μ’

αφήναν να χαρώ τη ζωή μου.

Φέτος, πολλά φεγγάρια αργότερα,

αποφάσισα να ξαναδιαβάσω το βι-

βλίο εξοπλισμένη τούτη τη φορά με

το βάρος της σοφίας των προχωρη-

μένων μου χρόνων. Μέσα σ’ ένα

λεπτό το είχα κατεβάσει στο κίντλ

μου και πήρα θέση, αυτή τη φορά σε

μια πευκόφυτη παραλία της Χαλκιδι-

κής. Κοίταξα γύρω μου. Ερημιά.

Ωραία σκέφτηκα. Ό,τι πρέπει. Φό-

25

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ - ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2014sodeia.netα

ρθ

ρο

ρεσα την πανοπλία μου και ετοιμά-

στηκα να αμυνθώ, να αντισταθώ, να

προσεγγίσω το βιβλίο με ώριμο σκε-

πτικισμό και μεστό κριτικό πνεύμα.

Μάταια. Το βιβλίο από τις πρώτες

κιόλας σελίδες με ρούφηξε μέσα στη

μεταφυσική του μαγεία και βυθί-

στηκα στον παράξενο κόσμο του

ήρωα ή αντί-ήρωα, του ανθρώπου

που ήταν μισός άνθρωπος και μισός

κτήνος, και είδα πάλι να καθρεφτίζε-

ται ο εαυτός μου – όπως τότε – απο-

γυμνωμένος μέχρι το μεδούλι της

ψυχής μου, απαλλαγμένος από τα

ρούχα του αστικού καθωσπρεπισμού

που μας φοράει η κοινωνία. Είδα τη

ζωή μου, τα πάθη μου, τις ορέξεις

μου, τους έρωτές μου, τις λαχτάρες

και τους φόβους μου, τις επιθυμίες

μου και τις μάχες μου, το θάνατο και

την αναγέννηση μου. Επιτέλους κα-

τάλαβα γιατί το βιβλίο με στοιχείων

τόσα χρόνια. Ο λόγος ήταν απλός. Δεν

ήταν μόνο η απόλυτη ταύτισή μου με

τον λυκάνθρωπο Χάρρυ (που δεν

είναι άλλος από τον Έσσε και, φυ-

σικά, ο καθένας μας) αλλά το γεγονός

πως αυτός ο βασανισμένος άνθρω-

πος μού πρόσφερε και μια λύση, ένα

πολύτιμο όπλο αυτοπροστασίας και

επιβίωσης. Τουτέστιν, το ΓΕΛΙΟ. Ναι,

το ΓΕΛΙΟ ως φιλοσοφική ασπίδα στη

ματαιότητα και οδυνηρή εμπειρία

της ζωής• το ΓΕΛΙΟ που δεν διακω-

μωδεί ούτε ωραιοποιεί τη ζωή αλλά

την ξεπερνάει και την υπερβαίνει, μά-

χεται και γελά μαζί της. Ο Χάρρυ τε-

λειώνοντας τις επιστολές του

γράφει: «Κατάλαβα τα πάντα. Κατά-

λαβα τον Πάμπλο. Κατάλαβα τον Μό-

τσαρτ και κάπου πίσω μου άκουσα το

φρικτό του γέλιο. Ήξερα πως τα εκα-

τοντάδες χιλιάδες κομμάτια του παι-

χνιδιού που είναι η ζωή βρίσκονταν

στην τσέπη μου … θα ταξίδευα όχι μια

φορά ακόμη αλλά συχνά την κόλαση

του εσωτερικού μου εαυτού. Μια μέρα

θα γινόμουνα καλύτερος στο παιχνίδι.

Μια μέρα θα μάθαινα πώς να γελάω.

Ο Πάμπλο με περίμενε• μαζί και ο Μό-

τσαρτ».

26

ΠοιητικόςΠοιητικός ΛΛόγοςόγος

πο

ιηςη

Έρωτας

Σοφονίσμπε

Εσύ

Το καλοκαίρι εκείνο

Η γυναίκα είναι έρημος

Μου αρέσει η γύμνια σου

Δε φοβάμαι

Έτσι σε θέλω

Ο εραστής μου δεν έχει όψη

Αν η αγάπη πέσει

Ψωμί

Όταν έρθεις

Βιασμός

La Petite Mort

Θεοδώρα Τζόκα από την υπό έκδοση συλλογή «La petite mort”

Πολιτεία

Περιστοιχιζόμαστε από ανθρώπους ημιδιαφανείς.Στρατιές εικονικών συμμάχων από pixel. Δύο διαστάσεων.Και μέσα σ'αυτήν την Ιονέσκια πραγματικότητα,έχουμε ένα σκοπό. Ένα στόχο.Μία ορμέμφυτη ροπή. Να συνειδητοποιήσουμε την αυθεντικότητα της μοναξιάς μας.Την υπεροχή της εσωτερικής μοναρχίας έναντι της εξωτερικής δημοκρατίας.Καλύτερα τα μύχια να'ναι σώα.

Κωνσταντίνα Πορφυρού

27


οιη

ςη

Επαρχιώτικη στιγμή

Επαρχιώτικη στιγμή

στην παιδική χαρά της κοσμικής ώρας

Ξεδιπλώνομαι

παλάμη κοινής χρήσης

Υψώνομαι αυτοκρατορικός δείκτης

Κανείς δεν δίνει σημασία

στο φαγωμένο νύχι

merry go around

τα λιθοβολημένα δάχτυλα

αλλά υπάρχει μια γυναίκα

Επαρχιώτισσα φούστα

με σκονισμένα τα βολάν της άνοιξης

Σ’ αλλόκοτες ώρες κλαίει

και ξυπνάει τις άδειες τραμπάλες

Γαβγίζει ασταμάτητα τον κόσμο

φιλάει σιωπηλά τ’ αστέρια

κάνει έρωτα με τους λύκους της αυγής

Έπειτα ρίχνει σε λήθαργο

τις κραυγές τους

Πεθαίνει

σφαδάζοντας στους πόνους

λαθραίοι καθρέφτες

βυθίζονται με ταχύτητα σπαραγμού

στο έρημο στρατόπεδο του κορμιού της

Μαρία Ροδοπούλου

28

πο

ιηςη

Ερωτικό

Όπως η θύελλα στην άμμο

κάνει έρωτα

έτσι θα σπάζω τα κανάτια

στα διψασμένα μάτια σου

κι όπως ανάβουν οι σκιές

όταν ορθώνεται η Κασσιόπη

έτσι θα δείχνεις την ανάσα σου

σαν φλογισμένη ανατολή

Ματθαίος Ματθαιάδης από το βιβλίο «Παραμεθόριες Εποχές»

Χάδι στα μαλλιά

Το χάδι είναι δημιουργία.

Εμπειρία τρυφερότητας.

Έχει το δικό του μυστικό ρυθμό.

Η ευλύγιστη κίνηση των δαχτύλων,

επινόηση εμπνεόμενη από τις αισθήσεις.

Το χάδι το εξουσιάζει και το οδηγεί η έξαρση της στιγμής.

Όμως, όσο κι αν φαίνεται παράξενο,

οι διαθέσεις του χαδιού είναι υποσυνείδητα αρπακτικές.

Αποσπά την προσοχή με την επίσκεψη της περιπάθειας

κρύβοντας επιμελώς τα γαμψά νύχια της κυρίευσης.

Η κόμη, παρά τη φαινομενική ακινησία της,

μέσα της κρύβει κι αυτή επιθετικές ροές.

Η διείσδυση όμως των δακτύλων, τις αναχαιτίζει.

Κάποτε το χάδι υπερβάλλοντας σε αγριότητα συναισθήματος

κατορθώνει και μεταλλάσσει τον πόνο σε ευχαρίστηση.

Γιάννης Τόλιας

29


οιη

ςη

Λιγαδούρα

Σε μια φλεγόμενη αστροφεγγιά

της ρέμβης ανθόσταγμα υφαίνω

ανεκφώνητα της μνήμης ουρλιαχτά

στο θρόισμα των ίσκιων ανασαίνω.

Η σκότεινη του αξήγητου θηλιά

το τίναγμα της νιότης ημερεύει

μα στο περίσσιο δάκρυ μου σαλεύει

κάθε σου ανασαιμιά !

Τ’ άγγιγμά σου απομεινάδι των θανάτων

ανασασμούς των γιασεμιών στο πλάι σου αφήνω

ευώδες δρόσισμα κυμάτων

στο σεπτό σου φως τη σκιά μου να ξεπλύνω…

Σταμάτης Καβαλλάρης

«ΕΙΔΗΣΕΙΣ»

Νύχτα οι πρόσφυγες περνούν τα σύνορά μας.

Με το ξημέρωμα θα μπουν σε όλες τις πόλεις.

Από τον Έβρο ως την Κρήτη.

«Πώς γίνεται;» φωνάζουν οι μισοί.

«Οι φύλακες δεν αγρυπνούν;»

Οι άλλοι μισοί˙ καχύποπτοι και ανοικτίρμονες:

«Να φύγετε, πίσω στις στάχτες σας να πάτε…»

λένε στους πρόσφυγες,

σε αυτούς που εξαγόρασαν πολλές φορές το θάνατο.

Και που για πάντα θα πληρώνουν τη ζωή,

που δεν την έζησαν ποτέ.

Αλλά τη ζούμε εμείς, μακριά από τις αιτίες!

(Νύχτα οι πρόσφυγες, -τ’ ακούς;-

σαν άλλες νύχτες, ήρθανε στη ζωή μας.)

Χρήστος Τουμανίδης

30

πο

ιηςη

Μια στιγμή πριν φύγω

Μια στιγμή πριν το τίποτα

(μου περάσατε κενά τα κενά σας)

N' αντιδρώ στο άδειο

με παραβιασμένα παράθυρα

Για της παγωνιάς τη χάρη

να παγώνω κι άλλο

(κι ας λιώνουν οι πάγοι στις άκρες του κόσμου)

- φάσεις αντίδρασης στα αζήτητα των αιώνων

Σα νιρβάνα πνοή και ούτε.

Να ΄ναι η γαλήνη με άνευ πλήρης -;-

Θεατής στα δρώμενα ανατριχίλας λέω:

"Δεν περνάω. Στέκομαι."

Τίποτα, σ' έναν έρωτα αχαλίνωτο, που

δεν έχεις.

Ουσία είναι, όταν σε κοιτούν τα φεγγάρια

να λες Κανένας.

Ευαγγελία Πατεράκη

Πρόστυχοι δρόμοι

Δεν κάνουμε γι’ αυτούς τους δρόμους,

γίνανε βιτρίνες οι εχέμυθες γωνιές.

Χέρια ξεφυτρώνουν απ’ τους τοίχους

κλέβουν τα ερωτικά σημάδια

των κορμιών μας και τα διαλαλούν.

Έτσι δημόσια που μας ξεγύμνωσαν

αυτοί οι δρόμοι

-με τη ντροπή να στάζει

από τα σκέλια μας-

ας μας περίσσευε μια στάλα δύναμη

να τους γυρνούσαμε την πλάτη,

να τους περιφρονούσαμε.

Θοδωρής Βοριάς

πο

ιηςη

διανομηεντυπου

ΒιΒλιο

Χρήστος Τουμανίδης[Οι ελεγείες της Ανατολής]

εκδόσεις ΚουκκίδαISBN: 978-960-9410-43-4

Γρηγόρης Σακαλής[Πορεία στη γύμνια]

εκδόσεις BookstarsISBN: δε διατίθεται

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ - ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2014sodeia.net

[νεες αφιξεις]ΦΘινοπωΡο2014

31

ΑΘΗΝΑ Επίκαιρα - IANOS - Κλεψύδρα - Λε-μόνι - Πολιτεία - Πρωτοπορία - Χάρτες ΠΕΙ-ΡΑΙΑΣ Νέος Κύκλος ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΙΑΝOS- Κεντρί - Μπαρμπουνάκης ΛΑΜΙΑ Κεντρί -Οιωνός ΜΥΤΙΛΗΝΗ Παπασωτηρίου - Χα-τζηδανιήλ ΠΑΡΟΣ Δημοτική ΒιβλιοθήκηΠαροικίας ΠΑΤΡΑ Πρωτοπορία - Πολύεδρο- Παπασωτηρίου ΣΠΕΤΣΕΣ Κέντρο Τύπου

συλλογηποιηματων

συλλογηποιηματων

Λύτρωση

Καρτερικά το τέλος αναμένεις

να σε λυτρώσει

από τον πόνο

απ’ της ψυχής το βάσανο

ν’ απαλλαγείς

με της καρδιάς τ’ ανέκφραστα

κι ανείπωτα

βαρυφορτωμένος

παραπατάς

και την τύχη σου βαρυγκομάς

άδειος από αισθήματα

δεν αγαπάς πια

δεν σ’ αγαπούν

ένα σαρκίο που περιφέρεται

άσκοπα

τίποτα δεν περιμένεις

παρά μόνο το θάνατο

να λυτρωθείς.

Γρηγόρης Σακαλής

info: www.sodeia.net

Το να σκέφτεσαι όπως όλος ο κόσμος είναι μια συνταγή για ευημερία

και για ηλιθιότητα.Nicolás Gómez Dávila

σοδειά τχ.21

Documents

Transcript of σοδειά τχ.21