ΕταιρικΗ ΚοινωνικΗ ευθυνη · 2020. 3. 6. · 1. Ορίζοντας την...

34
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΓΝΩΣΗΣ ΔΙΠΑΕ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ Γεώργιος Θερίου

Transcript of ΕταιρικΗ ΚοινωνικΗ ευθυνη · 2020. 3. 6. · 1. Ορίζοντας την...

Page 1: ΕταιρικΗ ΚοινωνικΗ ευθυνη · 2020. 3. 6. · 1. Ορίζοντας την γνώση Η γνώση δεν είναι οτε δεδομένα οτε πληροφορία

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΓΝΩΣΗΣ

ΔΙΠΑΕ

ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΚΑΙ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ

Γεώργιος Θερίου

Page 2: ΕταιρικΗ ΚοινωνικΗ ευθυνη · 2020. 3. 6. · 1. Ορίζοντας την γνώση Η γνώση δεν είναι οτε δεδομένα οτε πληροφορία

ΤΙ ΕΝΝΟΟΥΜΕ ΜΕ ΤΟΝ ΟΡΟ

ΓΝΩΣΗ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ: 1

Davenport & Prusak

Page 3: ΕταιρικΗ ΚοινωνικΗ ευθυνη · 2020. 3. 6. · 1. Ορίζοντας την γνώση Η γνώση δεν είναι οτε δεδομένα οτε πληροφορία

1. Ορίζοντας την γνώση

Η γνώση δεν είναι ούτε δεδομένα ούτε πληροφορία αν καισχετίζεται και με τα δύο και οι διαφορές ανάμεσα τουςσυχνά έχουν να κάνουν με τον βαθμό/εύρος.

Η σύγχυση σχετικά το νόημα τους έχει οδηγήσει συχνά σετεράστιες εταιρικές δαπάνες σε τεχνολογικέςπρωτοβουλίες που σπάνια επιστρέφουν τα χρήματα πουεπενδύθηκαν.

Συχνά οι επιχειρήσεις δεν κατανοούν τι χρειάζονται μέχρινα επενδύσουν αρκετά σε ένα σύστημα που αποτυγχάνεινα τους παρέχει αυτό που θα ήθελαν.

Page 4: ΕταιρικΗ ΚοινωνικΗ ευθυνη · 2020. 3. 6. · 1. Ορίζοντας την γνώση Η γνώση δεν είναι οτε δεδομένα οτε πληροφορία

ΔΕΔΟΜΕΝΑ, ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ,

ΓΝΩΣΗ

Στην καθημερινότητα ερχόμαστε αντιμέτωποι μετεράστιους όγκους δεδομένων και πληροφορίας – ΑυτάΔΕΝ είναι γνώση.

Γίνονται γνώση όταν μπορέσουμε να ανακαλύψουμεμέσα τους την αξία που έχουν (για εμάς ή τηνεπιχείρηση).

Page 5: ΕταιρικΗ ΚοινωνικΗ ευθυνη · 2020. 3. 6. · 1. Ορίζοντας την γνώση Η γνώση δεν είναι οτε δεδομένα οτε πληροφορία

Δεδομένα Διακριτά αντικειμενικά γεγονότα (π.χ. σε έναν οργανισμό

αρχεία συναλλαγών).

➢Ανοργάνωτα, μη επεξεργασμένα, γεγονότα (χωρίς πλαίσιοαναφοράς).

◦ Για παράδειγμα όταν ένας πελάτης γεμίζει το αυτοκίνητο του μεκαύσιμα. Η συγκεκριμένη συναλλαγή περιγράφεται εν μέρει απόδεδομένα: πότε έκανε την συναλλαγή, πόσα λίτρα καύσιμα έβαλε,πόσο πλήρωσε. Τα δεδομένα δεν μας λένε τίποτα σχετικά με τογιατί ήρθε στο συγκεκριμένο σταθμό καυσίμων ή αν θα ξαναέρθειή τελικά αν η επιχείρηση κάνει κάτι σωστά ή λάθος.

◦ Οι σύγχρονοι οργανισμοί (π.χ. τράπεζες, ασφαλιστικές εταιρείες,εταιρείες κοινής ωφέλειας κ.α.) συνήθως αποθηκεύουν δεδομένασε κάποιο είδος συστήματος τεχνολογίας. Η τήρηση αρχείωνβρίσκεται στην καρδιά της κουλτούρας των δεδομένων.

Page 6: ΕταιρικΗ ΚοινωνικΗ ευθυνη · 2020. 3. 6. · 1. Ορίζοντας την γνώση Η γνώση δεν είναι οτε δεδομένα οτε πληροφορία

Δεδομένα Οι επιχειρήσεις συχνά συσσωρεύουν δεδομένα γιατί

αντικατοπτρίζουν την αλήθεια δημιουργώντας μιαψευδαίσθηση επιστημονικής ακρίβειας. Θεωρούν ότι μετην βοήθεια αρκετών δεδομένων θα ληφθούν αυτόματακαι αντικειμενικά σωστές απαντήσεις

Αυτό είναι λάθος: (α) πολλά δεδομένα μπορεί συχνά ναοδηγήσουν σε δυσκολίες αναγνώρισης ποια από αυτάείναι σημαντικά, (β) δεν υπάρχει εγγενές νόημα σταδεδομένα. Τα δεδομένα περιγράφουν μόνο εν μέρει τι έχεισυμβεί και δεν προσφέρουν κάποιου είδους ερμηνεία ήκρίση ή πρόταση για δράση.

Τα δεδομένα από μόνα τους δεν λένε τίποτα σχετικά με τησημασία ή τη συνάφεια τους με άλλους παράγοντες.

Αποτελούν όμως την πρώτη ύλη για την δημιουργίας τηςπληροφορίας. Για αυτό ακριβώς τον λόγο είναι πολύτιμαγια τις επιχειρήσεις.

Page 7: ΕταιρικΗ ΚοινωνικΗ ευθυνη · 2020. 3. 6. · 1. Ορίζοντας την γνώση Η γνώση δεν είναι οτε δεδομένα οτε πληροφορία

Πληροφορία

Η πληροφορία είναι ένα μήνυμα (πομπός - δέκτης),συνήθως με τη μορφή κάποιου αρχείου ή κάποιαςακουστικής ή ορατής επικοινωνίας.

Η πληροφορία προορίζεται να αλλάξει τον τρόπο με τονοποίο ο δέκτης αντιλαμβάνεται κάτι, να επηρεάσει τηνκρίση και τη συμπεριφορά του.

◦ Συλλογή δεδομένων που καθιστά ικανή τη λήψη αποφάσεων

Ο δέκτης και όχι ο πομπός αποφασίζει κατά πόσο τομήνυμα που δέχεται πραγματικά πληροφορεί /ενημερώνει.

◦ Ένα εταιρικό υπόμνημα μπορεί να είναι τόσο κακογραμμένο πουνα μην μπορείς να εξάγεις καμία πληροφορία (εκτός από τοεπίπεδο της ικανότητας ή της ευφυίας αυτού που το έγραψε)

Η πληροφορία διαχέεται στους οργανισμούς μέσα απόσκληρά και ήπια δίκτυα (ή επίσημα και ανεπίσημα).

Page 8: ΕταιρικΗ ΚοινωνικΗ ευθυνη · 2020. 3. 6. · 1. Ορίζοντας την γνώση Η γνώση δεν είναι οτε δεδομένα οτε πληροφορία

Πληροφορία

Σε αντίθεση με τα δεδομένα η πληροφορία περιλαμβάνεικάποιο νόημα. Έχει κάποια μορφή, είναι οργανωμένη(μορφοποίηση, φιλτράρισμα) με συγκεκριμένο σκοπό.

➢Π.χ. μηνιαία έσοδα/ έξοδα της επιχείρησης | πωλήσεις τριμήνουστους πιο δημοφιλείς κωδικούς προϊόντων | αποτελέσματακαμπάνιας μάρκετινγκ

Τα δεδομένα μετατρέπονται σε πληροφορία όταν οδημιουργός της προσθέτει κάποιο νόημα, σκοπό ήσυνάφεια ώστε να μπορεί να υπάρχει ερμηνεία.

Page 9: ΕταιρικΗ ΚοινωνικΗ ευθυνη · 2020. 3. 6. · 1. Ορίζοντας την γνώση Η γνώση δεν είναι οτε δεδομένα οτε πληροφορία

Πληροφορία

Μετατρέπουμε τα δεδομένα σε πληροφορίαπροσθέτοντας αξία με κάποιες από τις παρακάτωενέργειες:

◦ Συνάφεια (contextualized): γνωρίζουμε για ποιο σκοπόσυλλέχθηκαν τα δεδομένα

◦ Κατηγοριοποίηση (categorized): γνωρίζουμε το επίπεδοανάλυσης ή βασικά στοιχεία των δεδομένων

◦ Υπολογισμός (calculated): τα δεδομένα μπορεί να έχουναναλυθεί μαθηματικά ή στατιστικά

◦ Διόρθωση (corrected): τα σφάλματα έχουν απαλειφθεί απότα δεδομένα

◦ Σύνοψη (condensed): τα δεδομένα ενδέχεται να έχουνσυνοψιστεί σε μια πιο περιεκτική μορφή

Page 10: ΕταιρικΗ ΚοινωνικΗ ευθυνη · 2020. 3. 6. · 1. Ορίζοντας την γνώση Η γνώση δεν είναι οτε δεδομένα οτε πληροφορία

Πληροφορία

Οι υπολογιστές μπορούν να βοηθήσουν στηνπροσθήκη αξίας και να μετατρέψουν τα δεδομένα σεπληροφορία αλλά σπάνια μπορούν να βοηθήσουν με τοπεριεχόμενο. Οι άνθρωποι είναι αυτοί που θα πρέπει ναβοηθήσουν σε θέματα κατηγοριοποίησης, υπολογισμώνκαι σύνοψης/περιεκτικότητας.

◦ Προσοχή: το μέσο (υπολογιστής, τεχνολογία) δεν είναι τομήνυμα αλλά μπορεί να την επηρεάσει σημαντικά. Η κατοχήπερισσότερης πληροφοριακής τεχνολογίας από μιαεπιχείρηση δεν θα βελτιώσει απαραίτητα το επίπεδο τηςπληροφορίας!

Page 11: ΕταιρικΗ ΚοινωνικΗ ευθυνη · 2020. 3. 6. · 1. Ορίζοντας την γνώση Η γνώση δεν είναι οτε δεδομένα οτε πληροφορία

Γνώση Η γνώση είναι ευρύτερη, βαθύτερη και πλουσιότερη από

τα δεδομένα και την πληροφορία.

◦ Αναφερόμαστε για παράδειγμα σε κάποιο άτομο που κατέχειγνώση και όχι σε κάποιο υπόμνημα ή αρχείο που κατέχειγνώση αν και μπορεί να δημιουργήθηκε από κάποιο άτομο μεγνώσεις.

Η γνώση αποτελεί ένα ρευστό μείγμα συγκεκριμένηςεμπειρίας, αξιών, συναφών πληροφοριών και διορατικότηταςεμπειρογνώστων/ειδικών που παρέχει ένα πλαίσιο για τηναξιολόγηση και την ενσωμάτωση νέων εμπειριών καιπληροφοριών. Προέρχεται από και εφαρμόζεται στον νουτων ατόμων που κατέχουν γνώση (knowers). Στουςοργανισμούς ενσωματώνεται όχι μόνο σε έγγραφα ήαποθετήρια πληροφοριών, αλλά και στις καθημερινέςρουτίνες, διαδικασίες, πρακτικές και συμπεριφορές(Davenport & Prusak, 2000).

Page 12: ΕταιρικΗ ΚοινωνικΗ ευθυνη · 2020. 3. 6. · 1. Ορίζοντας την γνώση Η γνώση δεν είναι οτε δεδομένα οτε πληροφορία

Γνώση Όπως προκύπτει και από τον ορισμό η γνώση δεν είναι

απλή ή ξεκάθαρη. Αλλά αποτελεί μίξη διαφορετικώνστοιχείων.

Είναι ρευστή αλλά ταυτόχρονα και επίσημα δεδομένη.

Είναι ενστικτώδης και επομένως δύσκολα να συλληφθείσε λέξεις ή να γίνει απόλυτα κατανοητή με λογικέςέννοιες.

Υπάρχει μέσα σε ανθρώπους και αποτελεί μέρος τηςανθρώπινης πολυπλοκότητας.

Page 13: ΕταιρικΗ ΚοινωνικΗ ευθυνη · 2020. 3. 6. · 1. Ορίζοντας την γνώση Η γνώση δεν είναι οτε δεδομένα οτε πληροφορία

Γνώση Η γνώση προέρχεται από την πληροφορία και η

πληροφορία προέρχεται από τα δεδομένα.

Αυτή η μετατροπή γίνεται με κάποιες από τις παρακάτωενέργειες:

◦ Σύγκριση (comparison): πώς συγκρίνονται οι πληροφορίεςαυτής της κατάστασης με άλλες καταστάσεις που έχουμεγνωρίσει;

◦ Συνέπειες (consequences): ποιες είναι οι συνέπειες που έχουνοι πληροφορίες για τις αποφάσεις και τις ενέργειες μας;

◦ Συνδέσεις (connections): πώς αυτό το σώμα της γνώσηςσχετίζεται με άλλα σώματα γνώσης;

◦ Συνομιλία (conversation): τι πιστεύουν οι άλλοι για αυτές τιςπληροφορίες;

Page 14: ΕταιρικΗ ΚοινωνικΗ ευθυνη · 2020. 3. 6. · 1. Ορίζοντας την γνώση Η γνώση δεν είναι οτε δεδομένα οτε πληροφορία

Γνώση Οι παραπάνω ενέργειες δημιουργίας γνώσης λαμβάνουν

χώρα εντός και μεταξύ ανθρώπων.

Ενώ βρίσκουμε δεδομένα σε αρχεία και πληροφορίες σεμηνύματα, γνώση αποκτούμε από άτομα ή ομάδεςατόμων ή μερικές φορές μέσα από οργανωσιακέςρουτίνες. Αυτή παρέχεται μέσω (α) δομημένων μέσωνόπως ένα αρχείο ή ένα βιβλίο και (β) μέσα από επαφέςπρόσωπο με πρόσωπο που κυμαίνονται από συζητήσειςέως και εκπαιδεύσεις στον χώρο εργασίας.

Page 15: ΕταιρικΗ ΚοινωνικΗ ευθυνη · 2020. 3. 6. · 1. Ορίζοντας την γνώση Η γνώση δεν είναι οτε δεδομένα οτε πληροφορία

Παράδειγμα – Δεδομένα, πληροφορίες,

γνώση Τα δεδομένα μιας τραπεζικής εφαρμογής διαχείρισης

πιστωτικών καρτών είναι οργανωμένα σε πίνακες◦ π.χ ο πίνακας «κινήσεις_πελάτη» έχει τις αγορές των πελατών

με πιστωτική κάρτα.

Ο υπάλληλος που ελέγχει τις κινήσεις εκτυπώνεικαταστάσεις σε μηνιαία βάση (ή και συχνότερα) ανάπελάτη και έχει στη διάθεση του συγκριτικά στοιχείακίνησης κάρτας ανά μήνα. Αυτές οι καταστάσεις και ταστοιχεία που περιλαμβάνονται σε αυτές είναι ηπληροφορία που έχει ανά πελάτη.

Πηγή: Χρήστος Σκουρλάς. Διαχείριση Γνώσης (Knowledge Management). Ανακτήθηκε

την Τετάρτη, 27 Φεβρουαρίου 2019 από https://pyles.uniwa.gr/courses/CS120/

Page 16: ΕταιρικΗ ΚοινωνικΗ ευθυνη · 2020. 3. 6. · 1. Ορίζοντας την γνώση Η γνώση δεν είναι οτε δεδομένα οτε πληροφορία

Ο υπάλληλος έχει μία λίστα με καταγεγραμμένα τασημεία που πρέπει να προσέξει.

o «Αν ο πελάτης έχει ασυνήθιστα μεγάλη χρέωση τον τρέχοντα μήνα σε σχέση με τους προηγούμενους τότε πρέπει να εξετάσεις το ζήτημα! Κάτι συμβαίνει!».

Αυτή η λίστα περιλαμβάνει την καταγεγραμμένη (ρητή) γνώση.

o Ένας έμπειρος υπάλληλος διαπιστώνει ότι ο κάτοχος της Κάρτας είναι απόφοιτος πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, ηλικίας 78 ετών και πληρώνει με κάρτα επιστημονικό συνέδριο. Αν και η λίστα δεν περιλαμβάνει κάτι σχετικό ο υπάλληλος γνωρίζει ότι η πληροφορία αυτή πρέπει να διερευνηθεί.

Άρρητη γνώση που πρέπει να καταγραφεί.

Παράδειγμα – Δεδομένα, πληροφορίες,

γνώση

Page 17: ΕταιρικΗ ΚοινωνικΗ ευθυνη · 2020. 3. 6. · 1. Ορίζοντας την γνώση Η γνώση δεν είναι οτε δεδομένα οτε πληροφορία

2. Η γνώση στην πράξη

Η γνώση σχετίζεται πιο στενά με την πράξη από ότι ταδεδομένα ή η πληροφορία. Η γνώση αξιολογείται πάντασε σχέση με τις αποφάσεις και τις δράσεις στις οποίεςοδηγεί.

◦ Μπορούμε να την χρησιμοποιήσουμε για παράδειγμα για ναλάβουμε αποφάσεις σχετικά με τη στρατηγική, τον ανταγωνισμό,τα κανάλια διανομής και τον κύκλο ζωής των προϊόντων.

Καλύτερη γνώση οδηγεί σε υψηλότερες αποδόσεις στηνπαραγωγή και στην ανάπτυξη προϊόντων.

Επειδή προφανώς η γνώση και οι αποφάσεις βρίσκονταιστον ανθρώπινο νου μπορεί να είναι εξαιρετικά δύσκολονα ακολουθήσουμε το ακριβές μονοπάτι ανάμεσα στηνγνώση και στην δράση.

Page 18: ΕταιρικΗ ΚοινωνικΗ ευθυνη · 2020. 3. 6. · 1. Ορίζοντας την γνώση Η γνώση δεν είναι οτε δεδομένα οτε πληροφορία

2. Η γνώση στην πράξη Οι εμπειρικές μελέτες έχουν δείξει ότι για τα στελέχη

ακόμη και η διάκριση μεταξύ δεδομένων, πληροφοριώνκαι γνώσης είναι εξαιρετικά δύσκολη και οι περισσότερεςαπό τις πρωτοβουλίες τους περιλαμβάνουν μια μείξηπληροφορίας και γνώσης (αν όχι και δεδομένων μερικέςφορές).

Τα περισσότερα από τα στελέχη υποστηρίζουν ότι απλάπροσπαθούν να προσθέσουν αξία σε αυτό που ήδη έχουννα το μετατρέψουν από μια σειρά δεδομένων σε κάποιοεπίπεδο γνώσης.

Page 19: ΕταιρικΗ ΚοινωνικΗ ευθυνη · 2020. 3. 6. · 1. Ορίζοντας την γνώση Η γνώση δεν είναι οτε δεδομένα οτε πληροφορία

Η γνώση στην πράξη Η Chrysler για παράδειγμα αποθηκεύει γνώση σχετικά με την ανάπτυξη νέωναυτοκινήτων σε μια σειρά αποθετηρίων που αποκαλούνται «βιβλία γνώσηςμηχανικών» (engineering Books of knowledge). Ο σκοπός αυτών τωνηλεκτρονικών αρχείων είναι να αποτελέσουν ένα είδος ψηφιακής μνήμηςσχετικά με την γνώση που αποκτάται από τις ομάδες μηχανικών πουσυμμετάσχουν στην ανάπτυξη προϊόντων.

Στον διαχειριστή αυτών των αρχείων δόθηκαν κάποια αποτελέσματα δοκιμώνσύγκρουσης αυτοκινήτων για να ενσωματωθούν στο αποθετήριο. Ωστόσο ο ίδιοςκατάταξε τα αποτελέσματα ως δεδομένα και ζήτησε από τα άτομα που ταπαρήγαγαν να δημιουργήσουν κάποιου είδους αξία από αυτά.

Ποιο ήταν το βασικό περιεχόμενο αυτών των δεδομένων; Υπήρχε σύγκριση μεαντίστοιχα τεστ άλλων μοντέλων, άλλων ετών και άλλων εταιρειών; Τι είδουςεπιπτώσεις προκύπτουν από τα αποτελέσματα σχετικά με τον επανασχεδιασμότου αμαξώματος ή του προφυλακτήρα;

Πιθανότατα είναι δύσκολο να αναγνωρίσει κάποιος τα ακριβή σημεία στα οποίατα δεδομένα γίνεται πληροφορίες ή γνώση, αλλά είναι εύκολο να καταλάβειπότε κάτι δίνει μεγαλύτερη αξία.

Page 20: ΕταιρικΗ ΚοινωνικΗ ευθυνη · 2020. 3. 6. · 1. Ορίζοντας την γνώση Η γνώση δεν είναι οτε δεδομένα οτε πληροφορία

Η γνώση στην πράξη

Εξαιτίας της πολυπλοκότητας της γνώσης παρακάτωαναλύονται κάποιοι παράγοντες κλειδιά της γνώσης όπωςη εμπειρία, η εμπειρικά θεμελιωμένη αλήθεια, η κρίση καιοι εμπειρικοί κανόνες.

Page 21: ΕταιρικΗ ΚοινωνικΗ ευθυνη · 2020. 3. 6. · 1. Ορίζοντας την γνώση Η γνώση δεν είναι οτε δεδομένα οτε πληροφορία

Εμπειρία

Η γνώση αναπτύσσεται με τον χρόνο από την εμπειρία ηοποία περιλαμβάνει ότι απορροφούμε από την επίσημη(βιβλία, μαθήματα, καθηγητές) αλλά και την ανεπίσημημάθηση . Η εμπειρία σχετίζεται με το τι έχουμε κάνει καιμε το τι μας έχει συμβεί στο παρελθόν.

Η γνώση που γεννιέται μέσα από την εμπειρίααναγνωρίζει μοτίβα του παρελθόντος και μπορεί νακάνει συνδέσεις ανάμεσα στο τι συμβαίνει τώρα και τισυνέβη στο παρελθόν.

✓ Όταν οι επιχειρήσεις προσλαμβάνουν με μεγάλουςμισθούς εμπειρογνώστες, αγοράζουν ιδέες και γνώσηπου βασίζεται στην εμπειρία!

Page 22: ΕταιρικΗ ΚοινωνικΗ ευθυνη · 2020. 3. 6. · 1. Ορίζοντας την γνώση Η γνώση δεν είναι οτε δεδομένα οτε πληροφορία

Εμπειρικά θεμελιωμένη αλήθεια

(ground truth)

Η εμπειρία αλλάζει την άποψη σχετικά με το τι θαέπρεπε να συμβαίνει σε γνώση του τι πραγματικάσυμβαίνει.

Η εμπειρικά θεμελιωμένη αλήθεια αναφέρεται στηνβαθιά γνώση του τι πραγματικά λειτουργεί και τι όχι(βέλτιστη πρακτική).

➢ After Action Review (AAR) πρόγραμμα τουΑμερικανικού στρατού: ανάλυση τι θα έπρεπε να συμβείσε μια επιχείρηση, τι συνέβη, ποια η διαφορά των δύοκαι τι μαθαίνουμε από το αποτέλεσμα. Τα αποτελέσματαενσωματώνονται σε μελλοντικές εκπαιδεύσεις (καιεγχειρίδια) στρατιωτικών.

Page 23: ΕταιρικΗ ΚοινωνικΗ ευθυνη · 2020. 3. 6. · 1. Ορίζοντας την γνώση Η γνώση δεν είναι οτε δεδομένα οτε πληροφορία

Πολυπλοκότητα

Η εμπειρία και η εμπειρικά θεμελιωμένη αλήθειααποτελούν βασικά εργαλεία λήψης αποφάσεων μέσαστην επιχειρησιακή πολυπλοκότητα.

Η κατοχή περισσότερης γνώσης (η γνώση του τι είναισημαντικό) συνήθως οδηγεί σε καλύτερες αποφάσειςακόμη αν και όταν έχουμε περιορισμένη γνώση οιαποφάσεις συνήθως φαίνονται πιο απλές.

Η βεβαιότητα και η διαύγεια συνήθως σημαίνουν ότιμπορεί να αγνοούμε σημαντικούς παράγοντες.

Page 24: ΕταιρικΗ ΚοινωνικΗ ευθυνη · 2020. 3. 6. · 1. Ορίζοντας την γνώση Η γνώση δεν είναι οτε δεδομένα οτε πληροφορία

Κρίση

Σε αντίθεση με τα δεδομένα και τις πληροφορίες ηγνώση περιλαμβάνει κρίση. Η γνώση παρομοιάζεται μεέναν ζωντανό σύστημα που συνεχώς μεγαλώνει καιαλλάζει καθώς αλληλοεπιδρά με το περιβάλλον του (δενείναι στατική).

Προσοχή στον δογματισμό (ακόμη και η γνώση τωνειδικών μπορεί να πάψει να εξελίσσεται αξιολογώνταςτον εαυτό της σε σχέση με την πρόοδο και να καταντήσειαπλά μια άποψη ή ακόμη και δόγμα – αυτό δεν είναι πιαπραγματική γνώση! ).

Page 25: ΕταιρικΗ ΚοινωνικΗ ευθυνη · 2020. 3. 6. · 1. Ορίζοντας την γνώση Η γνώση δεν είναι οτε δεδομένα οτε πληροφορία

Εμπειρικοί κανόνες

Η γνώση λειτουργεί μέσα από εμπειρικούς κανόνες(βλέπε heuristics / ευρετικές στην ψυχολογία).Ευέλικτους οδηγούς δράσης που αναπτύχθηκαν μέσααπό δοκιμές σωστού- λάθους.◦ Δεν είναι εγγυημένη ότι είναι βέλτιστη, τέλεια ή ορθολογική δράση, αλλά είναι ωστόσο

επαρκής για την επίτευξη ενός άμεσου, βραχυπρόθεσμου στόχου ή προσέγγιση

Αποτελούν συντομεύσεις επίλυσης νέων προβλημάτωνπου μοιάζουν με προβλήματα που έχουν επιλυθείπροηγουμένως από έμπειρους εργαζόμενους.

◦ Σκεφτείτε έναν έμπειρο οδηγό πως οδηγεί χωρίς να το σκεφτεί

Αυτοί οι εργαζόμενοι μπορούν και αναγνωρίζουνγνώριμα μοτίβα σε νέες καταστάσεις και αντιδρούνανάλογα. Δεν απαιτείται δηλαδή να δημιουργήσουν μιααπάντηση σε κάποιο πρόβλημα κάθε φορά ξεκινώνταςαπό την αρχή.

Page 26: ΕταιρικΗ ΚοινωνικΗ ευθυνη · 2020. 3. 6. · 1. Ορίζοντας την γνώση Η γνώση δεν είναι οτε δεδομένα οτε πληροφορία

Αξίες και πεποιθήσεις Οι αξίες και οι πεποιθήσεις των ανθρώπων έχουν

σημαντική επίδραση στην οργανωσιακή γνώση καθώςκαθορίζουν σε μεγάλο βαθμό τι βλέπει, «απορροφά» καιτελικά συμπεραίνει ένα άτομο μέσα από τηνπαρατήρηση.

Άτομα με διαφορετικές αξίες βλέπουν διαφορετικάπράγματα στις ίδιες περιστάσεις και οργανώνουν τηνγνώση τους με βάση τις αξίες τους (π.χ. πως αντιλαμβάνεται

ένα στέλεχος μια νέα τεχνολογία ή μια νέα νομοθεσία ως ευκαιρία ήως απειλή σε σχέση με τις αξίες που έχει απέναντι στην καινοτομία,ή στην βιωσιμότητα).

Page 27: ΕταιρικΗ ΚοινωνικΗ ευθυνη · 2020. 3. 6. · 1. Ορίζοντας την γνώση Η γνώση δεν είναι οτε δεδομένα οτε πληροφορία

3. Η γνώση ως εταιρικός πόρος

Η γνώση αποτελεί έναν άυλο εταιρικό πόρο που δρα ωςκεντρικός μοχλός ανάπτυξης για κάθε επιχείρηση

◦ Οι εταιρείες προσλαμβάνουν πρωταρχικά σε σχέση με τηνεμπειρία παρά την ευφυΐα ή την εκπαίδευση

◦ Οι έρευνες έχουν δείξει ότι τα διευθυντικά στελέχηλαμβάνουν τα δύο τρίτα των πληροφοριών και γνώσεωνπου κατέχουν από συσκέψεις/συναντήσεις ή τηλεφωνικήεπικοινωνία με συνεργάτες και μόλις το ένα τρίτο απόεταιρικά έγγραφα.

◦ Οι περισσότεροι οργανισμοί προσλαμβάνουν ειδικούς γιατην επίλυση πολύπλοκων προβλημάτων.

Page 28: ΕταιρικΗ ΚοινωνικΗ ευθυνη · 2020. 3. 6. · 1. Ορίζοντας την γνώση Η γνώση δεν είναι οτε δεδομένα οτε πληροφορία

Η γνώση ως εταιρικός πόρος Αλλαγή της παγκόσμιας οικονομίας

◦ Ο ανταγωνισμός παγκόσμια είναι ιδιαίτερα έντονος. Οιεπιχειρήσεις θα πρέπει να γνωρίζουν ότι οι πρακτικές και ταπροϊόντα που τις κρατούσαν ανταγωνιστικές στο παρελθόν(τοπικά) δεν μπορούν να το κάνουν και στο μέλλον ( σε διεθνήεπίπεδο).

◦ Οι εταιρείες σήμερα πρέπει να έχουν σύντομους κύκλους ζωήςπροϊόντων, ποιότητα, αξία, εξυπηρέτηση, ταχύτητα στην αγορά.

◦ Η διαφοροποίηση θα έρθει τελικά από την γνώση που θακατέχουν (πως κάνεις κάτι και πόσο γρήγορα| competencies).

Συγκέντρωση προϊόντων και υπηρεσιών

◦ Τα άυλα στοιχεία που βασίζονται στη γνώση αποτελούν μέροςτης προσφοράς των "προϊόντων” (π.χ. smartphones).

◦ Τα άυλα στοιχεία που προσθέτουν αξία στα προϊόντα αποτελούνμέρος της προσφοράς μιας εταιρείας.

◦ Οι εταιρείες πια πωλούν λύσεις και όχι προϊόντα.

Page 29: ΕταιρικΗ ΚοινωνικΗ ευθυνη · 2020. 3. 6. · 1. Ορίζοντας την γνώση Η γνώση δεν είναι οτε δεδομένα οτε πληροφορία

Η γνώση ως εταιρικός πόρος Βιώσιμο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα

◦ Σήμερα είναι πολύ δύσκολο να αποτρέψεις τον ανταγωνισμό νασε αντιγράψει. Τα εμπορικά μυστικά δεν είναι δύσκολο νααποκαλυφθούν με τη χρήση της αντίστροφης μηχανικής, τηςροής πληροφοριών ή της τεχνολογίας

◦ Η έννοια του self-canceling technological advantage (η ίδιατεχνολογία είναι διαθέσιμη σε όλους!)

◦ Η αξία των στοιχείων της γνώσης αυξάνεται και παρέχει βιώσιμοανταγωνιστικό πλεονέκτημα

Στην Γαλλία όποιος συλλαμβάνονταν να μαθαίνει την

τέχνη της παραγωγής δαντέλας σε ξένους τιμωρούνταν

με θάνατο

Page 30: ΕταιρικΗ ΚοινωνικΗ ευθυνη · 2020. 3. 6. · 1. Ορίζοντας την γνώση Η γνώση δεν είναι οτε δεδομένα οτε πληροφορία

Η γνώση ως εταιρικός πόρος Μέγεθος εταιρειών

◦ Το μεγάλο μέγεθος και η γεωγραφική διασπορά κάνει δύσκολοτον εντοπισμό και την διάχυση της υπάρχουσας γνώσης.

◦ Είναι σημαντικό να γνωρίζεις που βρίσκεται η γνώση ώστε ναμην ανακαλύπτεις τον τροχό από την αρχή.

Υπολογιστικά δίκτυα και διάχυση γνώσης

◦ Η επικοινωνιακή και αποθηκευτική ικανότητα τωνυπολογιστικών δικτύων συμβάλει σημαντικά στη ΔΓ.

◦ Εργαλεία όπως τα groupware, το intranet/ internet συνδέουν ταάτομα που κατέχουν την γνώση.

◦ Αυτές οι τεχνολογίες απλά αποτελούν «αγωγούς» γνώσης και δενμπορούν να δημιουργήσουν γνώση μόνες τους.

Page 31: ΕταιρικΗ ΚοινωνικΗ ευθυνη · 2020. 3. 6. · 1. Ορίζοντας την γνώση Η γνώση δεν είναι οτε δεδομένα οτε πληροφορία

Μελέτη περίπτωσης BP

Πρόγραμμα εικονικής εργασίας (virtual teamwork program

) της BP | 1994

◦ 42 ξεχωριστές επιχειρηματικές μονάδες

◦ Ελευθερία να ορίζουν τις δικές τους πρακτικές και διαδικασίες.

◦ Οι καλύτερες καινοτομίες θα εφαρμόζονταν και σε άλλες μονάδες.

◦ Στόχος: Η ευελιξία μιας μικρής εταιρείας με τους πόρους μιαςμεγάλης εταιρείας

Σχεδιασμός:

◦ Πιλοτικό έργο virtual teamwork program

◦ Ανάπτυξη αποτελεσματικών τρόπων συνεργασίας μεταξύ τωνμελών των ομάδων διαφορετικών τοποθεσιών. Στόχος τα άτομαπου κατέχουν γνώσεις να μιλούν μεταξύ τους (όχι η αποθήκευσητης γνώσης) – δίκτυο ανθρώπων και όχι αποθήκη γνώσης.

◦ Χρησιμοποιήθηκε: video conferencing, multimedia, emails,διαμοιρασμός εφαρμογών, κοινός πίνακας σημειώσεων, σκάνερεγγράφων, εργαλεία καταγραφής βίντεο, συνεργατικές τεχνολογίεςκαι το διαδίκτυο.

Page 32: ΕταιρικΗ ΚοινωνικΗ ευθυνη · 2020. 3. 6. · 1. Ορίζοντας την γνώση Η γνώση δεν είναι οτε δεδομένα οτε πληροφορία

Μελέτη περίπτωσης BP

Σχεδιασμός (συν.):

◦ Έμφαση στην εταιρική συμπεριφορά έναντι της τεχνολογίας (δενήταν υπεύθυνο για το έργο το IT αλλά μια ανεξάρτητη ομάδα)

◦ Το έργο περιελάβανε και πρόγραμμα coaching | ατομικήεκπαίδευση των συμμετεχόντων στη χρήση της τεχνολογίας καιστον τρόπο συμβολής στην εργασία τους.

◦ Έμφαση δόθηκε στην αλληλεπίδραση προσώπου με πρόσωποκαι στις ανάγκες των ατόμων και όχι στις απαιτήσεις τουσυστήματος | 20% του χρόνου εκπαίδευση στη χρήση τουσυστήματος και 80% στο πως αυτό συνδέεται με τουςοργανωσιακούς στόχους που έχει ο κάθε συμμετέχων καθώς καιδιερεύνηση νέων τρόπων εργασίας με τη βοήθεια αυτής τηςτεχνολογίας.

◦ Έμφαση όχι στο πως αλλά στο γιατί και στο τι!

Page 33: ΕταιρικΗ ΚοινωνικΗ ευθυνη · 2020. 3. 6. · 1. Ορίζοντας την γνώση Η γνώση δεν είναι οτε δεδομένα οτε πληροφορία

Μελέτη περίπτωσης BP

Αποτελέσματα:

◦ 4 στις 5 ομάδες που συμμετείχαν είχαν επιτυχία

◦ Μεγάλη εξοικονόμηση πόρων (χρήματα, χρόνος)

◦ Ενθουσιασμός συμμετεχόντων

◦ Η ομάδα που απέτυχε δεν είχε coaching (μειωμένο budget)

◦ Βλάβη εξοπλισμού σε πλοίο γεώτρησης

◦ Χρήση των μέσων επικοινωνίας (χρήση κάμερας) με τοπικόεμπειρογνώμονα μέρος των ομάδων εργασίας για την επίλυσητου προβλήματος σε λίγες ώρες ( σε σχέση με ημέρες που θαχρειάζονταν για έναν ειδικό να μεταφερθεί εκεί).

◦ Η ανταλλαγή γνώσεων στη συγκεκριμένη περίπτωση ήταν πιοαποτελεσματική (άμεση χρήση της εμπειρίας του ατόμου) απότην αποθήκευση γνώσης (προσπάθεια ερμηνείας της γνώσης απόότι διάβαζαν οι μηχανικοί του πλοίου). Ωστόσο όταν υπάρχει έναπρόβλημα που συμβαίνει συχνά η αποθήκευση γνώσης είναι πιοαποδοτική.

Page 34: ΕταιρικΗ ΚοινωνικΗ ευθυνη · 2020. 3. 6. · 1. Ορίζοντας την γνώση Η γνώση δεν είναι οτε δεδομένα οτε πληροφορία

Μελέτη περίπτωσης BP

Μαθήματα από την μελέτη περίπτωσης

◦ Η γνώση προέρχεται και βρίσκεται στον ανθρώπινο νου.

◦ Η διάχυση της γνώσης απαιτεί εμπιστοσύνη.

◦ Η τεχνολογία ενισχύει νέες συμπεριφορές που σχετίζονται με τηνγνώση.

◦ Η διάχυση της γνώσης πρέπει να ενθαρρύνεται (η ανώτατηδιοίκηση έδωσε έμφαση στις νέες συμπεριφορές μέσα από τοcoaching).

◦ Η υποστήριξη της διοίκησης και η παροχή πόρων είναι σημαντική

◦ Κάθε πρωτοβουλία ΔΓ πρέπει να ξεκινά με κάποιο πιλοτικόπρόγραμμα.

◦ Ποιοτικά (ενθουσιασμός αλλά και ποσοτικά (χρήματα, χρόνος)μέτρα/ δείκτες είναι αναγκαία για την αξιολόγηση κάθε έργου.