წლიური ანგარიში 2003...ზვიად ფოჩხუა, გენო ჯოხიძე ცენტრალური აზიისა და კავკასიის
წლიური ანგარიში 2014
-
Upload
-georgian-young-lawyers-association -
Category
Documents
-
view
248 -
download
6
description
Transcript of წლიური ანგარიში 2014
gamocemaze pasuxismgebeli: Tamar gvaramaZe, xaTuna yviralaSvili
dizaini: Teona kereseliZe
© saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociacia, 2014
wliuri angariSi 2014 1
2 saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociacia
wliuri angariSi 2014 3
sarCeviwinasityvaoba 4
adamianis uflebebis dacva, dacvis meqanizmebis ganviTareba da
xelmisawvdomobis uzrunvelyofa diskriminaciis gareSe 9
iuridiuli konsultaciebi da samarTlebrivi dokumentebi 11
saadvokato momsaxureba 15
warmatebiT dasrulebuli saqmeebi 15
strategiuli samarTalwarmoeba saqarTvelos sakonstitucio sasamarTloSi 20
strategiuli samarTalwarmoeba adamianis uflebaTa evropul sasamarTloSi 23
iZulebiT gadaadgilebul pirTa _ devnilTa samarTlebrivi daxmareba 26
mediis samarTlebrivi dacvis centris mier gaweuli iuridiuli daxmareba 28
strategiuli samarTalwarmoeba informaciis TavisuflebasTan dakavSirebiT 29
adamianis uflebebis xelyofa samarTaldamcavi organoebis mxridan 30
sazogadoebaSi samarTlebrivi cnobierebis amaRleba da
kanonisadmi pativiscemis damkvidreba 31
sainformacio seminarebi, Sexvedrebi regionebSi, avto-turebi 32
iZulebiT gadaadgilebul pirTa cnobierebis amaRleba 36
cnobierebis amaRleba qalTa mimarT diskriminaciis sakiTxebze 36
aralegaluri migraciisa da trefikingis winaaRmdeg brZola 37
aqciebi da sxva RonisZiebebi 39
media monitoringi 42
efeqtiani, angariSvaldebuli da gamWvirvale mmarTvelobis
xelSewyoba 43
antikorufciuli kvlevebi 44
sasamarTlos damoukideblobisa da miukerZoeblobis xelSewyoba saqarTveloSi 46
saias monawileoba sakanonmdeblo procesSi 51
samuSao jgufebSi saqmianoba 54
saias saqmianoba saarCevno garemos gaumjobesebis kuTxiT 55
sasjelaRsrulebis dawesebulebebSi sazogadoebrivi monitoringis meqanizmis Seqmna 60
kvalificiuri, uwyveti iuridiuli ganaTleba da profesiis
ganviTareba 61
fondis saswavlo kursebi 62
seminarebi da treningebi 65
iuridiuli ganaTlebis Tanamedrove standartebis damkvidrebis xelSewyoba 66
sainformacio centri da gamocemebi 67
staJireba iuridiuli ganaTlebis centrebSi 68
finansuri angariSi 69
4 saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociacia
Zvirfaso saielebo
upirveles yovlisa, yvelas gilocavT saias dafuZnebis 20 wlis iubiles. vici, yvelas gveamayeba, rom varT im organizaciis wevrebi, romelmac 20 wlis ganmavlobaSi, qveyanaSi xSirad qaoturad ganviTarebuli aramdgradi, dramatuli politikur-socialur-ekonomi-kuri movlenebis fonze, Rirseulad Caabara rTuli da arc Tu mcire drois gamocda. mad-loba TiToeul TqvenTagans am saerTo warmatebaSi Setanili wvlilisTvis. gansakuTrebuli madloba Cvens damfuZnebel wevrebs _ adamianebs, romlebsac gamorCeuli roli miuZRviT imaSi, rom profesiuli Rirsebis, samarTlianobis, adamianis uflebebis dacvis cariel ideebze daSenebuli organizacia cnobil da warmatebul brendad qceuliyo.
SevecadeT Cveni Zvirfasi iubilarisTvis gamorCeuli saCuqari gagvekeTebina, agvesrule-bina didi xnis survili. SevecadeT da SevZeliT _ 2014 wlis 22 seqtembers, organizaciis dafuZnebidan zustad 20 wlis Tavze, zugdidSi saias me-9 ofisi gaixsna. Cvens axal, jer patara, magram imedismomcem ofiss saias sxva regionul ofisebze aranakleb warmatebul saqmianobas vusurvebT!
rogorc Tavmjdomares, meored maqvs pativi, warmogidginoT asociaciis wliuri angariSi. vinc saias saqmianobas Soridan adevnebs Tvals, misTvis angariSSi asaxuli aqtivobebi al-baT STambeWdavi iqneba, xolo vinc muSaobis procesSi uSualod aris CarTuli, mas albaT tradiciuli ukmarisobis grZnoba darCeba, ifiqrebs, rom kidev bevri ramis dawera SeiZle-boda.
wlis ganmavlobaSi aTi aTasobiT gaweuli iuridiuli konsultaciis paralelurad, gvqon-da Zalian saintereso warmatebuli saadvokato saqmeebi, maT Soris, sakonstitucio da ada-mianis uflebaTa evropul sasamarTloSi; SevZeliT, pozitiuri gavlena mogvexdina araerT sakanonmdeblo procesze; rogorc minimum, prevenciuli mniSvneloba hqonda Cvens Tavgamo-debas im informaciaze, rasac moqalaqeebi policielTa savaraudo Zaladobrivi danaSau-lis Sesaxeb gvawodebdnen; gvqonda warmatebuli sadamkvirveblo misia arCevnebze; araerTi mniSvnelovani xarvezi gamovkveTeT sxvadasxva samarTaldamcavi Tu administraciul or-ganos muSaobaSi (arc pozitivi gvaviwydeboda). araerT students davexmareT Teoriuli
wliuri angariSi 2014 5
codnis gaRrmavebasa Tu praqtikuli unar-Cvevebis gamomuSavebaSi; albaT vinme ifiqrebs, rom ra Cveni saqme iyo, magram me maxarebs, rom Cvenma sarCelma SeaCera saydrisis ngreva da, am Temaze muSaobisas CvenTvis saintereso bevri problemac aRmovaCineT; mniSvnelovani iyo saias wvlili e.w. `mosmenebis kanonproeqtis“ mxardasaWerad warmoebul samoqalaqo kampa-niaSi `es Sen gexeba“, sadac gvergo pativi `ZirgamomTxrelTa“ avangardSi vyofiliyaviT... am epiTetis sanacvlod, ucvleli ndobiT vsargeblobT ucxoelebSi _ dasturad mxolod is faqtic kmara, rom aSS-s saxelmwifo departamentis adamianis uflebaTa bolo angariSSi GYLA zustad 28-jer aris naxsenebi, rogorc sando da obieqturi informaciis wyaro.
aqve unda aRiniSnos USAID-is dafinansebiT aRmosavleT-dasavleTis marTvis institutis mier ganxorcielebuli kvlevis saintereso da sasiamovno Sedegebi, romliTac, erTi mxriv, dasturdeba, rom bolo periodSi gazrdilia ndoba arasamTavrobo seqtoris mimarT, xolo, meore mxriv, saia saqarTveloSi yvelaze cnobil arasamTavrobo organizaciad dasaxelda. rekordulia media gaSuqebis maCvenebeli... am yvelafris miuxedavad, mainc ar gvasvenebs gancda, rom kidev ufro metis gakeTeba da gakeTebulis kidev ufro ukeT warmoCena Segvi-Zlia. mec mjera, rom asea da, rom saia TviTkmayofilebas arasodes miecema.
dasasrul, msurs, gamorCeuli madloba vuTxra Cems TanamSromlebs. maTi yoveldRiuri Sromis nawili am angariSSia asaxuli. kargad gakeTebuli saqmis Semdeg, araerTxel gamCe-nia survili, konkretuli TanamSromlisTvis madlobis werili saias blankian furcelze damewera. erTxel werac daviwye, magram... vifiqre, samarTlianoba moiTxovda, rom, Tu erTs werilobiT madlobas vetyodi, aseTive werilebi unda damewera meoresTvis, mesamesTvis, meoTxesTvis... mivxvdi, rom amdeni samadlobeli werilis Sedgenis dros ver gamovnaxavdi. amitom vsargeblob SemTxveviT _ yvelas erTad da TiToeul TqvenTagans cal-calke geub-nebiT did, personalur madlobas profesionalizmisTvis, enTuziazmisTvis, SemarTebisT-vis!
pativiscemiT,
kaxa koJoriZe
saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociaciis Tavmjdomare
6 saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociacia
wliuri angariSi 2014 7
8 saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociacia
saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociaciis
misiis ganacxadi
2010 wlis 31 oqtombers saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociaciis saerTo krebam daamtkica 2011-2014 wlebis strategia da momavali 4 wlis samoqmedo gegma, romlis mixedviTac, organizacia ganagrZobs saqmianobas sawesdebo miznebisa da strategiuli amocanebis Sesasruleblad.
wesdebisa da damkvidrebuli tradiciis Sesabamisad, warmogidgenT saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociaciis Tbilisisa da 8 regionuli ofisis mier ganxorcielebuli saqmianobis 2014 wlis angariSs (saangariSo periodi 2013 wlis 1 noemberi _ 2014 wlis 1 noemberi).
angariSis struqtura, gasuli wlebis msgavsad, 4 strategiul amocanas efuZneba:
1. adamianis uflebebis dacva, dacvis meqanizmebis ganviTareba da
xelmisawvdomobis uzrunvelyofa diskriminaciis gareSe
2. sazogadoebaSi samarTlebrivi cnobierebis amaRleba da kanonisadmi
pativiscemis damkvidreba
3. efeqtiani, angariSvaldebuli da gamWvirvale mmarTvelobis xelSewyoba
4. kvalificiuri, uwyveti iuridiuli ganaTleba da profesiis ganviTareba
Cveni devizi
kanonis uzenaesoba samarTlianobisaTvis
wliuri angariSi 2014 9
adamianis uflebebis dacva, dacvis meqanizmebis xelSewyoba
da xelmisawvdomobis uzrunvelyofa
diskriminaciis gareSe
10 saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociacia
adamianis uflebebis dacva, dacvis meqanizmebis xelSewyoba da
xelmisawvdomobis uzrunvelyofa diskriminaciis gareSe
adamianis uflebebis dacva saias umniSvnelovanesi strategiuli amocanaa, romelsac or-ganizacia dafuZnebidan dRemde _ 20 welia, rac warmatebiT axorcielebs. saia, Tbilisisa da amjerad ukve 8 regionuli ofisis meSveobiT (mimdinare wels 7 regionul ofiss daemata me-8 ofisi zugdidSi), yovelwliurad aTasobiT adamians uwevs ufaso iuridiul daxmarebas mTeli saqarTvelos masStabiT.
organizacia, sakuTari strategiisa da proeqtebidan gamomdinare, gansakuTrebul aqcents akeTebs beneficiarTa iseT jgufebze, rogorebicaa devnilebi, socialurad daucveli da SezRuduli SesaZleblobis mqone pirebi, arasrulwlovnebi, Jurnalistebi, xandazmulebi, patimrebi, migrantebi, ojaxuri Zaladobis msxverplebi da a.S. sakonsultacio Tematika ar aris SezRuduli da nebismier dainteresebul pirs nebismier samarTlebriv sakiTxze Seu-Zlia ufaso iuridiuli konsultaciis miReba.
saia Sida erovnul doneze moqalaqeebs exmareba iuridiuli konsultaciebis gacemis, samar-Tlebrivi dokumentebis Sedgenisa da saadvokato daxmarebis gawevis gziT. amasTan, axor-cielebs strategiul samarTalwarmoebas adamianis uflebaTa evropul sasamarTlosa da saqarTvelos sakonstitucio sasamarTloSi.
ufaso iuridiuli daxmarebiT saia, erTi mxriv, uzrunvelyofs konkretuli pirebis dar-Rveuli uflebebis aRdgenas, aseve, strategiuli saadvokato saqmeebis warmoebiT, xels uwyobs swori sasamarTlo praqtikis Camoyalibebas, meore mxriv, beneficiarebs saSualebas aZlevs, miiRon codna da SeiZinon is ZiriTadi unarebi, rac aucilebelia momavalSi saku-Tari uflebebis dasacavad.
wliuri angariSi 2014 11
iuridiuli konsultaciebi da samarTlebrivi dokumentebi
konsultaciebi saias ofisebSi
gaweuli samarTlebrivi konsultaciebis tipebi
konsultaciebis Tematika
12 saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociacia
gaweuli konsultaciebidan yvelaze xSirad dasmuli kiTxvebi
momzadebuli samarTlebrivi dokumentebi
mimdinare wlis ganmavlobaSi saias sxvadasxva ofisis iuristebis mier beneficiarebisTvis Sedgenili 6396 samarTlebrivi dokumentidan (sarCelebi, saCivrebi da gancxadebebi), Cven mier mopovebuli informaciis Tanaxmad, 2860 dakmayofilda. maT Soris:
• 391 gancxadeba dakmayofilda uflebis damadasturebeli sabuTis kuTvnilebis fa-qtis dadgenis Taobaze, ris Sedegadac moqalaqeebi sajaro reestrSi dairegistri-reben sakuTrebis uflebas, miiReben memkvidreobas, daeniSnebaT pensia.
• 195 bavSvs daeniSna alimenti, 26 bavSvis sasargeblod moxda mamobis aRiareba.
• 52 moqalaqes daudginda faqtobrivi flobiT samkvidros miRebis faqti, ris Semde-gac gadaiformeben memkvidreobas.
• dakmayofilda 81 gancxadeba piris qmeduunarod aRiarebis Sesaxeb. maT daeniSnaT meurveebi da SeZles pensiis miReba.
• samarTlebrivi daxmareba aRmovuCineT ojaxuri Zaladobis ramdenime msxverpls. saias daxmarebiT, isini moTavsdnen ojaxuri Zaladobis msxverplTa TavSesafarSi.
• aTeulobiT SemTxvevaSi, moqalaqeebs davexmareT saxelfaso davalianebis anazRau-rebaSi.
wliuri angariSi 2014 13
gasvliTi konsultaciebi
tradiciulad, saias advokatebi iuridiul konsultaciebs, saias ofisebis garda, gascemd-nen saqarTvelos sxvadasxva municipalitetSi vizitis dros, e.w. gasvliTi konsultaciebis formiT.
saias regionuli ofisebis gasvliTi konsultaciebis raodenoba
14 saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociacia
saias duSeTis ofisis mier saangariSo periodSi 33 gasvliTi Sexvedra gaimarTa mcxeTisa da duSeTis municipalitetis 31 dasaxlebul punqtSi. aRniSnul Sexvedrebze 1115 samarTleb-rivi konsultacia gaewia 890 moqalaqes.
saias quTaisis filialma 42 gasvliTi Sexvedra gamarTa xonis, tyibulis, baRdaTis, vanis, Terjolis, zugdidis da mestiis municipalitetebis sxvadasxva sofelSi. Sexvedrebs daes-wro 415 moqalaqe, gaica 859 konsultacia.
saias aWaris filialma 11 gasvliTi Sexvedra gamarTa xelvaCauris, qobuleTis, xulosa da Suaxevis municipalitetebis sxvadasxva sofelSi. mTlianobaSi 290 beneficiars gaewia 662 konsultacia.
saias Telavis ofisma 24 gasvliTi Sexvedra gamarTa axmetis, yvarlis, gurjaanis, Telavis, lagodexis municipalitetebSi. sul gaica 350 konsultacia 338 moqalaqeze.
saias ozurgeTis ofisis mier Catarda 147 gasvliTi Sexvedra Coxatauris, ozurgeTis da lanCxuTis municipalitetebis sxvadasxva sofelSi. sul 1257 konsultacia gaewia 1084 ben-eficiars.
saias rusTavis ofisma ganaxorciela 7 gasvliTi Sexvedra bolnisis, marneulis, walkis mu-nicipalitetebSi. sul 140 konsultacia gaewia 115 beneficiars.
wliuri angariSi 2014 15
saias goris ofisis mier ganxorcielda 175 gasvliTi Sexvedra Sida qarTlisa da samcxe-ja-vaxeTis 35 sofelSi. SexvedrebSi monawileoba miiRo 2481-ma moqalaqem, gaica 2538 konsul-tacia.
saias zugdidis ofisis mier ganxorcielda 4 gasvliTi Sexvedra samegrelos regionSi. 73 beneficiars gaewia amdenive konsultacia.
sakiTxebi, romlebiTac soflad macxovreblebi interesdebodnen, gansxvavebuli iyo munic-ipalitetis problematikis Sesabamisad, Tumca, TiTqmis yvela dasaxlebul punqtSi moqa-laqeebs ainteresebdaT adgilobrivi TviTmmarTvelobebis kompetenciebi, socialuri dax-marebis sakiTxebi, sakuTrebis uflebebis dacvis meqanizmebi, memkvidreobis miRebis, aseve, saojaxo samarTlis Tematika. aqtualuri iyo dasaqmebasTan dakavSirebuli samarTlebrivi sakiTxebic.
saadvokato momsaxureba
saangariSo periodis ganmavlobaSi, saias iuridiuli daxmarebis centrebi kvlav axor-cielebdnen ufaso saadvokato momsaxurebas socialurad daucveli mosaxleobisTvis, or-ganizaciis mier dadgenili kriteriumebis Sesabamisad. saadvokato momsaxurebis fargleb-Si aseve saintereso iyo iseTi saqmeebis warmoeba, romlebsac gansakuTrebuli mniSvneloba hqonda samarTlis ganviTarebisa da sasamarTlo praqtikis CamoyalibebisTvis.
saangariSo periodSi saias Tbilisisa da regionuli ofisebis warmoebaSi iyo 67 sisxlis, 184 administraciuli da 94 samoqalaqo samarTlis saqme.
warmatebiT dasrulebuli saqmeebi
saangariSo periodSi saias Tbilisisa da regionuli ofisebis advokatebis aqtiurobis Sede-gad, warmatebiT dasrulda 124 saadvokato saqme. saias daxmarebiT, samsaxuridan ukanonod gaTavisuflebuli araerTi piri aRadgines samsaxurSi da aunazRaures saxelfaso ganacduri. arasrulwlovanTa interesebis sasargeblod dasrulda ramdenime aTeuli saqme. sisxlis da administraciuli pasuxismgeblobisgan gaTavisuflda araerTi piri. warmatebiT dasrule-
16 saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociacia
bul saadvokato saqmeebs Soris iyo iseTebic, romlebic mniSvnelovania sasamarTlo praq-tikis CamoyalibebisTvis da zegavlenas axdens mravali adamianis samarTlebriv interesze.
sailustraciod, warmogidgenT warmatebiT dasrulebuli saqmeebis ramdenime magaliTs.
sisxlis samarTlis saqmeebi
• saias quTaisis filialis daxmarebiT, saqarTvelos uzenaesma sasamarTlom xonis sakrebulos yofili Tavmjdomare g.g. udanaSaulod cno da mis mimarT gamamarTle-beli ganaCeni gamoitana. g.g-s bralad edeboda samsaxurebrivi uflebamosilebis borotad gamoyeneba.
• saias duSeTis ofisis advokatis daxmarebiT, d.o-s mimarT sasamarTlom gamoitana gamamarTlebeli ganaCeni. mtkicebulebaTa Sefasebis Sedegad, sasamarTlom gaizia-ra saias advokatis pozicia da mivida im daskvnamde, rom braldebuli d.o. moqmedeb-da aucilebeli mogeriebis farglebSi da mis mimarT gamamarTlebeli ganaCeni daad-gina.
• saias Tbilisis ofisis advokatis daxmarebiT, axlad gamovlenili garemoebebis sa-fuZvelze, msjavrdebul k.c-s mimarT gamotanili ganaCeni gadaisinja. Tbilisis saa-pelacio sasamarTlom daakmayofila saias advokatis Suamdgomloba, k.c-s mimarT gamoiyena sasjelTa STanTqmis principi da msjavrdebuli k.c. dauyovnebliv gaaTa-visufla sasjelaRsrulebis dawesebulebidan.
administraciuli samarTlis saqmeebi
• saias quTaisis filialis daxmarebiT, erT-erT individualur mewarmes srulad Ca-moewera sagadasaxado davalianeba jamSi 80 245.68 laris odenobiT.
• saias Tbilisis ofisis advokati icavda r.y-s interesebs, romelic davobda SezRu-duli SesaZleblobis mqone pirze (SSmp) ojaxuri mzrunvelobis anazRaurebasTan dakavSirebiT Sesabamisi regulaciebis dadgenis Taobaze. sasamarTlo gadawyveti-lebiT, saqarTvelos mTavrobas da Sromis, janmrTelobisa da socialuri dacvis saministros daevalaT normatiuli aqtebis gamocema, romliTac ganisazRvreba SSmp-ze ojaxuri mzrunvelobis anazRaurebis odenoba da daregulirdeba masTan dakavSirebuli sakiTxebi. aRniSnul gadawyvetilebas pozitiuri gavlena eqneba ara mxolod am konkretuli beneficiaris, aramed ramdenime aseuli SSm piris mimarTac.
wliuri angariSi 2014 17
• saias goris ofisi sasamarTloSi icavda n.m-s interesebs. is muSaobda qarelis mu-nicipalitetSi. rwmunebulis mxridan ganxorcielebuli zewolis Sedegad, n.m. iZu-lebuli gaxda, daewera piradi gancxadeba samsaxuridan gaTavisuflebis Sesaxeb. am droisTvis is imyofeboda orsulad. saias goris ofisis daxmarebiT, n.m-m sarCeliT mimarTa xaSuris raionul sasamarTlos da moiTxova samsaxuridan misi gaTavisu-flebis Sesaxeb brZanebis gauqmeba. raionulma da saapelacio sasamarTloebma n.m-s sarCeli ar daakmayofiles. saqarTvelos uzenaesma sasamarTlom gansxvavebulad imsjela am saqmeze da qarelis municipalitets daavala, ganmeorebiT Seeswavla sakiTxi da, saqmis garemoebaTa gamokvlevis Semdeg, axali gadawyvetileba mieRo mosarCeles SromiTi mowyobis Taobaze. sakasacio sasamarTlom gaiziara mosarCe-le mxaris pozicia imis Taobaze, rom sajaro moxelis piradi gancxadeba samuSao-dan gaTavisuflebis Taobaze, saqmis garemoebaTa gamokvlevis da administraciuli warmoebis Catarebis gareSe, ar SeiZleba gaxdes misi pirdapir gaTavisuflebis sa-fuZveli. aRniSnuli gadawyvetileba, saias mosazrebiT, aris Zalian mniSvnelovani, vinaidan msgavsi saxis ganmarteba sadavo sakiTxze sasamarTlos aqamde ar gaukeTe-bia. saias mosazrebiT am ganmartebam momavalSi unda Secvalos analogiur saqmeebze aqamde damkvidrebuli sasamarTlo praqtika.
• saias Telavis ofisi sasamarTloSi icavda Telavis municipalitetis gamgeobis yo-fili sajaro moxelis e.b-s interesebs, romelic amave municipalitetis gamgeblis brZanebiT, reorganizaciis safuZvliT, ukanonod gaTavisuflda dakavebuli Tana-mdebobidan. gaTavisuflebis momentSi igi iyo orsulad, rac administraciuli or-ganosaTvis cnobili gaxda mogvianebiT, werilobiT wardgenili cnobiT. kanonis mo-Txovnis miuxedavad, gamgeobam ar gaiTvaliswina e.b-s orsuloba da uari ganucxada samsaxurSi aRdgenaze. raionulma da saapelacio sasamarTloebma ar daakmayofiles misi sarCeli. saqarTvelos uzenaesi sasamarTlos gadawyvetilebiT, e.b-s saCivari dakmayofilda, kerZod, misi gaTavisuflebis Sesaxeb brZaneba Zaladakargulad ga-mocxadda, aRdga samsaxurSi da aunazRaurda iZulebiT ganacduri.
• saias ozurgeTis ofisi sasamarTloSi icavda moqalaqe d.T-s interesebs, romelic TbilisSi, saaxalwlo bazrobaze, mis sakuTrebaSi arsebul miwis nakveTSi gamoyva-nil kavkasiuri naZvis nergebs yidda. garemosdacviTi zedamxedvelobis departa-mentis TanamSromlis moTxovnisTanave d.T-m mas warudgina Sesabamisi cnoba naZvis adgilwarmoSobis Sesaxeb. miuxedavad amisa, d.T-s CamoarTves naZvis xis nergebi da mis mimarT Seadgines administraciuli samarTaldarRvevis oqmi _ mcenaris trans-portirebisTvis saTanado dokumentis gareSe. saias ozurgeTis ofisis advokatis daxmarebiT, Tbilisis saqalaqo sasamarTloSi Sewyda administraciuli samarTal-darRvevis saqme da d.T. gaTavisuflda pasuxismgeblobisgan.
18 saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociacia
• saias Tbilisis ofisis advokati icavda xuT pirs, romlebic TiTqmis 4 Tvis ganma-vlobaSi samarTlebrivi safuZvlis gareSe iyvnen dapatimrebulni. samarTlebrivi davis Sedegad, Sinagan saqmeTa saministrom maT Tavisuflebis ukanono aRkveTisa-Tvis fuladi kompensacia (TiToeuls 12 000 lari) gadauxada.
• saias aWaris filialis advokatis daxmarebiT, g.d. gaTavisuflda 3 aTasi laris ode-nobis jarimis gadaxdisagan. igi dajarimebuli iyo mis sakuTrebaSi arsebul sacxo-vrebel saxlze samSeneblo-saremonto samuSaoebis kanondarRveviT CatarebisTvis. rogorc pirveli instanciis, ise saapelacio sasamarTlom srulad gaiziara saias pozicia aqtis kanondarRveviT gamocemasTan dakavSirebiT, Sesabamisad, baTilad cno dajarimebis Taobaze miRebuli gadawyvetileba.
samoqalaqo samarTlis saqmeebi
• saias quTaisis filiali icavda n.g-s interesebs ss ̀ energo-pro jorjias~ winaaRmdeg warmoebul samoqalaqo samarTlis saqmeSi. 2012 wlis 2 dekembers gaCenili xanZris Sedegad, mTlianad daiwva saias beneficiaris sacxovrebeli saxli da sayofacxovre-bo nivTebi. sasamarTlom gaiziara saias advokatis pozicia da ss `energo-pro jor-jias~, rogorc mometebuli safrTxis wyaros mflobels da uxarisxo produqtis mimwodebels, daavala n.g-sTvis xanZris Sedegad miyenebuli zianis anazRaureba 58 095, 27 laris odenobiT.
• saias Tbilisis ofisis advokati icavda T.k-s, romlis meuRle ramdenime kerZo kom-paniis mier warmoebuli unebarTvo sademontaJo/sarekonstruqcio samuSaoebis dros momxdari samSeneblo avariisas Senobis nangrevebSi moyva da gardaicvala. gardacvlil pirs hyavs arasrulwlovani Svili. saias daxmarebiT, saqme warmoebul iqna samive instanciis sasamarTloSi. sasamarTlos gadawyvetilebiT, mopasuxeebs daekisraT sarCos saxiT arasrulwlovnis sasargeblod yovelTviurad 890 laris gadaxda.
• saias goris ofisis daxmarebiT m.b-m sarCeliT mimarTa sasamarTlos da moiTxova sisxlis samarTlis pasuxisgebaSi ukanonod micemis gamo miyenebuli materialuri da moraluri zianis anazRaureba. Tbilisis saqalaqo sasamarTlos gadawyvetile-biT, romelic ucvleli datova zemdgomma instanciam, saqarTvelos mTavar proku-raturas m.b-s sasargeblod daekisra: materialuri zianis saxiT _ 10 000 laris, xolo moraluri zianis saxiT _ 1000 laris anazRaureba.
wliuri angariSi 2014 19
• saias ozurgeTis ofisi sasamarTloSi icavda l.b-s, T.g-s da sxvaTa (sul 146 piri) interesebs, romlebic SromiTi xelSekrulebis safuZvelze dasaqmebulni iyvnen Sps `adiTis~ Coxatauris da lanCxuTis filialebSi. saxelfaso davalianebis ana-zRaurebis moTxovniT maT sarCeli aRZres damsaqmeblis winaaRmdeg. saias ozur-geTis ofisis advokatis daxmarebiT, sarCeli srulad dakmayofilda. mopasuxe Sps `adiTs~ mosarCeleTa sasargeblod daekisra saxelfaso davalianebis, aseve, Sromis anazRaurebis yoveli dayovnebuli dRisTvis 0.07%-is, mTlianobaSi 124 110 laris gadaxda.
• saias Telavis ofisma samarTlebrivi daxmareba gauwia n.i-s da sxvebs (sul 17 piri), romlebic SromiTi xelSekrulebis safuZvelze dasaqmebulni iyvnen Sps `energia pirvelSi~. saxelfaso davalianebis anazRaurebis moTxovniT, maT sarCeliT mimar-Tes sasamarTlos, romelmac sarCeli srulad dakmayofilda. mopasuxe Sps `energia pirvels~ mosarCeleTa sasargeblod daekisra saxelfaso davalianebis, sul 28 738 laris gadaxda.
• saias Tbilisis ofisis daxmarebiT, mewarmes aunazRaurda ukanonod CamorTmeuli saqonlis Rirebuleba _ 77 161.20 lari, xolo kidev erT saqmeSi, piri gaTavisuflda 75 577 laris odenobiT arasaTanado mkurnalobis xarjebis anazRaurebisgan.
20 saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociacia
strategiuli samarTalwarmoeba saqarTvelos sakonstitucio
sasamarTloSi
saangariSo periodis ganmavlobaSi saiam sakonstitucio sasamarTlos 5 konstituciuri sarCeliT mimarTa. aRsaniSnavia, rom wina periodebTan SedarebiT, gaizarda warmatebuli saqmeebis raodenoba. warmatebiT dasrulda 6 konstituciuri sarCeli, aqedan 3 daakmayo-fila sakonstitucio sasamarTlom, xolo 3 saqmeSi Tavad parlamentma Secvala sakanonmde-blo aqti da SesabamisobaSi moiyvana konstituciasTan imgvarad, rogorc amas saia iTxovda Tavis konstituciur sarCelSi.
axali saqmeebi
1. maia robaqiZe saqarTvelos parlamentis winaaRmdeg
2014 wlis 7 marts saiam maia robaqiZis saxeliT saqarTvelos sakonstitucio sasamarT-los mimarTa. davis sagans warmoadgens sisxlis samarTlis saproceso kodeqsis (sssk-i) 72-e muxlis pirveli da meore nawili. aRniSnuli normebi sasamarTlos SesaZleblobas aZlevs, imsjelos im mtkicebulebaTa dauSveblobaze, romlebic mopovebulia sssk-is safuZvelze. Sesabamisad, saproceso kanonmdeblobiT dasaSvebi xdeba iseTi mtkicebule-ba, romelic mopovebulia ara sssk-is, aramed sxva kanonis _ magaliTad, `policiis Ses-axeb~ kanonis darRveviT an, Tundac, amave kanonis safuZvelze, magram ar aris uaryofili gonivruli eWvi `policiis Sesaxeb~ kanonis dacviT mopovebuli mtkicebulebis gamocv-lis, misTvis niSan-Tvisebebis Secvlis an kvalis waSlis Taobaze. saqarTvelos konsti-tuciis 42-e muxlis me-7 punqtis mixedviT, kanonis darRveviT mopovebul mtkicebulebas ar aqvs iuridiuli Zala. saqarTvelos konstitucia erTmaneTisagan ar ganasxvavebs sssk-sa da sxva kanonebs. nebismieri kanonis darRveviT mopovebuli mtkicebuleba unda iyos dauSvebeli. zustad am moTxovnebTan SesabamisobaSi ar modis saias mier gasaCivrebuli normebi.
wliuri angariSi 2014 21
2. nugzar jayeli saqarTvelos parlamentis winaaRmdeg
2013 wlis 12 dekembers saiam nugzar jayelis saxeliT sakonstitucio sasamarTlos mimarTa. mosarCele iTxovs im normis arakonstituciurad cnobas, romelic individs mx-olod meuRlis an mSoblebis SeerTebuli _ orwevriani gvaris tarebis uflebas aniWebs. mosarCeles surda, Tavisi bebiis gvari mieerTebina sakuTari gvarisaTvis. saxelmwifo servisebis ganviTarebis saagentom nugzar xundaZes uari uTxra aRniSnuli moTxovnis dakmayofilebaze. amis Semdeg nugzar xundaZem miiRo gvari `jayeli~ _ gvar `xundaZeze~ uaris Tqmis sanacvlod. saia miiCnevs, rom `samoqalaqo aqtebis Sesaxeb~ kanonis is norma, romelic adamians ukrZalavs gvaris gaerTianebas, arRvevs konstituciis me-16 (pirovnu-li ganviTarebis ufleba) muxls.
3. salome qinqlaZe da sxvebi saqarTvelos parlamentis winaaRmdeg
2014 wlis 28 aprils saiam da samarTliani arCevnebisa da demokratiis saerTaSoriso sazogadoebam 6 moqalaqis saxeliT konstituciuri sarCeliT mimarTes sakonstitucio sasamarTlos. gasaCivrebulia saarCevno kodeqsis is normebi, romlebic sainiciativo jgufs gamgeblobisa da merobis kandidatebis wardgenas ukrZalavs.
2014 wlis 25 ivliss sakonstitucio sasamarTlos meore kolegiam saqme gadasca plenums, vinaidan miiCnia, rom aRniSnuli sakiTxi xasiaTdeboda rTuli samarTlebrivi bunebiT, xolo sasamarTlos praqtikiT erTmniSvnelovnad ar aris gadawyvetili, adamianis ufle-bas _ daikavos meris/gamgeblis arCeviTi Tanamdeboba _ icavs konstituciis 28-e muxli (saarCevno xmis ufleba) Tu 29-e muxli (Tanamdebobis dakavebis ufleba).
4. naTia imnaZe saqarTvelos parlamentis winaaRmdeg
2014 wlis 30 maiss saiam saxalxo damcvelis aparatis yofili TanamSromlis, naTia imna-Zis saxeliT sakonstitucio sasamarTlos mimarTa. saias miaCnia, rom `sajaro samsaxuris Sesaxeb” kanonis is normebi, romlebic disciplinuri gadacdomis CadenisaTvis moxelis samsaxuridan gaTavisuflebas iTvaliswinebs, ar gansazRvravs moxelis procesualuri dacvis adekvatur saSualebebs, kerZod, zepiri sxdomis Catarebis da im mowmeebTan da-pirispirebis SesaZleblobas, romlebic iZlevian moxelis sawinaaRmdego Cvenebas. saia mi-iCnevs, rom gasaCivrebuli normebi ewinaaRmdegeba konstituciis 42-e muxlis me-3 punqts (dacvis ufleba) da 29-e muxls (Tanamdebobis dakavebis ufleba).
5. Sps `madai~ da Sps `paliastomi-2004~ saqarTvelos parlamentis winaaRmdeg
2014 wlis 23 seqtembers saiam Sav zRvaSi TevzWeris uflebis mqone ori korporaciis sax-eliT sakonstitucio sasamarTlos mimarTa. sadavo normatiuli aqtebi iTvaliswinebs salicenzio mosakreblis da regulirebis safasuris gamoangariSebas ara faqtobrivad mopovebuli Tevzis odenobis, aramed kanoniT dadgenili kvotis sruli procentuli raodenobis mixedviT. SesaZloa, licenziis mflobelma ver moipovos Tevzi kvotis sru-li odenobiT. am SemTxvevaSi, saias mosazrebiT, salicenzio mosakreblis gadaxdis wesi ewinaaRmdegeba saqarTvelos konstituciis 21-e muxlis pirvel da meore punqtebs (sa-kuTrebis ufleba) da 30-e muxlis me-2 punqts (mewarmeobis ufleba).
22 saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociacia
warmatebiT dasrulebuli saqmeebi
1. axalqalaqeli moswavleebis saqme saqarTvelos parlamentis winaaRmdeg
saias sarCelis safuZvelze, 2014 wlis 12 seqtembers sakonstitucio sasamarTlom ara-konstituciurad cno `zogadi ganaTlebis Sesaxeb” kanonis is norma, romelic ucxoel moswavles standartuli vauCeris misaRebad gansazRvruli odenobis Tanxis gadaxdas aiZulebda. saias Zalisxmevis Sedegad, 400-ze meti ucxoeli moswavle miiRebs ufaso sas-kolo ganaTlebas.
2. ilia Wanturaia saqarTvelos parlamentis winaaRmdeg
saias sarCelis safuZvelze, sakonstitucio sasamarTlom 2014 wlis 27 Tebervals arakon-stituciurad cno samoqalaqo saproceso kodeqsis is norma, romelic iTvaliswinebda mx-aris gaZevebas da dajarimebas zepiri mosmenis da gasaCivrebis uflebis gareSe.
3. qemokliZe da xaraZe saqarTvelos parlamentis winaaRmdeg
saias 2011 da 2012 wlebSi Setanili sarCelebis safuZvelze, 2014 wlis 8 oqtombers saqa-rTvelos sakonstitucio sasamarTlom miiRo umniSvnelovanesi gadawyvetileba qmeduun-arobis samarTlebriv statusTan dakavSirebiT da arakonstituciurad cno samoqalaqo kodeqsiT gaTvaliswinebuli modeli qmedunarianobis Sesaxeb. arsebuli regulaciebiT, fsiqikuri aSlilobisa da gonebrivi CamorCenilobis mqone pirebs, qmeduunarod cnobis SemTxvevaSi, erTmeodaT yvela uflebis damoukideblad ganxorcielebis SesaZlebloba, rac maTi uflebebis mZime formiT xelyofas warmoadgenda. sasamarTlom saqarTvelos parlaments daavala, 2015 wlis 1 aprilamde ganaxorcielos qmedunarianobis institut-Tan dakavSirebiT sasamarTlo gadawyvetilebis Sesabamisi sakanonmdeblo cvlilebebi.
4. samauwyeblo kompania `mecxre talRa~ parlamentis winaaRmdeg
saqarTvelos komunikaciebis erovnuli komisia sxvadasxva dros gansxvavebulad ganmar-tavda saqarTvelos saarCevno kodeqsiT da mauwyeblobis Sesaxeb saqarTvelos kanoniT gaTvaliswinebul valdebulebas mauwyebelTa mier saarCevno periodSi politikuri reklamis ufasod ganTavsebasTan dakavSirebiT. komunikaciebis erovnuli komisiis mier SemoTavazebuli kanonis ganmarteba didi xnis ganmavlobaSi mediis ukmayofilebas iwvev-da. mauwyeblebi miiCnevdnen, rom kanoni mxolod im SemTxvevaSi avaldebulebda ufaso politikuri reklamis ganTavsebas, Tu isini eTerSi ganaTavsebdnen fasian politikur reklamas. aRniSnuli sakiTxi gansakuTrebiT mniSvnelovani iyo regionuli, mcireSemo-savliani mauwyeblebisTvis.
2014 wlis TebervalSi saiam saqarTvelos sakonstitucio sasamarTlos konstituciuri sarCeliT mimarTa. sasamarTlom warmoebaSi miiRo saias sarCeli saqarTvelos saarCevno kodeqsis 51-e muxlis me-5 punqtis da `mauwyeblobis Sesaxeb~ saqarTvelos kanonis 66-e muxlis pirveli punqtis arakonstituciurobis Sesaxeb saqarTvelos konstituciis 24-e (gamoxatvis Tavisufleba) da 21-e (sakuTrebis ufleba) muxlebTan mimarTebiT. aRniSnuli saqme mniSvnelovania im ganmartebis gamo, romelic sasamarTlom sarCelis warmoebaSi miRebis Sesaxeb saoqmo ganCinebaSi gaakeTa. kerZod, rogorc man aRniSna, `mauwyeblobis Sesaxeb~ saqarTvelos kanonis sadavo norma imgvarad unda ganimartos, rom mauwyeblebs ufaso politikuri reklamis ganTavsebis valdebuleba mxolod fasiani politikuri rek-lamis ganTavsebis SemTxvevaSi hqondeT.
wliuri angariSi 2014 23
Sedegad, saqarTvelos parlamentma Secvala `mauwyeblobis Sesaxeb~ kanonis gasaCivre-buli norma, ris Semdegac adgilobrivi mauwyebeli mxolod im SemTxvevaSi iqneba valde-buli, winasaarCevnod ganaTavsos ufaso politikuri reklama, Tuki miiRebs SekveTebs fa-sian politikur reklamebze.
5. revaz kopaliani saqarTvelos parlamentis winaaRmdeg
saangariSo periodSi saqarTvelos parlamentma administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsSi Seitana cvlilebebi, romliTac gaTvaliswinebul iqna revaz kopalianis kon-stituciur sarCelSi dayenebuli moTxovnebis didi nawili. kerZod, ganxorcielebuli cvlilebebiT: dakavebuls dauyovnebliv unda ganemartos misi dakavebis mizezebi; sa-varaudo samarTaldamrRvevis policiaSi miyvanis dro ar unda aRematebodes 12 saaTs, wvrilmani xulignobisa da boroti daumorCileblobis saqmeebis sasamarTloSi ganxil-vis vada 24 saaTidan 3 dRemde gaizarda. aRniSnul Temaze saia ukve wlebia muSaobs. aqedan gamomdinare, sakonstitucio sasamarTloSi sakiTxis ganxilva da sakanonmdeblo cvli-lebebis ganxorcieleba iyo umniSvnelovanesi am darRvevebze samarTliani sasamarTlos uflebis dacvisTvis.
6. iuri vazagaSvili saqarTvelos parlamentis winaaRmdeg
2014 wlis 8 oqtombers gaimarTa iuri vazagaSvilis sarCelis arsebiTi ganxilva sakonsti-tucio sasamarTloSi. saqarTvelos parlamentma cno sarCeli da waradgina momzadebuli sakanonmdeblo cvlilebebis proeqti, romelic iTvaliswinebda, gardacvlili adamianis piradi araqonebrivi uflebis dacvis mizniT, sasamarTloSi davis warmoebis SesaZle-blobas da mopasuxesTvis gardacvlilis Sesaxeb cilismwamebluri gancxadebis uaryofis valdebulebis dakisrebas. aRniSnuli cvlilebebi ukve Sesulia ZalaSi. saia iuri vaza-gaSvilis saxeliT Setanili sarCeliT moiTxovda `sityvisa da gamoxatvis Tavisuflebis Sesaxeb~ kanonis im normis arakonstituciurad cnobas, romliTac ikrZaleboda gardacv-lili adamianis piradi araqonebrivi uflebebis dasacavad sasamarTlo davis warmoebis SesaZlebloba.
strategiuli samarTalwarmoeba adamianis uflebaTa evropul
sasamarTloSi
saangariSo periodSi adamianis uflebaTa evropul sasamarTloSi mimarTvis procedurebT-an, saCivris momzadebasa da evropuli konvenciis calkeuli muxlebis darRvevebTan dakav-SirebiT, saiam konsultacia gauwia 110 individs.
24 saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociacia
mimdinare wels adamianis uflebaTa evropul sasamarTloSi saiam waradgina 4 axali saCivari da erTi mimarTva amave sasamarTlos didi palatisadmi, saqmis ganxilvis mizniT. amave peri-odSi erTi saqme dasrulda warmatebiT.
axali saqmeebi
1. TedliaSvili da sxvebi saqarTvelos winaaRmdeg (#64987/14)
saCivari Seexeba 2011 wlis 30 aprils sasjelaRsrulebis #6 dawesebulebaSi kaxaber TedliaSvilis gardacvalebis faqts. amave dawesebulebis TanamSromlebma igi samartoo sakanSi CamomxrCvali ipoves.
k.TedliaSvili sistematurad ganicdida arasaTanado mopyrobasa da muqaras sicocxlis mospobasTan dakavSirebiT cixis TanamSromlebis mxridan. Tavis werilebSi, romelTa adresatebi Sesabamisi saxelmwifo organoebi iyvnen, igi pirdapir amxelda #6 daweseb-ulebis usafrTxoebis reJimis ufross mis mimarT ganxorcielebul zewolaSi.
wardgenil saCivarSi, momCivnebis saxeliT, vdavobT konvenciis me-2 (sicocxlis ufleba) da me-13 (ufleba samarTlebrivi dacvis efeqtian saSualebaze) muxlebis darRvevis gamo. saxelmwifos Sesabamis organoebs hqondaT sakmarisi informacia k.TedliaSvilis winaSe arsebuli realuri safrTxeebis Taobaze, Tumca, maT ar miiRes saWiro zomebi patimris usafrTxoebis uzrunvelsayofad.
2. mekariSvili da sxvebi ruseTis federaciis winaaRmdeg (#31726/14)
2014 wlis 11 aprils saiam samxreT oseTis gamyofi xazis piras mdebare sofel dvanSi mcxovrebi, mavTulxlarTebis gavlebis Sedegad dazaralebuli 19 moqalaqis saxeliT ada-mianis uflebaTa evropul sasamarTlos mimarTa. 2013 wlis seqtember-oqtomberSi sofel dvanSi rusi da osi „mesazRvreebis“ mier e.w. sazRvris moniSvnis mizniT mavTulxlarTebis gavlebam gamyofi xazi 400-600 metriT gadmowia, ris gamoc dvanis 50-mde ojaxis sasof-lo-sameurneo miwebi samxreT oseTis kontrolirebad teritoriaze moeqca. mavTulxl-arTebis mSeneblobis gagrZelebis SemTxvevaSi, dvanSi mcxovrebi 3 ojaxis sacxovrebeli saxlic e.w. sazRvris miRma aRmoCndeba.
saia evropul sasamarTloSi davobs ruseTis winaaRmdeg, sakuTrebiT Seuferxebe-li sargeblobis uflebis (evropuli konvenciis 1-li damatebiTi oqmis 1-li nawili), sacxovreblis pativiscemis (evropuli konvenciis me-8 muxli), mimosvlis Tavisuflebis (me-4 damatebiTi oqmis me-2 muxli) da samarTlebrivi dacvis efeqtiani saSualebis uflebis (evropuli konvenciis me-13 muxli) darRvevis gamo.
wliuri angariSi 2014 25
3. a(a)ip `identoba~ da sxvebi saqarTvelos winaaRmdeg (#74959/13)
2014 wlis 27 ianvars saiam da a(a)ip `identobam~ erToblivi saCivriT mimarTes evropul sasamarTlos. momCivnebs warmoadgenen organizacia `identoba~ da amave organizaciis 21 TanamSromeli da mxardamWeri. saCivari Seexeba 2013 wlis 17 maiss, homofobiisa da trans-fobiis winaaRmdeg brZolis saerTaSoriso dRes (aidaho) ganviTarebul movlenebs. aRniS-nul dResTan dakavSirebiT, momCivnebi apirebdnen mSvidobiani aqciis gamarTvas, romlis mizani iyo sazogadoebis mgrZnobelobis gazrda saqarTveloSi seqsualuri umcireso-bebis diskriminaciis mimarT. 2013 wlis 17 maiss dagegmili mSvidobiani aqcia ver Sedga, vi-naidan saxelmwifom ver SeZlo aqciis usafrTxoebis uzrunvelyofa. radikalurad ganwy-obili kontr-demonstrantebis jgufis qmedebebi gascda „mSvidobiani aqciis“ farglebs da miiRo kanonsawinaaRmdego da Zaladobrivi xasiaTi, ramac safrTxe Seuqmna rogorc sazogadoebriv wesrigs, ise momCivanTa sicocxles, janmrTelobasa da usafrTxoebas.
wardgenil saCivarSi saia asabuTebs momCivanTa mimarT konvenciis me-3 (wamebis akrZalva), me-8 (piradi da ojaxuri cxovrebis pativiscemis ufleba), me-10 (gamoxatvis Tavisufle-ba), me-11 (Sekrebisa da gaerTianebis Tavisufleba), me-13 (ufleba samarTlebrivi dacvis efeqtian saSualebaze) muxlebisa da, aRniSnul muxlebTan mimarTebiT, konvenciis me-14 (diskriminaciis akrZalva) muxlis darRvevas.
4. qalTa iniciativebis mxardamWeri jgufi da sxvebi saqarTvelos winaaRmdeg (#73204/13)
aRniSnuli saCivari aseve Seexeba 2013 wlis 17 maiss, homofobiisa da transfobiis winaaR-mdeg brZolis saerTaSoriso dRes (aidaho) ganviTarebul movlenebs. aidahos dResTan dakavSirebiT dagegmili aqciis erT-erTi organizatori, organizacia `identobasTan~ erTad, iyo aaip „qalTa iniciativebis mxardamWeri jgufi“ (SemdgomSi vizgi). evropul sa-samarTloSi momCivnebis interesebs, saiasTan erTad, organizacia `vizgi~ da saias part-niori organizacia _ adamianis uflebaTa dacvis evropuli centri (EHRAC) icavs. mom-Civnebi arian organizacia `vizgi~ da amave organizaciis 15 TanamSromeli da mxardamWeri.
saqme Seexeba momCivnebis mimarT q. TbilisSi erT-erT quCaze ganxorcielebul Zaladobas da aRniSnulze saxelmwifos araadekvatur da araefeqtur reagirebas, ramac ver uzrun-velyo momCivanTa usafrTxoeba.
evropuli sasamarTlos winaSe vdavobT momCivanTa mimarT konvenciis me-3 (wamebis akrZalva), me-8 ( piradi da ojaxuri cxovrebis pativiscemis ufleba), me-10 (gamoxatvis Tavisufleba), me-11 (Sekrebisa da gaerTianebis Tavisufleba), me-13 (ufleba samarT-lebrivi dacvis efeqtian saSualebaze) da, aRniSnul muxlebTan mimarTebiT, konvenciis me-14 (diskriminaciis akrZalva) da me-17 (uflebaTa borotad gamoyenebis akrZalva) mux-lebis darRvevis gamo.
warmatebuli saqmeebi
1. gamcemliZe da sxvebi saqarTvelos winaaRmdeg (#2228/10)
saqarTvelos mTavrobis mier wardgenili calmxrivi deklaraciis safuZvelze, 2014 wlis pirvel aprils evropulma sasamarTlom gamoitana ganCineba saias mier warmoebul saqme-ze _ gamcemliZe da sxvebi saqarTvelos winaaRmdeg (saCivari #2228/10). saiasTan erTad, momCivnebis interesebs adamianis uflebaTa dacvis evropuli centri (EHRAC) icavda.
26 saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociacia
saqme Seexeba 2008 wlis 8 maiss sapatrulo policiis TanamSromlis mier g.gamcemliZis mkvlelobis faqts. saqarTvelos saxelmwifom aRiara g.gamcemliZis sicocxlis uflebis darRveva, aseve, deklaraciiT mTavrobam ikisra xelaxali gamoZiebis dawyebis valdeb-uleba g.gamcemliZis mimarT policielis mxridan Zalis gadametebiT gamoyenebis faqtze. ganCinebis safuZvelze, mTavrobam momCivnebs 20 000 evro gadauxada.
2. Zebniauri saqarTvelos winaaRmdeg (#67813/11)
2014 wlis 9 seqtembers adamianis uflebaTa evropulma sasamarTlom ganCineba gamoita-na saias 2011 wlis 7 oqtombris saCivarze saqmeSi _ Zebniauri saqarTvelos winaaRmdeg (saCivari #67813/11). evropul sasamarTloSi saqarTvelos xelisuflebam calmxrivi deklaraciiT aRiara pacientis _ giorgi Zebniauris sicocxlis uflebis darRveva: pa-cientis arasworma mkurnalobam misi gardacvaleba gamoiwvia, xolo faqtis arasaTanado gamoZiebis gamo, eqimTa pasuxismgebloba ar damdgara.
saqme evropul sasamarTloSi saqarTvelosTan mimarTebiT pirveli precedentia, ro-melic exeba samoqalaqo jandacvis sferoSi sicocxlis uflebis darRvevas, aRiarebs sax-elmwifos mier kerZo samedicino dawesebulebis inspeqtirebis xarvezebs da pacientis gardacvalebis faqtis arasaTanado gamoZiebas. saxelmwifom momCivans, gardacvlilis dedas, materialuri da moraluri zianis asanazRaureblad, 7000 evros gadaxda SesTava-za, razec momCivanma uari ganacxada.
2008 wlis agvistos omTan dakavSirebuli saqmeebi
saia evropul sasamarTloSi 2008 wlis agvistos omiT dazaralebuli 400-mde piris intere-sebs icavs.
saangariSo periodis ganmavlobaSi, saias strategiuli samarTalwarmoebis iuristebis mier ganaxlda e.w. omis saqmeebis momCivanTa sia. kardakar Sexvedrebis gziT saias iuristebma ga-naaxles momCivanTa sakontaqto informacia, dazaralebulebs CamoarTves Cvenebebi maTi janmrTelobis mdgomareobis Sesaxeb, moipoves gardacvalebis cnobebi _ momCivanTa gar-dacvalebis SemTxvevaSi. Sesabamisad, adamianis uflebaTa evropul sasamarTloSi gaigzavna ganaxlebuli monacemebi.
saangariSo periodis ganmavlobaSi, EHRAC-is uSualo monawileobiT, kvlav grZeldeboda ko-munikacia ruseTis prokuraturasTan Sida samarTlebrivi saSualebebis amowurvis kuTxiT.
iZulebiT gadaadgilebul pirTa _ devnilTa samarTlebrivi
daxmareba
saangariSo periodis ganmavlobaSi, wina wlebis msgavsad, saias ofisebi ganagrZobdnen iZu-lebiT gadaadgilebuli pirebis samarTlebriv daxmarebas. garda individualuri da jgu-furi samarTlebrivi konsultaciebisa, saWiroebis SemTxvevaSi, xdeboda samarTlebrivi dokumentebis momzadeba da saadvokato warmomadgenlobis ganxorcieleba. saia aseve mona-wileobda sxvadasxva samTavrobo da arasamTavrobo samuSao jgufis muSaobaSi, sadac ganixi-leboda iZulebiT gadaadgilebul pirTa samarTlebriv mdgomareobasTan dakavSirebuli sakiTxebi. saangariSo periodSi grZeldeboda devnilTa xelaxali registraciis procesis monitoringic.
wliuri angariSi 2014 27
mobiluri vizitebi
saangariSo periodSi devnilTa sxvadasxva gansaxlebis adgilSi sul ganxorcielda 77 mobi-luri viziti. vizitebi moicavda, ZiriTadad, Sida qarTlisa da imereTis regionebs, aseve, Tbiliss. mobiluri vizitebisas gaicemoda rogorc jgufuri, aseve individualuri samarT-lebrivi konsultaciebi, vrceldeboda sainformacio broSurebi.
saadvokato saqmeebi
saangariSo periodSi saadvokato momsaxureba daiwyo 15 axal saqmeze da gagrZelda 24 saq-meze, romlebic gasul periodebSi iyo dawyebuli.
ganxorcielebuli saadvokato daxmarebis Sedegad:
• erTi devnili ojaxi dakmayofilda sacxovrebeli farTiT q. TbilisSi.
• orma devnilma ojaxma miiRo sacxovrebeli farTis SesaZenad gaTvaliswinebuli sakompensacio Tanxa (TiToeulma 10 000 aSS dolaris odenobiT).
• 14 pirs mieniWa devnilis statusi.
• orma devnilma moagvara sakuTrebasTan dakavSirebuli dava.
• sacxovrebelTan dakavSirebuli dava ori devnili ojaxis sasargeblod dasrulda.
• erTma devnilma moagvara afxazeTSi miRebuli ganaTlebis dadasturebasTan dakav-Sirebuli problema.
28 saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociacia
mediis samarTlebrivi dacvis centris mier gaweuli iuridiuli
daxmareba
wina wlebis msgavsad, saias erT-erT mniSvnelovan prioritets warmoadgenda Jurnaliste-bis uflebebis dacva.
saangariSo periodSi qarTuli mediis samarTlebrivi dacvis centrma da, mediis proeqtis farglebSi, saias regionulma ofisebma Jurnalistebs da media saSualebebs gauwies 1 566 iuridiuli konsultacia. amasTan, Jurnalistebisa da media saSualebebisaTvis gaweuli konsultaciebi ar Semoifargleboda mxolod media samarTlis sakiTxebiT. kerZod, saan-gariSo periodSi gaweuli konsultaciebi exeboda Semdeg Temebs:
iuridiul konsultaciebTan erTad, momzadda 106 samarTlebrivi dokumenti. rac Seexeba saadvokato daxmarebas, saangariSo periodSi saadvokato warmoeba ganxorcielda 29 saq-meze. davebi ZiriTadad Seexeboda sajaro informaciaze xelmisawvdomobas, JurnalistTa SromiTi uflebebis darRvevas, mauwyeblobis licenziis gacemaze ukanonod uaris Tqmas da a.S. aRniSnul saqmeTagan: warmatebiT dasrulda 13 saqme, nawilobriv dakmayofilda _ 2, ar dakmayofilda _ 3 sarCeli, davis sagnis ararsebobis gamo, warmoeba Sewyda 2 saqmeze.
saadvokato warmoebidan gansakuTrebiT saintereso iyo ramdenime saqme.
• sazogadoebrivi mauwyeblis aWaris televiziis da radios mrCevelTa sabWos we-vrobis kandidati aWaris a/r umaRlesi sabWos winaaRmdeg
`mauwyeblobis Sesaxeb~ saqarTvelos kanonSi 2013 wlis ivlisSi Setanili cvlilebebis Se-sabamisad, 2013 wlis bolos daiwyo sazogadoebrivi mauwyeblis aWaris televiziis da ra-dios mrCevelTa sabWos wevrebis wardgenisa da arCevis procesi, romelic miznad isaxavda damoukidebeli sazogadoebrivi mauwyeblobis Camoyalibebas.
2013 wlis noemberSi saiam sasamarTloSi gaasaCivra aWaris a/r umaRlesi sabWos mier sazoga-doebrivi mauwyeblis aWaris televiziisa da radios mrCevelTa sabWos (mrCevelTa sabWos) wevrobis kandidatebis sabWosTvis wardgenis proceduris darRveva, ramac, sabolood, gamoiwvia is, rom mrCevelTa sabWo mxolod koalicia `qarTuli ocnebis~ fraqciebis mier wardgenili kandidatebiT dakompleqtda. baTumis saqalaqo sasamarTlom srulad daak-mayofila saias sarCeli da ukanonod cno aWaris a/r umaRlesi sabWos koalicia `qarTuli ocnebis~ fraqciebis mier kandidatebis wardgenis procedura sarCelis nawilSi. Sedegad, arCeulad CaiTvala umaRlesi sabWos opoziciuri fraqciebis mier wardgenili erT-erTi kandidati (mosarCele). gadawyvetileba arc zemdgomi sasamarTloebis mier Secvlila.
wliuri angariSi 2014 29
sasamarTlom saqmeze gamotanili gadawyvetilebiT praqtikulad ganmarta mrCevelTa sab-Wos arCevis wesi, ramac wertili dausva aRniSnul sakiTxze manamde arsebul araerTgvaro-van Sefasebebs.
• mauwyeblebi saqarTvelos komunikaciebis erovnuli komisiis winaaRmdeg
`mauwyeblobis Sesaxeb~ saqarTvelos kanonSi 2013 wlis ivlisSi Setanili erT-erTi mniS-vnelovani cvlileba Seexeboda mauwyeblebis finansuri gam-Wvirvalobis sakiTxs. mauwyeblebs kanoniT daevalaT maTi Se-mosavlebisa da xarjebis Sesaxeb gansazRvruli informaciis gasajaroeba, komunikaciebis erovnuli komisiis mier dad-genili formiT. 2014 wlis martSi komunikaciebis erovnul-ma komisiam daamtkica mauwyebelTa finansuri angariSgebis formebi, romlebic, erTi mxriv, mauwyebelTa mxridan imaze meti finansuri informaciis gasajaroebas moiTxovda, vidre es kanoniT iyo dadgenili (maT Soris iyo mauwyebelTa komer-ciuli saidumloebis da personaluri monacemebis Semcveli informacia), xolo meore mxriv, angariSgebis formebi, re-alurad, ar iZleoda mauwyebelTa finansuri gamWvirvalobis miRwevis SesaZleblobas.
saiam sasamarTloSi gaasaCivra komunikaciebis erovnuli komisiis gadawyvetileba mauwye-belTa finansuri angariSgebis formebis damtkicebis Sesaxeb. amasTanave, mauwyeblebTan erTad, monawileoba miiRo aRniSnul sakiTxze komunikaciebis erovnul komisiaSi gamarTul Sexvedrebsa da molaparakebebSi. Sedegad, komunikaciebis erovnulma komisiam cvlilebebi Seitana finansuri angariSgebis formebSi da aRmofxvra sarCelSi miTiTebuli xarvezebi, ris Semdegac sasamarTloSi saqmis warmoeba Sewyda.
strategiuli samarTalwarmoeba informaciis TavisuflebasTan
dakavSirebiT
saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociacia kvlav aqtiurad ganagrZobs strategiul samarTalwarmoebas informaciis TavisuflebasTan dakavSirebul sakiTxebze. wina wlis gaumjobesebuli Sedegebisagan gansxvavebiT, arsebiTad gaizarda vadis darRveviT da aras-rulyofili saxiT sajaro informaciis gacemis faqtebi.
sajaro dawesebulebebis mier informaciis gacema (2013-2014 wlebi):
30 saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociacia
sasarCelo gancxadebebi informaciis TavisuflebasTan dakavSirebiT:
adamianis uflebebis xelyofa samarTaldamcavi organoebis
mxridan
erT-erTi umniSvnelovanesi mimarTuleba, romelzec saia ukve wlebia muSaobs, samarTal-damcavi organoebis saqmianobis monitoringia.
samarTaldamcavi organoebis mxridan uflebamosilebis gadameteba wlebis ganmavlobaSi se-riozul problemas warmoadgenda. ar xdeboda aseTi saqmeebis efeqturi gamoZieba da damna-SaveTaTvis adekvaturi pasuxismgeblobis dakisreba, rac sazogadoebaSi dausjelobis sin-dromis gaRvivebas uwyobda xels da moqalaqeebSi aCenda SiSis gancdas, policielTa mxridan SesaZlo angariSsworebis molodinis gamo.
saangariSo periodSi saias iuristebi aqtiurad ganagrZobdnen muSaobas msgavs saqmeebze. beneficiarebisgan miRebuli informaciis safuZvelze, saiam araerTxel moiTxova gamoZiebis dawyeba policielTa mxridan adamianis uflebaTa darRvevis faqtebze.
gansakuTrebuli interesis sagans warmoadgenda SemTxvevebi, rodesac moqalaqeebi miuTiTe-ben policielebis mxridan cecxlsasroli iaraRisa da narkotikuli saSualebebis ukanono Cadebaze, cemasa da sxva saxis Zaladobriv qmedebebze. bolo erTi wlis ganmavlobaSi saqarT-velos axalgazrda iuristTa asociaciis ofisebs msgavsi Sinaarsis gancxadebebiT daaxloe-biT 48 moqalaqem mimarTa. iuridiuli daxmarebis garda, saia sajarod mouwodebda Sesabamis organoebs, CaetarebinaT efeqturi gamoZieba samarTaldamcavi organoebisa Tu sasjelaR-srulebis sistemis TanamSromelTa mxridan adamianis uflebebis Selaxvis SesaZlo danaSau-lebriv qmedebebze.
garda iuridiuli daxmarebisa, saia kvlav ganagrZobs aRniSnul sakiTxebTan dakavSirebiT rekomendaciebis SemuSavebasa da kvlevebis warmoebas. saangariSo periodSi saiam, part-nior organizaciebTan erTad, Seafasa saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministros erTi wlis saqmianoba da gansakuTrebuli yuradReba swored moqalaqeTa mimarT Zaladobis faqtebze gaamaxvila. amasTan, gamoica kvleva, romelic Seexeba samarTaldamcavi organoebis mxridan adamianis uflebaTa darRvevis SemTxvevebze efeqturi gamoZiebis warmarTvis meqanizmebis Seqmnas.
wliuri angariSi 2014 31
sazogadoebaSi samarTlebrivi cnobierebis amaRleba da kanonisadmi pativiscemis
damkvidreba
32 saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociacia
sazogadoebaSi samarTlebrivi cnobierebis amaRleba da
kanonisadmi pativiscemis damkvidreba
sazogadoebrivi cnobierebis amaRleba da kanonisadmi pativiscemis damkvidreba umniS-vnelovanesia demokratiis mSeneblobis gzaze mdgomi qveynisaTvis. swored amitom, saia, ukve wlebia, ara mxolod icavs adamianis uflebebs, aramed uzrunvelyofs moqalaqeebis aRWurvas im saTanado unarebiTa da informaciiT, rac aucilebelia maTi uflebebis sru-lyofilad realizebisTvis.
sainformacio seminarebi, Sexvedrebi regionebSi, avto-turebi
seminarebi da mrgvali magidebi
wina wlebis msgavsad, bolo erTi wlis ganmavlobaSi sazogadoebis cnobierebis amaRlebi-saken mimarTuli kampania moicavda seminarebisa da treningebis Catarebas sajaro moxelee-bis, advokatebis, arasamTavrobo organizaciebisa da mediis warmomadgenlebisTvis, aseve, gasvliT Sexvedrebsa da avto-turebs.
sainformacio Sexvedrebisa da seminarebis statistika:
wlis ganmavlobaSi saias ofisebis mier organizebul seminarebsa da mrgval magidebze ganxi-luli iyo TiTqmis yvela mniSvnelovani sakanonmdeblo cvlileba, romlebic saangariSo pe-riodSi saqarTvelos parlamentma miiRo, agreTve _ regionebSi sazogadoebisTvis aqtual-uri sakiTxebi, maT Soris:
• adgilobrivi TviTmmarTvelobis reforma.
• adgilobrivi TviTmmarTvelobis saarCevno sistema.
• 2014 wlis 15 ivnisis adgilobrivi TviTmmarTvelobis arCevnebze saias sadamkvirve-blo misiis mier gamovlenili winasaarCevno darRvevebisa da arCevnebis Sedegebis Sefaseba.
wliuri angariSi 2014 33
• mediis roli arCevnebze dakvirvebis dros.
• kampania `es Sen gexeba _ isev gvismenen~ (faruli miyuradebis Taobaze saqarTvelos parlamentSi inicirebuli sakanonmdeblo paketis ganxilva).
• cvlilebebi Sromis kodeqsSi; Sromis usafrTxoeba.
• devnilTa ufleba saTanado sacxovrebel farTze.
• sabiujeto procesi adgilobriv TviTmmarTvelobaSi da adgilobrivi biujetebiT gansazRvruli socialuri programebi.
• qalTa uflebebi da genderuli Tanasworoba.
• adamianis uflebaTa evropuli sasamarTlos gadawyvetilebebis gavlena qarTul sa-marTlebriv sivrceze.
• rwmenisa da aRmsareblobis Tavisufleba.
• sesxis da ipoTekis xelSekruleba _ riskebi da regulaciebi.
• bavSvTa uflebebis dacva zogadsaganmanaTleblo dawesebulebebSi.
• konfliqtis administraciuli zolis gaswvriv mdebare soflebSi e.w. borderizaci-is (sazRvris ukanono gadmoweva) Sedegad mosaxleobisaTvis miyenebuli qonebrivi zianis anazRaurebis meqanizmebi.
tele-radio gadacemebi
seminarebisa da Sexvedrebis garda, saias iuristebi aqtiurad TanamSromlobdnen regionul mauwyeblebTan da, adgilobrivi mosaxleobis informirebis mizniT, monawileobdnen sx-vadasxva samarTlebriv sakiTxze momzadebul satelevizio-radio-internet gadacemebSi.
telekompania `rioni~ _ Tema:
• adgilobrivi TviTmmarTvelobis reforma da 2014 wlis 15 ivnisis adgilobrivi TviTmmarTvelobis arCevnebis kenWisyris dRes saias sadamkvirveblo misiis mier ga-movlenili darRvevebi.
radio `rioni~ _ Temebi:
• SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa uflebebi.
• dasaqmebulTa uflebebi.
• Sewyalebis axali wesi.
• kampania `es Sen gexeba _ isev gvismenen~.
• nasamarTloba, Sewyaleba, amnistia, pirobiT vadaze adre gaTavisufleba.
• winasaarCevno kampaniis darRvevebi.
• saias mier ufaso iuridiuli daxmarebis gaweva mowyvladi fenebisTvis.
aWaris teleradiomauwyebeli _ Temebi:
• xulos municipalitetSi energo-hesebis mSeneblobasTan dakavSirebuli problemebi.
34 saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociacia
• 2014 wlis adgilobrivi TviTmmarTvelobis arCevnebis winasaarCevno garemos Sefa-seba da 2014 wlis adgilobrivi TviTmmarTvelobis ganmeorebiTi arCevnebi.
• kampania `es Sen gexeba _ isev gvismenen~.
tv 25 _ Temebi:
• saarCevno subieqtebis dafinanseba.
• `sajaro samsaxuris Sesaxeb~ saqarTvelos kanonSi Setanili cvlilebebi.
• ojaxSi Zaladobis aRmofxvris samarTlebrivi meqanizmebi.
• aWaris televiziis mrCevelTa sabWos dakompleqteba.
• adgilobrivi TviTmmarTvelobis reforma.
telekompania `TrialeTi~ _ Temebi:
• konfliqtis zonis soflebSi mcxovrebTa usafrTxoebis problemebi.
• sajaro samsaxurSi premiis gacemis wesi.
• devnilTa sacxovrebeli pirobebis Sefaseba.
• 2014 wlis 15 ivnisis adgilobrivi TviTmmarTvelobis arCevnebis kenWisyris dRis darRvevebi.
• sajaro moxeleTa samsaxuridan gaTavisufleba.
• sasoflo-sameurneo daniSnulebis miwis privatizaciis problemebi.
telekompania `gorda~ _ Temebi:
• kaxeTis regionSi winasaarCevno garemos Sefaseba.
• sajaro mosamsaxureTa samsaxurSi miRebis, atestaciis da samsaxuridan gaTavisu-flebis maregulirebeli normebi.
• kampania `es Sen gexeba _ isev gvismenen~.
• adgilobrivi TviTmmarTvelobis reforma.
• Sromis kodeqsSi Sesuli cvlilebebi.
telekompania `qvemo qarTli~ _ Temebi:
• kazreTis sabadoze muSaTa gaficva.
• Sromis usafrTxoebis problemebi.
• saydrisi-yaCaRianis oqros sabados istoriuli memkvidreobis statusis gansazR-vra.
• ojaxuri Zaladobisagan dacvis samarTlebrivi meqanizmebi.
• kampania `es Sen gexeba _ isev gvismenen~.
saias iuristebma aseve monawileoba miiRes telekompania `guriis~, telekompania „gurjaa-nis~, internet-televizia `guriis moambis~ da radio `Zveli qalaqis~ gadacemebSi.
wliuri angariSi 2014 35
sainformacio broSurebi
saangariSo periodis ganmavlobaSi gasvliTi konsultaciebisa da Sexvedrebisas mosaxleo-bisaTvis dasarigeblad gamoica broSurebi Semdeg aqtualur Temebze:
• aRsruleba da masTan dakavSirebuli procedurebi. • ra uflebebiT sargeblobs dasaqmebuli.
avto-turebi da vizitebi saqarTvelos sxvadasxva regionSi
mimdinare saangariSo wels saias iuristebi, mrgvali magidebisa da saseminaro Sexvedrebis organizebasTan erTad, aqtiurad monawileobdnen gasvliT SexvedrebSi, ra drosac saqa-rTvelos regionebSi xvdebodnen adgilobriv mosaxleobas da awodebdnen maT informacias sakanonmdeblo siaxleebsa da maT uflebebze, aseve, uwevdnen iuridiul konsultaciebs.
aseTi Sexvedrebi, wlis ganmavlobaSi, saias iuristebma gamarTes: mcxeTis, duSeTis, xonis, tyibulis, baRdaTis, vanis, Terjolis, zugdidis, mestiis xelvaCauris, qobuleTis, xulos, Suaxevis, yvarlis, gurjaanis, Telavis, lagodexis, Coxatauris, ozurgeTis, lanCxuTis, bolnisis, marneulis, walkis municipalitetebSi, aseve, Sida qarTlisa da samcxe-javaxeTis 35 sofelSi.
regionebSi mogzaurobisas saias iuristebi muSaobdnen ara mxolod mosaxleobis cno-bierebis amaRlebis mimarTulebiT, aramed cdilobdnen adgilobrivi problemebis mogvare-bas, romelTa identificirebac adgilze vizitis dros xdeboda.
36 saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociacia
sainteresoa msgavsi warmatebuli advokatirebis ramdenime magaliTi:
• saias Telavis ofisis mier gaweuli advokatirebis Sedegad, axmetis municipalite-tis gamgeobis mier dafinansda omalo-Senaqos samanqane xidis reabilitacia. xidi garemontebulia da mosaxleobas gadaadgilebisas problema aRar eqmneba.
• saias quTaisis filialis mier gaweuli advokatirebis kampaniis Sedegad, mestiisa da cageris municipalitetis gamgeobam 2014 wlis biujetSi gaiTvaliswina xarjebi ramdenime teritoriuli organos Senobis infrastruqturis mosawesrigeblad.
• saias ozurgeTis ofisis mier gaweuli advokatirebis Sedegad, Coxatauris munici-palitetis 3 maRalmTiani soflis mosaxleobas (didivani, Suasurebi da zemo surebi) moemsaxureba eqimi. aRsaniSnavia, rom am soflebs bolo 20 wlis ganmavlobaSi eqimi ar emsaxureboda.
iZulebiT gadaadgilebul pirTa cnobierebis amaRleba
saangariSo periodis ganmavlobaSi, saia ganagrZobda aqtivo-bebs iZulebiT gadaadgilebul pirTa cnobierebis asamaRleblad. devnilTa kompaqturad gansaxlebis adgilebSi ganxorcielda 77 mobiluri viziti, ra drosac devnilebs saias iuristebi uwevdnen iuridiul konsultaciebs da urigebdnen sainformacio broSurebs.
devnilTa cnobierebis amaRlebis mizniT, momzadda broSura _ `xSir-ad dasmuli kiTxvebi devnilobasTan dakavSirebul sakiTxebze“. broSura aerTianebs yvela im ZiriTad kiTxvas, romliTac devnilebi konsultaciebis dros interesdebodnen. broSura vrceldeboda ro-gorc saias ofisebSi, aseve, mobiluri vizitebis dros.
mrgvali magidebi
devnilTa problemebis droulad da efeqturad gadawyvetis mizniT, wlis ganmavlobaSi Cat-arda sami mrgvali magida (TbilisSi, gorsa da quTaisSi) Semdeg Temebze: TbilisSi _ rogor xdeba devnilTa grZelvadiani sacxovrebeli farTiT uzrunvelyofis kriteriumebis praq-tikaSi gamoyeneba; quTaisSi _ devnilTa uflebebi axali kanonis fonze; gorSi _ `saqarT-velos okupirebuli teritoriebidan iZulebiT gadaadgilebul pirTa _ devnilTa Sesaxeb“ kanonis proeqti.
cnobierebis amaRleba qalTa mimarT diskriminaciis sakiTxebze
2013 wlis dekembridan saia da organizacia `part-nioroba adamianis uflebebisTvis~ erTad axor-cieleben proeqts `qalTa gaZliereba SromiTi dis-kriminaciis winaaRmdeg da genderuli Zaladobis dasamarcxeblad~. proeqtis mizania, gamoavlinos faruli da tabudadebuli sakiTxebi genderuli niS-niT samuSao adgilas diskriminaciisa da Seviwroebis Temebze. proeqti qmnis sivrces am sakiTxebze Tavisu-fali debatebisTvis, rac warmoadgens aucilebel wi-napirobas imisaTvis, rom moxdes problemis irgvliv sazogadoebis informirebulobis gazrda mikro da makro doneebze.
wliuri angariSi 2014 37
proeqtis aqtivobebi xorcieldeba rogorc TbilisSi, aseve, samcxe-javaxeTsa da aWaraSi.
saangariSo periodSi axalcixesa da baTumSi sxvadasxva samizne jgufisTvis Catarda 5 treningi diskriminaciis sakiTxebze, romlebSic monawileobdnen sapatrulo policiis TanamSromlebi, eqimebi, socialuri muSakebi, arasamTavrobo organizaciebis warmomad-genlebi da Jurnalistebi. treningebze ganxiluli iyo diskriminaciasTan dakavSirebuli erovnuli da ucxouri gamocdileba.
aralegaluri migraciisa da trefikingis winaaRmdeg brZola
saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociacia, mSvidobis, demokratiisa da ganviTarebis ka-vkasiur institutTan (CIPDD) erTad, 2013 wlidan axorcielebs proeqts `saqarTvelosa da evrokavSirs Soris kargad marTuli migraciis xelSewyoba~, romlis mizania migrantTa ufa-so samarTlebrivi daxmareba, aralegaluri migraciis Taobaze cnobierebis amaRleba, aseve, migraciis politikisa da kanonmdeblobis ganviTarebis xelSewyoba.
vizitebi saqarTvelos regionebSi
saias iuristebi mogzaurobdnen saqarTvelos sxvadasxva regionSi mdebare soflebSi, da-bebsa da qalaqebSi, raTa mosaxleobisaTvis miewodebinaT informacia migraciis sakiTxebTan dakavSirebiT da adgilze gaewiaT samarTlebrivi konsultacia.
saangariSo periodSi saia ewvia 133 sofels da, sainformacio-sakonsultacio kampaniis far-glebSi, Sexvda 2603 adamians.
mosaxleobas miewoda informacia, ZiriTadad, Semdeg sakiTxebze:
• aralegaluri migraciisa da trefikingis safr-Txeebi.
• migraciis legaluri SesaZleblobebi da cirkula-ruli migracia.
• uvizo da gamartivebuli samarTlebrivi reJimi.
• deportacia da Sesabamisi jarimebi.
• migrantebis dacvis meqanizmebi.
• SromiTi migracia.
• ekomigracia.
• moqalaqeobisa da binadrobis miRebis wesi.
• ormagi moqalaqeobis miRebis wesi.
• mTavrobis 2013 wlis 15 martis dadgenileba migra-ciis strategiis damtkicebis Sesaxeb.
• migraciis sakiTxTa samTavrobo komisia.
• SeTanxmeba „evrokavSirsa da saqarTvelos Soris vi-zebis gacemis procedurebis gamartivebis Sesaxeb“.
38 saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociacia
sainformacio Sexvedrebi
saangariSo periodSi Catarda saias iuristebis, evrokavSiris warmomadgenlebisa da part-niori organizacia CIPDD-is sainformacio Sexvedrebi saqarTvelos sxvadasxva regionis adgilobriv mosaxleobasTan. garda „saqarTvelos da evrokavSirs Soris kargad marTuli migraciis xelSewyobis“ proeqtis prezentaciisa da Sexvedrebis dros saubari Seexo pro-eqtis farglebSi RonisZiebebis mimoxilvas, saqarTvelosa da evrokavSirs Soris TanamS-romlobis mTavar aspeqtebs, gamartivebul da uvizo mimosvlis sakiTxebs, cirkularul migracias, aseve, garkveuli dro daeTmo dasmul SekiTxvebze pasuxebis gacemas. saangariSo periodSi saqarTvelos 5 municipalitetSi 21 aseTi Sexvedra gaimarTa, romlebsac 346 ada-miani daeswro.
Sexvedrebi diasporebTan
proeqtis farglebSi saia da partniori organizacia atarebdnen Sexvedrebs saqarTvelodan sazRvargareT wasul migrantebTan. Sexvedrebis mizani iyo proeqtis gacnoba, saias ufaso iuridiuli daxmarebis Sesaxeb informaciis miwodeba, TanamSromlobis formatebis ganxil-va da sxvadasxva sferoSi legalurad dasaqmebul migrantTagan profesionalebis SerCeva saqarTveloSi trenerTa treningebisa da mosaxleobasTan sainformacio Sexvedrebis Casa-tareblad.
diasporebTan Sexvedrebi gimarTa Semdeg qalaqebSi: parizi (safrangeTi), amsterdami (holandia), haaga (holandia).
treningebi
saangariSo periodSi saiam da partniorma organizacia CIPDD-m Caatares trenerTa 3 treningi, romlebzec saqarTvelodan wasulma legalurma migrantebma sakuTari profesi-uli gamocdileba gauziares da legaluri migraciis Taobaze informacia miawodes saqarT-veloSi Sesabamisi sferoebis profesionalebs.
garda amisa, xdeboda saukeTesoTa amorCeva treningis monawileebs Soris, romlebic, Tavis mxriv, treningebs atarebdnen regionebSi adgilobrivi mosaxleobisTvis.
treningebi exeboda Semdeg Temebs: • axali teqnologiebi soflis meurneobaSi _ holandiuri gamocdilebis gaziareba. • arqiteqtura da qalaqmSenebloba _ mSeneblobis warmoeba da mSeneblobis organi-
zacia. • saqarTveloSi turizmis ganviTareba turistuli momsaxurebis srulyofis safu-
Zvelze.
wliuri angariSi 2014 39
video rgolebi
proeqtis farglebSi, saiam Seqmna 2 video rgoli, romlebic sxvadasxva saxis informacias awodebs mosaxleobas. kerZod:
• erT-erTi video rgolis mizania mosaxleobis informireba saias ufaso iuridiuli daxmarebis Sesaxeb.
• meore video rgolis mizania, mosaxleobas miawodos informacia trefikingisa da aralegaluri migraciis safrTxeebze, aseve, misces praqtikuli rCevebi, Tu ra unda gaakeTon/ar gaakeTon imisaTvis, rom Tavi daicvan trefikingisa da aralegaluri migraciis safrTxeebisgan.
aRniSnuli video rgolebi gaegzavna sxvadasxva satelevizio kompanias, socialuri reklam-is saxiT eTerSi maTi gaSvebis mizniT.
aqciebi da sxva RonisZiebebi
10 dekemberi _ adamianis uflebaTa kvireuli
rogorc wesi, 10 dekembers _ adamianis uflebaTa saerTaSoriso dRes _ saia RonisZiebaTa tradiciuli seriiT aRniSnavs.
2013 wlis 10 dekembers saia specialuri gancxadebis gavrcelebiT gamoexmaura, romelSic Seafasa adamianis uflebaTa dacvis mimarTulebiT saxelmwifos mier erTi wlis ganmavloba-Si miRweuli Sedegebi da im gamowvevebze miuTiTa, romlebic saxelmwifos winaSe dgas ada-mianis uflebaTa dacvis TvalsazrisiT.
adamianis uflebaTa seriis farglebSi gaimarTa saias mier momzadebuli kvlevebis prezent-aciebi, maT Soris: „sajaro informaciis proaqtiuli gamoqveyneba“; „gamoxatvis Tavisufle-ba saqarTveloSi _ mediis mdgomareobis analizi“.
adamianis uflebaTa kvireulis bolos saiam, partnior organizaciebTan erTad, gaavrcela gancxadeba cixeebSi sazogadoebrivi monitoringis meqanizmis Seqmnis saWiroebaze.
6 marti _ kampania `es Sen gexeba, isev gvismenen~
arasamTavrobo organizaciebma 2014 wlis 6 marts wamoiwyes kampania `es Sen gexeba, isev gvis-menen~. saia, sxva partnior organizaciebTan erTad, aqtiurad CaerTo kampaniaSi _ saqarT-veloSi samarTaldamcavi organoebis mxridan kavSirgabmulobis operatorTa monacemebTan SeuzRudavi wvdomis uflebis prevenciis mizniT.
40 saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociacia
kampaniam miznad daisaxa faruli miyuradebisa da TvalTvalis sferoSi arsebuli mdgomare-obis Secvla da sistemuri garantiebis Seqmna imisTvis, rom gamoiricxos samarTaldamcavi uwyebebis TviTneboba am mimarTulebiT.
2014 wlis 19 marts kampaniis farglebSi saiam, mTeli saqarTvelos masStabiT xelmowerebis Segrovebis mizniT, mSvidobiani aqcia gamarTa da sazogadoebas kampaniis Sesaxeb informacia miawoda.
15 aprili _ aqcia-koncerti `Cven virCevT evropas~
samoqalaqo sazogadoebam, maT Soris saiam, 2014 wlis 13 aprils riyeze aqcia-koncerti gamar-Ta saxelwodebiT _ `Cven virCevT evropas~. aqciis organizatorebma, koncertSi monawile pirebma da mosulma sazogadoebam kidev erTxel mxari dauWires saqarTvelos evrokavSirSi integracias.
regionuli seminari saiaSi
2014 wlis 3-5 ivniss saiam umaspinZla 3-dRian seminars, romlis organizatori iyo sa-ias partniori organizacia „adamianis uflebaTa dacvis evropuli centri“ (EHRAC). seminars, saias iuristebTan erTad, eswrebodnen iuristebi yofili sabWoTa kavSiris qvey-nebidan: somxeTi, azerbaijani, ruseTi da ukraina. seminaris mizani iyo strategiuli samar-Talwarmoebis xelSewyoba adamianis uflebaTa evropul sasamarTloSi. regionisTvis damaxasiaTebeli sistemuri problematikidan gamomdinare, seminarze ganxilul sakiTxTa Soris gansakuTrebuli yur-
wliuri angariSi 2014 41
adReba arasaTanado mopyrobis faqtebze mtkicebulebaTa mopovebasa da dokumentirebas daeTmo. spikerebs warmoadgendnen dargis kvalificiuri qarTveli da ucxoeli eqspertebi. seminaris bolo dRes, 5 ivniss, damswre sazogadoebas evrokavSiris specialuri warmomad-geneli Tomas hamerbergi esaubra.
saias damkvirvebelTa liga
2014 wlis 13 ivniss saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociaciam `damkvirvebelTa ligis~ prezentacia gamarTa. `damkvirvebelTa ligis~ umTavresi mizania saias gamocdili damk-virveblebis aqtiuri CarTva saarCevno da adgilobrivi TviTmmarTvelobis reformirebis procesSi. saia miiCnevs, rom arCevnebidan arCevnebamde aucilebelia sazogadoebis aqtiuro-ba kanonmdeblobis daxvewis, gadawyvetilebis miRebis procesSi CarTulobis, cnobierebis amaRlebisa Tu sxva mimarTulebiT. asociacia apirebs, organizeba gauwios `damkvirvebelTa ligaSi~ gawevrianebuli axalgazrdebis aqtiur CarTulobas arCevnebisa da adgilobrivi TviTmmarTvelobis reformis farglebSi organizaciis mier dagegmil aqtivobebSi.
26 ivnisi _ wamebis msxverplTa dacvis saerTaSoriso dRe
2014 wels 26 ivniss _ wamebis msxverplTa dacvis saerTaSoriso dRes _ saia special-uri gancxadebis gavrcelebiT gamoexmaura, romliTac solidaroba gamoxata wamebis msxverplTa mimarT da saxelmwifos mouwo-da, efeqturi nabijebi gadadgas msxverplTa uflebebis aRdgenis, wamebis prevenciisa da damnaSaveTa gasamarTlebis mizniT.
42 saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociacia
media monitoringi
saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociacia, media saSualebebiT organizaciis saqmiano-bis gaSuqebis monitoringis mizniT, ukve ramdenime welia TanamSromlobs kvleviT orga-nizacia IPM-Tan.
saangariSo periodis ganmavlobaSi, IPM-is mier mowodebuli statistikiT, saia naxsenebi iyo 8630 statiasa Tu tele-radio siuJetSi.
10 televiziis eTerSi saias Sesaxeb sul gadaica 4118 siuJeti/gadacema. televiziebidan liderobda telekompania `rusTavi 2“ _ 861 gadacemiT. 11 radiotalRaze gavida 1142 siu-Jeti, aqedan 180 siuJetiT radio `imedi~ liderobs.
internet-gamocemebis saSualebiT, erTi wlis ganmavlobaSi saias Sesaxeb 2538 statia gamo-qveynda. maTgan pirvel adgils www.interpressnews.ge ikavebs 437 statiiT.
rac Seexeba beWdur medias, wlis ganmavlobaSi saias Sesaxeb 832 statia gamoqveynda. maTgan pirvel adgils, 95 statiiT, `mesenjeri~ ikavebs.
mimdinare wels saiam gansakuTrebuli yuradReba dauTmo onlain-piaris mimarTulebas. ker-Zod, sxvadasxva onlain-platformaze _ rogorebicaa “Facebook”, “Youtube”, “Flickr”, “ISSUU” _ moqalaqeebs SeuZliaT, moipovon detaluri informacia saias saqmianobis Sesaxeb sxvadasxva formatSi: gancxadebebi; anonsebi; saias mier Catarebuli aqciebis/RonisZiebebis amsaxveli fotomasala; organizaciis gamocemebi onlain-Jurnalis saxiT.
wliuri angariSi 2014 43
efeqtiani, angariSvaldebuli da gamWvirvale mmarTvelobis
xelSewyoba
44 saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociacia
efeqtiani, angariSvaldebuli da gamWvirvale mmarTvelobis
xelSewyoba
efeqtiani, angariSvaldebuli da gamWvirvale mmarTvelobis xelSewyoba saqarTvelos ax-algazrda iuristTa asociaciis erT-erT prioritetul mimarTulebas warmoadgens. saa-ngariSo periodSi saiam, gasuli wlebis msgavsad, mniSvnelovani aqtivobebi ganaxorciela aRniSnuli mimarTulebiT, kerZod: antikorufciuli Tu sxva Tematuri kvlevebi, marTlm-sajulebis problemebis analizi _ sasamarTlo procesebis monitoringisa da sasamarTlos administrirebis sakiTxebis kvlevis gziT, parlamentTan muSaoba kanonmdeblobis daxvewis mizniT, winasaarCevno procesebisa da arCevnebis dakvirveba da a.S.
antikorufciuli kvlevebi
sajaro informaciis proaqtiuli gamoqveyneba
2014 wlis 1-l ianvars ZalaSi Sevida sajaro informaciis proaqtiulad gamoqveynebis valdeb-uleba. aRniSnul sakiTxTan dakavSirebiT, saiam moamzada kvleva, romlis mizans warmoadgen-da imis garkveva, Tu ramdenad mzad iyvnen administraciuli organoebi sajaro informaciis proaqtiulad gamoqveynebis valdebulebis Sesasruleblad da rogori iyo sazRvargareTis qveynebis gamocdileba amave sakiTxTan dakavSirebiT. kvlevis Sedegad, gamovlinda Semdegi:
• Seswavlili 38 sajaro dawesebulebidan mxolod 23-s gaaCnda sajaro informaciis gverdi, romelic, rig SemTxvevaSi _ arasrulad, an saerTod ar Seicavda gamosaqvey-nebel informacias.
• Seswavlili 38 sajaro dawesebulebidan mxolod 15-s hqonda miRebuli samarTle-brivi aqti, romelic Seicavda Sida xasiaTis maregulirebel wesebs sajaro infor-maciis eleqtronuli formiT gamoTxovnasa da informaciis proaqtiulad gamoqvey-nebasTan dakavSirebiT.
• kvlevaSi ganxiluli sajaro dawesebulebebis mier miRebuli samarTlebrivi aqtebi ar iyo erTgvarovani xasiaTis da, amasTan, ver uzrunvelyofda sakiTxis detalur regulirebas, Sesabamisad, Seicavda gansxvavebuli praqtikis danergvis maRal al-baTobas.
• saerTaSoriso gamocdilebis Seswavlisas, gamoikveTa sajaro informaciis proa-qtiulad gamoqveynebis Sereuli modelis upiratesoba, rac informaciis ara mxo-lod sajaro dawesebulebebis gverdze, aramed erTian damoukidebel portalze ganTavsebasac iTvaliswinebs.
sajaro informaciis angariSebis wardgenis
valdebuleba (saqarTveloSi arsebuli praqtika,
amerikis SeerTebuli Statebisa da avstraliis
kavSiris gamocdileba)
sajaro informaciis yovelwliuri angariSebis momzadeba sajaro dawesebulebebis mier kvlav rCeba erT-erT problemur sakiTxad informaciis TavisuflebasTan dakavSirebul sxva TemebTan erTad. saangariSo periodSi saiam moamzada kvleva, romelmac aCvena, rom sajaro informaciis angariSebis wardgenaze pasuxismgebeli saja-ro dawesebulebebi da mis miRebaze uflebamosili organoebi, wina wlebis msgavsad, kvlav formalurad udgebian aRniSnul sakiTxs.
wliuri angariSi 2014 45
sazRvargareT qveynebis gamocdilebis SeswavliT dadginda, rom arsebobs angariSebis ward-genis saerTo da yovlismomcveli gaidlainebi. amasTan, aucilebelia Sesabamisi monitorin-gis ganmaxorcielebeli organos arseboba.
kvlevis Sedegebidan gamomdinare, saiam Sesabamisi rekomendaciebi SeimuSava.
saydrisi-yaCaRiani: kulturuli memkvidreobidan oqros Tanamedrove
mopovebamde
2014 wels saydrisi-yaCaRianis irgvliv ganviTarebuli movlenebi araerTxel gaxda disku-siis da ganxilvis sagani. sazogadoebaSi arsebuli maRali interesis gaTvaliswinebiT, sa-iam moamzada kvleva, romelic, erTi mxriv, ukavSirdeboda saydrisi-yaCaRianis, rogorc kulturuli memkvidreobis obieqtis, irgvliv ganviTarebul movlenebs, xolo meore mxriv, exeboda saxelmwifos mier gacemuli (gagrZelebuli) licenziis sakiTxs, romelic mniS-vnelovani iyo saydrisi-yaCaRianis irgvliv mimdinare procesebze sruli warmodgenis Ses-aqmnelad.
kvlevis Sedegad gamovlinda Semdegi tendenciebi:
• saydrisi-yaCaRianTan, rogorc erovnuli mniSvnelobis kulturuli memkvidreobis ZeglTan dakavSirebuli sakiTxebis ganxilvisa da gadawyvetis dros saqarTvelos kulturisa da ZeglTa dacvis saministros mxridan arsebiTad dairRva saqarTvelos kanonmdeblobiT gaTvaliswinebuli moTxovnebi.
• samarTaldamcav organoebs ar gautarebiaT qmediTi da efeqturi RonisZiebebi say-drisi-yaCaRianis arqeologiuri obieqtis dazianebis faqtze gamoZiebis dawyebis da konkretuli pirebis pasuxisgebaSi micemis mizniT.
• Sps „RMG Gold“-saTvis licenziis moqmedebis ufasod gagrZeleba da am procesSi sa-xelmwifo struqturebis qmedebebi aCens eWvebs, rom SesaZloa licenziis gagrZele-bis dros konkretuli pirebis mxridan adgili hqonda korufciul an sxva kanonsawi-naaRmdego qmedebas.
46 saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociacia
informaciis Tavisufleba da personalur monacemTa
dacva
informaciis Tavisuflebisa da personalur monacemTa dacva kidev ufro aqtualuri gaxda „personaluri monacemebis dac-vis Sesaxeb“ kanonis ZalaSi Sesvlis Semdeg. swored kanonis amoq-medebis Semdeg saiam moamzada kvleva, romelic am mimarTulebiT saerTo sasamarTloebis praqtikas exeboda.
personalur monacemTa dacvis inspeqtori
2013 wels saqarTveloSi personalur monacemTa dacvis pirveli inspeqtori dainiSna. personalur monacemTa dacvis Sesaxeb kanon-mdeblobis praqtikaSi implementaciisa da SesaZlo xarvezebis gamovlenis mizniT, saiam Seiswavla inspeqtoris saqmianobis pirve-li weli. kvlevis Sedegad dadginda, rom:
• saqarTvelos kanonmdebloba personalur monacemTa dacvis kuTxiT ar aris yovlis-momcveli, srulfasovani da, rig SemTxvevaSi, saWiroebs damatebiT konkretizacias, iqneba es personalur monacemTa dacvis inspeqtoris daniSvnis, gaTavisuflebis, sa-qmianobis maregulirebeli wesebisa Tu organizaciul-samarTlebrivi kuTxiT.
• saerTaSoriso gamocdilebisgan gansxvavebiT, saqarTvelos kanonmdeblobaSi ar ar-sebobs sxvadasxva seqtorze (magaliTad _ Sroma, jandacva) orientirebuli wesebi da instruqciebi.
• saqarTvelos kanonmdebloba ar iTvaliswinebs sajaro interesis tests, Sesabami-sad, maRali sajaro interesis arsebobis SemTxvevaSi, personalur monacemTa dacvis inspeqtori moklebulia SesaZleblobas, imsjelos konkretuli piris personaluri monacemebis gasajaroebaze saxelmwifo da sazogadoebrivi interesebis Sepirispi-rebis fonze.
sasamarTlos damoukideblobisa da miukerZoeblobis xelSewyoba
saqarTveloSi
sasamarTlo procesebis monitoringi
„marTlmsajulebis damoukideblobisa da samarTlebrivi ga-Zlierebis~ proeqtis farglebSi, romelic dafinansebulia USAID-is mier da xorcieldeba aRmosavleT-dasavleTis marTvis institutis mxardaWeriT, saia 2011 wlidan monitorings uwevs sasamarTlo procesebs samarTliani sasamarTlos damkvidrebis xelSewyobis, marTlmsajulebis ganxorcielebisas erovnuli da saerTaSoriso samarTlis, aseve, adamianis uflebaTa da samarTliani sasamarT-los uflebis realizaciasTan dakavSirebuli saerTaSoriso stan-dartebis moTxovnaTa Sesrulebis uzrunvelyofis mizniT.
Tbilisis saqalaqo sasamarTloSi sisxlis samarTlis sxdomebis monitoringi daiwyo 2011 wlis oqtomberSi, quTaisis qalaqo sa-samarTloSi _ 2012 wlis dekemberSi, xolo baTumis saqalaqo sa-samarTloSi _ 2014 wlis martSi.
wliuri angariSi 2014 47
sasamarTlo monitoringis angariSebSi asaxuli monacemebi, saias mosazrebiT, warmoaCens obieqtur, faqtebze dafuZnebul suraTs imis Taobaze, Tu rogor xorcieldeba sisxlis samarTlis marTlmsajuleba saqarTveloSi. am etapisaTvis saiam daasrula muSaoba rigiT me-6 angariSze.
2013 wlis ivlisidan 2014 wlis agvistos CaTvliT, saia daakvirda 1705 sasamarTlo sxdomas Tbilisis, quTaisis saqalaqo da saapelacio sasamarTloebSi, agreTve, baTumis saqalaqo sa-samarTloSi.
2013 wlis meore naxevarSi da mimdinare welsac gagrZelda 2012 wlis oqtombris arCevnebis Semdgom dafiqsirebuli sasamarTlos gaumjobesebuli midgomebi mTel rig procesualur sakiTxebTan mimarTebiT.
Tumca, pirveli wardgenis sxdomebze kvlav Seicvala braldebulebisTvis Sefardebuli aRkveTis RonisZiebebis Tanafardoba.
imavdroulad, bolo or saangariSo periodSi (2013 wlis ivlisi _ 2014 wlis agvisto), ga-sul periodebTan SedarebiT, im braldebulTa raodenoba, romelTaTvisac prokuraturam patimrobis, rogorc aRkveTis RonisZiebis, Sefardeba moiTxova, gaizarda da sabolood 60% Seadgina. im braldebulTa raodenoba, romlebsac aRkveTis RonisZiebis saxiT patimro-ba SeefardaT, 2013 wlis meore naxevarSi gaizarda 30%-dan 42%-mde, xolo 2014 wlisaTvis Semcirda 37%-mde. im braldebulTa raodenoba, romlebsac girao SeefardaT, wina perio-debTan SedarebiT nel-nela Semcirda da 2014 wlisaTvis 52% Seadgina.
monitoringis mTeli periodis manZilze (2011 wlis oqtombridan 2014 wlis agvistos CaTv-liT) pirvelad dafiqsirda ori SemTxveva, rodesac sasamarTlom wina sasamarTlo ganxil-vis etapze Sewyvita sisxlissamarTlebrivi devna.
monitoringis ganxorcielebis pirvel 5 etapze (2011 wlis oqtombridan 2013 wlis dekem-bramde) mosamarTleebi iyvnen pasiurni saproceso SeTanxmebis ganxilvebisas da avtomatu-rad amtkicebdnen braldebis mxaris Suamdgomlobas saproceso SeTanxmebis Taobaze. Tumca, 2014 wlis 8 Tvis monacemebiT, mosamarTleebi gaaqtiurdnen da svamdnen ufro met kiTxvas saproceso SeTanxmebis samarTlianobisa da kanonierebis dasadgenad. saproceso SeTanxme-baTa ricxvi, sadac braldebuls Seefarda jarima, 2012 wlidan dRemde nel-nela Semcirda da sabolood 44% Seadgina. amasTan, 2013 wlis meore naxevramde iklebda jarimis saSualo odenobac, Tumca, 2014 wlisaTvis es maCvenebeli kvlav gaizarda 1850 laridan 4873 laramde.
48 saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociacia
dakvirvebis Sedegad aseve gamovlinda, rom dacva, rogorc wesi, pasiurobiT gamoirCeoda TiTqmis yvela saqmeSi, garda gaxmaurebuli saqmeebisa, sadac is kidev ufro aqtiuri iyo, vidre braldebis mxare.
Tavdapirveli monitoringebisgan gansxvavebiT, bolo periodSi (ianvari-agvisto, 2014) mosamarTleebi gacilebiT ukeTesad ganumartavdnen braldebulebs maT mimarT arasaTa-nado mopyrobis dauSveblobasa da saproceso SeTanxmebasTan dakavSirebul uflebebs.
monitoringis angariSebi did dainteresebas iwvevs saerTaSoriso da adgilobrivi arasam-Tavrobo organizaciebis mxridan. isini miTiTebulia aSS-is saxelmwifos departamentis wliur angariSebSic, rogorc saqarTveloSi sisxlis samarTlis saqmeTa marTlmsajulebis ganxorcielebis Taobaze informaciis wyaro.
am etapze saia ganagrZobs monitorings Tbilisis, quTaisisa da baTumis saqalaqo sasamarT-loebSi da Tbilisisa da quTaisis saapelacio sasamarTloebSi.
iusticiis umaRlesi sabWos saqmianobis monitoringi
saia da saerTaSoriso gamWvirvaloba _ saqarTvelo 2012 wlis martidan axorcieleben saqa-rTvelos iusticiis umaRlesi sabWos saqmianobis monitorings. 2013 wlis dasawyisSi aRniS-nulma organizaciebma gamosces sabWos saqmianobis amsaxveli #1 erToblivi angariSi, romelSic aisaxa 2012 wlis marti-dekembris TveebSi sabWos saqmianobis dakvirvebisa da Seswavlis Sedegebi.
2013 wels saiam da saerTaSoriso gamWvirvaloba _ saqarTvelom kv-lav ganaxorcieles iusticiis umaRlesi sabWos saqmianobis moni-toringi, romlis Sedegebi aisaxa 2014 wlis TebervalSi gamoqvey-nebul angariSSi. saia, partnior organizaciasTan erTad, kvlav agrZelebs sabWos saqmianobis monitorings da rigiT mesame an-gariSze muSaobas 2014 wlis dekemberSi daasrulebs.
wina periodis msgavsad, monitoringi miznad isaxavs, sasamarTlo sistemaSi mimdinare reformebis fonze, sasamarTlo xelisufle-baSi administrirebis mTavari konstituciuri organos da iusti-ciis umaRlesi sabWos saqmianobis Sefasebas.
wliuri angariSi 2014 49
saqarTvelos iusticiis umaRlesi sabWos 2013 wlis saqmianobis monitoringma gamoavlina Semdegi mniSvnelovani Sedegebi: wina wlebTan SedarebiT, sabWos saqmianobis sajaroobis xarisxi gazrdilia, Tumca, calkeuli mimarTulebiT kvlav rCeba mniSvnelovani xarvezebi; kvlav problemuri da gaumarTavi iyo mosamarTleTa daniSvnis procedurebi. arsebuli bun-dovani, xarveziani da orazrovani sakanonmdeblo regulaciebi aferxebda mosamarTleTa daniSvnis procesis gamWvirvaled warmarTvisa da obieqturi gadawyvetilebebis miRebis SesaZleblobas.
meore angariSSi organizaciebma aseve erToblivad waradgines rekomendaciebi sabWos saqmi-anobis gaumjobesebis mizniT.
saiam da saerTaSoriso gamWvirvaloba _ saqarTvelom sabWos saqmianobis monitoringi saan-gariSo periodSic gaagrZeles.
saarCevno kampaniis media monitoringi
saangariSo periodSi, saias mediis samarTlebrivi dacvis centris farglebSi, garda mediis warmomadgenelTa samarTlebrivi daxmarebisa, ganxorcielda kvleva saarCevno kampaniis me-dia monitoringis Taobaze.
kvlevis farglebSi saiam Seiswavla komunikaciebis erovnuli komisiis, centraluri saa-rCevno komisiis da sazogadoebrivi organizaciebis mier sxvadasxva dros ganxorcielebuli saarCevno kampaniis media monitoringis praqtika. kvlevam gamoavlina calkeuli xarvezebi mauwyebelTa valdebulebebis Sesrulebaze komunikaciebis erovnuli komisiis mier Catare-bul saarCevno kampaniis media monitoringTan dakavSirebiT.
kvleva aseve Seicavs rekomendaciebs momaval saarCevno periodSi efeqtiani media monitor-ingis ganxorcielebisaTvis.
mosamarTleTa disciplinuri pasuxismgeblobis sistema
2014 wels partnior organizaciebTan erTad saiam moamzada msgavsi tipis pirveli kvleva saqarTveloSi, romelic detalurad aanalizebs rogorc disciplinuri samarTalwarmoebis sferoSi moqmed kanonmdeblobas, aseve, am mimarTulebiT saqarTveloSi arsebul praqtikas da saerTaSoriso standartebs. kvlevaSi agreTve mocemulia mTeli rigi rekomendaciebi sakanonmdeblo da instituciuri cvlilebebis TvalsazrisiT.
audio-video gadaReba sasamarTloSi
2014 wlis oqtomberSi saiam gamarTa kvlevis prezentacia, romelic miznad isaxavda, Seef-asebina „saerTo sasamarTloebis Sesaxeb“ saqa-rTvelos organul kanonSi 2013 wels ganxor-cielebuli cvlileba, romlis safuZvelzec, saerTo mauwyeblobis licenziis mflobel me-dia saSualebebs sasamarTlo procesebis foto-video-audio Caweris ufleba mieniWaT. kvlevaSi gaanalizebulia, Tu ra xarvezebi da gamowveve-bi axlavs Tan am process da rogor aisaxeba es yovelive mediis da, Sesabamisad, sazogadoebi-sTvis marTlmsajulebis ganxorcielebis Ses-axeb informaciis xelmisawvdomobaze.
50 saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociacia
migraciis politikisa da kanonmdeblobis ganviTarebis xelSewyoba
saia migrantTa uflebebis dacvisa da aralega-luri migraciis Taobaze cnobierebis amaRlebis garda, partnior organizaciasTan _ mSvidobis, demokratiisa da ganviTarebis kavkasiuri insti-tuti (CIPDD) _ erTad muSaobs migraciis sakanon-mdeblo regulirebisa da, zogadad, migraciis politikis sakiTxebze.
saangariSo periodSi momzadda Semdegi kvlevebi: • muSaobis nebarTva da Sromis inspeqcia _
niderlandebi, germania da poloneTi. • SeTanxmebebi legalurad dasaqmebulTa
socialuri uzrunvelyofis Taobaze _ arsebuli praqtika, SesaZleblobebi da perspeqtivebi saqarTvelosTvis.
• migracia da ganviTareba _ emigrantebis rolis gazrda qveynis ganviTarebis procesSi.
qalTa mimarT diskriminacia
saangariSo periodSi momzadda kvleva _ saqarTvelos Sromis kanonmdeblobis analizi _ dasaqmebis adgilze sqesis niSnis mixedviT diskriminacia da misi adgilobrivi Sedegebi. kv-levis mizania, sistemuri, SedarebiTi da analitikuri meTodis gamoyenebiT, saqarTvelos Sromis kanonmdeblobaSi im sakiTxebis gamokvleva, rac dasaqmebis adgilze sqesis niSnis mixedviT diskriminacias, aseve, mis samarTlebriv Sedegebsa da dacvis konkretuli meqa-nizmebis warmoCenas ukavSirdeba.
kvleva damoukidebeli sagamoZiebo organoebis Sesaxeb
2014 wlis 4 ivniss saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociaciam da saxalxo damcvelma gamarTes erToblivi konferencia samarTaldamcavTa mier Cadenili SesaZlo danaSaulebis efeqturi gamoZiebis sakiTxebze. RonisZiebaze saiam warmoadgina kvleva sxvadasxva qveya-naSi arsebuli damoukidebeli sagamoZiebo organoebis modelebis Sesaxeb da xazi gausva samarTaldamcavTa mier Cadenili danaSaulebis efeqturi gamoZiebis Seqmnis aucileblobas saqarTveloSi.
wliuri angariSi 2014 51
saias monawileoba sakanonmdeblo procesSi
saangariSo periodis ganmavlobaSi saia ganagrZobda monawileobas kanonSemoqmedebiT pro-cesSi, normatiuli aqtebis proeqtebze mosazrebebis momzadebisa da parlamentisaTvis sa-kuTari sakanonmdeblo winadadebebis wardgenis gziT.
saangariSo periodis ganmavlobaSi inicirebul iqna ramdenime mniSvnelovani axali kanonis proeqti, romelic ufro met Zalisxmevas da samuSaos moiTxovda rogorc parlamentis, aseve dainteresebuli pirebis mxridan. saias, gamonaklis SemTxvevebSi, SesaZlebloba hqonda, Se-muSavebis procesSi Seeswavla kanonproeqtebi da, am proeqtebis sakanonmdeblo iniciative-bad qcevamde, maTTan dakavSirebuli rekomendaciebi Sesabamisi uwyebebisaTvis miewode-bina. aseve, zogierT SemTxvevaSi, organizacia monawileobda kanonqvemdebare normatiuli aqtebis proeqtebis ganxilvaSi.
saangariSo periodis ganmavlobaSi saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociaciam par-laments miawoda 13 werilobiTi daskvna kanonproeqtebze, sxvadasxva samTavrobo uwye-bas ki _ 10 werilobiTi mosazreba normatiuli aqtebis proeqtebze, amasTan, saparlamento komitetebis sxdomebze saiam zepiri formiT sakuTari mosazreba daafiqsira 9 kanonproeq-tze da gamoaqveyna 44 gancxadeba kanonSemoqmedebiT procesTan dakavSirebul sakiTxebze. saias mier werilobiTi formiT wardgenili 13 daskvnidan parlamentma 1 srulad gaiTval-iswina, 5 _ nawilobriv, 5 _ ar gaiTvaliswina, 2 ki _ ganxilvis procesSia.
parlamentSi wardgenili 13 daskvnidan 5 Seexeboda axali kanonis proeqtebs. esenia:
1. adgilobrivi TviTmmarTvelobis kodeqsi.
2. diskriminaciis yvela formis aRmofxvris Sesaxeb.
3. saxelmwifo saidumloebis Sesaxeb.
4. ucxoelTa da moqalaqeobis armqone pirTa samarTlebrivi mdgomareobis Sesaxeb.
5. moqalaqeobis Sesaxeb.
sxvadasxva normatiuli aqtis proeqtze momzadebuli werilobiTi mosazrebebi da reko-mendaciebi Seexeboda iseT sakiTxebs, rogorebicaa: adamianis uflebaTa strategia, adamia-nis uflebaTa samoqmedo gegmebi, patimrobis kodeqsi, Sromis kodeqsSi Sesatani cvlilebebi qalTa uflebebis gaZlierebis TvalsazrisiT da a.S.
52 saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociacia
sakomiteto mosmenebis dros zepiri formiT wardgenili mosazrebebi Seexeboda:
• „mosmenebis“ dasaregulireblad SemuSavebul sakanonmdeblo pakets.
• ukanono abortisaTvis sasjelis gamkacrebasTan dakavSirebul iniciativas.
• administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsSi patimrebTan dakavSirebiT Sesatan cvlilebebs.
• dazaralebulebsa da saproceso SeTanxmebis instituts da a.S.
gamoqveynebuli gancxadebebi Seexeboda sxvadasxva mniSvnelovan sakiTxs, maT Soris: • advokatebisaTvis garkveuli valdebulebebis dakisrebis mizniT inicirebuli ka-
nonproeqti.
• marTlmsajulebis xarvezebis damdgeni komisiis Seqmnis gaurkveveli droiT gada-vadeba.
• cixeebSi sazogadoebrivi monitoringis meqanizmis Seqmnis saWiroeba.
• mowmeTa dakiTxvis axali wesebis amoqmedebis gadavadeba.
• mosamarTleebis gamosacdeli vada da maTi Sefasebis sistema.
• Tavisuflebis SezRudvis amoqmedebis gadavadeba da sxva.
normatiuli aqtebis proeqtebis ganxilvisas saias calkeuli rekomendaciebi mxedvelobaSi iyo miRebuli. maTgan aRsaniSnavia:
1. „mosmenebis“ kanonproeqti (es Sen gexeba) _ saangariSo periodis ganmavlobaSi saqarT-velos parlamentma miiRo kampania „es Sen gexebas“ mier mxardaWerili kanonproeqti ukanono mosmenebis winaaRmdeg. saia aRniSnuli kampaniis erT-erTi aqtiuri monawile iyo. axali sakanonmdeblo regulaciebidan aRsaniSnavia sakiTxebi, romelTa mixedviT:
• ganisazRvra danaSaulis kategoria da pirTa wre, romelTa mimarTac nebadarTulia faruli RonisZiebis gamoyeneba.
• SeizRuda faruli miyuradebisa da TvalTvalis xangrZlivobis limiti da igi ver gaicema 6 Tveze meti vadiT.
• faruli sagamoZiebo moqmedebis ganxorcielebis Sedegad mopove-buli masalis Sinaarsisa da am ma-salis ganadgurebis Sesaxeb weri-lobiT unda ecnobos pirs, romlis mimarTac ganxorcielda faruli sagamoZiebo moqmedeba.
• personalur monacemTa dacvis inspeqtori ganaxorcielebs zeda-mxedvelobas faruli sagamoZiebo RonisZiebis gamoyenebasTan dakav-SirebiT.
2. administraciuli patimroba _ saqarTvelos parlamentma cvlilebebi Seitana adminis-traciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis im normebSi, romlebic administraciul patim-robas Seexeba. aRniSnul sakiTxebs (garda patimrobis vadis Semcirebisa) moicavda saias mier momzadebuli konstituciuri sarCeli, romliTac moqalaqe revaz kopaliani samarTaldar-
wliuri angariSi 2014 53
RvevaTa kodeqsis im normebs asaCivrebda, romlebic administraciul patimrobas Seexeboda. saias mier momzadebul samarTlebriv daskvnaSi miTiTebuli iyo im problemebze, romleb-sac kanonproeqti ver agvarebda. kerZod: (1) administraciuli samarTaldarRvevis saqmis sasamarTloSi ganxilvis vadebis simcire da (2) sasamarTlo procesze savaraudo samarTal-damrRvevis miyvanis uzrunvelsayofad administraciuli dakavebis gamoyenebis aramarTe-buloba. saqarTvelos parlamentma mesame mosmenidan meore mosmenaze daabruna aRniS-nuli kanonproeqti, raTa masSi aesaxa saias erT-erTi rekomendacia da administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 45-e, 166-e da 173-e muxlebiT gaTvaliswinebul samarTaldar-Rvevebze sasamarTlos mier saqmis ganxilvis ukiduresad mcire _ 1-dRiani vada 3 dRemde gaezarda.
3. gaTavisuflebuli moxeleebi _ mimdinare wlis TebervalSi „sajaro samsaxuris Sesaxeb“ kanons daemata norma, romelic arCevnebis Semdeg adgilobrivi TviTmmarTvelobis mox-eleebis gaTavisuflebas iTvaliswinebda. aRniSnuli sakiTxi saiasa da misi partniori or-ganizaciebis mxridan mwvave kritikis arealSi moeqca. mzaddeboda sarCeli normis arakon-stituciurad cnobis moTxovniT, Tumca, maisis TveSi parlamentma miiRo kanoni da sadavo norma gaauqma.
4. kulturuli memkvidreoba _ saqarTvelos mTavrobis mier parlamentSi inicirebuli kanonproeqtiT, sagrZnoblad martivdeboda kulturuli memkvidreobis Zeglis statusis moxsnis procedura. saias mosazrebiT, aRniSnuli iniciativa winaaRmdegobaSi iyo saqarT-velos konstituciasTan, Sesabamis konvenciasTan, ar emsaxureboda kulturuli memkvidre-obis dacvas da mniSvnelovnad amcirebda kulturuli memkvidreobis dacvis SesaZleblobas. kanonproeqtiT gamowveuli mosalodneli uaryofiTi Sedegebis Sesaxeb saiam gaerTianebu-li erebis ganaTlebis, mecnierebisa da kulturis organizacias (UNESCO) mimarTa, parla-ments ki, „tiflisis hamqarTan“ erTad, samarTlebrivi daskvna da moqalaqeebis peticia wa-rudgina, aseve, gaavrcela ramdenime sajaro gancxadeba. sabolood, parlamentma aRniSnuli kanonproeqtis ganxilva SeaCera.
5. religiuri grZnobebis Seuracxyofa _ 2013 wels administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsSi Sesatani cvlilebebisTvis meore mosmenis win damatebuli norma iTvaliswinebda sanqciebs morwmuneebisa Tu sasuliero pirebis winaaRmdeg gamoxatuli siZulvilisa da maTi religiuri grZnobebis SeuracxyofisaTvis.
saia, partnior organizaciebTan erTad, ewinaaRmdegeboda amgvar regulirebas da miiCnev-da, rom iniciativa ar Seesabameboda adamianis uflebebis konstituciur da saerTaSoriso standartebs da arsebiTad azianebda gamoxatvis Tavisuflebas, pluraluri, liberaluri da demokratiuli sazogadoebis ganviTarebis process qveyanaSi. organizaciebma aRniS-nul sakiTxze ramdenime gancxadeba gaavrceles. sabolood, kritika gaziarebul iqna, xolo kanonproeqtidan aRniSnuli norma saerTod amoiRes.
sakanonmdeblo winadadebebi
saangariSo periodSi saiam saqarTvelos parlaments warudgina 3 sakanonmdeblo winadadeba:
1. sakanonmdeblo winadadeba `saqarTvelos moqalaqeTa politikuri represiebis msx-verplad aRiarebisa da represirebulTa socialuri dacvis Sesaxeb“ saqarTvelos kanonSi cvlilebebisa da damatebebis Sesaxeb
sakanonmdeblo winadadeba miznad isaxavda sabWoTa represiebis msxverplTa uflebebis je-rovan aRiarebasa da dacvas saerTaSoriso standartebisa da normebis Sesabamisad.
54 saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociacia
cvlilebebis Tanaxmad, kompensaciis odenoba unda gazrdiliyo sasamarTlos mier damkvi-drebul standartul odenobasTan SedarebiT da momxdariyo kompensaciis minimaluri da maqsimaluri zRvris daweseba (aranakleb 2000 larisa da araumetes 10000 larisa). aRniS-nul sakanonmdeblo winadadebas 2013 wlis 12 dekembers parlamentis adamianis uflebaTa komitetma mxari dauWira im daTqmiT, rom am sakiTxze unda gamarTuliyo konsultaciebi da poziciebis Sejerebuliyo mTavrobasTan. 2014 wlis saSemodgomo sesiaze parlamentma mxari dauWira iusticiis saministros mier momzadebul kanonproeqts amave Temaze, romlis Se-muSavebaSic saia, Cveni mcdelobis miuxedavad, CarTuli ar yofila.
2. cvlilebebi da damatebebi saqarTvelos organul kanonSi `Sromis kodeqsi~
saias mier momzadebuli sakanonmdeblo winadadebis mizania Sromis kodeqsSi arsebuli sakanonmdeblo xarvezis aRmofxvra. kerZod, winadadebis Tanaxmad, kodeqss unda daematos iseTi mniSvnelovani cnebebis ganmarteba, rogoricaa „dasvenebis dro“ da „samuSao dro“, aseve, sakanonmdeblo doneze unda ganmtkicdes dasaqmebulis ufleba samuSao dRis ganmav-lobaSi erTsaaTiani dasvenebiT sargeblobasTan dakavSirebiT.
sakanonmdeblo winadadebaSi dasmuli sakiTxebis aqtualuroba erTxmad gaiziares rogorc Sesabamisma saparlamento komitetebma, aseve saministroebma. Tumca, winadadebas sabolood mxari ar dauWires im argumentiT, rom mizanSewonilia, Sromis kodeqsSi cvlilebebi Sevi-des ara fragmentulad, aramed momzaddes ufro masStaburi cvlilebaTa paketi. am mizniT, dagegmilia samuSao jgufis Seqmna, romlis wevradac aseve miwveulia saia.
3. sakanonmdeblo winadadeba „saxelmwifo kompensaciisa da saxelmwifo akademiuri sti-pendiis Sesaxeb“ saqarTvelos kanonSi cvlilebebis da damatebebis Taobaze
aRniSnuli kanoni gansazRvravs pirTa sxvadasxva jgufis mimarT saxelmwifos mier gasacemi kompensaciebisa da akademiuri stipendiebis gaangariSebis wesebs. Tumca, kanoniT dadgeni-li wesebi Seusabamoa Tavad am kanonis ZiriTad principebTan _ samarTlianobasa da kanonis winaSe TanasworobasTan. saias sakanonmdeblo winadadeba miznad isaxavs aRniSnuli uTanas-worobis aRmofxvras da kompensaciis gacemis samarTliani sistemis danergvas. parlamentis janmrTelobis dacvisa da socialur sakiTxTa komitetma mxari dauWira aRniSnul sakanon-mdeblo winadadebas.
4. kanonis proeqti saerTo sasamarTloebis mosamarTleTa SerCeva-daniSvnis wesSi Sesa-tan Zireul cvlilebebTan dakavSirebiT
kanonproeqtis mizania, saerTo sasamarTloebis mosamarTleTa SerCevis procesi gaxdes gam-Wvirvale da dasabuTebuli, dafuZnebuli obieqtur kriteriumebze, xolo gadawyvetilebe-bi miiRebodes kandidatis profesionalizmisa da pirovnuli Tvisebebis Seswavlis safuZ-velze.
sakanonmdeblo winadadebis wardgena parlamentSi ar momxdara, vinaidan arCeul iqna aR-masrulebel da sasamarTlo xelisuflebasTan misi winaswari advokatirebis strategia. am mizniT, saangariSo periodSi ramdenime RonisZieba gaimarTa.
samuSao jgufebSi saqmianoba
saangariSo periodSi saia kvlav aqtiurad monawileobda sxvadasxva komisiisa da samuS-ao jgufis saqmianobaSi, kerZod, saqarTvelos okupirebuli teritoriebidan iZulebiT gadaadgilebul pirTa, gansaxlebisa da ltolvilTa saministroSi Seqmnil Semdeg samuSao jgufebSi:
wliuri angariSi 2014 55
• 2013 wlis ivnisSi saqarTvelos okupirebuli teritoriebidan iZulebiT gadaad-gilebul pirTa, gansaxlebisa da ltolvilTa saministrom Seqmna samuSao jgufi, romlis mizania stiqiuri movlenebis Sedegad ekomigraciuli procesebis maregu-lirebeli kanonmdeblobis SemuSaveba. saia, sxva saerTaSoriso da adgilobriv or-ganizaciebTan erTad, CaerTo aRniSnuli samuSao jgufis muSaobaSi. am droisaTvis SemuSavebulia kanonis proeqti, Tumca, masSi rCeba sadavo punqtebi, romlebzec jgufis wevrebs Soris pozicia ar Sejerebula, Sesabamisad, mniSvnelovania am mimar-TulebiT muSaobis gagrZeleba.
• saia aseve aris privatizaciis samuSao jgufis wevri. saangariSo periodSi aRniSnu-li jgufi muSaobda 2013 wlis ganmavlobaSi ganxorcielebuli privatizaciis pro-cesis Semajamebel angariSze.
• saia iyo im samuSao jgufis wevri, romelic devnilTa mimarT saxelmwifo strate-giis ganxorcielebis samoqmedo gegmis ganaxlebaze muSaobda.
saias saqmianoba saxelmwifo sakonstitucio komisiaSi
sxvadasxva samuSao jgufSi monawileobasTan erTad, saangariSo periodSi, saia, rogorc komisiis erT-erTi wevri, monawileobda saxelmwifo sakonstitucio komisiis muSaobaSi. am droisaTvis saiam komisias warudgina werilobiTi mosazrebebi konstituciis me-5 TavSi (sa-samarTlo xelisufleba) Sesatan cvlilebebsa da damatebebTan dakavSirebiT.
saias saqmianoba saarCevno garemos gaumjobesebis kuTxiT
cvlilebebi saarCevno kanonmdeblobaSi
2013 wlis 26 dekembers, parlamentis Tavmjdo-maris brZanebiT, saarCevno sakiTxebze momuSave rigiT meore interfraqciuli jgufi Seiqmna, romlis mTavar daniSnulebas TviTmmarTvelo-bis arCevnebis WrilSi saarCevno kodeqssa da sxva samarTlebriv aqtebSi aucilebeli cvli-lebebis ganxorcieleba warmoadgenda. saias Ses-aZlebloba hqonda, rekomendaciebi waredgina interfraqciuli jgufisTvis da monawileoba mieRo jgufis samuSao SexvedrebSi.
saias mier partnior organizaciebTan erTad (samarTliani arCevnebisa da demokratiis saer-TaSoriso sazogadoeba, saerTaSoriso gamW-virvaloba _ saqarTvelo) wardgenili rekomen-daciebi exeboda iseT mniSvnelovan sakiTxebs, rogoricaa sakrebulos arCevnebis Catareba mravalmandatian olqebSi da 50%-iani barieris SemoReba merebis/gamgeblebis arCevnebisaTvis. rekomendaciebis wardgenis mizani iyo samar-Tliani saarCevno sistemis Seqmna.
interfraqciuli jgufis muSaobisa da parlamentSi gamarTuli ganxilvebis Sedegad, saa-rCevno kodeqsSi Sevida cvlilebebi saarCevno sistemis, politikuri partiebis dafinan-sebis, kenWisyris procedurebis, media gaSuqebis da sxva sakiTxebis Taobaze.
56 saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociacia
miuxedavad saarCevno sistemis gaumjobesebisa da adgilobrivi TviTmmarTvelobis orga-noebis stabilurobis mizniT gadadgmuli konkretuli pozitiuri nabijebisa, arsebiTi xasiaTis cvlilebebi, romlebic gaaumjobesebda saarCevno garemos, ar ganxorcielebula. saqarTvelos parlamentma ar Secvala saarCevno sistema sakrebulos arCevnebisaTvis da ar gaiTvaliswina sakrebulos saarCevno sistemasTan dakavSirebuli rekomendaciebi.
damkvirvebelTa liga
2014 wlis 13 ivniss saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociaciam `damkvirvebelTa ligis~ prezentacia gamarTa.
`damkvirvebelTa ligis~ umTavresi mizania saias gamocdili damkvirveblebis CarTva saa-rCevno da adgilobrivi TviTmmarTvelobis reformaSi da sazogadoebis axalgazrda nawilis gaaqtiureba am procesSi sakuTari poziciis dafiqsirebis kuTxiT.
ligam Tavisi pirveli aqtivoba uSualod arCevnebis dRes ganaxorciela. saias gamocdil damkvirvebelTa jgufi adgilobrivi TviTmmarTvelobis arCevnebs aqtiurad akvirdeboda da nebismier darRvevaze saTanadod reagirebda. damkvirvebelTa liga muSaobda rogorc darRvevebis prevenciis, ise darRvevebis aRmofxvris mimarTulebiT.
wliuri angariSi 2014 57
2014 wlis adgilobrivi arCevnebi
• winasaarCevno garemos monitoringi
saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociacia 2014 wlis adgilobrivi TviTmmarTvelobis warmomadgenlobiTi da aRmasrulebeli organoebis arCevnebis winasaarCevno periodis mon-itorings 1-li aprilidan 14 ivnisamde regionuli ofisebis meSveobiT, saqarTvelos 9 re-gionSi: aWaraSi, guriaSi, imereTSi, Sida qarTlSi, qvemo qarTlSi, samcxe-javaxeTSi, kaxeTSi, mcxeTa-mTianeTSi, samegrelosa da TbilisSi 20-mde monitoris meSveobiT axorcielebda.
2014 wlis adgilobrivi TviTmmarTvelobis winasaarCevno periodSi naklebi iyo darRvevis faqtebi 2012 wlis saparlamento arCevnebTan SedarebiT, Tumca, ufro meti problema dafiq-sirda, vidre 2013 wlis saprezidento arCevnebSi.
saarCevno darRvevis gamovlenis SemTxvevaSi, organizacia Sesabamis informacias saarCevno administraciaSi, Tavisufali da samarTliani arCevnebisaTvis uwyebaTaSoris komisiasa da saxelmwifo auditis samsaxurSi waradgenda.
winasaarCevno periodSi saiam uwyebaTaSoris komisiaSi 14 gancxadeba waradgina, romelTa safuZvelzec, komisiam mniSvnelovani rekomendaciebi SeimuSava.
savaraudod administraciuli resursis gamoyenebisa da ukanono agitaciis faqtebze sa-iam saarCevno administraciaSi 5 gancxadeba waradgina, romelTagan 4 dakmayofilda, Sedga samarTaldarRvevis oqmebi da saqmeebi Sesaswavlad sasamarTlos gadaegzavna.
politikuri dafinansebis wesebis darRvevis gamo, saiam saxelmwifo auditis samsaxurSi 3 gancxadeba waradgina, romelTagan 1 dakmayofilda, mimdinareobs Seswavla 2 saqmesTan da-kavSirebiT.
2014 wlis adgilobrivi TviTmmarTvelobis arCevnebisTvis saia aqtiurad iyo CarTuli sax-elmwifo auditis samsaxurTan arsebuli arasamTavrobo organizaciebiT dakompleqtebuli
58 saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociacia
sakonsultacio komisiis muSaobaSi, romelic ganixilavda samsaxuris mier warmodgenil in-formacias politikuri dafinansebis maregulirebeli wesebis aRsrulebis, maT Soris, Sesa-Zlo darRvevis Taobaze.
winasaarCevno periodSi saiam saarCevno garemos monitoringis 2 Sualeduri angariSi ga-moaqveyna.
• 2014 wlis 15 ivnisis arCevnebis kenWisyris dRe, ganmeorebiTi arCevnebi da meris/gamgeblis arCevnebis meore turi
saia daakvirda rogorc 2014 wlis 15 ivnisis adgilobrivi TviTmmarTvelobis arCevnebis, aseve, ganmeorebiTi arCevnebisa da meris/gamgeblis arCevnebis meore turis kenWisyris dRe-sac.
kenWisyris dros saias ar daufiqsirebia mniSvnelovani darRvevebi, romlebsac arCevnebis Sedegebze gavlenis moxdena SeeZlo.
• arCevnebis Semdgomi periodi
saia daakvirda rogorc 2014 wlis 15 ivnisis adgilobrivi TviTmmarTvelobis arCevnebis, aseve ganmeorebiTi arCevnebisa da meris/gamgeblis arCevnebis meore turis Semdgom peri-ods.
15 ivnisis arCevnebis dRis Semdgomi procedurebis dakvirvebas organizacia 38 saolqo saa-rCevno komisiasa da ceskoSi axorcielebda. darRvevebis gamovlenis SemTxvevaSi, saia, Sesa-bamisi saCivrebiT, saolqo saarCevno komisiebsa da sasamarTlos mimarTavda.
saCivrebis wardgenis dros mTel rig ubnebze saiam kenWisyris Sedegebis gadaTvla moiTxo-va. aseve, calkeul ubnebze, sadac, savaraudod, adgili hqonda saarCevno kanonmdeblobis uxeS darRvevas Sedegebis Sejamebis dros, rasac SesaZloa gavlena moexdina kenWisyris Sedegebze, moiTxova kenWisyris Sedegebis baTiloba. magaliTad, 14 saubno saarCevno komi-
wliuri angariSi 2014 59
siidan 6 ubanze, romlebzec ganmeorebiTi kenWisyra ganxorcielda, arCevnebi swored sa-ias damkvirvebelTa saCivrebis dakmayofilebis Sedegad dainiSna. saCivrebis wardgenis dros saiam, darRvevaTa Semdgomi prevenciis mizniT, gansakuTrebuli yuradReba gaamaxvila samarTaldarRvevis Camden saarCevno komisiis wevrebze.
saias darRvevebis analitikuri baza
2014 wlis adgilobrivi TviTmmarTvelobis aRmasrulebeli da warmomadgenlobiTi orga-noebis arCevnebze sadamkvirveblo misiis mier saias saarCevno-analitikur bazaSi realur droSi xdeboda informaciis Segroveba da misi analizi _ saqarTvelos yvela regionSi warg-zavnili damkvirveblebisa da analitikosebis meSveobiT. ̀ damkvirvebelTa ligis~ wevrebi my-isierad reagirebdnen nebismier darRvevaze, ris Sesaxebac dauyovnebliv acnobebdnen saias bazis operatorebs, romlebic mudmiv reJimSi asaxavdnen informacias bazaSi. Sesabamisad, saias analitikur Stabs myisierad miewodeboda informacia arsebuli mdgomareobis Sesaxeb dedaqalaqSi da saqarTvelos im aT regionSi, sadac saias damkvirveblebi imyofebodnen.
adgilobrivi TviTmmarTvelobis kuTxiT ganxorcielebuli aqtivobebi
saiam, somxeTis axalgazrda iuristTa asociaciasa da Cexur arasamTavrobo organizacia „agora ce“-sTan partniorobiT, ganaxorciela proeqti _ `moqalaqeebis Tanamonawileoba adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebis gadawyvetilebis miRebis procesSi: evrokav-Siris gamocdilebis gacnoba.“
proeqti xorcieldeboda saqarTvelosa da somxeTSi 4 Tvis ganmavlobaSi _ 2014 wlis 1 maisidan 31 agvistos CaTvliT, CexeTis respublikis sagareo saqmeTa saministros finans-uri mxardaWeriT da miznad isaxavda CexeTis respublikis adgilobrivi TviTmmarTvelo-bis organoebis gadawyvetilebis miRebis procesSi moqalaqeTa CarTulobis, adgilobrivi TviTmmarTvelobis saqmianobaze samoqalaqo zedamxedvelobis saukeTeso praqtikisa da ga-mocdilebis gaziarebas, aseve, saqarTvelosa da somxeTis adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebis saqmianobaSi moqalaqeTa Tanamonawileobis zrdas.
60 saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociacia
saiasa da somxeTis axalgazrda iuristTa asociaciis mier moxda saTemo ganxilvebis fasili-tacia: somxeTSi _ loris marzaSi (regionSi), xolo saqarTveloSi _ samcxe-javaxeTSi. sau-bari Seexo adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebis gadawyvetilebis miRebis procesSi moqalaqeTa CarTulobis unar-Cvevebis zrdasa da adgilobrivi TviTmmarTvelobis orga-noebis saqmianobaze zedamxedvelobis gaZlierebas.
sasjelaRsrulebis dawesebulebebSi sazogadoebrivi
monitoringis meqanizmis Seqmna
saangariSo periodSi saia, partnior organizaciebTan erTad, advokatirebas uwevda sas-jelaRsrulebis dawesebulebebSi sazogadoebrivi monitoringis meqanizmis Seqmnis ideas. am mizniT saiam organizeba gauwia araerT samuSao Sexvedras arasamTavrobo organizaciebs Soris da sajaro RonisZiebas sasjelaRsrulebis saministros maRali Tanamdebobis pirebis monawileobiT. Sedegad, saministros xelmZRvanelobiT, Seiqmna specialuri jgufi, romelic monitoringis meqanizmze imuSavebs. aRniSnuli jgufis farglebSi ganisazRvra meqanizmis modeli, gaiwera misi saqmianobis ZiriTadi principebi, meqanizmSi Semavali organizaciebis da monitorebis SerCevis wesi da kriteriumebi, aseve, maTi qcevis standartebi da a.S. muSao-bis procesSi saias praqtikulad yvela winadadeba mxardaWerili da gaziarebuli iyo.
aRniSnul sakiTxze molaparakebebi moulodnelad Sewyda 2014 wlis aprilSi saministros mxridan. Tumca, aRsaniSnavia, rom amgvari meqanizmis Seqmna ganisazRvra adamianis uflebaTa strategiis samoqmedo gegmiT, rogorc saxelmwifos erT-erTi valdebuleba. aseve, saias ad-vokatirebiT, meqanizmis Seqmnis saWiroebaze yuradReba gaamaxvila gaeros umaRlesma komis-arma adamianis uflebaTa sakiTxebSi. komisris mier es sakiTxi xelisuflebisadmi mimarTul rekomendaciaTa paketSi aisaxa.
saia, partnior organizaciebTan erTad, kvlav agrZelebs Temis advokatirebas.
wliuri angariSi 2014 61
kvalificiuri iuridiuli ganaTleba da profesiis
ganviTareba
62 saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociacia
kvalificiuri iuridiuli ganaTleba da profesiis
ganviTareba
axalgazrda iuristebis profesiuli daostateba, iuridiuli profesiis ganviTareba da saer-TaSoriso standartebis Sesabamisi iuridiuli da samoqalaqo ganaTlebis sistemis Camoyal-ibebis xelSewyoba iyo da rCeba saias erT-erT umniSvnelovanes strategiul mimarTulebad. saia gasul saangariSo periodSic aqtiurad ganagrZobda saganmanaTleblo saqmianobas cen-tralur da regionul doneze. axalgazrdebisaTvis alternatiuli, gangrZobadi iuridiuli ganaTleba, specifikuri unar-Cvevebis (konstruqciuli debati, sasamarTloSi iuristis gamosvlis praqtikuli unar-Cvevebi, samarTlebrivi weris unar-Cvevebi, iuridiuli doku-mentebis momzadebis teqnika) ganviTarebis xelSewyoba, miznobrivi treningebisa da sajaro diskusiebis organizeba da mudmivi siaxleebi sainformacio, sagamomcemlo kuTxiT _ es aris is saqmianoba, romelsac iuridiuli profesiiT dainteresebul pirebs sTavazobs saias iuridi-uli swavlebis centri da saias mier dafuZnebuli iuridiuli ganaTlebis xelSewyobis fondi.
fondis saswavlo kursebi
tradiciulad, fondi gansakuTrebul yuradRebas uTmobs TbilisSi 6-Tviani saswavlo kursebis funq-cionirebas. 2013-2014 saswavlo wels iuridiuli ga-naTlebis xelSewyobis fonds kursebis gavlis 85-ma msurvelma mimarTa. aqedan mxolod 56 students mieca saSualeba, saswavlo kursebi gaevlo. studentebi 6 Tvis ganmavlobaSi euflebodnen codnas Semdegi mimarTulebiT:
• Sesavali samarTalSi • samoqalaqo samarTali • sisxlis samarTali
saswavlo procesis dasrulebis Semdeg, saboloo ga-mocdaze daiSva 56-ive studenti. aqedan mxolod 23-ma studentma daimsaxura saiasa da fondis erToblivi diplomi, 31 students gadaeca sertifikati, xolo 2-ma studentma ver SeZlo 50%-iani barieris gadalaxva.
fondma 18 ivliss kidev erTi warmatebuli saswavlo wlis dasruleba aRniSna profesor-maswavleblebTan, advokatebTan, adgilobrivi Tu saerTaSoriso orga-nizaciebisa da fondebis warmomadgenlebTan erTad.
fondis da saias iniciativiT, erT warmatebul kurs-damTavrebuls saSualeba mieca, Tbilisis iuridiuli daxmarebis centrSi sisxlis samarTlis mimarTule-biT staJireba gaevlo.
saswavlo procesis miwuruls, fondma, tradiciis-amebr, studentebisaTvis organizeba gauwia imitire-bul sasamarTlo procesebs saqarTvelos uzenaes sasamarTloSi. studentebs afasebda Jiuri, romlis SemadgenlobaSic Sediodnen mosamarTleebi, advoka-tebi, sajaro samsaxurebis warmomadgenlebi da dar-gis specialistebi.
wliuri angariSi 2014 63
debatebis xelovneba
fondis prioritetad, rogorc TbilisSi, aseve saqarTvelos regionebSi, kvlav rCeba iurist-studentebis daxelovneba konstruqciul debatebSi. saangariSo periodSi fon-di organizebas uwevda debatebis kursebs TbilisSi, quTaissa da baTumSi. studentebi eu-flebodnen konstruqciuli kamaTis xelovnebas, debatis kulturas, swraf azrovnebasa da analizs, agreTve, iuridiul da sxva sakiTxebTan dakavSirebiT informaciis miRebisa da da-muSavebis unarebs.
fondis organizebiT 2014 wlis maisi-ivnisis TveebSi Catarda debatebis turniri, romelic moicavda rogorc Sida, ise erovnul turnirebs. monawileebi debatobdnen sakiTxze _ saqa-rTvelos evrointegracia.
saukeTeso modebateebsa da gamarjvebul gundebs gadaecaT sxvadasxva saxis samarTlebri-vi literatura da fasiani saCuqrebi. wels erovnul turnirSi gamarjvebulad gamovlinda iuridiuli ganaTlebis xelSewyobis fondis samoqalaqo samarTlis jgufis gundi.
olimpiada `axalgazrda iuristebi konstituciuri uflebebisTvis~
wina wlebis msgavsad, 2013 wlis dekemberSi iuridiuli ganaTlebis xelSewyobis fondma or-ganizeba gauwia olimpiadas `axalgazrda iuristebi konstituciuri uflebebisaTvis~. saa-ngariSo periodSi saerTaSoriso samarTlebrivi TanamSromlobis germanuli fondis (IRZ) finansuri mxardaWeriTa da sakonstitucio sasamarTlosTan TanamSromlobiT, olimpiada gaimarTa baTumSi, saqarTvelos sakonstitucio sasamarTloSi.
64 saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociacia
olimpiadaSi monawileobis survili gamoTqva 80-mde gundma saqarTvelos masStabiT. samwuxarod, kvlav naklebi daintereseba iyo regionebidan. ganmcxade-belTa 95%-s Tbilisis saswavleblis gundebi Sead-gendnen.
winaswar dadgenili kriteriumebiT, sawyis etapze SeirCa 8 gundi. 5-8 dekembers saqarTvelos sakonsti-tucio sasamarTloSi gaimarTa rogorc SesarCevi raundebi, aseve naxevarfinali da finali. imitire-bul procesebs Tavmjdomareobda sakonstitucio sa-samarTlos wevri maia kopaleiSvili, xolo sasamarT-lo SemadgenlobaSi Sediodnen dargis specialistebi da germaneli mosamarTle.
olimpiada 8 dekembers sazeimo viTarebaSi daixura, ra drosac sakonstitucio samarTlis saukeTeso mcodnes sakonstitucio sasamarTlom SesTavaza 6 Tviani anazRaurebadi staJireba saqarTvelos sakon-stitucio sasamarTloSi. saukeTeso mosarCeleebad dasaxeldnen saqarTvelos teqnikuri universitetis studenti konstantine kotoreiSvili da Tsu-s stu-denti salome joxaZe, xolo saukeTeso mopasuxeebad _ Tsu-s studenti zurab kapanaZe da Tavisufali uni-versitetis studenti gvanca kvaracxelia.
iuridiuli ganaTlebis xelSewyobis fondis rCeuli gaxda Tsu-s studenti gvanca xarebava. Tavisufali universitetis students gvanca kvaracxelias ki, sa-iam SesTavaza staJireba strategiuli samarTalwar-moebis mimarTulebiT.
finansurma mxardamWerma IRZ-ma gamarjvebul gunds gadasca mTavari prizi _ erTkviriani viziti germani-aSi saqarTvelos delegaciasTan erTad, sxvadasxva oficialur SexvedraSi monawileobis misaRebad.
samoqalaqo ganaTlebis sakvirao skola
saangariSo periodSi iuridiuli ganaTlebis xelSewyobis fondma mesame miReba gamoacxada samoqalaqo ganaTlebis sakvirao skolaSi.
sakvirao skola funqcionirebda rogorc TbilisSi, aseve baTumsa da quTaisSi. sakvirao skolaSi skolis moswavleebs profesionali iuristebi da sxvadasxva sferos warmomadgen-lebi ukiTxaven leqcia-seminarebs praqtikuli samarTlisa da samoqalaqo ganaTlebis Sem-deg sakiTxebze: adamianis ZiriTadi uflebebi, Tavisuflebebi da maTi dacvis meqanizmebi, zogadi administraciuli, samoqalaqo da sisxlis samarTlis ZiriTadi sakiTxebi, demokra-tia, samarTlebrivi da socialuri saxelmwifo, saojaxo da memkvidreobiTi samarTali, da-naSauli da sasjelis saxeebi, moqalaqe da saxelmwifo.
saangariSo periodSi fondma sakvirao skolis muSaobaSi axal tradicias daudo saTave _ fondis saswavlo kursebis warmatebul kursdamTavrebulebs SesTavaza gakveTilebis Cat-areba sakvirao skolis moswavleebisTvis, samarTlis sxvadasxva mimarTulebiT. siaxle sak-maod warmatebuli aRmoCnda da sakvirao skolis msmenelTa Soris didi mowoneba daimsaxura.
wliuri angariSi 2014 65
saangariSo periodSi, sakvirao skolaSi, samive qalaqis masStabiT, 180-mde skolis moswavle iricxeboda, romlebsac dasrulebis Semdgom gadaecaT Sesabamisi sertifikatebi, `samoqa-laqo ganaTlebis leqsikonebi~ da kazusebis wigni _ `samarTlis qalaqi~.
seminarebi da treningebi
saia da iuridiuli ganaTlebis xelSewyobis fondi kvlav agrZeleben siaxleebsa da prob-lematur iuridiul sakiTxebze kvalifikaciis amaRlebis tradicias TanamSromlebisa da sxvadasxva interesTa jgufisTvis.
2013 wlis 21-22 dekembers, aRmosavleT-dasavleTis marTvis institutis finansuri mx-ardaWeriT, saias sisxlis samarTlis advokatebisa da konsultantebisTvis Catarda treningi sisxlis samarTlis problematur sakiTxebze. treningSi monawileobda saias 27 TanamSrom-eli rogorc Tbilisis, aseve regionuli ofisebidan.
treningze ganxiluli iyo sisxlis samarTlis saproceso kodeqsis is normebi, romlebic sa-ias advokatebs, maTi praqtikuli saqmianobidan gamomdinare, yvelaze problematurad miaC-ndaT.
2014 wlis 4-14 aprilis periodSi saerTaSoriso kvlevebisa da gacvlebis sabWos (IRZ) pro-gramis _ `qarTuli media aZlierebs demokratias, angariSvaldebulebas da moqalaqeebis informirebulobas~ (G-MEDIA) _ finansuri mxardaWeriT, iuridiuli swavlebis centrma organizeba gauwia sagamoZiebo Jurnalistikis 10-dRian samarTlebriv skolas, romelSic monawileobda 17 Jurnalisti sxvadasxva media saSualebidan.
2014 wlis 13-14 da 16-17 maiss saiaSi dasaqmebuli advokatebisa da konsultantebisTvis, or-ganizacia `partnioroba _ saqarTvelos~ daxmarebiT, Catarda treningebi beneficiarTaTvis efeqturi momsaxurebis gawevis sakiTxebze. treningebSi saias 35 TanamSromeli monawileobda.
sagamoZiebo Jurnalistikis 10-dRiani samarTlebrivi skolis farglebSi, monawileebTan erTad, dargis wamyvanma specialistebma ganixiles araerTi mniSvnelovani sakiTxi, romle-bic ukavSirdeboda sagamoZiebo Jurnalistikis Tematikas, Jurnalistis samarTlebriv imu-nitets, aseve, administraciuli samarTlis, sagadasaxado, saxelmwifo Sesyidvebis, licen-zirebisa da sisxlis samarTlis sakiTxebs.
2014 wlis 3-4 ivliss, aRmosavleT-dasavleTis marTvis institutis finansuri mxardaWeriT, saias samoqalaqo/administraciuli samarTlis mimarTulebiT momuSave advokat-konsul-tantebisTvis Catarda treningi `saqarTvelos sagadasaxado sistema da gadasaxadis gadamx-delis uflebebis dacvis samarTlebrivi meqanizmebi~. treningSi monawileoba miiRo saias 25-ma TanamSromelma, rogorc Tbilisis, aseve regionuli ofisebis masStabiT. treningze ganxiluli iyo sagadasaxado administrirebis, kontrolisa da sagadasaxado pasuxismge-blobasTan dakavSirebuli sakiTxebi.
66 saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociacia
2014 wlis 5-6 ivliss, aRmosavleT-dasavleTis marTvis institutis finansuri mxardaWeriT, iuridiuli swavlebis centrma organizeba gauwia trenings, romelSic monawileobda 23 Ju-rnalisti sxvadasxva media saSualebidan mTeli saqarTvelos masStabiT.
treningze ganxiluli iyo marTlmsajulebis administrirebasTan dakavSirebuli sakiTxebi, aseve, mediis mier sasamarTlo procesebis gaSuqebis samarTlebrivi regulaciebi da prob-lemebi.
iuridiuli ganaTlebis Tanamedrove standartebis damkvidrebis
xelSewyoba
saangariSo periodSi kvlav warmatebiT grZeldeboda 2010 wels IRZ-isa da GIZ-is finansuri mxardaWeriT dawyebuli proeqti, romelic miznad isaxavda iuridiul ganaTlebaSi swav-lebis meTodologiis daxvewasa da germanul standartTan miaxloebas.
iuridiuli ganaTlebis xelSewyobis fondi, IRZ-Tan da GIZ-Tan erTad, aqtiurad iyo CarTuli trenerTa treningis organizebaSi, romelic 2014 wlis 26-28 ivniss muSa jgufebis formatSi gaimarTa sisxlis, administraciuli da samoqalaqo samarTlis mimarTulebiT. treningze trenerebad mowveulni iyvnen germaniis profesorebi, romlebic qarTvel profesor-maswav-leblebTan erTad ganixilavdnen kazusis amoxsnis germanul meTods. mocemuli treningis safuZvelze da gadamzadebuli qarTveli profesor-maswavleblebis resursis gamoyenebiT, momavalSi igegmeba ramdenime treningis Catareba, romelSic monawileobis miReba SeeZle-ba yvela saswavleblis iuridiuli fakultetis profesor-maswavlebels. imavdroulad, treningze ganxiluli da qarTveli profesor-maswavleblebis mier momzadebuli kazusebi, Tavisi amoxsniT, daerTveba kazusis amoxsnis meTodikaSi qarTulad momzadebul saxelmZR-vanelos, romlis gamocema uaxloes momavalSi igegmeba.
iuridiuli ganaTlebis xarisxis kvleva saqarTveloSi
saangariSo periodSi saias iuridiuli ganaTlebis xelSewyobis fondma, partnior orga-nizaciebTan erTad (konstituciis 42-e muxli, elsa-saqarTvelo), evraziis TanamSromlo-bis fondis finansuri mxardaWeriT, ganaxorciela proeqti _ `xarisxiani ganaTleba Zlieri institutebisaTvis~. proeqtis farglebSi Catarda iuridiuli ganaTlebis xarisxis kvleva saqarTveloSi. kvlevis mizans warmoadgenda imis garkveva, Tu ramdenad xarisxian umaRles iuridiul ganaTlebas sTavazoben studentebs saqarTvelos umaRlesi saswavleblebi, ra saxis moTxovnebs uyenebs Sromis bazari saqarTveloSi iuridiuli ganaTlebis mqone pirebs da ramdenad akmayofileben kursdamTavrebulebi am moTxovnebs. kvlevis Sedegad momzadda angariSi, romelSic, ZiriTad tendenciebTan erTad, mocemuli iyo rekomendaciebi.
wliuri angariSi 2014 67
dasavleT saqarTvelos samarTlis samagistro programis stipendia
saangariSo periodSi iuridiuli ganaTlebis xelSewyobis fondi, aRmosavleT-dasavleTis marTvis institutis finansuri mxardaWeriT, kvlav warmatebiT agrZelebda 2011 wels dawye-bul proeqts _ `dasavleT saqarTvelos samarTlis samagistro programis stipendia~.
aRniSnuli proeqtis farglebSi fondis mier quTaisisa da baTumis saxelmwifo univer-sitetebis samarTlis samagistro programebidan, sxvadasxva kriteriumis safuZvelze, konkursis wesiT SerCeuli 12 magistranti kvalav agrZelebda staJirebas saias quTaisisa da baTumis filialebis iuridiuli daxmarebis centrebSi. isini organizebas uwevdnen sajaro diskusiebs sxvadasxva problematur sakiTxze; amzadebdnen sakanonmdeblo winadadebebs; es-wrebodnen sasamarTlo sxdomebs; amzadebdnen iuridiul dokumentebs; fondis saxeliT adg-ilebze organizebas uwevdnen samoqalaqo ganaTlebis sakvirao skolebsa da debat-klubebs; aorganizebdnen quTaisisa da baTumis debatebis Sida turnirebs; monawileobdnen iuridi-uli ganaTlebis xelSewyobis fondis mier magistranti studentebisTvis organizebul yve-la treningsa da seminarSi.
gansakuTrebiT sainteresoa magistrantebis mier organizebuli diskusiebis (14 sajaro dis-kusia) Tematika: ojaxuri Zaladoba; ganrideba da mediacia; marixuanas dekriminalizacia; aRmasrulebeli xelisuflebis samarTlebrivi statusi da uflebrivi mdgomareoba konsti-tuciuri cvlilebebis Semdeg; mediaciis ganviTarebis perspeqtivebi; Savi zRvis ekologi-uri da samarTlebrivi problemebi da a.S.
diskusiebSi aqtiurad monawileobdnen studentebi, profesor-maswavleblebi, Jurnali-stebi, arasamTavrobo organizaciebis warmomadgenlebi, advokatebi. eqspertebad mowveul-ni iyvnen maRalkvalificiuri specialistebi.
saangariSo periodSi warmatebiT dasrulda warmodgenili 3-wliani proeqti. aRsaniSnavia, rom 8 stipendianti proeqtis mimdinareobisas dasaqmda.
sainformacio centri da gamocemebi
saias iuridiuli biblioTeka kvlav aris organizaciis erT-erTi mimzidveli adgili stu-dentebisa da iuridiuli literaturiT dainteresebuli mkiTxvelisaTvis.
yovelwliurad xorcieldeba biblioTekis wignadi fondis ganaxleba iuridiuli liter-aturiT. saangariSo periodSi saias biblioTekis wignadi fondi 250 erTeuliT Seivso SeZe-nili da naCuqari publikaciebiT.
biblioTeka yoveldRiurad saSualod 10-15 mkiTxvels emsaxureba, romelTa Soris arian iuridiuli fakultetis studentebi, iuridiuli ganaTlebis xelSewyobis fondis samarT-lis kursis msmenelebi, aseve, sxva dainteresebuli pirebi.
saias biblioTekam, saangariSo periodSi, monawileoba miRo JILEP-is mier 2013 wlis Semodgo-
68 saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociacia
maze ganxorcielebuli iuridiuli biblioTekebis xelSewyobis programaSi. aRniSnul Sex-vedraze prezentaciebi warmoadgines amerikelma da evropelma eqspertebma da monawileebs gauziares gamocdileba sabiblioTeko qselis ganviTarebis kuTxiT. aseve, gaimarTa diskus-iebi iuridiuli biblioTekebisaTvis aqtualur sxvadasxva sakiTxze.
iuridiuli ganaTlebis xelSewyobis fondis erT-erT umniSvnelovanes prioritetad kvlav rCeba qarTul enaze maRalreitinguli iuridiuli literaturis Targmna da qarTveli av-torebis xelSewyoba maT mier axali saxelmZRvaneloebis Seqmnisa da gamocemis procesSi.
saangariSo periodSi, JILEP-is finansuri mxardaWeriT, fondma gamosca 2 saxelmZRvanelo da ramdenime gamocema ganmeorebiT dabeWda. am SemTxvevaSi, fondma mxolod beWdva ganaxor-ciela da ara gamocemebis Sinaarsobrivi damuSaveba.saangariSo periodSi gamoica:
• ganmartebiTi iuridiuli leqsikoni • germanul-qarTuli, qarTul-germanuli iuridiuli leqsikoni • iuridiuli meTodebis moZRvreba (tainhold cipeliusi) • mosamarTlis mier gadawyvetilebis miRebis procesi samoqalaqo samarTalSi (Stefan
Smiti, herald rixteri) • samoqalaqo kazusebis amoxsnis magaliTe-
bi (eTer CaCaniZe) • samoqalaqo kazusebis damuSavebis meTo-
dika (henSeli) • germaniis samoqalaqo kodeqsis saswavlo
komentari (ian kropholeri) • samarTlis qalaqi _ skolis moswavleebi-
saTvis
aRniSnuli saxelmZRvaneloebi gadaeca TiTq-mis yvela umaRlesi saswavleblis biblioTekas, advokatTa asociacias, saqarTvelos saerTo sasamarTloebs, iusticiis umaRles skolas, sx-vadasxva arasamTavrobo organizacias, studen-tebs.
staJireba iuridiuli daxmarebis centrebSi
iuridiuli profesiis ganviTarebis, axalgazrda iuristebis kvalifikaciis amaRlebisa da profesionalebad Camoyalibebis procesSi umniSvnelovanesi wvlili Seaqvs Tbilisisa da regionuli ofisebis iuridiuli daxmarebis centrebs, sadac dRemde warmatebiT funq-cionirebs staJirebis programa studentebisTvis.
6-dan 8 Tvemde staJirebis programa studentebs saSualebas aZlevs, gamocdili iuristebis davalebiTa da meTvalyureobiT, Seadginon sxvadasxva samarTlebrivi dokumenti, advokat-Tan erTad daicvan moqalaqeTa interesebi sasamarTloSi da a.S.
gasuli saangariSo wlis ganmavlobaSi, saias iuridiuli daxmarebis centrSi, Tbilisisa da 7 regionuli ofisis masStabiT, sul 95 damwyeb iurists mieca staJirebis gavlis saSualeba. staJiorTa SerCeva xdeba konkursis safuZvelze.
aRsaniSnavia, rom wina wlis nakadis staJiorebidan saias Tbilisisa da regionul ofisebSi dasaqmda 5, xolo 2014 wlis nakadidan _ 3 staJiori.
wliuri angariSi 2014 69
finansuri angariSi
saangariSo periodi: 2013 wlis 1 noemberi _ 2014 wlis 1 noemberi
saias finansuri angariSi moicavs 2013 wlis 1 noembridan 2014 wlis 1 noembramde ganvlil periods. am xnis ganmavlobaSi, sxvadasxva wyarodan grantis, Semowirulobisa da sawevros saxiT miRebulia 927,246.97 lari. aRniSnuli Tanxa, miRebis wyaroebis mixedviT, Semdegnai-rad gamoiyureba:
ARMENIAN YOUNG LAWYERS ASSOCIATION 9,179.83 lari
EWMI 185,930.84 lari
IREX 176,462.31 lari
ISFED 205,772.49 lari
NED 69,668.70 lari
OSGF 56,753.76 lari
THE SIGRID RAUSING TRUST 195,727.00 lari
WFD 12,196.65 lari
sawevro Senatani 2,420.00 lari
sxvadasxva kerZo da iuridiuli piris Semowiruloba 10,650.00 lari
sxvadasxva Semosavali 2,485.39 lari
aRniSnul saangariSo periodSi asociaciaSi araerTjerad samuSaoze dasaqmebuli iyo 128 TanamSromeli, maT Soris 62 _ regionebSi, romelTa anazRaurebis saerTo fondma Seadgina 1,552,504.40 lari. erTjeradi honorari gaica 352 pirovnebaze _ saerTo TanxiT 327,066.33 lari.
kerZo pirebze gacemul momsaxurebis anazRaurebebze, xelfasebsa da honorarebze dakave-bul iqna saSemosavlo gadasaxadi _ 400,279.65 lari.
saangariSo periodSi asociaciis mier SeZenilia 86,306.40 laris Rirebulebis ZiriTadi sa-Sualebebi, maT Soris, 42,138.00 laris Rirebulebis sxvadasxva saxis saofise teqnika re-gionebisTvis.
amave periodSi SeZenilia 38,023.21 laris Rirebulebis saofise daniSnulebis sxvadasxva mc-irefasiani nivTi, maT Soris, regionebisTvis _ 17,567.00 laris Rirebulebis.
70 saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociacia
aRniSnul periodSi asociaciis, rogorc centraluri ofisis, aseve regionuli ofisebis biblioTekebisTvis SeZenilia 2,316.25 laris Rirebulebis wignebi da sxvadasxva perioduli gamocema.
asociaciis mier organizebuli sxvadasxva seminarisa da Sexvedris mowyobaSi, romlebic imarTeboda rogorc TbilisSi, aseve regionebSi, daixarja 136,927.57 lari.
asociaciis TanamSromlebisa da wevrebis mgzavrobis xarjebma saangariSo periodSi Sead-gina 284,506.79 lari.
asociaciis ofisebis qiram Seadgina 82,163.90 lari.
amave periodSi organizaciaSi gaweulma kavSirgabmulobis xarjma Seadgina 62,212.48 lari, maT Soris, regionebSi _ 12,752.38 lari.
saangariSo periodSi asociaciis saxsrebidan xarjis saxiT mTlianad daxarjulia 2,773,869.50 lari. aRniSnuli xarji, wyaroebis mixedviT, Semdegnairad gamoiyureba:
ADRA 8,643.66 lari
ARMENIAN YOUNG LAWYERS ASSOCIATION 7,808.31 lari
BFDW 251,338.22 lari
DRC 117,255.38 lari
EHRAC 16,197.20 lari
ENPI 12,332.22 lari
EUROPEAN UNION 309,948.79 lari
EWMI 660,467.04 lari
IREX 300,187.63 lari
ISFED 195,740.28 lari
MAPT 99,026.28 lari
NDI 106,067.15 lari
NED 68,849.81 lari
OSF 108,264.31 lari
OSGF 188,718.82 lari
SIDA 193,977.59 lari
THE SIGRID RAUSING TRUST 129,046.81 lari
wliuri angariSi 2014 71
72 saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociacia
saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociaciis mmarTvelobis
organoebi
2014 wlis noembris mdgomareobiT
gamgeobis wevrebi
kaxa koJoriZe _ Tavmjdomare
nino baqaquri _ Tavmjdomaris moadgile
besarion abaSiZe
besarion boxaSvili
ekaterine gasitaSvili
Tamar gurCiani
mixeil dauSvili
giorgi zedelaSvili
nino TvalTvaZe
naTia kacitaZe
naTia kapanaZe
nino lomjaria
aleqsandre ruxaZe
nino suqniZe
TinaTin Selia
parmen jalaRonia
sofo jafariZe
mixeil jaxua
xaTuna WiTanava
Tamar xidaSeli
TinaTin xidaSeli – SeCerebuli aqvs wevroba
aRmasrulebeli direqtori
Tamar gvaramaZe
regionuli ofisebis xelmZRvanelebi
aWaris filiali _ gia qarcivaZe
quTaisis filiali _ giorgi WiqaberiZe
rusTavis ofisi _ ekaterine favleniSvili
goris ofisi _ qeTevan bebiaSvili
Telavis ofisi _ marex mgalobliSvili
ozurgeTis ofisi _ Tamaz trapaiZe
duSeTis ofisi _ sergo isaSvili
zugdidis ofisi _ nino xuxua
wliuri angariSi 2014 73