~ -

CuQc Thi Ngay Sang I~o Vi~t Nam"Hfinh dQng vi M6i tnr(:mg"

CHI TI~T DUo AN

1. T~n d\l an:XH.y dl!ng mo hinh Rll'ng cf!ng d6ng va Ngum ngheo O vung d~n tt)c thii.u86 mi~n nui tinh Ngh~ An -To develop the model of "community forestryand the poor"for ethnic minorities living in mountainous areas of NgheAn province.

2. Bja di~m d\l an:Xa xa LI!Q11g, huy?n Tuo'ng Dl1C1I1g, tinh Ngh? An

3. Khu Vl,tc dja lyN6ng thOn mi~n ndi cao

4. CO' quan/ca nhfu1 thllc hien:Khoa N6ng Lam Ngu- Truimg D~i h9C Vinh (FAFF-VU)

.Tnr(jng D~i h9C Vinh (VU) la tru(jng d?i h9c da nganh cu.t vun£ BicTrung B~. vu du9'c th~h l~p ro na.m 1959.

.Khoa N6ng- La.m- Ngu (FAFF- VU) la mQt trong hai khoa dao t(;Lo k.Y Sl.tda.u tien cua D~ h9C Vinh da ngitnh. FAFF- VU du9'c thanh l0?+p lu n~m2002, do B<? Giao dl,lc va Dao t~ thAnh I~p, theo Quyet djnh s6 1715/QD-BGD&DT-TCCB (ngay 17/4/2002) t~n CO' sO- Kboa Sil1h-Ky thu~t

NOng nghi~p-.F AFF- VU hi~n c6 39 can bC;;, trong d6 c6 2 Ph6 Gi;;o su. 4 Ti~n si, 7

Th?C si va 28 ky $U, cu nhan c6 chuy~n m6n Sinh h9C-M6i trl.t(mg, NOngnghi~p, Lam nghi~p, Thuy san, Kinh t~ nOng nghi~p, x:[ hr,i h9C, Dan t~c

h9C, Gi6i va Ph;;t tri~n..FAFF-VU c6 15 can b<) c6 nhi~li kinh nghi~m (tu 5-10 nam) ho~t dr,ng

trong rinh v\lc N6ng nghi~p, L{un nghi~p, Thuy Sal1, xo.; d6i giam ngheova phat tri~n n6f1g thOn 6 vung Bftc Trung BQ y~ Vi~t Nam.

.CO' c~u t6 ch~c cua FAFF- VU:-Ban chu nhi~m khoa: 1 TrlICmg khoa ya 2 Ph6 trllOng Khoa

-3 T6 b6 1110~:.+ B() m6n NOng nghi~p+ BC;; m6n Thuy san+ ~ m6n Khuy~n NOng va Ph.;t tri~n NOng th6n

.Muc ti~u cua FAFF- VU: G6p phc1n vao cOng CIl<)C phat tri~n san xua:t cac

ng~h N6ng nghi~p, L~m nghi~p, Thuy san va xoa d6j giam ngheo, phattri~n n6ng th6n yi:lf1g Bilc Trung B<) va ph\l c~.

~

~11~'!J::.-l n I

1.-i ( I J'

J ( .

i;

Ii ~

O 6 r~ 2005

u

IHT7 :Ci\t <:;00c £0 "new 08 9Nn~~ ~H8 HN~HN IH~ IaS~~ : WO~~/6ct7t7£.C:R£0 : 'ON x~~

.

.

Chl.lc nang, nhi~m v1;1:Dao {~O ngu6n nhan It,rc c6 (rluh d<? cao vc khoa h9c & c6ng l1gh~ trong11nh VI!C N6ng La.m Nglf nghic?p va Phal tri~n N6ng th6n.Nghien clru va chuy!n giao cac khoa h9c & c6ng I1gh~ [ien b<? trong linhV1!c N6ng U.m Ngu nghi~p v?1 Phat tri~n N6ng thOn.TII van cac chinh sach v~ khoa h9C & c6ng ngh~ tIong linh vt,rc NOngLfun Nglf nghi~p va Ph.it tri~n N6ng [h6n.Tri~n khai cac hoC,1t dt?ng xoa d6j giam n£heo, pha[ tri!n c9ng d6ng: vapha[ rrit,n nOng thOn b~n vrtng.H<;1p tac trong nutJc va qu6c tr:: tro!lg cac 11nh VIo;IC dao t~o, nghie:11 c(ru vatri~n khai, chuy~n giao khoa h9c & c6ng ngh~, xoa d6i giam ngheo, baov~ [ai nguye:n m6i [rlIOng va pha[ tri~n b<!n vUng.

Ngu6n [ai trQchfnh cuaFAFF~VUNgu6n nga.n sach Nha nlIaC (do D~ h9c Vinh quan Iy) vt d~o t~o d~i

hoc, sau dai hoc.Ng~n sach. Nh.a nl!6't: va dia phuong ve; cac ho'.lt d~ng nghi~n ctlu & tri~n

khai (cac d~ tAi khoa h<?c & c6ng ngh~).Nga.n sach tu cac t6 chuc pht\t tri~n thong qua cac chuon£ lrlnh, dt,r ;iJl

phat tri~n.M9[ s6 d\;X M da va. dang tri!n khai tIong thOi gian gan day «(U 2002):Ti:r khi thanh l~p dn nay FAFF-VU da quan ly 2 dt,r an phat tri~n.Dt,r an "Sinh kl, b~n v11'ng Ct huy~n Quy Clfl.u-Ngh~ An" do PARTNERS

t~ trr;J (2003-2006).D1! an .'Sinh k ben vih1g va phat tri~n n6ng th6n vUng B£c Trung B<)" do

SIDA tffi trr;J (2004-2009).Oic d1,I an nay da va <1ang tin hanh va du9'c cac d6i tac danh gia d~t k![

qua t6t.

s. Dia chi lien h~:Ten cua t6 chlrc: Khoa N6ng La.m Ngl!- TnrCmg D~i hQc Vil1hf)ja chi: 182 Le Du~. thanh ph6' Vinh, Ngh~ AnDi~n tho~: 038-552492 Fax: 038-855269 Email: faff_vu@yahoo.comT~n ng\loi chiu trach nhic$m v~ dl! an: TS. Tr~ NgQc LanCh(rc V\l: TruCmg Khoa N6ng Lam Ng\lJ;)i~n tho~: 038-847011 Fax: 038-855269 Email: faff- vu@yahoo.com

6. Tai khoan ngAt1 ha\1g (Tai khodn (.'ua Trul1l1g I:>~i hQc Vinh):Ttn chu tai khoa.n: PGS. TS. Nguyen Dinh HuA.n (Hi~u trl!l'mg DH Vinh)

s6 tai khoan : 945-011..19T~i nga.n hang: Chi CI.lC Kho b~c Ngh~ AnDia chi ngan hang: ThAt1h ph6 Vinh, tinh Ngh~ AnTai khoan ti~n do-la : x_.. ti~ d8ng : x... (Xin danh dAu)

2

"hel.1 "ON X~.:I 08 9Nn~1 J~8 HN~HN IHJ IGS3(t:j'tG:0't S00G S0 6Gpp£S8£0 :

NO1 DUNG D{/ ANII.

(1) t)i~u ki~n kinh t~- xa h9i cua xa xa LuC?'I1g (huy~n Tuong Duong- Ngh~ An)

.~gh~ ,An}a [inh c6 di~n [ich tt! nhie.n 1.637.06gha, trong d6 yllng 11ui chim 3/4 dientlch cua tmh. Vung nui Ngh~ An la noi sinh s6ng cua kho.ing 800.000 ngu<ri thu6c.8d~ t<?c kha~ nhau, trong d6 chu y!u la cac dan t<?c fr Ilgl.lC1i nh1I Thai. H'MOng. i<hC1Mu, DanLal, d Du, Ta)' Po9ng.

.Vung nui Ngh~ An hi~n dang ph.ii d6i m~t v6i thich thlrc 16'n la suy Iboai tai nguyenri:n1g va d6i ngheo. Vung nui Ngh~ An la m()t trong bi1 vung ngheo tlh.;;.l clla Vi~tNam. Di}c bi~t, doi s6ng cua ngl!(:ri dfin mi~n nui Ngh~ An ma chu yu la d611g ba"ocac d.:tn t<?c it ng1Iol (Thai, H'mong, Kha Mu, Dan Lai, O Du,..) COtl CVc ky ngheok116 v6i kho31'1g 60% s6 hQ ngheo a6i (gi(Ji h~n ngheo d6i100.000dong/ng1IOi/thang). Mrit 16p tham thvc v\it do hlnh thuc quan ly va ky thu~tlfim sin~ kh?ng phu h9p la m~t trong nhi!ng nhUng nguy~n nh~T1 chinh gay l1~11 vol1glufu1 qua.n V~ t1nh tr;:u1g SlJy thoai rlnlg va ngheo d6i cr vung nui cao cua Ngh? An.

.NglI<ri dan xa Lu<,1ng chu y~u sinh s(,ng nhO' vao ngu61111!c cili1 rirng va aa't rln1g.

xa xa LU'c;mg (huy~n Tuo'ng DIIQ'ng) la xa dfin t9c thi~u s6 vu11g 11ui cao Ngh~An. xa c6 t6ng di~n trch tt! nhi~11 la 11.576,80ha, lrong d6 chu yu la d[t c6 d<) d6ccao: D:1't lam nghi~p c6 rirns thL'r sinh 5.483,1 ha; Dtit d6c chl!a $U d1:1ng 5.922,3ha(dfit r\1'ng b d~g ca.y b1:1i, ngheo ki~t); S6ns :)u6i 107,2ha. Dfit n6ng nghi?p (c6 u9d6c thii'p <25(): 18,7ha (Di1'l tr6ng cay hang n~m 9,Oha; Dtit l(ia nu(jc chJ c6 4,Oha;Dfit V11On t~p 7.0ha; D:1't tr6ng ca.y lfJ.u 11a.m 12,Oha; D:'it m~t nLJ6c nu6i thuy san

2.7ha; D~t chuy~n dung 30,6ha; Da:t d 15ha).

xa xa LIIc;mg c6 6 nh6m dQn t9c thi~u s6 cung sinh song: Thai, KhQ' Mt:i, H'M6ng,ddu, Kinh. Hoa. T6ng dfin so la 4642 ngl!ai, 877 h<? (Trong d6 Thai: 510 h~, 2578nglI(:ri, Kil1h: 172 hC?, 827 ngl!Cri, KhC1 Md: 141 h9, 787 ngl!(:ri. H'Mong; 54 h<), 370

ngl.I()i va cac nh6m O Du, nguoi Hoa)..xa xa LIIc;mg thu9c ;\a nghco vUng T1ui cao, c6 t6i 50.6% s6 h~ thu~c di9n h~ d6i

ngheo (446 h9) (gi6i h~ ngheo d6i 100.000d6ng/ngII0i/~ang).Sinh k~ cua ngum dftn xa L\!<?"11g chu yu v~ la lua r~y va khai thac tai nguycn

rl'rng. xa xa Luc;mg c6 da:t n6ng nghi~E ft, trung blnh chi c6 41m21 nglIUi, c1¥c bi?tru~ng nu6c l~ cang it, trung blnh 20m I nglIm, d6 la m~t tro ng~i r.S.t 16n trong cu~c

s6ng hang nsay cua ng\1oi dfin xa Ll!9r1g.Qu.Y dii't r~g r~t h~n hyp, binh qu~n 2 ha/h() ya la rlmg ngheo ki?t (c~y b\:li ya laulach). Canh tac 11Uong r:\y truy~n th6ng tren di~n tfch 2ha d6 kh6ng du thm gian cho

dfit ph\lc h6i. Ap ll!c nhu c~u b(rc thi!t ve lucmg th\,l'c (l\ia. sAn, ng6) trong khi ch\1akip thich (n}g v6i ky thu\lt canh tac m6i dan dtn h~u qua d.{t doc c!'in c6i nbanhch6ng va hi~u qua san xu.S.t tha:p kem, v~ khOng th~ nao du ll!<mg th1fc va r6i d6i

ngheo. c(r dai d:1ng.Suy thoai ri:rng. suy thoai d.ft d6c va aoi ngheo ]a vong lu5n qu.'ir1 cua 11guC1i dftn t9c b

xa xa Lu<?"11g cung nhu b "i)ng vung cao Ngh? An.

3

08 9Nn~1 )~8 HN~HN IH) IaS3~6cvv£S8£0 : "ON X~~ItJGG :01: S00G S0 .new

(2) cac van tJe d., cln nh;im giai quy~t va [y do cin phai fim gi:li phap cho viin d~du

Hj~n nay. cac chfnh $ach d6i v6i rUng (Giao d.:;.t khoan rling. D6ng clra rUrlg) <1a dem lainhUng thay c!6i tich C,:!C y~ m~t bao v$ ya ph\,Jc h6i tai nguyc11 rtmg. nhung ciing nay 5inht)hi~u van d6 dan den tlnh tr':tn£ chl1a 6n djnh trong cu~c s6ng cua 11gl1C.1i dan t<?c thi~u s6yung l1ui. H<? ch\!a kjp thfch I1ng v6i cach $an xur;,t m6i tre.n ph~ dat rUTig h<1n hep duacgiao. hC? chl1a tllTl dl1,!c h\I6ng khac ph\,Jc khi ngu6n thu rlh~p r.:;.t quan trC?ng tlr ;.in1g dakh6ng duC!c ph~p khai thac nhl1 trl1crc da.y.

M~c du di?n [ic.h xi:rr1g va do1t rUng 6 Ngh~ An da giao la rfit 1611 (561.026.84ha) SOTig ve:th1,lc chl!t chua c6 ml!y [hay d6i, rm1g vlln t~p trung lrong cac Lam trl1Ong, Doanh nghi~pnha nU(1c. vao n~m 2002, a Ngh~ An c6 19 LfJm truOng Quoc doanh y6i 1.090 lao d~ng.hi~n quan 1y m<?t dili:n tich rimg/dat lam nghj?p l~ 457.090,8ha, trung blnh m6i c6ngnhan lam tru(mg quan Iy 419,4ha) cao g~p han 200 I~n muc blnh quan cua cac n6ng h<?duCJc giao dl!t l.1m nghi~p a dia ph\Idng. Trong hoan canh d6 c:ic l:lm [n.rCmg ph6 bientinh h.~ng .'phat canh thu t6" th6ng qua giao khoan l':ti cho cac h~ dfm ho~c tha n6i chocac hinh thuc khai tbac bfit h9p phap. Chinh vi \I~y, m~c du ty lli: rimg che phu trong toantinh c6 tang (tang khoang 6% sau 6 n~m. 1994 -2000), t)hung lham ri:rng [" nhi~n vftl1ticp tl.;lc bj x;lm ht;1i, nh{(( la v~ ch:it [119'r1g rlrng; va suy thoai ri:rng van ditn ra lrong khuvt;rc do cac doanh nghi~p qu()c doanh va cac t6 chuc nha nu(1c quan ly.

Phan tfch nhu cAu cAn phai c6 d\.l Hn

Nguy~n nh~n suy tho[ti [ai nguy~n rlrng va Q:it rtmg chu yeu l~ do phUOTig thac quan Iyt~p trw1g dan dn tinh tr~g sa hi:i1l k116ng rG r~ng, $cr hUu lOan dAn c6 I1ghJa la m9i ng-uC:ri d~u la chu. song tren [h1,lc t~ la v6 chu. Quy~11 huOr}g lqi kh6ng gi6'i h~n. ai c(jng c6kha nal1g tip c~n ngu6n l,!i va duCfc m6 ta nhu la hlnh [h(tc tie'p C~11 m&. hay con dl1,1Cg9i la tlnh tr~g "cha chung kh6ng ai kh6c.'. S" suy tl1oai tai nglly~n rLmg l~i la I1guy~nnhftn d.in d~n d6i l1gheo a mien nui. D~c bi~t d6i v6i nguOi n6ng d~ vimg nui cao. noima c6 de::n 70 ~ 80% ngu6n thu nh~p cua h<? gia dinh la tit n)ng n.r nhi~n.

Giao d~t, khol1n rIl'I1g cho n6ng h9 hi~n dang la giai phap huu hi~u va dang d\ICfC k11uycnkhich. Song cGng tu d6 nay sinh va:n Q~ kinh tc -xa h~i theo chit!u huc1ng kh6ng thu~nlC?i. d6 la qua trlnh t~p trung ruf.Jng d{ft vao m<?t s6 it nguOi c6 di~u ki~n kinh te va ngu6T1l,:!c, con m<?t b<? ph~n d;1n cU se c6 rr;,t i[ dfIt rlrng. Ti:! d6 dAn dt::n s" ph.'1n hoa giau Tigheong~y cang tang, ngltai ngheo cang ngheo h011 va ti~m ~n s" m:it 6n c1inh xa h9i.

xudt phat tu nhu cAu thl,rc ti~n Ja c~ phai c6 nhung hanh d~ng C\1 th~ dS c6 th~ sir d\lngb~n v1)ng ngu6n tai nguye.n rlmg nhftm ng~ ch~n S\I suy thoai rUng va g6p phAn xoa d6igiam ngheo cho cQng d6ng da.n tQc thie~ s5, cAn phai c6 cac Ch\I011g trinh va dl/ an h6

tr<! kinh phi va ky thu~t cho ngui:Ji d~n d~ th\Ic hi~n rn1,1c tjeu n~u tr~n.

Chung t6i da c6 hai ngay (21-23/4(2005) khao sat v~ lam vi~c sO' b~ vcri UBNb xii va da

phong v.'!:n m6t s6 h6 da.n xa xa Ll,1qng, huy~n Tu.dng DuO'ng; va d~ nh.~n du.qc .')\r unghQ, nh.1t tri c~a chinh quye:n va ng\IOi da.n dia phuO'ng trong vj~c thi~t ke tri8n khai ho~t

QQng d\l an giup xa.y dt,mg khu ri:mg ct>ng c16ng ~ho n~uoi ng~eo g~F p~fin, t~~ 1~~ nguo~l\!c $inh ke' b~n vUng, "oa d6i giam nsheo cho dong bao dan t9c thleu so va bao t6n. phat

tri~n rlmg a xa Lu<;Ing-

Ly do ll.Ia ch9n m6 hlnh dI.I an 'IRtn1g c9ng d6ng vit Ngu()i ngheo"

O Vi~l Narn) v! phU011g di~n gil1 tr! ngl.l'()i ta ~hftn chia thanh,3 lo~i r~g: R.tmg d~c dlclng(VI,1C1n Qu6c gia. Khu bao t6n t.hi~n nhje.n), rlffig phong h<? ya n}ng san x:udt.. ve ph\Idng

di~n quan ly, c6 3 lOC;ii ~g: Ri:mg nha nu{j,c (do Nha nuac quan ly), rlnJg ~ nh~n (d~n6ng h<? va ca nhf\n quan ly s\r d~ng) va rung cf,1ng d6ng (do ct!Jng d6ng ban lang/xa

4

1t:J£G :01 ~00G ~0 "hew 08 ~Nn~l J~8 HN~HN IHJ IaS3~ : WO~j62vv~S8~0 : "ON X~~

quan ly). Ri:mg c<>ng d6ng la gl? -Rmlg c~ng d6ng la n)'ng do cf:>ng d6ng quan Iy va sird¥ns. vi m~c dich chung cua ca ct?ng d6ng. c6 nhiing lu~t I~ dta phlIonS v~ quan ly. sud~ng tuy thu<>c vao tlmg c()ng d6ng.

T'llj vung nui cao huy~n T\Iong Dl!ong n6i rieng va Ngh~ An n6j chung, tru6c day khirlmg con nhi~u, da (img t&n (~i m( ph6 biE:n hlnh thuc quan ly rlmg c<?ng d6ng. D~y lam<>( hlnh thuc quan ly c6 y nghia t6ng h9P kinh t~ -xa hl7>i- m6i [rUlJrIg va Juon gan b6v6i, tht che va kjcn thuc d!a phlIcnlg, van hoa (I11y~n th6ns cua cQng d61lg cac dAn (l7>cthi~u s6. Rlmg c()ng d6ng la nai cung cffp nhieu san ph:1rn ph~c V1,l ho':lt dl7>ng kinh tc d:1nslnh cua cac hl7> gla d1nh trong cl7>llg d6l1g, la l1ci t'.1o c(j hl7>i cho ngum nghco tjcp c~n v<.'1ingu6n tai JJguytJ). Hi~n nay hlnh tht'rc qua11 ]y nay dang bj miil di do nhUng thay d6i(rong hc;: th6ng chil1h sach v~ dflt dai, do s~ d9c tOn cua quan Iy ri:rrlg nha nlI6c tru6(; d&yva xu huOng quan ly rimg t\I nhan hi~n nay.

Trong th'!c ti~n v~ quan Jy rinlg. h~ th6ng quan 1.Y rlrng nha 1l1I6c (Khu bao t6n thitllnhicn, VI1C111 Qu6c gia, ri1ng do Lfun tr\ICn1g qu6c dOaJ1h quan Iy) chi t'ilP trullg vaonhi:h1g khu v~c nha:t dinh. th\IOng la rtrng giau. Hc;: th6ng qu8n ly t\I nhHr} (Mlg dii giaocho n6ng h() ho~c tu nhan) cung ch1Ia phu h~t dugc toan b~ di?n tfch rirng collll\li. Trongkhi d6.nhUng khu r~g hi~n "v6 chu.'. cac d!a ph\Iong gjU: ]~ quy dAt/rin1g dl! phong. c6th~ giao cho cac lang ban quan 1Y v6i hinh th{rc (Ung c9ng d6ng. Thl!c titn trtT1 cho th~y,mOi ban lang c.in phai c6 cac khu rlmg cl7>ng d6ng du 16n, d~ giam b6t ap l\;tc va dii\c bi~td~ taJ1g c(j h~i cho nguOj ngheo dugc tip c:}n ngu6n tai nguyen v6n gliT1 b6 v6j cu~cs6ng hang ngi1y cua h9.

Cu9c s6ng cua cac c()ng d6ng d~ t~c thi~u s6 vi:Jng cao v6n g~ b6 v<1i rm1g nuj. quanhi~u tl1 h~ ng\I(yi dA.n da tIch luy v6n kicn th1'1c d!a phuong (rong ho<:1t d()ng sinh k~.rfitnhi~u nhUng kifn thuc truy~n th6ng d6 la. b~n vl1'ng va thich h9'p rat t6t trong hoan canhd!a phuO'ng. Nha sI! da d~g v~n hoa mil. cac c~T1g d6ng dAn t~c thi~u s6 vung cao dasinh s6ng vi1 thich nghi rftt t6t v6i s\l da d~ng sinh thai d vuns cao nhi~t d{ji dc1y bind<?ng. Von kic!n th(rc ban d!a truy~T1 th6ng cua d6ng bil.o dAn t~ thi~u s6 la m9l tainguy~n ya,n hoa l-At quy.

ThCJj gian tr6i di da lam trC?c hoa nh\hlg canh rirng b~t ngan, ca.c ]6p th h~ gia lang cungthay nhau v~ v{ji t6 ti~n va mang theo nhlrng kie;n th(rc v~ slr dyng tai nguy~n rung. S~thich (mg vtJi di~n tfch rlmg h~n hyp du<!c gjao khoan cung nhu s~ x:1m Ilh~p nhlrng kic'nthlrc m6i ro b~n ngoai da lam mai m9t ki~1) th(rc dia phuOT1g. V 6n ki~n thuc ban dia dangngay cang bi suy thoai, r:I.t nhi~u kie'n thuc t6t dang bi m~t di. Vi~ danh gia va phattri~n kin tht'Xc ban d1a truy~n th6ng cua cac ct,ng d6ng d~ t~c vung cao dang la v:fn d6blIc xuc. R~t nl1i~u kic'n thuc ban d~a cua nguOi df1n vUng cao sc ggj suy cho chung tanhUns giaJ phap van hoa va cic bic;:n phip ky thu~t hQp 15' dl; quan ly va si1 d\lng t6t holl

taj I1gltyen ri:rng va da'[ ri1ng.

Ro rang vi~c phuc h6i phl1ang th(rc ql.1all 1.Y ri:rng c()ng d6ns va phat trit:n ki~n thlic bandia bang c~ch x.ay d1;n1g mOt s6 m6 hJnh di~m la r~~ c:in thi~t v~ c6 y,."ghia thie( thl,Ic d~iv6'i c~ng d6ns da.n t~c thi~u s6 nha:t la nh~g ~gU(,11 ngh~o (j ml~n nul. Nh6m ch~yen glada nganh va li~n nganh v! NOng La.rn Thuy san, Pha~ tn~n n6n¥ ~6n, ~a.m ng~.l~p. c()ngd6ng, M6i truCmg cua F AFF~ VU v6i nhUng kinh nghl~m v6n co, se p?6] h9'p VC11 .cac C~1

b~ d!a phu~g va nguOi da.n t~i xa xa Lu<;1ng. ~ay ~1;n1g m~ h11lh. rlffig c,,~g d61lg ~~ang1IOi J)gheo. n sv thanh c6ng cua m6 h1nh dl~m, se khuy~n ngh! ca.chr(thuc. ph~t tn~.~va md r()ns h1nh th(tc quan 19 c"ng d6ng nghe.o nay tren di~n rQng rt nh~t la (j m16n nul

Nghc;: An.

s

J~S;:2:0t £00c £0 'n-ew 6cvv£S8£0 : "ON x~~ 08 9Nn~1 J~8 HN~HN IHJ IaS3~ : WO~j

(3) D1,l an g6p ph:1n giai quy~t van c18 cI6 nhlr sau

..Ml;Ic ti~u chung: ThOng qua vi~c ql.li:m 19 c~ng d6ng CU;j Nh6m ngheo va ~i:c dl,lngben vOng tai nguyell rilng b~ng ~g cyng d6ng, t~o ]~p sinh k Mn vitng, g6p ph:1nxoa doj giarn ngheo va bao v~, pha[ [ri~tl [ai ngu)'~n rirng a vung dan t.()c thieu s6 bxa xa Llf<;1ng (huy~n Tu<mg DII<mg- Ngh~ An).

.Dl! angilij quytt cac van dt trcn btmg cach :

-D~ ngh! chiJ1b quy~n dja phu(1r)g (Aa xa Llf9I1g va huy~n Tuang DlIcmg)giao cho cac c~ng d6ng ngheo quan ly sir dl;lng cac khu rimg hi~n dangdo xa quan ly (cap giay qu)'en si:c d~ng rlmg va dat rLmg).

-Xay dl.J11g 2 khu rLmg c9ng d6ng do 2 nh6m h<7> ngheo a hai ban quiin ly(m6i khu rlrng khoang 70-100 ha, C6 bi~n gi6j, Bang quy djnh,...) : BanLo va Ban C~a Rao J.

+ Khu riIng su6i N~m M~ (Ban Li1).

+ Khu rullg Hu6i Ta La (Ban Clra Rao I).

~ Tr6ng cc1c ca)' cho Sful ph~m ngoai g& trong cac khu rLmg cQng dong

ngheo (May tat, Tram hu<mg,...).

-Pha.[ tri~n cac kit::'n thuc d~a phlrong hc;1p ]y va cac tac dtJng ky thu~t lamsinh phu ht;1p d~ rlmg xlU'lh t6t va cho san phAm ngo~i g& {NTFPs).

-Ban quan ly ri:rng do nh6m ngheo tlf d6 xua:t.

-Ban quy tI& quan 19 va sir dyng r~g do nh6m ngheo tl! xa.y d~g.

(4) Tinh sling t~o cua giii phap Rung c(tng d6ng va NguOi ngheo

-Tlnh sang t~o cua giai phap nay la a chO 'RUng c~ng d6ng va Ngl.l~nSheo' hf!i [1,l cac yu t6 ph.4t [rit:n b~n vitng cho c~ng d6ng nshco va bao

t6n tai nguyen ri)'ng.+ PhI,IC h6i va phat tri!n ph\Icmg th(rc quan Iy rUng c~ng d6ng, ~c bi?t la cho

c~ng d6ng nguOi ngheo (Th~ che' dja ph\IO'ng).+ Bao v~ va phat tri~n tai nguy~n ri:ms : cay r1:'rt:1g va. da:t d6c.+ G~n kE.t sinh k b~n vI1'rJg cho nh6m ngllOi dAn t~c thi~u s6 ngheo d6i va

quan 15' n1ng a vung cao Ngh~ An.+ G[n kt phat trib cac kif.n thuc d!a phl.long hc!p ly va cac l;1c df!ng ky thu~tlarn sinh phu hQp d~ rlms xanh t6t va cho san ph~ ngoai gO (NTFPs).

+ G6p ph!tn xoa d6i giam ngheo.

(5) D" an se tac; dQng tr"c ti~p r:l@n nh6m nguirl ngheoNh6m nglt<ri dful t9c thi~u s6 ngheo d6i (Thai, Khd Mu) xa xa LuC1J1g.-Nh6m ns\1ai ngheo Ban L(:J : 126 h~ (648 ng\1ai Thai, Khd Mu, Kinh)..Nh6m nguCri ngheo B-ln Clra Rao I; 96 h~ (445 nguOi Thai. Khd Mu, Kinh).

6

t::jvG:01 S00G S0 "neW 08 ~Nn~l J~8 HN~HN IHJ IaS3~ l-JO(:J.::J6cvv£S8£0 : "ON X~~

(6) cac tieu chi thanh cong cua d1! an

.T6 ch\'tc du<!c 3 cut?c h"i [hao cung tham gia v~ kin [h«c ban dia truyen thongtron!l CI\lan ly, s\r d1,1ng ri.mg va d~t rimg, lu~t t~c dia phuo'ng ,,~ rimg va dA't rtn1g.

.Gieo tr6ng duqc 10.000 c~y M,qy t:it, 10.000 ca.y T~ huang.

.XAy dL;mg dll'!C huong It{jc cap biin va x[ v~ ca ch! [':l quan tai nguycn thi~nnhi~n n6i chung trong bao v~ tai nguycn rlmg, kc' c.i phan rimg (U nhan va rirngdo nha nl!aC qucin Iy.

(7) cac chi tiet khHc ve dJ..I an.Mf;>( di~u may man la trong khoang thoi gian ti:! naIn 1995 c1en Tlay, khi ti~11 hanh

nghien ct'ru d~ a11 BMT-021 cua Chu011g trinh ngbicn cliu Vi~t Nam-H~ l_an(VNRP) (1995-1999) va tham gia cac dV an nghi~n c~ khac (199:5-n~y); chungt6i g:}p m9t ~6 khu rlrng ct?ng dong va da rat quan tam nghi~n ct'ru v6 quitn Iyrlmg cf!!ng d611g tr~n Th~ gi6i va da khao sat danh gia 9 khu rlnlg c9ng d6ng cons6t l~i cua khoang 60 bal1 lang d vUng nui cac huy~l1 Al1h Sdn, COIJ Cu6ng yaTudng Duong (tinh Ngh~ An), rut ra 10 bai h9C kinh nghi~m (da c6ng b6 trongsach va bao cao [~i 4 h~i lhio khoa hQc trong nllac va 2 h~i thao khoa h<?c qu6c

te)..Di~u tr~ trd lftu nay ]a lam sao df:. xay dl.II1g d1!,!c cac mo h]nh quan J.Y ri:!ng

c9ng dong nay tren th1;Ic t, nhtrng cho dn nay van chua c6 dip th~ hi~l1 l1hul1gbai hQc d\IQ'c ti:! cac khu rlmg cQng d6ng ci:Ja cac d~n t~c Thai, Kha Mu, Dan Lai,Kinh d mi~n nui Ngh~ An; va d~y la dip chung t6i bay to y tuang va m6i qU3J)tfun cua mInh. hy v9ng g6p th~m sang ki~n nho ,,~o Cu9c Thi Ngay sal1g T~oVi~t Nam- Hanh d<?ng vI M6i truo-ng nam 2005 do Ngfin hang Th~ gi6i t6 chLtc.

7. Xin tr1i lOi th~m cac c~u hoi sau day:

7.1. Tac dt)ng cua d11 an d~n mOi truang va c1oi ngheo:SI! suy thoai m6i tr1JC1ng, d~c bj~t la tai nguy~n ri:mg do nhi~u nguy~n nh~n khacnhau, nhtmg chu yu la do ph1Jong thlrc qu&n ly ri:mg va d6i ngheo. Stf phat tri~n cuaquan 19 rlmg nha nu6'C va ql.lan 1<; rin\g [\1 nhtln [0 ra khong ma:y hi~u qua d6i v6ivung nl'ii, ncri v6n da d~ng sinh thai va da d~g van hoa. SI! suy thoai cua quan lyrimg ct)ng d6ng da g~y n~n sV suy tl1oai tai nguyen rLmg v~ d.1y nh"i:ing ngl1ai ngheora xa ngu6n tai nguy~n v6n gfin b6 v6i dCri s6ng cua h9.

Vi~c ph\lc h6i ph1JcmS th(rc quan 1y rimg tren cd si:J c9ng d{,ng vm cac m6 hlnh rirngcODg d6ng a1J9C xay dvng khOng chi g6p ph~n t~o ngu6n [hu nh~p b6n vUng choc~ng d6ng d~c bi~t la nguOi ngheo. ma con khAng ainh mQt ph\1ong th(rc quan 19rimg trUy~n [h6ng trong vi~ bao v~ tai nguyt.n rirng va bao v~ m6i truc:mg. Cung v6'iqu~ ly ri:rJ1g nha n1I6c va quan 19 ri:mg tu nhan, quan ly ri:rng c<;>ng d6ng se t~o n~nh~ th6ng quan ly rirng b~n vUng a vung nui, g6p ph.4n phat trie'n b~n vung n6ng th6D

va bao v~ t.ai Dguy~n mOi tr\1bng vung nui cao.

7.2. Kba n!ng nb;in r~ng:Hi~n nay a mi~n nui Ngh~ An va Vj~t Nam c6 r:1:t it cac khu rlmg c~ng d6ng cond\19'c giu l~i, ntu COl1 chi la cac khu 'rlmg ma'. D\f an d\1<!c ch~p nhf;ln c6 nghia la setfch lu.9 d1ICfC nhih1g kinh nghi~m ve. ph';1c h6i va phattri~n rimg c~ng d6ng va ngl1CtiIlgheo. D6 la baj h9C quy de phat tri~n nha.n r(,)ng m6 hinh RUng c9f1g d6ng va Ngl!Cri

ngheo d vung cao Ngh~ An n6i ri~ng va Vi?t Nam n6i chung.

7

08 9Nn~1 J~8 HN~HN IHJ IaS3~1~5~ : 01: 500~ 50 .n-ew 6Gvv£S8£0 : .Ot~ Xt!.::1

KEHOI;\CHmvcHIENIII.

D61 TUQNG HUONG LQI V A cAc BP.N THAM GIAIV.

1. Xin cho bi8t ai Ia ngU'Oi hu6ng lqi dl,r an va cO' qUa11 thlfc hi~n se lam thSnao d~ d~t dut;1c thanh qua d6?

Nh6m hudng ICfi la nhUng nguOi ngheo d Ban Ld va Ban CiIa Rao I (xa xa

LlICfr1g).2. C6 ai trong s6 d6i t\Iqng hu6ng lQ'i lham gia vao qua trinh hin ti1i trQ', l~p

k~ ho~ch va thiat ka dIJ an? N~u c6 thl hin cho bi~t chi ti~t c1;1 th~.Qic can bl! xa va ban cung v6i 20 ht? dftn da tham gia vao vi~ danh gia nhu c:1u va

ban v~ xa.y dt.JTlg dl,l an trong cac ngay 21-23/4/20U5.Chu t~ch x'! xa L119"g: LUO'J1g xuan ThangTf11Ong Ban Ld : L~c van TmhTrLrOng B3n C\ra Rao I: Vi Van Suu20 ng11C1i dftn ngheo d Ban Lb va ban Cl.ra Rao 1 (xa xa LLr9T1g).

3. S\I tham gia cua d6i tl1Q'ng hU'6ng lQi trong qua trlnh th\rc hi~11 dl.!' an nhl1

th~ nao? M(cc dQ tham gja?Nh\1rJg ng\Im nshe:o a 2 ban cua x~ xa Ll.I<:!ng se cung tham gia d\! an trOl1g t'iit cacac ho~t d"ng: Danh gia kin tht'rc ban dla truy~n th6ns; Danh gia tai nguyen ri:rng;Danh gia sinh k cua ng\IO'i ngheo; Thi!t k rlmg c~ng d6ng; Xa.y d1.JnS c:.ic khu ri'rl1gc<'!ng d6ng; cac ky thu~t larn sinh m6i; Phat tri~n ky thl.1~t cung tham gia (JYID);Quan ly c<?ng c16ng v6i cac quy dinh do ng1Im dftn t~ xA.y d1:1'ng; Gi6rJ'1 sat va danh gia

hi~u qua d1:l an~ Hl!lmg J~ trl.fc ti!p (san ph;im phi g6, ngu6n nl1oc, ru~ng b~c

thang,...) va gian tip.

4. Xin cho bi6t sI! tham gia cua hQ trong t\1ong lai sau khi d\! an d6 hoan

tha:nhNh6m ngltOi ngheo a 2 baTI xa xa L\Il;1ng se tl! quan ly khu ri1ng c9ng d6ng cua hQ

va h<? h\Ibng lC?i t.u khu rlmg ma d~ an h6 tr9' va hCJ chfnh la 11gum tham gja xfiy d1,rtlg

n~n.

Xin liet k~ cac thanh vien cua d1a ph\I0'11g chiu trach nhi~rn d~ trlnh, baog6m chtic danh ya trach nhi~m cua rirng ngl.t(ri. Xin chi ra ai la ng\ICti chu

ch6t trong vi~c th\}c hi~ d~r an.

s

8

'helJtl9G:01 S00G S0 6Gvv£S8£0 : 'ON XtJ.::1 OB ~Nn~l J~8 HN~HN IHJ IaS3~ : WO~~

NguOi chu ch6t trong yi?c thl.tC hi~n dl! an la Ban quan ly cQng d6ng cua nh6rn ng\Jaingheo t~i 2 ban xa xa LLIC?rIg (SC du9'c n.h6m ngLIm ngheo Ll!a chQn kni dV an dtr,!c

chap nh~n tiii tr9' va tri~n khaj).

6. Ccr quan th\fc hi~n d\I an s~ duy trl k~t qua d1f an nhu thS nao va t1'ach

nhiem sau khj hoan thanh d\I an?FAFF-VU se duy trl dV an b§.ng cach thuO'ng xuyen kh!o sat va ho IIg nguoi dan cacbi~n phap guan 19 va cac ky thu~t Idm sinh v khu ri:rng c9og d6ng cua dlf an.FAFF- VU se lay 2 khu nrng cQng dong ciia Ka xa LuQDg lam m6 hinh d~ phat tri~ncac hlnh th(rc nay O V\'lng cao Ngh~ An, Tha.11h Hoa, Ha Tinh.FAFF-VU se d1!a nhiing ki~n thlrc, kinh nghi~m c6 dt1,!c ttr d1! an lam d:ln li~u chocac bb.i gi!ng cac m6n h<?c vc LAm sinh, Litm nghi~p cQng dong, N6ng L"m k~t h9pcho sinh vi~l1 N6ng l1ghi~p, Lfim nghi~p va Khuy~n n~ng & Phat tri~n t16ng thOn.

v. NGANSACHDUAN1. uac tinh kinh phi d\T an: 10,700 USD2. s6 kinh phf liiy tir giai thuc'1ng Cu9c thi Ngay sa.ng T~o Vi~t Nam: 9,400 USD

3. L~p k~ ho~ch kinh phi:

NgUOnkhac**

"T6ngc6njl

Colic nha tai trqcua cu~c [hi

Ten ngubn

l~

~

~ o ch(rc nh~ntai tTQ'*

0.50011.. xa. d\1n du an chi ti~t2. Dcinh gici kie:n thl1:c ban diay6 quan ly rl'rng b~ng phtr<1ngphan CUnfF tham f"'ia (PRA )

2,000

2,0002,000

2,0002,000

3. H~i thao xa.y d\Ing Quy udcIf I

4. a.y \Tng m m lmg

C6n

5. eo cr ng cac ca.y cho san

pha.m ngoai g6: Ma.y t.it, Tr~m

huanl!

2,5000,5002,000

1,7000,3001,4006. Ht)i thao: Phclt tri~~

c~ng dong a vUng cao Ngh~

Anno,7001'[3001~

-="-Tonp: con.2'

B:;m bi~t vS Gli~C thi qua ngu6n th8ng tin na.o?Khoa N8ng La.m Ng\I, D!;1i h9G Vinh da tim hi~u v~ Cu<?c Thi Ngay Sang T;;:to Vi~tNam ..Hanh d<?ng vi M6i tru@g" thOng qua trang Web.woJ"ldbank.org Gua Ng:ln

hang Th~ gif:!i-

Tdt cd cac van bdn, tdi li~Jl, ht}i thdo1 Qp phich,... diu ghi nh(ln st! td.i trf/ cua WB

vd in bie'u tll(jng cda Ngdy sang T9° Vi~t Nam 2005.

CHOC V1J:TruCmg Kboa Nong L~m Ngu (F AFF- VU)

NGA y : 25/4/2005

NGudI soAN THAo:TS. Tr:in NgQc In

KiTE

~

9

Off ~Nn~l )~ff HN~HN IH) IaS3~ : WO~~FieLJ 6Gvv£S8£0 : 'ON X~~Hq?:~l c.~~? c.~