ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2ο - Photodentrophotodentro.edu.gr/ugc/retrieve/4091/eisagogika.pdf · Ενόη...

17
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2ο Η επιστήμη της Διοίκησης 1 Καζάκου Γεωργία, ΠΕ09 Οικονομολόγος

Transcript of ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2ο - Photodentrophotodentro.edu.gr/ugc/retrieve/4091/eisagogika.pdf · Ενόη...

Page 1: ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2ο - Photodentrophotodentro.edu.gr/ugc/retrieve/4091/eisagogika.pdf · Ενόη α 2.1 Εισαγωγικές έννοιες Δεν πάρχει σαφής και

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2ο Η επιστήμη της Διοίκησης

1

Καζάκου Γεωργία, ΠΕ09 Οικονομολόγος

Page 2: ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2ο - Photodentrophotodentro.edu.gr/ugc/retrieve/4091/eisagogika.pdf · Ενόη α 2.1 Εισαγωγικές έννοιες Δεν πάρχει σαφής και

Ενότητα 2.1 Εισαγωγικές έννοιες

Η ανάγκη για Διοίκηση υπάρχει

από τότε που οι άνθρωποι σχημάτισαν ομάδες, για να πετύχουν αυτά που δεν μπορούσαν να πετύχουν μόνοι τους.

Η σημασία της Διοίκησης αναγνωρίζεται:

σε αναφορές αιγυπτιακών παπύρων, σε αναφορές της αρχαίας Κίνας, στην Αθηναϊκή Δημοκρατία τα συμβούλια, τα λαϊκά δικαστήρια και το συμβούλιο των στρατηγών είναι ενδείξεις διοικητικής λειτουργίας.

Ο Σωκράτης αναφέρει τη Διοίκηση ως μια ξεχωριστή επιδεξιότητα, η οποία διαφέρει από την τεχνική γνώση και εμπειρία.

2

Καζάκου Γεωργία, ΠΕ09 Οικονομολόγος

Page 3: ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2ο - Photodentrophotodentro.edu.gr/ugc/retrieve/4091/eisagogika.pdf · Ενόη α 2.1 Εισαγωγικές έννοιες Δεν πάρχει σαφής και

Έτσι, αναπτύχθηκε ένας ευρύς επιστημονικός κλάδος της Διοίκησης των Επιχειρήσεων με αντικείμενο

την μελέτη, περιγραφή και εξήγηση των φαινομένων που συνδέονται με το σύνολο της

επιχείρησης (ή οργανισμού),

με τις επιμέρους λειτουργίες της, τα μέρη της, καθώς και με τις σχέσεις της με το περιβάλλον.

Συνεπώς, η οργάνωση και η διοίκησή τους αποτέλεσε αντικείμενο μελέτης.

Σήμερα, οι επιχειρήσεις κυριαρχούν στην οικονομική και κοινωνική ζωή.

3

Καζάκου Γεωργία, ΠΕ09 Οικονομολόγος

Ενότητα 2.1 Εισαγωγικές έννοιες

Page 4: ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2ο - Photodentrophotodentro.edu.gr/ugc/retrieve/4091/eisagogika.pdf · Ενόη α 2.1 Εισαγωγικές έννοιες Δεν πάρχει σαφής και

Η επιστήμη της Διοίκησης περιλαμβάνει επιμέρους επιστημονικά

πεδία, επιμέρους κλάδους, όπως :

Η Οργάνωση και Διοίκηση

(Management)

To Marketing και η Διοίκηση

Πωλήσεων

Η Διοίκηση Παραγωγής

Η Χρηματοοικονομική Διοίκηση και η

Λογιστική

Η Διοίκηση Ανθρώπινων

Πόρων

Η Διαχείριση Πληροφοριών

4

Καζάκου Γεωργία, ΠΕ09 Οικονομολόγος

Ενότητα 2.1 Εισαγωγικές έννοιες

Page 5: ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2ο - Photodentrophotodentro.edu.gr/ugc/retrieve/4091/eisagogika.pdf · Ενόη α 2.1 Εισαγωγικές έννοιες Δεν πάρχει σαφής και

5

Επειδή τα φαινόμενα που μελετά η επιστήμη της Διοίκησης είναι πολυδιάστατα,

έχει σχέση άμεση ή έμμεση με αρκετές άλλες επιστήμες, όπως την ψυχολογία, την κοινωνιολογία, την οικονομική επιστήμη, τα μαθηματικά, κτλ.

Καζάκου Γεωργία, ΠΕ09 Οικονομολόγος

Ενότητα 2.1 Εισαγωγικές έννοιες

Page 6: ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2ο - Photodentrophotodentro.edu.gr/ugc/retrieve/4091/eisagogika.pdf · Ενόη α 2.1 Εισαγωγικές έννοιες Δεν πάρχει σαφής και

Δεν υπάρχει σαφής και γενικά αποδεκτός ορισμός της έννοιας “management”, ακόμα και από αυτούς που ασκούν διοίκηση. Και αυτό, διότι ο προσδιορισμός του όρου εξαρτάται :

από το παρελθόν, την πείρα και την ευρύτητα των ασκούμενων δραστηριοτήτων.

π.χ. αλλιώς θα ορίσει το αντικείμενό του ο διευθύνων σύμβουλος της Εθνικής Τράπεζας και αλλιώς ο ιδιοκτήτης ενός καταστήματος ενδυμάτων.

6 Ενότητα 2.2.1 Βασικές έννοιες

Καζάκου Γεωργία, ΠΕ09 Οικονομολόγος

Page 7: ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2ο - Photodentrophotodentro.edu.gr/ugc/retrieve/4091/eisagogika.pdf · Ενόη α 2.1 Εισαγωγικές έννοιες Δεν πάρχει σαφής και

Έχουν δοθεί πολλοί και διαφορετικοί ορισμοί για το management, όπως για παράδειγμα ότι

είναι:

Ένα σύστημα ενεργειών με τις οποίες επιτυγχάνονται οι στόχοι μιας κοινωνικής

οργάνωσης αξιοποιώντας αποτελεσματικά συγκεκριμένους πόρους.

Η λειτουργία που επιτρέπει να επιτευχθούν αποτελέσματα ή στόχοι μέσω άλλων

ανθρώπων.

7

Καζάκου Γεωργία, ΠΕ09 Οικονομολόγος

Ενότητα 2.2.1 Βασικές έννοιες

Page 8: ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2ο - Photodentrophotodentro.edu.gr/ugc/retrieve/4091/eisagogika.pdf · Ενόη α 2.1 Εισαγωγικές έννοιες Δεν πάρχει σαφής και

8

Ο ορισμός όμως που συμβάλλει ουσιαστικά στην

κατανόηση της έννοιας αυτής είναι ο παρακάτω,

που ορίζει ως μάνατζμεντ τη διαδικασία του προγραμματισμού

(planning),

της οργάνωσης (organizing),

της διεύθυνσης (directing) και

του ελέγχου (controlling)

που ασκούνται σε μια επιχείρηση (ή σε ένα

οργανισμό), προκειμένου να επιτευχθούν

αποτελεσματικά οι στόχοι τους.

Καζάκου Γεωργία, ΠΕ09 Οικονομολόγος

Ενότητα 2.2.1 Βασικές έννοιες

Page 9: ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2ο - Photodentrophotodentro.edu.gr/ugc/retrieve/4091/eisagogika.pdf · Ενόη α 2.1 Εισαγωγικές έννοιες Δεν πάρχει σαφής και

9

Μάνατζμεντ

• Η έννοια του «μάνατζμεντ» συνδέεται με την αποτελεσματικότητα, δηλαδή την όσο γίνεται μεγαλύτερη επίτευξη των στόχων.

Μάνατζμεντ

• Υπάρχουν πολλά παραδείγματα επιχειρήσεων και οργανισμών που δεν πετύχαιναν τους στόχους, διότι δεν εφάρμοζαν προγραμματισμό ή δεν είχαν οργάνωση ή δεν ασκούσαν σωστή διοίκηση ή τέλος δεν υπήρχε έλεγχος.

Μάνατζμεντ

• π.χ. τα νοσοκομεία, οι δημόσιες αστικές συγκοινωνίες, ο ΟΣΕ κ.λ.π.

Καζάκου Γεωργία, ΠΕ09 Οικονομολόγος

Ενότητα 2.2.1 Βασικές έννοιες

Page 10: ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2ο - Photodentrophotodentro.edu.gr/ugc/retrieve/4091/eisagogika.pdf · Ενόη α 2.1 Εισαγωγικές έννοιες Δεν πάρχει σαφής και

Καζάκου Γεωργία, ΠΕ09 Οικονομολόγος

10 Ενότητα 2.2.1 Βασικές έννοιες

Page 11: ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2ο - Photodentrophotodentro.edu.gr/ugc/retrieve/4091/eisagogika.pdf · Ενόη α 2.1 Εισαγωγικές έννοιες Δεν πάρχει σαφής και

Καζάκου Γεωργία, ΠΕ09 Οικονομολόγος

11 Ενότητα 2.2.1 Βασικές έννοιες

Page 12: ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2ο - Photodentrophotodentro.edu.gr/ugc/retrieve/4091/eisagogika.pdf · Ενόη α 2.1 Εισαγωγικές έννοιες Δεν πάρχει σαφής και

Frederick Taylor: Θεωρείται ο πατέρας της επιστήμης της Οργάνωσης και Διοίκησης.

Το σύγγραμμα του (1910) : «Αρχές επιστημονικού μάνατζμεντ».

1. Αύξηση της παραγωγικότητας άρα αύξηση μισθών και κερδών.

2. Αύξηση της παραγωγικότητας με επιστημονικά μέσα

3. Κλίμα συνεργασίας και κατανόησης ανάμεσα σε εργαζόμενους και εργοδότες για την αύξηση των κερδών.

Ενότητα 2.2.2 Ιστορική εξέλιξη του management

Καζάκου Γεωργία, ΠΕ09 Οικονομολόγος

12

Page 13: ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2ο - Photodentrophotodentro.edu.gr/ugc/retrieve/4091/eisagogika.pdf · Ενόη α 2.1 Εισαγωγικές έννοιες Δεν πάρχει σαφής και

Henri Fayol: Πατέρας της θεωρίας της Διοίκησης και θεμελιωτής της επιστήμης στην Ευρώπη.

Έδωσε έμφαση στα στελέχη και ανέλυσε τα καθήκοντά τους.

Οι διάφορες ενέργειες στην επιχείρηση μπορεί να ταξινομηθούν σε κατηγορίες που τις ονόμασε «επιχειρησιακές λειτουργίες»: σχεδιασμός, προγραμματισμός, οργάνωση, διεύθυνση, συντονισμός και έλεγχος.

Σε αυτές πρόσθεσε τις διοικητικές λειτουργίες.

Ενότητα 2.2.2 Ιστορική εξέλιξη του management

Καζάκου Γεωργία, ΠΕ09 Οικονομολόγος

13

Page 14: ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2ο - Photodentrophotodentro.edu.gr/ugc/retrieve/4091/eisagogika.pdf · Ενόη α 2.1 Εισαγωγικές έννοιες Δεν πάρχει σαφής και

Max Weber: Υπήρξε ένας εκπρόσωπος της κλασικής θεωρίας.

Ασχολήθηκε με τις μεθόδους έρευνας των κοινωνικών επιστημών.

Υποστήριξε ότι η γραφειοκρατία (διοίκηση μέσω γραφείων) είναι το πλέον λογικό μέσο για την άσκηση ελέγχου πάνω στους ανθρώπους για μεγάλες και πολύπλοκες επιχειρήσεις.

Ως βασικά χαρακτηριστικά της αναφέρει :

τις στενά καθορισμένες αρμοδιότητες, τους αυστηρούς κανόνες και

την εφαρμογή του ιεραρχικού συστήματος οργάνωσης.

Ενότητα 2.2.2 Ιστορική εξέλιξη του management

Καζάκου Γεωργία, ΠΕ09 Οικονομολόγος

14

Page 15: ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2ο - Photodentrophotodentro.edu.gr/ugc/retrieve/4091/eisagogika.pdf · Ενόη α 2.1 Εισαγωγικές έννοιες Δεν πάρχει σαφής και

Henry Gantt: Υπήρξε συνεργάτης του Taylor.

Εργάστηκε ως σύμβουλος επιχειρήσεων σε θέματα επιλογής εργατών και στην ανάπτυξη συστημάτων, κινήτρων και πρόσθετων αμοιβών.

Υποστήριξε και αυτός την ανάγκη για ανάπτυξη της συνεργασίας και της κατανόησης μεταξύ της διοίκησης και των εργαζομένων.

Ανάπτυξε γραφικές μεθόδους απεικόνισης σχεδίων, για τον καλύτερο διοικητικό έλεγχο.

Έδωσε έμφαση στη σημασία του χρόνου και του κόστους για το σχεδιασμό και τον έλεγχο της εργασίας.

Ενότητα 2.2.2 Ιστορική εξέλιξη του management

Καζάκου Γεωργία, ΠΕ09 Οικονομολόγος

15

Page 16: ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2ο - Photodentrophotodentro.edu.gr/ugc/retrieve/4091/eisagogika.pdf · Ενόη α 2.1 Εισαγωγικές έννοιες Δεν πάρχει σαφής και

Καζάκου Γεωργία, ΠΕ09 Οικονομολόγος

16 Ενότητα 2.2.2 Ιστορική εξέλιξη του management

Page 17: ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2ο - Photodentrophotodentro.edu.gr/ugc/retrieve/4091/eisagogika.pdf · Ενόη α 2.1 Εισαγωγικές έννοιες Δεν πάρχει σαφής και

Η Κ

ίνη

μα

ανθ

ρώ

πιν

ων

σχέ

σεω

ν

Το 1920 εμφανίστηκαν οι πρώτοι αμφισβητίες του Taylor και των οπαδών του.

Κατηγορούσαν το «επιστημονικό μάνατζμεντ» ότι αντιμετώπιζε τους ανθρώπους ως εξαρτήματα μηχανής.

Υποστήριξαν ότι θα έπρεπε να υπάρχει ενεργός συμμετοχή των εργαζομένων σε θέματα συνθηκών και μεθόδων

εργασίας, διότι θα ένιωθαν σημαντικοί και περισσότερο συνεργάσιμοι.

Κύριοι εκπρόσωποι : Elton Mayo και F. Roethlisberger

Οι έρευνες της εποχής έδειξαν ότι όταν ακούγονταν οι γνώμες των εργαζομένων, αυτοί γίνονταν περισσότερο

παραγωγικοί.

Καζάκου Γεωργία, ΠΕ09 Οικονομολόγος

17

Ενότητα 2.2.2 Ιστορική εξέλιξη του management