United Nations Childrens' Fund (UNICEF)

  Η UNICEF είναι οργάνωση των Η.Ε., αποκλειστικά αφιερωμένη στα παιδιά, και συνεργάζεται με άλλες κυβερνητικές και μη κυβερνητικές οργανώσεις για την παροχη υπηρεσιών στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας, τον επισιτισμό, τη βασική εκπαίδευση και την εξασφάλιση καθαρού νερού στον αναπτυσσόμενο κόσμο.

United Nations High Commissioner for Refugees Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες

  Η παροχή βοήθειας στους πρόσφυγες είναι ο σκοπός του UNHCR που δημιουργήθηκε απο τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών το 1951.Αυτό το site περιέχει και υπηρεσία newswire.

Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (ΠΟΥ)

Ο στόχος της ΠΟΥ είναι η κατάκτηση του υψηλότερου δυνατού επιπέδου υγείας απο όλους τους λαούς. Η υγεία -όπως αυτή ορίζεται απο το Χάρτη της ΠΟΥ- είναι η κατάσταση πλήρους φυσικής, ψυχικής και κοινωνικής ευεξίας και όχι απλώς η απουσία αρρώστιας ή αναπηρίας.

Action Contre la Faim Δράση Ενάντια στην Πείνα

Η "Δράση Ενάντια στην Πείνα" είναι μια μη κυβερνητική, μη πολιτική και μη δογματική οργάνωση που ιδρύθηκε το 1979. Σήμερα είναι μια απο τις μεγαλύτερες διεθνείς οργανώσεις που μάχονται εναντίον της πείνας.

Amnesty International Διεθνής Αμνηστία (ελληνικό τμήμα)

Διεθνής οργάνωση προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων

Handicap International Η Handicap International έχει ως σκοπό την ανάπτυξη προγραμμάτων για άτομα με ειδικές ανάγκες, ιδιαίτερα στις αναπτυσσόμενες χώρες και σε καταστάσεις κρίσεων.

International Committee of the Red Cross Διεθνής Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού

Η ICRC δρά για να προσφέρει βοήθεια σε όλα τα θύματα του πολέμου και της εσωτερικής βίας, επιχειρώντας να διασφαλίσει την τήρηση των ανθρωπιστικών κανόνων που περιορίζουν τη χρήση ένοπλης βίας.

United Nations High Commissioner for Refugees

Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες

  Η παροχή βοήθειας στους πρόσφυγες είναι ο σκοπός του UNHCR που δημιουργήθηκε απο τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών το 1951.

World Food Programme (WFP)

Το WFP είναι μια οργάνωση των ΗΕ που δρα στην πρώτη γραμμή και η αποστολή της συνίσταται στην παροχή

Τροφής για την ΕΠΙΒΙΩΣΗ προκειμένου να στηριχθούν τα θύματα ανθρώπινων και φυσικών καταστροφών

Τροφής για την ΑΝΑΠΤΥΞΗ για να βελτιωθεί η διατροφή και η ποιότητα ζωής των πιό ευάλωτων ατόμων σε κρίσιμες στιγμές στη ζωή τους

Τροφής για την ΕΡΓΑΣΙΑ για να φτιαχτεί υποδομή και να προωθηθεί η αυτάρκεια φτωχών πληθυσμών και κοινοτήτων, ιδιαίτερα μέσα απο εντατικά προγράμματα εργασίας.

World Health Organisation - Division of Control of Tropical Diseases

Το τμήμα ελέγχου λοιμωδών νοσημάτων της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας.

Centres for Disease Control and Prevention (CDC)

Αποστολή του Κέντρου για τον Ελεγχο και την Πρόληψη των Ασθενειών είναι να προωθεί τη συνεργασία με άλλα έθνη και διεθνείς οργανισμούς για την προώθηση υγιεινών τρόπων ζωής και για την αποφυγή της υπερβολικής νοσηρότητας, της αναπηρίας και των θανάτων.

Οικουμενική διακήρυξη των δικαιωμάτων του ανθρώπου, από τη Γενική Συνέλευση των

Ενωμένων ΕθνώνΗ Γενική Συνέλευση,

Με τη σκέψη ότι το θεμέλιο της ελευθερίας, της δικαιοσύνης και της ειρήνης στον κόσμο είναι η αναγνώριση της σύμφυτης σε όλους τους ανθρώπους αξιοπρέπειας, όπως και των δικαιωμάτων τους που είναι για όλους ίσα και αναφαίρετα.

Με τη σκέψη ότι η παραγνώριση και η περιφρόνηση των δικαιωμάτων του ανθρώπου οδήγησαν σε βάρβαρες πράξεις, που έντονα αποκρούει η καθολική συνείδηση, και ότι, όπως έχει διακηρυχθεί, ανώτατη επιδίωξη του ανθρώπου είναι ο ερχομός ενός κόσμου, όπου, απαλλαγμένος από τον τρόμο και την αθλιότητα, θα μπορεί να εκφράζεται ελεύθερα,

Με τη σκέψη ότι είναι βασικό να προστατεύονται τα ανθρώπινα δικαιώματα από το δίκαιο των Κρατών με ρητές διατάξεις, ώστε να μη μένει στον άνθρωπο σαν μόνη λύση η επανάσταση κατά της τυραννίας και της καταπίεσης,

Με τη σκέψη ότι όλοι οι λαοί των Ενωμένων Εθνών με τον Καταστατικό τους Χάρτη διακήρυξαν και πάλι την πίστη τους στα θεμελιώδη δικαιώματα του ανθρώπου, στην αξία και στην αξιοπρέπεια της ανθρώπινης προσωπικότητας και στην ισότητα των δικαιωμάτων των δύο φύλων και ότι διαδήλωσαν πως είναι αποφασισμένοι να ευνοήσουν την κοινωνική πρόοδο και να δημιουργήσουν καλύτερες και ελεύθερες συνθήκες ζωής,

Με τη σκέψη ότι τα Κράτη, που είναι Μέλη του Οργανισμού των Ενωμένων Εθνών, έχουν αναλάβει την υποχρέωση να εξασφαλίσουν με τις διαδικασίες του Οργανισμού τον παγκόσμιο και πραγματικό σεβασμό των δικαιωμάτων και των βασικών ελευθεριών του ανθρώπου και

Με τη σκέψη ότι για την πλήρη εκπλήρωση της υποχρέωσης αυτής έχει μεγάλη σημασία η κοινή και ομόφωνη αντίληψη για τα δικαιώματα και τις ελευθερίες του ανθρώπου,Διακηρύσσειτην Οικουμενική αυτή Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου σαν το κοινό ιδανικό που πρέπει να επιδιώκεται από όλους τους λαούς και όλα τα έθνη, με σκοπό όλα τα άτομα και όργανα της κοινωνίας, έχοντας πάντα στο νου τους αυτή τη διακήρυξη, να προσπαθούν με την παιδεία και τη διδασκαλία να καλλιερ-γούν το σεβασμό στα δικαιώματα και τις ελευθερίες του ανθρώπου και να εξασφαλίζουν με προοδευτικά μέτρα στα Έθνη και τον κόσμο ολόκληρο την αναγνώριση και την εφαρμογή τους με τρόπο γενικό και αποτελεσματικό, τόσο στους λαούς των Κρατών, που είναι μέλη του Οργανισμού, όσο και στους λαούς που ζουν σε εδάφη της δικαιοδοσίας τους.

Άρθρο 1Όλοι οι άνθρωποι γεννιούνται ελεύθεροι και ίσοι σε αξιοπρέπεια και δικαιώματα. Είναι προικισμένοι με λογική και έχουν την υποχρέωση να συμπεριφέρονται μεταξύ τους με πνεύμα αδελφοσύνης.Άρθρο 2Ο καθένας μπορεί να διεκδικεί όλα τα δικαιώματα και τις ελευθερίες που περιέχονται στη Διακήρυξη αυτή, χωρίς καμιά διάκριση και ειδικότερα χωρίς διάκριση που να βασίζεται στη φυλή, το "χρώμα, το φύλο, τη γλώσσα, τη θρησκεία, την πολιτική ή κάθε άλλη γνώμη, την εθνική ή κοινωνική καταγωγή, ή την περιουσία, την προέλευση ή κάθε άλλη κατάσταση.Ακόμη καμιά διάκριση δε θα γίνεται, που να στηρίζεται στο πολιτικό καθεστώς, το νομικό ή το διεθνές, της Χώρας ή του εδάφους, όπου ανήκει ένα πρόσωπο, αδιάφορα αν η χώρα ή το έδαφος αυτό είναι ανεξάρτητα, βρίσκονται σε κηδεμονία, έχουν χάσει την αυτονομία τους ή στην κυριαρχία τους υπάρχει οποιοσδήποτε περιορισμός.Άρθρο 3Κάθε πρόσωπο έχει το δικαίωμα να ζει, να είναι ελεύθερο και να απολαμβάνει την προσωπική ασφάλεια.Άρθρο 4Κανείς δε θα βρίσκεται σε δουλεία, ούτε σε δουλοπαροικία. Η δουλεία και η δουλεμπορία απαγορεύονται σε όλες τους τις μορφές.Άρθρο 5Κανείς δε θα υποβάλλεται σε βασανιστήρια, ούτε σε ποινές και μεταχειρίσεις σκληρές, απάνθρωπες και ταπεινωτικές.Άρθρο 6Ο καθένας έχει το δικαίωμα να αναγνωρίζεται η νομική του προσωπικότητα σε κάθε τόπο.Άρ,θρο 7Όλοι είναι ίσοι μπροστά στο νόμο και έχουν το δικαίωμα να προστατεύονται εξίσου και χωρίς διάκριση από το νόμο. Εξάλλου όλοι έχουν το δικαίωμα να βρίσκουν την ίδια προστασία απέναντι σε κάθε διάκριση που θα αποτελούσε παράβαση της διακήρυξης αυτής, και απέναντι σε κάθε πρόκληση για τέτοια διάκριση.Άρθρο 8Κάθε πρόσωπο έχει το δικαίωμα να προσφεύγει αποτελεσματικά στα αρμόδια δικαστήρια της Πατρίδας του εναντίον των πράξεων που παραβιάζουν τα θεμελιώδη δικαιώματα του, που του αναγνωρίζονται από το Σύνταγμα και τους νόμους.

Άρθρο 9 Κανείς δεν μπορεί να φυλακιστεί, να κρατηθεί ή να εξοριστεί αυθαίρετα.Άρθρο 10Κάθε πρόσωπο έχει το δικαίωμα με πλήρη ισότητα να δικάζεται δίκαια και δημόσια από ανεξάρτητο και αμερόληπτο δικαστήριο, που θα παίρνει απόφαση είτε για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις του, είτε για το βάσιμο κάθε ποινικής κατηγορίας εναντίον του.Άρθρο 11Κάθε πρόσωπο, που κατηγορείται για αδίκημα, είναι κατά τεκμήριο αθώο, ως ότου αποδειχθεί νόμιμα η ενοχή του σε δίκη που θα τη χαρακτηρίζει η δημοσιότητα και που θα του εξασφαλίζει όλες τις αναγκαίες εγγυήσεις για την υπεράσπιση του.Κανείς δεν μπορεί να καταδικαστεί για πράξεις ή παραλείψεις, που δεν ήταν, σύμφωνα με το εθνικό και διεθνές δίκαιο, αδίκημα κατά το χρόνο που έγιναν, ούτε επιβάλλεται βαρύτερη ποινή από εκείνη που επιβαλλόταν τη στιγμή που διαπράχτηκε το αδίκημα.Άρθρο 12Ο άνθρωπος δεν μπορεί να είναι αντικείμενο αυθαίρετων επεμβάσεων στην ιδιωτική του ζωή, την οικογένεια του, την κατοικία του και την αλληλογραφία του, ούτε προσβολών της τιμής και της φήμης του. Ο καθένας έχει το δικαίωμα να απολαμβάνει νομική προστασία από τέτοιες προσβολές.Άρθρο 131) Κάθε πρόσωπο έχει το δικαίωμα να κυκλοφορεί ελεύθερα και να εκλέγει τη διαμονή του στο εσωτερικό του Κράτους που ζει.2) Ο άνθρωπος έχει το δικαίωμα να εγκαταλείπει κάθε χώρα, μαζί και τη δική του, και να επανέρχεται στη χώρα του.Άρθρο 141) Σε περίπτωση διωγμού, κάθε πρόσωπο έχει το δικαίωμα να ζητήσει και να βρει άσυλο σε άλλες χώρες.2) Το δικαίωμα αυτό δεν προβάλλεται σε περίπτωση διώξεων για εγκλήματα του κοινού ποινικού δικαίου ή για ενέργειες αντίθετες προς τους σκοπούς και τις αρχές των Ενωμένων Εθνών.Άρθρο 151) Κάθε άτομο έχει το δικαίωμα της ιθαγένειας ενός τουλάχιστον Κράτους.2) Κανείς δεν μπορεί να στερηθεί την ιθαγένεια του ή το δικαίωμα να αλλάξει ιθαγένεια.Άρθρο 161) Ο άντρας και η γυναίκα μόλις φτάσουν σε ηλικία γάμου έχουν το δικαίωμα να κάνουν γάμο και να δημιουργούν οικογένεια χωρίς κανένα περιορισμό σχετικό με τη φυλή, την ιθαγένεια και τη θρησκεία τους. Τα δικαιώματα τους απέναντι στο γάμο είναι ίσα και κατά τη διάλυση του.2) Ο γάμος δεν μπορεί να γίνει παρά μόνο με την αβίαστη και καθαρή συναίνεση των μελλονύμφων.3) Η οικογένεια είναι το φυσικό και θεμελιώδες στοιχείο της Κοινωνίας και πρέπει να προστατεύεται από την Κοινωνία και το Κράτος.Άρθρο 171) Κάθε πρόσωπο, ατομικά ή ομαδικά, έχει το δικαίωμα της ιδιοκτησίας.2) Από κανένα δεν αφαιρείται η περιουσία του αυθαίρετα.Άρθρο 18Κάθε πρόσωπο έχει το δικαίωμα ελευθερίας σκέψης, συνείδησης και θρησκείας. Το δικαίωμα αυτό έχει ως συνέπεια την ελεύθερη αλλαγή θρησκείας ή πεποιθήσεων, όπως και την ελευθερία εκδήλωσης της θρησκείας ή των πεποιθήσεων ατομικά ή συλλογικά, τόσο φανερά, όσο και κατιδίαν, με τη διδασκαλία, την άσκηση των θρησκευτικών καθηκόντων, τη λατρεία, και την τέλεση σχετικών λειτουργιών.Άρθρο 19Κάθε πρόσωπο έχει το δικαίωμα ελευθερίας γνώμης και έκφρασης. Αυτό έχει ως συνέπεια το δικαίωμα να μην ενοχλείται για τις απόψεις του και το δικαίωμα να ζητά, να παίρνει και να διαδίδει τις πληροφορίες και τις ιδέες του με οποιοδήποτε μέσο έκφρασης χωρίς περιορισμό.Άρθρο 201) Κάθε πρόσωπο έχει δικαίωμα να μετέχει ελεύθερα σε ειρηνικές συγκεντρώσεις.2) Κανείς δεν μπορεί να εξαναγκασθεί να μετέχει σε Συνεταιρισμό.Άρθρο 211) Κάθε πρόσωπο έχει το δικαίωμα να μετέχει στη διαχείριση των δημόσιων υποθέσεων της Χώρας του απευθείας ή με εκλεγμένους ελεύθερα αντιπροσώπους του.2) Κάθε πρόσωπο έχει το δικαίωμα να γίνεται με ίσους όρους δεκτό στις δημόσιες υπηρεσίες της Χώρας του.3) Βάση της εξουσίας των δημόσιων αρχών είναι η λαϊκή θέληση. Η θέληση αυτή πρέπει να εκδηλώνεται με τίμιες εκλογές που θα γίνονται κατά διαστήματα. Η ψήφος πρέπει να είναι καθολική και ίση. Η ψηφοφορία πρέπει να γίνεται μυστικά ή με αντίστοιχη διαδικασία που θα της εξασφαλίζει την ελευθερία.Άρθρο 22Κάθε μέλος της κοινωνίας έχει το δικαίωμα της κοινωνικής ασφάλισης. Ο καθένας έχει το δικαίωμα να πετύχει την ικανοποίηση των οικονομικών, κοινωνικών και εκπαιδευτικών (πολιτιστικών και μορφωτικών) δικαιωμάτων του, που είναι απαραίτητα για την αξιοπρέπεια και την ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας του. Το δικαίωμα αυτό πρέπει να ικανοποιείται με την εθνική προσπάθεια και τη διεθνή συνεργασία και μέσα στα πλαίσια της οργάνωσης και της οικονομικής κατάστασης της χώρας.

Άρθρο 231) Κάθε πρόσωπο έχει το δικαίωμα να εργάζεται με όρους δίκαιους και ικανοποιητικούς, να εκλέγει ελεύθερα την εργασία του και να προστατεύεται από την ανεργία.2) Όλοι, χωρίς διάκριση, έχουν το δικαίωμα να παίρνουν την ίδια αμοιβή για ίσης αξίας εργασία.3) Καθένας που εργάζεται έχει το δικαίωμα να αμείβεται δίκαια και ικανοποιητικά, ώστε από την εργασία του να εξασφαλίζεται σ' αυτόν και την οικογένεια του αξιοπρεπής διαβίωση, που θα συμπληρώνεται, όταν υπάρχει λόγος, από όλα τα άλλα μέσα κοινωνικής προστασίας.4) Ο καθένας έχει το δικαίωμα να ιδρύει με άλλους συνδικάτα και να γίνεται μέλος συνδικάτων για την υποστήριξη των συμφερόντων του.Άρθρο 24Κάθε πρόσωπο έχει το δικαίωμα να αναπαύεται και να ψυχαγωγείται, όπως και το δικαίωμα να υπάρχει εύλογος περιορισμός της εργασίας του και να του χορηγείται περιοδικά άδεια με αποδοχές.Άρθρο 25Κάθε πρόσωπο έχει δικαίωμα να ζει μια τέτοια ζωή που θα του εξασφαλίζει την υγεία, την ατομική και οικογενειακή ευημερία και ιδιαίτερα τη διατροφή, το ντύσιμο, την κατοικία και την ιατρική περίθαλψη, όπως και τις αναγκαίες κοινωνικές υπηρεσίες. Έχει ακόμη το δικαίωμα να ασφαλίζεται για τις περιπτώσεις ανεργίας, ασθενείας, αναπηρίας, χηρείας, γερατειών ή και άλλες που, για λόγους ανεξάρτητους από τη θέληση του, δε θα έχει τα μέσα να συντηρηθεί.Άρθρο 261) Ο καθένας έχει το δικαίωμα να μορφωθεί. Η εκπαίδευση πρέπει να προσφέρεται δωρεάν τουλάχιστον στη στοιχειώδη και βασική βαθμίδα. Η στοιχειώδης εκπαίδευση είναι υποχρεωτική. Η τεχνική και επαγγελματική εκπαίδευση πρέπει να γενικευθεί. Η πρόσβαση σε ανώτερες σπουδές πρέπει να γενικευθεί και να είναι ελεύθερη με πλήρη ισότητα για όλους ανάλογα με την αξία τους.2) Σκοπός της εκπαίδευσης πρέπει να είναι η πλήρης ανάπτυξη της προσωπικότητας του ανθρώπου και η ενίσχυση του σεβασμού των δικαιωμάτων του και των θεμελιωδών ελευθεριών. Πρέπει η εκπαίδευση να προάγει την κατανόηση, την ανοχή κα* τη φιλία ανάμεσα σ' όλα τα έθνη και τις ομάδες, φυλετικές ή θρησκευτικές, όπως και την ανάπτυξη των ενεργειών των Ενωμένων Εθνών για τη διατήρηση της ειρήνης.3) Οι γονείς έχουν τον πρώτο λόγο στην εκλογή της εκπαίδευσης που θα δοθεί στα παιδιά* τους.Άρθρο 271) Κάθε πρόσωπο έχει το δικαίωμα να μετέχει ελεύθερα στην πολιτιστική ζωή της κοινωνίας που ζει, να απολαμβάνει τα αγαθά των τεχνών και να συμμετέχει στην επιστημονική πρόοδο και τα αγαθά, που προέρχονται από αυτή.2) Καθένας έχει το δικαίωμα να προστατεύονται τα ηθικά και τα υλικά του συμφέροντα που προέρχονται από έργα επιστημονικά, φιλολογικά και καλλιτεχνικά, που είναι δημιουργός τους.Άρθρο 28Κάθε πρόσωπο έχει το δικαίωμα να θέλει να επικρατεί στο κοινωνικό του πεδίο και διεθνώς μια τάξη τέτοια, ώστε τα δικαιώματα και οι ελευθερίες που διακηρύσσονται με τη Διακήρυξη αυτή, να μπορούν να πραγματοποιηθούν.Άρθρο 291) Το άτομο έχει καθήκοντα απέναντι στην κοινωνία όπου μόνο είναι δυνατή η ελεύθερη και πλήρης ανάπτυξη της προσωπικότητας του.2) Κατά την άσκηση των δικαιωμάτων του και την απόλαυση των ελευθεριών του ο άνθρωπος δεν υποβάλλεται σε άλλους περιορισμούς, εκτός από εκείνους που θεσπίζονται αποκλειστικά με νόμους και αποσκοπούν στην εξασφάλιση και το σεβασμό των δικαιωμάτων και ελευθεριών του συνανθρώπου του και την ικανοποίηση των δίκαιων αξιώσεων της Ηθικής, της Δημόσιας Τάξης και γενικής ευημερίας μέσα σε Δημοκρατική Κοινότητα.3) Τα δικαιώματα και οι ελευθερίες που περιέχονται στη Διακήρυξη αυτή σε καμιά περίπτωση δεν είναι δυνατό να ασκηθούν με τρόπο αντίθετο προς τους σκοπούς και τις αρχές των Ενωμένων Εθνών.Άρθρο 30Καμιά διάταξη της Διακήρυξης αυτής δεν μπορεί να ερμηνευθεί ότι θεμελιώνει για οποιοδήποτε Κράτος ή ομάδα ή άτομο το δικαίωμα να αναπτύξει δραστηριότητα ή να εκτελέσει πράξεις, που αποβλέπουν στην καταστρατήγηση των δικαιωμάτων και ελευθεριών που αναγνωρίζονται από αυτή.Παρίσι, 1984 «ΕΥΘΥΝΗΣ, ΚΕΙΜΕΝΑ ΤΗΣ ΜΕΘΟΡΙΟΥ 1»

Δικαιώματα του ανθρώπου και πραγματικότητα (δοκίμιο του ALDOUS HUXLEY)

Οι αυξανόμενες ανάγκες του πληθυσμού σε αγαθά και η απειλή -όπως και η αδιάκοπη προετοιμασία - ενός ολοκληρωτικού πολέμου, αποτελούν σήμερα τους τρομερούς εχθρούς της ελευθερίας.

Τα τρία τέταρτα περίπου από τα 2,2 δισ. των κατοίκων του πλανήτη μας υποσιτίζονται. Στο τέλος του αιώνα μας ο πληθυσμός του κόσμου θα έχει αυξηθεί (αν κατορθώσουμε να αποφύγουμε στο διάστημα αυτό την καταστροφή) σε 3,3 δισ. Στο μεταξύ, σε τεράστιες εκτάσεις της επιφάνειας της γης, η διάβρωση του εδάφους μειώνει γοργά τη γονιμότητα των 16 δισ. στρεμμάτων καλλιεργήσιμης γης. Κι ακόμα, στις χώρες εκείνες που η βιομηχανία είναι πιο προηγμένη, τα ορυκτά αποθέματα μειώνονται ή έχουν εντελώς εξαντληθεί, - κι αυτό τη στιγμή που ο αυξανόμενος πληθυσμός απαιτεί όλο και μεγαλύτερες ποσότητες καταναλωτικών αγαθών, και η βελτιωμένη τεχνολογία είναι σε θέση να ικανοποιεί αυτές τις απαιτήσεις.

Οι τεράστιες ανάγκες του πληθυσμού σε αγαθά απειλούν την ελευθερία με πολλούς τρόπους. Τα άτομα πρέπει να εργάζονται σκληρότερα και περισσότερο για να ζουν ακόμα πιο φτωχικά. Ταυτόχρονα, η οικονομική κατάσταση του κοινωνικού συνόλου είναι τόσο ασταθής ώστε μικρές αντιξοότητες, όπως δυσμενείς καιρικές συνθήκες, να έχουν σαν αποτέλεσμα σοβαρές καταστροφές. Ελάχιστη, αν όχι καμιά, προσωπική ελευθερία μπορεί να υπάρξει σ' ένα κοινωνικό χάος· και όταν το κοινωνικό χάος επανέρχεται στην τάξη με την παρέμβαση ενός δυνατού συγκεντρωτικού οργάνου, υπάρχει κίνδυνος ολοκληρωτισμού.

Επειδή οι ανάγκες του πληθυσμού αυξάνονται, ο εικοστός αιώνας έχει γίνει ο Χρυσός Αιώνας των συγκεντρωτικών κυβερνήσεων και των δικτατοριών, και έχει δει στις μέρες του την αναγέννηση της σκλαβιάς που έχει επιβληθεί στους πολιτικούς αιρετικούς, τους ηττημένους πληθυσμούς και τους αιχμαλώτους πολέμου.

Στο δέκατο ένατο αιώνα, ο Νέος Κόσμος προμήθευε φθηνά τρόφιμα στα πλήθη της γηραιάς ηπείρου και χάριζε γη στα θύματα της τυραννίας. Σήμερα ο Νέος Κόσμος έχει ένα μεγάλο και συνεχώς αυξανόμενο πληθυσμό, δεν υπάρχει γη διαθέσιμη και σε μεγάλες περιοχές το έδαφος χάνει τη γονιμότητα του από την υπερεκμετάλλευση. Ο Νέος Κόσμος εξακολουθεί να παράγει μεγάλα πλεονάσματα για εξαγωγή. Είναι αμφίβολο όμως, αν σε πενήντα χρόνια από σήμερα θα εξακολουθεί να έχει πλεονάσματα για να θρέψει τα τρία δισ. της γηραιάς ηπείρου.

Στο σημείο αυτό θα πρέπει να σημειωθεί ότι, ενώ ο πληθυσμός του πλανήτη μας στο σύνολο του αυξάνεται με ταχύ ρυθμό, ο πληθυσμός ορισμένων υπερπληθυσμένων περιοχών της Δυτικής Ευρώπης παραμένει σταθερός και σύντομα θ' αρχίσει να μειώνεται. Το γεγονός ότι, ως το 1970, η Γαλλία και η Μεγάλη Βρετανία θα έχουν χάσει η καθεμιά περίπου τέσσερα εκατομμύρια κατοίκους, ενώ ο πληθυσμός της Ρωσίας θα έχει αυξηθεί κατά εβδομήντα πέντε εκατομμύρια ακόμα, θα δημιουργήσει ασφαλώς πολιτικά προβλήματα που θα απαιτήσουν μεγάλη πολιτική ικανότητα για να επιλυθούν. Δε θα προκύψουν, όμως, μόνο πολιτικά προβλήματα. Στη Δυτική Ευρώπη η μείωση του πληθυσμού φαίνεται καταδικασμένη να συνοδεύεται και από ποιοτικό εκφυλισμό, λόγω της στειρότητας των πιο προικισμένων μελών της κοινωνίας.

Με τα σημερινά δεδομένα, ο sir Cyril Burt προβλέπει πως ως το τέλος του αιώνα, ο μέσος όρος ευφυΐας του πληθυσμού της Βρετανίας θα έχει μειωθεί κατά πέντε βαθμούς iq. Απομένει να δούμε κατά πόσο η προσωπική ελευθερία, η ομαδική συνεργασία και η τοπική και επαγγελματική αυτοδιοίκηση - οι τρεις αυτοί παράγοντες που συνιστούν το κύριο χαρακτηριστικό κάθε γνήσιας δημοκρατίας - θα συμβιβαστούν με την ποιοτική φθορά του πληθυσμού.

Καταστρέφοντας τα μελλοντικά αποθέματα των πλουτοπαραγωγικών πηγών, ο ολοκληρωτικός πόλεμος έχει αυξήσει την πίεση του πληθυσμού σ' αυτές τις πηγές και έχει έτσι απότομα περιορίσει τις ελευθερίες ενός μεγάλου αριθμού ανθρώπων που ανήκουν, όχι μόνον στα ηττημένα κράτη, αλλά ακόμα και σ' εκείνα που υποτίθεται πως ήταν οι νικητές.

Συγχρόνως, ο φόβος και η αδιάκοπη προετοιμασία για έναν άλλον ολοκληρωτικό πόλεμο στο κοντινό μέλλον, έχει παντού σαν αποτέλεσμα την όλο και μεγαλύτερη συγκέντρωση πολιτικών και οικονομικών δυνά-μεων. Η πικρή εμπειρία μας έχει διδάξει πως σε κανένα άτομο ή ομάδα ανθρώπων δεν πρέπει να ανατίθενται μεγάλες εξουσίες για μεγάλα χρονικά διαστήματα.

Οι σοσιαλιστές ηγέτες των κρατών που έχουν κοινωνική ευημερία, μπορεί να φαντάζονται πως αυτοί και οι διάδοχοι τους θα μείνουν άτρωτοι στη φθοροποιό επίδραση των τεράστιων δυνάμεων που τους δίνουν ο ολοκληρωτικός πόλεμος και το πρόβλημα της αύξησης του πληθυσμού. Αλλά δυστυχώς, δεν έχουμε λόγους να πιστεύουμε ότι θα αποτελέσουν εξαίρεση στο γενικό κανόνα. Μπορούμε ν' αποφύγουμε την εκμετάλλευση της εξουσίας μόνο περιορίζοντας τη διάρκεια και τις δικαιοδοσίες που ανατίθενται σε κάποιο πρόσωπο, ομάδα ή τάξη.

Όσο όμως κινδυνεύουμε από τον ολοκληρωτικό πόλεμο και το πρόβλημα της αύξησης του πληθυσμού, είναι απίθανο να μπορέσουμε ν' αποφύγουμε τη σταθερά αυξανόμενη συγκέντρωση δυνάμεων στα χέρια των πολιτικών ηγετών και των γραφειοκρατών εκπροσώπων τους. Ταυτόχρονα, η στρατολόγηση ή στρατιωτική θητεία επιβάλλεται στους λαούς σχεδόν παντού. Αυτό θέλει να πει στην πραγματικότητα, ότι σε κάθε στιγμή είναι δυνατόν ο άνθρωπος να στερηθεί τις συνταγματικές του ελευθερίες και να υποταχθεί στο στρατιωτικό νόμο. Η πρόσφατη ιστορία έχει δείξει πως ακόμα και οι σοσιαλιστές ηγέτες δε διστάζουν να καταφύγουν σ' αυτό το σύστημα για να εξαναγκάσουν άτομα που μετέχουν σε ενοχλητικές απεργίες. Είναι σχεδόν βέβαιο πως σήμερα κανένα κράτος δεν επιθυμεί πραγματικά τον πόλεμο. Αλλά είναι εξίσου πιθανό ότι πολλά κράτη θα

δίσταζαν να εγκαταλείψουν τις πολεμικές τους προετοιμασίες, γιατί οι προετοιμασίες αυτές προσφέρουν τη δι-καιολογία να διατηρούν τη στράτευση σαν όργανο ελέγχου και εξαναγκασμού.

Μπορούμε ακόμα να προσθέσουμε πως ένας παγκόσμιος αφοπλισμός - αν ποτέ πραγματοποιηθεί - δε θα σημαίνει αναγκαστικά και το τέλος της στράτευσης. Η υποχρεωτική θητεία στο Κράτος είναι ενδεχόμενο να συνεχιστεί με διαφορετική μορφή από τη στρατιωτική, - σαν πρόγραμμα για την «εκπαίδευση της νεολαίας» λόγου χάρη, ή σαν «εργατική επιστράτευση». Για μια πολύ συγκεντρωτική Κυβέρνηση τα πλεονεκτήματα που προέρχονται από τη δυνατότητα να υποβάλλουν σε πειθαρχία και εξαναγκασμό τους υπηκόους, είναι πάρα πολλά για να θυσιαστούν εύκολα.

Ένα συνταγματικό καταστατικό δικαιωμάτων, που οι αρχές του εφαρμόζονται με συγκεκριμένη νομοθεσία, μπορεί ασφαλώς να προστατεύσει το λαό, τους συνηθισμένους μη προνομιούχους ανθρώπους, από τους λίγους που, είτε με τον πλούτο, είτε με την ιεραρχική τους θέση, ασκούν ουσιαστικά την εξουσία πάνω στους πολλούς. Όμως η πρόληψη είναι πάντα η καλύτερη θεραπεία.

Οι γραπτοί περιορισμοί μονάχα, σχεδιασμένοι για να αμβλύνουν την κατάχρηση της εξουσίας που έχει ήδη συγκεντρωθεί σε λιγοστά χέρια, δεν αποτελούν παρά μετριασμό ενός υπάρχοντος κακού. Η προσωπική ελευθερία μπορεί να διασφαλιστεί μόνο με την ολοκληρωτική κατάργηση του κακού. Η ΙΙηθδοο απασχολείται σήμερα μ' αυτό το έργο. Βρίσκεται όμως στην ευτυχή θέση να μπορεί να συνεχίσει την αποστολή της, εάν το επιθυμεί, στο ασύγκριτα μεγαλύτερο έργο της πρόληψης, της ριζικής εξάλειψης των σημερινών εμποδίων της ελευθερίας. Αυτό είναι κυρίως δουλειά του επιστημονικού τμήματος αυτής της Οργάνωσης.

Γιατί, ενώ το πρόβλημα να μετριασθούν οι ανάγκες του πληθυσμού σε αγαθά είναι βασικά ένα πρόβλημα της απλής και εφαρμοσμένης επιστήμης, το πρόβλημα του ολοκληρωτικού πολέμου είναι, μεταξύ άλλων βέβαια, ένα πρόβλημα ηθικών αξιών για τους επιστήμονες σαν άτομα και σαν μέλη επαγγελματικών οργανώσεων.

Για να εφοδιασθούν και τα 2,2 δισ. των σημερινών κατοίκων του πλανήτη μας με επαρκή τροφή, θα χρειαζόταν να διπλασιαστούν οι υπάρχουσες προμήθειες σε τρόφιμα. Με τις καθιερωμένες μεθόδους θα χρειάζονταν δέκα χρόνια να επιτευχθεί αυτός ο στόχος, κι ώσπου να γίνει αυτό ο πληθυσμός δε θα είναι πια δύο δισ. αλλά τρία και περισσότερο, και ο υποσιτισμός θα είναι ξανά ένα πρόβλημα το ίδιο σοβαρό και εξαπλωμένο όπως και σήμερα.

Κάθε βιομηχανική χώρα δαπανά μεγάλα ποσά για την έρευνα μεθόδων μαζικής καταστροφής. Έτσι, δύο δισ. δολάρια δαπανήθηκαν για την κατασκευή της ατομικής βόμβας και πολλές εκατοντάδες εκατομμύρια ακόμα ξοδεύονται σήμερα σε έρευνες για πυραύλους, αεριωθούμενα, τη διάδοση της πνευμονικής λοίμωξης και την ολοκληρωτική καταστροφή των φυτών που μας παρέχουν τροφή. Εάν ανάλογα χρηματικά ποσά και επιστημονική ικανότητα μπορούσαν να διατεθούν για την τεχνική παραγωγή τροφίμων, τότε είναι βέβαιο ότι γρήγορα θα βρισκόταν τρόπος για να τραφούν ικανοποιητικά τα εκατομμύρια των μισοπεθαμένων από την πείνα κατοίκων της Ασίας και της Ευρώπης. Η σύνθεση της χλωροφύλλης, για παράδειγμα, θα μπορούσε να ήταν για τα τέλη του εικοστού αιώνα ό,τι η εκμετάλλευση των παρθένων εκτάσεων του Νέου Κόσμου ήταν για το δέκατο ένατο αιώνα. Θα μείωνε την πίεση στ' αποθέματα των πλουτοπαραγωγικών πηγών και έτσι θα έπαυε να υπάρχει ένα από τα κύρια αίτια του συγκεντρωτικού και ολοκληρωτικού ελέγχου πάνω στα άτομα.

Η ευμάρεια μιας βιομηχανικής κοινωνίας είναι ανάλογη με την ταχύτητα που σπαταλά το αναντικατάστατο φυσικό της κεφάλαιο. Σε μεγάλες εκτάσεις του φλοιού της γης, τα ευκολοπρόσιτα αποθέματα χρήσιμων ορυκτών έχουν κιόλας εξαντληθεί, ή σχεδόν εξαντληθεί. Με την αύξηση του πληθυσμού και την προοδευτική βελτίωση της βιομηχανικής τεχνικής, η αφαίμαξη των υπόλοιπων πλουτοπαραγωγικών πηγών ασφαλώς θα επιταχυνθεί.

Τα χρήσιμα ορυκτά είναι πολύ άνισα κατανεμημένα. Μερικές χώρες είναι πλουσιότατες σε τέτοια φυσικά αποθέματα, ενώ άλλες δεν έχουν καθόλου. Όταν μια δυνατή χώρα κατέχει το φυσικό μονοπώλιο κάποιου απαραίτητου ορυκτού, μπορεί να αυξήσει την ήδη τρομακτική επιρροή της πάνω στους λιγότερο τυχερούς γείτονες της. Όταν κάποια αδύνατη χώρα ανακαλύπτει πως έχει την ευλογία, ή την κατάρα, να έχει κάποιο φυσικό μονοπώλιο, τότε οι δυνατότεροι γείτονες της μπαίνουν στον πειρασμό να επιτεθούν ή να «εισδύσουν ειρηνικά».

Οι επιστήμονες έχουν τη δυνατότητα να αναβάλουν την ημερομηνία χρεωκοπίας του πλανήτη μας και να μετριάσουν τους πολιτικούς κινδύνους που φέρνει μαζί της η ύπαρξη των φυσικών μονοπωλίων. Αυτό που χρειάζεται είναι ένα νέο Σχέδιο Μανχάταν, κάτω από διεθνή αιγίδα, για την ανάπτυξη υποκατάστατων που θα είναι διαθέσιμα διεθνώς και θα καλύπτουν τα άνισα κατανεμημένα ορυκτά (που θα έχουν γρήγορα εξαντληθεί) από τα οποία εξαρτάται και αυτή ακόμη η ύπαρξη του βιομηχανικού μας πολιτισμού. Π.χ. η ενέργεια των ανέμων, ή η ηλιακή ενέργεια ν' αντικαταστήσει την ενέργεια που παράγεται από το κάρβουνο, το πετρέλαιο και το πιο επικίνδυνο απ' όλα τα καύσιμα, το ουράνιο. Το γυαλί και το πλαστικό ν' αντικαταστήσουν όπου είναι δυνατό μέταλλα όπως ο χαλκός, ο κασσίτερος, το νικέλιο και ο τσίγκος.

Ένα τέτοιο σχέδιο θα ήταν πολλαπλά πολύτιμο. Θα έβαζε το βιομηχανικό μας πολιτισμό σε βάσεις πιο σταθερές από την επιταχυνόμενη εκμετάλλευση άχρηστων αγαθών που στηρίζεται σήμερα. Θα έσπαζε εκείνα τα φυσικά μονοπώλια που αποτελούν μια μόνιμη πρόκληση πολέμου και τέλος, θα πρόσφερε την αύξηση της ατομικής ελευθερίας και τη μείωση της ισχύος που ασκεί η κυρίαρχη μειονότητα.

Και ερχόμαστε τώρα στα ηθικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι εργάτες της επιστήμης σαν άτομα και σαν μέλη επαγγελματικών οργανώσεων. Όποιες και αν ήταν οι επιθυμίες των εφευρετών και των τεχνικών, η εφαρμοσμένη επιστήμη έχει στην πραγματικότητα σαν αποτέλεσμα τη δημιουργία μονοπωλιακών

βιομηχανιών που ελέγχονται από άτομα - κεφαλαιοκράτες ή από συγκεντρωτικά εθνικά καθεστώτα. Αυτό οδήγησε στη συγκέντρωση οικονομικών δυνάμεων, στην ισχυροποίηση των ολίγων έναντι των πολλών και στην αύξηση της καταστρεπτικότητας του πολέμου. Η εφαρμοσμένη επιστήμη στην υπηρεσία των πολεμικών επιτελείων και της διπλωματίας γέννησε τα φλογοβόλα, τον πύραυλο, τους καταστροφικούς βομβαρδισμούς και τους θαλάμους αερίων, και τώρα τελειοποιεί τις μεθόδους για να ψήνει ολόκληρους πληθυσμούς με ατομικές εκρήξεις και να σκοτώνει αυτούς που επιζούν με «κατασκευασμένη» λευχαιμία και τεχνητή διάδοση επιδημιών.

Σίγουρα έφτασε η ώρα που οι εργάτες της επιστήμης πρέπει να αναλογιστούν, ο καθένας χωριστά και όλοι μαζί, το ηθικό πρόβλημα του «σωστού τρόπου εξάσκησης του επαγγέλματος τους». Ως ποιο σημείο μπορεί κανείς να δικαιώνεται εξασκώντας ένα επάγγελμα που, αν και δεν αποτελεί άμεσα αδίκημα, έχει εντούτοις σαν αποτέλεσμα κοινωνικές επιπτώσεις που είναι ολοφάνερα ανεπιθύμητες και αναμφισβήτητα κακές;

Ειδικότερα, ως ποιο σημείο είναι σωστό ο επιστήμονας ή ο τεχνολόγος, να προσφέρει τις υπηρεσίες του σε εργασίες που θα έχουν σαν αποτέλεσμα να αυξηθεί η συγκέντρωση της ισχύος στα χέρια της εξουσίας των ολίγων και να οπλίζονται οι στρατιώτες με όπλα για την ολοκληρωτική εξόντωση των πολιτών; Ως τώρα η εφαρμοσμένη επιστήμη ήταν, σε μεγάλη έκταση, στην υπηρεσία των μονοπωλίων, της ολιγαρχίας και του εθνικισμού. Αλλά δεν υπάρχει τίποτα στη φύση της επιστήμης ή της τεχνολογίας που να επιβάλλει αυτή την κατάσταση.

Από επαγγελματική άποψη, θα πρέπει να είναι το ίδιο εύκολο για τον εργάτη της επιστήμης να υπηρετεί τους σκοπούς της ειρήνης όπως και του πολέμου, της προσωπικής ελευθερίας, της εθελοντικής συνεργασίας και της αυτοδιοίκησης όπως και του μονοπωλιακού καθεστωτι-σμού ή καπιταλισμού, της στρατιωτικής πειθαρχίας και της δικτατορίας. Οι δυσκολίες δεν είναι τεχνικές. Ανήκουν στη σφαίρα της φιλοσοφίας και της ηθικής, στην αξιολόγηση των αποφάσεων και στη βούληση που ενεργεί πάνω σ' αυτές τις αποφάσεις.

Γιατί έχουν σημασία τα ανθρώπινα δικαιώματα

Μήνυμα από την Αϊρίν Χαν, Γ.Γ. της Διεθνούς Αμνηστίας

Στις 19 Αυγούστου 2003 ο Ύπατος Αρμοστής των Η.Ε. για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, Σέρζιο Βιέιρα ντε Μέγιο, σκοτώθηκε σε βομβιστική επίθεση εναντίον του κτιρίου των Η.Ε. στη Βαγδάτη, σχεδόν 10 χρόνια αφότου ιδρύθηκε η Ύπατη Αρμοστεία για να υπερασπίζεται και να προάγει τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Την ώρα που ένας από τους πλέον εξέχοντες διεθνείς υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων πέθαινε στα χαλάσματα, η υφήλιος είχε σπουδαίο λόγο να αναλογιστεί πώς η νομιμοποίηση και η αξιοπιστία των Η.Ε. μπόρεσαν να διαβρωθούν σε τόσο θανάσιμο βαθμό. Τα Ηνωμένα Έθνη, που παρακάμφθηκαν στον πόλεμο του Ιράκ και τέθηκαν στο περιθώριο μετά από αυτόν, που έχασαν την αξιοπιστία τους επειδή θεωρούνται ευάλωτα στις πιέσεις ισχυρών κρατών, φάνηκαν να έχουν ουσιαστικά παραλύσει στις προσπάθειές τους να κάνουν τα κράτη να λογοδοτούν όσον αφορά την τήρηση του διεθνούς δικαίου και τις επιδόσεις τους στα ανθρώπινα δικαιώματα.

Ήταν εύκολο εκείνη τη στιγμή να αναρωτηθεί κανείς μήπως τα γεγονότα του 2003 είχαν καταφέρει επίσης θανάσιμο πλήγμα στο όραμα της παγκόσμιας δικαιοσύνης και των οικουμενικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων, που υπήρξε η αρχική έμπνευση για τη δημιουργία παγκόσμιων θεσμών όπως τα Η.Ε. Αν τα ανθρώπινα δικαιώματα χρησιμοποιούνται από τις κυβερνήσεις ως μανδύας, τον οποίο φορούν ή αποβάλλουν ανάλογα με τις πολιτικές σκοπιμότητες, μπορεί άραγε να εμπιστευθεί κανείς τη διεθνή κοινότητα των κρατών να πραγματώσει εκείνο το όραμα; Και τι μπορεί να κάνει η διεθνής κοινότητα των πολιτών για να διασώσει τα ανθρώπινα δικαιώματα από τα χαλάσματα;

Η απάντηση ήρθε την ίδια εβδομάδα με τη βόμβα στα γραφεία των Η.Ε., όταν μια ομάδα γυναικών στο Μεξικό νίκησε στο πρώτο της βήμα στην πορεία για την επίτευξη δικαιοσύνης για τις δολοφονημένες κόρες τους. Περιθωριοποιημένες και φτωχές, αγωνίστηκαν επί 10 χρόνια για να φτάσουν εκεί, όμως τελικά ανάγκασαν τον Πρόεδρο του Μεξικό, Βισέντε Φοξ, και τις Ομοσπονδιακές αρχές να παρέμβουν. Ήμουν με τις μητέρες της Σιουδάδ Χουάρες όταν έφτασε η είδηση αυτής της επιτυχίας. Ποτέ δεν θα ξεχάσω τη χαρά στα πρόσωπα των γυναικών και την ευγνωμοσύνη τους προς τις χιλιάδες ανθρώπους ανά τον κόσμο, που οι προσπάθειές τους συνέβαλαν στην επίτευξη της αλλαγής. Κοιτώντας τις, είδα πόσα πράγματα μπορούν να επιτευχθούν για τα ανθρώπινα δικαιώματα μέσα από τον δυναμικό χώρο της παγκόσμιας κοινωνίας των πολιτών.

Οι προκλήσεις, που έχει μπροστά του το παγκόσμιο κίνημα για τα ανθρώπινα δικαιώματα, είναι απόλυτες. Ως ακτιβιστές, πρέπει να αντιμετωπίσουμε την απειλή που αποτελούν οι ανάλγητες, σκληρές και εγκληματικές πράξεις ενόπλων ομάδων και ατόμων. Πρέπει να αντισταθούμε στον αντίκτυπο που δημιουργεί εναντίον των ανθρωπίνων δικαιωμάτων η μονομανής προσήλωση σε ένα δόγμα παγκόσμιας ασφάλειας που έχει διχάσει βαθύτατα τον κόσμο. Πρέπει να αγωνιστούμε για να επανορθώσουμε την αποτυχία των κυβερνήσεων και της διεθνούς κοινότητας να φέρουν αποτελέσματα από πλευράς κοινωνικής και οικονομικής δικαιοσύνης.

Η τραγωδία της Βαγδάτης ήταν σαφής υπενθύμιση (αν και σε καμία περίπτωση η μόνη) της παγκόσμιας απειλής που αποτελούν όσοι είναι έτοιμοι να χρησιμοποιήσουν οποιαδήποτε μέσα για να προωθήσουν τις πολιτικές τους επιδιώξεις. Καταδικάζουμε τις πράξεις τους απερίφραστα. Είναι ένοχοι καταπάτησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και παραβίασης του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου, μερικές φορές σε βαθμό εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας και εγκλημάτων πολέμου. Πρέπει να προσαχθούν σε δίκη, σύμφωνα όμως (και εδώ χωρίζουν οι δρόμοι μας με κάποιες κυβερνήσεις) με τα πρότυπα του διεθνούς δικαίου. Τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι για τους καλύτερους και τους χειρότερους ανάμεσά μας, για τους ενόχους όσο και για τους αθώους. Η άρνηση δίκαιης δίκης είναι καταπάτηση δικαιωμάτων και ενέχει τον κίνδυνο να μετατρέψει τους δράστες σε μάρτυρες. Αυτός είναι ο λόγος που ζητάμε ο Σαντάμ Χουσεΐν να δικαστεί σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα. Αυτός είναι ο λόγος που αντιτασσόμαστε στα ειδικά στρατοδικεία (στρατιωτικές επιτροπές) για τους κρατουμένους στη ναυτική βάση των ΗΠΑ στον Κόλπο του Γουαντάναμο (Κούβα), στρατοδικεία που δεν ανταποκρίνονται στα διεθνή πρότυπα.

Δεν υπάρχει δρόμος προς τη βιώσιμη ασφάλεια, παρά μόνο μέσα από τον σεβασμό για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Το παγκόσμιο πρόγραμμα ασφάλειας που διαλαλεί η κυβέρνηση των ΗΠΑ είναι χρεοκοπημένο από πλευράς οράματος και στερείται αρχών. Θυσιάζοντας τα ανθρώπινα δικαιώματα στο όνομα της ασφάλειας, στο εσωτερικό, αποστρέφοντας το βλέμμα από τις καταπατήσεις, στο εξωτερικό, και χρησιμοποιώντας προκαταβολικά στρατιωτική βία όπου και όταν αυτή επιλέγει, δεν αύξησε την ασφάλεια, ούτε διασφάλισε την ελευθερία.

Δείτε τη μεγεθυνόμενη ανταρσία στο Ιράκ, την αυξανόμενη αναρχία στο Αφγανιστάν, τον ατέλειωτο φαύλο κύκλο της βίας στη Μέση Ανατολή, το κύμα βομβιστικών επιθέσεων αυτοκτονίας σε πολυάνθρωπες πόλεις ανά τον κόσμο. Σκεφτείτε τη συνεχιζόμενη καταπίεση σε βάρος των Ουιγούρων στην Κίνα και των Ισλαμιστών στην Αίγυπτο. Φανταστείτε το μέγεθος και το εύρος της ατιμωρησίας που χαρακτήρισε τις κατάφωρες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του ανθρωπιστικού δικαίου στις «ξεχασμένες» συγκρούσεις στην Τσετσενία, την Κολομβία, τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό και το Νεπάλ, δηλαδή, ξεχασμένες από όλους, εκτός από εκείνους που υφίστανται καθημερινά τις χείριστες επιπτώσεις τους.

Η διγλωσσία δίνει κακό όνομα στα ανθρώπινα δικαιώματα, όμως, δυστυχώς, είναι συνηθισμένο φαινόμενο. Οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους ισχυρίστηκαν ότι έκαναν τον πόλεμο στο Ιράκ για να προστατεύσουν τα ανθρώπινα δικαιώματα, όμως υπονόμευσαν ανοικτά τα ανθρώπινα δικαιώματα για να νικήσουν στον «πόλεμο κατά της τρομοκρατίας». Ο πόλεμος στο Ιράκ κηρύχθηκε δήθεν για να μειωθεί η απειλή των όπλων μαζικής καταστροφής, κι όμως ο κόσμος είναι πλημμυρισμένος με όπλα μικρού διαμετρήματος και με συμβατικά όπλα, που σκοτώνουν περισσότερους από μισό εκατομμύριο ανθρώπους κάθε χρόνο. Ακόμα χειρότερα, στο όνομα της στράτευσης στον λεγόμενο «πόλεμο κατά της τρομοκρατίας», πολλές χώρες έχουν χαλαρώσει τους ελέγχους των εξαγωγών προς κυβερνήσεις γνωστές για τις φρικτές επιδόσεις τους στα ανθρώπινα δικαιώματα, μεταξύ των οποίων προς την Κολομβία, την Ινδονησία, το Ισραήλ και το Πακιστάν. Το ανεξέλεγκτο εμπόριο όπλων μας θέτει όλους σε μεγαλύτερο κίνδυνο σε καιρό ειρήνης όσο και σε καιρό πολέμου.

Το Ιράκ και ο «πόλεμος κατά της τρομοκρατίας» επισκίασαν τη μεγαλύτερη πρόκληση ανθρωπίνων δικαιωμάτων του καιρού μας. Σύμφωνα με ορισμένες πηγές, οι αναπτυσσόμενες χώρες δαπανούν περίπου 22 δισεκατομμύρια δολάρια κάθε χρόνο για όπλα ενώ, με 10 δισεκατομμύρια δολάρια τον χρόνο, θα επιτύγχαναν πρωτοβάθμια εκπαίδευση για όλους. Αυτές οι στατιστικές υποκρύπτουν ένα τεράστιο σκάνδαλο: την αποτυχημένη υπόσχεση της καταπολέμησης της ακραίας φτώχειας και της αντιμετώπισης της κατάφωρης οικονομικής και κοινωνικής αδικίας.

Σύμφωνα με μερικούς αναλυτές, είναι πραγματικός ο κίνδυνος να μην επιτευχθούν οι Αναπτυξιακοί Στόχοι της Χιλιετηρίδας, των Η.Ε. (όπως η μείωση της παιδικής και μητρικής θνησιμότητας, η παρακολούθηση δημοτικού σχολείου από όλα τα παιδιά, ο υποδιπλασιασμός του αριθμού των ανθρώπων που δεν έχουν καθόλου πρόσβαση σε καθαρό νερό), επειδή η παγκόσμια προσοχή και οι πόροι έχουν διοχετευθεί στον «πόλεμο κατά της τρομοκρατίας».

Οι φτωχοί και οι περιθωριοποιημένοι είναι αυτοί που συνηθέστερα στερούνται τη δικαιοσύνη και που θα ωφελούνταν περισσότερο από τη δίκαιη εφαρμογή του κράτους δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ωστόσο, παρότι γίνεται όλο και περισσότερος λόγος για το αδιαίρετο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, στην πραγματικότητα τα οικονομικά, κοινωνικά και πολιτισμικά δικαιώματα αμελούνται, υποβιβάζοντας τα ανθρώπινα δικαιώματα σε ένα θεωρητικό κατασκεύασμα, στα μάτια της τεράστιας πλειονότητας του παγκόσμιου πληθυσμού. Δεν είναι απλή σύμπτωση ότι, στον πόλεμο του Ιράκ, φαίνεται ότι δόθηκε περισσότερη προσοχή στην προστασία των πετρελαιοπηγών απ΄ ό,τι στην προστασία των νοσοκομείων.

Ούτε εκπλήσσει το γεγονός ότι οι μεγάλες επιχειρήσεις μπορούν να κάνουν ό,τι θέλουν χωρίς συνέπειες, ή να επιλέγουν να μην κάνουν αυτά που οφείλουν ισχυριζόμενες ότι δεν υπέχουν σαφή νομική ευθύνη ή υποχρέωση λογοδοσίας για να ανθρώπινα δικαιώματα. Οι Κανόνες Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για τις Επιχειρήσεις, που εγκρίθηκαν από τα Η.Ε. το 2003, είναι σημαντικό βήμα στην κατεύθυνση της λογοδοσίας των επιχειρήσεων αλλά, δυστυχώς, δέχονται ενορχηστρωμένη επίθεση από εταιρείες και κυβερνήσεις.

Απέναντι σε αυτό το φόντο καταπάτησης και ατιμωρησίας, υποκρισίας και διπλών μέτρων και σταθμών, τι μπορούμε να κάνουμε για να κάνουμε τα ανθρώπινα δικαιώματα να έχουν σημασία;

Μπορούμε να δείξουμε ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα προσφέρουν ένα ισχυρό και συναρπαστικό όραμα ενός καλύτερου και δικαιότερου κόσμου και ότι σχηματίζουν τη βάση ενός απτού σχεδίου για το πώς θα φτάσουμε εκεί. Φέρνουν ελπίδα σε γυναίκες όπως η Αμίνα Λαουάλ στη Νιγηρία, η θανατική καταδίκη της οποίας παραμερίστηκε ως αποτέλεσμα της μαζικής υποστήριξης που δημιούργησε η υπόθεσή της. Παρέχουν ένα εργαλείο σε υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων όπως η Βαλδένια Παουλίνο για να δώσει τις μάχες της κατά της αστυνομικής κτηνωδίας στις φαβέλας του Σάο Πάολο στη Βραζιλία. Δίνουν φωνή στους ανίσχυρους: στον κρατούμενο συνείδησης, στον όμηρο της βίας, στον αιχμάλωτο της φτώχειας.

Σε καιρούς αβεβαιότητας ο κόσμος χρειάζεται, όχι μόνο να αγωνιστεί κατά των παγκόσμιων απειλών, αλλά να αγωνιστεί υπέρ της παγκόσμιας δικαιοσύνης. Τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι ένα λάβαρο για να κινητοποιηθούν οι άνθρωποι παγκοσμίως για την υπόθεση της δικαιοσύνης και της αλήθειας. Χάρη στο έργο χιλιάδων ακτιβιστών στη Λατινική Αμερική, το ρεύμα αρχίζει να στρέφεται ενάντια στην ατιμωρησία στην περιοχή αυτή. Παρά τη σταυροφορία των ΗΠΑ για να υπονομεύσουν τη διεθνή δικαιοσύνη και να διασφαλίσουν για τους πολίτες τους παγκόσμια ασυλία από ποινική δίωξη, το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο όρισε τον εισαγγελέα του και άρχισε για τα καλά το έργο του. Σιγά-σιγά, τα δικαστήρια στις ΗΠΑ και στη

Βρετανία έχουν αρχίσει να εξετάζουν εξονυχιστικά τις κυβερνητικές απόπειρες περιορισμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στον «πόλεμό τους κατά της τρομοκρατίας».

Τα ανθρώπινα δικαιώματα υπόσχονται τη βεβαιότητα ισότητας και ισοτιμίας σε εκατομμύρια γυναίκες ανά τον κόσμο. Οι πρόσφατες νομοθετικές αλλαγές στη νομική θέση των γυναικών στο Μαρόκο θα ανοίξουν ένα νέο κεφάλαιο στην ισότητα των φύλων στην περιοχή. Αναγνωρίζοντας τη δύναμη που έχουν τα ανθρώπινα δικαιώματα να καταστήσουν οικουμενικό τον αγώνα των γυναικών, τα μέλη της Διεθνούς Αμνηστίας δίνουν τα χέρια με τους ακτιβιστές των δικαιωμάτων των γυναικών και με πολλούς άλλους για να αγωνιστούν παγκοσμίως να σταματήσουν τη βία κατά των γυναικών. Καλούμε τους ηγέτες, τις οργανώσεις και τα άτομα να δεσμευτούν δημοσίως να αλλάξουν οι ίδιοι και να καταργήσουν νόμους, συστήματα και στάσεις που επιτρέπουν στη βία κατά των γυναικών να ανθεί.

Το νόημα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι να αλλάξουμε τον κόσμο προς το καλύτερο. Αξιοποιώντας το ισχυρό μήνυμα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η Διεθνής Αμνηστία ξεκίνησε εκστρατεία από κοινού με την Oxfam και το Διεθνές Δίκτυο Δράσης για τα Όπλα Μικρού Διαμετρήματος (International Action Network on Small Arms, IANSA) για να πετύχει τον παγκόσμιο έλεγχο των όπλων μικρού διαμετρήματος. Σε εκείνους που λένε ότι αυτό δεν θα φέρει αποτελέσματα, αντιτάσσουμε τις συμμαχίες που οδήγησαν στην απαγόρευση των ναρκών κατά προσωπικού και στη δημιουργία του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου. Συνδυάζοντας δημόσια πίεση και κυβερνητική υποστήριξη, είμαστε αποφασισμένοι να επιφέρουμε την αλλαγή.

Σε αυτήν την έκθεση τιμάμε αυτά και άλλα επιτεύγματα, όμως δεν τους επιτρέπουμε να επισκιάσουν τις σκληρές πραγματικές προκλήσεις που συνεχίζουν να υφίστανται. Ζούμε σε έναν επικίνδυνο και διχασμένο κόσμο, όπου η ουσιαστική σημασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων δοκιμάζεται καθημερινά, η νομιμοποίηση των ακτιβιστών αμφισβητείται, και το «χάσμα λογοδοσίας» κυβερνήσεων, διεθνών θεσμών, ενόπλων ομάδων και εταιρειών μεγαλώνει. Ακριβώς σε έναν τέτοιο κόσμο είναι που χρειαζόμαστε μια μεγαλύτερη ανθρωπιά που θα πει: «Αυτό πρέπει να σταματήσει. Τα πράγματα πρέπει να αλλάξουν».

Δεν υπάρχει ισχυρότερη διεθνής κοινότητα από την παγκόσμια κοινωνία των πολιτών. Μέσα από τα μέλη και τους συμμάχους της στο κίνημα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η Διεθνής Αμνηστία είναι δεσμευμένη να αναστήσει και να αναζωογονήσει το όραμα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ως ένα ισχυρό εργαλείο για χειροπιαστή αλλαγή. Μέσα από τις φωνές και τα οράματα εκατομμυρίων ανδρών και γυναικών, θα μεταδώσουμε ως σκυτάλη το μήνυμα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Ετήσια Έκθεση 2004: Πόλεμος κατά των οικουμενικών αξιών

Οι επιθέσεις ενόπλων ομάδων και κυβερνήσεων τροφοδοτούν καχυποψία, φόβο και διχασμό

Κυβερνήσεις και ένοπλες ομάδες έχουν εξαπολύσει πόλεμο κατά των οικουμενικών αξιών, καταστρέφοντας τα ανθρώπινα δικαιώματα των απλών ανθρώπων, δήλωσε σήμερα η Διεθνής Αμνηστία δίνοντας στη δημοσιότητα την ετήσια καταγραφή της για τα ανθρώπινα δικαιώματα παγκοσμίως.

Παρουσιάζοντας την Ετήσια Έκθεση 2004, η Διεθνής Αμνηστία δήλωσε ότι η βία από ένοπλες ομάδες και οι αυξανόμενες παραβιάσεις από κυβερνήσεις συνδυάζονται και αποτελούν την πιο παρατεταμένη επίθεση εναντίον των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου τα τελευταία 50 χρόνια. Αυτή η κατάσταση οδηγεί σε έναν κόσμο με όλο και περισσότερη καχυποψία, φόβο και διχασμό.

«Οι ανάλγητες, σκληρές και εγκληματικές επιθέσεις από ένοπλες ομάδες όπως η Αλ-Κάιντα αποτελούν όντως πραγματική απειλή για την ασφάλεια των ανθρώπων όπου γης. Τις καταδικάζουμε με τον εντονότερο δυνατό τρόπο ως σοβαρά εγκλήματα με βάση το διεθνές και το κρατικό δίκαιο, που ορισμένες φορές ισοδυναμούν με εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας», δήλωσε η Αϊρίν Χαν, Γενική Γραμματέας της Διεθνούς Αμνηστίας.

Η Διεθνής Αμνηστία καταδίκασε έντονα τις ένοπλες ομάδες που ευθύνονται για θηριωδίες όπως η βομβιστική επίθεση της 11ης Μαρτίου στη Μαδρίτη και η βομβιστική επίθεση κατά του κτιρίου των Ηνωμένων Εθνών στο Ιράκ στις 19 Αυγούστου 2003, στην οποία έχασε τη ζωή του ο Ύπατος Αρμοστής για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, Σέρζιο Βιέιρα ντε Μέγιο.

Σύμφωνα με τη διεθνή οργάνωση, οι βίαιες επιθέσεις εναντίον αμάχων και θεσμών που δημιουργήθηκαν για να παράσχουν λύσεις στις συρράξεις και την ανασφάλεια όπως τα Ηνωμένα Έθνη και η Διεθνής Επιτροπή Ερυθρού Σταυρού αντιπροσωπεύουν μια σημαντική νέα απειλή για τη διεθνή δικαιοσύνη.

«Είναι όμως επίσης τρομακτικό το γεγονός ότι οι αρχές του διεθνούς δικαίου και τα εργαλεία πολυμερούς δράσης, που θα μπορούσαν να μας προστατεύσουν από αυτές τις επιθέσεις, υπονομεύονται, περιθωριοποιούνται ή καταστρέφονται από ισχυρές κυβερνήσεις», δήλωσε η Αϊρίν Χαν.

«Οι κυβερνήσεις χάνουν την ηθική τους πυξίδα, θυσιάζοντας τις οικουμενικές αξίες των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε μια τυφλή επιδίωξη ασφάλειας. Αυτή η αποτυχία ηγεσίας αποτελεί επικίνδυνη παραχώρηση στις ένοπλες ομάδες».

«Το πρόγραμμα παγκόσμιας ασφάλειας που προωθεί η Κυβέρνηση των ΗΠΑ είναι χρεοκοπημένο από πλευράς οράματος και στερείται αρχών. Παραβιάζοντας τα δικαιώματα στο εσωτερικό, αποστρέφοντας το βλέμμα από τις καταπατήσεις στο εξωτερικό και χρησιμοποιώντας προκαταβολικά στρατιωτική βία όπου και όποτε αυτή επιλέγει, έχει βλάψει τη δικαιοσύνη και την ελευθερία και έχει κάνει τον κόσμο πιο επικίνδυνο».

Στην Έκθεση καταγράφονται λεπτομερώς παράνομοι φόνοι αμάχων από στρατεύματα του Συνασπισμού και από ένοπλες ομάδες στο Ιράκ. Οι αναφορές για βασανιστήρια και κακομεταχείριση υπογραμμίζουν την ευάλωτη θέση εκατοντάδων κρατουμένων, όχι μόνο στο Ιράκ, αλλά και στον Κόλπο του Γουαντάναμο, στο Αφγανιστάν και αλλού, που κρατούνται από τις Ηνωμένες Πολιτείες και τους συμμάχους τους χωρίς απαγγελία κατηγορίας, δίκη, πρόσβαση σε δικηγόρους και την προστασία των Συνθηκών της Γενεύης.

«Παραλείποντας να προστατεύσουν τα δικαιώματα εκείνων που ενδέχεται να είναι ένοχοι, οι κυβερνήσεις διακυβεύουν τα δικαιώματα εκείνων που είναι αθώοι και μας θέτουν όλους σε κίνδυνο».

Ο «πόλεμος κατά της τρομοκρατίας» και ο πόλεμος στο Ιράκ έχουν ενθαρρύνει ένα νέο κύμα καταπατήσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και έχουν εκτρέψει την προσοχή από τις παλαιότερες. Στην Έκθεση 2004 τεκμηριώνονται υποφώσκουσες εσωτερικές συρράξεις, κρυμμένες από τα μάτια του κόσμου, σε μέρη όπως η Τσετσενία, η Κολομβία, η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, το Σουδάν και το Νεπάλ, οι οποίες έχουν γίνει εκκολαπτήριο μερικών από τις χειρότερες θηριωδίες. Η βία στο Ισραήλ και τα Κατεχόμενα Εδάφη βάθυνε, ενώ σε άλλες περιοχές του κόσμου πολλές κυβερνήσεις ανοικτά εφαρμόζουν καταπιεστικά προγράμματα.

«Ενώ οι κυβερνήσεις έχουν εμμονή με την απειλή των όπλων μαζικής καταστροφής στο Ιράκ, έχουν αφήσει ανενόχλητα τα πραγματικά όπλα μαζικής καταστροφής: την αδικία και την ατιμωρησία, τη φτώχεια, τις διακρίσεις και τον ρατσισμό, το ανεξέλεγκτο εμπόριο όπλων μικρού διαμετρήματος, τη βία κατά των γυναικών και την κακοποίηση των παιδιών», δήλωσε η Αϊρίν Χαν.

«Ο κόσμος βοά ζητώντας ηγεσία με αρχές, βασισμένη στις οικουμενικές αξίες των ανθρωπίνων δικαιωμάτων».

Η Διεθνής Αμνηστία, ενώ υπογραμμίζει τις καταπατήσεις και την ατιμωρησία, την υποκρισία και τα διπλά μέτρα και σταθμά των κυβερνήσεων, τονίζει παράλληλά την ανερχόμενη δύναμη της κοινωνίας των πολιτών να αναστρέψει το ρεύμα προς όφελος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.Υπάρχουν αναντίρρητα σημάδια ενός κινήματος για παγκόσμια δικαιοσύνη: τα εκατομμύρια των πολιτών που κατέβηκαν στους δρόμους σε ολόκληρο τον κόσμο αλληλέγγυοι με τον Ιρακινό λαό, οι Ισπανοί που διαδήλωσαν στο όνομα της ανθρωπιάς μετά τις επιθέσεις στη Μαδρίτη, οι πολίτες του κόσμου που συγκεντρώθηκαν στο Παγκόσμιο Κοινωνικό Φόρουμ στη Βραζιλία.

«Οι κυβερνήσεις πρέπει να ακούσουν. Σε καιρούς αβεβαιότητας ο κόσμος χρειάζεται, όχι μόνο να αγωνιστεί κατά των παγκόσμιων απειλών, αλλά και να αγωνιστεί επίσης υπέρ της παγκόσμιας δικαιοσύνης», δήλωσε η Αϊρίν Χαν.

Παγκοσμίως, παρά τη σταυροφορία των Ηνωμένων Πολιτειών για να υπονομεύσει τη διεθνή δικαιοσύνη και να διασφαλίσει παγκόσμια ασυλία για τους πολίτες της, το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο όρισε τον εισαγγελέα του και άρχισε για τα καλά το έργο του. Σιγά-σιγά τα δικαστήρια στις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Βρετανία έχουν αρχίσει να ελέγχουν εξονυχιστικά τις προσπάθειες της εκτελεστικής εξουσίας να περιορίσει τα ανθρώπινα δικαιώματα.

«Τα ανθρώπινα δικαιώματα έχουν σημασία επειδή προσφέρουν ένα ισχυρό και συναρπαστικό όραμα ενός καλύτερου και δικαιότερου κόσμου, καθώς και ένα χειροπιαστό σχέδιο για το πώς θα φτάσουμε εκεί. Αυτές οι οικουμενικές αξίες της δικαιοσύνης είναι ο αποτελεσματικότερος δρόμος προς την ασφάλεια και την ειρήνη», κατέληξε η Αϊρίν Χαν.

Διεκδικήστε τα ανθρώπινα δικαιώματα

Μέλη του Ιαπωνικού Τμήματος της Διεθνούς Αμνηστίας γράφουν εκκλήσεις

προς τις αρχές διαφόρων χωρών. © ΔΑ

Ανοίξτε μια εφημερίδα, την τηλεόραση ή το ραδιόφωνο και αμέσως θα αντιμετωπίσετε τη βαρβαρότητα που αγγίζει κάθε γωνιά του κόσμου. Σε κάποιες χώρες ομάδες φοβισμένων γυναικών, ανδρών και παιδιών γίνονται στόχοι σε ένοπλες συγκρούσεις. Σε άλλες χώρες θαρραλέοι άνθρωποι παραμένουν φυλακισμένοι απλώς και μόνο επειδή εξέφρασαν την άποψή τους.

Oποιοσδήποτε, οπουδήποτε κι αν ζει, μπορεί να κάνει κάτι για να προλάβει αυτές τις σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και να τις σταματήσει.

Διεκδικήστε τα ανθρώπινα δικαιώματα. Απαιτήστε να σταματήσουν οι παραβιάσεις τους. Κάντε τη φωνή σας να ακουστεί με το να συμμετάσχετε στο παγκόσμιο δίκτυο του 1.7 εκατομμυρίου ακτιβιστών της Διεθνούς Αμνηστίας.

Έχετε τη δύναμη να αλλάξετε τα πράγματα

Με το να γίνετε μέλος της Διεθνούς Αμνηστίας, γίνεστε μέλος ενός παγκόσμιου κινήματος. Είτε ως μεμονωμένο μέλος, είτε ως μέλος μιας τοπικής Ομάδας Δράσης ή ενός εξειδικευμένου δικτύου, η φωνή σας θα ενώνεται με αμέτρητες άλλες για να πιέσει για αλλαγές.

Πάρτε μέρος σε μια συνομωσία ελπίδας

Ως μέλος του Ελληνικού Τμήματος της Διεθνούς Αμνηστίας μπορείτε να συμμετάσχετε στις Ομάδες Δράσης και να εργαστείτε εθελοντικά για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Θα ενημερώνεστε με το τριμηνιαίο δελτίο «Μαρτυρίες». Θα έχετε επίσης δικαίωμα

συμμετοχής στην ετήσια Γενική Συνέλευση.

Εκπαίδευση στα ανθρώπινα δικαιώματα

Μέλη του Τμήματος Τρινιδάδ της Διεθνούς Αμνηστίας συμμετέχουν σε

εργαστήρι για τις διακρίσεις που βασίζονται στην ταυτότητα, σε

συνεργασία με το Αγγλικό Τμήμα και τη Διεθνή Γραμματεία

© ΔΑ

H εκπαίδευση στα ανθρώπινα δικαιώματα είναι μια διαδικασία με την οποία οι άνθρωποι μαθαίνουν για τα δικαιώματά τους και τα δικαιώματα των άλλων, μέσα από τη συμμετοχή και την αλληλεπίδραση. Η εκπαίδευση στα ανθρώπινα δικαιώματα στοχεύει στην αλλαγή στάσεων και συμπεριφορών, την εκμάθηση νέων δεξιοτήτων και την προώθηση της ανταλλαγής γνώσης και πληροφοριών. Σε

αντίθεση με την εκστρατειακή δράση, η εκπαίδευση στα ανθρώπινα δικαιώματα είναι μακροπρόθεσμη και επιδιώκει την κατανόηση των θεμάτων, προκειμένου να εξοπλίσει τους ανθρώπους με την ικανότητα να διατυπώνουν και να διεκδικούν τα δικαιώματά τους και να μεταφέρουν αυτή τη γνώση σε άλλους. Η δουλειά της Διεθνούς Αμνηστίας για την εκπαίδευση στα ανθρώπινα δικαιώματα προωθεί το πλήρες φάσμα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων όπως καθιερώνονται στην Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, τα Διεθνή Σύμφωνα και άλλες διεθνώς αποδεκτές συνθήκες, συμβάσεις και συμφωνίες, τονίζοντας την οικουμενικότητα, το αδιαίρετο και την αλληλεξάρτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Στο ελληνικό τμήμα, ο Τομέας Εκπαίδευσης μεταφέρει στους μαθητές όλων των βαθμίδων τις ανησυχίες και επιδιώξεις σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα σε όλο τον κόσμο, με τη μορφή παρουσιάσεων, προσαρμοσμένων στην ωριμότητα και ευαισθησία των παιδιών.

Τομέας εκπαίδευσης: παρουσιάσεις στα σχολεία

Ο Τομέας Εκπαίδευσης χρόνια τώρα μεταφέρει στους μαθητές όλων των βαθμίδων τις ανησυχίες και επιδιώξεις σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα σε όλο τον κόσμο, με τη μορφή παρουσιάσεων, προσαρμοσμένων στην ωριμότητα και ευαισθησία των παιδιών. Αυτό γίνεται ως εξής: Χωρίζουμε τη δουλειά μας σε τρια μέρη, ανάλογα με τη βαθμίδα εκπαίδευσης, δηλ. δουλεύουμε με τρεις διαφορετικούς τρόπους.

1) Δημοτικά Σχολεία: κάνουμε παρουσιάσεις και ενημερώσεις για το έργο της Δ.Α.(Διεθνής Αμνηστία) στις δυο τελευταίες τάξεις. Κατ' αρχήν τους μιλάμε λίγο για τη Δ.Α. και τους ενημερώνουμε για το έργο της. Συζητάμε με τα παιδιά για όσα άκουσαν και στη συνέχεια τους κάνουμε την προβολή μιας ιστορίας παραβίασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, η οποία δεν είναι ομιλούσα ούτε έχει υπότιτλους. Η προβολή κρατάει δέκα λεπτά περίπου. Έχει και την ανάλογη μουσική επένδυση. Όταν τελειώσει η προβολή ζητάμε από τα παιδιά να μας πουν τι κατάλαβαν. Με το τέλος της προβολής έχουν κατανοήσει απόλυτα τι σημαίνει παραβίαση δικαιωμάτων και πως μπορεί κανείς να προστατευθεί απ' αυτή. Αυτό φαίνεται άλλωστε από τον τρόπο που αντιμετωπίζουν την παραβίαση που παρακολούθησαν λίγο πριν, μέσα από την ταινία. Στο τέλος τους ενημερώνουμε για μια συγκεκριμένη παραβίαση, η οποία αφορά παιδί και τους ζητάμε να γράψουν όλοι μαζί ένα γράμμα διαμαρτυρίας εκείνη τη στιγμή στον πίνακα. Κάποιο παιδί γράφει αυτό το γράμμα σε ένα χαρτί και την επομένη το ετοιμάζουν ως επιστολή διαμαρτυρίας. Όποια παιδιά θέλουν το υπογράφουν και το στέλνουν στον τόπο προορισμού του. Όλα αυτά, βέβαια, με τη βοήθεια των εκπαιδευτικών του συγκεκριμένου σχολείου, το οποίο μας έχει καλέσει. Η ενημέρωση που γίνεται στα παιδιά του δημοτικού είναι πολύ απαλή χωρίς να αναφερόμαστε ιδιαίτερα στις βιαιότητες που γίνονται ανά τον κόσμο. Τα παιδιά της έκτης τάξης που έχουν ήδη παρακολουθήσει, από την προηγούμενη χρονιά τη συγκεκριμένη ιστορία, έχουν τη δυνατότητα να δουν μια κασέτα στο video, στην οποία περιλαμβάνονται σε σκίτσα τα άρθρα της Οικουμενικής Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου ή μια ιστορία για την εκμετάλλευση μέσω της παιδικής εργασίας. Στα πλαίσια των προσπαθειών μας είναι να ετοιμάσουμε ανάλογο υλικό για τις μικρότερες τάξεις του Δημοτικού σχολείου, ενδεχομένως και για παιδιά προσχολικής ηλικίας, ώστε να επεκτείνουμε περισσότερο τη δουλειά μας, και ήδη προχωρούμε στην προσπάθειά μας αυτή.

2) Γυμνάσια: και σ' αυτή την περίπτωση κάνουμε μια εισαγωγή για να γνωρίσουν τα παιδιά τη Δ.Α. και κατόπιν συζητάμε μαζί τους. Στη συνεχεία τους κάνουμε μια προβολή κασέτας στο video. Η ιστορία αυτή τη φορά λέει τα πράγματα λίγο πιο καθαρά απ' ό,τι στο δημοτικό, τα παιδιά καταλαβαίνουν τι συμβαίνει στον κόσμο. Η προβολή κρατάει είκοσι λεπτά περίπου. Η εικόνα μιλάει μόνη της, τα λόγια είναι ελάχιστα. Στη συνέχεια μιλάμε και πάλι μαζί τους και στο τέλος τους ζητάμε να υπογράψουν, αν θέλουν, τα γράμματα διαμαρτυρίας που έχουμε μαζί μας, τα οποία αφορούν παιδιά και τα οποία παίρνουμε όταν φεύγουμε από το σχολείο και αναλαμβάνουμε να τα ταχυδρομήσουμε εμείς. Τελειώνοντας τους ρωτάμε αν θέλουν να ενταχθούν στο μαθητικό δίκτυο. Αυτό σημαίνει ότι δυο με τρεις φορές το χρόνο τους στέλνουμε ένα περιοδικό που φτιάχνουμε εμείς, ως Τομέας Εκπαίδευσης, και στο οποίο αρθρογραφούν παιδιά απ' όλη την Ελλάδα που έχουν δηλώσει συμμετοχή στο δίκτυο. Μαζί με το περιοδικό ενημερώνονται για όλες τις καινούργιες παραβιάσεις που έχουν συμβεί εν τω μεταξύ και αφορούν παιδιά. Έτσι είναι διαρκώς, έμμεσα, σε επικοινωνία μαζί μας.

3) Λύκεια: Εδώ τα πράγματα αλλάζουν. Η παρουσίαση γίνεται όπως και στις άλλες δυο περιπτώσεις όμως η γλώσσα που χρησιμοποιείται και τα γεγονότα δίνονται ακριβώς όπως έχουν χωρίς να ομορφαίνουμε κάτι απ' ό,τι γίνεται στον κόσμο. Οι παραβιάσεις δίνονται με την αγριότητα που γίνονται και τα γεγονότα όπως ακριβώς συμβαίνουν. Κάνουμε μια προβολή σε video, η οποία κρατάει περίπου είκοσι με είκοσι πέντε λεπτά, και η οποία διακόπτεται, αν το θελήσουν οι μαθητές, και απαντάμε στις απορίες τους ή συζητάμε μαζί τους. Κάνουμε και εδώ μαθητικό δίκτυο και ζητάμε από τους μαθητές να υπογράψουν όπως ακριβώς και στο Γυμνάσιο. Μόνο στην τελευταία τάξη του Λυκείου δεν κάνουμε μαθητικό δίκτυο διότι τα παιδιά σε λίγο καιρό τελειώνουν το σχολείο και μπορούν, αν το θελήσουν, να έρθουν κοντά μας.

Για όλα τα παραπάνω έχουμε την έγκριση του Υπουργείου Παιδείας και του Παιδαγωγικού Ιστιντούτου με μία εγκύκλιο που μας επιτρέπει να πηγαίνουμε στα σχολεία κατόπιν προσκλήσεως κάποιου εκπαιδευτικού.

Η όλη παρουσίαση σε κάθε περίπτωση κρατάει μιάμιση ώρα. (Με τα ελληνικά δεδομένα των σχολείων δυο σχολικές ώρες).

Ακόμη φεύγοντας από το σχολείο δίνουμε στους εκπαιδευτικούς από ένα φάκελο με έντυπο υλικό της Δ.Α. για να ενημερωθούν καλύτερα και οι ίδιοι και ακόμα να τον χρησιμοποιήσουν στην τάξη και μετά το τέλος της δικής μας δουλειάς. Η επαφή με τα σχολεία δεν τελειώνει ποτέ, είμαστε πάντα στη διάθεση των εκπαιδευτικών για ο,τιδήποτε μας χρειασθούν.

Φρόσω ΜπούρδουΥπεύθυνη Παρουσιάσεων Τομέα Εκπ/σης της Ε.Ε.Δ.Α. για τα σχολεία.

Καμπότζη

Γιεμ Πάρα, από την Πνομ Πένχ, Καμπότζη

Η Γιεμ Πάρα δέχτηκε πυροβολισμούς από γνωστό της.

«Μια μέρα μαλώσαμε. Ήμουν με μερικούς άλλους, φυτεύαμε λαχανικά, κι εκείνος με πυροβόλησε στο πόδι -το αριστερό πόδι, εδώ, πάνω απ' το γόνατο. Έπειτα με πυροβόλησε στο στήθος, και η τρίτη σφαίρα πέρασε ξυστά απ' τα μαλλιά μου, τόσο κοντά πέρασε. Είχε ένα ΑΚ-47 [Καλάσνικοφ] κι ήταν μόλις 20 μέτρα μακριά, και μετά ήρθε πιο κοντά. Στην αρχή όλοι φοβήθηκαν να επέμβουν, αλλά όταν του τελείωσαν οι σφαίρες ήρθαν οι γείτονες και τον σταμάτησαν ενώ με χτυπούσε με τον υποκόπανο. Ακόμα με πονάνε οι πληγές μου. Τη λάμα από το πόδι μού την έβγαλαν μόλις πριν πέντε μήνες. Και τώρα πια μπορώ να κάνω μόνο τα μισά απ' ότι πριν. Προηγουμένως σήκωνα 50 κιλά ρύζι, τώρα όμως μπορώ να σηκώσω μόλις γύρω στα 10 κιλά».

Γιακ Γκαντέν Κοκ, από το Νιάλντιου στο νότιο Σουδάν, 2001

"Είδα σώματα ανθρώπων στο έδαφος καθώς έτρεχα με τα παιδιά μου. Τα πυροβόλα [των ελικοπτέρων] μας έριχναν, γι' αυτό δεν μπόρεσα να σταματήσω να δω αν ζούσαν. Τα ελικόπτερα επίσης έριξαν ρουκέτες που έβαλαν φωτιά στο χωριό.'"

Ουγκάντα

Τσαρλς Λόνγκουε, 46 ετών

Ο Τσαρλς Λόνγκουε, 46 ετών, από την Ουγκάντα, αγόραζε λίγα όπλα στο Σουδάν και τα πουλούσε στην Ουγκάντα. Σε μια διαδρομή αγόρασε 12 όπλα, τέσσερα για τον ίδιο και οκτώ για άλλους, και έβγαλε αρκετά χρήματα από την πώληση του φορτίου του.

«Είναι πολύ εύκολο. Οι [φυλές] Καραμοτζόνγκ και Ατσόλι παντρεύονται Σουδανούς και αντιστρόφως, οπότε πάντα υπάρχει κάποιος που έχει λόγους να πηγαινοέρχεται».

Αργότερα ο θείος και ο αδελφός του δέχτηκαν πυροβολισμούς σε ενέδρα, και ο αδελφός του έχασε το πόδι του. «Όταν είδα αυτούς, και άλλους, με τόσο φρικτά τραύματα σε ολόκληρο το σώμα, μου έφερε πολλή σκέψη και θλίψη, και κατάλαβα ότι δεν μπορούσα να εμπορευτώ ξανά όπλα».

Ο πολιτισμός είναι κάτι περισσότερο από τον εκσυγχρονισμό των αγορών ΤΟΥ ΦΕΡΝΑΝΤΟ ΣΑΒΑΤΕΡ

Υποθέτω πως ένα από τα μεγαλύτερα δράματα της ανθρώπινης ζωής, τόσο σε προσωπικό όσο και σε συλλογικό επίπεδο, είναι το ότι οι σωστές αποφάσεις προέρχονται μόνο μέσα από καταστροφές και όχι ως αποτέλεσμα μιας ήρεμης λογικής σκέψης που πραγματικά αρμόζει στο δικό της συμφέρον.

Δύο τραγικοί παγκόσμιοι πόλεμοι που ξέσπασαν στη δική μας ήπειρο έχουν πείσει την πλειονότητα των Ευρωπαίων πως είναι αναγκαίο να βρεθούν τρόποι διεθνώς αναγνωρισμένοι για την πρόληψη, την αποφυγή και την επίλυση των συγκρούσεων ανάμεσα σε αντικρουόμενα συμφέροντα σε μία κλίμακα που ξεπερνά τα όρια των κρατών-εθνών. Πρόκειται για την πλανητική διαχείριση των πρώτων υλών, όπως το πετρέλαιο και το νερό, αλλά επίσης και για την προστασία των κοινωνικών αξιών, όπως είναι η εκπαίδευση, οι δημοκρατικές ελευθερίες και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Χωρίς αμφιβολία, η ασφάλεια είναι μια βασική αρχή, όμως σήμερα καθίσταται σαφές πως ο κόσμος γίνεται πιο ασφαλής όταν αγωνίζεται όχι μόνο κατά της τρομοκρατίας αλλά κι εναντίον της φτώχειας, των ανισοτήτων και της αδικίας, τόσο της πολιτικής όσο και της οικονομικής. Το σημαντικό δεν είναι μόνο να έχεις δίκιο και να το υπερασπίζεσαι ή να το επιβάλεις με τα όπλα, αλλά να χρησιμοποιείς τη δύναμη που δίνει η κοινωνική ανάπτυξη για να εγκαταστήσεις τις αρχές ενός κοινού δικαίου στο οποίο όλοι οι άνθρωποι θα αισθάνονται συνεργοί και επωφελούμενοι.

Σε ένα τέτοιο πολιτιστικό σχέδιο η Ευρώπη δεν έχει ανταποκριθεί ικανοποιητικά, ωστόσο είναι απαραίτητο. Βεβαίως, μιλούμε για μια Ευρώπη ενωμένη όχι μόνο πάνω σε θέματα κοσμοπολίτικων ιδανικών αλλά και σε ζητήματα υπεράσπισης παλαιότερων κεκτημένων, όπως το ευ ζην, το λαϊκό αίσθημα της πολιτικής τάξης ή οι νομικές εγγυήσεις για όλους (πριν από λίγο καιρό ο Γάλλος φιλόσοφος Ζαν Πιερ Φε είπε την ωραία φράση πως «Ευρώπη είναι ο τόπος στον οποίο δεν ισχύει η θανατική ποινή»). Αυτή η ένωση χρειάζεται ένα Σύνταγμα που θα ορίζει με θεσμικό τρόπο τις ουσιαστικές αρχές και συγχρόνως μια κοινή φωνή στην εξωτερική πολιτική καθώς και μια στρατιωτική αποτρεπτική ικανότητα που θα εγγυάται την ασφάλεια της ηπείρου χωρίς να χρειάζεται να προσφεύγει στη συμφεροντολογική προστασία των άλλων δυνάμεων. Δεν πρόκειται για την προώθηση μιας Ευρωπαϊκής Ενωσης με τη μορφή κλειστού φρουρίου απέναντι σε κάποιους, αλλά μια Ευρώπη αρκετά δυνατή και συνεκτική, ώστε να παραμένει ανοικτή και εμπνευσμένα γενναιόδωρη απέναντι στις παγκόσμιες ανάγκες τις οποίες κανείς δεν μπορεί να απαγορεύσει.

Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, τα κράτη μας έχουν ανάγκη από τον υπόλοιπο κόσμο, γιατί φοβερές απειλές μάς απέδειξαν πως ούτε οι πιο ισχυρές χώρες μπορούν να ζήσουν απομονωμένες. Αλλά είναι επίσης σίγουρο πως χρειάζονται αυτή την ευρωπαϊκή φωνή, αρμονική και καθαρή, μέσα από το χαρακτηριστικό της πλουραλισμό. Είναι ώρα οι Ευρωπαίοι πολίτες, όχι μόνο οι «προοδευτικοί», αλλά και οι «πολιτισμένοι», με την πιο υπεύθυνη έννοια του όρου, να απαιτήσουμε από τις κυβερνήσεις μας την υιοθέτηση των απαραίτητων μέτρων ώστε αυτή η προσπάθεια ενότητας να είναι αποτελεσματική. Ετσι θα αποδείξουμε τουλάχιστον ότι έχουμε εμπεδώσει προς όφελός μας τα μαθήματα της επικείμενης αβύσσου.

Η κυρία Διεθνής Αμνηστία

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΟΛΓΑ ΚΟΛΙΑΤΣΟΥ

Ισως ευκολότερα συναντάς έναν πρόεδρο Δημοκρατίας παρά την Ιρένε Καν. Η γ.γ. της Διεθνούς Αμνηστίας ταξιδεύει αδιάκοπα και ασχολείται με την αναμόρφωση της μεγαλύτερης και πλέον επιτυχημένης ιδιωτικής σύγχρονης οργάνωσης προστασίας ανθρωπίνων δικαιωμάτων, που έχει επισήμως 1,5 εκατ. μέλη, οπαδούς και χορηγούς, παραρτήματα σε 56 χώρες και περίπου 8.000 ομάδες στήριξης (φοιτητές, μαθητές ή επαγγελματίες) σε 100 χώρες.

Είναι δύσκολες εποχές για τα ανθρώπινα δικαιώματα, και ιδιαίτερα για τους δυναμικούς υπέρμαχους. Προβλήματα δημιουργούν όχι μόνον οι «συνήθεις ύποπτοι», αλλά και οι «φιλελεύθερες» εκείνες Δημοκρατίες που μετά την 11η Σεπτεμβρίου εξυφαίνουν πολεμικές επιχειρήσεις στ' όνομα της διεθνούς ασφάλειας. Αλλά η Ιρ. Καν παραμένει αμετακίνητη.

Η Ιρένε Ζουμπαΐντα Καν ήταν μια ασυνήθιστη επιλογή στη 40χρονη ιστορία της Διεθνούς Αμνηστίας, ειδικά όσον αφορά φύλο, θρήσκευμα και καταγωγή από αναπτυσσόμενη χώρα (Μπανγκλαντές) κι επιπλέον μ' έντονες εμπειρίες από τον εμφύλιο της δεκαετίας του '70 - λιντσάρισμα ατόμων στους δρόμους, δολοφονίες λόγω «λάθος θρησκείας», στρατολόγηση γειτονόπουλων στον Απελευθερωτικό Στρατό, απειλές εναντίον του πατέρα της επειδή περιποιούνταν - ως γιατρός- ασθενείς ανεξαρτήτως πολιτικών πεποιθήσεων. Στα 14 οι γονείς της την έστειλαν σε φίλους στη Β. Ιρλανδία - όπου «οι ταραχές δε την πτόησαν, είχε δει πολύ χειρότερα» τονίζει η ίδια.

Αργότερα φοίτησε στη Νομική, Μάντσεστερ και Χάρβαρντ, και το 1979 άρχισε να εργάζεται στη Διεθνή Επιτροπή Νομικών στη Γενεύη. Ενα χρόνο αργότερα ξεκινά μια εντυπωσιακή καριέρα στην Υπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες κι επισκέπτεται πολλές χώρες της υφηλίου. Ενδιάμεσα βρήκε καιρό να παντρευτεί έναν Γερμανό, με τον οποίο απέκτησαν μία κόρη.

Στις προσωπικές της προτεραιότητες συγκαταλέγονται οι καταγγελίες για παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων των γυναικών.

Η οργάνωση ιδρύθηκε το 1961 από το Βρετανό δικηγόρο Πίτερ Μπένενσον κι αρχικώς υπήρξε στρατευμένη στην απελευθέρωση πολιτικών κρατουμένων που απεχθάνονταν τη βία, διεκδικώντας καλύτερες συνθήκες κράτησης και δίκαιες νομικές διαδικασίες και οργανώνοντας καμπάνιες εναντίον βασανιστηρίων και θανατικής ποινής. Μετά το '91 στο προσκήνιο του ενδιαφέροντος πέρασαν οι παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων άλλων ομάδων - προσφύγων, εθνικών μεινοτήτων, γυναικών. Μετά την ανάληψη των καθηκόντων της νέας γ.γ., η οπτική γωνία της οργάνωσης άλλαξε ξανά -στο ευρύτερο πλαίσιο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων καταγράφονται και παραβιάσεις κατά οικονομικών, κοινωνικών και πολιτιστικών δικαιωμάτων.

Βίλχελμ Ράιχ , Άκου Ανθρωπάκο

Για το λόγο αυτό σε φοβάμαι, Ανθρωπάκο, σε φοβάμαι θανάσιμα. Γιατί η μοίρα της ανθρωπότητας εξαρτάται από σένα. Σε φοβάμαι γιατί δεν υπάρχει τίποτα που να αποφεύγεις τόσο πολύ όσο αποφεύγεις τον εαυτό σου. Είσαι άρρωστος, πολύ άρρωστος, Ανθρωπάκο. Δεν είναι δικό σου λάθος. Μα φέρνεις την ευθύνη ν' απαλλαχτείς απ' αυτή την αρρώστια σου. Θα είχες από καιρό πετάξει απ' το σβέρκο σου τους καταπιεστές, αν δεν είχες δείξει ανεκτικότητα στην καταπίεση και αν, συχνά, δεν την είχες υποστηρίξει. Καμιά αστυνομική δύναμη στον κόσμο δε θα’ ταν αρκετά ισχυρή να σε καταπιέσει, αν στην καθημερινή σου ζωή διέθετες έστω και έναν απειροελάχιστο κόκκο αυτοσεβασμού και αν είχες κατανοήσει πολύ καλά ότι χωρίς εσένα η ζωή δε θα συνεχιζόταν ούτε μια ώρα. Σου τα’ πε αυτά ο «απελευθερωτής» σου; Όχι. Σε ονόμασε «Προλετάριο του Κόσμου», μα δε σου είπε ότι εσύ και μόνον εσύ είσαι υπεύθυνος για τη ζωή σου (και όχι υπεύθυνος για την «τιμή της πατρίδας»).

Πρέπει να συνειδητοποιήσεις ότι μετέτρεψες τα ανθρωπάκια σε δυνάστες σου και ότι έστειλες στο μαρτύριο τους πραγματικά μεγάλους άντρες· ότι τους σταύρωσες, τους λιθοβόλησες και τους άφησες να πεθάνουν απ' την πείνα· ότι ποτέ δεν τους σκέφτηκες, ούτε αυτούς, ούτε τους κόπους τους· ότι δεν έχεις την παραμικρή ιδέα σε ποιους χρωστάς ο,τιδήποτε καλά υπάρχουν στη ζωή σου.

Λες: «Πριν σ' εμπιστευθώ θέλω να ξέρω την κοσμοθεωρία σου». Όταν όμως ακούσεις την κοσμοθεωρία μου θα τρέξεις στον Εισαγγελέα, ή στην «Επιτροπή εναντίον αντι-Αμερικανικών Δραστηριοτήτων», ή στο ΡΒΙ, ή στη ΟΡΟ, ή στον «Κίτρινο Τύπο», ή στην Κου-Κλουξ-Κλαν, ή στους «Ηγέτες των Προλεταρίων όλου του κόσμου», ή, τέλος, απλώς θα τρέξεις.

Δεν είμαι ούτε Κόκκινος, ούτε Μαύρος, ούτε Λευκός, ούτε Κίτρινος.Δεν είμαι ούτε Χριστιανός, ούτε Εβραίος, ούτε Μωαμεθανός, ούτε Μορμόνος, ούτε Πολυγαμικός, ούτε

Ομοφυλόφιλος, ούτε Αναρχικός, ούτε Μπόερ.Αγκαλιάζω τη σύζυγο μου επειδή την αγαπώ και την επιθυμώ και όχι επειδή συμβαίνει να έχω

πιστοποιητικό γάμου ή επειδή είμαι σεξουαλικά πεινασμένος.Δε δέρνω τα παιδιά, δεν ψαρεύω και δεν κυνηγάω ελάφια και λαγούς. Είμαι όμως καλός σκοπευτής και

μ' αρέσει να χτυπάω στο κέντρο.Δεν παίζω μπριτζ και δε δίνω πάρτυ για να διαδώσω τις θεωρίες μου. Αν αυτές είναι σωστές τότε θα

διαδοθούν μόνες τους.Δεν υποβάλλω την εργασία μου σε κανένα υπάλληλο του υπουργείου Υγιεινής, εκτός κι αν εκείνος την

κατέχει καλύτερα από μένα. Και καθορίζω εγώ ποιος κατέχει την ουσία και τις επιπλοκές της ανακάλυψής μου.

Τηρώ αυστηρά όλους τους νόμους που είναι λογικοί, μα καταπολεμώ εκείνους που είναι άχρηστοι ή παράλογοι. (Μην τρέχεις στον Εισαγγελέα, Ανθρωπάκο, γιατί και κείνος το ίδιο θα κάνει, αν είναι έντιμος).

Θέλω τα παιδιά και οι έφηβοι να γεύονται την ευτυχία του σωματικού έρωτα και να την απολαμβάνουν χωρίς κίνδυνο.

Να ποιος είσαι, Ανθρωπάκο. Κάνεις μόνο για να ανακατεύεις το φαγητό και για να το σερβίρεις με την κουτάλα, μα δεν μπορείς να το δημιουργήσεις. Να γιατί είσαι αυτός που είσαι, όλη σου τη ζωή κλεισμένος σ' ένα βαρετό γραφείο, ή σκυμμένος στο τραπέζι σχεδίασης, ή περιορισμένος στο συζυγικό ζουρλομανδύα ή φυλακισμένος σε μια αίθουσα να μαθαίνεις γράμματα στα παιδιά που μισείς. Δεν πρόκειται να αναπτυχθείς και δεν έχεις καμιά δυνατότητα για καινούργιες σκέψεις, γιατί πάντα έπαιρνες, πάντα σέρβιρες με την κουτάλα το φαγητό που κάποιος άλλος σου το έφερνε έτοιμο μέσα σ' ασημένιο πιάτο.

Μήπως δεν καταλαβαίνεις γιατί τα πράγματα είναι έτσι, γιατί δεν μπορούν να είναι αλλοιώς; Θα σου το πω, Ανθρωπάκο, γιατί σε γνώρισα όταν ερχόσουνα σε μένα με την εσωτερική σου κενότητα, την ανικανότητά σου ή τη διανοητική σου διαταραχή. Ξέρεις μόνο να σερβίρεις και μόνο να παίρνεις, δεν μπορείς να δημιουργήσεις, δεν μπορείς να προσφέρεις γιατί το βασικό χαρακτηριστικό σου είναι να μένεις αμέτοχος και να φθονείς· γιατί σε πιάνει πανικός, όταν το αρχέγονο συναίσθημα της ΑΓΑΠΗΣ και της ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ αρχίζει ν' αναδύεται μέσα σου. Γι' αυτό φοβάσαι να προσφέρεις. Το γεγονός ότι παίρνεις, βασικά, έχει μόνο μια εξήγηση: αισθάνεσαι την ανάγκη να παραφουσκώσεις τον εαυτό σου με λεφτά, με φαγητό, με ευτυχία, με γνώσεις, γιατί νιώθεις άδειος, πεινασμένος, δυστυχής, ούτε κάτοχος της γνώσης, ούτε και με την επιθυμία να αποκτήσεις γνώση. Για τον ίδιο λόγο αποφεύγεις την αλήθεια, Ανθρωπάκο: γιατί μπορεί να απελευθερώσει το συναίσθημα της αγάπης μέσα σου. Αναπόφευκτα θα σου απόδειχνε αυτό που ανεπαρκώς προσπαθώ να αποδείξω εδώ. Αυτό δεν το θέλεις, Ανθρωπάκο. Θέλεις μόνο να είσαι καταναλωτής και πατριώτης.

«Τ' ακούσατε αυτό; Απορρίπτει τον πατριωτισμό, το υπόβαθρο του κράτους και το στήριγμα του κυττάρου του κράτους, της οικογένειας! Κάτι πρέπει να κάνουμε γι' αυτό!»

Έτσι κραυγάζεις, Ανθρωπάκο, όταν κάποιος σου υπενθυμίζει την ψυχική σου δυσκοιλιότητα. Δε θέλεις να τ' ακούσεις, δε θέλεις να το μάθεις, θέλεις να φωνάζεις, ζήτω!

Θέλεις την αλήθεια σ' ένα καθρέφτη, όπου δεν μπορείς να την αγγίξεις. Ο σωβινισμός σου πηγάζει απ' τη σωματική σου ακαμψία, την ψυχική σου δυσκοιλιότητα, Ανθρωπάκο. Δε στο λέω χλευαστικά, μα μόνο επειδή είμαι φίλος σου, έστω κι αν εσύ σκοτώνεις τους φίλους σου όταν σου λένε την αλήθεια. Ρίξε μια ματιά στους πατριώτες: δε βαδίζουν, παρελαύνουν. Δε μισούν τον εχθρό. Αντίθετα, έχουν «κληρονομικούς εχθρούς» που τους αλλάζουν κάθε δέκα χρόνια περίπου, κάνοντάς τους κληρονομικούς φίλους και ξανά πάλι

κληρονομικούς εχθρούς. Δεν τραγουδούν τραγούδια· κραυγάζουν πολεμικά άσματα. Δεν αγκαλιάζουν τις γυναίκες τους· τις «παίρνουν» και «το» κάνουν πολλές «φορές» τη νύχτα. Δεν υπάρχει τίποτα που να αντιτάξεις στην αλήθεια μου, Ανθρωπάκο. Το μόνο που μπορείς να κάνεις είναι να με σφάξεις, όπως έσφαξες τόσους άλλους πραγματικούς φίλους σου: Τον Ιησού, τον Ραθενώ, τον Καρλ Λίμπκνεχτ, τον Λίνκολν και πολλούς άλλους.

Ναι, Ανθρωπάκο, πάντα γραφόμουνα στην αστυνομία, πάντα τα χαρτιά μου ήταν εντάξει, πάντα πλήρωνα τους φόρους μου. Αυτό που σε στενοχωρεί δεν είναι το κράτος, ούτε η τιμή του έθνους. Τρέμεις από φόβο μήπως αποκαλύψω δημόσια τον εαυτό σου, όπως τον έχω δει στο ιατρείο μου. Γι' αυτό ψάχνεις να βρεις τρόπο να με καταδικάσεις για πολιτικό αδίκημα, ρίχνοντας με στη φυλακή για πολλά χρόνια. Σε ξέρω Ανθρωπάκο. Αν συμβαίνει να είσαι βοηθός Εισαγγελέα δεν ενδιαφέρεσαι να εφαρμόσεις το νόμο και να προστατέψεις τον πολίτη. Αυτό που ζητάς είναι μια «συνταρακτική» υπόθεση, που θα σε προωθήσει πιο γρήγορα στο πόστο του Εισαγγελέα. Αυτό θέλουν οι μικροί βοηθοί Εισαγγελέα. Το ίδιο έκαναν στον Σωκράτη. Όμως ποτέ δε διδάσκεσαι απ' την ιστορία. Δολοφόνησες τον Σωκράτη, κι επειδή ακόμα δεν έχεις καταλάβει τι έκανες, συνεχίζεις να παραμένεις στο βούρκο. Τον κατηγόρησες ότι υπονόμευε τα χρηστά ήθη σου. Ακόμη τα υπονομεύει, άθλιε Ανθρωπάκο! Δολοφόνησες το σώμα του μα δεν μπόρεσες να δολοφονήσεις το πνεύμα του. Συνεχίζεις να δολοφονείς στο όνομα του «νόμου και της τάξης». Όμως σκοτώνεις ύπουλα, δειλά. Δεν μπορού-σες να με κοιτάξεις κατά πρόσωπο όταν με κατηγορούσες δημόσια για ανηθικότητα. Γιατί ξέρεις ποιος από μας είναι ανήθικος, λάγνος και ασελγής. Κάποιος είπε κάποτε ότι μεταξύ των πολυάριθμων γνωστών του υπήρχε μόνο ένας που ποτέ δεν τον άκουσε να λέει βρώμικα ανέκδοτα. Εγώ ήμουν αυτός, Ανθρωπάκο. Ακόμα κι αν είσαι εισαγγελέας, δικαστής, αρχηγός αστυνομίας, ξέρω τα μικρά βρώμικα ανεκδοτάκια σου και ξέρω από πού πηγάζουν. Γι' αυτό ησύχασε. Εντάξει, μπορεί να αποδείξεις ότι ο φόρος εισοδήματός μου ήταν εκατό δολάρια λιγότερο· ή ότι οδηγούσα σ' ένα δημόσιο δρόμο με μια γυναίκα δίπλα μου- ή ότι μίλαγα με καλοσύνη μ' ένα παιδί στο δρόμο. Μόνο όμως στο στόμα σου κάθε μια απ' αυτές τις φράσεις παίρνει την ξεχωριστή χροιά, το γλοιώδες, διφορούμενο, κακό ήχο της αισχρής πράξης. Επειδή δεν ξέρεις τίποτ' άλλο, νομίζεις ότι κι εγώ είμαι σαν κι εσένα. Όχι, Ανθρωπάκο. Δεν είμαι σαν κι εσένα και ποτέ δεν ήμουν σαν κι εσένα σ' αυτά τα πράγματα. Δεν έχει σημασία αν το πιστεύεις ή όχι.

Είν' αλήθεια, κρατάς πιστόλι και κρατώ γνώσεις. Οι ρόλοι είναι μοιρασμένοι.

Σερίφηδες και αποβράσματα Νοέμβριος 04/2005

Racaille: αλήτες, καθάρματα, αποβράσματα, κατακάθια της κοινωνίας. Μια λέξη εντελώς γαλλική, ιδιαίτερα φορτισμένη, ένας χαρακτηρισμός που ξεχειλίζει από περιφρόνηση. Αντανακλά μίσος και ακόμη μεγαλύτερο μίσος προκαλεί.

Στη Γαλλία έχουν υπάρξει τρεις γενιές μεταναστών. Οι πρώτοι πήγαν για να δουλέψουν και να σπουδάσουν τα παιδιά τους. Οι δεύτεροι ενσωματώθηκαν σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό στη γαλλική κοινωνία και σήμερα είναι Γάλλοι πολίτες που μιλούν καλά γαλλικά. Οι μετανάστες τρίτης γενιάς αντιμετωπίζουν το ίδιο πρόβλημα -αν και για διαφορετικούς λόγους -μ' εκείνους στη Βρετανία: την γκετοποίηση. Πρώτα απ' όλα είναι στοιβαγμένοι σε άθλιες εργατικές πολυκατοικίες έξω από την πόλη, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να λάβουν μέρος στην κοινωνική ζωή. Αυτό δημιουργεί μια εσωτερική ιεραρχία που οδηγεί σε ασφυκτικό έλεγχο των κοριτσιών από τους αδελφούς τους και τους πατεράδες τους: πολλοί λένε ότι στην Τύνιδα και το Αλγέρι υπάρχει μεγαλύτερη ελευθερία απ' ό,τι στο Παρίσι. Κι ύστερα υπάρχει το μεγάλο πρόβλημα της ανεργίας, που δημιουργεί απογοητεύσεις, εντάσεις και ανταγωνισμούς.

Στο εκρηκτικό αυτό μείγμα, τον ρόλο της θρυαλλίδας τον έπαιξε ο Νικολά Σαρκοζί. Χρησιμοποιώντας απαξιωτικά τον χαρακτηρισμό «racaille» -λέει στη Ρεπούμπλικα ο κοινωνιολόγος Αλαίν Τουραίν -ο υπουργός Εσωτερικών ταύτισε το σύνολο των μεταναστών με τους εγκληματίες, τους εμπόρους ναρκωτικών και τους εξτρεμιστές ισλαμιστές. Όμως η ισοπέδωση δημιουργεί πόλωση. H αρνητική απεικόνιση μιας κοινότητας δημιουργεί αισθήματα αλληλεγγύης. Και, βέβαια, η συμπεριφορά της αστυνομίας οξύνει ακόμη περισσότερο τα πνεύματα. Στους Γάλλους αστυνομικούς αρέσει ιδιαίτερα να παίζουν τους σερίφηδες και να οργανώνουν θεαματικές επιχειρήσεις. Όταν αυτές οι επιχειρήσεις δεν έχουν αποτέλεσμα, ή όταν συνοδεύονται από «ατυχή» γεγονότα όπως ο θάνατος ενός νεαρού ή η ρίψη δακρυγόνων σ' ένα τζαμί, τότε ξεσπούν μοιραία ταραχές όπως αυτές που παρακολουθούμε τις τελευταίες ημέρες.

Ο Σαρκοζί είναι αδίστακτος -αλλά αυτή τη φορά ίσως να ξεπέρασε τα όρια. H υπόσχεσή του ότι θα «καθαρίσει» τις banlieues προκάλεσε αντιδράσεις ακόμη και στην ίδια την κυβέρνηση. «Εγώ χρησιμοποιώ το ρήμα "καθαρίζω" όταν αναφέρομαι στα παπούτσια μου ή στο αυτοκίνητό μου, όχι σε ολόκληρες γειτονιές» δήλωσε ο υπουργός Ίσων Ευκαιριών Αζούζ Μπεγκάγκ, το μοναδικό μέλος της κυβέρνησης που προέρχεται από τη Βόρεια Αφρική. «Πρέπει να προσέχουμε το λεξιλόγιό μας. Όταν έχεις αραβική φάτσα ή είσαι μαύρος, δεν είναι εύκολο να βρεις δουλειά, ακόμη κι αν διαθέτεις τα αναγκαία προσόντα». Ο Μπεγκάγκ επιφύλαξε σκληρά λόγια και για την Αριστερά, κατηγορώντας την ότι για πολλές δεκαετίες αρκείται σε μπλα - μπλα και αντιρατσιστικά συνθήματα, χωρίς να έχει εφαρμόσει μια αποτελεσματική πολιτική ενσωμάτωσης των μεταναστών.

Κάθε χώρα έχει ασφαλώς τις ιδιαιτερότητές της. Όπως γράφει όμως και ο Τίμοθυ Γκάρτον Ας στο τελευταίο του βιβλίο, η αντιμετώπιση των μεταναστών είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα που έχει να αντιμετωπίσει σήμερα η Ευρώπη.