МОНГОЛ УЛС - 1212.mn

МОНГОЛ УЛС

“Хүн ам ба хөгжил” Олон Улсын бага хурал-25 жил

ИНФОГРАФИК

#ICPD25

Улаанбаатар

2019

“ХҮН АМ БА ХӨГЖИЛ” дээд хэмжээний уулзалт

ӨМНӨХ ҮГ

Хүн ам ба хөгжил олон улсын бага хурлаар Хүн ам, хөгжлийн асуудлууд

хоорондоо нягт уялдаа холбоотойн дээр эмэгтэйчүүдийн эрх мэдлийг

нэмэгдүүлэх, хүн амын боловсрол, эрүүл мэндийн хэрэгцээг хангах нь

хувь хүн, нийгмийн тэнцвэртэй хөгжлийн үндсэн хүчин зүйл гэдгийг

тунхагласан билээ. Тийм ч учраас, Монгол Улс нь өөрийн орны хүн амын

бүтэц, байршлын өвөрмөц онцлогийг тусгасан, үндэсний ашиг сонирхол

болон олон улсын хүлээн зөвшөөрсөн хэм хэмжээг үндсэн зарчмаа

болгосон хүн амын төрөөс баримтлах бодлогодоо хүн амын олон талт

асуудлуудыг тогтвортой хөгжлийн чиг хандлагатай харилцан уялдаатай

авч үзсэн.

Энэхүү дээд хэмжээний уулзалт нь Монгол Улсын төрөөс хүн амын

талаар баримтлах бодлого, түүнийг хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаандаа

үнэлэлт, дүгнэлт өгөх, амжилтаа тэмдэглэхийн хамт цаашид хийх ажлаа

нарийвчлан тодорхойлоход чухал хувь нэмэр оруулна гэдэгт итгэлтэй

байна.

“Хүн ам ба хөгжил” үйл ажиллагааны хөтөлбөр батлагдсанаас хойшхи 25

жилд дэлхийн улс орон бүр тодорхой ололт амжилтад хүрсэн хэдий ч,

маш олон хүн тавьсан зорилгын ард байсаар байгааг статистик

үзүүлэлтээс харж болно.

Энэхүү мэдээллийн товхимол нь үр дүнг дүгнэсэн, ирээдүйг чиглүүлсэн,

шалгуур үзүүлэлтийг агуулсан нь ач холбогдолтой юм.

А.АРИУНЗАЯА

ҮНДЭСНИЙ СТАТИСТИКИЙН ХОРООНЫ ДАРГА

“Статистик өнгөрснийг баримтжуулж,

өнөөдрийг дүгнэж, ирээдүйг тодорхойлох түлхүүр”

Кайр хотноо 1994 онд хуралдсан Хүн ам ба хөгжил

олон улсын бага хуралд 179 орны төлөөлөгч нар

чуулж хүн ам, хөгжлийн асуудлаа хэлэлцэж

цаашид хэрэгжүүлэх үйл ажиллагааны мөрийн

хөтөлбөрийг баталсан байдаг.

“ХҮН АМ”

МОНГОЛ УЛСЫН ХҮН АМЫН ТОО, 2018 ОН

31%

65%

4%

0-14 насны хүн ам

15-64 насны хүн ам

65+ насны хүн ам

Хүн ам: 3 238 479

Хүн амын өсөлт: 1.9%

а) Сүүлийн 10 жилд хүн ам, орон сууцны тооллогыг наад

зах нь 1 удаа зохион байгуулсан байх.ТХЗ

17.19.2

б) Нас баралтын бүртгэлийг

80%, төрөлтийн бүртгэлийг

100%-д хүргэсэн байх.

Төрөлтийн бүртгэл 100%

Нас баралтын бүртгэл 100%

“ХҮН АМ”

МОНГОЛ УЛСЫН ХҮН АМЫН ТОО, ӨСӨЛТИЙН ХУРД 1990-2018 ОН

Үзүүлэлт 1990 2018

Нийт хүн амын тоо (000) 2153.5 3 238.5

Хүн амын нягтрал (1 км²) 1.4 2.1

Төрөлтийн нийлбэр коэффициент 4.5 2.9

Хүүхдийн ачаалал 77.4* 48.3

Хөгшдийн ачаалал 7.5* 6.3

*1989 оны тоон мэдээлэл

“ХҮН АМ”

МОНГОЛ УЛСЫН ХҮН АМЫН НАС ХҮЙСИЙН СУВАРГА1990-2045 ОН

2018

ЭмэгтэйЭрэгтэй

1990

2045

“ХҮН АМ”

МОНГОЛ УЛСЫН ХҮН АМЫН ДУНДАЖ НАСЛАЛТ 1995-2018 ОН

2018

2015

2010

2005

2000

1995

58 60 62 64 66 68 70 72 74 76 78

он

нас

ХҮН АМ ЗҮЙН ШИЛЖИЛТИЙН ОНОЛ, 1934-2018 ОН

“ХҮН АМ”

ТӨРӨЛТИЙН ТОО БОЛОН ТӨРӨЛТИЙН ТУСГАЙ КОЭФФИЦИЕНТ, 1990-2018 ОН

73 209

54 29348 721 45 326

63 270

82 130 78 444

149.6

94.973.7

59.3

76.0

95.1 90.5

50

70

90

110

130

150

170

190

0

10 000

20 000

30 000

40 000

50 000

60 000

70 000

80 000

90 000

1990 1995 2000 2005 2010 2015 2018

Төрөлтийн тоо Төрөлтийн тусгай коэффициент

ТӨРСӨН ЭХИЙН ГОЛЧ НАС, 1990-2018 он

1990 2018

29 нас27

нас

“ХҮН АМ”

ТӨРӨЛТИЙН НИЙЛБЭР КОЭФФИЦИЕНТ, 1990-2018 ОН

4.5

2.8

2.2 2.02.4

3.0 2.9

1990 1995 2000 2005 2010 2015 2018

Зохих ур чадвар эзэмшсэн эрүүл

мэндийн ажилтнаар удирдуулсан

төрөлтийн эзлэх хувь

ТХЗ 3.1.2

“ЭРҮҮЛ МЭНД”

ЭРҮҮЛ МЭНДИЙН АЖИЛТНУУДЫН НЯГТРАЛ, ТАРХАЛТ

ТХЗ 3.с.1

100 000 АМЬД ТӨРӨЛТӨД НОГДОХ ЭХИЙН ЭНДЭГДЭЛ,

ТХЗ 3.1.1

122

186166

93

4626 27

1990 1995 2000 2005 2010 2015 2018

Эх үүсвэр: Эрүүл мэндийн яам


Жирэмсэн байх хугацаандаамэргэжлийн эмчид наад зах нь 4удаа үзүүлсэн 15-49 насныэмэгтэйчүүдийн эзлэх хувь

81.4%89.6%

88.5%Эх үүсвэр: Нийгмийн үзүүлэлтийн түүвэр судалгаа

10 000 ХҮНД НОГДОХ НАС БАРАЛТЫН ТҮВШИН, шалтгаанаар

ТХЗ 3.4.1

2005 2010 2015 2018

Зүрх судасны өвчний нас баралтын 10 000 хүнд ногдох

түвшин23.8 24.7 18.9 18.9

Хорт хавдрын нас баралтын 10 000 хүнд ногдох түвшин 11.7 13.6 13.5 14.0

Чихрийн шижний нас баралтын 10 000 хүнд ногдох

түвшин0.2 0.3 0.6 0.6

Амьсгалын замын архаг өвчний нас баралтын 10 000

хүнд ногдох түвшин1.0 1.0 1.0 1.1

Үзүүлэлтүүд


Өсвөр насны (15-19 нас) 1 000эмэгтэй тутамд ногдох төрөлтийн

коэффициент, ТХЗ 3.7.2

3830

59

4031

68

4335

70

Улсын дүн Хот Хөдөө

2010 2013 2018

Эх үүсвэр: Нийгмийн үзүүлэлтийн түүвэр судалгаа

ТӨРСНИЙ БҮРТГЭЛ, ТХЗ 16.9.1

2000 2005 2010 2013 2018

Улсын дүн 97.6 98.3 99.0 98.3 99.6

99.6Төрснийг нь бүртгүүлсэн 5 хүртэлх

насны хүүхдийн хувь



Нялхсын эндэгдлийн түвшин ба 5хүртэлх насны хүүхдийн нас

баралтын түвшин, ТХЗ 3.2.1

65.4

44.4

32.8

20.7 19.415.3 13.4

97.2

62.5

44.5

26.0 24.618.3 16.9

1990 1995 2000 2005 2010 2015 2018

Нялхсын эндэгдлийн түвшин

5 хүртэлх насны хүүхдийн нас баралтын түвшин


1 000 АМЬД ТӨРӨЛТӨД НОГДОХ НЯРАЙН ЭНДЭГДЭЛ

ТХЗ 3.2.2

11.0 11.610.2 8.7

2005 2010 2015 2018



ХДХВ-ын халдвартай амьдарчбуй хүмүүсийг ялгаварлангадуурхах хандлагатай 15-49насны эрэгтэй, эмэгтэйчүүдийнэзлэх хувь, 2018 он

64.9% ЭМЭГТЭЙ


62.2% ЭРЭГТЭЙ

1 000 ХҮН АМД НОГДОХ ХДХВ-ЫН ШИНЭ ХАЛДВАРЫН ТОО

ТХЗ 3.3.1

0.008

0.006 0.006

2010 2015 2018Эх үүсвэр: Эрүүл мэндийн яам

“ГЭР БҮЛ ТӨЛӨВЛӨЛТ”

ЖИРЭМСЛЭХЭЭС СЭРГИЙЛЭХ ОРЧИНҮЕИЙН АРГА, ХЭРЭГСЛИЙН ХЭРЭГЛЭЭ

60.6

50.2

48.2

45.2

2005

2010

2015

2018


Бэлгийн харилцаанд орох, жирэмслэлтээс сэргийлэх хэрэгсэл

хэрэглэх, нөхөн үржихүйн эрүүл мэндийн тусламжийг авах

талаар бие дааж шийдвэр гаргадаг 15-49 насны эмэгтэйчүүдийн

эзлэх хувь, ТХЗ 5.6.1


38.7%

“ГЭР БҮЛ ТӨЛӨВЛӨЛТ”

Гэр бүл төлөвлөлтийн хэрэгцээ хангагдаагүй гэрлэсэн/хамтранамьдрагчтай 15-49 насны эмэгтэйчүүдийн хувь, 2018 он

6%

7%

10%

17%

9%

12%

2010

2013

2018

ХӨДӨӨ

ХОТ12.1

12.3

6.6

12.4

Боловсролгүй 8.9 7.3Бага 5.4 13.2Суурь 5.8 15.3Бүрэн дунд 9.5 13.1

Техникийн болон мэргэжлийн 8.2 15.2

Дээд 13.3 10.5

“БОЛОВСРОЛ”

25 БА ТҮҮНЭЭС ДЭЭШ НАСНЫ ХҮН АМЫН БОЛОВСРОЛЫН ТҮВШИНхувиар, 2010 он

511

53

31

510

4540

Боловсролгүй Бага (ISCED 1)

Бүрэн дунд (ISCED 2-3)

Дээд (ISCED 4-6)

Эрэгтэй Эмэгтэй

ISCED: International Standard Classification of Education

Эх үүсвэр: Хүн ам, орон сууцны тооллого

2000 2010

Эрэгтэй Эмэгтэй Эрэгтэй Эмэгтэй

Бичиг үсэг мэддэг ахмад настнууд (%) 77.6 59.1 72.8 62.2

Хамран сургалтын бохир жин

Бага /1-5-р анги/ 90.5** 94.1** 96.7 96.5

Дунд /6-9-р анги/ 92.0** 94.1** 96.7 99.3

Суурь /1-9-р анги/ 87.8** 90.6** 97.4 96.7

**2005 оны тоон мэдээлэл


СУРАХ СУУРЬ ЧАДВАР, 2018 ОН, ТХЗ 4.1.1

ТЭНЦВЭРТ БАЙДЛЫН ИНДЕКС, 2018 ОН

ТХЗ 4.5.1

Үзүүлэлт Бага ангид

хамрагдалт

Дунд ангид


Ахлах ангид


1.02 1.00 0.82

1.02 1.03 1.13

ЯДУУ/БАЯН 1.00 0.97 0.74

ЭМЭГТЭЙ/ЭРЭГТЭЙ

ХӨДӨӨ/ХОТ


ИНТЕРНЕТ АШИГЛАДАГ ХҮНИЙ ЭЗЛЭХ ХУВЬ, 2018 ОН

ТХЗ 17.8.1

73.6% ЭМЭГТЭЙ


63.9% ЭРЭГТЭЙ

СУРГУУЛИУДЫН ХҮРТЭЭМЖИЙН ЭЗЛЭХ ХУВЬ

ТХЗ 4.а.1

“ЯДУУРАЛ БА ХӨДӨЛМӨР ЭРХЛЭЛТ”

ЯДУУРЛЫН ҮНДЭСНИЙ ТҮВШНЭЭС ДООГУУР АМЬЖИРГААТАЙ

ХҮН АМЫН ЭЗЛЭХ ХУВЬ, хүйсээр, ТХЗ 1.2.1

29.5%

29.7%

2016

28.3%

28.4%

201828.4 %29.5 %

Ядуурлын үндэсний түвшнээс

доогуур амьжиргаатай хүн амын

эзлэх хувь, насны бүлгээр,

ТХЗ 1.2.1

38.1%

26.2%

31.9%

24.7%

18.0%

13.6%

36.4%

26.3%

30.0%

22.8%

17.7%

13.4%

0-18

19-29

30-39

40-49

50-59

60+

Эх үүсвэр: Өрхийн нийгэм, эдийн засгийн судалгаа


АЖИЛГҮЙДЛИЙН ТҮВШИН, хүйсээр, ТХЗ 8.5.2

5.0

4.13.0

10.5

8.28.3

6.25.0

3.6

9.2

6.7 7.1

1995 2000 2005 2010 2015 2018

Эрэгтэй Эмэгтэй

Эх үүсвэр: Ажиллах хүчний судалгаа

Хөдөө аж ахуйгаас бусад

салбарт албан бус хөдөлмөр

эрхлэгчдийн эзлэх хувь,

ТХЗ 8.3.1


АЖИЛГҮЙДЛИЙН ТҮВШИН, насны бүлгээр, ТХЗ 8.5.2

Ажлын байр дахь хүнд болонхөнгөн осол гэмтлийндавтамж, хүйсээр, 2018 он

ТХЗ 8.8.1


НИЙГМИЙН ХАМГААЛЛЫН СУУРЬ ХӨТӨЛБӨРТ ХАМРАГДСАН

ХҮН АМЫН ЭЗЛЭХ ХУВЬ, ТХЗ 1.3.1


АЖИЛЛАГЧДЫН ЦАГИЙН ДУНДАЖ ХӨЛС, хүйс, төгрөгөөр,

ТХЗ 8.5.1

АЖИЛЛАГЧДЫН ЦАГИЙН ДУНДАЖ ХӨЛС, төгрөгөөр

ТХЗ 8.5.1


АЖИЛЛАГЧДЫН ЦАГИЙН ДУНДАЖ ХӨЛС, ажил мэргэжлийн ангилал, төгрөгөөр,

ТХЗ 8.5.1

“ЖЕНДЭРИЙН ЭРХ ТЭГШ БАЙДАЛ БА ЭМЭГТЭЙЧҮҮДИЙН ЭРХ МЭДЭЛ”

Хүйсээр ялгаварлан гадуурхахгүй байх, эрх тэгш байдлыг цогцлоох, хангах, үнэлэх хууль эрх зүйн орчин бүрдсэн эсэх (тийм-1),

ТХЗ 5.1.1

Засгийн газрын 2017 оны 129 дүгээр тогтоолын

хавсралт “Жендэрийн эрх тэгш байдлыг хангах

үндэсний хөтөлбөр”

Монгол Улсын “Жендэрийн эрх тэгш байдлыг хангах

тухай” хууль, 2011 он

15 ба 18 наснаасаа өмнө гэрлэсэн эсвэл хамтран амьдрагчтай

болсон 20-24 насны эмэгтэйчүүдийн эзлэх хувь, ТХЗ 5.3.1

9

4.7

0.1

5.2

0.1

12.2

0.9

18 хүрэхээсээ өмнө 15 хүрэхээсээ өмнө

2005 2010 2013 2018


Гэрийн болон асран халамжлах үнэ төлбөргүй хөдөлмөрт

зарцуулсан цаг, хүйс, байршлаар, 2015 он, ТХЗ 5.4.1

01:3601:54

01:24

04:1804:06

04:30

0

1

2

3

4

5


Өд

өр

т з

ар

цуул

ах ц

аг

Гэрийн болон асран халамжлах үнэтөлбөргүй хөдөлмөрт зарцуулсан

цаг, хүйс, байршлаар, ТХЗ 5.4.1

Эрэгтэй Эмэгтэй Эрэгтэй Эмэгтэй Эрэгтэй Эмэгтэй

2007 02:06 04:48 02:12 04:24 01:54 05:30

2011 02:18 04:48 02:24 04:30 02:12 05:24

2015 01:36 04:18 01:54 04:06 01:24 04:30

Он

1 өдөрт


ЦАГ МИН


УИХ, ОРОН НУТГИЙН ЭРХ БАРИХ ХУРАЛД СУУДАЛТАЙ

ЭМЭГТЭЙЧҮҮДИЙН ЭЗЛЭХ ХУВЬ, ТХЗ 5.5.1

ҮЗҮҮЛЭЛТҮҮД 2012 2016 2017

Улсын Их хуралд 14.5% 17.1% 17.1%

Орон нутгийн хуралд 27.7% 26.7% 27.2%

Аймгийн ИТХ-д 16.6% 16.2% 15.9%

Сумын ИТХ-д 28.9% 27.9% 28.5%

Эх үүсвэр: Сонгуулийн ерөнхий хороо

Жендэрийн үндэсний хороо


Сүүлийн 12 сарын хугацаанд одоогийн болон өмнөх нөхөр, хамтранамьдрагч, найз залуугийнхаа зүгээс бие махбодын, бэлгийн эсвэлсэтгэл санааны хүчирхийлэлд өртөж байсан 15, түүнээс дээш

насны охид, эмэгтэйчүүдийн эзлэх хувь, 2017 он, ТХЗ 5.2.1

3.6%

14.7%

25.5%

3.0%

12.7%

22.4%15-49 15-64

Бэлгийн Бие махбодын эсвэл бэлгийн Сэтгэл санааны

3.6%

1.9%

3.0%

1.8%

15-49

15-64

Хот Хөдөө

Сүүлийн 12 сарын хугацаанд нөхөр, хамтран амьдрагчаасаа өөр

хүний бэлгийн хүчирхийлэлд өртсөн 15, түүнээс дээш насны охид,

эмэгтэйчүүдийн эзлэх хувь, насаар, тохиолдол гарсан байршлаар,

2017 он, ТХЗ 5.2.2

“ӨСВӨР ҮЕ БА ЗАЛУУЧУУД”

БОЛОВСРОЛ ЭЗЭМШЭЭГҮЙ, ХӨДӨЛМӨР ЭРХЛЭЭГҮЙ БОЛОНСУРГАЛТАД ХАМРАГДААГҮЙ 15-24 НАСНЫ ЗАЛУУЧУУДЫН

ЭЗЛЭХ ХУВЬ, ТХЗ 8.6.1

17.6% 16.8%

22.7%

2010 2015 2018

Эх үүсвэр: Ажиллах хүчний судалгаа

“ХОТЖИЛТ БА ДОТООД ШИЛЖИХ ХӨДӨЛГӨӨН”

МОНГОЛ УЛСЫН ХҮН АМЫН ТОО, БАЙРШЛААР, ХУВИАР

“ХОТЖИЛТ БА ДОТООД ШИЛЖИХ ХӨДӨЛГӨӨН”

100 000 ХҮНД НОГДОХ ХҮН ХУДАЛДААЛАХ ГЭМТ ХЭРГИЙН

ХОХИРОГЧДЫН ТОО, ТХЗ 16.2.2

Эх үүсвэр: Цагдаагийн ерөнхий газар

УЛААНБААТАР ХОТОД НИЙТИЙН ТЭЭВРЭЭР

ҮЙЛЧЛҮҮЛСЭН ХҮН АМЫН ТОО (САЯ.ХҮН), ТХЗ 11.2.1

238.3 244.3

2015 2016

Эх үүсвэр: Зам, тээврийн хөгжлийн яам


НАЙРОБИ - 2019

Бүгд Найрамдах Кени Улсын нийслэл Найроби хотноо 2019 оны 11

дүгээр сарын 12-14-ний өдрүүдэд “Хүн ам ба хөгжил-25” сэдэвт дээд

хэмжээний уулзалт боллоо. Уг уулзалт нь 1994 онд Египет Улсын Кайр

хотноо болсон Хүн ам ба хөгжлийн асуудлаарх бага хурлын 25 жилийн

ойн хүрээнд зохиогдсон. Уулзалтаар өнгөрсөн 25 жилийн хугацаанд

хүрсэн ололт, амжилт, сургамжийг дүгнэж, цаашид хэрэгжүүлэх арга

хэмжээний талаар хэлэлцлээ.

Дээд хэмжээний уулзалтад Данийн Хаант Улсын угсаа залгамжлах гүнж

Мэри, Бүгд Найрамдах Уганда Улсын Ерөнхийлөгч Ёовэри Мусевэн,

Бүгд Найрамдах Кени Улсын Ерөнхийлөгч Ухуру Кениата, НҮБ-ын Хүн

амын сангийн гүйцэтгэх захирал Наталиа Каним зэрэг өндөр төвшний

олон зочид нийлсэн 170 гаруй орны 9500 гаруй төлөөлөгчид оролцсон.

Хурлын үеэр 1200 гаруй амлалтыг улс орон болон олон улсын

байгууллагууд, иргэний нийгмийн байгууллагын төлөөллүүд

танилцуулсан.

http://www.nairobisummiticpd.org/

http://www.nairobisummiticpd.org/


Дээд хэмжээний уулзалтад Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын дэд сайд

С.Мөнгөнчимэг тэргүүтэй Засгийн газар, Хувийн хэвшил, Иргэний

нийгмийн байгууллага болон залуучуудын төлөөлөл бүхий нийт 20

төлөөлөгчид оролцлоо. Дэд сайд С.Мөнгөнчимэг дээд хэмжээний

уулзалтын ерөнхий хэлэлцүүлэгт Монгол Улсын Засгийн газрын амлалтыг

уншиж танилцуулсан. МУ-ын Засгийн газраас ойрын хугацаанд дараах 5

асуудлыг хэрэгжүүлэхээр болсон.

1. Ерөнхий боловсролын сургуулийн бэлгийн болон нөхөн үржихүйн

боловсролын чанарыг сайжруулж, энэ чиглэлийн багшийг

мэргэшүүлэх талаар анхаарна;

2. Анхан шатны эмнэлэгийн байгууллагын үйлчилгээний хүртээмжийг

нэмэгдүүлэх, ялангуяа охид өсвөр насны эмэгтэйчүүдэд хүргэх

үйлчилгээний хүртээмжийг нэмэгдүүлнэ;

3. 100 000 амьд төрөлтөд ногдох эхийн эндэгдлийн харьцааг 2030 он

гэхэд 15 хүртэл бууруулна;

4. Ажилгүйдэл, ялангуяа залуучуудын ажилгүйдлийг тогтвортой

бууруулна;

5. Бүх шатны боловсролын байгууллагын хөтөлбөрт жендэрт

суурилсан хүчирхийлэл, хүүхдийн эсрэг хүчирхийллээс урьдчилан

сэргийлэх агуулгыг оруулах, мөн хүчирхийлэл үйлдэгчид

хариуцлага тооцох оновчтой механизмыг хэрэгжүүлэх;

Дээд хэмжээний уулзалтад Хөдөлмөр,

нийгмийн хамгааллын дэд сайд

С.Мөнгөнчимэг Монгол Улсын Засгийнгазрын амлалтыг танилцуулж байна.

Дээд хэмжээний уулзалтад Монгол Улсаа төлөөлөн оролцогчид

МОНГОЛ УЛС - 1212.mn

Documents

Transcript of МОНГОЛ УЛС - 1212.mn