บทท 1ความหมายของ

พฤตกรรมนกทองเทยว

By ; อ.นำ�ขวญ วงศประทม

Topic ;•พฤตกรรมการทองเทยวและพฤตกรรมการ

บรโภค•ความหมายของพฤตกรรมนกทองเทยว•องคประกอบของพฤตกรรมนกทองเทยว•สาเหตของการศกษาพฤตกรรมนกทองเทยว•ประวตศาสตรพฤตกรรมนกทองเทยว

ความแตกตางของพฤตกรรมกทท./พฤตกรรมการบรโภค

Clawson and Kaetsch : 19661 )ความคาดหวงกอนการซอ2)การแบงสวนตลาด3)ประสบการณในสถานททองเทยว4)ผลตอบแทนจากการทองเทยว5)การรอฟ นความทรงจำา

พฤตกรรมนกทองเทยว(Tourist Behavior )?

Horner and Swarbrooke คอ การศกษาวาทำาไมคนถงซอสนคาพวกเขา การกระทำาและวธการตดสนใจเปน อยางไร

Engle,Black well and Miniard คอ พฤตกรรมของผบรโภคเปนกจกรรมทมสวนเกยวของโดยตรงในการบรโภคและซอสนคาและบรการรวมทงกระบวนการตดสนใจทเชอมโยงกบการกระทำา

Sollomon คอพฤตกรรมของผบรโภคเปนกระบวนการเกยวของกบบคคลหรอกลมในการเลอกซอ ใช หรอจำาหนายผลตภณฑ ความคดหรอประสบการณเพอตอบสนองความจำาเปนและความตองการ

พฤตกรรมนกทองเทยว(Tourist Behavior )?

หมายถง บคคลผซงแสวงหา จดซอ ใชประโยชน และ ประเมน สนคาบรการทคาดวาจะสามารถสนองความตองการได”

การแสดงออกของแตละบคคลทเกยวของโดยตรงกบการใชสนคาและบรการในอตสาหกรรมทองเทยว รวมทงกระบวนการในการตดสนใจทมผลตอการแสดงออก

- พฤตกรรมเกดขนไดตองมสาเหตทำาใหเกด- พฤตกรรมเกดขนไดจะตองมสงจงใจหรอแรงกระตน- พฤตกรรมทเกดขนยอมมงไปสเปาหมายในการตอบสนองแรง

จงใจเหลานน

พฤตกรรมนกทองเทยวศกษา ?

ดานภมหลง (Back Ground)

ทศนคต (Attitude)

วางแผน พฒนา และปรบปรงการทองเทยว

นกทองเทยวพงพอใจ

องคประกอบของพฤตกรรมนกทองเทยว 7 ประการ

1.เปาหมาย2 .ความพรอม

3 .สถานการณ

4 .การแปลความหมาย5 .การ

ตอบสนอง

6 .ผลลพธทตามมา7 .ปฏกรยาตอความผดหวง

ทำาไมตองศกษาพฤตกรรมนกทองเทยว?

รปแบบการตดสนใจของนกทองเทยว วา•เขาซอสนคาบรการอะไร•ทำาไมถงซอบรการนน ซอบรการเมอไร•ซอบรการทไหน•ซอบรการบอยแคไหน•เขาประเมนบรการเหลานนอยางไร

การศกษาพฤตกรรมนกทองเทยว ศกษา ?

•ประเภทของนกทองเทยว •ประเภทของลกคา ทมาใชบรการ

ทางการทองเทยว

การศกษาพฤตกรรมนกทองเทยว ศกษา ?

วฒนธรรม ประเพณ

อาชพ ฯลฯ

ของนกทองเทยว

แตละชาต แตละกลม

การแกไขปญหาเฉพาะหนา

ในการใหบรการทเหมาะสมกบเหตการณ

กำาหนดโปรแกรม

ทวรใหสอดคลองกบ

พฤตกรรมของ

นกทองเทยวแตกลม

แตละประเภทได

การเรมตนของการทองเทยว

สมยโบราณ - สวนมากจะเปนกทท.ในโลกตะวนตก- กทท.มลกษณะการเดนทาง ของกลมคนบางกลม เชน กลมชนชนสง เจาขนมลนาย นกรบ นกบวช

สมยโบราณ

ชาว Sumerians (ชาวยโรปโบราณ ) (ยคหน ) ถอเปนตนกำาเนดแหงองคประกอบการทองเทยว

ชาวสเมเรยน

ประมาณ 4000, ปกอนครสตศกราชชาวสเมเรยนไดอพยพเขามาตงถนฐานในบรเวณดนดอนสามเหลยม (Delta) ปากแมนำาไทกรส-ยเฟรตส ซงเรยกกน ในเวลาตอมาวาดนแดนซเมอร

หมบานยคหนใหม

ชมชนวด

เมองเมองเออร(Ur), เมองอเรค (Ereck) เมองอรด (Eridu),

เมองลากาซ (Lagash) และเมองนปเปอร(Nippur)

นครรฐ (City State)

แตละเมองมชมชนเลกๆ ทรายรอบอยเปนบรวารตางปกครองเปนอสระแกกน 

ชาวสเมเรยนยงเปนชนชาตแรกทเรมทำาการคาขาย พวกเขารจกการเดนทะเล การประมง ปกตคนโบราณจะแสยงกบทะเลมากเพราะเชอวาโลกแบนมการดำานำาเพอลงไปคนหาทรพยากรแปลกๆ สำารวจเกาะแกงทยงไปไมถง เพอคนหาแรธาต โลหะ หน หรอแมกระทงพนธไมทหาไมไดในดนแดนของพวกเขา

สมยโบราณ

 ผคดประดษฐตวอกษรขนเปนครงแรกในโลก

 เนองจากชาวสเมเรยนสามารถประดษฐ ลอ ซงเปนเครองทนแรงพนฐานในการ“ ”ขนสง ใชประกอบกบยานพาหนะนำาไปเทยมสตว เชน มา ลา หรอวว โดยลกษณะทรง

กลมของลอนเองทำาใหการเคลอนทของยานพาหนะเปนไปอยางราบรนบนพนผวของถนนหนทาง (Jan Van Hassel, 1994 : 21) 

สมยโบราณ

มการจางงานและคาตอบแทนแรงงานในสงคมเปนครงแรกของโลก

รจกก�รค�ข�ย รเรมนำ�โลหะม�แทนเงนตร�เปนพวกแรกๆ

Egypt

อาณาจกรอยปตเปนศนยกลางของอารยธรรมทยงใหญ ความเจรญดงกลาวไดสงผลใหเกดการเดนทางการเพอการทองเทยว อยปตยงเปนชนชาตแรกๆทมการพฒนาการดวยการเขยน ประดษฐตวอกษรขนใช

การแกะสลกหนเปนสญลกษณการมาของตนไวทปรามดทมอาย 1,244 ป

การเดนทางทางเรอเปนหวใจสำาคญของชาวอยปตเนองจากตวเมองตงอยรมแมนำาไนล ทะเลแดงและทะเลเมดเตอรเรเนยน การเดนทางทางเรอจงเปนกจกรรมทงทางการคาและการพกผอน ดงปรากฏหลกฐานในจารกวาพระราชนฮทเชพซท (Hatshepsut) แหงอาณาจกรใหมไดเสดจโดยทางเรอลองไปตามแมนำาไนลเพอการทองเทยวและพกผอน (Robert W. McIntosh, Charles R. Goeldner, 1990 : 23) ในป 1

490 กอนครสตศกราช 

อาณาจกรกรซ

อาณาจกรกรซ ซงเกดขนเมอประมาณ 1400, ปกอน ค.ศ . มความชำานาญในการเดนเรอ เพอตดตอคาขาย การทำาสงครามและการผจญภย เกยวกบเรองการเดนทางเพอการทำาสงครามและการผจญภยของกรก กวชาวกรกชอ โฮเมอร (Homer) ไดรวบรวมเรองจากบทรองลำานำาเกยวกบวรกรรมตางๆ ทเกดขนระหวาง 1100 800 ปกอน ค.ศ . บนทกไวในมหากาพย อเลยด (Ilid) และ โอเดสเซ (Odyssey) ในมหากาพย โอเดสเซ ไดเลาเรองการผจญภยทางทะเลของ โอเดสเซอส (Odysseus) หรอ ยลซส (Ulysses) วรบรษของชาวกรกโบราณ (Burns, Mcnall and Others, 1982 : 171-172) 

เมองทสำาคญในยคสมยกรซโบราณ เชน กรงเอเธน เมองสปารตา และครต

การเดนทางเพอการแขงขนกฬาโอลมปค (Olympic Games) ของชาวกรก ไดเรมตนครงแรกเมอ 776 ปกอน ค.ศ . (Pond, 1993 : 3) และสนสดลงในปค.ศ . 393 ในสมยจกรพรรด ธโอโดซอสท 1 แหงอาณาจกรโรมน นบเปนการเดนทางเพอการกฬาและการพกผอนหยอนใจ นบไดวาเปนการเดนทางแบบมวลหม (mass travel) ทจดการเดนทางกนเองประกอบไปดวยผเปนนกกฬาทเขาแขงขน ผเกยวของกบการกฬาและผชมทเดนทางมาจากสถานทตาง ๆ ทงภายในนครรฐกรกและนครรฐอนๆ โดยวตถประสงคเพอเขารวมกจกรรมกฬาทยงใหญ

- ความเจรญกาวหนาทางดานการเดนทางของอาณาจกรโรมน เกดจากสาเหตหลายประการ เชน ความเขมแขงทางดานการเมองและการทหาร ทำาใหเกดความปลอดภยในการเดนทาง

- การเจรญเตบโตดานการคา ทำาใหชนชนกลางรำารวย มเงนในการเดนทางทองเทยว

- ชาวโรมนใชเงนตราในการแลกเปลยน และการพฒนาการคมนาคม ทงทางบกและทางนำา

ยคโรมน (อยระหวาง 44 ปกอนครสตกาลถง

ปลายค.ศ .69)

- ชาวโรมนใชภาษาลาตนและภาษากรก เปนสอกลางในการตดตอ จงทำาใหการเดนทางมความสะดวกขน

- ลกษณะกทท.ของชาวโรมนในอดต ปจจบน ไม–แตกตางกน

Ex. 1) ไปเทยวชมสถานททมชอเสยง , ใชบรการมคคเทศก , ใชหนงสอแนะนำาการเดนทาง และทงรองรอยการมาเยอนไว

2 ) นทท.สวนใหญเปนเพศชายมากกวาเพศหญง (คาขาย , นกส , ทหารมานำาสาร

ยคโรมน (อยระหวาง 44 ปกอนครสตกาลถงปลายค.ศ .69)

ชาวโรมนนยมเดนทางไปยงกรซ เพอเยยมชมบานเมองในกรซและอยปต เพอเยยมชมปรามด (Pyramids) และสฟงค (Sphinx) ซงเปนสงมหศจรรยของโลกในสมยโบราณ (ชยาภรณ ชนรงโรจน 2537, :

5 535

สงทยงคงหลงเหลอ Ex. อางอาบนำาโรมน ณ เมองBath ในประเทศองกฤษ

ยคมด (ชวงระยะเวลาตงแตป - 1100750 กอนครสตศกราช หรอ ยคกลางตอนตน )

- เกดการลมสลายของอาณาจกรโรมน คนรวยนอยลง

เหตผลทเรยกวายคมด เพราะเปนความมดทางอารยธรรมและวฒนธรรมทลมสลายลงพรอมกบการลมสลายของจกรวรรดโรมน

• กอนหนาน โรมในสมยของจกรพรรดคอนสแตนตน มอาณาเขตกวางขวางมาก จนมการแบงการปกครองเปนสองสวนตะวนออกกบตะวนตก แตแทนทจะมการปกครองทดขน ทงสองฝ งกบทำาสงครามกนเองเพอความเปนใหญ

• ค.ศ .476 เผาเยอรมนปลดจกรพรรดองคสดทายของโรมนตะวนตก ถอเปนการสนสดจกรวรรดโรมน ดนแดนยโรปจงแบงแยกออกเปนอาณาจกร ชนเผาตาง ๆ เกดความวนวายทางการเมอง เศรษฐกจ และสงคม

• ค.ศ .800 พระเจาชารเลอมาญ ไดรวบรวมดนแดนในยโรปเปนหนงเดยวไดสำาเรจ ไดรบการอภเษกจากสนตะปาปา ภายใตชอ"จกรวรรดโรมนอนศกดสทธ (Holy Roman Empire)"หลงสนสมยพระเจาชารเลอมาญ ยโรปถกแบงเปน 3 สวน ตอมากลายเปน ฝรงเศส เยอรมน อตาล

ชนเผาเยอรมนตางๆเขามาแทนทจกรวรรดโรมน ไดแก ชาวแองเกลสและชาวแซกซอนในองกฤษ ชาวแฟรงกใน ฝรงเศส ชาววซกอธในสเปน ชาวแวนดลในแอฟรกา ชาวออสโตรกอธในอตาล แตจกรวรรดโรมนตะวนออกนนยงอยยงยนยง แตในยโรปตะวนตกนน อารยธรรมโรมนคอยๆสญสลาย เมอบานเมองไมมขอมแป การคาขายและคณภาพชวตจงเสอมลง มเพยงสถาบนศาสนาทยงคงประดษฐานมนคงเปนทพงของประชาชน

ยคเรมสวางหลงยคมด - หลายอยางเรมฟ นตว- เรมนำาเทคโนโลยจากยคกอนมาปรบใช เพอใหอยรอดอยางมความสข (ทอสงนำา)- เกดการเดนทางเพอแสวงบญของชาวครสเตยน- เกดการเดนทางทเกยวของกบศาสนา มาก- กลมคนทสำาคญ Marco Polo, Christopher Columbus (คนพบทวปอเมรกา เหนอ ระหวางเดนทางไปทวปเอเซย)

Marco Polo

เปนชาวยโรปรายแรกทบนทกการเดนทางไปยงประเทศจน

ในยคจกรวรรดมองโกลของกบไลขาน 

หนงสอ Il MilioneAutore Rustichello da Pisa e 

Marco Polo1ª ed. originale circa 1298

Genere saggioLingua originale italiano

หนงสอของ มารโค โปโล ไดรบความสนใจอกครงเมอมการประดษฐแทนพมพในยโรปในศตวรรษท 15 อทธพลสำาคญของหนงสอเลมนคอแรงบนดาลใจใหโคลมบสตองการเดนทางไปจนโดยเสนทางอน (ทะเล ) จนไปพบทวปอเมรกาในทสด

ยคฟ นฟศลปวทยาการ The Renaissance

ยคฟ นฟศลปวทยาการ “Renaissance”

-  เรมตนประมาณครสตศตวรรษท 15 และสนสดลงประมาณครสตศตวรรษท 517 รวมราว 300 ป ) คำาวา Renaissance เปนภาษาฝรงเศส แปลวา “การเกดใหม หมาย”ถง

- การรอฟ นอารยธรรมคลาสสคของกรกและโรมนขนมาอกครงหนง - ยคน เปลยนแปลงจากยคกลาง ทมงเนนการสอนใหคนยอมรบ

ชะตากรรมตามทเปน ส ยคสมยทยกยองเหนคณคาของชวตมนษย ในลกษณะทเนนมนษยนยม (humanism) มากยงขน กลาวคอ มความเชอในความกาวหนาและความสรางสรรคของปจเจกบคคล ประเทศอตาล ซงเปนศนยกลางของการคา เปนจดเรมตนของการฟ นฟศลปวทยาการ เพราะมการตดตอคาขายกบกรก รวมทงเปนทตงของอาณาจกรโรมนโบราณ

ยคฟ นฟศลปวทยาการ “Renaissance”

- ความรในยคน แพรหลายไดมากขน เพราะมความเจรญของการพมพประกอบกน โดยมการประดษฐแทนพมพขนเปนครงแรกใน ค.ศ . 1448 ทเยอรมน ทำาใหหนงสอราคาถกลง ในสวนของวรรณกรรมและปรชญา จงมนกคดและนกเขยนเกดขนหลายคน

- ผคนเรมเดนทางเพอสมผสวฒนธรรมตาง ๆ และเรยนรสงใหมทเจอในการเดนทาง

- การเดนทางทองเทยวเชงการศกษา โดยเดกหนมชนชนสง เดนทางพรอมกบ(ผร = คร ) ไปในแดนยโรป เพอศกษาศลปะและวทยาการ + วฒนธรรม บนทกไวใน Grand Tour

Grand Tour• ในราวศตวรรษท 16 ไดเกดความนยมเดนทางทองเทยวแบบแกรนด

ทวร (Grand Tour)หรอการทองทวปยโรปทกนระยะเวลายาวนานหลายเดอน

• ผทเดนทางในรปแบบแกรนดทวรนจะเดนทางเพอศกษาหาความรและประสบการณชวต หรอเพอเตรยมตวเพอเขารบราชการ โดยจะเดนทางไปพำานกตามเมองทเปนศนยกลางทางศลปวทยาการ เชน ปารส ในประเทศฝรงเศส และเมองฟลอเรนซ ในประเทศอตาล เปนตน แนวคดนถกนำามาปฏบตตลอดศตวรรษท - 17 18 กอนทวตถประสงคในการเดนทางจะเปลยนมาเปนทงเพอการศกษาและความเพลดเพลนในเวลาตอมา

• แกรนดทวรจงถอเปนจดเรมตนแหงววฒนาการของการจดการทองเทยวทสำาคญมากประการหนง (พลอยศร โปราณานนท 2540, , สมบต กาญจนกจ 52544

- โดยเดนทางเปนวงรอบ (Circuit) ในระยะแรกของการเดนทางน ผเดนทางจะใชเวลาประมาณ 4 ป - เกดความสมพนธทางการฑตขน ซงถอไดวาเปนการเดนทางเพอธรกจเปนกลมแรก - ตอมาไดพบบอนำาแรทยโรปเปนจำานวนมาก ซงเชอวานำาแรสามารถรกษาความเจบปวยได กทท.เพอสขภาพเปนครงแรก

ในชวงศตวรรษท 19• ไดมคนคนพบนำาทะเลเปนสงทดในการรกษาโรค ดวย

เหตนชายทะเลจงเปนทนยมและเปนกจกรรมของครอบครวตอมา

• การเดนทางในชวงนไดเปลยนแปลงไป คอ จากทคนชนชนสงมกจะเดนทางทองเทยวกเรมกระจายมาสชนชนกลาง โดยสวนใหญมวตถประสงคเพอการสงคมและจตใจ

• มการเปลยนแปลงทางดานเทคโนโลย คอ การสรางรถไฟ

โทมส  คก  (Thomas  Cook)- ในปค.ศ  . 1841 โทมส  คก  (Thomas  Cook)  ได

เรมเดนรถไฟขบวนพเศษจากไลเซสเตอร  (Leicester)  ไปลฟโรห  (Loughborugh)  ซงมระยะทางยาว 12ไมล  และในวนท 5 เดอนกรกฎาคมของปนน  รถไฟของโธมส  คกกรบผโดยสารไปกลบถง 570 คน  ในราคาคนละ 1 ชลลง  ซงเชอกนวาเปนรถไฟเดนทางระยะสนทมการโฆษณาเผยแพรเปนครงแรก  จงเปนทยอมรบกนโดยทวไปวา  โธมส  คกเปนตวแทนทองเทยวรถไฟระยะทางสนๆเปนคนแรก  และความพยายามของเขากถกผคนเลยนแบบกนไปทวโลก  แตอยางไรกตามบรษทของโธมส  คกกเตบโตอยางรวดเรว  

โทมส  คก  (Thomas  Cook)- มการจดทองเทยวโดยมผคอยบรการอำานวย

ความสะดวกไปสยโรป  และตอมากนำาไปสสหรฐอเมรกา  ตอมาอกกนำาไปสการทองเทยวทวโลก  แมกระทงทกวนนบรษทของโธมส  คกกยงคงดำาเนนกจการอย  และเปนบรษทหรอองคการทางการเดนทางทองเทยวทใหญทสดในโลกอยเชนเดม

ศตวรรษท 20• มเรอกลไฟเกดขน จงสามารถบรรทกผโดยสารได

เปนจำานวนมาก • ภายหลงสงครามโลกครงท 2 ไดมเครองบนเดน

ทางและในเชงพาณชยมากยงขน • เกดการเปลยนแปลงเกยวกบการทองเทยวอก

หลายประการ คอ 1. ความปรารถนาทจะเดนทาง   2. การลดอปสรรคในการเดนทาง

•เรมขนในศตวรรษท 19ประเทศสหรฐอเมรกาเปนตนกำาเนดนวตกรรมทเกยวของกบการทองเทยว คอ สวนสนก (The Park) พพธภณฑ 

พฒนาแหลงทองเทยวบนเทง

การทองเทยวในสหรฐอเมรกาและแคนนาดา

การทองเทยวในแอฟรกา

•ในชวงทศวรรษท 1920 และ 1930ประเทศเคนยาไดรบความนยมจากชาวตะวนตก เนองจากเปนดนแดนแหงการลาสตว แตความนยมเรมลดนอยลงเพราะวาจำานวนสตวไดลดจำานวนลงและทางรฐบาลกตอตาน 

•ประเทศโมรอกโกเปนแหลงทองเทยวทสำาคญ ไดรบความนยมจากชาวตะวนตกโดยเฉพาะชวงฤดหนาว และไดขยายไปยงประเทศตางๆมากขนจนถงปจจบน

ตะวนออกกลาง•เปนดนแดนแหงการแสวง

บญทมความสำาคญทสด เพราะวาเปนภมภาคของศาสดาทสำาคญในโลก ไดแก มสลม ครสต และยดา

ทวปเอเชย•ประเทศไทยไดรบการขนานนามจากนกทองเทยวชาวยโรปวาเปนแหลงพกผอนเพอธรรมชาต มสถานทพกตากอากาศเยอะ

ประเทศจน•มการทองเทยวมาชานาน ตงแตราชวงศ

ชง ไดจดพระราชวงเฉพาะหรบการเดนทางในฤดรอน

•ในหลายศตวรรษทผานมา ประเทศจนกมการทองเทยวเฉพาะชนชนสงเทานนจนไมกทศวรรษนกไดแผขยายมาสชนชนกลางและชนลางมากขน

ประเทศอนเดย•สวนใหญจะเกยวของกบการจารก

แสวงบญ •เมอไมนานนบรเวณชายฝงทะเล ไดกลายเปนแหลงทองเทยวทดงดดชาวอนเดย และไดรบการพฒนามากขน

ววฒนาการของการทองเทยวในประวตศาสตรยคตางๆ บอก ?

การสอสารคมนาคมโดยผานระบบการพมพ วทย และโทรทศน ชวยทำาใหระบบการตลาดของอตสาหกรรมทองเทยวงายขน

การทองเทยวเกดขนบนพนฐานของปรากฏการณตางๆ ทหลาก

หลายในประวตศาสตร

การผลตสนคาและบรการตางๆ เพมมากขนในสงคม

เกดเงนตราและเวลาวางเพอการพกผอนของ ผคนมากขน

ประชาชนทไดรบการศกษาดกจะนยมเดนทางทองเทยวมากขน

การปรบปรงการคมนาคมขนสงชวยทำาใหการเดนทางทองเทยวรวดเรวขน งายขน ราคาถกลงและมความปลอดภยมากขน

คำาถามทายบท บทท 1

1 .พฤตกรรมนกทองเทยว คออะไร ? พจารณาไดอยางไร ? ยกตวอยางประกอบ

2. การทองเทยวในแตละยคสมยสงผลใหเกดพฒนาการและพฤตกรรมนกทองเทยวเปนอยางไร ?

3. จงบอกความแตกตางของการทองเทยวมหาชน (Grand Tour)

1 .แบงกลมศกษา Model พฤตกรรมนกทองเทยว และการตดสนใจซอของนกทองเทยว

1) Anderseason’s model of consumer behavior2 ) A summary description of the Nicosia model 3 ) The Howald-sheth model of buyer behavior4) Some issures that arise during stages in the consumption process5] A stimulus-response model of buyer behavior6] consumer decision-making framework7] Characteristics of tourism8] Typology of motivators in tourism

งานกลม

1 .ใหนกศกษาศกษาแนวคดทฤษฏทเกยวของกบพฤตกรรมนกทองเทยว โดยใหนำาเสนอประเดนดงตอไปน- ประเดนในการศกษา- อธบายความเชอมโยงของ Model - ยกตวอยางประกอบ

2. นำาเสนอเปน PPT. ในวนศกร ท 29สค 57.

แนวการศกษาขอมล