ΤΡΙΦΥΛΙΑΚΗ ΕΣΤΙΑ 1-32

Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α

Εκδοτικό σημείωμα ............................................................................................ 3

ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΣΩΤΗΡΟΠΟΥΛΟΥ – ΤΟΥΡΚΟΛΙΑ: Για την παιδική μου φίλη... Βασιλική Μπινιώρη ............................................ 6ΣΤΑΘΗΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΟΠΟΥΛΟΣ:Βασιλική Μπινιώρη: Η επιτυχημένη εκπαιδευτικός…η καταξιωμένη ζωγράφος ............................................................................. 10ΤΑΣΟΣ ΑΡΙΔΑΣ:Η σεμνή ειλικρίνεια στην ζωγραφική έκφραση της Βασιλικής Μπινιώρη .................................................................................. 14ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΡΕΤΤΟΣ – ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ ΓΚΙΟΥΛΗΣ:Η αρθρογραφία της Βασιλικής Μπινιώρη για την Τ.Ε. ........................................................................................................ 18ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ:Στα ερείπια του κάστρου .................................................................................. 22ΝΙΚΟΣ ΔΗΜΟΓΚΟΤΣΗΣ: Ποίηση ............................................................................................................... 30ΣΕΡΕΝΕΣ: Ποίηση ............................................................................................................... 33ΟΘΩΝ ΚΑΓΙΑΦΑΣ:Άριστος Σταθόπουλος ........................................................................................ 36ΔΗΜΗΤΡΗΣ Γ. ΜΑΓΡΙΠΛΗΣ:Εισαγωγή στην ποίηση του Άγγελου Γ. Καλογερόπουλου ............................ 41ΧΡΗΣΤΟΣ Θ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ:«Έτσι είναι». Λίγα σχόλια πάνω σε ποιήματα από τη συλλογή του Άγγελου Καλογερόπουλου ............................................ 45ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΟΣΜΟΠΟΥΛΟΣ:Η χαρά της αντίπερα όχθης, που, έτσι είναι ................................................... 50ΚΩΣΤΑΣ ΚΟΛΛΙΑΣ –ΕΡΑΝΙΩΤΗΣ:Το βιβλίο του Παν. Κ. Γεωργακόπουλου «Λησμονημένες εποχές» και μερικές σκέψεις περί ηθογραφίας ............................................................. 54ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ ΓΚΙΟΥΛΗΣ:Ο Δημήτρης Κυριαζής και το τελευταίο του βιβλίο «Κυπαρισσία Βραχύλογο Ιστορικό, Φυλακή Μαντά, Κρατούμενοι Αντιστασιακοί» .......................................................................... 57ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ Κ. ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΣ:Δημήτρης Κυριαζής Ο γηραιός έφηβος των γραμμάτων ............................... 61Εικαστικές Παρεμβάσεις ................................................................................... 62Βιβλιοπαρουσιάσεις: ......................................................................................... 65Εκδηλώσεις ........................................................................................................ 69

ΤΡΙΦΥΛΙΑΚΗ ΕΣΤΙΑΤΡΙΜΗΝΗ ΠΕΡΙΟΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ

ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΚΥΠΑΡΙΣΣΙΩΝ «Η ΑΡΚΑΔΙΑ»

ΓΡΑΜΜΑΤΑ • ΤΕΧΝΕΣ • ΕΠΙΣΤΗΜΕΣΠΕΡΙΟΔΟΣ Γ΄ΚΩΔ. 2370

Γραφεία Τ.Ε. και Συλλόγου:Καποδιστρίου 42 (3ος όροφος) 104 32 Αθήνα, Τηλ. – Φαξ: 210 5237450

e–mail: [email protected] [email protected]

ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣύλλογος Κυπαρισσίων «Η ΑΡΚΑΔΙΑ»

ΕΚΔΟΤΗΣ – ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣσύμφωνα με το νόμο

Ρούλα Τσατσάκου – Θεοδωροπούλου(Πρόεδρος του Δ.Σ. του Συλλόγου)

Αλκμήνης 3, Τ.Κ. 176 72 Καλλιθέα, τηλ.: 6932474529

Το Δ.Σ. του ΣυλλόγουΠρόεδρος: Ρούλα Τσατσάκου – Θεοδωροπούλου, Αντιπρόεδρος: Παναγιώτης Λούτος Γεν. Γραμματέας: Γιώργος Κορμάς Ταμίας: Ηλίας Παρασκευόπουλος Μέλη : Πέτρος Δεδούσης, Ηλίας Γιαννόπουλος,

Δημήτρης Ντρούλιας

ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ: Στάθης Παρασκευόπουλος, Αριστείδης Γκιουλής, Γιάννης Βρεττός

ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ – ΜΗΧΑΝΟΡΓΑΝΩΣΗ – ΑΡΧΕΙΟ: Δημήτρης Κ. Ντρούλιας,

Παναγιώτης Λούτος, Ευγενία Μπόζου.

ΕΞΩΦΥΛΛΟ – ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ & ΚΟΣΜΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΤΕΥΧΟΥΣ:

Έργα της Ζωγράφου Βασιλικής Μπινιώρη

ΕΚΤΥΠΩΣΗ : gps4u τηλ.:210 51.53.850

ΕΜΒΑΣΜΑΤΑ : ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ «ΤΡΙΑΦΥΛΙΑΚΗ ΕΣΤΙΑ»ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ: εσωτερικού 20€, Εξωτερικού 50$ , 45€

Οργανισμών και Τραπεζών 35€Αρ. Λογαριασμού: 129/296143–16 Εθνική τράπεζα

ΙΒΑΝ: GR 3101101290000012929614316 (για καταθέσεις εξωτερικού)ΤΙΜΗ ΤΕΥΧΟΥΣ: 5€

EΚ∆ΟΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ

Ε Κ Δ Ο Τ Ι Κ Ο Σ Η Μ Ε Ι Ω Μ Α

Το ιστορικό μας περιοδικό, η Τριφυλιακή Εστία, έφτασε αισίως στο 16ο τεύχος της τρίτης περιόδου και στο 144ο συνολικά. Αυτή

η μακρόχρονη περιπλάνηση στον πολιτισμό και την ιστορία του τό-που που πρεσβεύει – της Τριφυλίας – ανέδειξε και δημιουργεί εστίες πνευματικότητας και προσφοράς στους “μικρούς επαρχιακούς δρό-μους” της πατρίδας μας.Δεκαέξι τεύχη που με πολλή αγάπη και κόπο έφτασαν σε σας. Ελ-

πίζουμε η ευχαρίστησή σας να άξιζε αυτόν τον κόπο και η αγάπη που δώσαμε στο περιοδικό να διοχετεύθηκε σε όλους.Κυρίαρχος στόχος μας παραμένει πάντοτε η “διαρκής άνοδος” του

περιοδικού. Γι’ αυτό και σε κάθε τεύχος του επιχειρούμε την πρόοδο του, παρά ίσως τις όποιες, ενδεχόμενες παραλείψεις. Εμείς οφείλουμε να πούμε ένα μεγάλο ευχαριστώ σε όλους όσοι

εξέφρασαν την αγάπη, τη στήριξη και την παρότρυνση τους για την συνέχεια αυτής της προσπάθειας. Στο παρόν τεύχος φιλοξενείται ένα εκτενές αφιέρωμα στην Κυπα-

ρίσσια ζωγράφο και εκπαιδευτικό Βασιλική Μπινιώρη, με αφορμή

3

Aγαπητές Φίλες και Φίλοι

4 ΤΡΙΦΥΛΙΑΚΗ ΕΣΤΙΑ

εξάλου την σημαντική και συνάμα συγκινητική δωρεά της πινακοθή-κης της στον Δήμο Κυπαρισσίας, με στιγμές από τη ζωή και το έργο της.Η ζωή της Βασιλικής Μπινιώρη, μιας εξέχουσας προσωπικότητας

της Τριφυλίας, πρωτοπόρου στον χώρο της εκπαίδευσης αλλά και ση-μαντικής ζωγράφου ταυτίζεται με έναν διαρκή αγώνα για δημιουργία και ποιότητα.Η ίδια θεωρεί τους δύο χώρους, που αναμφίβολα άφησε το στίγμα

της, συγγενείς μιας και η εικόνα από μόνη της συνιστά μέσο με τερά-στια παιδαγωγική αξία.

Με την δωρεά της αυτή –απόδειξη της μεγάλης της αγάπης για την γενέτειρα– στέλνει ένα μήνυμα εξωστρέφειας για την πόλη και τους κατοίκους της. Θα ήθελε να γίνει το έναυσμα για ένα ταξίδι στην ζω-γραφική, στο ωραίο, στο υψηλό.

Επίσης στο τεύχος αυτό, υπάρχουν μικρά αφιερώματα σε σημαντι-κούς λογοτέχνες της Κυπαρισσίας και της Τριφυλίας ευρύτερα.Ακόμα υπάρχουν οι γνωστές σελίδες ποίησης, διηγήματα, κριτικές

και σκέψεις, αναφορές σε εκδηλώσεις πολιτιστικού ενδιαφέροντος και παρουσιάσεις ποιητικών συλλογών και μυθιστορημάτων –ιδιαι-τέρων προτάσεων για ανάγνωση τις ημέρες και τις νύχτες του Καλο-καιριού–.

Αφήνοντάς σας με ευχές γιαΚαλή Ανάγνωση και Καλό Καλοκαίριεμμένουμε στην συμβουλή της κα. Μπινιώρη προς τους νέους: να μείνουν πιστοί σε ότι τους δημιουργεί εσωτερική έλξη, ομορφιά και αγάπη.

Με τιμή το Δ.Σ. του Συλλόγου Κυπαρισσίων

«Η ΑΡΚΑΔΙΑ»


Με την Βάσω Μπινιώρη είμαστε φίλες από το δημοτικό παρ' ότι εί-ναι μικρότερή μου. Πάντα τη θυμάμαι να κάθεται οκλαδόν στην πρώ-τη σειρά με τις αφέλειες της και πάντα περιποιημένη. Ήταν ένα ήσυχο κοριτσάκι, ευάγωγο με αρχές από το σπίτι της.Στο σπίτι της βίωσε απώλειες νηπίων αδελφών της και αυτή η με-

λαγχολία την ακολουθούσε για μεγάλο διάστημα στη ζωή της.Ήταν άριστη σε όλα.Θυμάμαι και εκείνη την υπέροχη ζωγραφιά της με μια ωραία κοπέλα

με φλουριά στο κεφάλι που τη συνόδευε η μοναδική αφιέρωσή της με την υπέροχη καλλιγραφία του μυαλού και της ψυχής στο λεύκωμά μου.Πάντα με προσκαλούσε στις εκδρομές που έκανε με τους εκπαιδευ-

τικούς συμβούλους.Οι γονείς της, της έδωσαν εφόδια. Τη θυμάμαι στο δημοτικό να παί-

ζει το βιολί που της είχαν χαρίσει οι γονείς της κι εμείς όλες οι άλλες τη θαυμάζαμε και νιώθαμε περήφανες για εκείνη. Στα βραδινά τα παι-δικά μας όνειρα είχε γίνει αφήγηση…Η Βάσω άνοιξε τα φτερά της και πέταξε πάνω απ’ όλα τα κορίτσια

της εποχής.Προσγειώθηκε στη Παιδαγωγική Ακαδημία Πατρών και απογειώ-

θηκε όταν αποφοίτησε με άριστα. Ήταν η πρώτη που εφάρμοσε την ολική διδασκαλία στην Ελλάδα και στη συνέχεια έγινε η δεύτερη επι-θεωρήτρια στην χώρα.Η αγάπη της για την ζωγραφική την ακολουθούσε πάντα σε ότι κι

αν έκανε… Διδάχτηκε την τέχνη της σε διάφορα ταξίδια που έκανε για τον σκοπό αυτό στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό, κυρίως την Ιταλία.Οφείλω ένα μεγάλο ευχαριστώ στη ζωή που μου έδωσε την ευκαιρία

να είμαστε φίλες όλα αυτά τα χρόνια και να πορευόμαστε σε διαφορε-τικούς μεν δρόμους, αλλά να συναντιόμαστε κάθε φορά στην επόμενη διασταύρωση όπου η μία περίμενε την άλλη.

Για την παιδική μου φίλη... Βασιλική Μπινιώρη

της Παναγιώτα

Σωτηροπούλου – Τουρκολιά

Γ' Δημοτικο σχολείο Α' Τάξη, (1958). Δασκάλα: Βάσω Μπινιώρη. Εκδρομή στο Κάστρο

Βάσω Μπινιώρη. (1935)

Σπίτια στο Γαλαξίδι Ακουαρέλλα 51× 37cm

Λιμάνι Κυπαρισσίας Ακουαρέλλα 75× 65 cm


Βασιλική ΜπινιώρηΗ επιτυχημένη εκπαιδευτικός … η καταξιωμένη ζωγράφος

Τη θυμάμαι απ΄ τα νεανικά μου χρόνια, όταν με το μακαρίτη τον παππούλη μου βρέθηκα στη Μουριατάδα – το γενέθλιο

χωριό του, πήγαινε συχνά να δει τ΄ αδέρφια του και μ΄ έπαιρνε πάντα μαζί του – όντας την είδα ως δασκάλα, που ήταν στο εκεί σχολείο. Και θυμάμαι τη σκέψη που πέρασε απ’ το παιδιάστικο μυαλό μου: «Γιατί να μην ήταν δική μου δασκάλα στο δικό μου σχολείο..» Τι μ΄ έκανε να σκεφτώ έτσι; Μα πιστεύω η ομορφιά της! Ήταν πολύ όμορφη… και μ΄ εντυπωσίασε.Η δασκάλα Βάσω Μπινιώρη βρέθηκε να υπηρετεί στη Μου-

ριατάδα ίσως όχι τυχαία, ίσως γιατί απ΄ τ΄ όμορφο αυτό Βουνο-χώρι, με τα κρύα νερά και την πολλή πρασινάδα, ήταν το χωριό της μητέρας της – καταγόταν απ΄ τη μεγάλη οικογένεια των Πα-ναγιωτακοπουλαίων. Ο πατέρας της, ο Νίκος Μπινιώρης ήταν Σιδηροκαστρίτης. Η οικογένεια όμως, έζησε στην Κυπαρισσία.

τουΣτάθη

Παρασκευόπουλου

Γ' Δημοτικο σχολείο Α' Τάξη, (1958). Παίζοντας τον «Ταχυδρόμο». Δασκάλα: Βάσω Μπινιώρη

Εκπαιδευτικού,λογοτέχνη καισυγγραφέα

11ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΗΝ ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΜΠΙΝΙΩΡΗ

Άριστη ως δασκάλα, η Βάσω Μπινιώρη, υπηρέτησε αργότερα και στην Κυπαρισσία, όπου θυμάμαι όλοι το συζητούσαν – δί-δαξε στην πρώτη τάξη κι εφήρμοσε την «ολική μέθοδο διδασκα-λίας» με μεγάλη επιτυχία, την βοηθούσε, βέβαια, και το «χέρι» της, γιατί η μέθοδος αυτή έχει ανάγκη και της εικόνας. Έγραψε, μάλιστα, κι ένα βιβλίο γύρω απ΄ αυτόν τον τρόπο διδασκαλίας, που ήταν πρωτοποριακός για την εποχή – όλοι, τότε, εφήρμοζαν την αναλυτικοσυνθετική μέθοδο στα «πρωτάκια» – με τον τίτλο: «Πως εφήρμοσα την ολική» (αν καλά θυμάμαι).Η Βάσω Μπινιώρη δεν δημιούργησε δική της οικογένεια –ίσως

σ΄ αυτό έβαλε το χέρι της και η κακοτυχία– κι έζησε ελεύθερη υπηρετώντας με θρησκευτική, θα΄ λεγα, αφοσίωση τις δυο μεγά-λες αγάπες της την παιδαγωγική και τη ζωγραφική. Ως δασκάλα αρίστευε, όπου κι αν βρέθηκε, όπου κι αν να δίδαξε. Ο υπηρε-σιακός της φάκελος γεμάτος με άριστα και επαίνους. Μετά από μετεκπαίδευση και επιτυχείς εξετάσεις έγινε Επιθεωρητής Δη-μοτικών Σχολείων – και ήταν απ΄ τις λίγες δασκάλες, που πήραν αυτόν τον τίτλο. Και όταν ο θεσμός καταργήθηκε, αυτή επιλέ-χτηκε ως Σύμβουλος της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης και απ΄ τη νέα της θέση υπηρέτησε τη λαϊκή μας Εκπαίδευση. Παντού, απ΄ όπου πέρασε άφησε ηχηρό πέρασμα και κέρδισε το θαυμασμό και την αγάπη των μαθητών, των γονιών τους και των συναδέλ-φων της . Ίσχυσε για την Εκπαιδευτικό Βάσω Μπινιώρη, αυτό που μας τόνιζε συχνά στο Πανεπιστήμιο ο καθηγητής Νικόλα-ος Μελανίτης. «Ο αγαπών αγαπάτε και ο αγαπώμενος αγαπά». Ευτύχησα μια Πρωτοχρονιά – καλεσμένος της– να βρεθώ με τη γυναίκα μου στο σπίτι της (στην οδό Θεοδωρήτου Βρεσθένης) και να διαπιστώσω την αγάπη που εισέπραξε από φίλους και φίλες, αλλά και το ρόλο που έπαιξε – παίρνοντας άριστα – ως οι-κοδέσποινα. Ακούραστη, ευγενέστατη, περιποιητική, εξέπεμπε καλοσύνη και αγάπη και ακτινοβολούσε φως.Η Βάσω Μπινιώρη όμως έχει και μια άλλη αγάπη, όπως προα-

ναφέρθηκε τη Ζωγραφική. Η Κυπαρισσία μας, με τη μακρόχρο-νη παράδοση στα Γράμματα, στις Τέχνες και στον Πολιτισμό, ευτύχησε – σε ότι αφορά τα εικαστικά – κοντά στη Μαρία Δαφ-νομήλη και στην Κούλα Μαραγκοπούλου να΄ χει και τη Βάσω Μπινιώρη. Σήμερα τη σκυτάλη του χρωστήρα την έχουν πάρει άλλοι και την κρατούν ψηλά…


Η Βάσω Μπινιώρη έκανε ελεύθερες σπουδές στη Ζωγραφική, τόσο στην Ελλάδα, όσο και στην αλλοδαπή. Τα ταξίδια ήταν στις προτεραιότητες και κάλυπταν τον όποιο ελεύθερο χρόνο της. Τα συνδύαζε πάντα μ΄ επισκέψεις σε Μουσεία κι εκθεσια-κούς χώρους, με μελέτες έργων, αλλά και με δική της εργασία. Ταξίδεψε, όχι μόνο στη δικιά μας γηραιά ήπειρο, αλλά και στην Αμερική, τη Βόρεια Αφρική και στην Ασία. Αμέτρητες οι εικό-νες, πάμπολλες οι εμπειρίες της, πλούσιες οι γνώσεις της, φορ-τωμένοι οι ταξιδιωτικοί της σάκοι.Μεγάλη της αγάπη η ακουαρέλα. Έδωσε σπουδαία δείγματα

της Τέχνης της. Ως ζωγράφος πρωτοπαρουσίασε έργα της το 1961 στην Α΄ Πανελλαδική Έκθεση νέων καλλιτεχνών, που ορ-γάνωσε το Γαλλικό Ινστιτούτο. Και «η καλή μέρα φαίνεται απ΄ το πρωί» αφού τα έργα της απέσπασαν κολακευτική κριτική απ΄ τους επαΐοντες. Από τότε, που άνοιξε διάπλατα ο δρόμος της τέ-χνης, παρουσιάζεται σε πολλές ατομικές και ομαδικές εκθέσεις, τόσο στην πατρίδα μας όσο και στο εξωτερικό. Η γλώσσα των αριθμών είναι κι εύγλωττη και πειστική. Συνολικά οργάνωσε 12 ατομικές εκθέσεις, από τις οποίες οι 10 «εντός των τειχών» και οι άλλες δυο έξω– μια στη Νέα Υόρκη και μια στην πόλη του φωτός, στο Παρίσι. Πήρε ακόμα μέρος σε 5 Πανελλήνιες εκ-θέσεις στην Ελλάδα και σε 13 στο Εξωτερικό (Παρίσι, Αmiens Γαλλίας, Μονακό, Foggia – Αncona Ιταλίας, Βιέννη, Λονδίνο, Butburg Γερμανίας, Μόσχα) κι έγινε έτσι μια καλή πρέσβειρα της Ελλάδας εκτός συνόρων.Τα έργα της, θα΄ λεγε κανείς, «μιλάνε». Μιλάνε πιο γλυκά απ΄

τον ικανότερο ρήτορα και πιο γλυκά απ΄ το γλυκύτατο τραγου-διστή και τον ταλαντούχο ποιητή. Και θυμίζουν αυτό που΄ λεγε ο μεγάλος μας Αριστοτέλης, ότι «το χέρι γίνεται όργανο των οργά-νων». Υπάρχει διάχυτη η απαλότητα και η αρμονία των χρωμά-των στους πίνακές της. Έργα της καταξιωμένης Τριφύλιας Ζω-γράφου κοσμούν γραφεία ή αίθουσες των Υπουργείων Παιδείας και Πολιτισμού, των Δήμων Αθηναίων και Νικαίας, της Εθνικής Τράπεζας, καθώς και των Προξενείων μας στο Γιοχάνεσμπουργκ και στο Παρίσι. Και βέβαια έργα της έχουν ιδιωτικές συλλογές στην Ελλάδα και στο Εξωτερικό. Έργα της ακόμα κοσμούν βι-βλία και περιοδικά, τα οποία έχει εικονογραφήσει.Η μεγάλη προσφορά της στη Ζωγραφική της έχει δώσει την

ευχέρεια να είναι μέλος του Επιμελητηρίου Εικαστικών Τεχνών

13

της Ελλάδας, μέλος της Διεθνούς Γυναικείας Μορφωτικής Ομο-σπονδίας, της ΔΕΚΙ– ΙΑΦ κ.α.Έχει τιμηθεί με αναμνηστικά μετάλλια απ΄ την πόλη των Αθη-

νών, καθώς και απ΄ την Αngona (1980) και Biiburg– frier (1983). T’ όνομα της και αναφορά στο έργο της βρίσκει κανείς σε λεξικά και διάφορες εκδόσεις, όπως, λόγου χάρη, στη «Μέλισσα» στην «Ώρα» των σύγχρονων καλλιτεχνών, στο «Λεύκωμα Ελλήνων Καλλιτεχνών», στον «Πανελλήνιο Οδηγό Καλών Τεχνών», στα «εχρώματα στο Ελληνικό φως», στο «International Art Bulletin» κ.α.Οι αξεπέραστες ακουαρέλες της και το εν γένει καλλιτεχνικό

έργο της, εστίασαν πάνω τους το κριτικό μάτι πολλών κριτικών της εικαστικής, οι οποίοι έχουν εκφραστεί με κολακευτικά λό-για. Μερικοί απ΄ αυτούς είναι, οι: Ελ. Βακαλό, ο Αλ. Δράκος, ο Βασ. Κουντουρίδης, ο Γ. Λαμψίδης, ο Αχ. Μαμάκης, ο Σπ. Πα-ναγιωτόπουλος, η Ντόρα Ρογκάν – Ηλιοπούλου, ο Τ. Τσιρμπίνος κ.α. Η Βάσω Μπινιώρη ζει κι εργάζεται στην Αθήνα και στο Πόρ-

το – Ράφτη, κατεβαίνει όμως και στην Κυπαρισσία. Παλιότερα επισκεπτόταν και τη Μουριατάδα, όπου σε μια ειδυλλιακή τοπο-θεσία, στον Αι–Γιάννη, έχει χτίσει κι ένα ναΐδριο, αφιερωμένο στον Άγιο Ιωάννη.Η Τριφύλια παιδαγωγός και ζωγράφος τίμησε με το παραπάνω

τους κλάδους της Επιστήμης και της Τέχνης, άνθισε εκεί που η ζωή την έσπειρε και τα ταλέντα της τ΄ αξιοποίησε κατά τον ιδανικότερο τρόπο. Η Κυπαρισσία και η Τριφυλία ευρύτερα σε-μνύνεται γι΄ αυτήν.

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΗΝ ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΜΠΙΝΙΩΡΗ

ΒουδαπέστηΑκουαρέλλα 69× 55cm


Η σεμνή ειλικρίνεια στην ζωγραφική έκφραση της Βασιλικής Μπινιώρη

Επιχειρώ σήμερα κάτι πολύ δύσκολο για μένα. Να σχολιάσω το έργο μιας ζωγράφου, ενώ δεν είμαι δεινός στο λόγο, ούτε έχω

την ιδιότητα του τεχνοκριτικού.Επιπλέον, προσπαθώντας χρόνια τώρα να θεραπεύσω την ίδια τέ-

χνη, βλέπω τη δυσκολία του να στοιχηθώ μ΄ αυτό που θα μπορούσε να πει κανείς «προσωπική μου αλήθεια». Πόσο μάλλον να «ανακαλύψει» κανείς την προσωπική αλήθεια του άλλου χωρίς να τον αδικήσει, όταν μάλιστα δεν έχει φροντίσει εκ των προτέρων να τον έχει γνωρίσει προ-σωπικά σε βάθος. Οι ανωτέρω φόβοι και επιφυλάξεις μου υπαγόρευαν στην αρχή να

αρνηθώ να κάνω αυτόν τον σχολιασμό, ώσπου αποφάσισα ότι δεν μου επιτρέπονται τέτοιοι δισταγμοί. Δεν μου επιτρέπονται,διότι νιώθω ότι χρωστάω πολλά στους αθό-

ρυβους και σεμνούς σκαπανείς που υπηρετώντας όποια τέχνη προ-ηγήθηκαν ημών. Αυτό το χρέος είναι απροσδιόριστο. Πιο πολύ είναι ένστικτο. Δεν μπορείς να μην αναγνωρίσεις ότι αυτοί προλείαναν το έδαφος,

ώστε να δεχτεί η άγονη ελληνική επαρχία το γεγονός ότι υπάρχουν ενέργειες φαινομενικά «άχρηστες» κοινωνικά. Όπως είναι η υπηρε-τική αφοσίωση στην όποια τέχνη που σ΄ αυτόν τον άτυχο τόπο, την Ελλάδα, ανέκαθεν ήταν η ένδειξη της υψηλότερης έκφρασης της αν-θρώπινης υποστάσεως, αυτής που εξύψωνε το «ανθρώπινο» ον σε ον άνω θρώσκον.Ας είμαστε ειλικρινείς· δεν ήταν μόνο η ελληνική επαρχία με αυτά

τα χαρακτηριστικά μειονεξίας απέναντι στις πρωτεύουσες των μεγά-λων περιφερειών της. Τα σύνδρομα αυτά τα είχε –και τα έχει ακό-μα– από τη γέννησή του ολόκληρο το νεοελληνικό κράτος απέναντι στη λοιπή Ευρώπη. Και εμείς, οι μετά σπουδής σκλαβωμένοι στους «ισμούς» των σχολών και παραζαλισμένοι από την υπερπληροφόρη-ση, δεν προσέξαμε εγκαίρως τους ανθρώπους που θα μπορούσαν δια του παραδείγματος της αυτοκαλλιέργειας και της αυτομορφώσεως γνώμης να μας απελευθερώσουν από τα ανωτέρω αναφερόμενα.Δεν προσέχτηκε όσο θα έπρεπε η θαρραλέα ζωγραφική πρόταση της

Μαραγκοπούλου, η σεμνή ειλικρίνεια της Μπινιώρη, ο ευαίσθητος

τουΤάσου Αριδά

Ζωγράφου

15ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΗΝ ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΜΠΙΝΙΩΡΗ

λυρισμός του Δαλακούρα και τόσων άλλων που δεν υπάρχει χώρος να απαριθμήσω στο παρόν σημείωμα. Βέβαια, οι δυο προαναφερόμενες ζωγράφοι δεν έχουν τον «ναϊφ» χαρακτήρα του τελευταίου. Είναι και οι δύο πληροφορημένες για την τέχνη του καιρού τους. Στο βιογραφι-κό τους ασφαλώς θα βρει κανείς πολλές συμμετοχές σε διεθνείς ορ-γανώσεις, πολλές ατομικές εκθέσεις και διακρίσεις είτε στην Ελλάδα είτε στο εξωτερικό, αλλά γι’ αυτόν που θέλει να δει ο κύριος πρεσβευ-τής τους είναι το έργο τους.Ειδικά η περίπτωση της Μπινιώρη είναι δηλωτική ζωγράφου που

βασίζεται στην ειλικρίνεια της έκφρασης και στην καθαρότητα της γραφής. Η προσπάθεια της απόδοσης του φωτός και της διαύγειας που προσδίδει αυτό στο θέμα, πιθανώς την οδήγησαν να επιλέξει κυρίως την τεχνική της ακουαρέλλας και πράγματι κατορθώνει να κυριαρχή-σει στα εικαστικά μέσω αυτής της τεχνικής. Η ανταύγεια που έχουν τα τοπία της (τα οποία αποτυπώνουν και το ταξιδιωτικό της ημερολόγιο) είναι αξιοθαύμαστη, είτε αποτυπώνει την ιδιαίτερη πατρίδα της, την Κυπαρισσία, είτε τα αστικά τοπία της Πλάκας ή της Πόλης, είτε τα τα-

Τουρκία Ακουαρέλλα 36× 27cm

ΤΡΙΦΥΛΙΑΚΗ ΕΣΤΙΑ16

ξίδια της στη Μέση Ανατολή, κατορθώνει να συλλάβει την ιδιομορφία της ατμόσφαιρας (το φως κάθε τόπου).Στα χρόνια της ωριμότητάς της έχει γίνει πλέον λιτή στην έκφρασή

της γι΄ αυτό και ουσιαστική. Αν και στους ανθρώπους που ζωγραφίζει πολλοί μπορούν να δουν ανάγλυφα έναν ηθογραφικό χαρακτήρα, για την ίδια είναι ένα πρόσχημα για ζωγραφική μελέτη. Δεν έχω μιλήσει με μαθητές της αλλά δεν έχω την παραμικρή αμφιβολία ότι θα πρέπει να ήταν άριστη εκπαιδευτικός. Η ζωγραφική της δείχνει έναν άνθρω-πο που δίνει περισσότερη σημασία στη δράση απ΄ ό,τι στην από καθέ-δρας αποκτώμενη γνώση ή διδασκαλία.Μόνο ο άνθρωπος που κατορθώνει να είναι μαθητής και δάσκαλος

ταυτόχρονα, αφομοιώνοντας δια της συνεχούς μαθητείας το όποιο γνωστικό αντικείμενο, μόνον αυτός δύναται να μεταδώσει τη γνώση του γι΄ αυτό το αντικείμενο με τρόπο ουσιαστικό.Και η ζωγραφική της κ. Μπινιώρη μεταδίδει μια ηρεμία και μια ευ-

γένεια που είναι εύκολα εξηγήσιμη σ΄ αυτόν που έχει γνωρίσει προ-σωπικά την ίδια τη δημιουργό.Η ζωγραφική της δεν είναι μόνο μια χαρά για το αισθητήριο της

όρασης, αλλά και ένας πρόσχαρος τρόπος να ατενίσει κανείς τη σοβα-ρότητα που έχει αυτό το ίδιο το μυστήριο της ζωής.Η παρουσία του έργου της στο χώρο της γενέτειράς της θα είναι για

τους επόμενους σημείο αναφοράς γνώσεως για το συγκεκριμένο είδος της νεοελληνικής ζωγραφικής αλλά και παράδειγμα ήθους ευγενών σκοπών και στόχων.

Tήνος 22–7–2010

Λιμάνι του Βόλου Λάδι 60× 80cm


Η αρθρογραφία της Βασιλικής Μπινιώρη

για την Τ.Ε.

Η Βάσω Μπινιώρη γεννήθηκε στην Κυπαρισσία. Από την πόλη που γεννήθηκε, εμπνεύστηκε για τις πρώτες της δημι-

ουργίες στο χώρο των εικαστικών. Αρκετά πλούσια η καλλιτε-χνική της προσφορά, ενώ έχει αποκτήσει σοβαρές εγκωμιαστι-κές κριτικές. Έχει λάβει μέρος σε ατομικές, αλλά και σε ομαδικές πανελλήνιες εκθέσεις. Εκτός από τη χώρα μας, έχει λάβει μέρος σε εκθέσεις στην

Ιταλία και στη Γερμανία όπου έχει τιμηθεί. Φυσικά δεν πρέπει να ξεχνάμε και το παιδαγωγικό της έργο, αφού σπούδασε δα-σκάλα, όπου και σ’ αυτό τον τομέα κατάφερε να διακριθεί. Δίδα-ξε για πολλά χρόνια στα σχολεία, ενώ έγινε επιθεωρήτρια και μετά σχολική σύμβουλος Δημοτικής Εκπαίδευσης.Μέσα από τις σελίδες του περιοδικού «Τ.Ε.», η Β. Μπινιώρη

παρουσίασε πολλούς καλλιτέχνες Κυπαρίσσιους και άλλους, που έχουν σχέση με την πόλη μας από το χώρο των εικαστικών. Έχοντας η ίδια εκτιμήσει το έργο τους εντοπίζει βασικά στοιχεία της δουλειάς τους. Συγκεκριμένα:Στο τεύχος 102, παρουσιάζει την Κυπαρίσσια Κούλα Μαραγκο-πούλου, σύζυγο του επίσης Κυπαρίσσιου ποιητή Μιχάλη Κατσα-ρού.Στο τεύχος 103 παρουσιάζει τον Φιλιατρινό Δημήτρη Ν.Φούντα. Στο τεύχος 104 παρουσιάζει την Διαλεχτή Τσοκοπούλου, που έζησε τα παιδικά της χρόνια στην Κυπαρισσία. Στο τεύχος 105 παρουσιάζει τον Βασίλη Τσοκόπουλο, γιο της Διαλεχτής Τσοκοπούλου.Στο τεύχος 106 παρουσιάζει τον Γιώργο Ξενούλη, γιο του Κυπαρίσσιου Θεόδωρου Ξενούλη. Στο τεύχος 107 παρουσιάζει τον Κυπαρίσσιο ζωγράφο Τάσο Αριδά. Στο τεύχος 109 παρουσιάζει την Λουΐζα Κακκίση που έχει ζήσει

τωνΓιάννη Βρεττού καιΑριστείδη Γκιουλή

19

στην Κυπαρισσία και κατάγεται από το γειτονικό χωριό Βαρυ-μπόπι (Μοναστήρι) Τριφυλίας, καθηγήτρια αισθητικής αγωγής του Πανεπιστημίου Αθηνών.Στο τεύχος 113 παρουσιάζει τον πανελληνίου φήμης Σιδηροκα-στρίτη γλύπτη, Κώστα Γεωργακά.Στο τεύχος 119 παρουσιάζει την Κυπαρίσσια Μαρία Δαφνομή-λη–Αθανασοπούλου.Στο τεύχος 120 παρουσιάζει τον καθηγητή Πανεπιστημίου στις Η.Π.Α. Ιερέα Δημήτριο Κωνσταντέλο που κατάγεται από το χωριό Σπηλιά Τριφυλίας.Στο τεύχος 1/128–129 αναφέρεται για δεύτερη φορά στο έργο της Κούλας Μαραγκοπούλου και φιλοτεχνεί το εξώφυλλο και το οπισθόφυλλο αυτού του επετειακού τεύχους. Κάποια από τα έργα της Β. Μπινιώρη κοσμούν τα εξώφυλλα του περιοδικού της Τ.Ε. Στο τεύχος 85, το εξώφυλλο του περιοδικού παρουσιάζει το καλντερίμι της Ελένης Χαμέρη, την Πλατανό-βρυση και την ντάπια του φρουρίου. Στο τεύχος 122, το εξώφυλλο παρουσιάζει το έργο της Μονα-στήρι «Αγια–Σωτήρα» Τριφυλίας.Στο τεύχος 29 η Β. Μπινιώρη παρουσιάζει ως επιθεωρήτρια της Δημοτικής εκπαίδευσης μέσα από τις σελίδες του περιοδικού το διεθνές συνέδριο Παιδαγωγικής στην Ελλάδα, που έγινε από την American Montessori Society στα πλαίσια του εορτασμού του διεθνούς έτους του παιδιού.Στο τεύχος 52 γίνεται απ’ το περιοδικό περιληπτική αναφορά στο εικαστικό της έργο.

Αναφορές στο πρόσωπό της έχουν κάνει μέσα από τα βιβλία τους ο Διονύσης Πιτταράς, στο βιβλίο του: Πνευματική Τριφυλία, Κα-λαμάτα 2005, καθώς και ο Δημήτρης Στρατικόπουλος στο βιβλίο του: Πρόσωπα και γεγονότα της Κυπαρισ-σίας, Κυπαρισσία 2008

Η κα. Μπινιώρη με την πρόεδρο του συλλόγου κα. Θ. Τσατσάκου – Θεοδωροπούλου και τους κ. Σ. Παρασκεύοπουλο και Οθ. Σαμσαρέλο σε εκδήλωση στα γραφεία του συλλόγου.

Ο εξάδελφος Μολύβι 29× 40cm Μετέωρα Ακουαρέλλα 51× 61cm

Αίγινα Ακουαρέλλα 80× 62 cm

Τοπίο στην Πελoπόνησσο Ακουαρέλλα 60× 81cm


Μια σφοδρή είδηση που κυκλοφορούσε εδώ και μέρες στην πόλη, όχι μόνο πρόδιδε ταραχή και φόβο στους κατοίκους

της, αλλά κι άφηνε να ξεπηδήσει από μέσα της και μια έντα-ση αβάσταχτου δέους. Και τούτο γιατί μιλούσε για μια ομάδα Αυστριακών τυχοδιωκτών που κάτω από την καθοδήγηση του εργοδηγού της, θα την επισκέπτονταν σε λίγο καιρό για να ανα-ζητήσουν στις κρύπτες και στα ερείπια του κάστρου της έναν αμύθητο, κλεμμένο θησαυρό που τον εγκατέλειψαν βιαστικά στα μέσα του δέκατου τέταρτου αιώνα οι Φράγκοι επιδρομείς σαν την είχαν καταλάβει πόλη.

Πίσω όμως από την ομάδα αυτή των τυχοδιωκτών, κρυβόταν ένας Τσέχος επιχειρηματίας από μια παλιά οικογένεια Ουγενό-των, πολύ πλούσιος και παρά τον εξευτελισμό που του είχαν προξενήσει οι συμφορές, είχε κατορθώσει να συναναστρέφεται πολλούς φίλους Κροίσους και μαζί τους να πλουτίζει. Η παράδοση τον ήθελε κι έμπορα όπλων στη Μέση Ανατολή,

ενώ κάποιοι ψίθυροι που ακούγονταν μιλούσαν και για μια εκτε-ταμένη πολυπληθή επιχείρηση που του άνηκε και είχε τα πλοκά-μια της στην κεντρική Αφρική και βόρεια Ινδία κι εμπορευόταν το δέρμα των παράνομων σκοτωμένων τίγρεων. Ο ίδιος ήταν κοντός, άσχημος και μονόφθαλμος. Σε μια ενέδρα

οι άντρες των σωμάτων ασφαλείας στη Σομαλία τον πυροβόλη-σαν και γλίτωσε από θαύμα. Έχασε όμως το δεξί του μάτι και την πνευματική του διαύγεια του από ένα τραύμα στη βρεγματι-κή χώρα. Ωστόσο αν και ανάπηρος δεν εγκατέλειψε τη δίψα της παρανομίας και του κέρδους αλλά αντιθέτως δραστηριοποιήθη-κε περισσότερο αποζητώντας σε μεγαλύτερο βαθμό την επικίν-δυνη μαγεία της περιπέτειας.Η τρομερή ιδέα έλεγαν που τον έκανε ξαφνικά να νιώσει το

αίμα του να τρέξει σαν χείμαρρος στην καρδιά του και να πά-ρει την απόφαση να επισκέπτεται τα κάστρα και να ψάχνει στα ερείπιά τους για κάποιον υποτιθέμενο κρυμμένο θησαυρό, του

Στα ερείπια του κάστρου

του Παναναγιώτη Αντωνόπουλου

Εκπαιδευτικού,λογοτέχνη καισυγγραφέα

23∆ΙΗΓΗΜΑ

γεννήθηκε μια μέρα όταν καθισμένος πάνω σ’ ένα τάφο στο νε-κροταφείο των τυχοδιωκτών στη μακρινή Σομαλία, διάβαζε το χοντρόδετο βιβλίο «το χρονικό του Μωρέως» που πάντα το κου-βαλούσε μαζί του και αντλούσε από τις ιστορικές σελίδες του τη φλόγα της περιπέτειας και τη χαρά του θησαυρού. Και τη στιγμή που ήταν έτοιμος να το κλείσει και να ονειρευτεί Φράγκους με μάχες και τεμαχισμένα πτώματα με κομμένα κεφάλια και χέ-ρια, είδε να ξεπετάγονται μέσα από ένα τάφο δυο αρουραίοι. Κι αμέσως μια δαιμονισμένη μανία τον κατέβαλε να τα σκοτώσει με την κοφτερή λεπίδα τού σουγιά του, που κρεμόταν βαρύς κι αστραφτερός από τη ζώνη του. Κι ως πήγε να τον σύρει, ο ένας απ’ αυτούς φοβισμένος γύρισε πίσω και κρύφτηκε πάλι στον τάφο. Ο άλλος όμως, βγάζοντας μια κακόηχη κραυγή, κι αφού χάθηκε για λίγο μέσα σ’ ένα σύννεφο σκόνης που σήκωσε με τα πόδια του, πήγε και στάθηκε τρέμοντας στην κορυφή ενός χω-μάτινου σβώλου. Κι εκεί σαν ένας μικρός δαίμονας διαστροφής, άφησε να κρέμεται απ’ το στόμα του μια ματωμένη και ακρωτη-ριασμένη μικρή μαύρη ταραντούλα.Ο Τσέχος τότε γέλασε με αυτή την αποτρόπαιη εικόνα που είδε

και τη θεώρησε καλό σημάδι. «Ο αρουραίος είναι ο στρατιώ-της της Φραγκιάς και η ταραντούλα ο κρυμμένος θησαυρός! Ο σβώλος με το χώμα το κάθε κάστρο το ισχυρό!» ψιθύρισε και κοίταξε γύρω του θριαμβευτικά.Η απόφαση είχε παρθεί. Από τότε με τη μανία της αναζήτησης

των κρυμμένων θησαυρών μέσα του, επισκεπτόταν το ένα κά-στρο μετά το άλλο κι αδιαμαρτύρητα έψαχνε τις κρύπτες τους για μια καλή και πλούσια σοδειά. Ο ίδιος έλεγε πως εκείνο που τον έκανε να ψάχνει για κρυμμένους θησαυρούς στα ερειπωμένα κάστρα ήταν οι θρύλοι. Οι θρύλοι που από πολύ παλιά μιλούσαν για τους αμύθητους αυτούς θησαυρούς που έφερναν οι κατα-κτητές μαζί τους και τους φύλαγαν στις κρύπτες τους ώσπου να φύγουν.Πολλές φορές όμως, τους εγκατέλειπαν εκεί εξ αιτίας κάποιας απρόσμενη κακοτυχίας και τους αποχωρίζονταν. Αυτό γεννούσε ελπίδες στους τυχοδιώκτες που μπορούσαν να τους βρούν και να τους κατακτήσουν. Η συμφωνία που εξουσιοδοτούσε τον Τσέχο επιχειρηματία να

ριχτεί στα υπόγεια του κάστρου της και ν’ αρχίσει το κυνήγι του χαμένου θησαυρού, έγινε πριν εφτά χρόνια με κάθε προφύλαξη


και μυστικότητα.Ήταν τότε που περπατούσαν δίπλα – δίπλα, τυλιγμένοι στα

χοντρά τους παλτά, δήμαρχος κι επιχειρηματίας κι αργά – αργά σαν φίλοι παλιοί ανέβαιναν το καλντερίμι για την πάνω πόλη κουβεντιάζοντας χαμηλόφωνα, μέσα στο πηχτό χειμωνιάτικο σκοτάδι.Το τσουχτερό κρύο ήταν ανυπόφορο και η υγρασία τους δυσκόλευε την όραση και την αναπνοή. Η σιωπή που απλωνό-ταν παντού τους μεγάλωνε το φόβο και τους ανέβαζε το συναί-σθημα ανασφάλειας στο κατακόρυφο. Που και που τα δυνατά γαυγίσματα των σκύλων και οι κακόηχες κρωξιές των πουλιών της νύχτας, έκαναν τις καρδιές τους να χοροπηδούν άταχτα σαν τρελές.

«Να, εκεί είναι το σπίτι μου κι εκεί θα κλείσουμε τη συμφω-νία του θησαυρού» του είπε μ’ ένα ύφος φιλικό ο δήμαρχος σαν μπήκαν και κατηφόρισαν στο στενό δρομάκι που οδηγούσε στην Πισωρούγα. Χαμογέλασε ο επιχειρηματίας και με μια ξενική ακαλαίσθητη προφορά του αποκρίθηκε με υπεροπτικό ύφος: «Για να δούμε όμως τι θα βρούμε!» και προσπάθησε μέσα στη νύχτα να διακρίνει τα ερείπια του κάστρου που ορθώνονταν στα δυτικά τους. Βάζοντας ύστερα ελαφρά το χέρι του πάνω στον ώμο του δημάρχου, συμπλήρωσε γρήγορα χωρίς περιστροφές: «Είναι μια δουλειά δύσκολη κι επικίνδυνη. Πολλές φορές κάθε ένα από τούτα τα ερείπια γίνεται ο τάφος μας! Κι όμως δεν τα προσπερνούμε αλλά τα πλησιάζουμε!»Στο σπίτι του δημάρχου ο ξένος επισκέπτης έμεινε ως τα χαρά-

ματα. Είπαν πολλά και διάφορα και πριν κλείσουν τη συμφωνία ο δήμαρχος σηκώθηκε ανήσυχος και φοβισμένος και στάθηκε κοντά στο παράθυρο. Εκεί σαν κοίταξε έξω το πυκνό σκοτάδι κι αφουγκράστηκε το δυνατό σφύριγμα του αέρα, τράβηξε στη συνέχεια την άκρη της κουρτίνας κι έκρυψε το τζάμι. Το πυκνό τώρα χειμωνιάτικο σκοτάδι κρύφτηκε και οι τραγικές μεταμορ-φώσεις που προξενούσε στα δέντρα το λιγοστό φως του φωτι-σμού εξαφανίστηκαν. Τότε βρήκε την ευκαιρία ο δήμαρχος να πει: «Μη με θεωρήσεις φαντασιόπληκτο γι’ αυτό που θα σου πω, αλλά πρέπει να στο ομολογήσω. Ο θησαυρός σύμφωνα με το θρύλο βρίσκεται μέσα σ’ ένα βαθύ πηγάδι, είκοσι εφτά μέτρων και θεωρείται στοιχειωμένο. Όσοι επιχείρησαν να κατέβουν μέ-χρι σήμερα στο βυθό του, βρήκαν φριχτό θάνατο, κι έμειναν όλοι

25∆ΙΗΓΗΜΑ

εκεί και δε γύρισε κανένας. Στην αμμουδιά κάτω στην θάλασσα σε μια βυθισμένη βάρκα βρέθηκε μια γραφή με το έμβλημα των πειρατών που ανέφερε πως μια αποστολή τους στο κάστρο είχε άδοξο τέλος αφού το πηγάδι έθαψε εφτά συντρόφους τους, όλοι τους νέα παιδιά από είκοσι έως τριάντα ετών. Υποθέτω πως αυτό το ξέρεις καλά, αλλά είναι χρέος μου να σε ενημερώσω σωστά και με κάθε λεπτομέρεια για τη δυσκολία της αποστολής».

«Χα! Χα!» έκανε ο Τσέχος, για να συμπληρώσει με μια ιερο-γλυφική έκφραση στα σκοτεινά του μάτια: «Σημασία έχει πως οι πειρατές δε βρήκαν το θησαυρό! Αυτές οι μάταιες προσπάθειες που κάνουν πολλοί για να τον ανακαλύψουν, να ξέρεις πως γεν-νούν μόνο καλό σε μας, γιατί βεβαιώνουν πως ο θησαυρός υπάρ-χει και δεν είναι ανύπαρκτος!» Κι αφού σταμάτησε και πήρε μια βαθιά ανάσα, συνέχισε με μια αινιγματική έκφραση: «Όμως ας σταματήσουμε εδώ τις φλυαρίες, κι ας μου επιτρέψεις να αποκα-λύψω κάτι πολύ σημαντικό» και με μια γρήγορη κίνηση, έβαλε το χέρι στον κόρφο του κι έβγαλε ένα κιτρινισμένο χαρτί. Σαν το άπλωσε με ιδιαίτερη προσοχή πάνω στο τραπέζι, του είπε,

Ήπειρος – Το νησάκι της λίμνης των Ιωαννίνων Ακουαρέλλα 72× 57cm


σκύβοντας κοντά του, με σεβασμό: «Για κοίταξε εδώ!»Ο δήμαρχος έσκυψε κι άρχισε να το παρατηρεί. Ήταν παλιό

και φθαρμένο μ’ ένα σκίτσο νεκροκεφαλής κοντά στο ερειπωμέ-νο κάστρο του φόντου. Στο κάτω μέρος και στ’ αριστερά ήταν σημειωμένο με βέλος μια γραφή με τα στοιχεία 27 + Ι432.

«Οι χαρακτήρες αυτοί σημαίνουν πολλά πράγματα για μας» ψιθύρισε ο Τσέχος κι άρχισε να του εξηγεί: «Το 27 σημαίνει το βάθος του πηγαδιού που είναι κρυμμένος ο θησαυρός, ο σταυ-ρός το σύμβολο των Φράγκων χριστιανών και ο αριθμός Ι432 την πιθανή χρονολογία που έφυγαν από το κάστρο κι εγκατέλει-ψαν το θησαυρό».Έξω χάραζε. Ήταν τα τελευταία λόγια του τυχοδιώκτη σ’

εκείνη τη συνάντησή τους. Από τότε είχαν περάσει εφτά χρόνια και καμία αξίωση ή επιθυμία δεν είχε εκφράσει για επικείμενη επιχείρηση ανεύρεσης του θησαυρού. Ώσπου η είδηση πως μια ομάδα τυχοδιωκτών θα ανέβαινε στο κάστρο τούτες τις μέρες, για «τις δικές της έρευνες» έπεσε σαν βόμβα στα κεφάλια των κατοίκων και τους έκανα άνω κάτω.Έτσι με τη φήμη μετέωρη για τον σκοπό των τυχοδιωκτών

προσπαθούσαν να διακρίνουν έστω και μια αχνή αχτίδα φωτός σε όσα επρόκειτο να συμβούν. Κι όταν οι τυχοδιώκτες το κρύο πρωϊνο του Οκτώβρη στάθηκαν έξω από την πόρτα του κάστρου αυτοί πιο πέρα τους κοίταζαν έκπληκτοι και σιωπηλοί.Οι άντρες της αποστολής, δεκατρείς συνολικά, ψηλοί, γεροδε-

μένοι και νέοι, φορώντας στολές εκστρατείας και βαστάζοντας εργαλεία εσκαφής στα χέρια τους, τους προσπέρασαν αμίλητοι και παρακάμπτοντας τα δυο μαρμάρινα λιοντάρια που διακο-σμούσαν την είσοδο του κάστρου κατευθύνθηκαν με αργό βη-ματισμό στο πρώτο ευρύχωρο διάζωμα του φρουρίου. Από τότε δεν τους ξαναείδαν παρά σαν πέρασαν δεκατέσσερις μέρες. Ήταν τότε που ο εργοδηγός στο φθινοπωρινό σούρουπο με δυ-νατό βοριά και θλιβερό μούχρωμα στον ουρανό της πόλης, καθι-σμένος έξω από το κάστρο και κάτω από τον πλάτανο τους διη-γιόταν με φοβισμένο πρόσωπο τις πολλές τους κακοτυχίες που τους ρίμαξαν τη ζωή όσες μέρες ψάχνουν για το θησαυρό.Φαινόταν καταπονημένος κι εκνευρισμένος όση ώρα διηγιό-

ταν και τα μάτια του ήταν πάντα καρφωμένα στο κάστρο γεμάτα θλίψη και πόνο. Η όψη του γερασμένου προσώπου του, ήταν

27∆ΙΗΓΗΜΑ

πεισματικά σκληρή κι άγρια και μια ανατριχιαστική αίσθηση από όσα συνέβαιναν στα υπόγεια του κάστρου, διαπερνούσε το σκοτεινό βλέμμα του. Όμως παρόλα αυτά τους τα διηγιόταν με μαεστρία κι εύκολα καταλάβαινες πως δεν έλεγε μυθοπλασίες αλλά πραγματικές αναφορές. Τους έλεγε λοιπόν πως σαν βρήκαν το πηγάδι με τον υποτιθέμενο κρυμμένο θησαυρό έπρεπε αμέ-σως να ελέγξουν το έδαφος για να βεβαιωθούν αν υπήρχε νερό ή όχι. Άρχισαν έτσι οι εκσκαφές για ν’ απομακρυνθούν τα χώμα-τα με τους ειδικούς μεγάλους κάδους. Όσο όμως προχωρούσαν στο βάθος δυσκολεύονταν οι εργάτες να φέρουν το σκαμμένο χώμα πάνω. Τότε χρησιμοποίησαν τα καρούλια από τα οποία κρεμούσαν τα σχοινιά με τους κάδους. Με το βίντζι ύστερα τους ανέβαζαν πάνω και τους άδειαζαν. Δυστυχώς όμως μια μέρα ένα ατύχημα στοίχισε τη ζωή ενός εργάτη. Ένας γεμάτος κάδος τον χτύπησε στο κεφάλι και τον άφησε στον τόπο.Οι εργασίες όμως συνεχίστηκαν με μεγαλύτερες δυσκολίες

γιατί βρήκαν νερό που ανακατεμένο με το χώμα είχε δημιουργή-σει τόνους από λάσπη. Έπρεπε ασταμάτητα ν’ αντλούν το νερό και να μεγαλώνουν το βάθος, βγάζοντας τη λάσπη. Ο αέρας όμως άρχισε κάποια στιγμή να χάνει το οξυγόνο του και πολλοί εργάτες λιποθύμησαν. Τότε βρήκαν τη μέθοδο του χωνιού για να τους γλιτώσουν. Το μεγάλο αυτό χωνί φτιαγμένο από ύφασμα αερόστατου κατέβαζε κάτω τον ανανεωμένο αέρα.

Μεγάλη όμως δυσκολία, τους έλεγε, συνάντησαν, στα βραχώ-δη πετρώματα των τοιχωμάτων του πηγαδιού. Δεν επιτρεπόταν να κάνουν τη διάνοιξη με φουρνέλα γιατί ήταν άκρως επικίνδυ-νο. Έτσι οι βράχοι γκρεμίζονταν μόνο με βαριές και τσαπιά. Το σκοτάδι πάλι ήταν το μεγάλο τους πρόβλημα. Το εξουδετέρωσαν με καθρέφτες αλλά και πάλι το πρόβλημα δε λύθηκε στη ρίζα του. Εδώ σταμάτησε την αφήγησή του για να βυθιστεί σ’ έναν λογι-

σμό για λίγο. Ύστερα συνέχισε με θαυμαστή πάλι ακρίβεια των λόγων του να λέει:

«Έχουμε όμως να αντιμετωπίσουμε και τα ερπετά του βάθους. Τις τεράστιες μαύρες σαύρες και τα μεγάλα και δηλητηριώδη φίδια που τυλίγονται στα πόδια μας και μας απειλούν θανάσιμα.Μια νύχτα καθώς στεκόμουν κοντά σε μια ξύλινη εργαλειοθήκη, τράβηξε την προσοχή μου ένα μαύρο πράγμα, κουλουριασμένο


σ’ ένα μικρό στρογγυλό βράχο, που γυάλιζε εντυπωσιακά στο λιγοστό φως που υπήρχε. Κοιτούσα για αρκετή ώρα αυτό το παράξενο πράγμα που μου έκανε ιδιαίτερη εντύπωση αλλά και έκπληξη και αναρωτιόμουν τι να ήταν. Το πλησίασα και χωρίς και πολλή σκέψη το άγγιξα με το χέρι μου. Και τότε ένιωσα ένα δυνατό τσίμπημα στο δεξί μου δείκτη που πάγωσε το αίμα μου, θα έλεγα, από τον πόνο και το φόβο μου. Κι αμέσως βλέπω να ξετυλίγεται ένα πελώριο φίδι και να χάνεται σφυρίζοντας ανά-μεσα στις σκόνες και τα χώματα. Τότε εγώ πήγα να λιποθυμήσω, αλλά ευτυχώς ένας εργάτης μου έδωσε τις πρώτες βοήθειες και συνήλθα. Ωστόσο σε λίγο το δάχτυλό μου έγινε τούμπανο. Πρή-στηκε και γέμισε κόκκινες φλύκταινες και μελανές γραμμές. Με πονούσε αφάνταστα κι έδειχνε πως όσο κι αν το φρόντιζα θα μου γινόταν όσο περνούσε η ώρα ένας φριχτός εφιάλτης.Απελπισμένος τότε άπλωσα το χέρι μου και με πλήρη συναί-

σθηση της τραγικότητας που βρισκόμουνα, έδειξα στους υπό-λοιπους εργάτες το δαγκωμένο χέρι μου.Η ματωμένη πληγή του, τους προκάλεσε τρόμο και στο θά-

μπος του λιγοστού φωτός είδα τα προσωπά τους αλλοιωμένα με σκιές που φαίνονταν σαν τεθλασμένες και βαθουλές ρωγμές. Ο δε νους τους και αυτός έδειξε να παραφρόνησε αφου κάποιοι χλόμιασαν και ετοιμάστηκαν να σωριαστούν κάτω».Τότε ένας συριστικός ήχος ακούστηκε από τα χείλη του ερ-

γοδηγού, που συμπλήρωσε με μια θλιβερή ειρωνεία: «Σας είπα απλά μια σειρά από γεγονότα που αντιμετωπίσαμε» και με μια λιγότερη ευφάνταστη τώρα διάθεση, συνέχισε: «Η λαϊκή πίστη πως υπάρχει μια υπόγεια σήραγγα που οδηγεί στη θάλασσα, μας έκανε να υπερασπιστούμε τη σοβαρότητά της και να ψάξουμε κι εκεί για τον κρυμμένο θησαυρό. Όμως τα εμφανή ίχνη που βρή-καμε από σκελετούς ανθρώπινους, μας ανησυχεί γιατί θεωρούμε πως κάποιο στοιχειό υπάρχει εκεί που προξενεί τους θανάτους. Παρά όμως τους φόβους μας αποφασίσαμε τελικά να στείλουμε δυο άντρες σήμερα το πρωί σ’ αυτή την κολασμένη υπόγεια σή-ραγγα, ρισκάροντας ακόμη και τη ζωή τους.Ο συσχετισμός του τόπου και του χρόνου μ’ έπεισε πως κάτι

καλό θα βγει απ’ αυτή την επιχείρηση. Έτσι πήρα και την από-φαση να σας διηγηθώ αυτή τη σπουδαία μας αποστολή, για να ανακουφιστώ απ΄ το αβάσταχτο βάρος που νιώθω για την τύχη

29∆ΙΗΓΗΜΑ

των αντρών. Γιατί πολλοί από τους συνεργάτες μου με κατη-γορούν πως αυτό που κάνω είναι μια κρίση παράνοιας και πως μέσα από το άπληστο πάθος μου για το κέρδος δε διστάζουμε εγω κι ο Τσέχος να στείλουμε και μερικούς στον τάφο!»Μια κραυγή όμως που ακούστηκε από την ντάπια του κάστρου

τον έκανε να σταματήσει την αφήγηση και να στρέψει προς τα εκεί το κεφάλι του. Και σαν η λέξη «φωτιά!» επαναλήφθηκε πολλές φορές, σηκώθηκε έντρομος και κίνησε προς την πόρτα του κάστρου. Έτσι λίγο πριν την περάσει, στράφηκε και με μια αρχέγονη κι ενστικτώδη σκέψη τους ψιθύρισε, βαριά προβλη-ματισμένος: «Δε θα προσπαθήσω ν’ ανακαλύψω μια αλληλουχία του αιτίου που είναι ο θησαυρός και του αποτελέσματος που εί-ναι η καταστροφή, αλλά μπορώ να μαντέψω πως τα γεγονότα με τρομάζουν!» και κουνώντας ζωηρά το κεφάλι του, έτρεξε γρή-γορα για την κορυφή της ντάπιας που έδειχνε να εξελίσσοταν η καταστροφή.

Άνω Πόλη Κυπαρισσίας Ακουαρέλλα 68× 48cm


Ποίηση Νίκου Δημογκότση

Μένω απεναντί σαςστην Ειρήνη

Μένω απέναντί σας.Οδός ονείρων εφτά.Δεύτερο όροφο διαμέρισμα τρία.Το όνομα μου Ειρήνη.Θα σας ανοίξω.Το φίλεμα μουένα αχνιστό φλιτζάνι καφές,κι ένα γλυκό χαμόγελο.Κτυπήστε μου το κουδούνι.Θα σας ανοίξω.Φτάνει πια η μοναξιά μου.Φτάνει πια η μοναξιά σας.Να μιλήσουμε επιτέλουςανοικτά και με ειλικρίνεια.Τι μας χωρίζει,τι μας ενώνει.

Κι αφού κανείς δεν μου χτυπάει,αφήστε μου τουλάχιστονανοικτά τ αυτιά σας.Ν ακούσετε την σπασμένη φωνή μου,της καρδιάς μουτα ραγισμένα τα λόγια ν ακούσετε.Οι εξουσίες, σαν χαδιάρες γάτεςζεσταίνουν τα πόδια μαςκλέβοντας το μυαλό μας,κλέβοντας την ψυχή μας.

Μέσα απ’ τις σελίδες του περιοδικού, έχουν γίνει μικρές αναφορές στο ποιητικό έργο του Ν.Δ. Οι εκπλήξεις από μέρους του, είναι κάθε φορά ευχάριστες. Μετά την βράβευσή του σε διαγωνισμό που έγινε στη Θεσσαλονίκη και την έκδοση του πρώτου του βιβλίου, ακολούθησε δεύτερη βράβευση. Αυτή τη φορά βραβεύτηκε από το Φιλολογικό σύλλο-γο Παρνασσού, τον Ιούνιο του περασμένου έτους, στον ΚΣΤ΄ λογοτεχνικό διαγωνισμό ποίησης. Τα τρία ποιήματα που ακολουθούν, είναι από την ανέκδοτη ποιητική συλλογή του με τίτλο: «Με τη φωνή της καρδιάς μου».

31ΠΟΙΗΣΗ

Οι χρηματιστές και οι πολεμοκάπηλοιαλλεργικοί στην ειρηνική συνύπαρξη των λαώνσε μυστικές συνάξεις πολέμους ετοιμάζουν.Οι επικεφαλής της δικαιοσύνης ανερυθρίαστοιεπικυρώνουν το δίκαιο των κοσμοκρατόρων.Οι ποδηγετημένοι δημοσιογραφίσκοι πειθήνιοικονδυλοφορούν τα επιχειρήματα των αφεντικών.

Κι εσύ κι εγώκι αυτός κι εκείνηκαλαμιές μοναχές στον κάμποεύκολα θεριζόμαστε.Γι’ αυτό επιμένω.Μένω απέναντι σας.Οδός ονείρων εφτά.Δεύτερο όροφο διαμέρισμα τρία.Το όνομα μου Ειρήνη.Κτυπήστε μου το κουδούνι.Θα σας ανοίξω.

Παγκοσμιοποίηση

Δεν ξαστόχησε το ψέμα που ειπώθηκετη νύχτα των μεγάλων αποφάσεων.Το δίχτυ της αιώνιας μνήμης σχίστηκε.Νεκρά ξεπηδούν τα νοήματα.Οι λέξεις ξέπνοες τώραφράζουν το στόμα μαςακρωτηριάζοντας την ψυχή μας, το μυαλό μας.έτσι που πλέον ο γκρίζος λύκοςελεύθερα με τα νύχια του τραβάτο λευκό σεντόνι του μέλλοντοςπάνω του πολύ να χυθείαίμα αγέννητων παιδιών.

Ότι να ξαναμοιραστεί πρέπειο ιδρώτας και το δάκρυ των ανθρώπων.


Αμελήσαμε

“στον Μιχάλη Κατσαρό”

“μην αμελήσετε πάρτε μαζί σας νερότο μέλλον μας έχει πολλή ξηρασία .”

Μιχάλης Κατσαρός

Αμελήσαμεο κοσμοκράτορας με τους μυστικοσυμβούλους τουχαράσσει τα νέα σύνορα.Αίμα αθώων τα οριοθετεί.Τα αγριοπερίστερα φοβισμένα τσιμπολογούνστις άγονες ημέρεςτα νέα ιδεογράμματα ψιθυρίζονταςαλίμονο στις νέες γενιέςότι το φέρετρο σκεπάζει τώρα και ζωντανούς.Αμελήσαμεγυρίσαμε την σελίδα μας στο χθεςκαι ξεπήδησαν γκρίζες και σκοτεινές οι παλιές εικόνες.Ο νέος Χίτλερ με άλλη όψηκαι πιο έντονα μάτια,οδηγεί τις θανατηφόρεςμε χρυσά και όμορφα προσωπεία μέδουσεςκατά των εθνών.Στις πόλεις άνθρωποι φαντάσματαπεριχαρακωμένοι στον ίσκιο τους,μετρούν τρομαγμένοι και αποστεωμένοι ιδεώντα προσωπικά τους αργύριακαι τα βρίσκουν λίγα.Δεν μπορούν ν αγοράσουνούτε καν μεταλλαγμένα προϊόνταούτε καν λίγα γραμμάρια ευτυχίας.Αμελήσαμετο παρόν μας γέμει ξηρασίαςκαι το μέλλον μας παραδομένο στους λίγουςβοά στην υποχθόνια καταβαράθρωση του.Αμελήσαμε…

ΤΡΙΦΥΛΙΑΚΗ ΕΣΤΙΑ 1-32

Documents

Transcript of ΤΡΙΦΥΛΙΑΚΗ ΕΣΤΙΑ 1-32