16 DeMorgen.VRIJDAG 21/04/2017cult.opvrijdag

MAAK ZELFDE COVER!Deze week: Jan Hespeel (44)en Randoald Sabbe (43),ofte Jan en Randoald. De gra-fisch ontwerpers leerden elkaarkennen als docent aan Sint-Lucas Gent, waar ze ook samenzijn afgestudeerd. Ze zijn vooralactief in de culturele sector,met werk voor onder meerMuseum M in Leuven, deAcademie voor beeldende kun-sten Gent of Trendwolves. Het

duo zorgde ook voor de huis-stijl van de LUCA School of Arts.In hun ontwerpen vertrekken zevaak vanuit verzamelingen. “Wezijn allebei verzamelaars, vooralvan materiaal online”, zegtSabbe. “Eigenlijk zijn we alsstrandjutters, maar dan op hetweb. En met dat materiaalmaken we dan nieuw werk.”Voor deze cover gingen ze aande slag met een generator vooranagrammen rond ‘ArtBrussels’. “Daar hebben wetwee nieuwe combinaties uitgekozen. Een met het woord‘stars’, want de kunstbeursdraait om de nieuwe kunstster-ren. En een met ‘bars’, want hetis ook een sociaal gegeven. Detwee figuren zijn wij zelf: Jan en

Randoald op bezoek in de barsmet de stars van Art Brussels.”(RB)

janenrandoald.be

Zin om zelf de Cult.opvrijdagonder handen te nemen? Stuur je portfolio naar takecover@demorgen.be

Expo. Een bezoek aan Art Brussels en Independent Brussels

Wat een kunstweekend ligt er in het verschiet. Maar liefst vijfbeurzen maken van Brussel de kunsthoofdstad van hetmoment. Wij gingen kijken op de twee grootste: Art Brussels en Independent Brussels. YANNICK VERBERCKMOES

kunstenaar Marcel Dzama voor de gelegenheidliet cureren. Tussen de tekeningen die Dzamaselecteerde – die allemaal maskers als themahebben, wat zorgt voor een feest aan sur -realisme – ontdekt Caron een tekening vanRaymond Pettibon, voor punkfans beter bekendals de man die de platenhoe-zen van Black Flagtekende. “En het is door de pla-tenhoezen van Black Flag datik zelf geïnteresseerd geraaktein kunst”, zegt Caron, waarbijhij vol overtuiging uitlegt datkunst iets voor iedereen is,ongeacht hoeveel geld je hebtof welk diploma. 

Gebroken glasArt Brussels, waar Caron onsde volgende dag rondleidt enzelf een stand heeft, is onder-hand de klassieker onder deBelgische kunstbeurzen. De bezoeker staatbij het binnenkomen dan ook al te mid-den van grote Belgische galerieën alsAxel Vervoordt, Xavier Hufkens ofAlmine Rech. 

We lopen met de expert even Axel Vervoordt binnen, waar Caron helemaal wild wordt van

de Belgisch-Britse kunstenares Ann VeronicaJanssens. Zij weet aan de hand van gebroken glas een prachtig werk te maken in verschillende kleuren, dat boven-dien een schitterend spiegeleffect heeft. Door er voor te gaan staan kun je zo zelf een deel

van het kunstwerk worden. Het is natuurlijk not done,

maar door onze nieuwsgierig-heid willen we toch evenweten hoeveel zoiets kost.Want is het uiteindelijk nietgewoon gebroken glas?“Ongeveer 55.000 euro”, ver-telt de medewerkster van AxelVervoordt. De expert zegt met-een dat de prijs eigenlijk totaalniet relevant is. “Wat wij hierallemaal willen doen is hetpubliek laten kennismakenmet kunstenaars die wij demoeite waard vinden”, zegt hij. “Kunst gaat over veel meer

dan geld.”Die stelling herhaalt Caron bij de

stand van Xavier Hufkens, waar werkhangt dat net zo makkelijk in een gerenommeerd museum te zienkan zijn. “Galerieën verkopen nooit

zomaar werk aan een verzame-laar”, zegt hij. “Er wordt nagedacht

‘Art Brussels ismeer gericht op gevestigde

waarden.Independent op

nieuwe tendensen’THOMAS CARONKUNSTKENNER

Weekendlangverdwalen

in kunsthoofdstad

en kunstbeurs bezoeken is altijd de moeite. Er is namelijk wat te zien: mannen met experi-mentele kapsels, dames die schijnbaar voor het eerst op hakken lopen, en zelfs Karel enMireille De Gucht. Maar natuurlijk gaat het in de eerste plaats om de kunst. 

Wij namen een expert onder de arm om ons bij deze odyssee langs Scylla en Charybdiste leiden: Thomas Caron. Deze voormaligecurator van het Gentse S.M.A.K. runt momen-teel de website artlead.net, waarmee hij kunstdie nog ietwat betaalbaar is, toegankelijk wilmaken voor het grote publiek. 

Samen namen we eerst een kijkje opIndependent Brussels. Pas sinds vorig jaar doetIndependent, een Amerikaanse kunstbeurs, ook Brussel aan. Net in het weekend van ArtBrussels. Of dat voor concurrentie zorgt? “De twee beurzen vullen elkaar eerder aan”,zegt Caron. “Art Brussels is iets meer gericht op gevestigde waarden. Independent is meereen incrowdbeurs, waar je vooral nieuwe tendensen kunt zien.” 

Of ook de gewone kunstliefhebber Inde -pendent kan appreciëren? “Alleen al voor hetuitzicht op Brussel vanaf het dakterras moet jenaar hier komen”, zegt Caron. En inderdaad,vanaf het terras van het gebouw aan deSchildknaapstraat is dat uitzicht geweldig. 

We beginnen onze tour dus bovenaan hetgebouw en zetten vandaar een spiraal in die ons langs zes verdiepingen met spraakmakendehedendaagse kunst zal leiden. De eerste tweegalerieën die Caron er voor ons uitpikt zijnLevy.Delval en Super Dakota. Beide zijn jongegalerieën uit Brussel, maar hun aanpak op debeurs is verschillend. 

Waar Levy.Delval werk toont van MohamedNamou, een jonge Frans-Algerijnse kunstenaardie marmer verwerkt in een soort van schilde-rijen, presenteert Super Dakota oudere kunste-naars die de voorbije decennia te weinigwerden belicht. Zo komt ze uit bij de fantasti-sche fotografische stillevens van Jan Groover,en bij de Duitse kunstenaar Joachim Bandau.Maar die krijgt op zijn 81ste blijkbaar nog showsin verschillende musea en galerieën, dus datkomt nog goed. 

‘Pure bliss’Dat Independent Brussels ook gevestigde gale-rieën aantrekt, wordt op de vierde verdiepingduidelijk. Onze expert loopt bij de stand van deprestigieuze Gladstone Gallery de  jongeBelgische schilder Kasper Bosmans tegen hetlijf, die prompt zijn eigen schilderijen becom-mentarieert. Hij verwerkt symbolen in kleineschilderijen op een erg associatieve manier,zodat er millennia aan kunstgeschiedenis interug te vinden zijn, gaande van het RomeinseRijk over het Ottomaanse, tot Chanel. Een puzzel van beschavingen. 

“Maar er is veel te zien”, zegt onze expert. Dusslaan we een verdieping over en lopen op hettweede langs de Tim Van Laere Gallery, waarwe worden begroet door nieuw werk van RinusVan de Velde. In zijn onnavolgbare stijl laat hijtwee reizigers een houtskoollandschap ontdek-ken, dat “a world of pure bliss” moet voorstellen.Het maakt ons ontzettend benieuwd naar deavonturen waarop Van De Velde ons dit jaarweer zal trakteren. 

Afsluiten doen we bij David Zwirner, die de

E► Een doek

van RinusVan de Velde

in de Tim VanLaere Gallery.

© TIM DIRVEN

DeMorgen. VRIJDAG 21/04/2017 17cult.opvrijdag

of iets wel in een collectie past en hoe het dankan worden getoond. Het liefst wordt er nogverkocht aan een museum, waar iedereen naar de kunst kan komen kijken. Alleen zittendie helaas nogal krap wat budgetten betreft.” 

Een beetje weggestoken in een hoek hangt bij Xavier Hufkens een prachtige foto van deAmerikaan Robert Mapplethorpe: een naaktemannenarm, die zowel kracht als erotiek uitstraalt. Topwerk, inderdaad, al heeft onzeexpert het meer voor een werk van DanielBuren. 

Naakt met dierenDe grootste ontdekking voor Caron is een schilderij van de Iraanse Sanam Khatibi, bij de galerie Rodolphe Janssen. “Ongelooflijk”, is het adjectief dat hij meerdere keren in demond neemt om het doek te beschrijven.“Khatibi beeldt hier ook weer vrouwelijkenaaktheid af in combinatie met wilde dieren.Soms worden de dieren gevild, soms hebben de vrouwen er seks mee. Dit werk is fragiel,vrouwelijk, sensueel, kwetsbaar, echt ongeloof-lijk.”

Art Brussels is dan wel de oudste Belgischekunstbeurs, opgericht in 1968, maar ook daarzijn opkomende namen te vinden. In de sectie‘Discovery’ barst het van het jong talent. “Wataltijd leuk is aan standen met jonge kunste-

naars, is dat de makers vaak zelf aanwezig zijn”,zegt Caron. “Hier iets verderop hangt een AiWeiwei, maar je zal nooit de man zelf in destand zijn werk zien uitleggen aan de voorbij-gangers.”

De interessantste kunstenaar uit die sectievinden wij Emmanuel Van der Auwera, te zienbij Harlan Levy. Hij gebruikt druk-platen van kranten voor zijn serieMementos (niet te verwarren met detijdelijke tentoonstelling op ArtBrussels). De serie bestaat uit blauwedruk platen van de dag nadat eengrote catastrofe zich voltrok, neemnu de staatsgreep in Turkije. VanderAuwera belicht de platen, maarbeschermt de foto’s met een stuk kar-ton, waardoor de tekst vager wordten enkel nog de foto’s goed zichtbaar.Op die manier wordt het nieuws zelfeigenlijk bijzaak. Waar het om draaitis de afdruk die gebeurtenissen achterlaten op de mensen in defoto’s.

Niet dat iemand er nog aan twijfeltdat kranten maken ook een kunst is,maar het is alsof hij daarmee devluchtigheid van dit medium weg-haalt en enkel focust op het blijvendeeffect. Zowel wij als onze expert blij-ven gefas cineerd achter. 

Zeewater, potloodstompjes en Heideggers wc-brilYANNICKVERBERCKMOES

Omdat de tijdelijketentoonstelling over JanHoet vorig jaar zo’n succeswas, pakt Art Brussels weeruit met een gelijkaardigconcept. Kunstenaars werdgevraagd objecten op testuren met een specialebetekenis.

“Ik voel me ontzettend verant-woordelijk hiervoor”, zegt AnneVierstraete, de directrice van ArtBrussels, als ze ons naar de tij-delijke tentoonstelling brengt.Alles van waarde is ook op ArtBrussels weerloos, zeker als hetgaat om persoonlijke souvenirsvan kunstenaars die op de beurstentoonstellen. 

Binnenin treffen we spullenaan die je normaal gezien opeen rommelmarkt zou vinden:het kaakbeen van een haai, eenstrandstoel, oude postkaarten,en als hoogtepunt een toiletbril,die zou toebehoord hebben aan

Jong geweldEr zijn nog drie beurzen die in het hart van Brussel op eensteenworp van elkaar liggen en vooral het bezoeken waardzijn als u op zoek bent naarjonge kunstenaars.Off Course biedt 29 galerieënaan, die werken tonen vankunstenaars die jonger zijndan veertig jaar en in veelgevallen pas zijn afgestudeerd.Op die manier wil het eeninter nationale en een ietsalter natievere beurs zijn dan de andere. En op welkelocatie kun je een beurs beter organiseren dan op de Kunstberg? 

Young International Art Fair(YIA) gaat door op dezelfdeplaats, maar in een andergebouw. Deze beurs, die isopgericht in Parijs, laat – zoalsde naam al doet vermoeden –ook veel jong talent zien, maar dan vooral van Fransegalerieën. De beurs heeft zijnaantal deelnemers de laatstejaren gestaag uitgebreid tot dehuidige 45. Poppositions is net als OffCourse aan zijn zesde editietoe, streeft ook de klein -schaligheid na en wil zich ookafzetten tegen de mainstream.U begrijpt dat dat stilaan

moeilijk wordt. Maar andersdan de overige beurzen isPoppositions georganiseerdrond een duidelijke thematiek:die van het politiek verzet.Onder het motto ‘Don’t agonize, organize!’ heeft eenjury 21 projectruimten, kun -stenaarsinitiatieven en galeriesgeselecteerd die nieuwe vormen van gemeenschapszinmoeten verbeelden.Bovendien heeft de organi -satie de ruimte van het ING Art Centre zo ingericht dat de standen meer in elkaaroverlopen. Weg met hokjes-denken! (YV)

van de twee Amerikaanse cura-toren. “De kunstwerken daarkosten soms duizenden euro’s,maar hiermee willen we tonendat iedereen een verzamelaar is.De objecten bieden ook verras-sende inzichten in de levens vande kunstenaars of laten zienwaar ze hun inspiratie halen.”

Het verhaal achter de stuk-ken is dan ook veel belangrijkerdan de stukken zelf. Een van demeest intrigerende is van deBelgische kunstenaar Joris Vande Moortel. Hij zou een popinsturen van Suske, de helft vanSuske en Wiske, maar bedachtzich zodat er enkel een papierin de vitrine ligt, met daarop eenafbeelding. De reden: de Suske-pop is veel te waardevol om uitte lenen. 

OCD“We vonden het best lastig omde objecten zo tentoon te stellendat ze samen steek houden”,zegt curator Piper Marshall.“We hebben ze daarom thema-tisch gerangschikt.” Daaromstaat de strandstoel vanwaaruitSlawomir Pawsak zowel zijnschilderijen als de sterrenhemelbekijkt naast een fles met zee-water, door Kendell Geersgevuld op een punt waar deIndische en de AtlantischeOceaan samenkomen. Zee ishier dus losjes het thema. 

Nog een leuk voorbeeld:Josephine Meckseper kreeg eenboek van Hunter S. Thompsoncadeau van een ex-vriendje dateen afstammeling is van VictorHugo. Dat boek ligt naast pot-loodstompjes die tot aan de gomzijn gescherpt. Een bijdrage vanMathieu Mercier, die ze kreegvan iemand met een obsessievecompulsieve stoornis of OCD. 

Ook de curatoren hebbenmemento’s bij, maar wordenzich daar pas van bewust als weer naar vragen. Hoffmann heefteen armband aan die hij als kindvan zijn moeder heeft gekregen. 

Marshall wijst naar een zeerkleine tattoo met de letter t ophaar pols. Een friendship tattoo,zo blijkt, die ze na haar eersteartistieke project liet zetten.Haar vriendin Tina heeft danweer een p op haar pols staan.Een klein aandenken, helaasmoeilijk tentoon te stellen. 

Mementos: Artists’ Sou -venirs, Artefacts, and otherCuriosities loopt net als ArtBrussels tot zondag. 

de grote filosoof MartinHeidegger, teruggevonden doorde kunstenaar Sophie Nys. Zeontdekte de bril toen ze bezigwas aan Die Hütte, een kortfilmover het boskabinetje vanHeidegger in het Zwarte Woud. 

De rode draad door deze ver-zameling? “Met deze collectiewillen we een dialoog aangaanmet wat er op de beurs te zienis”, vertelt Jens Hoffmann, een

‘Deze objectenbieden verrassende

inzichten in de levens van

de kunstenaars oftonen waar ze hun

inspiratie halen’JENS HOFFMANN

CURATOR

► Links enonder: werkuit de koker van DavidZwirner opIndependent.© TIM DIRVEN