TAMANG GAMIT NG WIKANG FILIPINO

Inihanda ni Prop. Reynele Bren Zafra

GAMIT NG “NANG”

A. Makikita sa unahan ng pangungusap o bilang katumbas ng salitang “noong”.

1. Nang dumating ang guro, tumahimik ang mga mag-aaral.2. Nang maluto ang sinaing, agad na hinarap ni Maria ang pagpiprito ng isda.

B. Gamit sa pang-abay na pamaraan

1. Lumakad siya nang dahan-dahan. 2. Ang tumatakbo nang matulin kung matinik ay malalim.3. Lumangoy nang mabilis si Celle.4. Sumigaw nang malakas si Ablaza.

GAMIT NG “NANG”

GAMIT NG “NANG”

C. Gamit sa pagitan ng inuulit na pandiwa.

1. Sayaw nang sayaw ang mga bata sa ulanan.2. Kanina pa siya ikot nang ikot.3. Iyak nang iyak ang sanggol sa kuna.4. Tahol nang tahol ang aso.

GAMIT NG “NANG”

D. Ginagamit ang salitang “nang” bilang katumbas ng salitang “upang”.

1. Sunduin mo na ang tatay mo sa bahay ng lola mo nang makauwi na tayo.2. Kailangan nating matulog nang maaga nang maaga rin tayong magising.

GAMIT NG “NANG”

E. Ginagamit ang salitang “nang” bilang kapalit ng pinagsamang “na at ang” sa pangungusap.

1.Sukdulan “na ang” kahirapang ito. Sukdulan nang kahirapang ito. 2. Marami “na ang” panauhin sa bahay. Marami nang panauhin sa bahay.

GAMIT NG “NANG”

E. Ginagamit ang salitang “nang” bilang kapalit ng pinagsamang “na at na” sa pangungusap/pahayag.

1. Tumigil ka “na na” manigarilyo. Tumigil ka nang manigarilyo.

GAMIT NG “NG”

A. Ginagamit ang salitang “ng” kung ang pangungusap ay nagpapahayag ng pagmamay-ari.

1. Talagang kahang-hanga ang bagong tayong mansyon ng mga Gabuat.

2. Bakit ang palad ng mahihirap ay magaspang?

3. Kinabukasan ng mga anak ang laging iniisip ng mga magulang.

GAMIT NG “NG”

B. Ginagamit ang salitang “ng” kung ang sumusunod na salita ay pangalan.

1. Nagbabasa ng libro si Franchesca Lazaga.2. Naglalaro ng Dota si Lance dela Cruz.3. Naglilinis ng kotse si Innah Lopez.4. Nag-iipon ng tubig si Yessa. 5. Nagwawalis ng bahay si Mariel Calumban.

GAMIT NG “NG”

C. Ginagamit ang salitang “ng” kung ang sumusunod na salita ay pang-uri.

1. Nagbabasa ng makapal na libro si John Wendell Sepillo.

2. Nagluto ng masarap na adobo si Clara para kay ibigay kay Hao.

GAMIT NG “NG”

D. Ginagamit ang salitang “ng” kung ang sumusunod na salita ay pang-uring-pamilang.

1. Nagsampay si Jessica ng isang dosenang damit na pinalabhan ni Sergio.

2. Bumili si Acer ng tatlong rosas para ibigay kay Liclic.

GAMIT NG “MAY”

A.MAY ang ginagamit kung ang sumusunod na salita ay pangngalan, pandiwa, pang-uri, pang-abay at katagang “mga”.

1. May babaeng umiiyak.2. May nagluluto sa kusina.3. May magandang babae akong nakita sa SM Mall

kanina.4. May iisa siyang salita. 5. May mga tao na sa bulwagan?

GAMIT NG “MAYROON”

Ang MAYROON ay ginagamit kung ang sumusunod na salita ay isang kataga, panghalip na panao (personal pronoun) at pang-abay na panlunan (adverb of place).

1.Mayroon siyang malaking suliranin sa kanyang asawa.2.Mayroon kayang pasok bukas?

GAMIT NG “MAYROON”

Ang MAYROON ay ginagamit kung ang sumusunod na salita ay isang kataga, panghalip na panao (personal pronoun) at pang-abay na panlunan (adverb of place).

3. Mayroon itong mabisang sangkap laban sa pagtatae.4. Mayroon na ba siyang gamit?

Pinto (Door). Ito ay ginagamit kung ang tinutukoy ay ang kongkretong bagay.

1.Pininturahan ni Angela ang bagong gawang pinto.2. Gawa sa narra ang pinto.3. Pumasok tayo sa bakal na pinto.4. Mula pa sa Italya ang pinto nina Carlitos.5. Huwag mong sipain ang pinto, Roque.

GAMIT NG “PINTO”

GAMIT NG “PINTUAN”

Pintuan. Ito ay “Entrance”, “Doorway” sa wikang Ingles. Ito ay ginagamit kung ang tinutukoy ay isang lugar. Ito ay ang lagusan o pasukan o ang lugar kung saan nakalagay ang pinto kung meron man.

1. Sa may pintuan makikita ang bakas ng paa ng magnanakaw.2. Sa may pintuan sa likod ang tanging daanan para makaalis tayo.3. Hahara-hara sa pintuan si Kaizarah kaya nabangga ni Mohammad.

GAMIT NG “GITLING”

c. Mga salita na kapag ginigitlingan ay nakakaroon ng ibang kahulugan

Mag-alis , nag-ulat, mang-ulo

d. Kapag may katagang nawawala sa pagitan ng dalawang salitang pinagsama

Pamatay ng insekto -> pamatay-insektoKahoy sa gubat -> kahoy-gubat

GAMIT NG “GITLING”

GAMIT NG “GITLING”

e. Kapag may unlapi ang tanging pangalan ng tao, lugar, bagay o kagamitan (brand) o simbolo. Ang tanging ngalan ay walang pagbabago sa ispeling.

maka-Diyos , mag-Tide, mag-Johnson , taga-Luzon

GAMIT NG “GITLING”

f. Sa pag-uulit ng unang pantig ng tanging ngalang may unlapi, ang gitling ay nalilipat sa pagitan ng unang pantig ng tanging ngalan at ng buong tanging ngalan

mag-Zonrox --- magso-Zonrox

GAMIT NG “GITLING”

GAMIT NG “GITLING”

i. Kapag nananatili ang kahulugan ng dalawang pinagtambal na salita.

lakad-pagong, urong-sulong, bahay-aliwan

j. Kapag pinagsasama o pinagkakabit ang apelyido ng babae at ng kanyang asawa.

Gloria Macapagal-ArroyoMarian Rivera-Dantes

GAMIT NG “GITLING”

MARAMING SALAMAT!