Ubuntu Beginner's Guide SHN.pdf

Post on 13-Apr-2015

161 views 5 download

description

This is an Ubuntu Beginner's Guide in Shan language. You can feel free to use free to share as you need.

Transcript of Ubuntu Beginner's Guide SHN.pdf

ꨅုမ္းတꨯးꨡူးပုꨓ္းထု

Ubuntu Shan LoCo Teamhttp://www.u4shan.com

Written by :

Sai Mawn Kham (Core Member - UMLT & USLT)

လမ္းꨓ္ꨮး

1. သိုပ္ꨲမိုတ္ꨳ ꨡူးပုꨓ္းထု (Introduction) 1

2. ꨡူးပုꨓ္းထု (Ubuntu) 3

2.1 ꨡူးပုꨓ္းထု ꨡꨓ္ဝꨣꨳꨓꨯꨵ ပꨱꨓ္ꨳꨡီꨳသင္ 3

2.2 ေꨁꨣꨳပꨤꨯးဝူꨓ္ꨵ ꨡူးပုꨓ္းထု 3

2.3 သြပ္ꨵꨬဝးꨡꨓ္မီးꨅဝ္ꨳꨁြင္ ꨬလꨳ သြပ္ꨵꨬဝးꨡꨓ္မီးလြင္ꨳလြတ္ꨳလꨰဝ္း 4

2.4 ꨟꨱတ္းꨟိုဝ္ꨬလꨳ ꨡူးပုꨓ္းထု ꨅုꨀ္းမꨓ္ꨳလꨯꨳ လြတ္ꨳလြတ္ꨳလꨰဝ္းလꨰဝ္း 6

2.5 ပိူင္သꨤင္ꨳ ꨡူဝ္ꨲꨡꨰတ္ꨵ ꨡူးပုꨓ္းထု 8

2.6 ယြꨓ္ꨵပိူဝ္ꨳသင္ꨬလꨳ လꨯꨳꨅ္ꨮꨵ ꨡူးပုꨓ္းထု 10

3. လြင္ꨳပိုꨓ္ꨬꨕꨳꨡြꨀ္ꨲ ꨡူးပုꨓ္းထု 11

3.1 မꨤꨯꨡြꨀ္ꨲ ပိူဝ္းသ်ိꨓ္း Version ꨡူးပုꨓ္းထု 11

3.2 ꨅို္ဝ္ꨳꨁူတ္ꨵ Code ꨡူးပုꨓ္းထု 11

4. ꨡူꨓ္းသ္ꨮꨲ ꨡူးပုꨓ္းထု 14

4.1 တြꨓ္ꨳတꨣꨲ ꨡူꨓ္းသ္ꨮꨲꨡူးပုꨓ္းထုꨓꨯꨵ လြꨀ္းလꨯꨤးပꨰꨀ္ꨲပိူင္ꨳ မီးလꨤꨯပိူင္ 14

4.2 ꨅ္ꨮꨵ Wubi ေသꨡူꨓ္းသ္ꨮꨲ ꨡူးပုꨓ္းထု ꨟ္ꨮꨳမꨓ္းꨁꨤင္းꨀꨓ္တꨤင္း

Windows 7 16

5. လြင္ꨳꨀမ္ꨵထꨰမ္ꨬလꨳ တူင္ꨲဝူင္းꨡူးပုꨓ္းထု 22

5.1 တူင္ꨲဝူင္းꨡူးပုꨓ္းထု ꨓ္ꨮးမိူင္း 22

5.2 ꨕိုꨓ္လိꨀ္ꨳ ꨡꨓ္ꨀပ္းꨀꨤꨯꨲလူꨉ္ꨳ ꨡူးပုꨓ္းထု 24

5.3 ေꨁꨣꨳတြပ္ꨲတီꨳ လꨤꨓ္ꨵပꨰတ္ꨵ Launchpad 25

6. ꨬတꨲꨅ္ꨮꨵတူꨉ္း ယူꨲꨓီꨲတီꨲ Unity 28

6.1 ယူꨲꨓီꨲတီꨲ ꨡꨓ္ဝꨣꨳꨓꨯꨵ ပꨱꨓ္ꨡီꨳသင္ 28

6.2 ꨟꨤင္ꨳေတꨣꨲꨓꨣꨳ ယူꨲꨓီꨲတီꨲ (The Unity Interface) 30

6.3 သြꨀ္ꨳတဝ္တူꨉ္း တီꨳꨓ္ꨮး လြင္ꨲꨁ်ဳꨲ Launcher 31

6.4 သြꨀ္ꨳတဝ္တူꨉ္း တီꨳꨓ္ꨮး ꨕꨰꨓ္ꨲꨓိူဝ္ꨲ Panel 35

6.5 သြꨀ္ꨳတဝ္တူꨉ္း တီꨳꨓ္ꨮး ꨕိူꨓ္ꨟꨰꨓ္း Dash 41

7. ꨡꨰပ္ꨲꨕရီꨲꨁိူဝ္းသ်ိꨓ္း ꨡူးပုꨓ္းထု 48

7.1 ေတꨟꨱတ္းꨟိုဝ္ ꨟꨱတ္းꨡꨤပ္ꨵတꨱꨀ္ꨵ ꨁြမ္ꨲꨕိဝ္းတူိဝ္ꨲꨁꨣꨳ 48

7.2 ေတꨟꨱတ္းꨟိုဝ္ လူတ္ꨲလူင္း သြပ္ꨵꨬဝးꨬလꨳ ꨡꨰပ္ꨲꨕရီꨲꨁိူဝ္းသ်ိꨓ္း 49

7.3 ꨁꨣꨳေတꨟꨱတ္းꨟိုဝ္ ꨁိုင္ပြင္ꨅတ္းꨀꨤꨓ္ ꨡꨁြင္ꨵꨡီးေမးꨁꨣꨳ 51

7.4 ꨁꨣꨳေတꨟꨱတ္းꨟိုဝ္ ပိုတ္ꨲꨓꨣꨳလိꨀ္ꨳဝꨰပ္ꨵ 52

7.5 ꨁꨣꨳေတꨟꨱတ္းꨟိုဝ္ ထြမ္ꨲꨕꨱင္းꨀꨮꨤမ္း 52

7.6 ေတꨟꨱတ္းꨟိုဝ္ ꨟုပ္ꨳတုမ္ ꨁꨰပ္းꨟꨤင္ꨳꨁꨣꨳ 53

7.7 ေတꨟꨱတ္းꨟိုဝ္ တူꨉ္းငဝ္းတူင္ꨵ 53

လမ္းꨓ္ꨮး

7.8 ေတလꨯꨳꨟꨱတ္းꨟိုဝ္ တတ္းေတꨣꨲ ꨁꨰပ္းꨟꨤင္ꨳꨬလꨳ ငဝ္းတူင္ꨵ 54

7.9 ေတꨟꨱတ္းꨟိုဝ္ ꨁိုင္ပြင္ꨅတ္းꨀꨤꨓ္ ꨡꨁြင္ꨵတူင္ꨲဝူင္းꨀူꨓ္း 55

7.10 ေတꨟꨱတ္းꨟိုဝ္ ေꨀꨣꨲသꨤင္ꨳ ꨕုိꨓ္လိꨀ္ꨳ ꨀꨤꨓ္လူမ္း 56

7.11 ေတꨟꨱတ္းꨟိုဝ္ꨅ္ꨮꨵ Cloud Storage 57

8. ေꨁꨣꨳꨟုပ္ꨳလြꨓ္ꨵ 58

9. လြင္ꨳတူင္ꨵꨓိုင္ꨅုမ္း Ubuntu Shan LoCo Team 59

Ubuntu Shan LoCo Teamwww.u4shan.com

Interpreted bySai Mawn Kham

saimawnkham@gmail.com 095275238

Ref : http://www.makeuseof.com/pages/

1

UBUNTU : BEGINNER’S GUIDE

1. Odkyf,rdkwf; tl:ykef;xk (Introduction)

Ubuntu ꨡꨓ္ဝꨣꨳꨓꨯꨵ မꨓ္းပꨱꨓ္ ပိူင္သꨤင္ꨳ တꨣꨲꨟꨱတ္းꨟ္ꨮꨳ ꨁြမ္ꨲꨕိဝ္းတူိဝ္ꨲꨟဝ္း ေပꨣးေတ တူင္ꨵꨓိုင္ꨟꨱတ္းꨀꨤꨓ္ပꨓ္ꨟဝ္းမꨣး လꨯꨳꨓꨓ္ꨵꨁꨣꨳေꨡꨣꨳ။ ꨡꨤင္းꨀꨱတ္ꨵꨬတꨵ ꨟြင္ꨵဝꨣꨳ Oper-ating System (OS) ꨓꨯꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ ꨡꨓ္ပꨱꨓ္ OS ꨡူးပုꨓ္းတုꨓꨯꨵꨬတꨵ မꨓ္းပꨱꨓ္ Free/libre ꨡꨓ္မီး လြင္ꨳလြတ္ꨳလꨰဝ္းေသꨡမ္ꨲꨀꨣး, မꨓ္းပꨱꨓ္ပꨣး Open Source ꨓꨯꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ ꨀူꨓ္းꨅ္ꨮꨵတိုဝ္း မꨓ္းꨬတꨵေꨀꨣꨳ ေပꨣးꨡဝ္တင္းꨀမ္ꨲꨕꨣꨲဝꨣꨳꨬတꨵေꨀꨣꨳ မီးယူꨲ လꨤꨓ္ꨵပꨤꨯ။ ꨟꨱတ္းꨟုိဝ္ေꨀꨣꨳ မꨓ္းေတလိူဝ္ေသꨓꨯꨵယူꨲ။ ꨡꨓ္ ပꨱꨓ္ꨀူꨓ္းꨅ္ꨮꨵ ꨡူးပုꨓ္းတုꨓꨯꨵ မꨓ္းꨡမ္ꨲꨅ္ꨮꨳဝꨣꨳ ꨅ္ꨮꨵေꨀꨣꨵလꨱဝ္ယူꨲေꨀꨣꨵလꨱဝ္ꨀူꨉ္း။ ꨁဝ္ပꨱꨓ္မူꨲပꨱꨓ္ꨅုမ္း ပꨱꨓ္မုꨀ္ꨵပꨱꨓ္ေꨀꨣေသေꨀꨣꨳ ꨅ္ꨮꨵꨟူမ္ꨳꨟꨱတ္းသꨤင္ꨳꨅြမ္းꨀꨓ္။ ꨡꨓ္ပꨱꨓ္ꨀꨤꨓ္ Project ꨓꨯꨵေꨀꨣꨳ မꨓ္းပꨱꨓ္ ꨀူꨓ္းတꨤင္းꨓမ္ꨁဝ္ꨳပꨣးဝꨯꨵ။ ꨀြပ္ꨳꨓꨓ္ꨬလꨳ ꨡူးပုꨓ္းတုꨓꨯꨵ မꨓ္းပꨱꨓ္ ꨀမ္းꨡြꨓ္တꨤင္းသုတ္း ꨡꨓ္ꨟ္ꨮꨳ မꨓ္းမီးꨅိုဝ္ꨳသꨱင္လိူဝ္ ေသပိူꨓ္ꨳꨓꨯꨵ ေတလꨯꨳဝꨣꨳ ꨡꨓ္ꨀူꨓ္းꨅ္ꨮꨵမꨓ္းပꨱꨓ္ တူင္ꨲဝူင္းꨟင္းမꨓ္းေသ ꨅြꨯꨳထꨰမ္ꨀꨓ္၊ တူꨉ္းထိုင္ꨀꨓ္ ပꨱꨓ္မုꨀ္ꨵ ပꨱꨓ္ေꨀꨣ ꨓꨓ္ꨵꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။

ꨕြင္းယꨤမ္းꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ တိုꨀ္ꨵလူꨕိုꨓ္ꨀꨰမ္ꨡꨓ္ꨓꨯꨵꨓꨯꨵ မꨤင္ꨲꨕဝ္ꨲꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ ေတꨡမ္ꨲ ေပꨣးꨁဝ္ꨳꨅ္ꨮꨓိူဝ္ ပိူင္သꨤင္ꨳ တူင္ꨵꨓိုင္ ꨟꨱတ္းꨀꨤꨓ္ Operating System (OS) ꨅိူဝ္းပꨱꨓ္ Windows, ꨬလꨳ Max OS X ꨬလꨳသင္၊ ꨡမ္ꨲꨓꨓ္ မꨤင္ꨕဝ္ꨲ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ ꨡူꨓ္း ꨡꨓ္ပꨱꨓ္ ꨡူးပုꨓ္းတုꨓꨯꨵ သ္ꨮꨲဝꨯꨵ တီꨳꨓ္ꨮးꨁြမ္းꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲယဝ္ꨵေသေꨀꨣꨳ ꨡမ္ꨲပꨯꨲေပꨣးꨟူꨵလီလီဝꨣꨳ ေတꨟꨱတ္းꨟိုဝ္ ꨬတꨲꨅ္ꨮꨵတီꨳꨟိမ္းလ္ꨮ ꨓꨯေꨀꨣꨳမꨓ္းပꨱꨓ္လꨯꨳ။

လြင္ꨳဝꨣꨳ ꨁꨤꨯꨵလꨯꨤꨳ ꨅ္ꨮꨵတိုဝ္း ပိူင္သꨤင္ꨳတူင္ꨵꨓိုင္ ꨡူဝ္ꨲꨡꨰတ္ꨅ္ꨵ Operating System (OS) ꨡꨓ္မ္ꨮꨲꨡꨓ္ဝꨣꨳꨓꨯꨵꨬတꨵ မꨓ္းေꨀꨣꨳꨅꨤင္ꨳမီးꨅꨤင္ꨳပꨱꨓ္ လြင္ꨳလြꨀ္ꨲငူိတ္ꨳယူꨲ။ ပိူင္လူင္မꨓ္းꨬတꨵေꨀꨣꨳ ေပꨣးꨀꨮꨣꨲထူပ္းꨉꨣးꨡဝ္ ေꨁꨣꨳꨀꨮꨤမ္းꨡꨓ္မ္ꨮꨲ ꨡမ္ꨲꨓꨓ္ ေꨁꨣꨳꨀꨮꨤမ္း ꨡꨓ္ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ ꨡမ္ꨲေပꨣးꨀꨯꨵလꨯꨳငိꨓ္း ꨡမ္ꨲေပꨣးမိုတ္ꨳ ꨡမ္ꨲေပꨣးꨅမ္ꨅ္ꨮ မိူꨓ္ꨓင္ꨲ ‘FLOSS’, ‘Command Line Interface’ ꨬလꨳ ‘Kernel’ ꨅꨀꨮꨣꨲꨅိူဝ္းꨓꨯꨵꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ ꨀူꨓ္းꨀမ္ꨵꨓမ္ꨓမ္ꨬတꨵေꨀꨣꨳ ꨁဝ္ꨀꨯꨵꨡြꨓ္ꨀꨓ္ꨀူဝ္ လြင္ꨳလြꨀ္ꨲငိူတ္ꨳ ꨡꨓ္ပꨱꨓ္ ေꨁꨣꨳꨀꨮꨤမ္း ေဝꨣးꨟꨤꨓ္ꨅိူဝ္းꨡꨓ္ပꨱꨓ္ ꨡူဝ္ꨲꨡꨰတ္ꨲ ꨡꨓ္ပိူꨓ္ꨳ ꨡမ္ꨲꨟꨱတ္းꨡြꨀ္ꨲꨁꨤꨯꨓꨓ္ꨵꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ ꨁဝ္ယုမ္ꨲယမ္ဝꨯꨵဝꨣꨳ ꨡꨓꨅိူဝ္းꨓꨓ္ꨵꨓꨓ္ꨵ မꨓ္းမီးလြင္ꨳယꨤပ္ꨲ မꨓ္းꨅꨓ္ꨵသုင္ တြꨓ္ꨳ တꨣꨲꨁဝ္ꨓꨣꨲꨡꨣးလꨣး ꨓꨯꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။

2

UBUNTU : SHAN LOCO TEAM

လီꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ ꨅိူဝ္းꨡꨓ္ ေတမꨣးပꨣꨳꨓꨣꨳꨓꨯꨵ မꨓ္းပꨱꨓ္ꨡꨓ္ ငꨤꨯꨳငꨰမ္ꨳလူမ္ꨅ္ꨮယူꨲ။ ꨡမ္ꨲꨅ္ꨮꨳဝꨣꨳ လꨤတ္ꨳလꨤꨯလꨤꨯꨀူꨉ္း။

ꨡꨓ္ပꨱꨓ္ ꨡူးပုꨓ္းတု Ubuntu ꨓꨯꨵ မꨓ္းငꨤꨯꨳငꨰမ္ꨳတꨣꨲေတꨡူꨓ္းသ္ꨮꨲ ေသꨡမ္ꨲꨀꨣး တꨣꨲေတꨅ္ꨮꨵတိုဝ္းမꨓ္းေꨀꨣꨳ ပꨱꨓ္ꨡꨓ္ သꨤင္းသꨤင္းလꨤင္းလꨤင္းꨡြꨓ္ꨲꨀူꨉ္း။ ꨡꨓ္ꨁꨰမ္ꨵ လိူဝ္ေသပိူꨓ္ꨳꨓꨯꨵꨬတꨵ မꨓ္းတိုꨓ္းဝꨣꨳ မီးလြင္ꨳလြတ္ꨳလꨰဝ္းတꨱမ္ထူꨓ္ꨳ ꨓꨓ္ꨵꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။

ꨡꨓ္ပꨱꨓ္ ꨕုိꨓ္လိꨀ္ꨳꨀꨰမ္ꨡꨓ္ꨓꨯꨵꨓꨯꨵ လꨯꨳတꨰမ္ꨳမꨣး တြꨓ္ꨳတꨣꨲ ꨕူꨳꨬတꨲꨅ္ꨮꨵတိုဝ္း ꨬလꨳ ꨟဝ္းꨁꨣꨳေတသပ္းလꨰင္းပꨓ္ ꨅူိဝ္းꨡꨓ္ထုꨀ္ꨲလီꨟူꨵ လြင္ꨳꨡꨓ္ ꨀပ္းꨀꨤꨯꨲလူꨉ္ꨳ ꨡူးပုꨓ္းထု ꨀူꨳလြင္ꨳလြင္ꨳꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ ꨓင္ꨲꨟိုဝ္ေပꨣးေတမီး တူဝ္ထူပ္းꨅြမ္း ꨡူးပုꨓ္းထုꨓꨯ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ ေတလꨯꨳ လꨱပ္ꨳꨟꨱꨓ္းꨡဝ္ ꨅြမ္းꨓꨯꨵ ပꨣꨳတ္ꨮꨳꨓꨯꨵꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။

• ꨡူꨓ္းသ္ꨮꨲ ꨬလꨳ ꨟꨤင္ꨳꨟꨰꨓ္း ꨡူးပုꨓ္းထု တီꨳꨓိူဝ္ ꨁြမ္ꨲꨕိဝ္းတိူဝ္ꨲꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ• သြꨀ္ꨳꨟꨣ ေꨁꨣꨳꨀမ္ꨵထꨰမ္ပꨤꨯးပꨯꨲꨉꨣꨲ တီးꨓ္ꨮးတူင္ꨲဝူင္းꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ• ပြင္ꨲꨅ္ꨮ လူင္ꨵလꨰင္းꨓိူဝ္ ေꨁꨣꨳပꨤꨯးဝူꨓ္ꨵ ꨡူးပုꨓ္းထု• ꨁဝ္ꨳတဝ္တူꨉ္း ꨟꨤင္ꨳေတꨣꨲꨓꨣꨳ ꨓꨣꨳꨁြမ္း ယူꨲꨓီꨲတီꨲ• ꨅ္ꨮꨵတိုဝ္း ꨕရူဝ္းꨁရꨰမ္ သြပ္ꨵꨬဝး ꨡꨓ္ထုꨀ္ꨲမꨰꨓ္ꨳꨅြမ္း ꨡူးပုꨓ္းထု

3

2. tl:ykef;xk (Ubuntu)

2.1 tl:ykef;xk tefoj;eh. ref:yAeftD;Oif

2.1 acj;ymh:olef. tl:ykef;xk (The Ubuntu Philosophy)

မိူဝ္ꨳꨟဝ္းꨁꨣꨳ ပꨯꨲꨬတꨲꨟꨱတ္း ꨀꨤꨓ္ꨡူꨓ္းသ္ꨮꨲ (တူꨉ္းတီꨳꨓꨣꨳလိꨀ္ꨳ )ꨓꨓ္ꨵ၊ ꨟဝ္းꨁꨣꨳ ပꨓ္ꨁꨤဝ္းယꨤမ္းꨡြꨓ္ꨲ ꨡိတ္းꨓိုင္ꨳေသ ေꨀꨣꨳလꨱပ္ꨳꨟꨱꨓ္းတူꨉ္း ꨓင္ꨲꨟိုဝ္ေပꨣး ေတပြင္ꨲ လူင္ꨵလꨰင္း ꨡꨓ္ပꨱꨓ္ ေꨁꨣꨳပꨤꨯးဝူꨓ္ꨵ ꨬလꨳ ေသꨣးယမ္ ꨡꨓ္မီးဝꨯꨵ တီꨳတꨤင္း ꨕꨤꨯလင္ ပိူင္သꨤင္ꨳꨡူဝ္ꨲꨡꨰတ္ꨵ ꨡူးပုꨓ္းတု ꨓꨓ္ꨵꨓꨯꨁꨣꨳေꨡꨣꨳ။

Ubuntu ꨡꨓ္ဝꨣꨳꨓꨯꨵꨬတꨵ သꨱင္ꨡြꨀ္ꨲမꨓ္း ꨡြꨀ္ꨲပꨱꨓ္ oŏ’boŏntoō ꨡူးပုꨓ္းထု ꨓꨯꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ ꨡꨓ္မီးလြင္ꨳ ပꨰꨀ္ꨲပိူင္ꨳꨀꨓ္ ꨬတꨵ မီးယူꨲ သꨤမ္ꨡꨓ္။

• ေꨁꨣꨳပꨤꨯးဝူꨓ္ꨵ• ပꨱꨓ္ꨓꨣꨳꨀꨤꨓ္ ꨁူင္သꨤင္ꨳသြပ္ꨵꨬဝး ꨡꨓ္ꨀူꨓ္းတင္းꨀမ္ꨲꨕꨣꨲ ꨟူမ္ꨳꨀꨓ္ေသ

ꨟꨱတ္းသꨤင္ꨳ• ပꨱꨓ္ ပိူင္သꨤင္ꨳ ꨡူဝ္ꨲꨡꨰတ္ꨵ ꨁြမ္ꨲꨕိဝ္းတူိဝ္ꨲ

ꨡꨓ္ပꨱꨓ္ ꨕိုꨓ္ꨀꨰမ္ꨓꨯꨵေꨀꨣꨳ ဝꨤꨯးလင္မꨣး ꨟဝ္းꨁꨣꨳေတꨁꨮꨤꨀ္ꨳ ꨡꨓ္ပꨱꨓ္ ေꨁꨣꨳသꨤမ္ ꨡꨓ္ꨓꨯꨵꨀꨮꨣꨲယူꨲ။ ꨀူꨉ္းꨀꨣꨳ တြꨓ္ꨳတꨣꨲယꨤမ္းလꨱဝ္ ꨡꨓ္ေတလꨯꨳသ္ꨮꨲဝꨯꨵ ꨓ္ꨮးꨅ္ꨮလီလီ ငꨤမ္းငꨤမ္းꨬတꨵေꨀꨣꨳ ꨡူးပုꨓ္းထုꨓꨯꨵ မꨓ္းလိူဝ္တိူဝ္းတြꨓ္းေသ သြပ္ꨵꨬဝး ꨓိုင္ꨳꨡꨓ္ ꨡꨓ္ဝꨣꨳꨓꨓ္ꨵꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။

UBUNTU : BEGINNER’S GUIDE

ေꨁꨣꨳꨀꨮꨤမ္း Ubuntu ꨡူးပုꨓ္းထု ꨡꨓ္ဝꨣꨳꨓꨯꨵ မꨓ္းလုꨀ္ꨵတီꨳ ꨀꨮꨤမ္းꨀူꨓ္းꨁိူဝ္း ꨡꨣꨲꨕရိꨀ African ꨡꨓ္မီးတီꨳပြင္ꨲဝꨣꨳ ‘ꨀူꨓ္း ꨓင္ꨲꨀꨓ္ ဝꨯꨵꨅ္ꨮꨡီးလူ တူꨉ္းထုိင္ꨀꨓ္’ ꨓꨯꨁꨣꨳယဝ္။ လြင္ꨳသူေꨀꨣꨳ ပꨱꨓ္လြင္ꨳꨟဝ္း ꨓꨯေꨀꨣꨳဝꨣꨳလꨯꨳယူꨲ။

- www.ubuntu.com

4

2.3 Ogyf.so: tefrD:qof;cgifsv; Ogyf.so: tefrD:vgif;vgwf;vSof:

(Proprietary VS Free/Libre Open-Source Software)

UBUNTU : SHAN LOCO TEAM

တီꨳꨓ္ꨮး ေꨁꨣꨳပꨤꨯးဝူꨓ္ꨵ ꨀူꨓ္းꨁိူဝ္းꨡꨣꨲꨕရိꨀꨅꨤꨓ္းꨓꨯꨵ ꨁဝ္ꨟꨓ္ထုိင္ ꨟပ္ꨵꨁꨤမ္ꨲဝꨯꨵဝꨣꨳ ꨡူးပုꨓ္းထုꨓꨯꨵ မꨓ္းပꨱꨓ္ ပိူင္သꨤင္ꨳ ꨡူဝ္ꨲꨡꨰတ္ꨵ ꨡꨓ္ပꨰꨀ္ꨲပိူင္ꨳꨀꨓ္ တꨤင္း ꨡူဝ္ꨲꨡꨰတ္ꨵတꨤင္ꨲꨡꨓ္ ꨓꨯꨁꨣꨳဝꨣꨲ။ ယြꨓ္ꨵပိူဝ္ꨳဝꨣꨳ မꨓ္းꨓꨯꨵ ꨡမ္ꨲꨅ္ꨮꨳဝꨣꨳ ꨅ္ꨮꨵတိုဝ္း ꨁြမ္ꨲꨕိဝ္းတူိဝ္ꨲ လꨯꨤလꨯꨤꨀူꨓ္း။ မꨓ္းေတꨣꨵꨡဝ္ꨲ ꨀပ္းသိုပ္ꨲပꨓ္ တူင္ꨲဝူင္းꨀူꨓ္း ꨓမ္ꨵꨅ္ꨮꨀူꨓ္း ꨟ္ꨮꨳေပꨣးꨁဝ္ꨳꨅူးလꨯꨳ ꨓ္ꨮးꨀမ္ꨲꨕꨣꨲ ꨁြမ္ꨲꨕိဝ္းတူိဝ္ꨲလꨯꨳ ဝꨣꨳꨓꨯꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ ꨅူိဝ္းပꨱꨓ္ ꨕူꨳꨅ္ꨮꨵတိုဝ္း ꨡူးပုꨓ္းထုꨓꨯꨵ ꨁဝ္ယုမ္ꨲယမ္ဝꨯꨵ ꨓ္ꨮးꨡူꨀ္းꨓ္ꨮးꨅ္ꨮꨁဝ္ဝꨣꨳ ꨟဝ္းေတလꨯꨳမီးသုꨓ္ꨲ တꨣꨲꨅ္ꨮꨵတိုဝ္း သြပ္ꨵꨬဝးလꨯꨳ လြတ္ꨳလြတ္ꨳလꨰဝ္းလꨰဝ္း ꨕူꨳလ္ꨮ ေသꨡမ္ꨲဝꨣꨳ ေတꨡမ္ꨲလꨯꨳမီး လြင္ꨳꨁြင္ꨵꨁမ္ ယြꨓ္ꨵꨕꨣꨲသꨣꨲ ေꨁꨣꨳꨀꨮꨤမ္းꨬလꨳသင္၊ ယြꨓ္ꨵပိူဝ္ꨳပꨱꨓ္ ꨀူꨓ္းတုꨀ္ꨵꨁိတꨬလꨳသင္၊ ယြꨓ္ꨵပိူဝ္ꨳ ငိုꨓ္းတြင္း ꨡမ္ꨲတꨰမ္ထူꨓ္ꨳ ꨬလꨳသင္ ဝꨣꨳꨓꨯꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။

သြပ္ꨵꨬဝး ꨡꨓ္မီးꨅဝ္ꨳꨁြင္ ꨡꨓ္ꨀꨤင္းꨀꨰတ္ꨵꨁဝ္ဝꨣꨳ (Proprietary Software) ꨓꨯꨵ ꨅꨰမ္မိူဝ္ꨳ ꨁဝ္ꨁူင္ꨳသꨤင္ꨳ ꨟꨱတ္းꨡြꨀ္ꨲမꨣးꨓꨓ္ꨵ ꨁဝ္ꨟꨱတ္းꨟ္ꨮꨳ မꨓ္းꨁိုꨓ္ꨳယ္ꨮꨲ တြꨓ္ꨳတꨣꨲ လြꨀ္းꨀꨤတ္ꨲꨁဝ္၊ တြꨓ္ꨳတꨣꨲမီး ꨓမ္ꨵတြꨓ္းꨕြꨓ္းလီ ꨟူင္းꨀꨤꨓ္ꨁဝ္။ ယဝ္ꨵေꨀꨣꨳ ꨁဝ္ꨁꨯꨤꨟ္ꨮꨳေပꨣးလꨯꨳ ꨓမ္ꨵတြꨓ္း ငိုꨓ္းတြင္းေသ လြင္ꨳꨟꨱတ္းꨀꨤꨓ္မꨓ္းေꨀꨣꨳ ꨁဝ္ယိူင္းꨅူး ꨁိူင္ꨳꨁြမ္းမꨤင္ꨅိူဝ္းꨀူꨉ္း။ ပိူင္တꨰꨀ္ꨳ တူဝ္ယꨤင္ꨲမꨓ္း တူꨉ္းꨡꨓ္ ပိူင္သꨤင္ꨳ ꨡူဝ္ꨲꨡꨰတ္ꨵ ꨡꨓ္ပꨱꨓ္ မꨤꨯꨲꨁရူဝ္ꨲသြပ္ꨵ ဝိꨓ္းတူဝ္း (Microsoft Winodws) ꨬလꨳ မꨰꨀ္ꨵꨡူဝ္ꨲ ꨡꨰတ္ꨵꨡꨰꨅ္ꨵ (Mac OS X) ꨓꨓ္ꨵꨁꨣꨳ။ ꨅိူဝ္းပꨱꨓ္ ပိုꨓ္ꨵငဝ္ꨳꨁူတ္ꨵ တြꨓ္ꨳတꨣꨲ ပိူင္သꨤင္ꨳ ꨁဝ္ꨓꨯꨵ မꨓ္းꨡမ္ꨲလꨯꨳ ꨡဝ္ꨅ္ꨮꨵတိုဝ္းလꨯꨳ လြတ္ꨳလြတ္ꨳလꨰဝ္းလꨰဝ္း။ သင္ꨅိူဝ္ꨳဝꨣꨳ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲꨀတ္ꨵꨁꨰꨓ္ꨲလꨯꨳ ꨁဝ္ꨳမူꨓ္ꨵꨬမး၊ ꨁဝ္ꨳꨀဝ္းꨓꨯ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲတꨀ္းေတလꨯꨳꨁꨤမ္ꨲ ပꨓ္ တꨤင္းꨕိတ္းꨅြမ္းꨓင္ꨲ ပꨀ္းပိူင္မီးဝꨯꨵꨓꨓ္ꨵ ꨓꨯꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။

ꨡူးပုꨓ္းထု ꨡꨓ္ဝꨣꨳꨓꨯꨵ မꨓ္းꨡမ္ꨲꨅ္ꨮꨳ သြပ္ꨵꨬဝး ꨡꨓ္ေသေꨀꨣꨵေꨀꨣꨵပိူင္ꨲဝꨯꨵ ꨡꨓ္ꨟꨱတ္းꨡြꨀ္ꨲꨁꨯꨤꨲꨀိꨓ္ တြꨓ္ꨳတꨣꨲ ꨓမ္ꨵမ်ꨤတ္ꨳꨓမ္ꨵတြꨓ္း။ ယြꨓ္ꨳပိူဝ္ꨵသင္ꨓꨯꨵ ꨅူိဝ္း ꨡꨓ္ꨡဝ္ပုꨓ္ꨳꨕြꨓ္း မူꨓ္ꨵꨬမးပꨓ္ယူꨲꨓꨯꨵ မꨓ္းပꨱꨓ္ တူင္ꨲဝူင္း FLOSS ꨓꨯꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။

5

UBUNTU : BEGINNER’S GUIDE

FLOSS ꨡꨓ္ဝꨣꨳꨓꨯꨵ ပꨱꨓ္ꨡီးသင္?

FLOSS ꨓꨯꨵ မꨓ္းပꨱꨓ္ တူဝ္ပြတ္း တြꨓ္ꨳတꨣꨲ Free/Libre Open-Source Software ꨓꨯꨁꨣꨳေꨡꨣꨳ။ သြပ္ꨵꨬဝး FLOSS မꨓ္းပꨰꨀ္ꨲပိူင္ꨳꨀꨓ္တꨤင္း သြပ္ꨵꨬဝးꨡꨓ္မီးꨅဝ္ꨳꨁြင္ ꨡမ္ꨲꨓꨓ္ သြပ္းꨬဝး ꨡꨓ္ꨟꨱတ္း ပꨤꨯးမꨤꨀ္ꨳမီးꨓꨯꨁꨣꨳေꨡꨣꨳ။ ယြꨓ္ꨵပိူဝ္ꨳမီး လြင္ꨳပꨰꨀ္ꨲပိူင္ꨳ ꨀꨓ္ ꨅြမ္းꨓင္ꨲ ပꨣꨳတ္ꨮꨳꨓꨯꨵꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။

• မီးသုꨓ္ꨲ ꨅ္ꨮꨵလꨯꨳ လြတ္ꨳလြတ္ꨳလꨰဝ္းလꨰဝ္း• မီးသုꨓ္ꨲ ꨁိုꨓ္းꨬꨕꨳတိုꨓ္းပꨓ္လꨯꨳ လြတ္ꨳလြတ္ꨳလꨰဝ္းလꨰဝ္း• မီးသုꨓ္ꨲ ꨁိုꨓ္းꨁူင္သꨤင္ꨳလꨯꨳ လြတ္ꨳလြတ္ꨳလꨰဝ္းလꨰဝ္း

ꨓꨯꨵ မꨓ္းပြင္ꨲဝꨣꨳ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲꨅꨤင္ꨳ လူတ္ꨲလူင္းꨡဝ္ေသ ꨅꨤင္ꨳꨅ္ꨮꨵ ꨡူးပုꨓ္းထု ꨡမ္ꨲ တꨤပ္ꨲလူဝ္ꨲပꨓ္ငိုꨓ္းတြင္းသင္။ ယဝ္ꨵေꨀꨣꨳ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲꨅꨤင္ꨳꨁိုꨓ္းꨁြပ္ꨵထုတ္ꨲ ꨡဝ္ သြပ္ꨵꨬဝးေသ ꨅꨤင္ꨳꨁိုꨓ္း ꨕိုꨓ္ꨳꨬꨕꨳပꨓ္ ꨀူꨓ္းတꨤင္းꨓမ္ ꨅြမ္းꨓင္ꨲ ꨀꨤင္ꨅ္ꨮ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲမီးဝꨯꨵꨓꨓ္ꨵꨓꨯꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ ꨀမ္းလိုꨓ္းသုတ္းမꨣး ꨡꨓ္ပꨱꨓ္ သူတ္ꨵꨁူတ္ꨵ (Source Code) ပိူင္ꨳသꨤင္ꨳꨡူဝ္ꨲꨡꨰတ္ꨵ ꨡူးပုꨓ္းထုꨓꨯꨵေꨀꨣꨳ တိုꨀ္ꨵꨡဝ္ꨅ္ꨮꨵလꨯꨳ လြတ္ꨳ လြတ္ꨳလꨰဝ္းလꨰဝ္းယူꨲ။ ယဝ္ꨵေꨀꨣꨳ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲꨅꨤင္ꨳꨁိုုꨓ္းထတ္းသꨤင္ꨳတူꨉ္း ꨕရူဝ္းꨁရꨰမ္ ꨬလꨳ ꨅꨤင္ꨳꨁိုꨓ္းꨬမးလꨰꨀ္ꨳလꨤꨯꨳ ꨓင္ꨲꨟုိဝ္ မꨓ္းေပꨣး ေတသꨤင္ꨲထုꨀ္ꨲ ꨡꨓ္ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲꨁ္ꨮꨳ ꨅ္ꨮꨵꨓꨓ္ꨵ ꨓꨯꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။

လြင္ꨳလြတ္ꨳလꨰဝ္းꨡꨓ္ꨓꨯꨵ မꨓ္းပꨱꨓ္လꨯꨳယူꨲꨬတꨵꨬတꨵ။ ယြꨓ္ꨵပိူဝ္ꨳဝꨣꨳ ꨡူးပုꨓ္း ထုꨓꨯꨵ မꨓ္းꨅ္ꨮꨵဝꨯꨵ GNU General Public License (ꨡꨓ္ꨟူဝꨣꨵ GPL) ꨓꨓ္ꨵꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ ꨡꨓ္ပꨱꨓ္ GPL ꨓꨯꨵ မꨓ္းပꨱꨓ္ ꨁꨰပ္းမ္ꨮသြပ္ꨵꨬဝး ꨡꨓ္ꨓ္ꨮး တူင္ꨲဝူင္း FLOSS ꨁဝ္ꨡြꨓ္ꨀꨓ္ꨅ္ꨮꨵဝꨯꨵ ꨀမ္ꨵꨓမ္ꨓမ္ꨓꨯꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ ꨡꨓ္ပꨱꨓ္ GPL ꨓꨯꨵ ေꨀꨣꨵပꨱꨓ္ ꨕူꨳတꨰမ္ꨳꨕရူဝ္ꨁရꨰမ္ ꨁြမ္ꨲꨕိဝ္းတူိဝ္ꨲ ꨡꨓ္လꨯꨳ ꨅိုဝ္ꨳဝꨣꨳ ရိတ္ꨵꨁ်ꨰတ္ꨵသေထꨣးမꨰꨓ္း Richard Stallman ꨓꨯꨵ တꨰမ္ꨳꨡြꨀ္ꨲပꨱꨓ္မꨣး မိူဝ္ꨳ 1989 ꨓꨓ္ꨵ ꨓꨯꨁꨣꨳေꨡꨣꨳ။ မꨓ္းလꨯꨳ မꨀ္းမꨓ္ꨳဝꨯꨵဝꨣꨳ ꨕူꨳꨅ္ꨮꨵတိုဝ္းꨓꨯꨵ မꨓ္းေတမီးသုꨓ္ꨲꨅ္ꨮꨵလꨯꨳ လြတ္ꨳလြတ္ꨳလꨰဝ္းလꨰဝ္း၊ ေတမီးသုꨓ္ꨲ ထုတ္ꨲလꨯꨳ၊ ꨁြပ္ꨵလꨯꨳ၊ မꨓ္းသုꨓ္ꨲ ပိုꨓ္ꨬꨕꨳပꨓ္ꨁုိꨓ္းလꨯꨳ၊ မီးသုꨓ္ꨲꨀုတ္ꨲတူꨉ္း၊ ꨬမးꨁိုꨓ္း၊ ꨁူင္သꨤင္ꨳ၊ ꨬမးꨀုမ္းလꨯး လြတ္ꨳလြတ္ꨳလꨰဝ္း

6

UBUNTU : SHAN LOCO TEAM

လꨰဝ္းꨓꨯꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ မီးလြင္ꨳလြတ္ꨳလꨰဝ္း လꨯးလြင္ꨳလြတ္းလꨰဝ္းꨅူိင္ꨵꨟိုဝ္ ေꨀꨣꨳ ꨅူိဝ္းပꨱꨓ္တꨤင္ꨲေꨀꨣꨵေꨀꨣꨳ ꨟ္ꨮꨳလꨯꨳမီး လြင္ꨳလြတ္ꨳလꨰဝ္းꨅြမ္း ဝꨣꨳꨓꨯꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ မꨤင္ပြꨀ္ꨳ မꨤင္လ္ꨮမꨣး ပိူꨓ္ꨳꨡြꨓ္ꨀꨓ္ပꨓ္ꨅိုဝ္ꨳပꨰင္းတꨣꨲ GPL ဝꨣꨳ ‘copyleft’ ဝꨣꨳꨓꨯꨁꨣꨳ ယဝ္ꨵ။ ယြꨓ္ꨵပိူဝ္ꨳသင္ ꨡမ္ꨲလꨯꨳꨅ္ꨮ သꨱꨓ္ꨳတꨤင္းပꨯ copyright ꨓꨯꨓꨓ္ꨵꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။

2.4 pAwf:pdkofsv; tl:ykef:xk qkuf:ref;vh; vgwf;vgwf;vSof:vSof: ?

လြင္ꨳဝꨣꨳ ꨡူးပုꨓ္းထုꨅုꨀ္းမꨓ္ꨳလꨯꨳ လြတ္ꨳလြတ္ꨳလꨰဝ္းလꨰဝ္းꨓꨯꨵ မꨓ္းေꨀꨣꨳ ေတပꨱꨓ္ လြင္ꨳꨡꨓ္ ေတလီꨡꨤမ္း ေတလꨤꨀ္ꨲလꨤꨯး တြꨓ္ꨳတꨣꨲꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲယူꨲ။ ေပꨣး ꨡမ္ꨲꨓꨓ္ မꨓ္းေတမီး ေတလꨯꨳပꨓ္ ငိုꨓ္းꨕꨤꨯꨲလင္ ငိုꨓ္းသူိင္ꨲသိမ္းꨬလꨳꨟိုဝ္? ꨀူꨉ္းꨀꨣꨳဝꨣꨳ တီꨳꨡူးပုꨓ္းထုꨓꨯꨵ မꨓ္းꨡမ္ꨲမီး ꨀꨣꨳꨁꨓ္ꨡꨓ္ေတလꨯꨳပꨓ္၊ မꨓ္း ꨡမ္ꨲမီး လြင္ꨳေတလꨯꨳပꨓ္ငိုꨓ္းꨕꨤꨯꨲလင္သင္။ ေꨁꨣꨳꨀꨮꨤမ္း ‘Free’ ꨡꨓ္ဝꨣꨳꨓꨯꨵ မꨓ္းꨡမ္ꨲ မꨤꨯထုိုင္ဝꨣꨳ လြင္ꨳငိုꨓ္းလြင္ꨳတြင္း။ မꨓ္းမꨤꨯထိုင္ပြင္ꨲဝꨣꨳ လြင္ꨳလြတ္ꨳလꨰဝ္းꨓꨯေꨡꨣꨳ။ ꨡူး ပုꨓ္းထု ꨓꨯꨵ မꨓ္းမီးလြင္ꨳလြတ္ꨳလꨰဝ္း ꨡꨓ္ဝꨣꨳꨓꨯꨵ ယြꨓ္ꨵပိူဝ္ꨳ-

1. ꨅိူဝ္းꨡꨓ္ မူꨓ္ꨵꨬမး ꨀုမ္းထိင္းပꨓ္ꨓꨯꨵ ပꨱꨓ္ တူင္ꨲဝူင္း FLOSS.

ꨅꨱမ္မိူဝ္ꨳဝꨣꨳ ꨡူးပုꨓ္းထုꨓꨯꨵ မꨓ္းပꨱꨓ္ ꨡူဝ္းပꨰꨓ္းသူတ္ꨵ (Open Source) သြပ္ꨵ ꨬဝးꨬလꨳ ꨕူꨳꨅ္ꨮꨵတုိဝ္းꨟဝ္းꨁဝ္ မီးသုꨓ္ꨲ ꨁဝ္ꨳတူꨉ္း မီးသုꨓ္ꨲꨬမး ꨅိူဝ္းပꨱꨓ္ သူတ္ꨵ ꨁူတ္ꨵ (source code) မꨓ္း၊ ယဝ္ꨵေꨀꨣꨳ မီးသုꨓ္ꨲꨅꨤင္ꨳꨅြꨯꨳထꨰမ္ꨟꨱတ္း တꨣꨲꨟ္ꨮꨳ ပိူင္ꨳသꨤင္ꨳ ꨡူဝ္ꨲꨡꨰတ္ꨵ ေပꨣးေတꨁိုꨓ္ꨳယ္ꨮꨲ ꨁꨰမ္ꨵလꨰပ္ꨳတိူဝ္းတြꨓ္းမꨣး တြꨓ္ꨳတꨣꨲ ꨀူꨓ္း တꨤင္ꨲေꨀꨣꨵ ဝꨣꨳꨓꨯꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။

ꨡူးပုꨓ္းတုꨓꨯꨵ မꨓ္းပꨱꨓ္ တူင္ꨲဝူင္းꨀူꨓ္းတင္းꨀမ္ꨲꨕꨣꨲ ꨁဝ္ꨳꨟူမ္ꨳပꨣးေသ ꨟူမ္ꨳꨀꨓ္ ꨟꨱတ္းသꨤင္ꨳ ေꨀꨣꨲꨀုမ္းသြပ္ꨵꨬဝးꨓꨯꨵ ꨓꨯꨁꨣꨳ ယဝ္ꨵ။ ꨀူꨓ္းꨅိူဝ္းမီးꨓ္ꨮး ꨀမ္ꨲꨕꨣꨲꨀူꨳတီꨳတီꨳꨓꨯꨵ မီးသုꨓ္ꨲ တꨣꨲꨬꨕꨳတိုꨓ္းပꨓ္ ꨁꨤဝ္းယꨤမ္း ꨬလꨳ ꨓမ္ꨵꨀတ္ တြꨓ္ꨳတꨣꨲ-

• ထတ္းသꨤင္ꨳတူꨉ္း လြင္ꨳယူပ္ꨳယြမ္း သြပ္ꨵꨬဝး• တꨰမ္ꨳ ꨕိုꨓ္ꨳလိꨀ္ꨳ ꨀပ္းꨀꨤꨯꨲလူꨉ္ꨳ ꨕူꨳꨅ္ꨮꨵတိုဝ္း

7

• တꨰမ္ꨳထုတ္ꨲ ꨟꨤင္ꨳꨁိူင္ꨳ တီꨲꨅꨤꨯး• ꨀမ္ꨵထꨰမ္ပꨓ္ လြင္ꨳတုꨀ္းယြꨓ္း ꨕူꨳꨅ္ꨮꨵတိုဝ္းꨁဝ္• သိုပ္ꨲပိုꨓ္ꨬꨕꨳပꨓ္ ေꨁꨣꨳလီꨀꨮꨤမ္းပꨰင္း ꨡူးပုꨓ္းထု

သင္ꨅိူဝ္ꨵဝꨣꨳ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲꨁဝ္ꨳꨅ္ꨮ သူင္ꨅ္ꨮꨓိူဝ္ လြင္ꨳꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ ꨁ္ꨮꨳꨬꨓꨓမ္ꨵꨀတ္ꨵꨅူး တြꨓ္ꨳတꨣꨲေတꨟꨱတ္းꨟ္ꨮꨳ ꨡူးပုꨓ္းထု ꨁိုꨓ္ꨳယ္ꨮꨲꨀꨮꨣꨲꨓꨓ္ꨵ သိုပ္ꨲတူꨉ္းတီꨳ ꨓꨣꨳလိꨀ္ꨳ ေသ လꨱပ္ꨳꨟꨱꨓ္းတူꨉ္ꨳꨀꨮꨣꨲဝꨣꨳ ꨅꨤင္ꨳꨟꨱတ္းꨟိုဝ္ꨳ ꨁဝ္ꨳꨟူမ္ꨳꨟꨱတ္းလꨯꨳ ꨡꨓ္ဝꨣꨳ ꨓꨓ္ꨵꨁꨣꨳ။

2. ꨅိူဝ္းပြင္ꨀꨤꨓ္ ꨬလꨳ ꨀမ္ꨵထꨰမ္ပꨓ္ ꨡꨱꨓ္ꨟꨰင္း ငိုꨓ္းတြင္း ပꨱꨓ္ Canonical

ꨟူမ္ꨳဝꨣꨳ တူင္ꨲဝူင္း FLOSS ꨓꨯꨵ ꨬမးꨀုမ္းထိင္းပꨓ္ ꨡူးပုꨓ္းထုꨓꨯꨵꨓꨯေသတꨣꨵေꨀꨣꨳ ꨅိူဝ္းꨡꨓ္ပြင္ꨀꨤꨓ္ ꨬလꨳ လြင္ꨳꨀမ္ꨵထꨰမ္ ပꨓ္ ငိုꨓ္းတြင္း ꨬတꨵေꨀꨣꨳ ပꨱꨓ္ ꨟူင္းꨀꨤꨓ္ Canonical Ltd ꨡဝ္သုꨓ္ꨲတူဝ္ꨁဝ္ေသ ꨀမ္ꨵထꨰမ္ဝꨯꨵပꨓ္ꨁꨣꨳေꨡꨣꨳ။ Canonical ꨓꨯꨵ ꨁဝ္ꨬတꨲတင္ꨳမꨣး (ပꨓ္လြင္ꨳꨀမ္ꨵထꨰမ္မꨣး) မိူဝ္ꨳ 2004 ꨓꨓ္ꨵꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ လုꨀ္ꨵတီꨳ Mark Shuttleworth ꨡꨓ္ပꨱꨓ္ ꨟူင္းꨀꨤꨓ္ တီꨳမိူင္းꨡꨣꨲꨕရိꨀꨅꨤꨓ္းꨓꨓ္ꨵꨓꨯꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ ꨁဝ္ꨅိူဝ္းꨓꨯꨵ ပꨱꨓ္ꨀူꨓ္းမီးတꨤင္ꨳꨟꨓ္ꨀꨮꨤင္ꨳ ေꨀꨣꨳမုင္ꨳꨟꨓ္လꨯꨳꨁꨤဝ္းယꨤဝ္း ေသꨡမ္ꨲꨀꨣး ပꨱꨓ္ေꨀꨣꨵ ꨡꨓ္မီးꨕꨤꨯလင္ ꨡူးပုꨓ္းထု ꨓꨯေꨀꨣꨳ ဝꨣꨳလꨯꨳယူꨲꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။

Canonical ꨓꨯꨵ မꨓ္းꨡဝ္ငိုꨓ္းတြင္းေသေꨀꨣꨳ မꨓ္းပꨓ္လြင္ꨳꨀမ္ꨵထꨰမ္ပꨓ္ ꨅူိဝ္းပꨱꨓ္ ꨟူင္းꨀꨤꨓ္ ꨡꨓ္ꨅ္ꨮꨵတိုဝ္း ꨡူးပုꨓ္းထု ꨓꨯꨵꨓꨯꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ ꨅိူဝ္းလꨯꨳမꨣး ꨓမ္ꨵတြꨓ္းꨕြꨓ္းလီ မꨓ္းꨓꨓ္ꨵꨅမ္ꨵ လꨯꨳꨡဝ္ꨀꨮꨣꨲတိုဝ္းꨀꨮꨣꨲꨅ္ꨮꨵ တြꨓ္ꨳတꨣꨲေတꨁူင္သꨤင္ꨳ ꨀုမ္းထိင္း ꨓင္ꨲꨟိုဝ္ ꨡူးပုꨓ္းထုꨓꨯꨵ ေပꨣးေတꨁိုꨓ္ꨳယ္ꨮꨲမꨣးꨓꨓ္ꨵꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ ꨓꨣꨳꨀꨤꨓ္ꨡꨓ္ꨁဝ္ ꨀုမ္းထိင္းပꨓ္ ꨡူးပုꨓ္းထုꨓꨯꨵ မꨓ္းဝꨯꨵꨓင္ꨲ ပꨣꨳတ္ꨮꨳꨓꨯꨵꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။

• ꨟူꨀ္းလိူꨓ္ꨓိုင္ꨳပြꨀ္ꨳ ꨁဝ္ပိုꨓ္ꨬꨕꨳꨡြꨀ္ꨳပꨓ္ ꨡူးပုꨓ္းထု ပိူဝ္းသ်ိꨓ္း (Ver-sion) ꨡꨓ္မ္ꨮꨲ

• ꨁဝ္ꨳꨟူမ္ꨳꨟꨱတ္းသꨤင္ꨳ တြꨓ္ꨳတꨣꨲ ပꨤꨯးꨟူမ္ꨲလူမ္ꨳ (Security),• ꨟꨱတ္းဝꨯꨵပꨓ္ ငဝ္ꨳပိုꨓ္ꨬꨕ (Hosting Server) တြꨓ္ꨳတꨣꨲ တူင္ꨲဝူင္း

ꨡူးပုꨓ္းထု တီꨳꨓိူဝ္ ꨡိꨓ္ꨲထိူဝ္ꨲꨓꨰတ္ꨵ

UBUNTU : BEGINNER’S GUIDE

8

• ꨟူင္းꨀꨤꨓ္ငဝ္ꨳꨅုိင္ꨳꨁဝ္ ပꨀ္းဝꨯꨵတီꨳ လꨤꨓ္ꨲတꨤꨓ္ꨲ (London)၊ ꨀူꨉ္းꨀꨣꨳဝꨣꨳ တီꨳမိူင္း ꨁေꨓꨲတိူဝ္ꨲ (Canada), မိူင္းယူꨲꨡꨰတ္ꨵ (US) ꨬလꨳ မိူင္းထꨤꨯꨵ ဝꨤꨓ္ꨳ (Taiwan) ꨅိူဝ္းꨓꨯꨵေꨀꨣꨳ ပꨀ္းသဝ္းဝꨯꨵယူꨲ။

UBUNTU : SHAN LOCO TEAM

2.5 ydlifOmif;tlof,tSwf. tl:ykef:xk

(The Ubuntu Operating System)

ꨅြမ္းꨓင္ꨲ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ မုင္ꨳမြင္း ယ္ꨮꨲယ္ꨮꨲလူင္လူင္ေသ လꨱပ္ꨳꨟꨱꨓ္းꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ တီꨳꨡူးပုꨓ္းထုꨓꨯꨵ မꨓ္းမီးꨓမ္ꨓꨣꨲꨓꨣꨲ။ ꨀူꨉ္းꨀꨣꨳဝꨣꨳ ꨡꨓ္မꨓ္းလꨤꨀ္ꨲလꨤꨯး မီးꨅိုဝ္ꨳ သꨱင္ꨬတꨵေꨀꨣꨳ ꨀြပ္ꨳမꨓ္းပꨱꨓ္ ပိူင္ꨳသꨤင္ꨳꨡူဝ္ꨲꨡꨰတ္ꨲ တꨣꨲ ꨁြမ္ꨲꨕိဝ္းတူိဝ္ꨲꨓꨓ္ꨵ ꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ ေပꨣးꨡဝ္ ေꨁꨣꨳꨀꨮꨤမ္း သꨤင္းသꨤင္းလꨤင္းလꨤင္းလꨤတ္ꨳꨬတꨵ ꨡꨓ္ပꨱꨓ္ ပိူင္ꨳသꨤင္ꨳ ꨡူဝ္ꨲꨡꨰတ္ꨵ (Operating System - OS) ꨡꨓ္ဝꨣꨳꨓꨯꨵ မꨓ္းပꨱꨓ္ သြပ္ꨵꨬဝး တꨣꨲေတꨀပ္းသိုပ္ꨲ ꨀြင္ꨵꨀꨤꨯꨲ ꨟꨱတ္းꨀꨤꨓ္ꨳလꨯꨳꨅြမ္း ꨅူိဝ္းပꨱꨓ္ꨁိူင္ꨳꨁူဝ္းꨁြမ္ꨲꨕိဝ္း တိူဝ္ꨲ ꨀူꨉ္းꨓင္ꨲꨀဝ္ꨲ။ ေပꨣးꨓꨓ္ꨵ ꨡူးပုꨓ္းထုꨅမ္ꨵ ꨀꨮꨣꨲပꨰꨀ္ꨲပိူင္ꨳꨀꨓ္တꨤင္း ပိူင္ꨳသꨤင္ꨳ ꨡူဝ္ꨲꨡꨰတ္ꨵ ꨡꨓ္မီးꨅဝ္ꨳꨁြင္၊ ꨡꨓ္လꨯꨳ သိုဝ္ꨵꨡဝ္ꨓꨓ္ꨵသင္လꨣꨲꨓꨯ မꨓ္းေꨀꨣꨳ မိူꨓ္တꨤင္း ပိူင္သꨤင္ꨳꨡူဝ္ꨲꨡꨰတ္ꨵ FLOSS တꨤင္ꨅိူဝ္းꨓင္ꨲꨀဝ္ꨲ။ ꨀြပ္ꨳပိူဝ္ꨳမꨓ္းꨅ္ꨮꨵ ဝꨯꨵ Linux Kernal ꨡꨓ္ဝꨣꨳꨓꨓ္ꨵꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။

Linux: တူဝ္လိꨀ္ꨳေꨁꨣꨳꨀꨮꨤမ္ꨳ ‘L’ ꨡꨓ္လီလꨯꨳꨀူဝ္ ꨡꨓ္လီလꨯꨳမꨯꨳꨅ္ꨮ

ꨟူမ္ꨳဝꨣꨳꨓꨓ္ေꨀꨣꨳ ယꨣꨲေပမꨯꨳꨅ္ꨮသင္။ တြꨓ္ꨳတꨣꨲေတꨅ္ꨮꨵ ꨡူးပုꨓ္းတုꨓꨯꨵ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ ꨡမ္ꨲတꨤပ္ꨳလူဝ္ꨲပြင္ꨳဝꨣꨳ Linux ꨓꨯꨵ မꨓ္းပꨱꨓ္ꨡီꨳသင္၊ ꨡမ္ꨲတꨤပ္ꨲလူဝ္ꨲပꨱꨓ္ ꨕူꨳတꨰမ္ꨳ ꨕရူဝ္ꨁရꨰမ္ေꨀꨣꨵꨓိုင္ꨳ။ ꨀူꨉ္းꨀꨣꨳဝꨣꨳ ေပꨣးꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲꨁဝ္ꨳꨅ္ꨮ ꨓိူဝ္ꨀꨤꨓ္ꨟꨱꨓ္းꨓꨯ ꨬတꨵေꨀꨣꨳ သိုပ္ꨲလꨱပ္ꨳꨟꨱꨓ္းꨀꨮꨣꨲတူꨉ္း လြင္ꨳꨀြင္ꨵꨀꨤꨯꨀပ္းသိုပ္ꨲꨀꨓ္ ꨓ္ꨮးꨬꨀꨳ Ubuntu ꨬလꨳ Linux ꨓꨓ္ꨵꨁꨣꨳ။ သိုပ္ꨲလူꨀꨮꨣꨲ တြꨓ္ꨳပꨣꨳတ္ꨮꨳꨓꨯꨵတူꨉ္းꨁꨣꨳꨬလꨳ။ မꨓ္းေတငꨤꨯꨳလူမ္ꨅ္ꨮလိူဝ္ေသ ꨡꨓ္ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ ဝူꨓ္ꨵဝꨯꨵꨓꨓ္ꨵꨀြꨓ္ꨲေꨡꨣꨳ။

9

UBUNTU : BEGINNER’S GUIDE

Linux Kernel ꨡꨓ္ဝꨣꨳꨓꨯꨵ မꨓ္းပꨱꨓ္ꨡီꨳသင္?

Kernel ꨡꨓ္ဝꨣꨳꨓꨯꨵ မꨓ္းပꨱꨓ္ တြꨓ္ꨳꨡꨓ္လမ္ꨲလြင္ꨳငဝ္ꨳꨅိုင္ꨳ တြꨓ္ꨳတꨣꨲ ပိူင္သꨤင္ꨳ ꨡူဝ္ꨲꨡꨰတ္ꨵတꨤင္းမူတ္းꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ မꨓ္းꨓꨯꨵ ꨟꨱတ္းမိူꨓ္ꨓင္ꨲ ꨕူꨳꨀပ္းသိုပ္ꨲပꨓ္ ꨓ္ꨮးꨬꨀꨳ သြပ္ꨵꨬဝး (Software) ꨬလꨳ ꨁိူင္ꨳ (Hardware) ꨓꨯꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ Kernel ꨡꨓ္ဝꨣꨳꨓꨯꨵ မꨓ္းꨅုꨀ္းမꨓ္ꨳꨟင္းမꨓ္းေꨁꨣေꨁꨣ။ မꨓ္းꨡမ္ꨲꨅ္ꨮꨳ ပိူင္သꨤင္ꨳꨡူဝ္ꨲꨡꨰတ္ꨵ (Oper-ating System)။ ꨀူꨉ္းꨀꨣꨳဝꨣꨳ ေꨁꨣꨳꨅီꨵသင္ ꨁြမ္ꨲꨕိဝ္းတိူဝ္ꨲ ꨡꨓ္ေတꨀပ္းသိုပ္ꨲ ꨀြင္ꨵꨀꨤꨯꨀꨓ္တꨤင္း သြပ္ꨵꨬဝးꨡꨰပ္ꨲꨕရီꨲꨁိူဝ္းသ်ိꨓ္း ꨬလꨳ ꨁိူင္ꨳ (Hardware ) ꨡꨓ္ေတ ꨁိုင္ပြင္ꨳꨟꨱတ္းသꨤင္ꨳꨀꨮꨣꨲ ပꨓ္ေꨁꨣꨳမုꨓ္းꨟဝ္း တꨤင္းသꨱင္ꨳꨓꨯꨵေꨀꨣꨳ လꨯꨳပိုင္ꨳꨡိင္ꨓူိဝ္ မꨓ္း ꨟꨤမ္ꨵꨓမ္ယဝ္ꨵ။

ꨡꨓ္ပꨱꨓ္ Linux kernel ꨓꨯꨵ မꨓ္းꨅ္ꨮꨵတီꨳ ပိူင္သꨤင္ꨳꨡူဝ္ꨲꨡꨰတ္ꨵ FLOSS ꨀမ္ꨵꨓမ္ ꨓမ္ယဝ္ꨵ။ မိူꨓ္ꨓင္ꨲ ꨡူးပုꨓ္းထု ꨓꨓ္ꨵꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ မꨓ္းလꨯꨳပိုꨓ္ꨡြꨀ္ꨲ ꨅြမ္းꨓင္ꨲ ꨁꨰပ္းမ္ꨮ GNU General Public License ꨓꨓ္ꨵꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ ꨟꨱတ္းသင္ꨬလꨳ လꨯꨳꨟြင္ꨵ ‘Linxu’ ꨓꨯꨵ ယြꨓ္ꨵပိူဝ္ꨳဝꨣꨳ ေꨀꨣꨵꨡꨓ္ပꨱꨓ္ ꨕူꨳတꨰမ္ꨳ ꨕရူဝ္ꨁရꨰမ္ ꨡꨓ္လꨯꨳꨅုိဝ္ꨳဝꨣꨳ Linus Torvalds ꨓꨓ္ꨵ မꨓ္းေꨀꨣꨵ ꨬတꨲေꨀꨣꨲသꨤင္ꨳမꨣးမိူဝ္ꨳ 1991 ꨓꨓ္ꨵꨓꨯꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ ꨡꨓ္ေတလꨯꨳယုမ္ꨲယမ္ဝꨯꨵꨬတꨵေꨀꨣꨳ -

• Linux ꨓꨯꨵ မꨓ္းꨡမ္ꨲꨅ္ꨮꨳ ꨓꨣꨳꨀꨤꨓ္• ꨡမ္ꨲမီးꨕ္ꨮပိူင္ꨲ Linux• Ubuntu ꨓꨯꨵေꨀꨣꨳꨡမ္ꨲꨅ္ꨮꨳ Linux

Ubuntu ꨬလꨳတင္း Linux ꨓꨯꨵ ꨁဝ္ꨟꨱတ္းꨟိုဝ္ေသ ꨀြင္ꨵꨀꨤꨯꨲꨀꨓ္?

Ubuntu ꨓꨯꨵပꨱꨓ္ ပိူင္သꨤင္ꨳꨡူဝ္ꨡꨰတ္ꨵ FLOSS ꨡꨓ္ꨅ္ꨮꨵဝꨯꨵ Linux kernel ။ ေပꨣးꨁ္ꨮꨳလꨤတ္ꨳ ꨟ္ꨮꨳမꨓ္းသꨤင္းလꨤင္းေသꨓꨯꨵ ꨬတꨵေꨀꨣꨳ Linux ꨓꨯꨵ မꨓ္းပꨱꨓ္ တြꨓ္ꨳ ꨡြꨓ္ꨲꨡꨓ္ꨓိုင္ꨳ ꨓ္ꨮးꨀꨣꨳ ꨅိူဝ္းꨡꨓ္ပꨣးꨓ္ꨮး Ubuntu ꨓꨓ္ꨵꨀူꨉ္ꨳ။

10

UBUNTU : SHAN LOCO TEAM

2.6 bgef.ydlof;Oifsv; vh;q[. tl:ykef:xk ?

ꨟꨱတ္းသင္ꨬလꨳ ꨅ္ꨮꨵ ꨡူးပုꨓ္းထုꨓꨯ တီꨳꨓꨯꨳꨓꨯꨵ မꨓ္းမီးလြင္ꨳတꨤင္းမꨓ္းယူꨲတꨤင္းꨓမ္။ ꨓ္ꨮးꨀꨣꨳꨅိူဝ္းꨓꨓ္ꨵ ꨁꨣꨳꨟဝ္းေတꨬꨓ ꨅိူဝ္းꨡꨓ္လမ္ꨲလြင္ꨳမꨓ္းꨓꨓ္ꨵꨀꨮꨣꨲꨁꨣꨳ။

• ꨀြပ္ꨳမꨓ္း လြတ္ꨳလꨰဝ္း ꨬလꨳ မꨓ္းပꨱꨓ္ ꨡူဝ္းပꨰꨓ္းသူတ္ꨵ (Open Source), ꨡꨓ္လꨯꨳသꨱင္ꨳꨀꨣꨳသꨱင္ꨳꨟူဝ္သင္ေသ သိုပ္ꨲꨬꨕꨳတိုꨓ္းပꨓ္လꨯꨳ ꨁူတ္ꨵ (Code) မꨓ္း၊ သိုပ္ꨲꨬꨕꨳတိုꨓ္းပꨓ္လꨯꨳ လြင္ꨳꨁတ္းꨅ္ꨮ၊ သိုပ္ꨲꨬꨕꨳ တိုꨓ္းပꨓ္လꨯꨳ ငဝ္ꨳပꨀ္းပိူင္ (Principles)

• ꨀြပ္ꨳမꨓ္းꨅ္ꨮꨵငꨤꨯꨳငꨰမ္ꨳ၊ တြꨓ္ꨳတꨣꨲ ေတꨅꨤမ္းတူꨉ္းေꨀꨣꨳလီ တြꨓ္ꨳတꨣꨲေတ ꨡူꨓ္းသ္ꨮꨲေꨀꨣꨳလီ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ ꨡမ္ꨲတꨤပ္ꨲလူဝ္ꨲ ပꨱꨓ္ꨕူꨳꨀတ္ꨵꨁꨰꨓ္ꨲ ေꨀꨣꨳꨓိုင္ꨳ ေꨀꨣꨳꨟꨱတ္းလꨯꨳယဝ္ꨵ။

• မꨓ္းꨟꨤင္ꨳလီ၊ မꨓ္းလဝ္းꨓုတ္းလီ၊ မꨓ္းမီးꨕꨤင္ꨳꨟꨤင္ꨳꨁꨰမ္ꨵ၊ ေပꨣးꨁ္ꨮꨳꨟူꨵ လြင္ꨳꨁꨰမ္ꨵမꨓ္း သိုပ္ꨲလꨱပ္ꨳꨟꨱꨓ္းꨀꨮꨣꨲတီꨳ ꨡြင္ꨳတီꨳ ꨓꨣꨳ ꨁြမ္ꨳꨕိဝ္းတိူဝ္ꨲ ယူꨲꨓီꨲတီꨳ (တူꨉ္းတီꨳꨓꨣꨳလိꨀ္ꨳ ꩁ) ꨓꨓ္ꨵꨁꨣꨳ။

• မꨓ္း မꨓ္ꨳꨀိုမ္းေသ ဝꨯးꨟꨰင္းꨓꨣꨲ၊ တြꨓ္ꨳတꨣꨲ ပိုတ္ꨲꨁြမ္ꨲꨕိဝ္းတိူဝ္ꨲꨓꨯꨵ မꨓ္းꨀူꨉ္း ꨡဝ္ꨁꨤဝ္းယꨤမ္း ပꨣꨳတ္ꨮꨳꨓိုင္ꨳမꨱတ္ꨵꨀူꨉ္း။

• မꨓ္းꨡမ္ꨲမီး မူင္ꨳမꨰင္း ယ္ꨮꨲယ္ꨮꨲလူင္လူင္၊ ꨅူိဝ္းပꨱꨓ္ မူင္ꨳမꨰင္း ဝိꨓ္းတူဝ္း ꨡꨓ္ꨅꨤင္ꨳယꨣꨵꨁြမ္း လူꨵလꨰဝ္ꨓꨓ္ꨵ မꨓ္းꨡမ္ꨲꨅꨤင္ꨳ မꨣးꨀဝ္းယꨣꨵတီꨳ ꨡူးပုꨓ္းထု။ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲꨅꨤင္ꨳ ꨟꨱတ္းမြꨓ္းမြꨓ္းေတꨣꨲ ꨕိဝ္ꨓꨣꨳသြမ္ꨲ (Blue Screens of Death!) ꨓꨓ္ꨵ။

• မꨓ္းပꨱꨓ္ ꨡꨤပ္ꨵတိꨀ္ꨵ၊ လုꨀ္ꨵတီꨳ ꨟူင္းꨀꨤꨓ္ Canonical ေသေꨀꨣꨳ ပိုꨓ္ꨬꨕꨳꨡြꨀ္ꨲပꨓ္ ပိူဝ္းသ်ိꨓ္းꨡူးပုꨓ္းထု ꨡꨓ္မ္ꨮꨲ ꨓ္ꨮး ꨁꨤဝ္းတꨤင္း ꨟူꨀ္း လိူꨓ္ꨓိုင္ꨳပြꨀ္ꨳ။ ꨡꨓ္ꨓꨯꨵေꨀꨣꨳ ꨅꨤင္ꨳꨟꨱတ္းꨡꨤပ္ꨵတိꨀ္ꨵ ꨡမ္ꨲလꨯꨳပꨓ္ ꨀꨣꨳပꨓ္ꨟူဝ္သင္။

• မꨓ္းပꨓ္ လြင္ꨳꨀမ္ꨵထꨰမ္၊ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲꨅꨤင္ꨳꨡဝ္ ꨅꨤင္ꨳလꨯꨳ လြင္ꨳꨀမ္ꨵထꨰမ္ ꨬလꨳ လြင္ꨳတꨤင္းꨁ္ꨮꨳꨅ္ꨮ တီꨳတူင္ꨲဝူင္း FLOSS ꨬလꨳ Canonical။

• ꨡꨓ္္ꨅိူဝ္း ယ္ꨮꨲယ္ꨮꨲလူင္လူင္ေꨀꨣꨳ ေတသိုပ္ꨲမꨣးထꨰင္ꨳယူꨲတꨤင္းꨓမ္။

11

UBUNTU : BEGINNER’S GUIDE

3. vgif;ydkefsz;tguf, tl:ykef:xk (Ubuntu Release)

3.1 rmhtguf,ydlof:OBdef: tl:ykef:xk

Canonical ꨓꨯꨵ ꨁဝ္ပိုꨓ္ꨬꨕꨳꨡြꨀ္ꨲပꨓ္ ပိူဝ္းသ်ိꨓ္း ꨡူးပုꨓ္းထု ꨡꨓ္မ္ꨮꨲꨓꨯꨵ ꨟူꨀ္းလိူꨓ္ ꨓိုင္ꨳပြꨀ္ꨳ။ တီꨳꨓ္ꨮးလူိꨓ္ April ꨬလꨳ October။ Ubuntu ꨡꨓ္္လ္ꨮ ꨡြꨀ္ꨲမꨣးေꨀꨣꨳ မꨓ္းပꨣး မꨤꨯꨡြꨀ္ꨲ ꨡꨓ္ပꨱꨓ္ မꨤꨯပီ ꨬလꨳ မꨤꨯလိူꨓ္။ မိူꨓ္ꨓင္ꨲ ꨕိုꨓ္ꨀꨰမ္ ꨡꨓ္ꨟဝ္းꨁꨣꨳ ꨡုပ္ꨲꨡူဝ္းꨀꨓ္ ယꨤမ္းလꨱဝ္ꨓꨯꨵ ꨡꨓ္ꨡြꨀ္ꨲꨀမ္းလိုꨓ္းသုတ္းမꨓ္းꨓꨯꨵပꨱꨓ္ 12.10 ꨡꨓ္ ပိုꨓ္ꨡြꨀ္ꨲမိူဝ္ꨳ လိူꨓ္ ꨡြꨀ္ꨲထူဝ္ꨲပိူဝ္ꨲ 2012။ ꨡူးပုꨓ္းထု ꨡꨓ္ေတသိုပ္ꨲပိုꨓ္ ꨡြꨀ္ꨲ မꨣးထꨰင္ꨳꨬတꨵေꨀꨣꨳ ေတပꨱꨓ္ 13.04 ꨓꨯꨬလꨳ မꨓ္းေတ ꨡြꨀ္ꨲမꨣး ေပꨣး လိူꨓ္ April 2013 ꨓꨓ္ꨵꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ ယဝ္ꨵေꨀꨣꨳ ေပꨣးထိုင္လိူꨓ္ October 2013 မꨣး ေတꨁုိꨓ္းꨡြꨀ္ꨲ မꨯꨤ 13.10 ထꨰင္ꨳꨓꨯꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ သိုပ္ꨲꨀꨮꨣꨲ သိုပ္ꨲꨀꨮꨣꨲ ေတꨡြꨀ္ꨲမꨣး ꨅိူင္ꨵꨓꨯꨀူꨉ္းꨓင္ꨲꨀဝ္ꨲ။

3.2 qdkof;clwf. tl:ykef:xk (Ubuntu Code Names)

3.3 vgif;ySuf,ydlif; Normal Release sv;wif:

Long Term Support Release

လိူဝ္ေသ မꨯꨤꨡြꨀ္ꨲမꨓ္းꨓꨓ္ꨵꨡမ္ꨲꨀꨣး ေပꨣးပိုꨓ္ꨬလꨳ ꨡူးပုꨓ္းထုꨡြꨀ္ꨲမꨣးꨓꨯꨵ ꨁဝ္ပꨓ္ ပꨣး ꨅိုဝ္ꨳꨁူတ္ꨵ တꨤင္ꨅိူဝ္းထꨰင္ꨳꨀြꨓ္ꨲ ꨁꨣꨳေꨡꨣꨳ။ ပꨱꨓ္ꨓင္ꨲ ꨅိုဝ္ꨳတူဝ္သတ္းꨬလꨳ ဝိသꨱတ္ꨲမꨓ္းꨓꨓ္ꨵꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ မိူꨓ္ꨓင္ꨲ ꨅုိဝ္ꨳꨁူတ္ꨵ (Code Name) တြꨓ္ꨳ တꨣꨲ ꨡူးပုꨓ္းထု 11.10 ꨓꨯꨵ မꨓ္းပꨱꨓ္ Oneiric Ocelot; တြꨓ္ꨳတꨣꨲ 12.04 ꨓꨯꨵ မꨓ္းပꨱꨓ္ Precise Panoglin ꨅꨀꨮꨣꨲ ꨅူိဝ္းꨓꨯꨵꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ လꨤꨯးပꨓ္ꨅိုဝ္ꨳ ꨁဝ္ꨬတꨵေꨀꨣꨳ ေပꨣးတူဝ္တꨤင္းꨓꨣꨳမꨓ္းပꨱꨓ္ ‘P’ ꨓꨯေꨀꨣꨳ တူဝ္တꨤင္းလင္မꨓ္းေꨀꨣꨳ ပꨱꨓ္ ‘P’ ေပꨣးတူဝ္တꨤင္းꨓꨣꨳမꨓ္းပꨱꨓ္ ‘m’ ꨓꨯေꨀꨣꨳ တူဝ္တꨤင္းလင္မꨓ္းေꨀꨣꨳပꨱꨓ္ ‘m’။ Natty Narwhal, Marine Mammals ꨅꨀꨮꨣꨲ ꨅိူဝ္းꨓꨓ္ꨵꨁꨣꨳ။ သꨱꨓ္ꨳမꨤꨯ ပိူဝ္းသ်ိꨓ္းꨡူးပုꨓ္းတု ꨬလꨳ ꨅိုဝ္ꨳꨁူတ္ꨵ မꨓ္း ꨁꨣꨳꨟဝ္းပꨓ္ဝꨯꨵ ꨅြမ္းꨓင္ꨲ ပꨣꨳတ္ꨮꨳꨓꨓ္ꨵ ယူꨲꨁꨣꨳ။

ꨡꨓ္ပꨱꨓ္ လꨯꨤးꨟꨱတ္းသꨤင္ꨳ ꨁိုꨀ္ꨵတြꨓ္း ꨡူးပုꨓ္းထု ꨡꨓ္ꨓိုင္ꨳ (ꨓ္ꨮးꨀꨣꨳ မီးတꨤင္းꨓမ္) ꨓꨯꨵ ꨁဝ္ပꨓ္လြင္ꨳꨀမ္ꨵထꨰမ္ ꨓ္ꨮးꨁꨤဝ္း ယꨤမ္း ꨡꨓ္မꨀ္းမꨓ္ꨳဝꨯꨵꨓꨓ္ꨵ ꨓꨯꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။

12

UBUNTU : SHAN LOCO TEAM

ꨟူꨀ္းလိူꨓ္ ꨓိုင္ꨳပြꨀ္ꨳ ꨁဝ္ပိုꨓ္ꨡြꨀ္ꨲ ပိူဝ္းသ်ိꨓ္း ပိူင္သꨤင္ꨳꨡူဝ္ꨲꨡꨰတ္ꨵ ꨡꨓ္မ္ꨮꨲ ေသေꨀꨣꨳ လုꨀ္ꨵတီꨳ ꨁြမ္ꨲပꨓီꨲ Canonical ꨀမ္ꨵထꨰမ္ပꨓ္ လြင္ꨳꨀမ္ꨵထꨰမ္ ꨓ္ꨮးꨁꨤဝ္းတꨤင္း 18 လိူꨓ္ဝꨣꨳꨓꨯꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ ꨡꨓ္ပꨱꨓ္ မꨤꨯꨡြꨀ္ꨲ ပိူဝ္းသ်ိꨓ္းမꨓ္းꨬတꨵေꨀꨣꨳ မꨓ္းမꨤꨯထိုင္ ꨁꨤဝ္းယꨤမ္းမꨓ္းေတလꨯꨳꨡြꨀ္ꨲ (normal releases) ꨓꨓ္ꨵꨀူꨉ္း။

လိူဝ္ေသ normal releases ꨓꨓ္ꨵꨀူꨉ္းꨡမ္ꨲꨀꨣး Canonical ꨓꨯꨵ ꨁဝ္ꨁိူင္ပြင္ Long Term Support (LTS) ꨡꨓ္ဝꨣꨳꨓꨓ္ꨵ ေသေꨀꨣꨳ ပိုꨓ္ꨡြꨀ္ꨲ ပိူဝ္းသ်ိꨓ္း ꨡူးပုꨓ္းထု ထꨰင္ꨳꨀြꨓ္ꨲေꨡꨣꨳ။ ꨓꨓ္ꨵꨬတꨵ ꨁꨰꨓ္ꨳꨀꨓ္ သြင္ပီꨓိုင္ꨳပြꨀ္ꨳေသ လြင္ꨳꨀမ္ꨵထꨰမ္ မꨓ္းꨀꨯꨵ ပꨓ္ဝꨯꨵ တꨣꨲသꨤမ္ပီꨓꨯꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ ꨡꨓ္ပꨱꨓ္ ꨡူးပုꨓ္းထု ပိူဝ္းသ်ိꨓ္း 12.04 ꨓꨯꨵေꨀꨣꨳပꨱꨓ္ Long Term Support (LTS) ꨓင္ꨲꨀဝ္ꨲ။

Version Code Name Release Date Supported Until

4.10 Warty Warthog October 2004 April 2006

5.04 Hoary Hedgehog April 2005 October 2006

5.10 Breezy Badger October 2005 April 2007

6.06 LTS Dapper Drake June 2006 July 2009

6.10 Edgy Eft October 2006 April 2008

7.04 Feisty Fawn April 2007 October 2008

7.10 Gutsy Gibbon October 2007 April 2009

8.04 LTS Hardy Heron April 2008 May 2011

8.10 Intrepid Ibex October 2008 April 2010

9.04 Jaunty Jackalope April 2009 October 2010

9.10 Karmic Koala October 2009 April 2011

13

10.04 LTS Lucid Lynx April 2010 April 2013

10.10 Maverick Meerkat October 2010 April 2012

11.04 Natty Narwhal April 2011 October 2012

11.10 Oneiric Ocelot October 2011 April 2013

12.04 LTS Precise Pangolin April 2012 April 2017

UBUNTU : BEGINNER’S GUIDE

လြꨀ္းသꨱꨓ္ꨳ 1.0 – ပိူဝ္းသ်ိꨓ္းꨬလꨳ ꨅိုဝ္ꨳꨁူတ္ꨵ ꨡူးပုꨓ္းထု

14

UBUNTU : SHAN LOCO TEAM

4. tlef:O[, tl:ykef:xk (Installing Ubuntu)

တြꨓ္ꨳတꨣꨲေတꨡူꨓ္း ꨡူးပုꨓ္းထု သ္ꨮꨲတီꨳꨓိူဝ္ ꨁြမ္ꨲꨕိဝ္းတိူဝ္ꨲꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲꨓꨯꨵ မꨓ္းမီးလြꨀ္းလꨯꨤးပꨰꨀ္ꨳပိူင္ꨳꨀꨓ္ သꨤမ္လꨤꨯး။

လူတ္ꨲလူင္း ꨬလꨳ ꨡူꨓ္းသ္ꨮꨲ ꨡူးပုꨓ္းထု

ꨀꨤꨓ္လိူꨀ္ꨳ ꨡꨓ္ꨓꨯꨵꨬတꨵေꨀꨣꨳ မꨓ္းေတꨡဝ္ ꨡူးပုꨓ္းထု ꨓꨯꨵ မꨣးတꨰꨓ္းတꨤင္သ္ꨮꨲတီꨳ ပိူင္ꨳသꨤင္ꨳꨡူဝ္ꨲꨡꨰတ္ꨵ (Operating System) ꨡꨓ္ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ ꨅ္ꨮꨵယူꨲယꨤမ္းလꨱဝ္ ꨓꨯꨵꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ ꨀꨤꨓ္ꨡူꨓ္းသ္ꨮꨲတꨱမ္ထူꨓ္ꨳꨓꨯꨵ မꨓ္းေတꨬတꨲ ꨟꨱတ္းပꨓ္ꨟ္ꨮꨳ ꨁြမ္ꨲꨕိဝ္း တိူဝ္ꨲ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ ဝꨯးေသꨡမ္ꨲꨀꨣး ေတꨟꨱတ္းပꨓ္ ꨟ္ꨮꨳꨁြမ္ꨲꨕိဝ္းတိူဝ္ꨲ ေပꨣးလီꨅ္ꨮꨵ လဝ္းꨓုတ္း ꨅုတ္းလုတ္းလီꨓꨯꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ ꨀူꨉ္းꨀꨣꨳဝꨣꨳ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲေတလꨯꨳ ꨕြမ္ꨵပꨓ္ ꨀꨮꨤမ္းမꨓ္ꨳဝꨣꨳ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲေတꨀြင္လင္ပꨯꨲယꨤင္ꨳ ꨕꨤတ္ꨲပꨰတ္ꨳ ပိူင္ꨳသꨤင္ꨳꨡူဝ္ꨲꨡꨰတ္ꨵ ꨡꨓ္ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲꨅ္ꨮꨵဝꨯꨵ ꨡꨓ္ꨀဝ္ꨲꨀဝ္ꨲꨓꨓ္ꨵꨓꨯꨁꨣꨳေꨡꨣꨳ။ ေပꨣးꨁ္ꨮꨳတူꨉ္း လꨯꨤးꨡူꨓ္းသ္ꨮꨲ ꨅꨓ္ꨵ ေတꨣꨲ ꨅꨓ္ꨵꨓꨯꨬတꨵေꨀꨣꨳ သိုပ္ꨲꨀꨮꨣꨲလꨱပ္ꨳꨟꨱꨓ္း တီꨳ -

http://www.ubuntu.com/download/ubuntu/download

ေပꨣးꨅ္ꨮꨵ လြꨀ္းလꨯꨤးꨓꨯꨵꨓꨯ ꨡꨓ္ေတလꨯꨳ ꨕꨤင္ꨵဝꨯꨵေတꨵ လြꨀ္းလꨯꨤးꨓꨯꨵ မꨓ္းꨅꨤင္ꨳ ေꨀꨣꨳသꨤင္ꨳꨟꨱတ္းပꨱꨓ္ dual-boot ꨡꨓ္ꨅ္ꨮꨵ ပိူင္သꨤင္ꨳꨡူဝ္ꨲꨡꨰတ္ꨵ သြင္ꨡꨓ္ꨅြမ္း ꨀꨓ္ꨓꨓ္ꨵꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ ꨀူꨉ္းꨀꨣꨳ တီꨳꨓꨯꨵꨬတꨵေꨀꨣꨳ ꨟဝ္းꨁꨣꨳေတလꨯꨳမီး ပိုꨓ္ꨵထꨤꨓ္ꨵပꨤꨯးꨟူꨵ ꨡꨓ္ꨀပ္းꨀꨤꨯꨲလူꨉ္ꨳ ꨟꨱတ္းꨡြင္ꨳꨁြင္ꨵ Hard disk ꨡꨓ္ပꨱꨓ္ (Partitioning) ꨓꨓ္ꨵꨁꨣꨳ။ သိုပ္ꨲလူတူꨉ္း ꨡꨓ္ ပꨱꨓ္လြꨀ္းလꨯꨤး ꨡꨓ္ေတ ငꨤꨯꨳငꨰမ္ꨳ လိူဝ္ေသꨓꨯꨵꨀြꨓ္ꨲꨁꨣꨳꨬလꨳ။

4.1 wgef;wj,awtlef:O[, tl:ykef:xkeh. rD:vguf:vhm:ySuf,ydlif;vmhydlif

ꨁတ္းꨅ္ꨮꨅ္ꨮꨵတူꨉ္း တီꨳꨓိူဝ္ ꨁꨰပ္း CD ꨡမ္ꨲꨓꨓ္ ယူꨲꨡꨰတ္ꨵပီꨲ USB Stick

လြꨀ္းလꨯꨤးꨓꨯꨵꨬတꨵေꨀꨣꨳ မꨓ္းေတꨟ္ꨮꨳꨟဝ္းမီးသုꨓ္ꨲꨅ္ꨮꨵ တꨣꨲေတမူꨓ္ꨵꨬမးꨀုမ္းꨁိုꨓ္း ပိူင္သꨤင္ꨳꨡူဝ္ꨲꨡꨰတ္ꨵ ꨡꨓ္ꨟဝ္းꨅ္ꨮꨵယူꨲ ယꨤမ္းလꨱဝ္ꨓꨯꨵꨓꨯꨁꨣꨳေꨡꨣꨳ။ တီꨳလြꨀ္းလꨯꨤးꨓꨯꨵ

15

မꨓ္းေတꨅꨤင္ꨳ ꨅ္ꨮꨵꨡူးပုꨓ္းထု တီꨳꨓိူဝ္ꨁိူင္ꨳ ꨡꨓ္ꨅုꨀ္းမꨓ္ꨳꨟင္းꨀူꨉ္း မꨓ္းလꨯꨳ (မိူꨓ္ꨓင္ꨲ ꨁꨰပ္း CD ꨡမ္ꨲꨓꨓ္ USB Stick) ꨅꨀꨮꨣꨲꨅိူဝ္းꨓꨓ္ꨵꨁꨣꨳေꨡꨣꨳ။ သင္ေတꨅ္ꨮꨵ လြꨀ္းလꨯꨤးꨓꨯꨵေꨀꨣꨳ ꨟူꨵမꨓ္းေတယြꨓ္း ꨀꨮꨤမ္းမꨓ္ꨳꨕြမ္ꨵ တီးꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲꨬလꨳ တီꨳꨁြမ္းꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲꨓꨓ္ꨵယူꨲ။ ꨀူꨉ္းꨀꨣꨳဝꨣꨳ ေပꨣးꨅ္ꨮꨵလြꨀ္းလꨯꨤးꨓꨯꨵꨬတꨵ ꨓမ္ꨵꨅ္ꨮꨵ လြင္ꨳꨟꨱတ္းꨀꨤꨓ္ ꨡူးပုꨓ္းထုꨬတꨵေꨀꨣꨳ မꨓ္းေတꨅꨤင္ꨳ ယြမ္းလူင္းꨀꨮꨣꨲꨡိတ္းꨓိုင္ꨳ။ မꨓ္းေတꨡမ္ꨲေပꨣးဝꨯးထꨤꨓ္ꨲ ꨟဝ္းꨡူꨓ္းသ္ꨮꨲ ꨓ္ꨮးꨁြမ္ꨲꨕိဝ္းတူိဝ္ꨲꨟဝ္းေသ ꨅ္ꨮꨵꨓꨓ္ꨵꨁꨣꨳ။ ေပꨣးꨁ္ꨮꨳတူꨉ္း လꨯꨤးꨡူꨓ္းသ္ꨮꨲ ꨅꨓ္ꨵေတꨣꨲꨅꨓ္ꨵꨓꨯꨬတꨵေꨀꨣꨳ သိုပ္ꨲꨀꨮꨣꨲလꨱပ္ꨳꨟꨱꨓ္း တီꨳ

http://www.ubuntu.com/download/ubuntu/download

ꨅ္ꨮꨵꨁꨤင္းꨀꨓ္ ꨅြမ္းတင္း Windows ꨬလꨳ Mac OS

ꨀꨤꨓ္လိူꨀ္ꨳꨡꨓ္ꨓꨯꨵꨬတꨵ ေတလꨯꨳꨟူꨵဝꨣꨳ မꨓ္းပꨱꨓ္ꨓင္ꨲ ꨀꨤꨓ္ꨡူꨓ္းသ္ꨮꨲ ꨟ္ꨮꨳꨅ္ꨮꨵ ပိူင္သꨤင္ꨳꨡူဝ္ꨲꨡꨰတ္ꨵ သြင္ꨡꨓ္ꨁꨤင္းꨀꨓ္ (dual boot) ꨓꨓ္ꨵꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ မꨓ္းေတ ꨡူꨓ္း ꨡူးပုꨓ္းထု သ္ꨮꨲ တီꨳꨓိူဝ္ꨁြမ္းꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ ေတꨟꨱတ္းꨟ္ꨮꨳꨁꨤင္းꨀꨓ္တꨤင္း Win-dows OS ꨡမ္ꨲꨓꨓ္ Mac OS ꨡꨓ္ꨅ္ꨮꨵတိုဝ္းယူꨲ ယꨤမ္းလꨱဝ္ꨓꨯꨵꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ ေပꨣးꨓꨓ္ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲꨬတꨲပိုတ္ꨲꨁြမ္းꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ မိူဝ္ꨳလ္ꨮေꨀꨣꨳ မꨓ္းေတꨡြꨀ္ꨲမꨣး တꨤင္းလူိꨀ္ꨳသꨤင္ꨳ ေတꨬတꨲꨟꨱတ္းꨀꨤꨓ္ꨅြမ္း ꨡူးပုꨓ္းထု ꨟိုဝ္ ꨡမ္ꨲꨓꨓ္ Windows/ Mac OS ꨓꨯꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။

ꨡꨓ္ပꨱꨓ္ လꨯꨤးလူိꨀ္ꨳသꨤင္ꨳ တြꨓ္ꨳတꨣꨲ ꨡူꨓ္းသ္ꨮꨲလꨯꨤးꨓꨯꨵ မꨓ္းေတပꨱꨓ္ ꨡꨓ္ꨟဝ္းꨁꨣꨳေတသိုပ္ꨲသပ္းလꨰင္းပꨓ္ꨀꨮꨣꨲ တီꨳꨓ္ꨮး ꨕိုꨓ္ꨀꨰမ္ꨓꨯꨵယူꨲꨁꨣꨳ။ ယြꨓ္ꨵပိူဝ္ꨳဝꨣꨳ မꨓ္းေတပꨱꨓ္လꨯꨤး ꨡꨓ္ငꨤꨯꨳငꨰမ္ꨳတြꨓ္ꨳတꨣꨲ ꨕူꨳေတꨬတꨲလꨯꨤꨳꨅ္ꨮꨵ ꨡူးပုꨓ္းထုꨓꨯꨁꨣꨳ ယဝ္ꨵ။ လꨯꨤးꨟꨱတ္း ꨟူဝ္ယြꨯꨳမꨓ္းꨬတꨵေꨀꨣꨳ ေတမီး ꨀꨤꨓ္ꨀမ္ꨵထꨰမ္ပꨓ္တꨣꨲ Windows 7 ꨟ္ꨮꨳမꨓ္းေပꨣးပꨱꨓ္ ꨀꨤꨓ္ꨡူꨓ္းသ္ꨮꨲ dual boot ꨓꨯꨁꨣꨳ။ ေပꨣးဝꨣꨳ တြꨓ္ꨳတꨣꨲ Mac OS ꨓꨯꨬတꨵေꨀꨣꨳ သိုပ္ꨲꨀꨮꨣꨲလꨱပ္ꨳꨟꨱꨓ္းတီꨳ ꨟꨱင္းလိꨀ္ꨳဝꨰပ္ꨵသꨤꨯꨵ ꨡꨓ္ꨁꨣꨳပꨓ္ဝꨯꨵ ပꨣꨳတ္ꨮꨳꨓꨯꨵေသ မꨓ္းေတသပ္းလꨰင္းဝꨯꨵပꨓ္ ꨅꨓ္ꨵလ္ꨮ ꨅꨓ္ꨵꨓꨓ္ꨵယူꨲ။

UBUNTU : BEGINNER’S GUIDE

16

လꨯꨤးꨡူꨓ္းသ္ꨮꨲ ꨡူးပုꨓ္းထု ꨟ္ꨮꨳမꨓ္းꨁꨤင္းꨀꨓ္တꨤင္း Mac OS

https://help.ubuntu.com/community/DualBoot/MacOSX

4.2 q[. Wubi aOtlef:O[, tl:ykef:xk p[;ref:cmif:uefwif:

Window 7

တြꨓ္ꨳတꨣꨲေတꨡူꨓ္းသ္ꨮꨲ ꨡူးပုꨓ္းထု ꨟ္ꨮꨳမꨓ္းမီးꨁꨤင္း ဝိꨓ္းတူဝ္းꨓꨯꨵꨬတꨵ မꨓ္းေꨀꨣꨳ ငꨤꨯꨳငꨰမ္ꨳယူꨲ။ ꨡူးပုꨓ္းထုꨓꨯꨵ မꨓ္းꨅ္ꨮꨵ ဝꨯꨵ ꨡꨓ္ပꨱꨓ္ Official Installer တြꨓ္ꨳတꨣꨲ ဝိꨓ္းတူဝ္း ꨡꨓ္လꨯꨳꨅိုဝ္ꨳဝꨣꨳ Wubi ꨡꨓ္ဝꨣꨳꨓꨓ္ꨵꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ Wubi ꨡꨓ္ဝꨣꨳ ꨓꨓ္ꨵလူး ပꨱꨓ္ꨟိုဝ္ဝꨯꨵလꨣꨲ? မꨓ္းေꨀꨣꨳ ေတꨟꨱတ္းꨟ္ꨮꨳꨟဝ္း ꨡူꨓ္း ꨡူးပုꨓ္းထု သ္ꨮꨲꨓိူဝ္ဝိꨓ္းတူဝ္း မိူꨓ္ꨓင္ꨲ ꨟဝ္းꨡူꨓ္းသ္ꨮꨲ ꨡူꨓ္းꨡြꨀ္ꨲ သြပ္ꨵꨬဝးꨓင္ꨲ ꨟဝ္းꨀꨯꨵꨟꨱတ္းꨓ္ꨮး ဝိꨓ္းတူဝ္း ꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။ Wubi ꨓꨯꨵ မꨓ္းꨟꨱတ္းဝꨯꨵ တြꨓ္ꨳတꨣꨲေတꨀꨤꨯꨲꨁူဝ္ပꨓ္ ပိူင္သꨤင္ꨳꨡူဝ္ꨲꨡꨰတ္ꨵ သြင္ꨡꨓ္ꨁꨤꨯꨵꨅူးꨀꨓ္ꨓꨓ္ꨵꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။။ မꨓ္းေꨀꨣꨳ သꨤင္းသꨤင္းလꨤင္းလꨤင္းꨡြꨓ္ꨲေသ မꨓ္းꨅ္ꨮꨵလꨯꨳ တမ္းꨅ္ꨮတမ္းေꨁꨣးယူꨲ။

သင္ꨅိူဝ္ꨵဝꨣꨳ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲꨓꨯꨵ ပꨣးꨅ္ꨮ သူင္ꨅ္ꨮꨓိူဝ္ ꨡူးပုꨓ္းထုူယူေသတꨣꨵ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ ꨅမ္ꨵ ꨡမ္ꨲေပꨣးလပ္ꨵလြင္းꨓိူဝ္ ꨀꨤꨓ္ꨡူꨓ္း သ္ꨮꨲမꨓ္းꨬလꨳသင္ ꨡမ္ꨲꨓꨓ္ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ ပꨱꨓ္ေꨀꨣꨵ ꨡꨓ္ꨡမ္ꨲေပꨣးလပ္ꨵလြင္းꨓူိဝ္ တြꨓ္ꨳꨡြင္ꨳꨁြင္ꨵ Hard disk (Partitioning) ꨬလꨳသင္ꨓꨯ Wubi ꨓꨯꨵ မꨓ္းပꨱꨓ္ ꨡꨓ္သꨤင္ꨲထုꨀ္ꨲ တြꨓ္ꨳတꨣꨲ ꨕူꨳေတꨲလꨱပ္ꨳꨟꨱꨓ္းယူꨲꨬတꨵꨬတꨵꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။

Wubi ꨡꨓ္ဝꨣꨳꨓꨯꨵ ပꨱꨓ္ꨡီꨳသင္?

Wubi ꨡꨓ္ဝꨣꨳꨓꨯꨵ မꨓ္းပꨱꨓ္ stand-alone application ပꨱꨓ္ ꨡꨰပ္ꨲꨕရီꨲꨁိူဝ္းသ်ိꨓ္း ꨡꨓ္ꨅုꨀ္းလꨯꨳꨟင္းေꨁꨣ ꨡꨓ္ꨟꨱတ္း ꨀꨤꨓ္လꨯꨳꨟင္းေꨁꨣေသ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲꨅꨤင္ꨳ လူတ္ꨲလူင္း ꨡဝ္ တြꨓ္ꨳတꨣꨲေတ ꨡူꨓ္း ꨡူးပုꨓ္းထု သ္ꨮꨲတီꨳꨓ္ꨮး ပိူင္ꨳသꨤင္ꨳꨡူဝ္ꨲꨡꨰတ္ꨵ ဝိꨓ္းတူဝ္း ꨡꨓ္ꨅ္ꨮꨵယူꨲ ယꨤမ္းလꨱဝ္ꨓꨯꨵ ꨓꨯꨁꨣꨳ။

UBUNTU : SHAN LOCO TEAM

17

UBUNTU : BEGINNER’S GUIDE

Wubi ꨓꨯꨵ မꨓ္းꨟꨱတ္းသင္ပꨓ္လꨣꨲ ?

Wubi ꨓꨯꨵမꨓ္းꨡူꨓ္း ꨡူးပုꨓ္းထု သ္ꨮꨲတီꨳꨓ္ꨮး ပိူင္သꨤင္ꨳꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ ꨟ္ꨮꨳမꨓ္းပꨱꨓ္ dual boot ꨓꨯꨁꨣꨳေꨡꨣꨳ။ ꨀူꨉ္းꨓꨣꨲ မꨓ္း ေတꨡမ္ꨲꨀꨮꨣꨲ ယꨣꨵꨀဝ္း လြင္ꨳꨡြင္ꨳꨁြင္ꨵ Hard disk partition သင္။ မꨓ္းꨀူꨉ္းꨅ္ꨮꨵ ꨡဝ္တီꨳယူꨲꨀꨮꨣꨲꨓိူဝ္ Hard disk ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ ꨀူꨉ္းꨁꨣꨳ။

ꨅꨓ္ꨵ 1: လူတ္ꨲလူင္း ေသ ꨡူꨓ္းသ္ꨮꨲ Wubi

ꨀꨮꨣꨲတီꨳ http://www.ubuntu.com/download/ubuntu/windows-installer

ꨓꨱꨀ္းပꨓ္ တီꨳꨓိူဝ္ ꨟꨤင္ꨳꨓꨱꨓ္ သီမꨤꨀ္ꨲꨅြꨀ္း ယ္ꨮꨲယ္ꨮꨲꨓꨓ္ꨵꨀမ္းꨓိုင္ꨳ။ မꨓ္းေတꨬတꨲ လူတ္ꨲလူင္းယဝ္ꨵ-

ေပꨣးꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲꨅ္ꨮꨵ Internet Explorer ꨓꨯꨵ Run ပꨓ္ꨘꨯꨤꨲꨓꨓ္ꨵ ꨡမ္ꨲꨓꨓ္ ေပꨣးꨅဝ္ꨳ ꨀဝ္ꨲ ꨅ္ꨮꨵ Firefox ꨓꨯ Save သိမ္း ꨡဝ္ ꨘꨯꨤꨲꨓꨓ္ꨵဝꨯꨵေသꨁꨣꨳ။

သင္ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ သိမ္းꨘꨤꨯꨲꨓꨓ္ꨵဝꨯꨵꨓꨯꨵ ꨁိုꨓ္းꨀꨮꨣꨲတီꨳ ꨡꨓ္ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲသိမ္းဝꨯꨵꨓꨓ္ꨵ ေသေꨀꨣꨳ သိုပ္ꨲꨓꨱꨀ္းပꨓ္ ꨘꨤꨯꨲ Wubi.exe ꨓꨓ္ꨵ သြင္ꨀမ္း။ ꨡꨓ္ပꨱꨓ္ Wubi.exe ꨓꨯꨵꨬတꨵ မꨓ္းေတမီးꨓ္ꨮး “Downloads” Folder ꨓꨓ္ꨵꨀူꨉ္း။

18

UBUNTU : SHAN LOCO TEAM

ꨅꨓ္ꨵ 2: ꨡူꨓ္းသ္ꨮꨲ ꨡူးပုꨓ္းထု

သိုပ္ꨲꨓꨱꨀ္းပꨓ္ Continue တြꨓ္ꨳတꨣꨲေတꨁꨤမ္ꨳပူꨓ္ꨵ User Account Control mes-sage: ꨓꨯꨁꨣꨳ။

လိူꨀ္ꨳပꨓ္ ꨕꨣꨲသꨣꨲꨀꨮꨤမ္း ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ၊ ꨅိုဝ္ꨳꨕူꨳꨅ္ꨮꨵတိုဝ္း ꨬလꨳ မꨤꨯလပ္ꨵ ꨓꨯꨁꨣꨳ။

ꨓင္ꨲꨟိုဝ္ေပꨣးေတြင္း ေပꨣးေတလပ္ꨵလြင္း မꨤꨯလပ္ꨵꨓꨓ္ꨵ ေပꨣꨵသ္ꨮꨲမꨤꨯလပ္ꨵ သြင္ꨀမ္း။ ဝꨤꨯးေသꨓꨓ္ꨵ သိုပ္ꨲꨓꨱꨀ္းꨁလိꨀ္ꨵပꨓ္ တီꨳ “Install” ꨓꨯေသ ꨡူꨓ္းသ္ꨮꨲꨀꨮꨣꨲလꨯꨳယဝ္ꨵ။ မိူဝ္ꨳꨓꨓ္ꨵပ္ꨮꨵပꨓ္ ꨕြင္းꨡူးပုꨓ္းထု လူတ္ꨲလူင္းေသ ꨡူꨓ္းသ္ꨮꨲꨓꨓ္ꨵꨁꨣꨳ။ တꨣꨲ

19

ꨟꨱတ္းꨓꨣꨳꨀꨤꨓ္ꨓꨓ္ꨵ မꨓ္းေတꨡဝ္ ꨁꨤဝ္းယꨤမ္းꨀမ္ꨳꨕြင္ꨳꨓꨯꨁꨣꨳ။ ꨓꨯꨵꨬတꨵေꨀꨣꨳ မꨓ္းေတꨡိင္လူꨉ္ꨳꨓိူဝ္ ꨡိꨓ္ꨲထိူဝ္ꨲꨓꨰတ္ꨵꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ ဝꨯးꨟိုဝ္ထိုင္းꨓꨓ္ꨵꨀူꨉ္းꨁꨣꨳ။ သꨰꨓ္းသꨤꨯꨵ တꨣꨲေတလူတ္ꨲလူင္း ꨘꨤꨯꨲမꨓ္းꨬတꨵ မီးမြꨀ္ꨳ 700 MB ꨓꨯꨁꨣꨳေꨡꨣꨳ။

UBUNTU : BEGINNER’S GUIDE

ေပꨣး ꨀꨤꨓ္ꨡူꨓ္းသ္ꨮꨲမꨓ္း ယဝ္ꨵတူဝ္ꨳꨀꨮꨣꨲယဝ္ꨵꨓꨯꨵ သိုပ္ꨲꨓꨱꨀ္းꨁလိꨀ္ꨵ ပꨓ္တီꨳ Finish ေသေꨀꨣꨳ ꨁိုꨓ္းꨬတꨲ (reboo) ꨁြမ္ꨲ ꨕိဝ္းတူိဝ္ꨲꨀꨮꨣꨲꨁꨣꨳ။

ꨓင္ꨲꨟိုဝ္ ꨓꨣꨳꨀꨤꨓ္ꨡူꨓ္းသ္ꨮꨲ ꨡူးပုꨓ္းထုꨓꨯꨵ ေပꨣးေတယဝ္ꨵတူဝ္ꨳလီငꨤမ္းꨓꨯ ꨁꨰꨓ္း ေတꨣꨳ ပ္ꨮꨵပꨓ္ꨀမ္းꨓိုင္ꨳꨁꨣꨳ။

20

UBUNTU : SHAN LOCO TEAM

ꨕြင္းမိူဝ္ꨳꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ ပ္ꨮꨵယူꨲꨓꨓ္ꨵ သိုပ္ꨲꨓꨱꨀ္းတူꨉ္း ꨡꨓ္ပꨱꨓ္ slide-show ေသေꨀꨣꨳ လꨱပ္ꨳꨟꨱꨓ္းတူꨉ္း လြင္ꨳꨡူးပုꨓ္းထု ꨀꨮꨣꨲေꨀꨣꨳလꨯꨳယူꨲ။

ဝꨤꨯးေသ ꨀꨤꨓ္ꨡူꨓ္းသ္ꨮꨲမꨓ္း ယဝ္ꨵတူဝ္ꨳလီငꨤမ္းꨀꨮꨣꨲယဝ္ꨵꨓꨯꨵ မꨓ္းေတꨁိုꨓ္းꨬတꨲ re-boot ꨁြမ္ꨲꨕိဝ္းတိူဝ္ꨲ ꨟဝ္းꨓꨓ္ꨵꨁꨣꨳ။

လိူꨀ္ꨳပꨓ္ ꨡူးပုꨓ္းထု ꨡꨓ္မီးတီꨳꨓ္ꨮး သꨱꨓ္ꨳꨀꨤꨓ္ Windows Boot Manager ꨓꨓ္ꨵꨁꨣꨳ။

ယဝ္ꨵေꨀꨣꨳ သိုပ္ꨲပ္ꨮꨵပꨓ္ တြꨓ္ꨳတꨣꨲ ꨡူးပုꨓ္းထု ေတꨁိုꨓ္ꨳမꨣးꨓꨓ္ꨵꨁꨣꨳ။

21

ေပꨣးꨓꨓ္ ေတလꨯꨳꨟꨓ္ ꨕိဝ္ꨓꨣꨳ ꨕြမ္ꨵꨁဝ္ꨳ (login screen) ေသꨬလꨳ သိုပ္ꨲေပꨣꨵပꨓ္ မꨤꨯလပ္ꨵေသ ꨓꨱꨀ္းပꨓ္ enfter ꨁꨣꨳ။

ꨡဝ္ꨀုင္ꨲမူꨓ္ေသ ငိꨓ္းꨅူမ္းꨟပ္ꨵတြꨓ္ꨳယူꨲꨁꨣꨳ။ ꨓꨯꨵပꨱꨓ္ ꨡူးပုꨓ္း ထု Ubuntu 11.10

ဝꨣꨳꨓꨯꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။

22

UBUNTU : SHAN LOCO TEAM

5. vgif;urf.xSrf sv; wlif,olif:tl:ykef:xk

ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ ေတလꨯꨳသြꨀ္ꨳꨟꨣꨡဝ္ လြင္ꨳꨅြꨯꨳထꨰမ္၊ ꨀူꨉ္းꨀꨣꨳဝꨣꨳ ꨡမ္ꨲပꨯꨲလပ္ꨵလြင္းဝꨣꨳ ေတလꨯꨳꨀꨮꨣꨲꨟꨣꨡဝ္တီꨳလ္ꨮ။ တြꨓ္ꨳတꨣꨲ ေတ ꨀမ္ꨵထꨰမ္ပꨓ္လꨯꨳ လြင္ꨳꨡꨓ္ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ ꨁ္ꨮꨳꨟူꨵꨁ္ꨮꨳလꨯꨳꨓꨓ္ꨵꨓꨯ တူင္ꨲဝူင္းꨡူးပုꨓ္းထု မီးဝꨯꨵယူꨲꨁꨣꨳ။ တꨣꨲေတꨀမ္ꨵထꨰမ္ ပꨓ္ေꨀꨣꨳ မꨓ္းမီးဝꨯꨵ ꨅ္ꨮꨵဝꨯꨵ လြꨀ္းလꨯꨤးꨀူꨳပိူင္ပိူင္ေသ ပ္ꨮꨵꨅြꨯꨳထꨰမ္ဝꨯꨵယူ။ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲꨅꨤင္ꨳ -

• သြꨀ္ꨳꨟꨣ လြင္ꨳꨀမ္ꨵထꨰမ္ တီꨳ ꨀူꨓ္းေသေꨀꨣꨵေꨀꨣꨵ ꨡꨓ္မီးꨓ္ꨮး တူင္ꨲဝူင္း ꨡူးပုꨓ္းထု ꨓ္ꨮးမိူင္းꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ။

• ꨅ္ꨮꨵ ꨕုိꨓ္လိꨀ္ꨳꨀမ္ꨵထꨰမ္ ꨡꨓ္ꨡမ္ꨲလꨯꨳ ပꨓ္ꨀꨣꨳပꨓ္ꨟူဝ္ ꨡꨓ္မီး တီꨳꨓိူဝ္ ꨡိꨓ္ꨲထိူဝ္ꨲꨓꨰတ္ꨵꨓꨓ္ꨵ၊ ꨡမ္ꨲꨓꨓ္

• ꨅ္ꨮꨵ Launchpad ေသေꨀꨣꨳ သြꨀ္ꨳꨟꨣေꨁꨣꨳတြပ္ꨲ ꨡꨓ္ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ ꨁ္ꨮꨳထꨤမ္ ꨓꨓ္ꨵ။

ꨟူမ္ꨳဝꨣꨳ ꨡꨓ္ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲေတလꨯꨳ ပိုင္ꨳꨡိင္ ယြꨓ္းတꨤင္းꨅြꨯꨳထꨰမ္ꨓꨯꨵ မꨓ္းပꨱꨓ္ꨀူꨓ္း ေꨀꨣꨳလီ မꨓ္းပꨱꨓ္ꨓူိဝ္ ꨡိꨓ္ꨲထိူဝ္ꨲꨓꨰတ္ꨵ ꨡြꨓ္ꨲလꨯꨤး (online) ေꨀꨣꨳလီ ꨁဝ္ꨅိူဝ္း ꨓꨓ္ꨵ ꨁဝ္မီးꨓမ္ꨵꨅ္ꨮလီ တြꨓ္ꨳတꨣꨲေတ ꨬꨕꨳတိုꨓ္းပꨓ္၊ ꨀမ္ꨵꨅြꨯꨳပꨓ္ တꨤင္းꨟူꨵ ꨡꨓ္ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ ꨁ္ꨮꨳꨟူꨵꨁ္ꨮꨳေမꨣꨲꨓꨓ္ꨵယူꨲ။

5.1 wlif,olif:tl:ykef:xk e[:rdlif:

(Ubuntu Local Communities)

ꨡꨓ္ပိူꨓ္ꨳꨡြꨓ္ꨀꨓ္ဝꨣꨳ LoCo ꨡꨓ္ဝꨣꨳꨓꨯꨵ မꨓ္းပꨱꨓ္တူဝ္ပြတ္း Ubuntu Lo-cal Communities ꨓꨯꨁꨣꨳေꨡꨣꨳ။ မꨓ္းပꨱꨓ္ ꨅုမ္းတူင္ꨲဝူင္း ꨡူးပုꨓ္းထု ꨓ္ꨮး ဝꨤꨓ္ꨳꨕ္ꨮမိူင္းမꨓ္း ꨅိူင္ꨵꨓꨓ္ꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ ꨓ္ꨮးꨅုမ္း တူင္ꨲဝူင္းꨡူးပုꨓ္းထု ꨓꨯꨵ မꨓ္း ေတပꨣးဝꨯꨵ ꨕူꨳꨅ္ꨮꨵတိုဝ္းꨁဝ္ꨬလꨳသင္ ꨕူꨳသူင္ꨅ္ꨮ ꨟꨱတ္းꨀꨤꨓ္ꨅြမ္းꨀꨓ္ တီးꨓ္ꨮး တူင္ꨲဝူင္း ꨬလꨳသင္၊ ꨓ္ꨮးတူင္ꨲဝူင္းꨓꨓ္ꨵꨅမ္ꨵ ေတꨡြꨓ္ꨀꨓ္ꨟꨱတ္း ꨀꨤꨓ္ꨕြမ္ꨵꨀꨓ္ ယုꨀ္ꨵယြင္ꨳꨬလꨳသင္၊ ꨀꨤꨓ္ပိꨓ္ꨲ ꨕꨣꨲသꨣꨲေꨁꨣꨳꨀꨮꨤမ္းꨬလꨳသင္ ꨀꨤꨓ္ေꨀꨣꨳ သꨤင္ꨳꨟ္ꨮꨳ ꨡူးပုꨓ္းထု ေပꨣးꨁုိꨓ္ꨳယ္ꨮꨲ မꨣးဝꨣꨳꨓꨯꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ ေပꨣးꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ တုိꨀ္ꨵပꨱꨓ္ ꨕူꨳꨅ္ꨮꨵတိုဝ္းꨡူးပုꨓ္းထု မ္ꨮꨲမ္ꨮꨲ ေꨀꨣꨵꨓိုင္ꨳꨓꨯꨅိုင္ ꨅုမ္းတူင္ꨲဝူင္း ꨡူးပုꨓ္းထု

23

ꨓ္ꨮးမိူင္းꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲꨓꨓ္ꨵ ꨁဝ္ေတꨀမ္ꨵထꨰမ္ပꨓ္ လြင္ꨳတꨤင္းꨁ္ꨮꨳꨅ္ꨮꨬလꨳသင္၊ လြင္ꨳ လြꨀ္းလꨯꨤးပꨤꨯးပꨯꨲ ꨉꨣꨲꨅꨀꨮꨣꨲꨅိူဝ္းꨓꨯꨵꨬလꨳ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ ထုꨀ္ꨲလီꨀပ္းသိုပ္ꨲ ꨁဝ္ꨳꨅူး ꨅုမ္း တူင္ꨲဝူင္းꨡူးပုꨓ္းထု ꨓ္ꨮးမူိင္းꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲꨓꨓ္ꨵယူꨲ။

တꨣꨲေတသြꨀ္ꨳꨟꨣ ꨅုမ္းတူင္ꨲဝူင္း ꨡူးပုꨓ္းတု ꨡꨓ္မီးꨟိမ္းꨅမ္ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲꨓꨓ္ꨵꨓꨯꨵ ꨁꨰꨓ္းေတꨣꨲ ꨁဝ္ꨳေလꨲတူꨉ္းတီꨳ Loco Team Directory (http://loco.ubuntu.com/teams/) ꨓꨯꨵꨁꨣꨳ။ ꨀပ္းသိုပ္ꨲꨅူး ꨅုမ္းတူင္ꨲဝူင္း ꨡꨓ္ꨅမ္ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲေသ ပိူꨓ္ꨳꨓꨓ္ꨵꨁꨣꨳ။ ယဝ္ꨵေꨀꨣꨳ သင္ꨅူိဝ္ꨵဝꨣꨳ ေပꨣးꨅုမ္းတူင္ꨲဝူင္းꨡူးပုꨓ္းထု မီးလြင္ꨳတူင္ꨵꨓိုင္ မီးပꨤင္သပ္း ပꨤင္ꨀုမ္ ပꨤင္ꨡုပ္ꨲ ꨡူဝ္းꨀꨓ္ꨓꨯေꨀꨣꨳ ꨁꨰꨓ္ꨳေတꨣꨳꨁိုꨓ္ꨳꨟြတ္ꨳေသ ꨡဝ္တꨤင္းꨁ္ꨮꨳꨅ္ꨮ ꨡဝ္လြင္ꨳꨀမ္ꨵထꨰမ္ꨳတီꨳ ꨕူꨳလူင္ꨵလꨰꨓ္ꨲꨀတ္ꨵꨁꨰꨓ္ꨁဝ္ေꨀꨣꨳ လꨯꨳယူꨲꨁꨣꨳ။

ꨓ္ꨮး မိူင္းꨟူမ္ꨳတုမ္ꨲမ်ꨤꨓ္ꨲမꨣꨲꨓꨯꨵ မꨓ္းေတမီးဝꨯꨵ ꨅုမ္းတူင္ꨲဝူင္း ꨡူးပုꨓ္းတု သြင္ ꨡꨓ္ꨁꨣꨳ။ ꨓꨓ္ꨵꨬတꨵေတပꨱꨓ္

(1) Ubuntu Myanmar LoCo Team

(2) Ubuntu Shan LoCo Team ꨓꨯꨁꨣꨳေꨡꨣꨳ။

ꨅုမ္းꨅိူဝ္းꨓꨯꨵꨬတꨵေꨀꨣꨳ ပꨱꨓ္ꨅုမ္း ꨡꨓ္ꨟꨱတ္းꨀꨤꨓ္ တူင္ꨲဝူင္းꨡူးပုꨓ္းတု တြꨓ္ꨳတꨣꨲ ꨓ္ꨮးမူိင္းꨟူမ္ꨳတုမ္မ်ꨤꨓ္ꨲမꨣꨲꨓꨯꨵ ꨓꨯꨁꨣꨳ ေꨡꨣꨳ။ Ubuntu Shan LoCo Team ꨬတꨵေꨀꨣꨳ မꨓ္းပꨱꨓ္ ꨅုမ္းတꨯးꨡꨓ္ꨟꨱတ္းꨀꨤꨓ္ တူင္ꨲဝူင္းꨡူးပုꨓ္းထု ꨁꨣꨳ။ ꨓင္ꨲꨟိုဝ္ ꨕူꨳꨅ္ꨮꨵတိုဝ္း ꨡူးပုꨓ္းထု ꨓ္ꨮးတꨯးꨟဝ္း ေပꨣးေတꨡမ္ꨲလꨯꨳမီး တꨤင္းယꨤပ္ꨲꨓꨯ ꨅုမ္းꨓꨯꨵေꨀꨣꨳ ꨕြင္းတုိꨀ္ꨵꨁတ္းꨅ္ꨮပꨓ္ယူꨲꨁꨣꨳ။

လြင္ꨳꨁဝ္ꨳꨟူမ္ꨳꨟꨱတ္းသꨤင္ꨳ!

သင္ဝꨣꨳ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲꨀꨮꨣꨲꨁဝ္ꨳꨟူမ္ꨳꨅူး ꨅုမ္းတူင္ꨲဝူင္း ꨡူးပုꨓ္းထု ꨓ္ꨮးမူိင္းꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲꨓꨓ္ꨵꨓꨯ ꨅုမ္းꨓꨓ္ꨵေတꨀမ္ꨵထꨰမ္ပꨓ္ လြင္ꨳတုိဝ္ꨵတꨤင္း သုꨓ္ꨲလꨯꨳသုꨓ္ꨲပꨱꨓ္ တꨤင္းꨓမ္ေသ ꨡမ္ꨲꨀꨣး ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲꨅꨤင္ꨳလꨱပ္ꨳꨟꨱꨓ္းꨡဝ္ပꨣးလꨯꨳ ꨓမ္ꨵꨀတ္ꨵꨡꨓ္မ္ꨮꨲ ထꨰင္ꨳꨀြꨓ္ꨲꨁꨣꨳေꨡꨣꨳ။

24

တြꨓ္ꨳတꨣꨲေတ ꨟꨱတ္းပꨱꨓ္ ꨕူꨳꨁဝ္ꨳꨟူမ္ꨳတူင္ꨵꨓိုင္ꨅြမ္းꨓꨓ္ꨵ လြꨀ္းလꨯꨤးမꨓ္းမီးဝꨯꨵယူꨲ ꨀူꨳꨅိူဝ္းꨅူိဝ္းꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ တꨣꨲ ꨡူးပုꨓ္း ထု ေတꨁိုꨓ္ꨳယ္ꨮꨲ တိူဝ္းတြꨓ္းမꨣးꨓꨓ္ꨵ ꨟူမ္ꨳဝꨣꨳ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ ꨡမ္ꨲꨅ္ꨮꨳ ꨡမ္ꨲပꨱꨓ္ ꨕူꨳတꨰမ္ꨳꨕရူဝ္ꨁရꨰမ္ တြꨓ္ꨳတꨣꨲ ꨁြမ္ꨲꨕိဝ္းတူိဝ္ꨳေꨀꨣꨳ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ ꨅꨤင္ꨳꨁဝ္ꨳꨟူမ္ꨳꨟꨱတ္းသꨤင္ꨳ လꨯꨳယဝ္ꨵ။ တီꨳꨓꨯꨳꨓꨯꨵ သꨱꨓ္ꨳတꨤင္း တꨣꨲေတꨅြꨯꨳ ထꨰမ္ꨓꨯꨵ မꨓ္းမီး ဝꨯꨵပꨱꨓ္ လꨯꨤꨡꨓ္ꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ ꨅိူဝ္းꨓꨓ္ꨵꨬတꨵေꨀꨣꨳ-

• ꨀမ္ꨵထꨰမ္ပꨓ္ ေꨁꨣꨳꨁ္ꨮꨳꨅ္ꨮ ꨬလꨳ လြꨀ္းလꨯꨤးပꨤꨯးပꨯꨲꨉꨣꨲပꨓ္ ꨀူꨓ္းတꨤင္ꨲေꨀꨣꨵ• တꨰမ္ꨳ / ꨟꨱတ္းꨁူင္သꨤင္ꨳꨡြꨀ္ꨲ ထုပ္ꨵေꨟꨣꨲ သြပ္ꨵꨬဝးꨡꨓ္မ္ꨮꨲ• မးꨁိုꨓ္း တီꨳယူပ္ꨳယြမ္း သြပ္ꨵꨬဝး ꨡꨓ္မီးဝꨯꨵယူꨲယꨤမ္းလꨱဝ္• ꨅꨓ္ပꨓ္ ꨕꨤင္ꨟꨤင္ꨳ(graphic) ပိုꨓ္ꨵလင္ (background) ꨡမ္ꨓꨓ္

ယူင္ꨵꨟꨤင္ꨳ(themes)• တꨰမ္ꨳပꨓ္ ꨕိုꨓ္လိꨀ္ꨳတꨣꨲ ꨡꨓ္ꨁဝ္ꨳပꨀ္းပိူင္ (official) တူင္ꨲဝူင္း• ပꨓ္ꨁꨤဝ္းယꨤမ္း သပ္းလꨰင္းꨬꨓပိူꨓ္ꨳ တြꨓ္ꨳတꨣꨲ ပိူꨓ္ꨳေပꨣးေတꨟူꨵ

ပူိꨓ္ꨳေပꨣးေတꨁ္ꨮꨳꨅ္ꨮꨵ ꨡူးပုꨓ္ꨳထု

5.2 zdkefvduf; tefuyf:umh,vlnf; tl:ykef:xk

(Free Documentation)

သင္ဝꨣꨳꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ ထူပ္းꨉꨣးꨡဝ္ ပꨓ္ꨟꨣမꨣးꨓꨯ ပꨓ္ꨟꨣꨓꨓ္ꨵ ꨕူꨳꨅ္ꨮꨵတိုဝ္းတꨤင္ꨲေꨀꨣꨳ ꨁဝ္ထူပ္းယဝ္ꨵꨡြꨓ္တꨤင္းေသ ꨁဝ္ေပꨣးပိုꨓ္ꨕꨤဝ္ꨲဝꨯꨵꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ ေꨁꨣꨳꨬꨀꨳလိတ္ꨳ တြꨓ္ꨳတꨣꨲ ပꨓ္ꨟꨣꨓꨓ္ꨵေꨀꨣꨳ မꨓ္းေပꨣးမီး ꨕိုꨓ္လိꨀ္ꨳမꨓ္းေသ တꨰမ္ꨳꨡြꨀ္ꨲဝꨯꨵပꨓ္ ယဝ္ꨵ။ တြꨓ္ꨳတꨣꨲေတတူꨉ္းလꨯꨳ ꨕိုꨓ္လိꨀ္ꨳꨅိူဝ္းꨓꨓ္ꨵꨓꨯ ꨀꨮꨣꨲတီꨳ ꨟꨰင္းꨀြင္ꨵ (link) ꨡꨓ္ꨁꨣꨳပꨓ္ဝꨯꨵ ပꨣꨳတ္ꨮꨳꨓꨯꨵꨁꨣꨳꨬလꨳ။ ꨡꨓ္ꨓꨓ္ꨵ မꨓ္းပꨱꨓ္ ꨕိုꨓ္လိꨀ္ꨳꨁဝ္ပꨀ္းပိူင္ ꨡူးပုꨓ္းထု ꨓꨯꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။

ꨕိုꨓ္လိꨀ္ꨳꨁဝ္ꨳပꨀ္းပိူင္း ꨡူးပုꨓ္းထု

https://help.ubuntu.com/

UBUNTU : SHAN LOCO TEAM

25

ꨡꨓ္ပꨱꨓ္ꨓꨣꨳလိꨀ္ꨳ ဝꨰပ္ꨵသꨤꨯꨵꨡꨓ္ꨓꨯꨵꨓꨯꨵ ꨅုမ္းပြင္ꨀꨤင္ꨕုိꨓ္လိꨀ္ꨳ ꨡူးပုꨓ္းထု ꨁဝ္ ေꨀꨣꨵ ꨁပ္ꨵꨁိုင္ꨀုမ္းထိင္းဝꨯꨵပꨓ္ꨓꨯꨁꨣꨳ ယဝ္ꨵ။ ꨕုိꨓ္လိꨀ္ꨳꨅိူဝ္းꨓꨯꨵေꨀꨣꨳ ꨁဝ္ꨁူꨓ္ꨵꨁꨮꨣꨵဝꨯꨵ ꨬတꨵꨬတꨵဝꨣꨳဝꨣꨳေသ ꨅꨱမ္ꨕိုꨓ္လိꨀ္ꨳ ꨡꨓ္ပꨱꨓ္တြꨓ္ꨳတꨣꨲ ꨡူးပုꨓ္းထု ꨡꨓ္ꨡြꨀ္ꨲ ယꨤမ္းလꨱဝ္ေသꨡမ္ꨲꨀꨣး ꨕိုꨓ္လိꨀ္ꨳꨡꨓ္ပꨱꨓ္ တြꨓ္ꨳတꨣꨲ ပိူဝ္းသ်ိꨓ္း ꨡꨓ္ꨀဝ္ꨲ ꨀဝ္ꨲꨓꨓ္ꨵေꨀꨣꨳ မီးပꨣးဝꨯꨵယူ။

သင္ꨅိူဝ္ꨵဝꨣꨳꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ သြꨀ္ꨳꨟꨣ ꨡꨓ္ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲꨁ္ꨮꨳꨟꨣꨓꨓ္ꨵ ꨡမ္ꨲꨟꨓ္ေပꨣးꨓꨯꨅုိင္ မꨓ္း ေꨀꨣꨳေတမီး ꨓꨣꨳလိꨀ္ꨳဝꨰပ္ꨵသꨤꨯꨵထꨰင္ꨳ တꨤင္းꨓမ္ယူꨲ။ မꨓ္းေꨀꨣꨳ ေတပꨱꨓ္ꨓꨣꨳလိꨀ္ꨳ ꨡꨓ္ꨕူꨳꨅ္ꨮꨵတိုဝ္း ꨅိူင္ꨵꨓင္ꨲꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲꨓꨯꨵ ေꨀꨣꨵꨟꨱတ္းဝꨯꨵꨓꨯꨁꨣꨳေꨡꨣꨳ။ ꨀꨮꨣꨲတူꨉ္း ꨡဝ္ ꨕုိꨓ္လိꨀ္ꨳ တူင္ꨲဝူင္းꨡူးပုꨓ္းထု တီꨳꨟꨰင္းꨀြင္ꨵ ပꨣꨳတ္ꨮꨳꨓꨯꨵေꨀꨣꨳလꨯꨳယူꨲꨁꨣꨳ။

ꨕိုꨓ္လိꨀ္ꨳ တူင္ꨲဝူင္းꨡူးပုꨓ္းထု

https://help.ubuntu.com/community

5.3 acj;wgyf,wD; vmef.ySwf.

(Launchpad Answers)

လꨤꨓ္ꨵပꨰတ္ꨵ (Launchpad) ꨡꨓ္ဝꨣꨳꨓꨯꨵ ပꨱꨓ္ꨡီꨳသင္ ?

လꨤꨓ္ꨵပꨰတ္ꨵ ꨡꨓ္ဝꨣꨳꨓꨯꨵ မꨓ္းပꨱꨓ္ ဝꨰပ္ꨵꨡꨰပ္ꨲꨕရီꨲꨁိူဝ္းသ်ိꨓ္း ꨬလꨳ မꨓ္းလုꨀ္ꨵတီꨳ ꨁြမ္ꨲပꨓီꨲ ꨟူင္းꨀꨤꨓ္ ꨁꨓ္ꨓူဝ္ꨓီꨀိူဝ္ꨲ Canonical ꨁဝ္ေꨀꨣꨳ ေꨀꨣꨲသꨤင္ꨳꨀုမ္းထိင္းဝꨯꨵပꨓ္ꨓꨯꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ တီꨳꨓꨯꨳꨓꨯꨵ မꨓ္းပꨱꨓ္တီꨳꨡꨓ္ မီးပိုꨓ္ꨬꨕꨳပိုꨓ္ꨵထꨤꨓ္တꨤင္းꨟူꨵ ꨡꨓ္ꨀပ္းꨀꨤꨯꨲလူꨉ္ꨳ ꨡူးပုꨓ္းထု ꨓꨯꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ ꨀူꨉ္းꨀꨣꨳ ꨓꨣꨳလိꨀ္ꨳꨓꨯꨵꨬတꨵ မꨓ္းေတ တူိဝ္းတြꨓ္းလိူဝ္ေသ ꨓꨣꨳလိꨀ္ꨳ ꨡꨓ္ထꨤမ္တြပ္ꨲꨀꨓ္ꨓꨓ္ꨵꨓꨯꨁꨣꨳေꨡꨣꨳ။ တီꨳꨓ္ꨮး လꨤꨓ္ꨵပꨰတ္ꨵꨓꨯꨵ မꨓ္းမီး ꨀꨤꨓ္ꨡူးပုꨓ္းထု ꨡꨓ္လꨯꨳꨟူမ္ꨳꨀꨓ္ꨟꨱတ္းသꨤင္ꨳ ေသꨡမ္ꨲꨀꨣး မꨓ္းမီးပꨣး ꨓꨣꨳꨀꨤꨓ္ ပေရꨣꨲꨀꨰတ္ꨵ (project) ꨡꨓ္ပꨱꨓ္ free software ꨓꨯꨁꨣꨳေꨡꨣꨳ။

26

တီꨳꨓ္ꨮး လꨤꨓ္ꨵပꨰတ္ꨵ ꨓꨯꨵ မꨓ္းမီးဝꨯꨵပꨱꨓ္ လꨯꨤပိူင္လꨯꨤတီꨳꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ တြꨓ္ꨳတꨣꨲ code hosting ꨬလꨳ review, bug tracking, ꨀꨤꨓ္ပိꨓ္ꨲꨕꨣꨲသꨣꨲ တီꨳꨓိူဝ္ ꨓꨣꨳလိꨀ္ꨳ ဝꨰပ္ꨵ၊ ေꨁꨣꨳတြပ္ꨳတီꨳ လꨤꨓ္ꨵပꨰတ္ꨵ ꨅꨀꨮꨣꨲꨅိူဝ္းꨓꨯꨵꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။

ꨡိင္ꨓိူဝ္ လြင္ꨳပꨤꨯးꨟူꨵ လြင္ꨳတူဝ္ထူပ္း ꨡူးပုꨓ္းထုꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ ယ္ꨮꨲမꨣးေသꨬလꨳ မꨓ္းေꨀꨣꨳ ေတꨅမ္ꨅ္ꨮ ေတမိုတ္ꨳမုိꨓ္ꨳတꨣ မꨣးꨅြမ္း လꨤꨓ္ꨵပꨰတ္ꨵယူꨲ။ တြꨓ္ꨳတꨣꨲ ꨕူꨳꨬတꨲလꨱပ္ꨳꨟꨱꨓ္းꨬတꨵေꨀꨣꨳꨓိုင္ꨳꨬတꨵေꨀꨣꨳ လꨤꨓ္ꨵပꨰတ္ꨵꨓꨯꨵ မꨓ္းပꨱꨓ္တꨣꨲသြꨀ္ꨳꨟꨣ ေꨁꨣꨳတြြပ္ꨲꨬလꨳ တꨣꨲသြꨀ္ꨳꨟꨣ ေꨁꨣꨳꨀမ္ꨵထꨰမ္ ပꨯꨤးပꨯꨲꨉꨣꨲ ꨅꨀꨮꨣꨲꨅိူဝ္းꨓꨯꨵꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။

ေꨁꨣꨳတြပ္ꨲတီꨳ လꨤꨓ္ꨵပꨰတ္ꨵ (Launchpad Answers)https://answers.launchpad.net/

တူꨉ္ꨳဝꨣꨳ ေတꨳꨟꨱတ္းꨟိုဝ္သြꨀ္ꨳꨟꨣ တီꨳꨓ္ꨮး လꨤꨓ္ꨵပꨰတ္ꨵ (Tour Of Launchpad)https://launchpad.net/+tour/index

ေꨀꨣꨲသꨤင္ꨳ ꨡꨁြင္ꨵလꨤꨓ္ꨵပꨰတ္ꨵ ꨟိမ္းꨓꨯꨵ (Launchpad Account Here)https://login.launchpad.net/GNF6Z9p8tjQFTTFg/+new_account

ꨀြပ္ꨳသင္ꨬလꨳ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲေတလꨯꨳꨅ္ꨮꨵ ေꨁꨣꨳတြပ္ꨲ လꨤꨓ္ꨵပꨰတ္ꨵ (Launchpad An-swers)?

ꨕြꨓ္းလီ ေꨁꨣꨳတြပ္ꨲတီꨳ လꨤꨓ္ꨵပꨰတ္ꨵꨓꨯꨵ ꨡꨓ္မီးတိူဝ္းတြꨓ္းလူိဝ္ ꨅိူဝ္းပꨱꨓ္ꨳ ဝꨰပ္ꨵသꨤꨯꨵ တꨤင္ꨲꨡꨓ္ꨬလꨳသင္ ꨅိူဝ္းပꨱꨓ္ ꨕိုꨓ္လိꨀ္ꨳ တူင္ꨲဝူင္းတꨤင္ꨲꨡꨓ္ꨬလꨳသင္ꨓꨯꨵꨓꨯ ꨀြပ္ꨳ ꨀူꨓ္းꨀမ္ꨵꨓမ္၊ ꨀူꨓ္းꨅိူဝ္းꨁူင္သꨤင္ꨳꨡူးပုꨓ္ꨳထု ꨁိုꨓ္ꨳယ္ꨮꨲꨅူိဝ္းꨓꨯꨵ ꨀြပ္ꨳꨁဝ္မီး တီꨳꨓိူဝ္ လꨤꨓ္ꨵပꨰတ္ꨵꨓꨯꨵꨀမ္ꨵꨓမ္ꨬလꨳ ꨁဝ္ꨅꨤင္ꨳꨁဝ္ꨳေသတြပ္ꨲပꨓ္ လြင္ꨳပꨓ္ꨟꨣꨓꨯꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ ယြꨓ္ꨵပိူဝ္ꨳဝꨣꨳ ေꨁꨣꨳတြပ္ꨲꨡꨓ္ ꨁဝ္တြပ္ꨲပꨓ္တီꨳꨓိူဝ္ လꨤꨓ္ꨵပꨰတ္ꨵꨓꨯꨵ မꨓ္းပꨱꨓ္ ꨀူꨓ္းꨟူꨵꨀူꨓ္းေမꨣ ꨀူꨓ္းꨁူင္သꨤင္ꨳမꨓ္းေꨀꨣꨵတြပ္ꨲပꨓ္ꨬတꨵ ꨬတꨵꨬလꨳ ေꨁꨣꨳတြပ္ꨲမꨓ္း ꨅိူဝ္းꨓꨯꨵေꨀꨣꨳ မꨓ္းမီးꨅꨓ္ꨵ မꨓ္းပꨱꨓ္ ꨡꨓ္လပ္ꨵလြင္းလီꨓꨯꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ ေပꨣးꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲꨁဝ္ ꨅ္ꨮꨵလꨤꨓ္ꨵပꨰတ္ꨵ ꨓꨯꨵꨓꨯေꨀꨣꨳ မꨓ္းေꨀꨣꨳꨅꨤင္ꨳꨀꨮꨣꨲꨅြꨯꨳထꨰမ္လꨯꨳ ꨅိူဝ္း

UBUNTU : SHAN LOCO TEAM

27

ပꨱꨓ္ ꨕူꨳꨁူင္သꨤင္ꨳ ꨡူးပုꨓ္းထုꨁဝ္ တြꨓ္ꨳတꨣꨲ ꨁဝ္ေပꨣးေတလꨯꨳꨟူꨵꨅြမ္း လြင္ꨳပꨓ္ꨟꨣ ꨡꨓ္ꨕူꨳꨅ္ꨮꨵတိုဝ္း သြပ္ꨵꨬဝးꨁဝ္ ထူပ္းꨉꨣးယူꨲꨓꨓ္ꨵ ꨓꨯꨁꨣꨳေꨡꨣꨳ။ ေꨁꨣꨳထꨤမ္ ေꨁꨣꨳတြပ္ꨲ သူꨅဝ္ꨳတꨤင္းမꨓ္းꨓꨯꨵ ꨀြပ္ꨳမꨓ္းမီး ꨀြပ္ꨳꨁဝ္ꨟꨱတ္းဝꨯꨵပꨓ္ ေတꨲတꨣꨲပိတ္ꨵ (database) ဝꨯꨵꨓꨯꨬလꨳ တꨣꨲ ꨁိုꨓ္းသြꨀ္ꨳꨟꨣ သြꨀ္ꨳတူꨉ္း ထြင္တူꨉ္းေꨀꨣꨳ မꨓ္းငꨯꨤꨳယူꨲ။ ꨡိင္ꨓိူဝ္ ပိူဝ္းသ်ိꨓ္းꨡူးပုꨓ္းထုေသေꨀꨣꨳ သြꨀ္ꨳꨟꨣꨡဝ္ ꨡꨓ္ꨀပ္း ꨀꨤꨯꨲမꨓ္း ေꨀꨣꨳလꨯꨳယူꨲ။ ေပꨣးလꨤတ္ꨳပြတ္းပြတ္းꨬတꨵေꨀꨣꨳ ေꨁꨣꨳတြပ္ꨲတီꨳ လꨤꨓ္ꨵပꨰတ္ꨵꨓꨯꨵ မꨓ္းေတꨟꨱတ္း ꨟ္ꨮꨳꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ မီး တꨤင္ꨳꨟူꨵ ꨬလꨳ မီးတူဝ္ထူပ္းꨅြမ္း ꨡူးပုꨓ္းထု ေသꨡမ္ꨲꨀꨣး ေတꨟ္ꨮꨳ မီးတူဝ္ထူပ္းပꨣး ꨓꨣꨳꨀꨤꨓ္ Software Project ယူꨲဝꨣꨳ ꨓꨯꨁꨣꨳေꨡꨣꨳ။

28

UBUNTU : SHAN LOCO TEAM

6. sw,q[.wlnf: bl,eD,wD,

ယꨤမ္းလꨱဝ္ꨬတꨵ ေတလꨯꨳဝꨣꨳ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ ꨡူꨓ္းသ္ꨮꨲ ꨡူးပုꨓ္းထုယဝ္ꨵလီငꨤမ္းေသꨡမ္ꨲꨀꨣး ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ ꨕြမ္ꨵꨁဝ္ꨳ(login) ပြꨀ္ꨵ ꨡြꨓ္တꨤင္းသုတ္းꨓꨯꨁꨣꨳꨬလꨳ။ ေပꨣးꨓꨓ္ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ ေတလꨯꨳꨟူပ္ꨵထူပ္းꨉꨣး ꨕိဝ္ꨓꨣꨳသꨁရိꨓ္ꨲ screen ꨅြမ္းꨓင္ꨲ ꨕꨤင္ꨟꨤင္ꨳ ပꨣꨳတ္ꨮꨳꨓꨯꨵယူꨲ။

ꨟူမ္ꨅူမ္းꨟပ္ꨵတြꨓ္ꨳ ꨅူး ယူꨲꨓီꨲတီꨲ ယူꨲ- ပꨱꨓ္ꨟꨤင္ꨳꨕꨤင္ ꨘိင္ꨳတိုꨓ္း ꨁြပ္ꨲဝူင္းꨓꨣꨳꨁြမ္း ꨓꨯꨁꨣꨳ။

6.1 bl,eD,wD, tefoj;eh. yAeftD;Oif ?

ယူꨲꨓီꨲတီꨲ ꨬလꨳ ꨁြပ္ꨲဝူင္းပꨤꨯးပꨯꨲꨉꨣꨲမꨓ္းꨓꨯꨵ မꨓ္းꨟꨱတ္းꨟ္ꨮꨳ ꨕူꨳꨅ္ꨮꨵတိုဝ္းေꨀꨣꨳလီ ꨕူꨳꨁူင္သꨤင္ꨳꨁိုꨓ္္ꨳယ္ꨮꨲေꨀꨣꨳလီ ꨅိူဝ္းꨓꨯꨵ ꨅꨤင္ꨳꨅ္ꨮꨵလꨯꨳ သꨤင္းသꨤင္းလꨤင္းလꨤင္း၊ ꨅꨤင္ꨳꨅ္ꨮꨵလꨯꨳꨡꨱꨓ္ꨟꨰင္းယ္ꨮꨲလꨯꨳꨬတꨵꨬတꨵဝꨣꨳꨓꨯꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ ယူꨲꨓီꨲတီꨲꨓꨯꨵ မꨓ္းမီး ꨕꨤင္ꨟꨤင္ꨳ လဝ္းလီ၊ မꨓ္းꨟူမ္ꨳꨟꨱတ္းသꨤင္ꨳဝꨯꨵပꨓ္ ꨁꨰမ္ꨵလꨰပ္ꨳေသꨡမ္ꨲꨀꨣး ꨅူိဝ္ꨳပꨱꨓ္ ꨕရီးသြပ္ꨵꨬဝး (free software) ꨅူိဝ္းꨓꨯꨵ ေꨀꨣꨳ မꨓ္းꨟꨱတ္းꨟ္ꨮꨳမီးတꨤင္းတူဝ္ထူပ္း၊ ꨟꨱတ္းꨟ္ꨮꨳꨅ္ꨮꨵလꨯꨳꨟꨰင္းယ္ꨮꨲဝꨣꨳꨓꨯꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။

- www.unity.ubuntu.com

ယူꨲꨓီꨲတီꨲꨓꨯꨵ မꨓ္းပꨱꨓ္ ꨟꨤင္ꨳꨕꨤင္ꨘိင္ꨳတိုꨓ္း ꨁြပ္ꨲဝူင္းꨓꨣꨳꨁြမ္း ꨡူးပုꨓ္းထု ꨓꨯ

29

ꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ ေပꨣးလꨤတ္ꨳꨀꨮꨤမ္းသိုဝ္ꨳမꨓ္းꨬတꨵ ေပꨣးꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ ꨕြမ္ꨵꨁဝ္ꨳ ꨡူးပုꨓ္းထု ယဝ္ꨵꨓꨯ ꨡꨓ္ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ လꨯꨳꨟꨓ္ယူꨲꨓꨓ္ꨵꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ ꨡꨓ္ꨓꨓ္ꨵꨟြင္ꨵဝꨣꨳ ယူꨲꨓီꨲတီꨲ ꨓꨯꨁꨣꨳေꨡꨣꨳ။ တီꨳꨓ္ꨮး ယူꨲꨓီꨲတီꨲꨓꨯꨵ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲꨅꨤင္ꨳ ꨓꨱꨀ္း၊ ꨅꨤင္ꨳꨅꨓ္၊ ꨅꨤင္ꨳ ꨟꨱတ္းꨁလိꨀ္ꨵ တီꨳꨟꨤင္ꨳꨟိင္ꨳꨅိူဝ္းꨓꨓ္ꨵ ꨬလꨳသင္ တီꨳꨓိူဝ္သꨱꨓ္ꨳꨀꨤꨓ္ (menu) ꨅိူဝ္း ꨡꨓ္တꨣꨲꨅ္ꨮꨵꨅြမ္း ပိူင္သꨤင္ꨳꨡူဝ္ꨲꨡꨰတ္ꨵ ꨡူးပုꨓ္းထုꨬလꨳသင္ꨓꨯ ꨅꨤင္ꨳ ꨟꨱတ္းꨀꨮꨣꨲလꨯꨳ ꨀူꨳလြင္ꨳꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။

မိူဝ္ꨳ ယူꨲꨓီꨲတီꨲUnity ပꨯꨲမီးမꨣးꨓꨓ္ꨵ မꨓ္းယꨤမ္ꨳမီးမꨣး ꨀ်ီꨲꨓူင္း GNOME (ပိုꨓ္းꨀꨰပ္ꨳပိတ္းပြတ္းꨡြꨓ္ꨲ)

မိူဝ္ꨳꨬတꨲပိုꨓ္ꨬꨕꨳꨡြꨀ္ꨲ ꨡꨓ္ပꨱꨓ္ ꨡူးပုꨓ္းထု 11.04 ေသယဝ္ꨵေꨀꨣꨳ Canoni-cal ꨁဝ္ꨓꨯꨵ ꨁဝ္လꨰꨀ္ꨳလꨯꨤꨳ ꨕꨤင္ꨳꨟꨤင္ꨳ တီꨅꨤꨯး design ပိူင္လူင္မꨓ္းမꨣးꨓꨯꨁꨣꨳေꨡꨣꨳ။ လုꨀ္ꨵꨡꨓ္ ꨡꨓ္ပꨱꨓ္ ꨕꨤင္ꨟꨤင္ꨳꨘိင္ꨳတုိꨓ္း ꨁြပ္ꨲဝူင္းꨓꨣꨳꨁြမ္း GNOME ꨁꨤꨯꨵလꨯꨤꨳꨅူး ယူꨲꨓီꨲတီꨲ Unity ꨓꨯꨁꨣꨳေꨡꨣꨳ။ ꨀူꨉ္းꨀꨣꨳဝꨣꨳ ꨕိုꨓ္ꨀꨰမ္ꨡꨓ္ꨓꨯꨵ ꨟဝ္းꨁꨣꨳ ေတꨡမ္ꨲꨅꨤင္ꨳသပ္းလꨰင္းꨬꨓ ပိုꨓ္း GNOME ꨓꨯꨵ လꨯꨳ ꨀꨮꨤင္ꨳꨀꨮꨤင္ꨳ။ ꨀူꨉ္းꨀꨣꨳဝꨣꨳ ꨡꨓ္ေတလꨯꨳꨟူꨵဝꨯꨵ ꨡꨓ္လမ္ꨲလြင္ꨳမꨓ္းꨬတꨵေꨀꨣꨳ GNOME ꨡꨓ္ဝꨣꨳꨓꨯꨵ မꨓ္းပꨱꨓ္ ꨁိူင္ꨳတြꨓ္ꨳ ꨓ္ꨮးတူင္ꨲဝူင္း FLOSS ꨡꨓ္ꨟြင္ꨵဝꨣꨳ GNU Projcet ꨓꨓ္ꨵꨡꨓ္ꨓိုင္ꨳꨁꨣꨳ။ မꨓ္းေꨀꨣꨳယꨤမ္ꨳꨅ္ꨮꨵပꨱꨓ္မꨣး ꨘိင္ꨳတုိꨓ္းꨁြပ္ꨲဝူင္း ꨓꨣꨳꨁြမ္း ꨡꨓ္ပူꨓ္ꨵမꨣး ꨡူးပုꨓ္းထု 13 ပိူဝ္းသ်ိꨓ္း 4.10 ေတꨣꨲေပꨣးထိုင္ 10.10 ꨓꨓ္ꨵယူꨲꨁꨣꨳ။

ယူꨲꨓီꨲတီꨲ ꨓꨯꨵꨬတꨵေꨀꨣꨳ ꨬတပꨱꨓ္ ꨘိင္ꨳတိုꨓ္းမꨣး ꨕြင္းယꨤမ္း ပိုꨓ္ꨬꨕꨳꨡြꨀ္ꨲ Nat-ty Narwhal ꨡꨓ္ပိုꨓ္ꨡြꨀ္ꨲမꨣး မိူဝ္ꨳ April 2011 ꨓꨓ္ꨵꨁꨣꨳေꨡꨣꨳ။ ယူꨲꨓီꨲတီꨲꨓꨯꨵ ꨅုမ္းꨁူင္သꨤင္ꨳꨁိုꨓ္ꨳယ္ꨮꨲ Canonical ꨁဝ္ေꨀꨣꨳ ꨅꨓ္ꨡြꨀ္ꨲပꨱꨓ္မꨣးꨓꨯꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ ယူꨲꨓီꨲတီꨲꨓꨯꨵေꨀꨣꨳ မꨓ္းꨡိင္ꨓိူဝ္ GNOME ေသေꨀꨣꨳ ꨟꨱတ္းပꨱꨓ္မꨣးဝꨯꨵꨀူꨉ္းꨓင္ꨲꨀဝ္ꨲꨁꨣꨳ။

30

UBUNTU : SHAN LOCO TEAM

6.2 pmif;awj,ej; bl,eD,wD, (The Unity Interface)

ꨟꨤင္ꨳေတꨣꨲꨓꨣꨳ ယူꨲꨓီꨲတီꨲꨓꨯꨵ မꨓ္းမီး တြꨓ္ꨳပိူင္လူင္မꨓ္း သီꨲတြꨓ္ꨳ။

• ꨓꨣꨳꨁြမ္း (Desktop)• လြင္ꨲꨁ်ꨣꨲ (Launcher)• ꨕꨰꨓ္ꨲꨓိူဝ္ꨲ (Panel)• ꨕိူꨓ္ꨟꨰꨓ္း (Dash (ꨅꨤင္ꨳꨅ္ꨮꨵတီꨳ ꨡꨓ္မီးꨟꨤင္ꨳꨓꨱꨓ္ꨡူးပုꨓ္းထု))

ꨕꨰꨓ္ꨲꨓိူဝ္ꨲ

သꨱꨓ္ꨳꨀꨤꨓ္ သꨤꨯငꨤꨯ

ꨓꨱꨓ္ꨡူးပုꨓ္းထု

ꨟꨤင္ꨳꨟိင္ꨳ လြင္ꨲꨁ်ꨣꨲ ꨓꨣꨳꨁြမ္း

လြင္ꨲꨁ်ဳꨲ

ꨓꨣꨳꨁြမ္း (Desktop)

ꨡꨓ္ပꨱꨓ္ꨓꨣꨳꨁြမ္း (Desktop)ꨓꨯꨵ မꨓ္းပꨱꨓ္ ꨡြင္ꨳတီꨳꨟဝ္းꨁꨣꨳꨟꨱတ္းꨀꨤꨓ္ ꨓꨓ္ꨵꨁꨣꨳ ယဝ္ꨵ။ မꨓ္းပꨱꨓ္တီꨳꨡꨓ္ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲꨅꨤင္ꨳပိုတ္ꨲ ꨕရူဝ္ꨁရꨰမ္ꨲ၊ ꨡꨰပ္ꨲꨕရီꨲ ꨁိူဝ္းသ်ိꨓ္း လꨯꨤꨡꨓ္ꨅြမ္းꨀꨓ္ေသေꨀꨣꨳ ꨅꨤင္ꨳꨟꨱတ္းꨀꨤꨓ္ ꨅꨤင္ꨳꨁပ္ꨵꨁိုင္ လꨯꨳတီးꨓꨣꨳꨁြမ္း ꨓꨓ္ꨵꨓꨯ ꨁꨣꨳေꨡꨣꨳ။

လြင္ꨲꨁ်ဳꨲ (Launcher)

လြင္ꨲꨁ်ဳꨲꨓꨯꨵ မꨓ္းပꨱꨓ္ ပꨰꨀ္ꨳꨡꨓ္ꨅုꨀ္းယူꨲ မီးꨕꨯꨤꨲꨁꨤင္ꨳမꨓ္း ꨓꨓ္ꨵꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ ꨓ္ꨮးလြင္ꨲ ꨁ်ဳꨲꨓꨓ္ꨵ မꨓ္းေတမီးဝꨯꨵ ꨕူဝ္ꨲတိူဝ္ꨲ ꨬလꨳ ꨡꨰပ္ꨲꨕရီꨲꨁိူဝ္းသ်ိꨓ္း ꨡꨓ္ꨟဝ္းꨀꨯꨵꨀꨯꨵ ꨅ္ꨮꨵ ꨓꨓ္ꨵꨓꨯꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ မꨓ္းမီးဝꨯꨵ ꨕꨯꨤသꨤꨯꨵမုုိဝ္း တီꨳꨁြပ္ꨲဝူင္းꨓꨣꨳꨁြမ္း ယူꨲꨓီꨲတီꨲ ꨓꨓ္ꨵေသ

31

မꨓ္းေတꨟꨱတ္းဝꨯꨵ ꨟ္ꨮꨳမꨓ္းလပ္ꨵꨀꨮꨣꨲꨟင္းꨀူꨉ္းမꨓ္း။ ေပꨣးꨟဝ္းꨡဝ္ ꨓူ mouse ꨟဝ္း ေလꨣꨳꨀꨮꨣꨲꨓိူဝ္မꨓ္းꨓꨯ မꨓ္း ေတ ꨁိုꨓ္းꨡြꨀ္ꨲမꨣးပꨓ္ꨟဝ္းꨁꨣꨳယူꨲ။ ꨟꨤင္ꨳꨟိင္ꨳ လြင္ꨲꨁ်ဳꨲꨓꨯꨵ မꨓ္းꨅီꨵꨬꨓ ꨡꨰပ္ꨲꨕရီꨲꨁူိဝ္းသ်ိꨓ္း ꨡꨓ္ꨟꨱတ္းꨀꨤꨓ္ပꨓ္ꨟဝ္း လꨯꨳꨓꨓ္ꨵꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။

ꨕꨰꨓ္ꨲꨓိူဝ္ꨲ (Panel)

ꨕꨰꨓ္ꨲꨓိူဝ္ꨲ (Panel) ꨓꨯꨵမꨓ္းပꨱꨓ္ ပꨰꨀ္ꨳꨡꨓ္မီးတꨤင္းꨓိူဝ္ ꨁြပ္ꨲဝူင္းꨓꨣꨳꨁြမ္း ယူꨲꨓီꨲတီꨲ ꨓꨓ္ꨵꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ ꨕꨰꨓ္ꨲꨓိူဝ္ꨲꨓꨯꨵ မꨓ္းပꨱꨓ္တီꨳꨡꨓ္ လမ္ꨲလြင္ꨳꨡꨓ္ꨓိုင္ꨳ။ မꨓ္းေတပꨣးဝꨯꨵ သꨤꨯငꨤꨯ (Status) ꨬလꨳ သꨱꨓ္ꨳꨀꨤꨓ္ ꨡꨰပ္ꨲꨕရီꨲꨁိူဝ္းသ်ိꨓ္း ꨡꨓ္ ꨟꨱတ္းꨟ္ꨮꨳꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ ꨀုမ္းထိင္း၊ မူꨓ္ꨵꨬမးꨟꨰꨓ္းပူိင္လꨯꨳ တြꨓ္ꨳတꨣꨲ ပိူင္ꨳသꨤင္ꨳ ꨬလꨳ ꨕရူဝ္ꨲ ꨁရꨰမ္ꨲ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲꨓꨓ္ꨵꨁꨣꨳေꨡꨣꨳ။

ꨕိူꨓ္ꨟꨰꨓ္း (Dash)

ꨕိူꨓ္ꨟꨰꨓ္း (Dash) ꨓꨯꨵ မꨓ္းပꨱꨓ္ ꨟꨤင္ꨳေတꨣꨲꨓꨣꨳ (တူꨉ္းꨡဝ္ꨟꨤင္ꨳပꨣꨳတ္ꨮꨳ) ꨡꨓ္ ပꨣးတီꨳꨓ္ꨮး ယူꨲꨓီꨲတီꨲ ꨡꨓ္ꨟꨱတ္းꨟ္ꨮꨳ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ သြꨀ္ꨳꨟꨣ၊ ꨅ္ꨮꨵလꨯꨳꨕꨤꨯꨲ၊ ꨕူဝ္ꨲတိူဝ္ꨲ ꨬလꨳ ꨡꨰပ္ꨲꨕရီꨲꨁိူဝ္းသ်ိꨓ္း ꨓꨯꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ တြꨓ္ꨳတꨣꨲေတပိုတ္ꨲ ꨕူိꨓ္ꨟꨰꨓ္း (Dash) ꨓꨯꨵꨓꨯ ꨓꨱꨀ္းꨁလိꨀ္ꨵပꨓ္တီꨳꨓိူဝ္ ꨓꨱꨓ္ꨡူးပုꨓ္းထု (Ubuntu button) ꨡꨓ္မီးတီꨳတꨤင္းꨓိူဝ္ လြင္ꨲꨁ်ဳꨲꨓꨓ္ꨵꨁꨣꨳ။

6.3 Oguf;wofwlnf: wD;e[:vgif,cBK,

(Navigating The Launcher)

လြင္ꨲꨁ်ဳꨲꨓꨯꨵ မꨓ္းမီးဝꨯꨵတီꨳ ꨕꨤꨯꨲသꨤꨯꨵမုိဝ္း ꨁြပ္ꨲဝူင္းꨓꨣꨳꨁြမ္း ယူꨲꨓီꨲတီꨲ ꨓꨯꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ မꨓ္းꨟꨱတ္းꨟ္ꨮꨳ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ

• ပိုတ္ꨲလꨯꨳ ꨕူဝ္ꨲတိူဝ္ꨲ• ပိုတ္ꨳလꨯꨳ၊ ꨅ္ꨮꨵလꨯꨳ ꨀုမ္းထိင္းလꨯꨳ ꨡꨰပ္ꨲꨕရီꨲꨁိူဝ္းသ်ိꨓ္း ꨡꨓ္ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ

32

UBUNTU : SHAN LOCO TEAM

လꨯꨳꨅ္ꨮ• ꨅ္ꨮꨵလꨯꨳ ꨕိူꨓ္ꨟꨰꨓ္း (Dash)

ꨡꨓ္ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲေတလꨯꨳ မꨤꨯတြင္းဝꨯꨵ လမ္ꨲလြင္ꨳꨬတꨵေꨀꨣꨳ လြင္ꨲꨁ်ဳꨲꨓꨯꨵ ေပꨣးꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ ꨡမ္ꨲꨀꨮꨣꨲꨅ္ꨮꨵမꨓ္း ꨟꨱတ္းꨀꨤꨓ္ꨅြမ္းမꨓ္း ꨓꨯ မꨓ္းေတꨡဝ္တူဝ္ꨟꨤင္ꨳမꨓ္း လပ္ꨵဝꨯꨵ ꨟင္းꨀူꨉ္းမꨓ္းꨓꨯꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ တြꨓ္ꨳတꨣꨲေတꨟꨱတ္းꨟ္ꨮꨳ လြင္ꨲꨁ်ဳꨲမꨓ္း ꨁိုꨓ္းꨡြꨀ္ꨲမꨣး ꨓꨯ ꨅꨓ္ꨡဝ္ ꨓူ (mouse)ꨟဝ္း ေလꨣꨳသ္ꨮꨲꨓိူဝ္ ꨕꨯꨤသꨤꨯꨵမိူဝ္း တီꨳꨓꨣꨳꨁြမ္းꨓꨓ္ꨵꨓꨯေꨀꨣꨳ လꨯꨳယူꨲꨁꨣꨳ။

လုꨀ္ꨵတီꨳ လြင္ꨲꨁ်ဳꨲေသ ပိုတ္ꨲꨕူဝ္ꨲတိူဝ္ꨲꨬလꨳ ꨅ္ꨮꨵတိုဝ္း ꨡꨰပ္ꨲꨕ ရီꨲꨁိူဝ္းသ်ိꨓ္း

လုꨀ္ꨵတီꨳ လြင္ꨲꨁ်ဳꨲေသ တြꨓ္ꨳတꨣꨲ ပိုတ္ꨲꨕူဝ္ꨲတိူဝ္ꨲ ꨡမ္ꨲꨓꨓ္ တြꨓ္ꨳတꨣꨲေတꨬတꨲ ပိုတ္ꨲ ꨡꨰပ္ꨲꨕရီꨲꨁိူဝ္းသ်ိꨓ္း ꨓꨯꨵ ꨀꨮꨣꨲꨓꨱꨀ္း ꨁလိꨀ္ꨳတီꨳꨓိူဝ္ꨳ ꨟꨤင္ꨳꨟိင္ꨳ လြင္ꨲꨁ်ဳꨲꨓꨓ္ꨵꨁꨣꨳ။ မိူဝ္ꨳꨓꨓ္ꨵ ꨡꨰပ္ꨲꨕ ရီꨲꨁိူဝ္းသ်ိꨓ္းꨓꨓ္ꨵ ေတꨟꨤင္ꨳꨟꨰꨓ္း ꨡြꨀ္ꨲမꨣးေသ ꨅိူဝ္းပꨱꨓ္ ꨟꨤင္ꨳꨟိင္ꨳမꨓ္းꨓꨓ္ꨵေꨀꨣꨳ ေတꨁပ္ꨵꨀꨓ္ ꨡြꨀ္ꨲမꨣးယူꨲꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။

ေပꨣး ꨡꨰပ္ꨲꨕရီꨲꨁိူဝ္းသ်ိꨓ္း ꨓꨓ္ꨵပုိတ္ꨲမꨣးယဝ္ꨵꨓꨯꨵ ေတလꨯꨳ ꨟꨓ္ꨟꨤင္ꨳ ပိုꨓ္ꨕိူꨀ္ꨲꨕိူꨀ္ꨲꨡြꨓ္ꨲ ꨡြꨀ္ꨲမꨣးမီးဝꨯꨵ ꨕꨯꨤ သꨤꨯꨵမိုဝ္း တီꨳꨟꨤင္ꨳꨟိင္ꨳ လြင္ꨲꨁ်ဳꨲꨓꨓ္ꨵꨁꨣꨳေꨡꨣꨳ။ တီးꨓ္ꨮး ꨕရူဝ္ꨁရꨰမ္ꨲ ꨓꨓ္ꨵ မꨓ္းေတ ꨅꨤင္ꨳမီး လꨯꨤတြꨓ္ꨳေသ မိူꨓ္ꨓင္ ꨁိူင္ꨳ ပိုတ္ꨲဝꨰပ္ꨵꨓꨓ္ꨵꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ ꨟဝ္းꨁꨣꨳ ပိုတ္ꨲဝꨯꨵ လꨯꨤꨡꨓ္ꨓꨯေꨀꨣꨳ ꨡꨓ္ပꨱꨓ္ ꨟꨤင္ꨳပုိꨓ္ ꨕိူꨀ္ꨲꨕိူꨀ္ꨲꨓꨓ္ꨵ ေတꨬꨓ ဝꨯꨵပꨓ္ ꨓꨯꨁꨣꨳ ေꨡꨣꨳ။ သင္ꨅိူဝ္ꨵဝꨣꨳ ꨟꨤင္ꨳပိူꨓ္ꨕိူꨀ္ꨲꨕိူꨀ္ꨲ ꨓꨓ္ꨵ ꨬꨓဝꨯꨵ ပꨣး ꨕꨤꨯꨲꨁꨮꨣꨓꨯ မꨓ္းပြင္ꨲဝꨣꨳ ꨟဝ္းꨁꨣꨳ တိုꨀ္ꨵꨅ္ꨮꨵ ꨕရူဝ္ꨁရꨰမ္ꨲ ꨡꨓ္ꨟဝ္း တိုꨀ္ꨵꨅ္ꨮꨵယူꨲ ယꨤမ္း လꨱဝ္ꨓꨯꨵꨓꨯꨁꨣꨳေꨡꨣꨳ။

33

ထꨰမ္ ꨡꨰပ္ꨲꨕရီꨲꨁိူဝ္းသ်ိꨓ္းꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ ꨅူး လြင္ꨲꨁ်ဳꨲ Launcher

ထꨰမ္ ꨡꨰပ္ꨲꨕရီꨲꨁိူဝ္းသ်ိꨓ္းꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ ꨅူး လြင္ꨲꨁ်ဳꨲ Launcher:

1. ꨓꨱꨀ္းꨁလိꨀ္ꨳ တီꨳꨓိူဝ္ ꨓꨱꨓ္ꨡူးပုꨓ္းထု ေသ ပိုꨓ္ꨲ ꨕိူꨓ္ꨟꨰꨓ္း (Dash)2. ေပꨣꨵသ္ꨮꨲꨅိုဝ္ꨳ သြပ္ꨵꨬဝးꨡꨰပ္ꨲꨕရီꨲꨁိူဝ္းသ်ိꨓ္း ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲꨓꨓ္ꨵ3. ꨅꨓ္ꨡဝ္ ꨟꨤင္ꨳꨟိင္ꨳသြပ္ꨵꨬဝး ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲꨓꨓ္ꨵသ္ꨮꨲတီꨳ လြင္ꨲꨁ်ဳꨲ4. ꨅꨓ္ꨡဝ္ꨟꨤင္ꨳꨟိင္ꨳမꨣးတမ္းသ္ꨮꨲတီꨳ တီꨳꨡꨓ္ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲꨁ္ꨮꨳဝꨯꨵꨓꨓ္ꨵ

ꨁိုꨓ္းꨬမးꨁပ္ꨵ ꨡꨰပ္ꨲꨕရီꨲꨁိူဝ္းသ်ိꨓ္း တီꨳꨓိူဝ္ လြင္ꨲꨁ်ဳꨲ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ

ေပꨣးꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ ꨁ္ꨮꨳꨁꨯꨤꨵတီꨳ ꨁ္ꨮꨳꨁိုꨓ္းꨅꨰꨓ္ ꨡြင္ꨳတီꨳဝꨯꨵ ꨡꨰပ္ꨲꨕရီꨲꨁိူဝ္းသ်ိꨓ္း တီꨳ ꨓ္ꨮးလြင္ꨲꨁ်ဳꨲꨓꨯ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲꨅꨤင္ꨳ-

1. ꨓꨱꨀ္းꨁလိꨀ္ꨵေသ ꨅꨓ္ꨟꨤင္ꨳꨟိင္ꨳ လြင္ꨲꨁ်ဳꨲ ꨡꨓ္ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲꨁ္ꨮꨳလꨯꨤꨵꨓꨓ္ꨵ ေသꨬလꨳ

2. ꨁိုꨓ္းပြꨯꨲꨓꨱꨓ္ꨓူ ေသေꨀꨣꨳ တမ္းပꨓ္ ꨟꨤင္ꨳꨟိင္ꨳ တီꨳꨡꨓ္ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ ꨁ္ꨮꨳဝꨯꨵ ꨁ္ꨮꨳတမ္းꨓꨓ္ꨵꨁꨣꨳ။

34

UBUNTU : SHAN LOCO TEAM

ꨁိုꨓ္းထြꨓ္ပꨰတ္ꨳ ꨡꨰပ္ꨲꨕရီꨲꨁိူဝ္းသ်ိꨓ္း ꨡꨓ္မီးတီꨳ လြင္ꨲꨁ်ဳꨲ

လြင္ꨲꨁ်ဳꨲꨓꨯꨵ မꨓ္းပꨣး ꨘိင္ꨳတုိꨓ္းꨡꨰပ္ꨲꨕရီꨲꨁိူဝ္းသ်ိꨓ္း လꨯꨤꨡꨓ္ဝꨯꨵꨬလꨳ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲꨅꨤင္ꨳ ꨁိုꨓ္းꨬမးꨁပ္ꨵ ꨡမ္ꨲꨓꨓ္ ꨅꨤင္ꨳꨁိုꨓ္းꨬမးထြꨓ္ပꨰတ္ꨳေꨀꨣꨳ လꨯꨳယူꨲ။ ꨅꨤင္ꨳꨁိုꨓ္းꨬမးထြꨓ္ပꨰတ္ꨳ ꨟꨤင္ꨳꨟိင္ꨳ ꨡꨓ္မီးတီꨳ လြင္ꨲꨁ်ဳꨲꨓꨓ္ꨵꨁꨣꨳ။ ꨟူမ္ꨳဝꨣꨳ ထြꨓ္ပꨰတ္ꨳꨟꨤင္ꨳꨟိင္ꨳ ꨡꨓ္မီးတီꨳ လြင္ꨲꨁ်ဳꨲꨓꨓ္ꨵꨓꨯေသတꨣꨵ မꨓ္း ေတꨡမ္ꨲထြꨓ္ပꨰတ္ꨳ ꨡမ္ꨲꨡူꨓ္း ꨡꨰပ္ꨲꨕရီꨲꨁိူူဝ္းသ်ိꨓ္းꨓꨓ္ꨵꨡြꨀ္ꨲပꨰတ္ꨳ ꨓ္ꨮးꨁြမ္းꨓင္ꨲꨀဝ္ꨲ။ လုꨀ္ꨵတီꨳ ꨕိူꨓ္ꨟꨰꨓ္း (Dash) ေသေꨀꨣꨳ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ ꨅꨤင္ꨳꨁိုꨓ္းꨅ္ꨮꨵ ꨡꨰပ္ꨲꨕရီꨲꨁိူဝ္းသ်ိꨓ္းꨓꨓ္ꨵယူꨲꨁꨣꨳ။

တြꨓ္ꨳတꨣꨲေတ ထြꨓ္ပꨰတ္ꨳ ꨡꨰပ္ꨲꨕရီꨲꨁိူဝ္းသ်ိꨓ္း ꨡꨓ္မီးတီꨳ လြင္ꨲꨁ်ဳꨲꨓꨯꨵ

1. ꨓꨱꨀ္း ꨁလိꨀ္ꨵ ꨕꨯꨤꨲꨁꨮဳတီးꨓိူဝ္ ꨟꨤင္ꨳꨟိင္ꨳ လြင္ꨲꨁ်ဳꨲꨓꨓ္ꨵ2. တြꨓ္ꨳတꨣꨲေတ ထြꨓ္ပꨰတ္ꨳ ꨡꨰပ္ꨲꨕရီꨲꨁိူဝ္းသ်ိꨓ္းꨓꨓ္ꨵ လြတ္းပꨰတ္ꨳ

ꨡꨓ္ဝꨣꨳ Keep in Launcher ꨓꨓ္ꨵꨁꨣꨳ။

35

6.4 Oguf;wofwlnf: wD;e[:zSef,edlof,

(Navigating The Panel)

ꨕꨰꨓ္ꨲꨓိူဝ္ꨲꨓꨯꨵ မꨓ္းမီးဝꨯꨵ တီꨳတꨤင္းꨓိူဝ္ ꨕိဝ္ꨓꨣꨳꨁြမ္းေသꨬလꨳ မꨓ္းမီးဝꨯꨵ တြꨓ္ꨳပိူင္လူင္မꨓ္း သြင္တြꨓ္ꨳ။ တီꨳꨕꨤꨯꨲ သꨤꨯꨵမိုဝ္းꨓꨓ္ꨵ မꨓ္းမီးဝꨯꨵ သꨱꨓ္ꨳꨀꨤꨓ္ ꨡꨰပ္ꨲꨕရီꨲꨁိူဝ္းသ်ိꨓ္း ꨬလꨳ ꨕꨤꨯꨲꨁꨮဳမိုဝ္းꨓꨓ္ꨵ မꨓ္းမီးဝꨯꨵ သꨱꨓ္ꨳꨀꨤꨓ္သꨤꨯငꨤꨯ ꨓꨯꨁꨣꨳ ေꨡꨣꨳ။

သꨱꨓ္ꨳꨀꨤꨓ္ ꨡꨰပ္ꨲꨕရီꨲꨁိူဝ္းသ်ိꨓ္းသꨱꨓ္ꨳꨀꨤꨓ္ သꨤꨯငꨤꨯ

(ေတပꨣးဝꨯꨵ ꨀꨓ္ꨅီꨵေꨓ ပိူင္သꨤင္ꨳ)

ဝိꨓ္းတူဝ္း ꨡꨰပ္ꨲꨕရီꨲꨁိူဝ္းသ်ိꨓ္း

ꨕꨰꨓ္ꨲꨓိူဝ္ꨲ

ꨓꨱꨓ္ဝိꨓ္းတူဝ္း

ꨟူဝ္္ေꨁꨣꨳဝိꨓ္းတူဝ္း

သꨱꨓ္ꨳꨀꨤꨓ္ ꨡꨰပ္ꨲꨕရီꨲꨁိူဝ္းသ်ိꨓ္း (Application Menu)

သꨱꨓ္ꨳꨀꨤꨓ္(menu) ꨡꨰပ္ꨲꨕရီꨲꨁိူဝ္းသ်ိꨓ္းꨓꨯꨵ မꨓ္းꨟꨱတ္းꨟ္ꨮꨳꨟဝ္း ꨀုမ္းထိင္းလꨯꨳ ꨅိူဝ္းပꨱꨓ္လꨯꨤးꨟꨱတ္းꨀꨤꨓ္ (Functionalilty) ꨡꨰပ္ꨲꨕရီꨲꨁိူဝ္း သ်ိꨓ္းꨓꨓ္ꨵꨬလꨳသင္၊ ꨅိူဝ္းပꨱꨓ္ ꨟꨰꨓ္းပူိင္ (Setting) ꨬလꨳသင္၊ ꨅူိဝ္းပꨱꨓ္ ငဝ္ꨳꨀုမ္းပိူင္ (prefer-ences) ꨅꨀꨮꨣꨲꨅူိဝ္းꨓꨯꨵ ꨁꨣꨳေꨡꨣꨳ။ ꨅိူဝ္းပꨱꨓ္ ꨟူဝ္ေꨁꨣꨳဝိꨓ္းတူဝ္း ꨡမ္ꨲꨓꨓ္ ꨅိုဝ္ꨳꨡꨰပ္ꨲꨕရီꨲꨁိူဝ္းသ်ိꨓ္း ꨡꨓ္ꨅ္ꨮꨵဝꨯꨵယူꨲ ယꨤမ္းလꨱဝ္ ꨡမ္ꨲꨓꨓ္ ꨅိုဝ္ꨳꨕူဝ္ꨲတိူဝ္ꨲ ꨅꨀꨮꨣꨲꨅိူဝ္းꨓꨯꨵ မꨓ္းꨡဝ္ တူဝ္လိꨀ္ꨳꨓꨣေသꨬꨓဝꨯꨵပꨓ္ ꨓꨯꨁꨣꨳေꨡꨣꨳ။ ꨅိူဝ္းꨡꨓ္ မီး ꨕꨤꨯꨁꨮꨣꨲ ꨟူဝ္ေꨁꨣꨳဝိꨓ္းတူဝ္းꨓꨯꨵ မꨓ္းပꨱꨓ္ သꨱꨓ္ꨳꨀꨤꨓ္ ꨡꨰပ္ꨲꨕရီꨲꨁိူဝ္းသ်ိꨓ္း (Applica-tion Menu) မိူꨓ္ꨓင္ꨲ (File, Edit, View, etc.) ꨅꨀꨮꨣꨲꨅိူဝ္းꨓꨯꨵꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။

ꨡꨓ္ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ ေတလꨯꨳတြင္းမꨤꨯဝꨯꨵ လမ္လမ္လြင္ꨳလြင္ꨳꨬတꨵေꨀꨣꨳ ꨡꨓ္ပꨱꨓ္ သꨱꨓ္ꨳꨀꨤꨓ္ ꨡꨰပ္ꨲꨕရီꨲꨁိူဝ္းသ်ိꨓ္းꨓꨯꨵ မꨓ္းေတꨡမ္ꨲꨡြꨀ္ꨲꨬꨓဝꨯꨵ။ သင္ꨅိူဝ္ꨵဝꨣꨳ ꨅဝ္ꨳ ꨀဝ္ꨲꨁ္ꨮꨳꨟꨓ္ သꨱꨓ္ꨳꨀꨤꨓ္ ꨡꨰပ္ꨲꨕရီꨲꨁိူဝ္းသ်ိꨓ္းꨓꨯ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲေတလꨯꨳ ꨡဝ္ꨓူ mosue ေသေလꨣꨳꨀꨮꨣꨳꨓူိဝ္ ꨕꨰꨓ္ꨲꨓိူဝ္ꨲ ꨕꨯꨤꨲꨁꨮꨣꨓꨓ္ꨵꨓꨯ ꨅင္ꨲꨀꨯꨳလꨯꨳꨟꨓ္ꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။

လြꨀ္းလꨯꨤးꨟꨱတ္းꨀꨤꨓ္ ꨟ္ꨮꨳသူိင္ꨲဝꨯꨵ သꨱꨓ္ꨳꨀꨤꨓ္ꨅိူင္ꨵꨓꨯꨓꨯꨵ ꨁဝ္ꨟြင္ꨵဝꨣꨳ menu discov-

36

UBUNTU : SHAN LOCO TEAM

erabilty ꨓꨯꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ တြꨓ္ꨳတꨣꨲ ꨕူꨳꨅ္ꨮꨵတိုုဝ္းမꨤင္ေꨀꨣꨵꨬတꨵေꨀꨣꨳ ေတꨡမ္ꨲေပꨣး သꨤင္ꨲထုꨀ္ꨲမꨰꨓ္ꨳꨅ္ꨮ။ လြင္ꨳတꨤင္းꨡꨓ္လꨯꨳꨟꨱတ္းꨟꨮ္္ꨳ သꨱꨓ္ꨳꨀꨤꨓ္မꨓ္း ꨟꨤꨯလပ္ꨵ ဝꨯꨵ ꨟင္းꨀူꨉ္းꨓꨯꨵ မꨓ္းယိူင္းဝꨣꨳ တꨣꨲꨟ္ꨮꨳꨟꨓ္ꨕꨰꨓ္ꨲꨓိူဝ္ꨲလꨯꨳ သꨤင္းသꨤင္းလꨤင္းလꨤင္း ꨬလꨳ ယꨣꨲꨟ္ꨮꨳမꨓ္း သုꨀ္ꨵသꨀ္ꨵတꨣꨓꨓ္ꨵ ꨓꨯꨁꨣꨳေꨡꨣꨳ။

တြꨓ္ꨳတꨣꨲေတꨡုိတ္း ꨓꨱꨀ္းပꨓ္ (X)၊ တြꨓ္ꨳတꨣꨲေတ လပ္ꨵလူင္းဝꨯꨵ ꨓꨱꨀ္းပꨓ္ (-)၊ တြြꨓ္ꨳတꨣꨲေတ ပိုတ္ꨲ ꨡꨰပ္ꨲꨕရီꨲꨁိူဝ္း သ်ိꨓ္း ꨀꨮꨤင္ꨳꨁိုꨓ္း ꨓꨱꨀ္း (□) ꨓꨯꨁꨣꨳ။ ꨓꨓ္ꨵꨬတꨵ ꨡိင္ꨓိူဝ္သꨤꨯငꨤꨯ ꨡꨓ္ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ ꨁ္ꨮꨳꨅ္ꨮꨵꨓꨓ္ꨵေသေꨀꨣꨳ ꨓꨱꨀ္းတီꨳꨓိူဝ္ ꨓꨱꨓ္ ဝိꨓ္းတူဝ္းꨓꨓ္ꨵလꨯꨳယူꨲ။ ꨀူꨉ္းꨀꨣꨳ ေပꨣးဝိꨓ္းတူဝ္း ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ ꨡမ္ꨲပိုတ္ꨲꨀꨮꨤင္ꨳဝꨯꨵꨓꨯ ꨅူိဝ္းပꨱꨓ္ ꨓꨱꨓ္ဝိꨓ္းတူဝ္းꨓꨓ္ꨵ ေꨀꨣꨳ မꨓ္းေတꨡမ္ꨲꨡြꨀ္ꨲဝꨯꨵတီꨳꨓူိဝ္ ꨕꨰꨓ္ꨲꨓိူဝ္ꨲ ꨓင္ꨲꨀဝ္ꨲ။ ꨀြပ္ꨳမꨓ္းꨅပ္းဝꨯꨵတီꨳ ဝိꨓ္းတူဝ္းꨓꨓ္ꨵꨁꨣꨳလူး။

သꨱꨓ္ꨳꨀꨤꨓ္ သꨤꨯငꨤꨯ (Status Menu) ꨬလꨳ ꨁိူင္ꨳꨅီꨵꨬꨓ ပိူင္သꨤင္ꨳ (System Indicators)

သꨱꨓ္ꨳꨀꨤꨓ္ သꨤꨯငꨤꨯ (status menu) ꨓꨯꨵ မꨓ္းမီးဝꨯꨵ ꨕꨤꨯꨲꨁꨮꨣမိိုဝ္း တီꨳꨓိူဝ္ꨕꨰꨓ္ꨲꨓိူဝ္ꨲ ꨓꨓ္ꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ မꨓ္းေတပꨣးဝꨯꨵ ꨁိူင္ꨳꨅီꨵ ꨬꨓ ပိူင္သꨤင္ꨳ ꨡꨓ္ေတꨅꨤင္ꨳ ꨟꨱတ္းꨟ္ꨮꨳ ꨅဝ္ꨳ ꨀဝ္ꨲꨟူꨵ လြင္ꨳပꨱꨓ္ꨡꨓ္လမ္ꨲလြင္ꨳ ꨅꨀꨮꨣꨲꨅိူဝ္းꨓꨯꨵ။

တြꨓ္ꨳတꨣꨲေတꨟꨱတ္း လြင္ꨳလꨰꨀ္ꨳလꨯꨤꨳ ꨓ္ꨮးပိူင္သꨤင္ꨳꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲꨬလꨳသင္ တြꨓ္ꨳတꨣꨲေတ ꨟ္ꨮꨳꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ ꨀုမ္းထိင္းလꨯꨳ လꨰꨀ္ꨳလꨯꨤꨳလꨯꨳ ငဝ္ꨳꨀုမ္းပိူင္ (preferences) ꨅြမ္းꨓင္ꨲ ပꨣꨳ တ္ꨮꨳꨓꨯꨵꨁꨣꨳ။

• ꨡီးေမး၊ ꨀုမ္ꨀꨓ္ ꨬလꨳ လိꨀ္ꨳꨀꨮꨤမ္ꨳပြတ္း တြꨓ္ꨳတꨣꨲသီꨲꨁꨤဝ္ꨲ တူင္ꨲဝူင္း

37

• ꨟꨰꨓ္းပိူင္ တꨣꨲꨕꨯးꨕꨣꨵ (ေပꨣးꨅ္ꨮꨵ လꨰပ္ꨵတြပ္ꨵ) - Power setting• ꨀꨓ္သိုပ္ꨲ ꨀြင္ꨵသꨤꨓ္ - Network connection• ငဝ္ꨳꨀုမ္းပူိင္တꨣꨲ သꨱင္ - sound preferences• ဝꨓ္းထီꨵ ꨬလꨳ ꨁꨤဝ္းယꨤမ္း• ꨡꨁြင္ꨵ ꨕူꨳꨅ္ꨮꨵတိုဝ္း• တြꨓ္ꨳꨀꨓ္ ꨁြမ္ꨲꨕိဝ္းတိူဝ္ꨲ - Computer Session

ꨕူꨳꨅီꨵꨬꨓ လိꨀ္ꨳꨀꨮꨤမ္းပြတ္း (Messaging Indicator)

ꨡꨓ္ပꨱꨓ္ ꨕူꨳꨅီꨵꨬꨓ လိꨀ္ꨳꨀꨮꨤမ္းပြတ္း (mes-sage indicator) ꨓꨯꨵမꨓ္းပꨱꨓ္ ꨕူꨳꨅီꨵꨬꨓ ꨡꨓ္မီးတီꨳ ꨓိူဝ္ ꨕꨰꨓ္ꨲꨓိူဝ္ꨲ သꨱꨓ္ꨳꨀꨤꨓ္ သꨤꨯငꨤꨯ ꨓꨓ္ꨵꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။

• လုꨀ္ꨵတီꨳ ꨕူꨳꨅီꨵꨬꨓ လိꨀ္ꨳꨀꨮꨤမ္းပြတ္း ေသ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲꨅꨤင္ꨳ

• ꨅ္ꨮꨵ ꨡꨰပ္ꨲꨕရီꨲꨁိူဝ္းသ်ိꨓ္း တꨓ္းတꨣး ပꨤတ္ꨵ (Thunderbirt) ေသေꨀꨣꨳ ꨁပ္ꨵ ꨁိုင္ ꨡီးေမး ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲလꨯꨳ။

• ꨅ္ꨮꨵတိုဝ္း ꨡꨰပ္ꨲꨕရီꨲꨁိူဝ္းသ်ိꨓ္း ꨡꨰမ္ꨲ ꨕတ္ꨵတီꨲ (Empathy)ေသ ꨁိုင္္ပြင္ ꨀꨤꨓ္ꨀုမ္ꨀꨓ္။

• ꨅ္ꨮꨵတိုဝ္း ꨡꨰပ္ꨲꨕရီꨲꨁိူဝ္းသ်ိꨓ္း Gwib-ber ေသ ꨁိုင္ပြင္ꨀꨤꨓ္ ꨡꨁြင္ꨵ ꨀြင္ꨵ သꨤꨓ္တူင္ဝူင္းꨀူꨓ္း။

38

• ꨅ္ꨮꨵ ꨡူးပုꨓ္းထုဝꨓ္း (Ubuntu One) ေသ ꨁိုင္ပြင္ꨀꨤꨓ္ ꨡြင္ꨳသိမ္းမြꨀ္ꨲꨀုမ္ꨳ (cloud)။

တꨣꨲꨕꨤင္ꨵတူꨉ္း တြꨓ္ꨳတꨣꨲ ꨓꨣꨳꨀꨤꨓ္ꨅိူဝ္းꨓꨯꨵ: သင္ꨅိူဝ္ꨵဝꨣꨳ လိꨀ္ꨳꨀꨮꨤမ္းပြတ္း (mes-sage) ꨁဝ္မꨣးꨡꨓ္မ္ꨮꨲꨓꨯ ꨡꨓ္ပꨱꨓ္ထူင္လိꨀ္ꨳ ꨡြꨓ္ꨓꨓ္ꨵ ေတꨁꨱဝ္ဝꨯꨵ ꨓꨯꨁꨣꨳေꨡꨣꨳ။

UBUNTU : SHAN LOCO TEAM

ꨕူꨳꨅီꨵꨬꨓ မꨤꨀ္ꨲထꨤတ္ꨳ ( Battery indicator)

ꨕူꨳꨅီꨵꨬꨓ မꨤꨀ္ꨲထꨤတ္ꨳꨓꨯꨵ မꨓ္းမီးဝꨯꨵ ꨕꨤꨯꨲꨁꨮꨣꨲ ꨕူꨳꨅီꨵꨬꨓ ေꨁꨣꨳꨀꨮꨤမ္ꨳ ပြꨓ္း ꨓꨯꨁꨣꨳ ေꨡꨣꨳ။ လုꨀ္ꨳတီꨳ ꨕူꨳꨅီꨵꨬꨓ မꨤꨀ္ꨲထꨤꨓ္ꨳေသ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲꨅꨤင္ꨳ -

• တူꨉ္း သꨤꨯငꨤꨯ ꨟꨰင္းꨕꨯး• တူꨉ္း ꨟꨰင္းမꨤꨀ္ꨲထꨤတ္ꨳꨟဝ္း ေတꨅ္ꨮꨵလꨯꨳထꨰင္ꨳꨀꨣꨳꨟိုဝ္• ꨬမးꨁုမ္း ꨟꨰꨓ္းပူိꨓ္ ꨟꨰင္းꨕꨯး

ꨕူꨳꨅီꨵꨬꨓ ꨀြင္ꨵသꨤꨓ္ (Network indicator)

ꨕူꨳꨅီꨵꨬꨓ ꨀြင္ꨵသꨤꨓ္ꨓꨯꨵ မꨓ္းမီးဝꨯꨵ ꨕꨤꨯꨲꨁꨮꨣ ꨕူꨳꨅီꨵꨬꨓ မꨤꨀ္ꨲထꨤတ္ꨳ ꨓꨯꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။လုꨀ္ꨵတီꨳ ꨕူꨳꨅီꨵꨬꨓ ꨀြင္ꨵသꨤꨓ္ေသ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲꨅꨤင္ꨳ -

• ꨀြင္ꨵသိုပ္ꨲꨅူး ꨓꨰင္ꨳꨟꨤမ္းသꨤꨯေသ ꨅꨤင္ꨳꨅ္ꨮꨵ ꨡိꨓ္ꨲထိူဝ္ꨲꨓꨰတ္ꨵ။• ပြင္ꨀꨤꨓ္ ꨟꨰꨓ္းပိူင္ ꨀြင္ꨵသꨤꨓ္ꨓꨰင္ꨳ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲတꨤင္းမူတ္း။

39

ꨕူꨳꨅီꨵꨬꨓ သꨱင္ (Sound indicator)

ꨡꨓ္ပꨱꨓ္ ꨕူꨳꨅီꨵꨬꨓ သꨱင္ꨓꨯꨵ မꨓ္းမီးဝꨯꨵ ꨕꨯꨤꨲꨁꨮꨣ ꨕူꨳꨅီꨵꨬꨓ ꨀြင္ꨵသꨤꨓ္(network indicator) ꨓꨯꨁꨣꨳေꨡꨣꨳ။လုꨀ္ꨵတီꨳ ꨕူꨳꨅီꨵꨬꨓ သꨱင္ေသꨬလꨳ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲꨅꨤင္ꨳ -

• ꨬမးꨁုမ္း ꨟꨰꨓ္းပူိင္သꨱင္ꨡြꨀ္ꨲ (volume setting) တြꨓ္ꨳတꨣꨲ ꨁြမ္ꨲꨕိဝ္းတူိဝ္ꨲ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ။

• ꨅ္ꨮꨵ ꨡꨰပ္ꨲꨕရီꨲꨁိူဝ္းသ်ိꨓ္း ꨁိူင္ꨳပိုတ္ꨲꨀꨮꨤမ္း ပꨰꨓ္းသ်ီး ေသေꨀꨣꨳ ꨅꨤင္ꨳပြင္ꨀꨤꨓ္ ꨀပ္းꨀꨤꨯꨲလူꨉ္ꨳ ꨕꨱင္းꨀꨮꨤမ္းꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ။

ꨕူꨳꨅီꨵꨬꨓ ယꨤမ္းမူင္း (Clock indicator)

ꨡꨓ္ပꨱꨓ္ ꨕူꨳꨅီꨵꨬꨓ ယꨤမ္းမူင္းꨓꨯꨵ မꨓ္းဝꨯꨵꨕꨯꨤꨲꨁꨮꨣ ꨕူꨳꨅီꨵ ꨬ ꨓသꨱင္ ꨓꨓ္ꨵꨁꨣꨳေꨡꨣꨳ။

လုꨀ္ꨵတီး ꨕူꨳꨅီꨵꨬꨓ ယꨤမ္းမူင္းေသ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲꨅꨤင္ꨳ -

• ꨬမးꨁုမ္း ꨟꨰꨓ္းပူိင္ ဝꨓ္းထီꨵꨬလꨳ ꨁꨤဝ္းယꨤမ္း ပိူင္ꨳသꨤင္ꨳꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ။

40

• ထꨰမ္သ္ꨮꨲ လြꨓ္ꨵꨁꨤဝ္ꨲ ဝꨓ္းထီꨵꨬလꨳ ꨁꨤဝ္းယꨤမ္း တြꨓ္ꨳတꨣꨲ တꨤင္ꨲဝꨱင္း။• တူꨉ္းလꨯꨳ ပꨀ္းယꨱမ္ꨳဝꨓ္းꨬꨓ ꨟူဝ္လိူꨓ္မꨓ္းꨓꨓ္ꨵ။

ꨕူꨳꨅီꨵꨬꨓ ꨡꨁြင္ꨵ (Account indicator)

ꨕူꨳꨅီꨵꨬꨓ ꨡꨁြင္ꨵꨓꨯꨵ မꨓ္းမီး ꨕꨯꨤꨲꨁꨮꨣ ꨕူꨳꨅီꨵꨬꨓ ယꨤမ္းမူင္းꨓꨯꨁꨣꨳ။

လုꨀ္ꨵတီး ꨕူꨳꨅီꨵꨬꨓ ꨡꨁြင္ꨵေသ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲꨅꨤင္ꨳ -

• ꨕြမ္ꨵꨡြꨀ္ꨲ ꨬလꨳ လꨤꨯꨳ ꨡꨁြင္ꨵꨕူꨳꨅ္ꨮꨵတုိဝ္း• ꨁိုင္ပြင္ꨀꨤꨓ္ ꨟꨰꨓ္းပူိင္ ꨡꨰတ္ꨲမိꨓ္ꨲ (Administrator) တြꨓ္ꨳတꨣꨳ ꨡꨁြင္ꨵ

ꨕူꨳꨅ္ꨮꨵတိုဝ္း

UBUNTU : SHAN LOCO TEAM

41

ꨕူꨳꨅီꨵꨬꨓ တြꨓ္ꨳꨀꨤꨓ္ (Session indicator)

ꨕူꨳꨅီꨵꨬꨓ တြꨓ္ꨳꨀꨤꨓ္ꨓꨯꨵ မꨓ္းမီး ꨕꨯꨤꨲꨁꨮꨣသုတ္းသုတ္း ꨡꨓ္မီး တီꨳꨓူိဝ္ ꨕꨰꨓ္ꨲꨓိူဝ္ꨲ သꨱꨓ္ꨳꨀꨤꨓ္ သꨤꨯငꨤꨯ ꨓꨓ္ꨵꨁꨣꨳ။

• လုꨀ္ꨵတီꨳ ꨕူꨳꨅီꨵꨬꨓ တြꨓ္ꨳꨀꨤꨓ္ေသ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲꨅꨤင္ꨳ -• ꨬမးꨁုမ္း ꨟꨰꨓ္းပူိင္ တြꨓ္ꨳတꨣꨲ ပိူင္သꨤင္ꨳꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ မိူꨓ္ꨓင္ꨲ (monitor, dis-

play, themes, hardware, ꨅꨀꨮꨣꨲꨅိူဝ္းꨓꨯꨵ)• ꨁတ္းေသꨣး၊ ꨀိုတ္းလုိဝ္ꨳ ꨡမ္ꨲꨓꨓ္ ꨁြမ္းꨓြꨓ္း တြꨓ္တꨣꨲ ꨁြမ္ꨲꨕိဝ္း တိူဝ္ꨲ

ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ။• ꨕြမ္ꨵꨡြꨀ္ꨲ ꨬလꨳ လꨰꨀ္ꨳလꨯꨤꨳ ꨡꨁြင္ꨵ ꨕူꨳꨅ္ꨮꨵတိုဝ္း• ꨀိုတ္းꨅꨤꨀ္ꨳ ꨡမ္ꨲꨓꨓ္ ꨬတꨲꨁိုꨓ္း ꨁြမ္ꨲꨕိဝ္းတူိဝ္ꨲ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ။

6.5 Oguf;wofwlnf: wD;e[:ZdlefpSef:

(Navigating The Dash)

ꨡꨓ္ပꨱꨓ္ ꨕိူꨓ္ꨟꨰꨓ္း (Dash) ꨓꨯꨵ မꨓ္းပꨱꨓ္ ꨟꨤင္ꨳေတꨣꨲꨓꨣꨳ(interface) ꨡꨓ္မီး ꨓ္ꨮး ယူꨲꨓီꨲတီꨲ(Unity) ꨡꨓ္ꨟꨱတ္းꨟ္ꨮꨳ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ ꨅꨤင္ꨳꨅ္ꨮꨵလꨯꨳ ꨘꨤꨯꨲꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ ဝꨯးဝꨯး ငꨤꨯꨳငꨤꨯꨳꨓꨓ္ꨵꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ ယဝ္ꨵေꨀꨣꨳမꨓ္းေတꨅꨰꨀ္ꨲပꨓ္ ꨀꨓ္မꨓ္းေသ သြꨀ္ꨳꨟꨣ ꨡြꨀ္ꨲ ꨬꨓ ပꨓ္ꨓꨯꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ ꨡꨓ္ꨓꨣꨳꨀꨤꨓ္ ꨕိူꨓ္ꨟꨰꨓ္း (dash) ꨁဝ္တꨤင္းလိူဝ္ေသပိူꨓ္

42

UBUNTU : SHAN LOCO TEAM

ꨳꨡꨓ္ꨓိုင္ꨳꨓꨯꨵ မꨓ္းတြင္းဝꨯꨵပꨓ္ ꨡꨓ္ꨟဝ္းꨀꨯꨵꨀꨯꨵပိုတ္ꨲ ꨡꨓ္ꨟဝ္းꨀꨯꨵꨀꨯꨵꨅ္ꨮꨵꨓꨓ္ꨵ မꨓ္းမꨣး ꨁပ္ꨵꨬꨓဝꨯꨵပꨓ္ꨬလꨳ ဝꨤꨯးလင္မꨣး ꨟဝ္းꨁꨣꨳ ꨡမ္ꨲတꨤပ္ꨲလူဝ္ꨲ သြꨀ္ꨳꨟꨣ ꨡဝ္ꨬတꨵ ꨬတꨵဝꨣꨳဝꨣꨳယဝ္ꨵ။ လြꨀ္းလꨯꨤးꨓꨯꨵေꨀꨣꨳ ပꨱꨓ္ꨡꨓ္ꨁဝ္ꨳတꨤင္းတုိဝ္း ꨅြꨯꨳထꨰမ္ꨟဝ္းꨬတꨵꨬတꨵ။

ꨅ္ꨮꨵ ꨕူိꨓ္ꨟꨰꨓ္း (Accessing The Dash)

တြꨓ္ꨳတꨣꨲပိုတ္ꨲ ꨕူိꨓ္ꨟꨰꨓ္း (dash) ꨓꨯꨵ ꨓိꨀ္းꨁလိꨀ္ꨵပꨓ္တီꨳꨓိူဝ္ ꨓꨱꨓ္ꨡူးပုꨓ္းထု (ubuntu button) ꨡꨓ္မီးတီꨳတꨤင္း ꨓိူဝ္ လြင္ꨲꨁ်ဳꨲ ꨡမ္ꨲꨓꨓ္ ꨓꨱꨀ္းပꨓ္ သူꨲပꨣꨲꨁီး (super key) (မꨤင္ꨀမ္းမꨤင္ꨅိူဝ္း ယြꨓ္ꨵေသလြင္ꨳလြင္ꨳꨬလꨳ ꨡြꨓ္ꨀꨓ္ꨟြင္ꨵ ဝꨣꨳ ဝိꨓ္း တူဝ္းꨁီး ‘‘Windows Key” ꨓꨯꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။)

ꨟꨤင္ꨳေတꨣꨲꨓꨣꨳ ꨕူိꨓ္ꨟꨰꨓ္း (The Dash Interface)

ꨡꨓ္ပꨱꨓ္ ꨟꨤင္ꨳေတꨣꨲꨓꨣꨳ ꨕူိꨓ္ꨟꨰꨓ္းꨓꨯꨵ မꨓ္းေꨀꨣꨳ ပꨣးꨁိူင္ꨳတြꨓ္ꨳ သꨤင္းသꨤင္ꨳလꨤင္းလꨤင္းꨡြꨓ္ꨲꨡိတ္းꨓိုင္ꨳꨀူꨉ္း။ ꨕꨤင္ꨟꨤင္ꨳမꨓ္းꨬတꨵေꨀꨣꨳ မꨓ္းေတမီး တီꨳေပꨣꨵလိꨀ္ꨳ ꨀꨮꨤင္ꨳꨀꨮꨤင္ꨳ တꨣꨲေတသြꨀ္ꨳꨟꨣေသ ပꨣꨳတ္ꨮꨳꨓꨓ္ꨵ မꨓ္းေတမီးတီꨳꨬꨓ ꨕြꨓ္းလꨯꨳေသ မီးꨓꨯꨵꨀူꨉ္းꨓင္ꨲꨀဝ္ꨲ။ လုꨀ္ꨵတီꨳꨓꨓ္ꨵေသ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲꨅꨤင္ꨳ ꨓိꨀ္းꨁလိꨀ္ꨵ ꨅူိဝ္းပꨱꨓ္ ꨘꨤꨯꨲ၊ ꨕရူဝ္ꨁရꨰမ္ꨲေꨀꨣꨳ လꨯꨳယူꨲ။ ꨡမ္ꨲꨓꨓ္ ေပꨣးꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ ꨁ္ꨮꨳထြင္ေသꨟꨣေꨀꨣꨳ မꨓ္း ꨅꨤင္ꨳꨟꨣပꨓ္ ꨓ္ꨮးꨁြပ္ꨲꨀꨰပ္ꨳꨀꨰပ္ꨳယူꨲ။

ꨕြင္းမိူဝ္ꨳ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ ꨓိꨀ္းꨁလိꨀ္ꨵ ꨡꨓ္ပꨱꨓ္ ꨓꨱꨓ္ꨡူးပုꨓ္းထု ꨀမ္းꨡြꨓ္တꨤင္းသုတ္း ꨓꨓ္ꨵ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲေတလꨯꨳ ꨓ္ꨮး ꨕူိꨓ္ꨟꨰꨓ္း (dash) ꨓꨓ္ꨵ ေတပꨣးဝꨯꨵ -

• ပꨰꨀ္ꨳ တꨣꨲသြꨀ္ꨳꨟꨣ တီꨳꨀꨮꨤင္ꨳ (Global search bar)• ꨟꨤင္ꨳလတ္း (Shortcuts) ꨬလꨳ• လꨰꨓ္ꨳ (Lenses)

43

ပꨰꨀ္ꨳ တꨣꨲသြꨀ္ꨳꨟꨣ တီꨳꨀꨮꨤင္ꨳ ꨡꨓ္ဝꨣꨳꨓꨯꨵ မꨓ္းပꨱꨓ္တီꨳꨡꨓ္ တꨣꨲေတေပꨣꨵေသ သြꨀ္ꨳꨟꨣေသလြင္ꨳလြင္ꨳ ꨀူꨉ္းꨓင္ꨲꨀဝ္ꨲ။ မꨓ္းေတမီးတီꨳ တꨤင္းꨓိူဝ္ꨕꨤꨯꨲသꨤꨯꨵ ꨕိဝ္ꨓꨣꨳ (screen) ꨕူိꨓ္ꨟꨰꨓ္း ꨓꨓ္ꨵꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ ေပꨣးပိုတ္ꨲ ꨕူိꨓ္ꨟꨰꨓ္းေꨀꨣꨳ မꨓ္းပꨱꨓ္ ꨡꨓ္တူဝ္ꨳတꨓ္း တꨣꨲေတေပꨣꨵꨀမ္းလꨱဝ္ယဝ္ꨵ။ ꨀူꨉ္းလူဝ္ꨲေပꨣꨵေသေꨀꨣꨳ ꨬတꨲ သြꨀ္ꨳꨟꨣ ꨀꨮꨣꨲꨓꨓ္ꨵꨀူꨉ္းယဝ္ꨵ။

ꨡꨓ္ပꨱꨓ္ ꨟꨤင္ꨳလတ္း(Shortcuts) ꨡꨓ္မီးတီꨳꨓ္ꨮꨳ ငဝ္ꨳꨕူိꨓ္ꨟꨰꨓ္ꨳ (Dash home) ꨓꨓ္ꨵ မꨓ္းပꨱꨓ္ ꨟꨤင္ꨳꨟိင္ꨳ ꨡꨓ္ꨓꨱꨀ္း ꨁလိꨀ္ꨵလꨯꨳ ꨡꨓ္ေတꨡဝ္ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ ပိုတ္ꨲꨀꨮꨣꨲ ꨅူး ꨕရူဝ္းꨁရꨰမ္ ပꨣꨳတ္ꨮꨳꨓꨯꨵꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။

• Mozilla Firefox – တြꨓ္ꨳꨓꨣꨲေတ ပိုတ္ꨲသြꨀ္ꨳꨟꨣတူꨉ္း ꨓꨣꨳလိꨀ္ꨳဝꨰပ္ꨵသꨤꨯꨵ• Shotwell Photo Manager – တြꨓ္ꨳတꨣꨲတူꨉ္း ꨁꨰပ္းꨟꨤင္ꨳ• Mozilla Thunderbird – တြꨓ္ꨳတꨣꨲ ꨁိုင္ပြင္ ꨀပ္းꨀꨤꨯꨲလူꨉ္ꨳ ꨡီးေမး

ပꨰꨀ္ꨳ သြꨀ္ꨳꨟꨣ တီꨳꨀꨮꨤင္ꨳ

ꨟꨤင္ꨳလတ္း

လꨰꨓ္ꨳ

• ꨁိူင္ꨳပိုတ္ꨲꨕꨱင္းꨀꨮꨤမ္း ပꨰꨓ္းသ်ီး - တြꨓ္ꨳတꨣꨲ ထြမ္ꨲꨕꨱင္းꨀꨮꨤမ္း

လꨰꨓ္ꨳ ꨓꨯꨵမꨓ္းပꨱꨓ္ တြꨓ္ꨳꨡꨓ္ꨡမ္ꨲမီးꨡမ္ꨲပꨱꨓ္ တြꨓ္ꨳတꨣꨲ ꨕူိꨓ္ꨟꨰꨓ္းꨓꨯꨁꨣꨳ။

44

UBUNTU : SHAN LOCO TEAM

လꨰꨓ္ꨳꨓꨯꨵ မꨓ္းꨟꨱတ္းꨟ္ꨮꨳ ꨟဝ္းꨁꨣꨳေပꨣꨵꨟꨣလꨯꨳ ꨘꨤꨯꨲ ꨬလꨳ ꨡꨰပ္ꨲꨕရီꨲꨁိူဝ္းသ်ိꨓ္း။ ယြꨓ္ꨵꨓꨓ္ꨬလꨳ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲဝူꨓ္ꨵဝꨣꨳလꨯꨳ လꨰꨓ္ꨳꨓꨯꨵ မꨓ္းပꨱꨓ္ꨁိူင္ꨳထြင္(filer) တြꨓ္ꨳ တꨣꨲ ထြင္ပꨓ္ ေꨁꨣꨳꨡꨓ္ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲꨟꨣꨓꨓ္ꨵꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ ယꨤမ္းလꨱဝ္ꨬတꨵေꨀꨣꨳ တꨣꨲ ေတ လုꨀ္ꨵ တီꨳꨟꨤင္ꨳꨟိင္ꨳꨓꨓ္ꨵေသ ꨅ္ꨮꨵလꨯꨳꨓꨯꨵ မꨓ္းမီးဝꨯꨵ လꨰꨓ္ꨳသီꨲလꨰꨓ္ꨳ ꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ ꨡꨓ္ မီးꨕꨤꨯꨲတ္ꨮꨳ ꨕူိꨓ္ꨟꨰꨓ္း (Dash) ꨓꨓ္ꨵꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။

• လꨰꨓ္ꨳ တꨣꨲသြꨀ္ꨳꨟꨣ တီꨳꨀꨮꨤင္ꨳ - Global Search Lens• လꨰꨓ္ꨳ ꨡꨰပ္ꨲꨕရီꨲꨁိူဝ္းသ်ိꨓ္း - Applications Lens• လꨰꨓ္ꨳ ꨘꨤꨯꨲ ꨬလꨳ ꨕူဝ္ꨲတိူဝ္ꨲ - Files and Folders Lens• လꨰꨓ္ꨳ ꨕꨱင္းꨀꨮꨤင္း - Music Lens

လုꨀ္ꨵတီး ꨟꨤင္ꨳꨟိင္ꨳ ꨡꨓ္မီးတီꨳꨓ္ꨮး ꨕူိꨓ္ꨟꨰꨓ္းေသ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲꨅꨤင္ꨳꨅ္ꨮꨵတီꨳ လꨰꨓ္ꨳ ꨡꨰပ္ꨲꨕရီꨲꨁိူဝ္းသ်ိꨓ္း (သိုဝ္ꨲꨁꨤဝ္ꨲ၊ ꨡိꨓ္ꨲထိူဝ္ꨲꨓꨰတ္ꨵ ꨬလꨳ ꨡꨰပ္ꨲꨕရီꨲꨁိူဝ္းသ်ိꨓ္း ꨀူꨳလြင္ꨳလြင္ꨳ) ꨬလꨳ လꨰꨓ္ꨳ ꨘꨤꨯꨲ တင္း ꨕူဝ္ꨲတိူဝ္ꨲ ꨅꨀꨮꨣꨲꨅိူဝ္းꨓꨯꨵꨁꨣꨳ။

လꨰꨓ္ꨳ သြꨀ္ꨳꨟꨣ တီꨳꨀꨮꨤင္ꨳ (Global Search Lens)

ꨕြꨓ္းလꨯꨳ ꨀꨤꨓ္သြꨀ္ꨳꨟꨣ

45

လꨰꨓ္ꨳ သြꨀ္ꨳꨟꨣ တီꨳꨀꨮꨤင္ꨳ ꨡꨓ္ဝꨣꨳꨓꨯꨵ မꨓ္းပꨱꨓ္ လꨰꨓ္ꨳ (lens) ꨘိင္ꨳတုိꨓ္း(default) ꨕိူꨓ္ꨟꨰꨓ္း (dash) ꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ ꨕြင္းမူိဝ္ꨳꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ ေပꨣꨵတꨣꨲꨟ္ꨮꨳ သြꨀ္ꨳꨟꨣꨓꨯꨵꨓꨯ မꨓ္း ေတꨀꨮꨣꨲ သြꨀ္ꨳꨟꨣပꨓ္ ꨅိူဝ္းပꨱꨓ္ ꨘꨤꨯꨲ၊ ꨕူဝ္ꨲတိူဝ္ꨲ ꨬလꨳ ꨡꨰပ္ꨲꨕရီꨲꨁိူဝ္းသ်ိꨓ္း တီꨳꨓ္ꨮး ꨁြမ္ꨲꨕိဝ္းတိူဝ္ꨲ တꨤင္းသꨱင္ꨳတꨤင္းမူတ္းယဝ္ꨵꨁꨣꨳ။

လꨰꨓ္ꨳ ꨡꨰပ္ꨲꨕရီꨲꨁိူဝ္းသ်ိꨓ္း (Application Lens)

လꨰꨓ္ꨳ ꨡꨰပ္ꨲꨕရီꨲꨁူိဝ္းသ်ိꨓ္းꨓꨯꨵ မꨓ္းေတသြꨀ္ꨳꨟꨣပꨓ္ ꨡꨰပ္ꨲꨕရီꨲꨁိူဝ္းသ်ိꨓ္း ꨅြမ္း ꨓင္ꨲ ꨀꨓ္သꨤမ္ꨀꨓ္ ပꨣꨳတ္ꨮꨳꨓꨯꨵꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။

• ꨡꨓ္ꨀꨯꨵꨀꨯꨵꨅ္ꨮꨵေသပိူꨓ္ꨳ။• ꨡꨓ္ꨡူꨓ္းသ္ꨮꨲဝꨯꨵယဝ္ꨵ။• ꨡꨰပ္ꨵꨅိူဝ္းꨡꨓ္လူတ္ꨲလူင္းလꨯꨳꨓꨓ္ꨵ။

ꨓꨱꨀ္းꨁလိꨀ္ꨵ ꨡꨰပ္ꨵꨅိူဝ္းꨡꨓ္လူတ္ꨲလူင္းလꨯꨳ ေသꨡꨓ္ꨡꨓ္ꨓꨯေꨀꨣꨳ မꨓ္း ေတ ꨟြင္ꨵꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲꨀꨮꨣꨲꨅူးတီꨳ ငဝ္ꨳတီꨳ သြပ္ꨵꨬဝး ꨡူးပုꨓ္းထု (Ubuntu Software Center) ယူꨲ။

46

သင္ꨅူိဝ္ꨵဝꨣꨳ ꨀꨓ္သꨤမ္ꨀꨤꨓ္ꨓꨯꨵ မꨓ္းꨡမ္ꨲ ꨟꨣပꨓ္ ꨡꨓ္ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ ꨁ္ꨮꨳꨟꨣꨓꨓ္ꨵ တꨱမ္ ထူꨓ္ꨳꨓꨯ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲꨅꨤင္ꨳꨓꨱꨀ္းꨁလိꨀ္ꨵတီꨳ ꨓိူဝ္ ꨕြꨓ္းလꨯꨳ ꨁိူင္ꨳထြင္ (Filter re-sult) ေသေꨀꨣꨳ ꨟုပ္ꨳတူင္ꨲဝူင္း တꨣꨲသြꨀ္ꨳ ꨟꨣေꨀꨣꨳလꨯꨳယူꨲ။

လꨰꨓ္ꨳ ꨘꨤꨯꨲ ꨬလꨳ ꨕူဝ္ꨲတိူဝ္ꨲ (Files & Fold-ers Lens)

ꨡꨓ္ပꨱꨓ္ လꨰꨓ္ꨳ ꨘꨤꨯꨲꨬလꨳ ꨕူဝ္ꨲတိူဝ္ꨲꨓꨯꨵ မꨓ္းေတသြꨀ္ꨳꨟꨣပꨓ္ ꨘꨤꨯꨲꨬလꨳ ꨕူဝ္ꨲတိူဝ္ꨲ ꨅြမ္းꨓင္ꨲ ꨀꨓ္သꨤမ္ꨀꨓ္ ပꨣꨳတ္ꨮꨳꨓꨯꨵꨓင္ꨲ ꨀဝ္ꨲ။

• ꨡꨓ္ေတꨟꨣꨅ္ꨮꨵꨀꨮꨣꨲ မိူဝ္ꨳပꨯꨲေပꨣးꨟိုင္• ꨅိူဝ္းလူတ္ꨲလူင္းဝꨯꨵ• ꨅိူဝ္းပꨱꨓ္ꨕူဝ္ꨲတူိဝ္ꨲ

UBUNTU : SHAN LOCO TEAM

47

လꨰꨓ္ꨳ ꨕꨱင္းꨀꨮꨤမ္း (Music Lens)

ꨡꨓ္ပꨱꨓ္ လꨰꨓ္ꨳ ꨕꨱင္းꨀꨮꨤမ္းꨓꨯꨵ မꨓ္းေတသြꨀ္ꨳꨟꨣပꨓ္ ꨘꨤꨯꨲꨕꨱင္းꨀꨮꨤမ္း ꨅိူဝ္းမီး

• တီꨳꨓိူဝ္ ꨁြမ္ꨲꨕိဝ္းတူိဝ္ꨲ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ။• တီꨳꨡꨓ္ ꨅꨤင္ꨳသိုဝ္ꨵꨡဝ္လꨯꨳ။

ꨓꨱꨀ္းပꨓ္ ꨁလိꨀ္ꨵ တီꨳꨟꨤင္ꨳꨟိင္ꨳ ꨡꨓ္ꨅꨤင္ꨳသိုုဝ္ꨵꨡဝ္ꨓꨯေꨀꨣꨳ မꨓ္းေတ ပိုတ္ꨲပꨓ္ ꨡꨰပ္ꨲꨕရီꨲꨁိူဝ္းသ်ိꨓ္း ꨁူိင္ꨳပိုတ္ꨲꨕꨱင္းꨀꨮꨤမ္း ပꨰꨓ္ꨲသ်ီးေသ မꨓ္းေတꨟြင္ꨵ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲꨀꨮꨣꨲ ꨅူးတီꨳ လꨤꨓ္ꨵꨁꨤꨯꨕꨱင္း ꨡူꨳပုꨓ္းထုဝꨓ္း (Ubuntu One Music Store) ꨓꨓ္ꨵ ꨁꨣꨳေꨡꨣꨳ။

48

UBUNTU : SHAN LOCO TEAM

7. tSyf,zID,cdlof:OBdef: tl:ykef:xk

ꨡူိꨓ္း ꨀမ္းꨓꨯꨵ ေတလꨯꨳဝꨣꨳꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ ေမꨣယိပ္း ေမꨣꨅ္ꨮꨵ ꨡꨓ္ပꨱꨓ္ ꨁြပ္ꨲဝူင္း ꨓꨣꨳꨁြမ္း ယူꨲꨓတီꨲ တꨤꨓ္ꨲတꨤꨓ္ꨲမꨓ္းယဝ္ꨵ ꨬလꨳ ထꨰင္ꨳꨅꨓ္ꨵꨓိုင္ꨳꨬတꨵ ꨟဝ္းꨁꨣꨳꨡြꨓ္ꨀꨓ္ သိုပ္ꨲပꨯꨁꨤဝ္းတꨤင္း ယꨤင္ꨳꨅူး ꨕရူဝ္ꨁရꨰမ္ꨲ ꨬလꨳ ꨡꨰပ္ꨲꨕရီꨲꨁိူဝ္းသ်ိꨓ္း ꨡꨓ္ ꨟꨱတ္းꨀꨤꨓ္လꨯꨳ ꨡꨓ္မꨰꨓ္ꨳ ꨡꨓ္သꨤင္ꨲထုꨀ္ꨲတင္း ꨡူးပုꨓ္းထု ꨓꨯꨁꨣꨳေꨡꨣꨳ။ သင္ ꨅိူဝ္ꨵဝꨣꨳ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲꨓꨯꨵ ပꨱꨓ္ေꨀꨣꨵꨡꨓ္ ယꨤမ္ꨳꨅ္ꨮꨵပိူင္သꨤင္ꨳꨡူဝ္ꨲꨡꨰတ္ꨵ ꨡꨓ္ လꨯꨳသိုဝ္ꨵꨡဝ္ꨓꨓ္ꨵေသ ꨁꨤꨯꨵလꨤꨯꨳမꨣးꨅူး ꨡူးပုꨓ္းထုꨓꨯꨵꨓꨯꨬတꨵ မꨓ္းေꨀꨣꨳ ꨡမ္ꨲ ေပꨣး လူဝ္ꨲလꨯꨳဝူꨓ္ꨵ လြင္ꨳဝꨣꨳ ꨕရူဝ္းꨁရꨰမ္ꨡꨓ္လ္ꨮ ꨅ္ꨮꨵလꨯꨳ၊ ထုꨀ္ꨲလီꨅ္ꨮꨵ ꨓꨯꨓꨓ္ꨵ ꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ ယြꨓ္ꨵပိူဝ္ꨳ မꨓ္းꨅ္ꨮꨵလꨯꨳလြတ္ꨳ လြတ္ꨳလꨰဝ္းလꨰဝ္းꨬလꨳ ꨁ္ꨮꨳꨅ္ꨮꨵ သင္ ေꨀꨣꨳꨅ္ꨮꨵ လꨣꨳ။

တီꨳတꨤင္းတ္ꨮꨳꨓꨯꨵ မꨓ္းမီး သꨱꨓ္ꨳမꨤꨯ ꨕရူဝ္ꨁရꨰမ္ ꨬ လꨳ ꨡꨰပ္ꨲꨕရီꨲꨁိူဝ္းသ်ိꨓ္း တြꨓ္ꨳတꨣꨲ ꨁိုင္ပြင္ꨀꨤꨓ္ꨁြမ္း ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ ꨬလꨳ တြꨓ္ꨳတꨣꨲ ꨅ္ꨮꨵတိုဝ္းꨓ္ꨮး ꨅꨤတ္ꨳပꨤꨓ္ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ ဝꨣꨳꨓꨯ ꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ ꨅိူဝ္းꨓꨓ္ꨵꨬတꨵေꨀꨣꨳ မꨓ္းလူင္ꨳꨓꨣꨳ ꨡူꨓ္းသ္ꨮꨲဝꨯꨵပꨓ္ တီꨳꨓ္ꨮး ꨡူးပုꨓ္းထု 11.10 ေသꨬလꨳ လုꨀ္ꨵတီꨳ ꨕူိꨓ္ꨟꨰꨓ္းေသေꨀꨣꨳ ꨅꨤင္ꨳꨅ္ꨮꨵမꨓ္းꨀꨮꨣꨲလꨯꨳယဝ္။

7.1 awpAwf:pdkofpAwf: tmyf.wAuf. cgrf,zdof:wldof,cj; ?

ေတလꨯꨳဝꨣꨳ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ ꨡူꨓ္း ꨡူးပုꨓ္းထုသ္ꨮꨲတီꨳꨓိူဝ္ ꨁြမ္ꨲꨕိဝ္း တိူဝ္ꨲ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ ယဝ္ꨵꨓꨯꨬလꨳ ယꨤမ္းလꨱဝ္ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ ထုꨀ္ꨲလီꨟꨤင္ꨳ ꨟꨰꨓ္း တြꨓ္ꨳတꨣꨲ ꨁြမ္ꨲꨕိဝ္းတိူဝ္ꨲ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲꨓꨯꨵ ေပꨣးေတမီး လြင္ꨳ ꨟူမ္ꨲလူမ္ꨳ၊ ꨟ္ꨮꨳမꨓ္းပꨱꨓ္ ꨡꨤပ္ꨵတꨱꨀ္ꨵ။ ယြꨓ္ꨵꨓꨓ္ꨬလꨳ ေတလꨯꨳꨅ္ꨮꨵ ꨕူꨳပြင္ꨀꨤꨓ္ ꨡꨤပ္ꨵတꨱꨀ္ꨵ (Update Manager) ꨓꨯꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။

ꨕရူဝ္ꨁရꨰမ္ꨲꨡꨓ္ꨓꨯꨵꨓꨯꨵ မꨓ္းေတꨬတꨲ ꨁိုꨓ္ꨳꨟင္းꨀူꨉ္းမꨓ္းယူꨲ။ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ ꨅꨤင္ꨳ ꨡဝ္ꨅ္ꨮꨵတြꨓ္ꨳတꨣꨲ-

49

• ꨡူꨓ္းသ္ꨮꨲ ꨡꨤပ္ꨵတꨱꨀ္ꨵ ꨕꨯꨤꨲꨟူမ္ꨲလူမ္ꨳꨬလꨳ ꨀꨤꨓ္ꨬမးꨁိုꨓ္း လြင္ꨳ ယူပ္ꨳယြမ္း သြပ္ꨵꨬဝးတꨤင္းသꨱင္ꨳ

• ꨡမ္ꨲꨟိုင္ꨡမ္ꨲꨓꨤꨓ္း ေတꨁိုင္ပြင္ ꨟꨱတ္းꨡꨤပ္ꨵတꨱꨀ္ꨵ• ꨁိုင္ပြင္ ငဝ္ꨳငꨣꨲသြပ္ꨵꨬဝး • လူတ္ꨲလူင္းေသ ꨡူꨓ္းသ္ꨮꨲ ပိူဝ္းသ်ိꨓ္း ꨡူးပုꨓ္းထု ꨡꨓ္ꨡြꨀ္ꨲ

ꨀမ္းလိုꨓ္းသုတ္း။

7.2 awpAwf:pdkofpAwf: vlwf,vlif: Ogyf.so:sv; tSyf,zID,cdlof:OBdef: ?

သြပ္ꨵꨬဝး ꨕရူဝ္ꨁရꨰမ္ꨲꨡꨓ္လ္ꨮ မꨓ္းမꨣးမꨰꨓ္ꨳꨡဝ္တင္း ꨡူးပုꨓ္းထုꨓꨯꨵ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ လပ္ꨵလြင္းယဝ္ꨵꨟꨣꨵ? ꨅြင္ꨲꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ ꨁ္ꨮꨳꨅ္ꨮꨵ ꨡꨰပ္ꨲꨕရီꨲꨁူိဝ္းသ်ိꨓ္း ꨡꨓ္ꨁိုင္ပြင္ပꨓ္ သြပ္ꨵꨬဝးꨡꨓ္ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ ꨁ္ꨮꨲꨅ္ꨮꨵꨓꨓ္ꨵꨟိုဝ္? ေပꨣးꨓꨓ္ꨬတꨵ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ ယꨣꨲ တူꨉ္းပူꨓ္ꨵ

50

UBUNTU : SHAN LOCO TEAM

ငဝ္ꨳတီꨳ သြပ္ꨵꨬဝး ꨡူးပုꨓ္းထု - Ubuntu Software Center (USC)ꨓꨓ္ꨵꨁꨣꨳ။ ꨡꨓ္ꨓꨯꨵꨓꨯꨵ မꨓ္းပꨱꨓ္ ꨡꨰပ္ꨲꨕရီꨲꨁိူဝ္းသ်ိꨓ္း ꨡꨓ္ꨟꨱတ္းꨟ္ꨮꨳꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ လူတ္ꨲလူင္း၊ ꨡူꨓ္းသ္ꨮꨲ ꨬ လꨳ ထြꨓ္ပꨰတ္ꨳ သြပ္ꨵꨬဝး ꨡꨓ္မီးတီꨳꨓ္ꨮး ဝိꨓ္းတူဝ္းꨡꨓ္လꨱဝ္ ꨡꨓ္ꨡမ္ꨲ တꨤပ္ꨲလူဝ္ꨲ ꨁဝ္ꨅူးတီꨳꨓ္ꨮး ꨁူိုင္ꨳပုိတ္ꨲသြꨀ္ꨳꨟꨣ ꨡိꨓ္ꨲထိူဝ္ꨲ ꨓꨰတ္ꨵသင္ꨓꨓ္ꨵꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။

ငဝ္ꨳတီꨳ သြပ္ꨵꨬဝး ꨡူးပုꨓ္ꨳထု (USC) ꨓꨯꨵ မꨓ္းပꨱꨓ္ꨟꨱꨓ္းꨀꨤꨓ္ပꨓ္ မိူꨓ္ꨓင္ꨲ ꨕူိꨓ္ꨟꨰꨓ္းꨓꨓ္ꨵꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ ꨅ္ꨮꨵတိုဝ္း USC ေသေꨀꨣꨳ သြꨀ္ꨳꨟꨣတူꨉ္း ꨡꨰပ္ꨲꨕရီꨲ ꨁူိဝ္းသ်ိꨓ္း ꨡꨓ္ꨡꨤꨓ္ꨟူဝ္ꨟꨱင္ ꨡꨓ္လꨯꨳꨅ္ꨮꨵလꨯꨤလꨯꨤ၊ ꨅꨱမ္ ꨀꨱမ္း၊ ꨘြꨓ္ꨵ ꨬ လꨳ သြပ္ꨵꨬဝး တꨤင္ꨲꨅိူဝ္း ꨅူိဝ္းꨓꨯꨵꨁꨣꨳ။ ꨅိူဝ္းꨡꨓ္ပꨱꨓ္ သြပ္ꨵꨬဝးꨅိူဝ္းꨓꨯꨵေꨀꨣꨳ ထတ္းသꨤင္ꨳ ဝꨯꨵယဝ္ꨵ ဝꨣꨳ မꨓ္းꨟꨱတ္းꨀꨤꨓ္လꨯꨳꨅြမ္း ꨡူးပုꨓ္းထု လီငꨤမ္းယူꨲꨓꨯꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။

ꨅ္ꨮꨵ ငဝ္ꨳတီꨳ သြပ္ꨵꨬဝး ꨡူးပုꨓ္းထု (USC) ေသꨬလꨳ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲꨅꨤင္ꨳ -

• သြꨀ္ꨳꨟꨣလꨯꨳ တြꨓ္ꨳတꨣꨲ လူတ္ꨲလူင္း၊ ꨡူꨓ္းသ္ꨮꨲ ꨬလꨳ ထြꨓ္ပꨰတ္ꨳ သြပ္ꨵꨬဝး တီးꨓ္ꨮး ဝိꨓ္းတူဝ္း ꨡꨓ္လꨱဝ္

• ꨅꨤင္ꨳꨁိုꨓ္း ꨁꨯꨳꨟြꨯး ꨡꨓ္ꨟဝ္းꨟꨱတ္ꨳꨀꨤꨓ္ ꨡူꨓ္းသ္ꨮꨲ၊ ꨡꨤပ္ꨵတꨱꨀ္ꨵ ꨬလꨳ ꨅူိဝ္းꨟဝ္းꨟꨱတ္း ꨀꨤꨓ္ထြꨓ္ပꨰတ္ꨳꨓꨓ္ꨵမꨣး

51

• ꨟူမ္ꨳဝꨣꨳꨡမ္ꨲပꨯꨲ ꨡူꨓ္းသ္ꨮꨲ ꨡမ္ꨲပꨯꨲသုိဝ္ꨵေသတꨣꨵေꨀꨣꨳ ꨅꨤင္ꨳꨅꨤမ္းတူꨉ္း သြပ္ꨵꨬဝး

• ꨅꨤင္ꨳတꨰမ္ꨳ ꨅꨤင္ꨳလူ ꨅူိဝ္းပꨱꨓ္ ေꨁꨣꨳꨟꨓ္ထိုင္ ꨕူꨳꨅ္ꨮꨵတိုဝ္း• ꨡိင္ꨓိူဝ္ လြင္ꨳသြꨀ္ꨳꨟꨣ ꨬလꨳ လြင္ꨳꨡူꨓ္းသ္ꨮꨲေသ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲꨅꨤင္ꨳ ꨟပ္ꨵꨁꨤမ္ꨲ

လꨯꨳ ေꨁꨣꨳꨀမ္ꨵ သြပ္ꨵꨬဝး• ꨅꨤင္ꨳထြင္းေသ သြꨀ္ꨳꨟꨣသြပ္ꨵꨬဝး ꨅိူင္ꨵꨓင္ꨲ ꨡူးပုꨓ္းထု၊ ꨕူꨳꨟꨱတ္းꨀꨤꨓ္ꨅြမ္း

ꨁꨰꨓ္ꨲꨓူဝ္ꨓီꨲꨀိူဝ္ꨲ ꨬလꨳ တြꨓ္ꨳသိုဝ္ꨵꨡဝ္• လုꨀ္ꨵတီꨳ ꨡꨁြင္ꨵ ꨡူးပုꨓ္းထု ꨡꨓ္လꨱဝ္ေသ ꨅꨤင္ꨳꨁပ္ꨵꨁို္င္ပြင္ လြင္ꨳလြꨓ္ꨵ

ꨁꨤဝ္ꨲ ပꨓ္ငိုꨓ္းတြင္း ꨬလꨳ လြင္ꨳꨡူꨓ္းငိုꨓ္း

7.3 cj;awvh;pAwf:pdkof cdkifygifqwf:umef tcgif.tD:ar:cj; ?

ꨡꨓ္ပꨱꨓ္ Mozilla Thunderbird ꨓꨯꨵ မꨓ္း ပꨱꨓ္ ꨘိင္ꨳတုိꨓ္း ꨡꨰပ္ꨲꨕရီꨲꨁိူဝ္းသ်ိꨓ္း ꨡီးေမး ꨡꨓ္ꨅ္ꨮꨵတြꨓ္ꨳတꨣꨲ ꨡူးပုꨓ္းထု 11.10 ꨓꨯꨵꨓꨯꨁꨣꨳေꨡꨣꨳ။ မꨓ္းꨟꨱတ္း ꨀꨤꨓ္ပꨓ္ꨓင္ꨲ တြꨓ္ꨳတꨣꨲ ထိင္းသိမ္းꨁိုင္ပြင္ ꨅတ္းꨀꨤꨓ္ ꨡီးေမး ꨡꨓ္တီးꨓ္ꨮး ပိူင္သꨤင္ꨳ ꨡူဝ္ꨲꨡꨰတ္ꨵꨓꨯꨵ ꨓꨯ ꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ Thunderbird ꨓꨯꨵ မꨓ္းလုꨀ္ꨵတီꨳ လြင္ꨲꨁ်ဳꨲ ꨬလꨳ ꨕူိꨓ္ꨟꨰꨓ္းေသေꨀꨣꨳ ꨅ္ꨮꨵလꨯꨳယူꨲ။ ေပꨣးꨅ္ꨮꨵ ꨡꨰပ္ꨲꨕရီꨲꨁိူဝ္းသ်ိꨓ္း Mozilla Thunderbird ꨓꨯꨵေသ သ္ꨮꨲဝꨯꨵပꨓ္ ꨡꨁြင္ꨵ ꨡီးေမး ယဝ္ꨵေꨀꨣꨳ မꨓ္းꨡမ္ꨲတꨤပ္ꨲလူဝ္ꨲ ပိုတ္ꨲ ꨁူိင္ꨳသြꨀ္ꨳꨟꨣ ꨡိꨓ္ꨲထိူဝ္ꨲꨓꨰတ္ꨵ (In-ternet Browser) ယဝ္ꨵ။

52

7.4 cj;awvh;pAwf:pdkof ydkwf,ej;vduf;oSyf. ?

7.5 cj;awvh;pAwf:pdkof xgrf,zAif:uGmrf: ?

Mozilla Firefox ꨓꨯꨵ မꨓ္းပꨱꨓ္ ꨘိင္ꨳတိုꨓ္း ꨁိူင္ꨳပိုတ္ꨲ သြꨀ္ꨳꨟꨣ ꨡိꨓ္ꨲထိူဝ္ꨲ ꨓꨰတ္ꨵ တြꨓ္ꨳတꨣꨲ ꨡူးပုꨓ္းထု 11.10 ဝꨣꨳꨓꨯꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ မꨓ္းꨓꨯꨵေꨀꨣꨳ ꨅꨤင္ꨳ လုꨀ္ꨵတီꨳ လြင္ꨲꨁ်ဳꨲ ꨬလꨳ ꨅꨤင္ꨳꨅ္ꨮꨵ ꨟꨤင္ꨳလတ္း ꨡꨓ္မီးတီꨳꨓ္ꨮး ꨕိူꨓ္ꨟꨰꨓ္း ေသေꨀꨣꨳ ပိုတ္ꨲꨅ္ꨮꨵမꨓ္းꨀꨮꨣꨲလꨯꨳယူꨲ။

ꨁိူင္ꨳပိုတ္ꨲꨕꨱင္းꨀꨮꨤမ္း ပꨰꨓ္ꨲသ်ီး(Banshee) ꨓꨯꨵ မꨓ္းပꨱꨓ္ ꨘိင္ꨳတိုꨓ္း ꨡꨰပ္ꨲꨕရီꨲ ꨁိူဝ္းသ်ိꨓ္း တꨣꨲပိုတ္ꨲ ꨕꨱင္း တီꨳꨓ္ꨮး ꨡူးပုꨓ္းထု 11.10 ꨓꨯꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ လုꨀ္ꨵတီꨳ ꨕူိꨓ္ ꨟꨰꨓ္း ꨬလꨳသင္ လုꨀ္ꨵတီꨳ ꨕူꨳꨅီꨵꨬꨓ သꨱင္ (Sound indicator) ꨡꨓ္ မီးတီꨳꨓ္ꨮး သꨱꨓ္ꨳꨀꨤꨓ္သꨤꨯငꨤꨯ ꨓꨓ္ꨵꨬလꨳသင္ ꨅꨤင္ꨳပိုတ္ꨲ ꨅꨤင္ꨳꨅ္ꨮꨵ ပꨰꨓ္ꨲသ်ီးယူꨲꨁꨣꨳ။

ꨅ္ꨮꨵ ပꨰꨓ္ꨲသ်ီး (Banshee) ေသ ꨅꨤင္ꨳ -

• ထြမ္ꨲꨕꨱင္းꨀꨮꨤမ္း

UBUNTU : SHAN LOCO TEAM

53

• ꨟုပ္ꨳတုမ္ ꨘꨤꨯꨲꨕꨱင္းꨀꨮꨤမ္း• ေꨀꨣꨲသꨤင္ꨳ သꨱꨓ္ꨳꨕꨱင္းꨀꨮꨤမ္း (play list) ꨬလꨳ ꨟူင္းꨕꨱင္းꨀꨮꨤမ္း (library)• ꨅ္ꨮꨵလꨯꨳ လꨤꨓ္ꨵꨕꨱင္း ꨡူးပုꨓ္းထုဝꨓ္း - Ubuntu One Music Store• ꨅ္ꨮꨵ သိုဝ္ꨲꨁꨤဝ္ꨲꨕꨱင္းꨀꨮꨤမ္း တီꨳꨓိူဝ္ꨡြꨓ္ꨲလꨰင္း online (radio stations,

podcasts, etc)• ꨁူꨓ္းꨕꨱင္ꨲ (sync) ꨅြမ္း ꨁူိင္ꨳမူဝ္ꨲပꨤꨯး ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ (mobile device)

7.6 awvh;pAwf:pdkof pkyf,wkrf cSyf:pmif;cj; ?

7.7 awvh;pAwf:pdkof wlnf:iof:wlif. ?

Shotwell Photo Manager ꨓꨯꨵ မꨓ္းပꨱꨓ္ ꨘိင္ꨳတိုꨓ္း ꨡꨰပ္ꨲꨕရီꨲꨁိူဝ္းသ်ိꨓ္း ꨁꨰပ္းဝꨤင္ꨳ တြꨓ္ꨳတꨣꨲ တီꨳꨓ္ꨮး ꨡူးပုꨓ္းထု 11.10 ꨓꨯꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ ꨅ္ꨮꨵ Shotwell ေသေꨀꨣꨳ ꨅꨤင္ꨳꨡဝ္ ꨁꨰပ္းꨟꨤင္ꨳသ္ꨮꨲꨁဝ္ꨳ၊ ꨅꨤင္ꨳꨟုပ္ꨳတုမ္ꨁꨰပ္းꨟꨤင္ꨳ ꨬလꨳ ꨅꨤင္ꨳတူꨉ္း ꨁꨰပ္းꨟꨤင္ꨳ ꨡꨓ္မီးတီꨳꨓိူဝ္ ꨁြမ္ꨲꨕိဝ္းတူိဝ္ꨲꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲꨓꨓ္ꨵ ꨓꨯꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။

VLC ꨓꨯꨵ ပꨱꨓ္ ꨡꨰပ္ꨲꨕရီꨲꨁိူဝ္းသ်ိꨓ္း တြꨓ္ꨳတꨣꨲတူꨉ္း ငဝ္းတူင္ꨵ ꨡꨓ္ꨁꨰပ္ꨵေသပိူꨓ္ꨳ တီꨳꨓ္ꨮး ꨡူးပုꨓ္းထု ꨓꨯꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ ꨀူꨉ္းꨀꨣꨳ မꨓ္းꨡမ္ꨲꨡူꨓ္းသ္ꨮꨲဝꨯꨵ တီꨳꨓ္ꨮး ꨘိင္ꨳတို

54

7.8 awvh;pAwf:pdkof wwf:awj, cSyf:pmif; sv; iof:wlif. ?

ꨓ္းပိူင္သꨤင္ꨳꨡူဝ္ꨲꨡꨰတ္ꨵဝꨯꨵꨓꨯꨁꨣꨳ။ ꨀြပ္ꨳꨓꨓ္ꨬလꨳ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲေတလꨯꨳꨀꨮꨣꨲ တီꨳ ငဝ္ꨳတီꨳ သြပ္ꨵꨬဝး ꨡူးပုꨓ္းထု (Ubuntu Software Center)ေသ လူတ္ꨲလူင္းꨡူꨓ္းသ္ꨮꨲပꨓ္။ ꨡမ္ꨲꨓꨓ္ေꨀꨣꨳ ꨅဝ္ꨳ ꨀဝ္ꨲꨅꨤင္ꨳꨅ္ꨮꨵ ꨁိူင္ꨳပိုတ္ꨲ ငဝ္းတူင္ꨵ ꨡꨓ္ပꨣးမꨣးꨅြမ္း ပိူင္သꨤင္ꨳ ꨡူဝ္ꨲꨡꨰတ္ꨵ ꨓꨓ္ꨵေꨀꨣꨳလꨯꨳယူꨲ။

ꨅ္ꨮꨵတိုဝ္း ꨁိူင္ꨳတတ္းေတꨣꨲ ꨁꨰပ္းꨟꨤင္ꨳ ꨀ်ိမ္ꨵ Gimp ေသေꨀꨣꨳ ꨅꨤင္ꨳꨟꨱတ္း တတ္းေတꨣꨲ ꨁꨰပ္းꨟꨤင္ꨳ၊ ꨬမးꨁꨰပ္းꨟꨤင္ꨳ၊ ꨅꨓ္ꨟꨤင္ꨳ ꨬလꨳ ꨅꨤင္ꨳꨟꨱတ္းꨁꨰပ္းꨟꨤင္ꨳꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲလꨯꨳ လီ ငꨤမ္းꨓꨯေꨡꨣꨳ။ လုꨀ္ꨵတီꨳ ငဝ္ꨳတီꨳသြပ္ꨵꨬဝး ꨡူးပုꨓ္းထု (USC) ေသေꨀꨣꨳ ꨅꨤင္ꨳ လူတ္ꨲ လူင္းꨡဝ္လꨯꨳ လြတ္ꨳလြတ္ꨳလꨰဝ္းလꨰဝ္းယူꨲꨁꨣꨳ။

UBUNTU : SHAN LOCO TEAM

55

7.9 awvh;pAwf:pdkof cdkifygifqwf:umef tcgif.wlif,olif:ulef: ?

တီꨳꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲꨓꨓ္ꨵ မꨓ္းမီးဝꨯꨵ ꨡꨁြင္ꨵ တြꨓ္ꨳတꨣꨲေတ ꨁိုင္ပြင္ထိမ္း သိမ္းဝꨯꨵ ꨓမ္ယူꨲ ꨁꨣꨳꨟꨣꨵ?

ꨅ္ꨮꨵတိုဝ္း Gwibber Social Client ꨡꨓ္ပꨱꨓ္ ꨘိင္ꨳတိုꨓ္း ꨡꨰပ္ꨲꨕရီꨲꨁိူဝ္း သ်ိꨓ္း တီꨳꨓ္ꨮး ꨡူးပုꨓ္းထု 11.10 ꨓꨯꨵꨁꨣꨳꨬလꨳ။ မꨓ္းꨓꨯꨵ ꨅꨤင္ꨳꨡဝ္ ေꨁꨣꨳꨀꨮꨤမ္းပြတ္း ꨡꨓ္လုꨀ္ꨵတီꨳ ꨡꨁြင္ꨵ တူင္ꨲဝူင္း ꨀူꨓ္း လꨯꨤꨡꨓ္လꨯꨤꨡꨓ္ေသ မꨣးꨟုပ္ꨳဝꨯꨵꨅူးꨀꨓ္ တီးလꨱဝ္ ꨓꨯꨁꨣꨳေꨡꨣꨳ။

Gwibber ꨓꨯꨵ မꨓ္းꨅꨤင္ꨳꨡဝ္ Facebook, Twitter ꨅူိဝ္းꨓꨯꨵ မꨣးꨁဝ္ꨳꨟူမ္ꨳ ဝꨯꨵတီꨳ လꨱဝ္ꨀꨓ္၊ တီꨳꨡꨓ္ ꨟꨤင္ꨳေတꨣꨲꨓꨣꨳ သꨤင္းသꨤင္း လꨤင္းလꨤင္းလီꨓꨓ္ꨵ ꨓꨯꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။

56

7.10 awvh;pAwf:pdkof auj,Omif;zdkefvduf; umefvkrf: ?

(Documents, Spreadsheets, Presentations)

LibreOffice ꨓꨯꨵ မꨓ္းပꨱꨓ္ ꨘိင္ꨳတိုꨓ္း office suite တြꨓ္ꨳတꨣꨲꨅ္ꨮꨵ တီꨳꨓ္ꨮး ꨡူးပုꨓ္းထု 11.10 ꨓꨯꨁꨣꨳေꨡꨣꨳ။ မꨓ္းꨀမ္ꨵ ထꨰမ္ပꨓ္ ꨓင္ꨲ Mircrosoft Word, Excel ꨬလꨳတင္း PowerPoint ꨓꨯꨁꨣꨳေꨡꨣꨳ။ LibreOffice ꨓꨯꨵ မꨓ္းပꨱꨓ္ FOSS (free open souce software) ꨓꨯꨁꨣꨳေꨡꨣꨳ။ ꨅ္ꨮꨵတိုဝ္း LibreOffice ေသꨬလꨳ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲꨅꨤင္ꨳ -

• ꨅ္ꨮꨵတိုဝ္း LibreOffice Writer ေသေꨀꨣꨳ ꨅꨤင္ꨳꨟꨱတ္ꨳꨡြꨀ္ꨲꨕိုꨓ္လိꨀ္ꨳလꨯꨳ• ꨅ္ꨮꨵတိုဝ္း LibreOffice Calc ေသေꨀꨣꨳ ꨅꨤင္ꨳꨟꨱတ္ꨳလꨯꨳ ꨕုိꨓ္ꨅရꨤင္း

ꨓပ္ꨵသြꨓ္ꨲ• ꨅ္ꨮꨵတိုဝ္း LibreOffice Impress ေသေꨀꨣꨳ ꨅꨤင္ꨳꨟꨱတ္းလꨯꨳ Slide Pres-

entation

လုꨀ္ꨵတီꨳ လြင္ꨲꨁ်ဳꨲေသေꨀꨣꨳ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ ꨅꨤင္ꨳꨅ္ꨮꨵ ꨡꨰပ္ꨲꨕရီꨲꨁိူဝ္းသ်ိꨓ္း တင္းသꨤမ္ꨡꨓ္ လꨯꨳယူꨲꨁꨣꨳ။ ꨡꨓ္လီလꨯꨳမꨤꨯတြင္း ဝꨯꨵꨬတꨵေꨀꨣꨳ ꨡꨓ္ပꨱꨓ္ LibreOffice ꨓꨯꨵ မꨓ္းꨅꨤင္ꨳ ပိုတ္ꨲ၊ ထတ္း၊ ေꨀꨣသꨤင္ꨳꨬလꨳ ꨘꨤꨯꨲ ꨡꨓ္ꨅꨤင္ꨳꨀꨮꨣꨲꨅ္ꨮꨵတီꨳ Microsofte Office ꨓꨯꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ ꨓꨯꨵေတလꨯꨳဝꨣꨳ မꨓ္းꨁꨰမ္ꨵတြꨓ္ꨳတꨣꨲ ꨟဝ္းꨅꨤင္ꨳꨟꨱတ္းꨀꨤꨓ္လꨯꨳꨅြမ္း ꨡူꨉ္း ေꨀꨣꨵꨟဝ္း ꨅူိဝ္းပꨯꨲပꨣꨵ ꨅ္ꨮꨵတိုဝ္း ꨡူးပုꨓ္းထု ꨓꨯꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။

UBUNTU : SHAN LOCO TEAM

57

7.11 awvh;pAwf:pdkofq[. Cloud Storage?

ꨅ္ꨮꨵ ꨡꨰပ္ꨲꨕရီꨲꨁိူဝ္းသ်ိꨓ္း cloud storage ꨡꨓ္လꨯꨳꨅ္ꨮꨵ လꨯꨤလꨯꨤꨓꨓ္ꨵ ꨁꨣꨳꨬလꨳ။ ꨡူးပုꨓ္းထု ဝꨓ္း (ubuntu one) ꨓꨯေꨀꨣꨳဝꨣꨳယဝ္ꨵ။ မꨓ္းꨓꨯꨵ ပꨱꨓ္တြꨓ္ꨳ တꨣꨲေတ သိမ္း ꨬလꨳ ꨁိုင္ပြင္ꨘꨤꨯꨲꨟဝ္း ꨟ္ꨮꨳမꨓ္းမီးတီꨳလꨱဝ္ꨀꨓ္ ဝꨣꨳꨓꨯꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ ꨅ္ꨮꨵ ꨡူးပုꨓ္းထုဝꨓ္းေသေꨀꨣꨳ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲꨅꨤင္ꨳ ပိုꨓ္ꨬꨕꨳ ꨘꨤꨯꨲꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲလꨯꨳ။ လုꨀ္ꨵတီꨳ ꨁိူင္ꨳလꨯꨤꨳꨡꨓ္ လꨯꨤမꨱဝ္းေသေꨀꨣꨳ ꨅꨤင္ꨳꨡဝ္ꨅ္ꨮꨵလꨯꨳ ꨅိူဝ္းပꨱꨓ္ ꨕꨱင္းꨀꨮꨤမ္း၊ ငဝ္းတူင္ꨵ ꨡꨓ္ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ တုမ္ ꨀꨓ္ဝꨯꨵꨓꨓ္ꨵꨁꨣꨳ။ ꨁ္ꨮꨳလုုꨀ္ꨵတီꨳလ္ꨮေသꨡမ္ꨲဝꨣꨳ ꨁ္ꨮꨳꨅ္ꨮꨵꨁꨤဝ္း လ္ꨮေသ ꨡမ္ꨲဝꨣꨳ ꨅꨤင္ꨳꨅ္ꨮꨵလꨯꨳ ꨟူမ္ꨲꨟူမ္ꨲလူမ္ꨳလူမ္ꨳꨓꨯꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။

တြꨓ္ꨳတꨣꨲ လꨯꨳꨡြင္ꨳတီꨳ 5 GB ꨟꨱတ္း Sign up ꨡꨁြင္ꨵ တီꨳꨓꨯꨳ (https://login.ubuntu.com/6pBdRGC7XZVllDWK/+new_account)။ ယဝ္ꨵေꨀꨣꨳ လုꨀ္ꨵတီꨳလြင္ꨲꨁ်ဳꨲေသꨬလꨳ ꨅꨤင္ꨳꨅ္ꨮꨵ ꨡူးပုꨓ္းထုဝꨓ္း ယူꨲꨁꨣꨳ။

58

8. acj;pkyf;vgef. (Conclusion)

ငိꨓ္းꨅူမ္းꨁြပ္ꨲꨅ္ꨮ ꨡဝ္ꨀုင္ꨲမုꨓ္ꨅြမ္း လြင္ꨳꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ ꨡူꨓ္းသ္ꨮꨲ ꨡူးပုꨓ္းထု ꨬလꨳ လြင္ꨳꨁဝ္ꨳတဝ္တူꨉ္း ꨁြပ္ꨲဝူင္း ꨓꨣꨳꨁြမ္း ယူꨲꨓီꨲတီꨲ ယူꨲꨁꨣꨳ။

ယꨤမ္းလꨱဝ္ေတꨵေꨀꨣꨳ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲေတ မိုတ္ꨳꨅမ္ꨅ္ꨮမိုꨓ္ꨳမိုဝ္းꨀꨓ္တꨤင္း

• ပိုꨓ္ꨵထꨤꨓ္ ပꨤꨯးꨟူꨵ ꨡꨓ္ꨀပ္းꨀꨤꨯꨲလူꨉ္ꨳ FLOSS• ꨡူးပုꨓ္းထု - ေꨁꨣꨳပꨤꨯးဝူꨓ္ꨵ (the philosophy)• ꨡူးပုꨓ္းထု - ပိူင္သꨤင္ꨳꨡူဝ္ꨲꨡꨰတ္ꨵ (the operating system)• ꨡူးပုꨓ္းထု - လြင္ꨳꨀꨤꨓ္ꨟူမ္ꨳꨟꨱတ္းသꨤင္ꨳ သြပ္ꨵꨬဝး• ပိုꨓ္ꨵထꨤꨓ္ꨅꨓ္ꨵငဝ္ꨳ ꨡꨓ္ꨀပ္းꨀꨤꨯꨲလူꨉ္ꨳ ယူꨲꨓီꨲတီꨲ• သြပ္ꨵꨬဝး ꨕရူဝ္ꨲꨁရꨰမ္ꨲ ꨡꨓ္ꨅ္ꨮꨵသꨤင္ꨲထုꨀ္ꨲꨅြမ္း ꨡူးပုꨓ္းထု• ေတꨟꨱတ္းꨟိုဝ္ꨟꨣ ꨕူꨳꨀမ္ꨵထꨰမ္ပꨓ္ ပꨯꨤးပꨯꨲꨉꨣꨲ တီးꨓိူဝ္ ꨡြꨓ္ꨲလꨰင္း (online)

ꨬလꨳ ꨕူꨳꨀမ္ꨵထꨰမ္ ꨓ္ꨮးတူင္ꨲဝူင္း

လုꨀ္ꨵတီꨳ တူင္ꨲဝူင္း ꨡူးပုꨓ္းထု တꨤင္းꨀမ္ꨲꨕꨣꨲေသေꨀꨣꨳ ပꨱꨓ္ꨡꨓ္ ꨟပ္ꨵꨟူမ္ꨅူမ္းတြꨓ္ꨳ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲယူꨲꨁꨣꨳ။ ꨟဝ္းꨁꨣꨳ မုင္ꨳမြင္း ဝꨯꨵဝꨣꨳ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲေတပꨱꨓ္ ꨕူꨳꨁဝ္ꨳꨅူး တူင္ꨲဝူင္း ꨡူးပုꨓ္းထု လြတ္ꨳလꨰဝ္းꨓꨯꨵယူꨲꨓꨯ။

UBUNTU : SHAN LOCO TEAM

59

ABOUT : UBUNTU SHAN LOCO TEAM (USLT)

လြင္ꨳတူင္ꨵꨓိုင္ ꨅုမ္းUbuntu Shan LoCo Team

မိူဝ္ꨳပီ လူိꨓ္ꨡြꨀ္ꨲထူဝ္ꨲပူိဝ္ꨲ ꨕြင္းတုိꨀ္ꨵမꨣးꨟꨱတ္း ꨅꨱင္ꨁမ္းလꨰင္းမꨯꨤ (ꩄ) ꨓꨓ္ꨵ တင္း ꨅဝ္ꨳၾသꨣꨲသုꨁမ္း ꨬလꨳ ꨁꨣꨳꨟဝ္း လꨯꨳမꨣးꨟꨓ္မꨰꨓ္ꨳ ꨅုမ္း Ubun-tu ꨡꨓ္တူင္ꨵꨓိုင္တꨣꨲ ꨀူꨓ္းꨓ္ꨮးမိူင္းꨓꨯꨵ။ ꨅူးꨁဝ္ꨳꨅ္ꨮေသꨬလꨳ ထꨤမ္တူꨉ္းꨁဝ္။ ယြꨓ္ꨵꨟꨱတ္းꨓꨯꨵေသꨬလꨳ ေတမီးꨕြꨓ္းလီသင္၊ သင္ဝꨣꨟꨱတ္းေတလꨯꨳ ꨟꨱတ္းꨟိုဝ္ꨓꨯ။ ꨁဝ္ꨅင္ꨲသပ္းလꨰင္းပꨓ္ ꨀမ္ꨳꨕြင္ꨳ။ ေပꨣးမိူꨓ္ꨓင္ꨲ ေတꨁ္ꨮꨳꨟꨱတ္း ꨁြမ္း ꨟꨮ္ꨳမꨓ္းေပꨣးပꨱꨓ္ ꨕꨤꨯတꨯး ꨬလꨳသင္ ꨟꨮ္ꨳမꨓ္းေပꨣး ငမ္ꨲꨀꨓ္တꨤင္း ပီꨳꨓြင္ꨵတꨯး ꨟဝ္းꨬလꨳသင္ ꨟဝ္းတြင္ꨳထꨤမ္ ꨀꨓ္တူꨉ္းေသ မꨓ္းေꨀꨣꨳ ေတမီးတꨣꨲ ꨕြꨓ္းလီတꨯးꨟဝ္း တင္းꨓမ္ꨬလꨳ ꨅဝ္ꨳၾသꨣꨲသုꨁမ္း ꨬလꨳ တင္းꨁꨣꨳꨟဝ္း ꨅင္ꨲꨡြꨓ္ꨀꨓ္ တꨰပ္းတတ္းဝꨣꨳ ꨓ္ꨮးတူင္ꨲဝူင္း ꨡꨤꨯꨲထီꨲတꨯးꨟဝ္းေꨀꨣꨳ ထုꨀ္ꨲလီꨟꨱတ္း လီမီးယူꨲꨓꨯꨬလꨳ ꨅင္ꨲလꨯꨳꨡြꨓ္ꨀꨓ္ ေꨀꨣꨲ ꨅꨤင္ꨳေတꨲတင္ꨳမꨣးယူꨲ။

တꨣꨲေတေတꨲတင္ꨳေꨀꨣꨲသꨤင္ꨳမꨣး ꨅုမ္းꨡူးပုꨓ္းတူꨵတꨯး (Ubunut Shan LoCo Team) ꨓꨯꨵꨓꨯ ꨡꨓ္ ပꨱꨓ္ ꨡူꨉ္းေꨀꨣꨵꨁꨣꨳꨟဝ္း ꨀူဝ္ꨲꨀူဝ္ꨲꨬယး (Ko Ko Ye) ꨡꨓ္ပꨱꨓ္ေꨀꨣꨵꨡြꨓ္ꨲေတꨲꨕြတ္ꨳ (Ubuntu Myanmar LoCo Team)ꨓꨯꨵေꨀꨣꨳ ꨡဝ္တူဝ္ꨡဝ္ꨅ္ꨮေသ ꨅြꨯꨳထꨰမ္ ꨟူဝ္ေတꨣꨲꨟꨤင္ ꨟꨤꨓ္ꨵေတꨣꨲ ယꨤမ္းမိူဝ္ꨳလꨱဝ္ယူꨲယဝ္ꨵ။ ꨟꨱတ္းꨓꨓ္ေသꨬလꨳ ꨅုမ္းꨡူးပုꨓ္းတူꨵတꨯး ꨡꨓ္ေတꨡꨤꨓ္းꨟꨱတ္း ꨁြမ္းꨟꨮ္ꨳမꨓ္းေပꨣးေတပꨱꨓ္ ꨕꨤꨯꨲတꨯး မꨣးꨓꨓ္ꨵ ꨅင္ꨲလꨯꨳေꨀꨣꨲတင္ꨳꨟꨱတ္းပꨱꨓ္ꨅုမ္းေသ ꨁတ္းꨅ္ꨮ သိုပ္ꨲမိုတ္ꨳꨟူꨵ ပꨓ္ပီꨳꨓြင္ꨵတꨯးꨟဝ္း ꨅူိဝ္းသူင္တိုဝ္း ꨁြမ္းမꨣးယူꨲယဝ္ꨵ။

ꨀြပ္ꨳꨓꨓ္ꨬလꨳ ꨡꨓ္ပꨱꨓ္ ပꨤင္သိုပ္ꨲမုိတ္ꨳꨟူꨵ လြင္ꨳ ꨅုမ္းꨡူးပုꨓ္းတူꨵတꨯး (Ubunut Shan LoCo Team) ꨓꨯꨵ ꨟဝ္းꨁꨣꨳလꨯꨳꨡြꨓ္ꨀꨓ္ꨟꨱတ္း ပꨤင္သပ္းလꨰင္းတီꨳ ဝꨱင္းꨓမ္းꨁမ္း ပြꨀ္ꨳꨀမ္းꨡြꨓ္တꨤင္းသုတ္း မိူဝ္ꨳ လိူꨓ္ꨓူဝ္ꨲဝꨰꨓ္းပိူဝ္ ꨓꨓ္ꨵꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။

60

ABOUT : UBUNTU SHAN LOCO TEAM (USLT)

ꨁꨰပ္းꨟꨤင္ꨳ မꨤꨯတြင္း မိူဝ္ꨳꨟꨱတ္း ပꨤင္သိုပ္ꨲမုိတ္ꨳꨟူꨵ လြင္ꨳ ꨅုမ္းꨡူးပုꨓ္းတူꨵတꨯး (Ubuntu Shan LoCo Team) တီꨳဝꨱင္းꨓမ္ꨵꨁမ္း

61

ယဝ္ꨵꨓꨓ္ꨵေသေꨀꨣꨳ ထိုင္မꨣး လိူꨓ္တီꨲꨇꨰမ္ ပိူဝ္ꨲ ꩄ ဝꨓ္းမꨣး ꨡိင္ꨓိူဝ္ ꨅဝꨳ္ၾသꨣꨲသꨁုမ္းꨟဝ္း ꨕိတꨳ္မြꨀ္ꨲ ꨟꨮ္ꨳꨅုမ္းꨡူးပꨓု္းတူꨵတꨯးꨟဝ္း တꨣꨲꨀꨮꨣꨲꨀပ္း သုပိ္ꨲ မိတ္ုꨳပꨓ ္ပꨤꨯးꨟူꨵပꨤꨯးꨟꨓ္ပꨓ္ ꨀူꨓ္းꨓုမ္ꨲ ꨕူꨳ ꨁဝ္ꨳꨅ္ꨮ ꨀꨤꨓ္ꨁြမ္းထိုင္ ပီꨳꨓြင္ꨵတꨤင္ꨵယꨤꨓ္းꨓꨯꨬလꨳ ꨅုမ္းꨟဝ္းꨁꨣꨳ ꨡိꨀ္ꨲပꨣးꨅုမ္းꨡူးပုꨓ္းတူꨵမိူင္ꨳမꨤꨓ္ꨳ ꨅိူဝ္းပꨱꨓ္ ꨀူဝ္ꨲꨀူဝ္ꨲꨬယးꨁဝ္ꨅူိဝ္းꨓꨯꨵ ꨟဝ္းꨁꨣꨳ လꨯꨳꨀꨮꨣꨲပိုတ္ꨲပꨓ္ ပꨤင္သြꨓ္ ꨁꨤဝ္းတꨤင္း ဝူင္ꨳꨓုိင္ꨳ။ မိူဝ္ꨳ ꨓꨓ္ꨵေꨀꨣꨳ လꨯꨳꨟꨱတ္းပꨱꨓ္ Ubuntu Hour တြꨓ္ꨳ တꨣꨲပီꨳꨓြင္ꨵဝꨱင္းတꨤင္ꨵယꨤꨓ္းယူꨲ။ ေပꨣးꨡဝ္ꨓ္ꨮး မိူင္း တꨯးဝꨣꨳ ꨓꨓ္ꨵပꨱꨓ္ ပြꨯးꨡူးပုꨓ္းတူꨵ ပြꨀ္ꨳထီꨵသြင္ ယဝ္ꨵ။

ꨅဝ္ꨳသꨤင္ꨲꨁꨣꨲ ထုင္ꨵတꨤင္ꨵယꨤꨓ္းေꨀꨣꨳꨁိုꨓ္ꨳꨟြတ္ꨳ

ABOUT : UBUNTU SHAN LOCO TEAM (USLT)

62

ꨅꨤꨯးမြꨓ္းꨁမ္း သပ္းလꨰင္းꨬꨓ လြင္ꨳꨕြꨓ္းလီ ꨀြပ္ꨳ ꨅ္ꨮꨵ Ubuntu ။

ꨡြꨓ္ꨀꨓ္ ꨁꨱင္ꨲတꨣꨵလြင္ꨳတꨤင္းꨀတ္း တꨤင္ꨵယꨤꨓ္းေသေꨀꨣꨳ ꨁတ္းꨅ္ꨮဝူꨓ္ꨵသြꨓ္ꨲ ေꨀꨣꨲသꨤင္ꨳပꨓ္ တꨣꨲ တꨯးꨟဝ္းေပꨣးေတꨅꨤင္ꨳꨅ္ꨮꨵ Ubuntu ꨓꨓ္ꨵ။

ထိုင္မꨣး ၊ လူိꨓ္မꨤတ္ꨵꨁ်္ ဝꨓ္းမꨣး၊ ယြꨓ္ꨵ ꨀူꨓ္းꨓုမ္ꨲ ꨅူိဝ္းမီးꨓ္ꨮး တူင္ꨲဝူင္း ꨡꨤꨯꨲထီꨲ တီꨳဝꨱင္း လꨣꨳသꨱဝ္ꨳꨓꨓ္ꨵ ꨕိတ္ꨳမြꨀ္ꨲ တူꨀ္းယြꨓ္းမꨣးꨬလꨳ ꨅုမ္းꨡူးပုꨓ္းတူꨵတꨯး ꨬလꨳ ꨅုမ္းꨡူးပုꨓ္းတꨯးမꨤꨓ္ꨳ လꨯꨳꨟူမ္ꨳꨀꨓ္ ေသ ꨟꨱတ္းပꨓ္ ပꨤင္ꨀပ္းသို္ပ္ꨲမုိတ္ꨳꨟူꨵ ꨡꨓ္ꨀပ္းꨀꨤꨯꨲလူꨉ္ꨳ Ubuntu ယူꨲယဝ္ꨵ။

ABOUT : UBUNTU SHAN LOCO TEAM (USLT)

63

ꨕြင္း ꨀူဝ္ꨲꨀူဝ္ꨲꨬယး တုိꨀ္ꨵသပ္းလꨰင္ꨳပꨓ္ လြင္ꨳ Ubuntu ။ လုꨀ္ꨳꨟꨱꨓ္း ꨅꨓ္ꨵꨅြမ္ ꨁြမ္ꨲꨕိဝ္းထိူဝ္ꨲ ဝꨱင္းလꨣꨳသꨱဝ္ꨳ ꨡြꨓ္ꨀꨓ္ꨁိုꨓ္ꨳꨟြတ္ꨳငိꨓ္းထြမ္ꨲ။

ABOUT : UBUNTU SHAN LOCO TEAM (USLT)

64

မိူဝ္ꨳꨟꨱတ္း ပꨤင္သပ္းလꨰင္းꨓꨓ္ꨵ ꨅုမ္းꨀူꨓ္းꨓုုမ္ꨲ ဝꨱင္းလꨣꨳသꨱဝ္ꨁဝ္ ပꨓ္ꨁူဝ္းꨕꨤꨀ္ꨲတြꨓ္ꨳ ꨡꨓ္ပꨱꨓ္ ꨁꨰပ္း Ubuntu (Cherry Version) ꨡꨓ္ꨟꨱတ္းဝꨯꨵ တြꨓ္ꨳတꨣꨲ ပီꨳꨓြင္ꨵ တꨯးꨟဝ္းꨁဝ္ꨓꨯꨁꨣꨳေꨡꨣꨳ။

ထိုင္မꨣး လူိꨓ္ေမꨲ ꩂ ဝꨓ္းမꨣး လꨯꨳꨁုိꨓ္းသိုပ္ꨲ ꨟꨱတ္းပꨓ္ ပꨤင္ꨀပ္းသိုပ္ꨲမိုတ္ꨳꨟူꨵ ပꨓ္တီꨳ ဝꨱင္းလိူဝ္ꨲ တီꨳဝတ္ꨵသꨣꨲသꨓꨣꨵေဝꨲပုင္ꨲလ တီꨳꨀြ်ꨯးꨬသꨲꨀꨤꨓ္ꨲ ꨓꨓ္ꨵꨁꨣꨳ။ မိူဝ္ꨳတီꨳဝꨱင္းလူိဝ္ꨲေꨀꨣꨳ Ubuntu Shan LoCo Team + Ubuntu Myanmar LoCo Team + Mandalay Ubuntu User Group ꨟူမ္ꨳꨀꨓ္ေသ သပ္းလꨰင္းပꨓ္ꨀꨮꨣꨲꨁꨣꨳယဝ္ꨵ။ ꨅဝ္ꨳသင္ꨁꨣꨲꨬလꨳ ꨕူꨳ သူင္ꨅ္ꨮꨁဝ္ ꨁုိꨓ္ꨳꨟြတ္ꨳ ငိꨓ္းထြမ္ လꨱပ္ꨳꨟꨱꨓ္းꨀꨮꨣꨲ။

ပꨤင္သပ္းလꨰင္ꨳပꨓ္တီꨳ ဝꨱင္းလူိဝ္ꨲꨁꨣꨳ။

ABOUT : UBUNTU SHAN LOCO TEAM (USLT)

65

ထိုင္မꨣး ၊ လိူꨓ္ꨀြ်ꨣꨓ္ꨲ ꩂ ဝꨓ္းꨓꨓ္ꨵ ꨡိင္ ꨓိူဝ္ ပꨤင္ပြꨯးသပ္းလꨰင္း ꨀပ္းသုိပ္ꨲမုိတ္ꨲ လြင္ꨳꨅုမ္း SIIT တီꨳဝꨱင္းတꨣꨲꨀုင္ꨳꨓꨓ္ꨵေသꨬလꨳ ꨅုမ္း Ubuntu တꨯးꨟဝ္းꨁꨣꨳေꨀꨣꨳ သင္ꨲလꨯꨳꨁဝ္ꨳꨀꨰမ္ေသေꨀꨣꨳ ꨟꨱတ္း ပꨓ္ပꨣး တꨣꨲ သို္ပ္ꨲမိုတ္ꨳꨟူꨵ ပꨓ္ လြင္ꨳꨅုမ္း Ubuntu Shan LoCo Team ေသ သင္ꨅိူဝ္ꨵ မီးꨕူꨳလ္ꨮꨁ္ꨮꨳ ꨅ္ꨮꨵတူꨉ္း Ubuntu ꨓꨯေꨀꨣꨳ ꨟဝ္းꨁꨣꨳ သ္ꨮꨲပꨓ္ ꨓ္ꨮး ꨁြမ္းꨁꨣꨳယဝ္ꨳ။ တီꨳပꨤင္ပြꨯးꨓꨓ္ꨵေꨀꨣꨳ ꨟဝ္းꨁꨣꨳ လꨯꨳ ꨕိတ္ꨳမြꨀ္ꨲ ꨅုမ္း Ubun-tu Myanmar LoCo Team မꨣးထꨰမ္ꨡꨱꨓ္ꨟꨰင္းေသေꨀꨣꨳ ꨟꨱတ္းသꨤင္ꨳꨀꨮꨣꨲေꨡꨣꨳ။

ꨕြင္းမိူဝ္ꨳ ꨅဝ္ꨳꨡတ္ꨵသရိယ ꨟဝ္း တိုꨀ္ꨵသပ္းလꨰင္း ꨬꨓ လြင္ꨳ ꨅ္ꨮꨵတိုဝ္း Ubuntu ꨬလꨳ လြင္ꨳေတ ပိုတ္ꨲ ပꨤင္သြꨓ္ꨁြမ္း။

ꨕြင္းမိူဝ္ꨳ ꨅဝ္ꨳၾသꨣꨲသုꨁမ္းꨟဝ္း တုိꨀ္ꨵသပ္းလꨰင္းꨬꨓ လြင္ꨳꨅ္ꨮꨵတိုဝ္း လိꨀ္ꨳတꨯးတီꨳꨓိူဝ္ Android Phone ꨓꨯꨁꨣꨳ/

ABOUT : UBUNTU SHAN LOCO TEAM (USLT)

66

ꨕြင္းꨅဝ္ꨳသင္ꨲꨁꨣꨲ ꨬလꨳ ꨕူꨳꨁဝ္ꨳꨅ္ꨮꨁဝ္ တိုꨀ္ꨵလꨱပ္ꨳ ꨟꨱꨓ္း တြင္ꨳထꨤမ္ လြင္ꨳ Ubuntu ။

ꨕြင္းမိူဝ္ꨳ ꨅꨤꨯးမြꨓ္းꨁမ္း တိုꨀ္ꨵ သပ္းလꨰင္း ꨬꨓပꨓ္ လြင္ꨳ Ubuntu ꨟꨱတ္းꨟိုဝ္ ꨅ္ꨮꨵꨓꨯꨓꨓ္ꨵ။

ABOUT : UBUNTU SHAN LOCO TEAM (USLT)

တြꨓ္ꨳတꨣꨲ ꨓ္ꨮးꨁꨤဝ္းတꨤင္း 2013 ꨓꨯꨵꨬတꨵေꨀꨣꨳ ꨁꨣꨳꨟဝ္းꨁဝ္ ꨀပ္းသိုပ္ꨲမိုတ္ꨳ Ubuntu ပꨓ္မꨣး ꨅူိဝ္းပꨱꨓ္ ꨕူꨳꨁဝ္ꨳꨅ္ꨮ သူင္ꨅ္ꨮ ပီꨳꨓြင္ꨵ မိူင္းꨓꨤꨯး၊ မြꨀ္ꨲမꨯꨲ၊ လꨤင္းꨁူိဝ္း၊ မိူင္းပꨓ္ တူꨓ္ꨳတီးꨁဝ္ယဝ္ꨵꨓꨯꨁꨣꨳေꨡꨣꨳ။ သိုပ္ေသꨬလꨳေꨀꨣꨳ ꨓင္ꨲꨟိုဝ္ Ubuntu ꨅမ္ꨵေပꨣးေတ ꨅြတ္ꨳတူဝ္ꨳ ꨓ္ꨮးမိူင္းတꨯးꨀꨮဳꨲꨓꨯေꨀꨣꨳ ꨅုမ္းတꨯးꨡူးပုꨓ္းထု (USLT) ေတသိုပ္ꨲꨁတ္းꨅ္ꨮ တူင္ꨵꨓိုင္ပꨓ္ꨀꨮꨣꨲထꨰင္ꨳယူꨲꨁꨣꨳေꨡꨣꨳ။