„Subject Access Points” w polskich bibliotekach cyfrowych (przegląd)

Konferencja: „Cyfrowość bibliotek i archiwów”, Warszawa, 26-27 listopada 2009

Paweł Rygiel (Biblioteka Narodowa)

Access points (punkty dostępu)

STATEMENT OF INTERNATIONAL CATALOGUING PRINCIPLES, 2009

„Punkty dostępu są elementami rekordów bibliograficznych i wzorcowych, które zapewniają rzetelne wyszukiwanie rekordów bibliograficznych i wzorcowych oraz związanych z nimi zasobów bibliograficznych”

-podstawowe punkty dostępu (autor, tytuł, data wydania, przedmiot, identyfikatory)

-dodatkowe punkty dostępu (m.in. język, miejsce wydania, typ nośnika)

Subject access point – problemy z polskim nazewnictwem

Punkt dostępu przedmiotowego?

Punkt dostępu do przedmiotu?

Dostęp do treści dokumentu przez przedmiot?

Przedmiotowy punkt dostępu?

Punkt dostępu do charakterystyki przedmiotowej?

Biblioteki dostępne w FBC

Biblioteki dostępne w FBC (41)

• Biblioteki na platformie dLibra • wersja 4.0 - 34 biblioteki

• wersje wcześniejsze - 3 biblioteki (cBN Polona, BC CODN, BC UŁ) - brak możliwości dodawania tagów

• Inne platformy i systemy• VTLS (ABC Kraków)

• TINLIB (BC Politechniki Krakowskiej

• inne (ICM – Biblioteka Wirtualna; PBI - Polska Biblioteka Internetowa)

Narzędzia opisu

języki haseł przedmiotowych (jhp KABA, jhp BN)

• przejmowane bez zmian

• dzielone na pojedyncze słowa lub wyrażenia

swobodne słowa kluczowe

tagi, słowa kluczowe użytkowników (BBC, BCPW, BCUWr, DBC)

połączenie kilku narzędzi (np. w opisie występują hasła przedmiotowe i słowa kluczowe)

Punkty dostępu przedmiotowego

Element DCMES (Subject) – różne określenia w bibliotekach

• Temat i słowa kluczowe

• Hasło przedmiotowe

• Hasło przedmiotowe KABA

• Słowa kluczowe

Punkty dostępu przedmiotowego

Indeks słów kluczowych – różna zawartość

(w zależności od używanych narzędzi)

• pojedyncze słowa

• wyrażenia

• hasła przedmiotowe

• tagi

jhp KABA

jhp BN

jhp KABA

tagi

Punkty dostępu przedmiotowego

Kolekcje• podział determinowany przez profil biblioteki oraz różnorodność i

ilość zdigitalizowanego materiału

• różne typy instytucji i zbiorów bibliotek • akademickie/naukowe (eBUW, BC PAN, BCPW)• regionalne (Bałtycka BC, Elbląska BC, Sanocka BC)• dziedzinowe (Pedagogiczna BC, Bibliologiczna BC)• naukowe/regionalne (KPBC, WBC, ZBC Pomerania)

• podziały - różny poziom szczegółowości • podział tematyczny

• materiały związane z życiem uczelni, jej historią, działalnością naukową

• materiały związane z regionem• materiały związane z daną dziedziną wiedzy

• podział formalny• cechy formalne dokumentu pierwotnego (rękopisy, druki

muzyczne• przeznaczenie czytelnicze (skrypty, podręczniki)

Narzędzia wyszukiwania

Obserwacje

Korzystne rozwiązania Możliwość dodawania tagów użytkowników

Problemy Brak jednolitego systemu opisu rzeczowego Nieczytelne zasady działania systemu podpowiedzi w

przypadku braku wyników zapytania

Dziękuję! Paweł Rygiel

p.rygiel@bn.org.pl