Post on 24-May-2015
Stiltegebieden in Vlaanderen
Departement Leefmilieu, Natuur en Energie
Stiltegebieden in Vlaanderen Gilke Pée
Waarom zorg dragen voor stille gebieden?
Continue blootstelling aan geluid• zowel buitenshuis als binnenhuis
Vervlakking van het geluidsklimaat• door concentratie van geluidsbronnen op relatief kleine
oppervlakte• door spreiding van bronnen om belasting te verminderen
Bedreiging voor van nature stille plekken
Nood aan rustgebieden om te ontkomen aan het
stresserende leven
Stiltegebieden in Vlaanderen Gilke Pée
Wat verstaan we onder een stiltegebied?
Een gebied met een goede akoestische kwaliteit
Stilte • geen totaal gebrek aan geluid
• wel een aangenaam geheel van waargenomen geluiden
Landelijk gebied• natuurlijke geluiden overheersen
• ruimte voor gebiedseigen geluiden van bewoners, gebruikers en bezoekers
Stedelijk gebied• rustige eilandjes in een zee van geluid
Stiltegebieden in Vlaanderen Gilke Pée
Kwetsbaarheid van een stiltegebied
Lokale bronnenhebben meestal minder invloed op de algemene geluidskwaliteit• te verwachten in een gebied• natuurlijke geluiden kunnen ook luid zijn• maken deel uit van aantrekkelijk geluidslandschap in een gebied
Verkeerslawaai (auto-, vlieg- en treinverkeer)• zorgt voor een permanente verstoring• wordt vaker als storend ervaren
© B&K
Stiltegebieden in Vlaanderen Gilke Pée
Overzicht beleid
Term ‘Stiltegebied’ overgenomen uit Nederland • Engelse term: Quiet areas
>1990 : beleidsbrieven – milieubeleidsplannen
Akoestisch onderzoek van potentiële stiltegebieden• geluidskaarten – potentiële stiltegebieden• geen limitatieve lijst• proefproject Dender-Mark
Ontwikkeling beleidskader• geen wetgeving• geen verplichtingen maar ook geen houvast• studie INTEC-Vectris
Stiltegebieden in Vlaanderen Gilke Pée
Overzicht beleid
Leidraad• beleidsondersteuning
• stiltegebieden op het platteland
Samenwerking IPO
Europa* Europese RL omgevingslawaai 2002/49/EG
• actieplannen
* andere Europese landen• wetgeving: Nederland
• onderzoek: Noord-Europa, Verenigd Koninkrijk, Italië, Frankrijk
Stiltegebieden in Vlaanderen Gilke Pée
Doel van het stiltegebiedenbeleid
Het in stand houden en mogelijk verbeteren
van de akoestische kwaliteiten van stille
gebieden, zowel voor bewoners als voor
bezoekers en dit voor huidige en toekomstige
generaties.
• antwoord bieden aan de vraag van de mens naar rust en stilte
• extra dimensie voor beleving omgeving en landschap
• behoud van milieukwaliteitsnormen
Stiltegebieden in Vlaanderen Gilke Pée
Kwaliteitslabel stiltegebied
Geen wetgeving stiltegebieden
+
Nood aan behoud van stille gebieden
Kwaliteitslabel Stiltegebied
• behoud en erkenning van akoestisch aangename
gebieden
• stiltegebieden bewaren en actief stiltebeleid stimuleren
• engagement om stilte in beleid mee op te nemen
• stimulans en geen beperking voor een gebied
• initiatief gemeenten en/of provincie
Stiltegebieden in Vlaanderen Gilke Pée
Kwaliteitslabel Stiltegebied
Elk stiltegebied is uniek en vergt een eigen aanpak• niet alle gebieden hebben dezelfde akoestische kwaliteit
• niet enkel voor ‘groene’ gebieden op het gewestplan
• in een plattelandsgemeente of in een natuurgebied
Criteria voor stiltegebieden• objectief
• voornamelijk akoestische criteria
• landelijk en stedelijk stiltegebied
• met of zonder recreatie (landelijk)
• kwaliteitsniveaus van 1 tot 3 sterren
• geluidsmeting of enquête
• niet heel de tijd stil
Stiltegebieden in Vlaanderen Gilke Pée
Stappenplan kwaliteitslabel Stiltegebied
1. Inventarisatie• geluidsbronnen
• luidruchtige (recreatieve) activiteiten
• toekomstige ontwikkelingen
• pluspunten van het gebied
• taak provincies en gemeenten
2. Controle inventarisatie• snelle screening om overbodig werk te
vermijden
• departement LNE - gewest
Stiltegebieden in Vlaanderen Gilke Pée
Stappenplan kwaliteitslabel Stiltegebied
3.Toetsing akoestische criteria• metingen met gespecialiseerde apparatuur:
deskundige – provincie – gewest
• bevraging bewoners en bezoekers: kan uitgevoerd worden door gemeente
• evaluatie: al dan niet stiltegebied
4. Uitreiking kwaliteitslabel Stiltegebied• goedkeuring MINA-raad en gemeenteraad• inspraak moment burgers• ondersteuning door gewest en provincie • indienen dossier• ondertekening overeenkomst• mogelijkheid tot plaatsen bordjes
Stiltegebieden in Vlaanderen Gilke Pée
Samen naar een gemeenschappelijk doel
Stilte hoeft geen doel op zich te zijn, maar kan ingepast worden in een ruime integrale benadering
landschapsontwikkeling• de landschapsopbouw heeft niet alleen fysische gevolgen
voor het geluid maar beïnvloedt ook de beleving ervannatuurprojecten
• stiltegebieden voor mens maar ook natuur kan er vanprofiteren
toeristische en recreatieve activiteiten• Vlaming gaat steeds meer op zoek naar rust en stilte• beleidsmatig omkaderen• stilstaan bij promotie ervan want recreatie kan ook schaden
cultureel-maatschappelijke projecten
Stiltegebieden in Vlaanderen Gilke Pée
Samen naar een gemeenschappelijk doel
Belang van communicatie• tussen beleidsniveaus – voldoende overleg
• participatie: bewoners betrekken vanaf beleidsvisie om sterker te overtuigen van de achterliggende motieven en maatregelen
• lokale initiatieven van onder andere burgers betekenen meerwaarde voor project
• sterke trekker bijvoorbeeld politieke mandataris
• leren uit fouten
• duidelijk aanspreekpunt
Stiltegebieden in Vlaanderen Gilke Pée
Samen naar een gemeenschappelijk doel
Potentiële partners:• gemeente of stad• provincie• gewest• VLM• regionale landschappen en andere vzw’s …• toeristische diensten• private verenigingen• eigenaars, bewoners, bezoekers• …
Stiltegebieden in Vlaanderen Gilke Pée
Leidraad stiltegebieden in Vlaanderen
Voor iedereen die aan de slag wil gaan in een
stil gebied of op zoek is naar informatie
erover
1. Waarom zorg dragen voor stille gebieden
2. Een kwaliteitslabel voor stiltegebieden
3. Kwetsbaarheid van een stiltegebied
4. Het stiltegebied in een bredere maatschappelijke context
5. Aan de slag
Stiltegebieden in Vlaanderen Gilke Pée
Leidraad stiltegebieden in Vlaanderen
Bijlagen:• meetprotocol• enquête• maatregelen ter illustratie van mogelijke acties
• infrastructuur (grote budgetten)
• mogelijk subsidie via projecten nieuwe samenwerkingsovereenkomst
• akoestische waarden ter illustratie (niet optellen)
• andere maatregelen bijvoorbeeld sensibilisatie, acties om bewoners te betrekken
Stiltegebieden in Vlaanderen Gilke Pée
MEER INFORMATIE?
www.stiltegebieden.be
Gilke Pée
gilke.pee@lne.vlaanderen.be – 02 553 78 32
Departement Leefmilieu, Natuur en Energie
Afdeling Lucht, Hinder, Risicobeheer en Milieu & Gezondheid