Post on 02-Jul-2015
SOFT SKILLS BAGI PERAWATSOFT SKILLS BAGI PERAWAT
Mariyono SedyowinarsoMariyono Sedyowinarso
PSIK – FK UGMPSIK – FK UGM
Mari Kita Renungkan ! Dia perawat yang pandai tapi galak
Dia perawat yang terampil tapi judes
Dia perawat yang cerdas tapi tidak teli t i
Dia perawat yang hebat tapi t idak menyenangkan
…………………………. dst
KONDISI GLOBAL :KONDISI GLOBAL : PERSAINGAN, PERSAINGAN, PERSYARATAN KERJA, PERSYARATAN KERJA, PERUBAHAN PERUBAHAN ORIENTASIORIENTASI,COSTUMER,COSTUMER
PERUBAHAN STANDAR
PELAYANAN
PERUBAHAN KEBIJAKAN
DAN ATURAN
PERUBAHAN PERUBAHAN PERILAKUPERILAKU
Soft Skills ? Soft Skills ?
PERUBAHAN PARADIGMAPERUBAHAN PARADIGMA
MANAJERIALMANAJERIAL
PENINGKATAN PENINGKATAN MUTU MUTU ASUHANASUHAN
Perawat Berkualitas ?Perawat Berkualitas ?
CHARACTERIZATIONCHARACTERIZATION
Menjadikan pola hidup
ORGANIZATIONORGANIZATION
Mengatur diri
VALUINGVALUING
Meng
hargai
RESPONDINGRESPONDING
Menanggapi
RECEIVINGRECEIVING
Menerima
Tingkatan Kemampuan Ranah Afektif : Sikap dan Nilai (Krathwohl)
SOFT SOFT SKILLSSKILLS
Perawat
• Intrapersonal• Interpersonal
• Knowledge (ilmu pengetahuan)
• Skill/ketrampilan (teknologi)
KOMPETEN
Soft ski l ls per definit ion :Soft ski l ls per definit ion :““ Personal and interpersonal Personal and interpersonal behaviors that develop and maximize behaviors that develop and maximize human performance (e.g. coaching, human performance (e.g. coaching, team building, decision making, team building, decision making, init iative). Soft ski l ls do not include init iative). Soft ski l ls do not include technical skil ls , such as financial, technical skil ls , such as financial, computer or assembly skil ls” computer or assembly skil ls” (Berthal)(Berthal)
PENGERTIAN SOFT SKILLSPENGERTIAN SOFT SKILLS
Ketrampilan non teknisKetrampilan yang dapat melengkapi kemampuan akademikMembentuk generic dan transferable skills
Ketrampilan seseorang Ketrampilan seseorang dalam berhubungan dalam berhubungan dengan dengan orang lainorang lain (INTER-PERSONAL (INTER-PERSONAL SKILL)SKILL)
KKetrampilan etrampilan dalam mengatur dalam mengatur
dirinya dirinya sendirsendirii
(INTRA-PERSONAL (INTRA-PERSONAL SKILL)SKILL)yang mampu yang mampu
mengembangkan mengembangkan unjuk kerja unjuk kerja
secara secara maksimalmaksimal.
dandan
Dimensi Pemain Dimensi Pemain Sepak BolaSepak BolaDimensi Pemain Dimensi Pemain Sepak BolaSepak Bola
Kemampuan Tekniso BerlarioMenendango Bertahan
Sample
Soft SkillsKerjasama dlm
Tim GigihMengambil
InisiatifBerani
Mengambil Keputusan
Beberapa atribut Soft Skills:Beberapa atribut Soft Skills:• Menunjukkan hubungan interpersonal yang
efektif• Menunjukkan strategi manajemen diri• Bekerjasama dalam tim• Penyelesaian permasalah secara kreatif• Pengambilan keputusan
(www.CompanyCollege.com)
Berkooperasi dengan yang Berkooperasi dengan yang lainlain
Interaktif di tempat kerjaInteraktif di tempat kerja Bertanggungjawab terhadap Bertanggungjawab terhadap
perusahaanperusahaan
(O’brien 2002)
Terbuka menerima Terbuka menerima bimbinganbimbingan
Mampu bekerja pada Mampu bekerja pada lingkungan yang beragamlingkungan yang beragam
Mampu meresolusikan Mampu meresolusikan konflikkonflik
(Owen 2001) (Schatzberg 2003)
KualitasPelayanan Kesehatan
Soft SkillsHard Skills
PENTINGNYA SOFT SKILLS PERAWATPENTINGNYA SOFT SKILLS PERAWAT
• Berhubungan dengan klien• Sikap, etika dan karakter
sangat penting di dalam menjalankan tugas sebagai tenaga kesehatan
• Hubungan intra dan interpersonal yang sangat kental
SEKOLAH SEBAGAI PENGEMBANG SEKOLAH SEBAGAI PENGEMBANG KARAKTERKARAKTER(sebuah refleksi sejarah)(sebuah refleksi sejarah)
PROGRAM P4PROGRAM P4PROGRAM P4PROGRAM P4 Mata Ajaran BUDI Mata Ajaran BUDI PEKERTIPEKERTIMata Ajaran BUDI Mata Ajaran BUDI PEKERTIPEKERTI
RANAH KOGNITIFRANAH KOGNITIFDIHAFALKAN TANPA DIHAFALKAN TANPA
AMALANAMALAN
HOW TO DEVELOP SOFT SKILLS
JUJURJUJUR TIDAK DAPAT TIDAK DAPAT diajarkan secara diajarkan secara INSTRUKSIONALINSTRUKSIONAL
Hard skills
Soft skillsSIKAPSIKAP
dandan
PERILAKUPERILAKU
MEMBANGUN SDM BERKUALITASMEMBANGUN SDM BERKUALITAS
PRINSIP PENGEMBANGAN PRINSIP PENGEMBANGAN
KARAKTER :KARAKTER :
Ketersediaan Role ModelRole ModelDilakukan secara terus menerus (Continuous dan Istiqomah)Continuous dan Istiqomah)Ditanamkan bukan diajarkan Memerlukan LATIHANLATIHAN Memerlukan proses REFLEKSIREFLEKSI
Proses perubahan
Waktu perubahan
SHORT LONG
Kesu
litan
LOW
HIGH
Knowledge
Attitudes
Nilai/keyakinan
Individual/group Behavior
SOFT SKILLSSOFT SKILLS
Moral Knowing
Moral Feeling
Moral Action
Keluarga :Pola Asuh
SEKOLAH : Program PENGEMBANGAN SOFT SKILLS
Pola Asuh : Autoritatif/ Demokratik
Hidden Curriculum
Ekstra kurikuler dan ko kurikuler aktivities
©© 20062006 2424
KONSEP PENGEMBANGAN KONSEP PENGEMBANGAN
MORAL KNOWINGMORAL KNOWING
MORAL FEELINGMORAL FEELING
MORAL ACTIONMORAL ACTION
Role model, promosi, citation, dllRole model, promosi, citation, dll
Aktivitas, tugas, refleksi aktivitas, dllAktivitas, tugas, refleksi aktivitas, dll
Ekstrakurikuler, kokurikuler, tugas dllEkstrakurikuler, kokurikuler, tugas dll
Soft skill PERAWAT
POLA PENGEMBANGAN SOFT SKILS POLA PENGEMBANGAN SOFT SKILS DI PELAYANAN KESEHATANDI PELAYANAN KESEHATAN
POLA PENGEMBANGAN SOFT SKILS POLA PENGEMBANGAN SOFT SKILS DI PELAYANAN KESEHATANDI PELAYANAN KESEHATAN
Employe Characters
LEADER Models
Rule
TUGAS VISIPELAYANAN
Out Activities
Learning Process
Service Systems
ALTERNATIF PEMBELAJARAN ALTERNATIF PEMBELAJARAN SOFT SKILLSSOFT SKILLS
TETAPKAN SOFT SKILLSYANG AKAN DIKEMBANGKAN
TETAPKAN SOFT SKILLSYANG AKAN DIKEMBANGKAN
DEFINISIKAN SOFT SKILLSDEFINISIKAN SOFT SKILLS
TETAPKAN STRATEGI PEMBELAJARAN
(berdasar definisi soft skills)
TETAPKAN STRATEGI PEMBELAJARAN
(berdasar definisi soft skills)
Peran pemimpin agar karyawan memperoleh kemampuan soft skill
No Soft skill Definisi
1 Teamwork
2 Kepemimpinan
3 Komunikasi
4 Disiplin
5 Self confidence (PD)
6 Jujur dan berintegritas
7 Strong work ethic
8 Kreatif
9 Mandiri