Post on 23-Feb-2016
description
Renversement des Alliances?Arend Jan Boekestijn, Universiteit Utrecht, november 2013
Midden Oosten:
Inhoud presentatie
1. De oude wereld 2. De nieuwe wereld 3. Iraans Kernwapen 4. Van Sunni naar Shia:
renversement des alliances? 5. Scenario’s : voor eurocrisis,
energieprijzen
1. De Oude Wereld
Frankrijk en VK
De Oude Orde
2. De Nieuwe Wereld
Olie sancties Iran, prijs stijgt Olie embargo Iran Libië nu stakingen, was 1,6 miljoen
vaten per dag, (naar voor ENI Italië), milities
Noorden van Irak grote problemen Onrust Syrië en Egypte leidt
instabiliteit OPEC heeft productie opgevoerd, SA,
Ecuador, Kuwait, Iran and the United Arab Emirates
Verwijdering SA en VS
SA boos dat VS Moebarak losliet SA boos dat Obama Syrië niet
aanviel SA boos dat VS toenadering zoekt tot
Iran SA steunt salafisten in Syrië SA wil kernbom via Pakistan
Rusland
Steunt Assad in Syrie, samen met Iran
Wapenexport Haven Tartus Geniet van Obama’s fouten
Duitsland
Grootste handelspartner Iran Veel Duitse bedrijven in Nucleaire
sector en infrastructuur
China
Steunt Iran Koopt olie en gas Is tegen inmenging binnenlandse
politiek Iran heeft observer status Shanghai
cooperation Organization kan door sancties niet toetreden
Nieuwe wereld
Israël plus Golfstaten plus Frankrijk is ontstemd dat VS toenadering zoekt tot Iran
Obama heeft steun van EU, VK, Rusland, Iran
3. Iraans kernwapen
2011: Iran omsingeld
kernwapen
De VS, EU, Rusland, VK: sancties tegen Iran < indien Iran aantoonbaar zijn kernprogramma terugschroeft.
Frankrijk/Israël willen dat de sancties blijven gelden tot alle nucleaire activiteiten van Iran zijn gestaakt.
Franse positie
Parijs tougher VS in Libië, Mali, Syrië en Iran
Opeens bondgenoot Israël Eis stopzetten Arak, kan niet met
bom uitgeschakeld, komt plutonium vrij
Iran moet voorraad 20 % verrijkt uranium <
Israel tegen de deal
(a) Teheran mocht nog wat uranium verrijken
(b) mocht ook nog steeds bouwen aan zwaar water reactor in Arak (plutonium) maar mocht niet activeren
(c) gaf Teheran prikkels om sancties
Israel
Boos op bad deal met Iran Wil daarom geen linkage met
vredesoverleg Overweegt zelf aan te vallen, maar
VS heeft betere spullen VS wil niet aanvallen Israël wil niet Congres dwingen tot
een oorlog die regering noch volk wil Netanyahu hoopt dat Iran de
onderhandelingen opblaast
Netanyahu twittert
11 november: Iran is on its knees economically & it's possible to get a better deal. Before the sanctions are lessened, get a good deal, not a bad deal
8 november: PM prior to meeting w/Kerry: Kerry said
no deal is better than a bad deal. This is a bad deal. I urge him not to rush to sign the bad deal.
Iran
Iraanse staatstelevisie: met IAEA overeenstemming over uitgebreider toezicht op de nucleaire activiteiten van Iran.
‘routekaart’ VN-inspecteurs toegang tot in aanbouw zijnde zwaarwaterreactor en een uraniummijn.
Iran mag nog wat uranium verrijken
Van Creveld
Iran meer te vrezen van Israël, dan andersom
Les Indiase/Pakistaanse/Noordkoreaanse atoomwapens: hoeft niet mis te gaan
Netanyahu gebruikt Iran om hulp te vragen
Israël mist US wapens Je kunt programma met aanval
alleen vertragen Volk achter mullahs
4. Renversement des alliances?
Van Sunni naar Shia?
Shia schoonzoon profeet (Ali), Sunni, schoonvader (Abu Bakr)
Sunni Halve Maan
Shia Halve Maan
Dus 2 halve manen
Shia Iran
Sinds 1981 tienduizenden politieke tegenstanders <
Steun Hezbollah Beetje steun sjiieten Bahrein, SA,
Jemen Steun terrorisme Irak, Afghanistan,
Pakistan Nog nooit ander land aangevallen
Zijn Sunni niet erger dan Shia? SA Wahhabisme: ellende in Pakistan,
Afghanistan, Indonesië, etc. SA steun Generaal Sisi Egypte SA steun aan salafisten in Syrië SA is instabiel SA steun terrorisme buiten SA SA wil kernwapen via Pakistan
Optie: Renversement des alliances VS, Rusland, Iran steunen Assad in
Syrië Rompstaat Syrië, in ruil voor minder
steun Iran aan Hezbollah VS,Rusland en Iraanse as tegen
Soenitische avonturisme en terrorisme
Sancties <, geen kernwapen, Iraanse gas komt vrij Tegen: Turkije, Israël, Egypte,
Golfstaten
5. Scenario’s energieprijzen
Scenario 1: EURANIAN CRISIS Feb. 15 2012 Iran dreigt energie-
export naar 6 landen te staken in hoop olie-embargo te voorkomen
Frankrijk, Griekenland, Italie, NL, Portugal, and Spanje.
4 PIGS!
EURANIAN CRISIS
Iran verkoop EU 450,000 barrels a day 2011.
> 70 percent naar Italie en Spanje 1/3 Griekse olieimport uit Portugal in 2011: handelstekort met
6 olieproducerende landen was 2 x tekort met Duitsland!
Dus als sancties > worden Wordt Eurocrisis op korte termijn
erger Op wat langere termijn valt wel mee
vanwege integrated prices oil markets
Sancties leiden wel tot hogere energieprijzen
Scenario 2: Israël aanval Iran, afsluiting Hormuz
Hormuz, 20 % wereldolie passeert
1980-1988 Iran-Irak Tank Oorlog Slechts 55 van 239 aangevallen petroleum
tankers were sunk Raakte slechts 2 % schepen Iran verlaagde prijs om hogere verzekering
te compenseren, olieprijzen < Vooral anti-ship cruise missiles Iran is voor eigen export afhankelijk Hormuz Toen Iran alleen primitieve mijnen Nu 16 mijnenvegers nodig, die zijn er niet,
dus men gelooft niet in dit scenario
VS onzeker Perz. Golf, dus pijpleidingen
Conclusies scenario 3 Hormuz Niet plausibel, Iran moet zelf
exporteren en Hormuz passeren VS te weinig schepen in Perzische
Golf, gelooft er dus niet in Alternatieven via pijpleidingen Dus waarschijnlijk geen effect
energieprijzen
Scenario 3: renversement des alliances SA laat VS los, SA instabieler VS zoekt toenadering Iran Twee scenario’s binnen scenario 3: 1. SA matigt zich niet in Bahrein,
sjiitische minderheid SA opstand 2. SA steun voor salafisten in Syrië
en Irak, plegen aanslag in SA VS schaliegas
Band VS met MO wordt minder 2020 -50 %, 2035 VS onafhankelijk
van MO olie door: 1. VS schaliegas 2. Canada teerzand, schaliegas 3. Brazilie 4. duurzame energie
Contra: VS blijft involved MO Arabische opstanden in Jemen en
Saoedi Arabië kan prijs crude oil > Schaliegas is problematisch:
aardbevingen, grondwatervervuiling Israel
Saoedische olie is in het Oosten
Aanslag Al Qaida Abqaiq 24 feb 2006
Straat van Hormuz
Abqaiq 2/3 Saoedische olie
Abqaiq impact
De wereldvraag ca. 86 miljoen vaten olie per dag.
In het ergste geval zou een aanslag op Abqaiq - tijdelijk - 6 miljoen vaten per dag kunnen kosten dat is 7% van de totale wereldwijde dagelijkse olie consumptie!
Gevolg olieprijs >
Conclusies scenario 3 renversement des alliances VS toenadering Iran, gasprijzen < Aanslag Abqaiq door Al Qaida of
sjiieten zal olieprijs doen stijgen
Algemene conclusies
MO is altijd kruidvat geweest, maar Hormuz was nooit echt probleem
SA verwijdering VS is probleem Probleem SA kan gecompenseerd
worden door toenadering Iran, gas steeds belangrijker!
Maar goed ook want komende 20 jaar hebben we olie en gas nog hard nodig
Mislukt toenadering Iran, wordt Eurocrisis >