ความรเกยวกบสญญา /การทำาสญญา

การบรหารสญญา และ หลกประกนสญญา

1

รววลย แสงจนทรนตกรชำานาญการพเศษ

สำานกมาตรฐานการจดซอจดจางภาครฐ กรมบญชกลาง โทร . ๐๒ ๒๗๓๙๐๒๔ ตอ

๔๕๕๑-๔๕๕๓ www.gprocurement.go.th

(สงวนลขสทธ)

สญญา คออะไรสญญา เปนนตกรรมอยางหนง

ซงตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชยมาตรา ๑๔๙

ใหความหมายไววา “การใดๆ อนทำาลงโดยชอบดวยกฎหมาย

และดวย ใจสมคร มงโดยตรงตอการ ผกนตสมพนธขนระหวางบคคล เพอจะกอ เปลยนแปลง โอน สงวน หรอระงบซงสทธ

(ตวอยาง)การซอหรอจางจากสวนราชการเดยวกน ไมอาจทำาไดถอเปนงานจดทำาเอง(มตกวพ.ครงท๓๐/๒๕๕๐ )กรณขอใหหนวยงานเดยวกน ทำาการผลตหรอจดหาพสด

ให มใชการซอ หรอจาง กบบคคลอน แตถอวาเปนงานจดทำาเอง

งานจดทำาเอง หมายความวา หนวยงานทจดหาจะนำาเงนไปจดหาเฉพาะพสด หรอสงของแลวมาดำาเนนการเอง โดยไมมการจายคาจาง หรอ ไมมการจางบคคลอนเขามาดำาเนนการอก หรอจะใหหนวยงานเดยวกนเปนผจดทำา หรอจดหาพสดให

วธปฏบต เจาหนาทพสดจะตองจดทำารายงานขอใหหวหนาหนวยงานเปนผพจารณาสงการดวย โดยออกเปนใบสงของหรอใบสงงาน เปนตน

4

การทำาสญญา ตามระเบยบฯพสด พ.ศ.๒๕๓๕

ม ๓ แบบ๑.ทำาตามตวอยาง(แ

บบ ) ท กวพ .

กำาหนด (ขอ๑๓๒)

๒.ทำาขอตกลง

เปนหนงส

อไวตอกน (ขอ ๑๓๓ )

๓.ไมทำาเปนหนงสอไวตอกนกได(ขอ ๑๓๓วรรคทาย)สญญาทมขอความแตกตางไปจากแบ

บทกวพ.กำาหนดใหสงใหสำานกงานอยการสงสดตรวจ

พจารณากอน

5

๑.ใหทำาเปนภาษาองกฤษ แตตองมคำาแปลเปนภาษาไทยเฉพาะทสำาคญไวดวยยกเวน แบบสญญาท กวพ . กำาหนด ไมตองแปลเปนภาษาไทย

สญญาทจำาเปนตองทำาเปนภาษาตางประเทศ(ขอ ๑๓๒ วรรคหา/วรรคหก)

๒.การทำาสญญาของสวนราชการในตางประเทศ-จะทำาเปนภาษาองกฤษ หรอภาษาของประเทศทหนวยงานตงอย โดยผานการพจารณาของผเชยวชาญ หรอผรกฎหมายของสวนราชการนน ๆ กได

กรณทำาขอตกลงเปนหนงสอไวตอกน (ขอ ๑๓๓)

หลกหลก -เปนดลยพนจของหวหนาสวนราชการ จะทำาขอตกลงเปนหนงสอไวตอกน โดยไมตองทำา

สญญาตามแบบในขอ ๑๓๒ กได ในกรณดงน ซอ/จาง/แลกเปลยนโดยวธตกลงราคา /การจาง

ปรกษา② คสญญา สงของไดครบถวน ภายใน ๕ วนทำาการ

นบจากทำาขอตกลง③ การซอ/จาง โดยวธพเศษตามขอ ๒๓หรอ ๒๔ (๑ -)

(๕) การเชา ทไมตองเสยเงนอนใดนอกจากการเชา

6

กรณทไมตองทำาขอตกลงเปนหนงสอ ไวตอกนกได

(ระเบยบขอ ๑๓๓ วรรคทาย)ไดแก

(๑)การจดหาซงมราคาไมเกน ๑ หมนบาท หรอ

(๒) การซอ/จาง ซงใชวธดำาเนนการตามระเบยบขอ ๓๙ วรรคสอง(ไดแก วธตกลงราคา กรณจำาเปนเรงดวน ทเกดขนโดยไมไดคาดหมายไวกอน และ ไมอาจดำาเนนการตามปกตไดทน)

7

(ตวอยาง)การซอ/จางกบสวนราชการดวยกน

หนงสอโตตอบ ถอเปนขอตกลงเปนหนงสอ

ตามขอ ๑๓๓ แลว• แนววนจฉยของ กวพ. กค๐๔๐๘.๔/๖๙๓ ลว.๑๙ ธ.ค.๔๘• สวนราชการ ก. จางกรมประชาสมพนธ จดทำาโครงการ

ประชาสมพนธ สมภาษณทางสถานวทยโทรทศน และถายทอดสด โดยใชวธพเศษ• คำาวนจฉย คำาวนจฉย ระเบยบฯ ขอ ๑๓๒กำาหนดใหการจางโดย

วธพเศษ ตามขอ ๒๔(๓) สามารถทำาเปนบนทกขอตกลงได• โดยหนงสอโตตอบระหวางสวนราชการ กบ สวน

ราชการดวยกนนน ถอเปนขอตกลงเปนหนงสอตามขอ ๑๓๓ แลว

8

ใคร ? เปนผมอำานาจลงนามในสญญา หรอใบสงซอ /ใบสงจาง

สญญา หวหนาสวนราชการ (ขอ ๑๓๒)

ใบสงซอ หวหนาเจาหนาทพสด ใบสงจาง (ในวธตกลงราคา

ขอ๓๙วรรคแรก)

สาระสำาคญของสญญา (ในแบบสญญา)

๑. ขอตกลงเกยวกบสงของทซอขาย/งานทจาง ปรมาณ จำานวน และราคาแบบรป (งานซอตองเปนของแท ของใหม ไมเคยใชงานมากอน)

๒. เงอนไขการสงมอบ การตรวจรบ(ทงหมด/บางสวน)

๓. เงอนไขการชำาระเงน (เงนลวงหนา /งวดเงน)๔. เงอนไขการรบประกน ความชำารดบกพรอง๕. การวางหลกประกนการปฏบตตามสญญา๖. เงอนไขการบอกเลกสญญา /คาปรบ๗. การรบผดชอบคาเสยหาย/การขยายเวลาสงมอบ

รปแบบสญญาตามตวอยางท กวพ.กำาหนด๑. สญญาซอขาย

๒. สญญาจะซอจะขายแบบราคาคงทไมจำากดปรมาณ

๓. สญญาซอขายคอมพวเตอร๔. สญญาซอขายและอนญาตใหใชสทธใน

โปรแกรมคอมพวเตอร๕. สญญาจาง๖. สญญาจางบรการบำารงรกษาและ

ซอมแซมแกไขคอมพวเตอร

แบบสญญาตามตวอยางท กวพ.กำาหนด (ตอ)

๗. สญญาเชาคอมพวเตอร๘. สญญาเชารถยนต๙. สญญาแลกเปลยน๑๐. สญญาจางผเชยวชาญรายบคคล หรอ

จางบรษททปรกษา๑๑. สญญาจางทปรกษาออกแบบและ

ควบคมงาน

แบบสญญา ตามตวอยางทเคยผานการพจารณาจากสำานกงานอยการ

สงสด

• ๑ . สญญาจางใหบรการรกษาความปลอดภย• ๒ . สญญาจางทำาความสะอาดอาคาร

ฯลฯ

การทำาสญญาจางกอสรางทกประเภท

ตองมเงอนไขใหมการปรบราคาได(คาK)

14

สญญาทมขอตกลงใหมการจายเงนลวงหนา ใหระบในสญญาไดไมเกนอตราดงน(ขอ ๖๘)๑.ซอ/จาง กบสวนราชการ ,รฐวสาหกจฯ จาย ๕๐ %๒ . ซอจากตางประเทศ จายตามทผขายกำาหนด

๔.ซอ/จาง วธสอบราคา/ประกวดราคา จาย ๑๕% (ตองกำาหนดเงอนไขไวในประกาศสอบ/ประกวด ดวย)

๓ . การบอกรบวารสาร,/สงจองหนงสอ/ ซอขอมล E /บอกรบสมาชกInternet จายเทาทจายจรง

๕ . ซอ/จาง โดยวธพเศษ (แจงขณะเจรจาราคา) จาย ๑๕%

16

อตราคาปรบทตองกำาหนดไวในสญญา(ขอ ๑๓๔)การซอ/จาง ใหกำาหนดอตราคาปรบเปนราย–วนในอตรา ตายตวระหวาง รอยละ ๐.๐๑-๐.๒๐ของราคา พสดทยงไมไดรบมอบงานจาง-ทตองการผลสำาเรจของงานทงหมดพรอมกน ใหกำาหนดคาปรบเปนรายวน เปนจำานวนตายตว ในอตรารอยละ๐.๐๑-๐.๑๐

ของราคาคาจางนน แตตองไมตำากวาวนละ ๑๐๐ บาท

17

งานกอสรางสาธารณปโภค- ทมผลกระทบตอการจราจร ใหกำาหนดคาปรบเปนรายวน ในอตรารอยละ๐.๒๕การจางทปรกษา หากเหนวาจำาเปนตอง–กำาหนดคาปรบไวใหกำาหนดคาปรบเปนรายวน หรอในอตราตายตวในอตรารอยละ๐.๐๑-๐.๑๐ ของราคาคาจางนน ไดตามความเหมาะสมการจดหาสงของทประกอบกนเปนชด ถาขาดสวนใด สวนหนงแลวไมอาจใชงานได หากสงมอบเกนกำาหนดสญญา ใหถอวาไมสงมอบสงของนนเลย -ใหปรบเตมราคาของ

ทงชด

18

ถาสงของเกนกำาหนดสญญาเปนจำานวนวนเทาใด ใหปรบเปนรายวน ในอตราทกำาหนดของราคาทงหมด

ใหสวนราชการรบแจงการเรยกคาปรบจากคสญญา และเมอคสญญาไดสงมอบพสดใหสวนราชการบอกสงวนสทธการเรยกคาปรบในขณะทรบมอบพสดนนดวย

การจดหาสงของ-ทคดราคารวมคาตดตง/ทดลองดวย

เมอครบกำาหนดสงมอบพสดตามสญญา/ขอตกลง

ระเบยบขอ ๑๓๕สญญา/ขอตกลง มลคา ๑ ลานขนไป

สงสำาเนาใหสตง.และกรมสรรพากรดวย

• สญญา หรอขอตกลงเปนหนงสอทมมลคาตงแต ๑ ลานบาทขนไป• ใหสงสำาเนา ใหสตง. หรอสตง.ภมภาค

และกรมสรรพากรภายใน ๓๐ วน นบแตวนทำาสญญา หรอ ขอตกลง

19

ผลของสญญาหลกการ สญญามผลนบตงแตวนทคสญญา

ไดลงนาม ในสญญายกเวน คสญญามขอตกลงกำาหนดเงอนไข

กนไวในสญญาเปนอยางอน20

ระเบยบฯ พสด อนมตเปนหลกการ ใหสญญาเชา หรอสญญาจาง ม

ผลยอนหลง ?

อนมตยกเวนเฉพาะสญญาเชา หรอสญญาจางทจำาเปนตองเชา/จางตอเนองไปในปงปม.ใหม ภายหลงจากสญญาเดมสนสดลง

แตสวนราชการไมสามารถลงนามสญญาไดทนภายในวนท ๑ ตลาคม เนองจาก

๑. พรบ.งบประมาณรายจายประจำาป ยงไมมผลใชบงคบ หรอ

๒. ยงไมไดรบอนมตเงนประจำางวดจากสำานกงบประมาณ21

หนงสอคณะกรรมการวาดวยการพสด ดวนทสด ท กค

(กวพ) ๐๔๐๘.๔/ ว ๓๕๑ ลงวนท ๙ กนยายน๒๕๔๘

ระเบยบฯ พสด อนมตเปนหลกการใหสญญาเชาหรอสญญาจาง มผลยอน

หลง ได (ตอ)ผล ใหสญญามผลยอนหลงไดตงแตวนท ๑ ตลาคม อนเปนวนเรมตนปงบประมาณ หรอวนทมการเชาหรอจางจรงโดยมเงอนไขวา:-– ๑.) สวนราชการไดดำาเนนการจดหาไวแลวกอนสน

ปงบประมาณ และรตวผใหเชา หรอผรบจางทจะลงนามเปนคสญญา แลว

ไมวาจะเปนรายเดม หรอรายใหม กตาม–๒.)ผมอำานาจอนมต ไดอนมตใหเชา หรอจางจากรายทได

จดหา ไวแลวกอนสนปงบประมาณ เพยงแตอยในขนตอนไมอาจ ลงนามในสญญาไดทนในวนท ๑ ตลาคม เทานน

22

การบรหารการบรหารสญญาสญญา

23

ใคร ? เปนผมหนาทบรหารสญญา

คำาวนจฉยกวพ.ดวนทสด ท กค(กวพ)๐๔๐๘.๔/๒๘๕๑๔ลว.๑๒ ต.ค.๔๘เจาหนาทพสด/ คณะกรรมการตรวจรบพสด

หรอ คณะกรรมการตรวจการจางโดยปกต ตองมหนาทบรหารสญญา กลาวคอ เมอ

สญญาครบกำาหนด จะตองแจงใหผขายหรอรบจางสงมอบงาน ตามสญญา

เจาหนาทดงกลาว จะตองเสนอหวหนาสวนราชการใหม หนงสอแจงเตอน แจงปรบ แลวแตกรณ “””

หากมไดดำาเนนการ จะถอวาละเลยไมดำาเนนการตามหนาท

24

กรณจำาเปนตองแกไข/เปลยนแปล

งสญญา (ขอ ๑๓๖) หลก *สญญาทลงนามแลว หามแกไขเปลยนแปลง

ขอยกเวน -กรณจำาเปนตองแกไข เปนอำานาจหวหนาสวนราชการพจารณา การแกไขจะตองเปนไปเพอประโยชนราชการ หรอไมทำาใหทางราชการเสยประโยชน

ระยะเวลาทจะแกไข :- “จะแกไขเมอไดกได แตตองกอนการ

ตรวจรบงวดสดทาย” 25

การแกไข/เปลยนแปลงสญญา (ตอ)

การแกไขสญญา ถาจำาเปนตอง:--เพม /ลดวงเงน /ขยายเวลาการสง

มอบ/ กใหตกลงไปพรอมกน

กรณงานเกยวกบความมนคงแขงแรง/งานเทคนคเฉพาะอยาง

-ตองไดรบการรบรองจากสถาปนก/วศวกรฯ ทรบผดชอบ กอนการแกไข

26

(ตวอยาง)คสญญาขอแกไขสญญา เพอเปลยนพสดใหม เนองจาก

บรษทเลกผลตแลวปญหาปญหา บรษทแจงขอแกไขสญญาโดยเปลยนพสดใหมจากรนททำาสญญาไว เปน รนใหมทมคณภาพเทาเดม หรอดกวาเดม ราคา และเงอนไขเดม หรอดกวาเดม

แนวทางแกไขแนวทางแกไขหากสวนราชการพจารณาเหนควรแกไขสญญา

เพอประโยชนราชการ และมไดทำาใหทางราชการเสยประโยชน กสามารถกระทำาได

27

(ตวอยาง ) คสญญาสงของไมไดตามสญญา จะขอเปลยนพสด เนองจากบรษท

เลกผลตแลว (ตอ)แตการแกไขสญญา(๑ ) จะตองระบการสงวนสทธเรยกคาปรบจากผขาย/ผรบจาง(๒ ) ตองกำาหนดระยะเวลาการสงมอบใหมใหชดเจนใน สญญาทแกไขใหมดวย(หากไมเขยน จะเรยกคาปรบไมได เพราะไมมวนสงมอบทจะนำามาคำานวณคาปรบได เนองจากเปนการเปลยนแปลงสงซงเปนสาระสำาคญแหงหน ถอวาเปนการยกเลกสญญาเดมหรอแปลงหนใหม สญญาเดมยอมระงบไป แมจะสงวนสทธการเรยกคาปรบไวกตาม แตขณะทบรษทขอแกไขสญญานน คาปรบยงไมเกดขน) 28

(ตวอยาง ) การแกไขสญญาหลงจากผดสญญาแลว เมอไมกำาหนดวนสงมอบไวในสญญาทแกไขใหม จง

ไมอาจคดคาปรบไดกรมฯ แกไข /เปลยนแปลงสญญาในสวนขนตอนทผรบจางตอง ดำาเนนการกบแบบแสดงรายการภาษบางประการ -ภายหลงจากครบกำาหนดสงมอบงานตามสญญาแลว-โดยไมไดกำาหนดเวลาสงมอบกนใหม

ถอไดวา สญญาจางดงกลาวไมมกำาหนดวนสงมอบเมอใดไวดวย

อนมผลทำาให ยงถอไมไดวาผรบจางผดนดชำาระหนในการสงมอบงาน

ประกอบกบตามสญญาทแกไขเพมเตม กรมฯ กมไดมการตกลงในการสงวนสทธเรยกคาปรบจากผรบจางไวในสญญาทแกไขใหมดวย

กรณนกรมฯ จงไมอาจเรยกคาปรบในสวนของการทสงมอบงานลาชาจากผรบจางได

29

(ตวอยาง ) การแกไขสญญา เพอเปลยนหลกประกนสญญา

คสญญาขอเปลยนหลกประกนสญญา เปนอยางใดตามขอ ๑๔๑(๑ -) (๔)ยอมแกไขสญญาได ทางราชการมไดเสยประโยชน

เนองจากระเบยบขอ ๑๔๑ กำาหนดวา หลก“ประกนซองหรอหลกประกนสญญาใหใชหลกประกนอยางหนง อยางใด ดงตอไปน เงนสด /เชคทธนาคารเซนสงจายซงเปนเชคลงวนทใชเชคนน ชำาระตอเจาหนาท หรอกอนวนนนไมเกน ๓ วนทำาการ / หนงสอคำาประกนของธนาคารภายในประเทศตามตวอยางท กวพ.กำาหนด / หนงสอคำาประกนของบรษทเงนทนหลกทรพยตามรายชอทธปท.แจงเวยน / พนธบตรรฐบาล

30

(ตวอยาง ) กรณงานกอสรางทคสญญาทำาสญญาหรอขอตกลง โดย

ถอราคาแบบเหมารวมเปนเกณฑ

• ระหวางสญญาจะคดคางานทเพม-ลด เกนกวาวงเงนทกำาหนดไวในสญญาหรอขอตกลงไมได• เวนแต คสญญามขอตกลงกำาหนด

ไวเปนอยางอน31

ใคร ? เปนผเสนอความเหนตอหวหนาสวนราชการ เพอ แกไข/เปลยนแปลง

สญญา หรอขอตกลง การงด ลดคาปรบ/ขยายเวลาสญญา/ขอตกลง

• หนงสอแจงเวยนของสำานกนายกรฐมนตร ท นร (กวพ) ๑๓๐๕/ว ๑๑๙๔๘ ลว.๑๓ ธนวาคม ๒๕๔๓ ขอ ๓ กำาหนดใหเปนหนาทของ :-

“คณะกรรมการตรวจรบพสด หรอ คณะกรรมการตรวจการจาง• แลวแตกรณเปนผเสนอความเหนในแตละ

ครงดวย”32

การงด ลดคาปรบ หรอการขยายเวลา

ทำาการตามสญญา (ขอ๑๓๙)ใหพจารณาไดเฉพาะเหตดงตอไปน(๑ ) เหตเกดจากความผด/ความบกพรองของสวนราชการ (๒ ) เหตสดวสย(๓ ) เหตเกดจากพฤตการณ ทคสญญาไมตองรบผดเงอนไข• คสญญาของทางราชการจะตองมหนงสอแจงเหต ทเกดขนตาม ขอ ๑๓๙ (๒)หรอ(๓ )ใหทราบ ภายใน ๑๕ วน นบแตเหตนนสนสดลง นบแตเหตสนสด•ใหพจารณาใหตามจำานวนวนทมเหตเกดขนจรง

อำานาจอนมต• หวหนาสวนราชการ 33

(ตวอยาง ) การพจารณาอนมตใหงด/ ลดคาปรบ หรอการขยายระยะเวลาสญญา

ไมตองทำาสญญาแกไขเพมเตม• วธปฏบต เมอหวหนาสวนราชการพจารณาใหงด หรอลดคาปรบ หรออนมตใหคสญญาขยายระยะเวลาการสงมอบพสดหรองานจางตามสญญาแลว

ขอควรจำาสวนราชการไมจำาตองแกไขสญญาเพมเตมแตอยางใด

เนองจากเปนสญญาฝายเดยว ไมจำาตองใหคสญญายนยอม

เพยงแตใหเจาหนาทพสดนำาคำาอนมตใหแกไขสญญาของหน.สวนราชการแนบตดไวในสญญา พรอมกบแจงใหคสญญาทราบการงด /ลดคาปรบ /หรอการขยายเวลาวาอายสญญาสนสดเมอใด

เพอใหคสญญาทราบเทานน 34

(ตวอยาง ) ผรบจางของดคาปรบ อางวา

สวนราชการใชเวลาพจารณาอนมตขยายเวลา ทำาการตามสญญา

ลาชา• ปญหา• กรมฯ ใชเวลาพจารณาอนมตใหขยายเวลาสญญาลาชาแตในระหวางท กรม ฯ.ใชเวลาพจารณาคำาขอขยายเวลา

กรม ฯ มไดสงใหบรษทหยดงานแตอยางใด บรษทยงคงสามารถทำางานตามสญญาไดตามปกต

การใชเวลาพจารณาขยายเวลา มไดมสวนสมพนธ หรอสงผลกระทบตอการดำาเนนการตามสญญาแตอยางใด

ดงนน กรณนจงมไชเหตทจะนำามาอางใหงด ลดคาปรบ ตามระเบยบฯขอ ๑๓๙ (๑) แตอยางใด

35

(ตวอยาง ) สวนราชการจายเงนลาชา ทำาใหบรษทขาดสภาพคลองทางการเงน จะอางเปนเหตทจะงด ลดคาปรบ ขยายเวลาสญญาไมไดเหตทกรม ส. จายเงนลาชา มไชผลกระทบโดยตรงตอ

การปฏบตงานตามสญญาททำาใหผรบจางตองหยดการทำางาน

เนองจาก ในระหวางการปฏบตงานตามสญญา ผรบจางมหนาทจะตองเตรยมความพรอมในการจดหาเงนทนหมนเวยนมาใชในการทำางานใหเพยงพอ

ดงนน ปญหาทผรบจางขาดสภาพคลองทางการเงน ในกรณน จงไมอาจนำามาอางเปนเหตทจะงด หรอลดคาปรบ ตามระเบยบฯ ขอ ๑๓๙(๑)

36

(ตวอยาง ) คณะกก. ตรวจรบงานลาชา/หากมผลกระทบตอการดำาเนนงานของผรบจางโดยตรง /งดคา

ปรบได • คำาวนจฉยกวพ.• คณะกรรมการตรวจการจางมไดตรวจรบใหเปนไปตาม

หลกเกณฑททางราชการกำาหนดไวตามนยหนงสอสำานกนายกรฐมนตร ท นร ๑๓๐๕/๕๘๕๕ ลว.๑๑ ก.ค.๒๕๔๔

• ผรบจางมไดรบเงนคางานในวงเงนทสงเปนระยะเวลานานเปนเหตโดยตรงททำาใหการกอสรางไมสามารถดำาเนนการใหแลวเสรจตามกำาหนดเวลาได ยอมถอวามสวนสมพนธ และมผลกระทบตอการดำาเนนงานของผรบจางโดยตรง

• กรม ส. จงชอบทจะพจารณางด ลดคาปรบใหแกผรบจางได ตามนยระเบยบฯ ขอ ๑๓๙(๑)

37

(ตวอยาง ) คสญญาสงมอบไมตรงงวดงาน ในสญญา ยงไมถอวาผดสญญา จงปรบระหวางงวดงานไมได สญญากำาหนดเงอนไขการปรบวา “หากผรบจางไมสามารถทำางานใหแลวเสรจตามท

กำาหนดไวในสญญา ผรบจางจะตองชำาระคาปรบใหแกผรบจางนบถดจากวนทกำาหนดแลวเสรจตามสญญา”

คำาวนจฉยคำาวนจฉยการแบงงวดงานแตละงวดในสญญา เปนเงอนไขทคสญญาตกลงแบงงวดงาน เพอ

ประโยชนในการ จายเงนคาจางเปนงวด ตามผลงานทดำาเนนการไปแลว

มใชเปนการกำาหนดเวลาแลวเสรจของงานตามสญญา

►เมอผรบจางสงงานไมเปนไปตามงวด จงไมอาจนำามาคดคาปรบตามสญญาได

38

(ตวอยาง ) คสญญาสงมอบหลงจากผดสญญาแลว ตองแจง

สงวนสทธการปรบเมอคสญญาสงมอบพสด

ตามสญญา ภายหลงผดสญญาแลว

โดยสวนราชการมไดบอกเลกสญญา

ตองแจงสงวนสทธ การปรบไวดวย

ใหคดคาปรบนบถดจากวนครบกำาหนดสญญา/ขอตกลง

การปรบตองเปนไปตามเงอนไขทกำาหนดไวในสญญา เชน

-สญญาซอขายเปนชด ใหปรบทงชด

-สงของทซอรวมตดตง/ทดลอง/ใหปรบตามราคาของทงหมด

39

วธคดคาปรบงานซอและจางทำาของ• ตวอยาง สญญามลคา ๑ ลานบาท อตราคาปรบรอยละ๐.๑๐

กำาหนดสงมอบพสด/งาน ไว ๓ งวด งวด๑,๒งวดละ ๒.๕ แสน งวดสดทาย ๕ แสน คดคาปรบตามจำานวนสงของทยงไมไดรบมอบ• ผขาย/ผรบจางสงมอบทง ๓งวด หลงจากผดสญญาแลว

งวดท๑ ๑ล.X ๐.๑๐Xจำานวนวนนบถดจากครบกำาหนดสญญาถงวนสงมอบ ๑๐๐

งวดท๒ ๗.๕แสนX๐.๑๐Xจำานวนวนนบถดจากสงมอบงวด ๑ถงวนสงมอบงวด ๒

๑๐๐งวดท๓ ๕แสนX๐.๑๐X จำานวนวนนบถดจากสงมอบงวด ๒ ถงวนสงมอบ

งวด ๓ ๑๐๐

40

วธคดคาปรบงานจางกอสรางตวอยาง สญญามลคา ๑ ลานบาท อตราคาปรบวนละ๑,๐๐๐บาท

กำาหนดสงมอบไว ๓ งวด งวด ๑, ๒ งวดละ ๒.๕ แสน งวดสดทาย ๕ แสน ผรบจางสงมอบทง ๓ งวด หลงจากทมการผดสญญาแลว

งวดท๑ ๑,๐๐๐ X จำานวนวนนบถดจากครบกำาหนดสญญา

ถงวนสงมอบงวดท๒ ๑,๐๐๐X จำานวนวนนบถดจากสงมอบงวด ๑

ถงวนสงมอบ งวด ๒ งวดท๓ ๑,๐๐๐ X จำานวนวนนบถดจากสงมอบงวด ๒

ถงวนสงมอบงวด ๓

41

หลกประกนสญญา

แบบสญญาตามตวอยางทกวพ.กำาหนด มเงอนไขสญญากำาหนดใหผทไดรบการคดเลอกเขาทำา

สญญาตองวางหลกประกนการปฏบตตามสญญา

• ในขณะทำาสญญาน ผขายไดนำาหลกประกนเปน...............เปนจำานวน.......บาท(.........)ซงเทากบรอยละ........(.......%) ของราคาทงหมด ตามสญญามามอบใหแกผซอ เพอเปนหลกประกนการปฏบตตามสญญาน

44

หลกประกนสญญา ม๕ อยาง คสญญาสามารถนำาหลกประกนสญญา

อยางใดอยางหนงมาวางไดดงตอไปน(ระเบยบฯขอ ๑๔๑)

มลคาหลกประกนสญญา (ขอ ๑๔๒)

อตราจำานวนเตม ๕% ของวงเงนททำาสญญา

เวนแต การจดหาทมความสำาคญพเศษ จะกำาหนดสงกวาไดไมเกน ๑๐%

กรณสวนราชการ / รฐวสาหกจ เปนคสญญา

- ยกเวน ไมตองวางหลกประกนคสญญาจะวางหลกประกนสงกวาท

กำาหนด ใหอนโลมรบได45

46

สญญาทมระยะเวลาเกน ๑ ป และไมมการประกนความชำารดบกพรอง เชน

พสดใชสนเปลอง(ขอ๑๔๒ว.๒)ใหกำาหนดหลกประกนในอตรา ๕%ของราคาพสดทสงมอบ ในแตละป โดยใหถอวาหลกประกนนเปนการคำาประกน ตลอดอายสญญาหากปตอไปราคาพสดเปลยนไป ใหปรบปรง

หลกประกนตามอตราสวนทเปลยนแปลงไปนนกอนครบรอบป

หากหลกประกนทเพมขน และคสญญาไมนำาหลกประกนมาวางใหครบภายใน ๑๕ วน กอนการสงมอบพสดงวดสดทายของปนน --ใหหกจากเงนคาพสดงวดสดทายของปนนททางราชการตองจาย มาเปนหลกประกนทเพมขนนน

วธปฏบตในการรบหลกประกนสญญาทเปน

พนธบตรรฐบาลหนงสอกระทรวงการคลง ทกค๐๕๐๗/๔๘๔๐๕ลว. ๒๗ กนยายน ๒๕๒๖

a.ใหผรบพนธบตรรฐบาลไวเปนหลกประกน มหนงสอแจงธนาคารแหงประเทศไทย(ธปท.)ทราบ

-เพอธปท.จะไดลงทะเบยนบนทกการรบหลกประกนไว แลวม หนงสอตอบรบการแจงใหทราบ

๒. การถอนหลกประกน ใหผรบหลกประกนมหนงสอแจงธปท. ทราบ เพอจะไดลงทะเบยนบนทกการถอนหลกประกนเมอคสญญาผดสญญา กรรมสทธในพนธบตรยงไม

ตกเปนของผรบหลกประกน จะตองฟองบงคบตามสญญาคำาประกนกอน

47

วธปฏบตในการรบหลกประกนทเปนพนธบตรรฐบาล (กรณเปนพนธบตรของ

บคคลธรรมดา)• มตกวพ.ครงท

๒๖/๒๕๕๒ พ.ย.๕๒• กรณพนธบตรทเปนชอ

ของบคคลธรรมดา ซงมใชชอของนตบคคลผเสนอราคา หรอ คสญญา ทผเสนอราคา หรอคสญญานำามาวางเปนประกน ระเบยบยงไมเคยวางหลกเกณฑไว

• อยางไรกด เพอปองกนปญหาโตแยงกนในภายหลง เหนควรจะตองมหนงสอยนยอมจากผทรงพนธบตร ใหนำามาวางเปนหลกประกนไดโดยปราศจากเงอนไขใด ๆ

48

วธปฏบตในการนำาหลกประกนซอง

มาใชเปนหลกประกนสญญาหนงสอคณะกรรมการวาดวยการพสด ดวน

ทสด ทกค(กวพ) ๐๔๐๘.๔/ว ๑๓๐ ลว.๒๐ ต.ค.๒๕๔๙ กำาหนดวธการไวดงน:-

49

หนงสอคำาประกนสญญาตองมระยะเวลา ครอบคลม

ถงวนสนสดสญญาแบบสญญาซอขายตามตวอยางทกวพ. กำาหนดขอ

๓ มวา*********

””+ หนงสอคำาประกนน ใชบงคบตงแตวนทำาสญญา ซอขายจนถงวนทภาระหนาททงหลายของผขาย จะไดปฏบตลลวงไป และ ขาพเจาจะไมเพกถอนการคำาประกนไมวากรณใด ๆ ตราบเทาทผขายยงตองรบผดชอบตอผซอตามสญญาซอขายอย+

50

หนงสอคำาประกน ตองระบการคำาประกนตอ สวนราชการ

คสญญา ทเปนนตบคคล• ไดแก สวนราชการสวนกลาง หรอ สงกดสวน

กลางแตมสำานกงานตงอยในภมภาค ซงไดแกกระทรวง กรม หรอทเรยกชออยางอน ทมฐานะเปนนตบคคล

• เชน หนงสอคำาประกนฉบบนใหไวตอกรมบญชกลาง, กรมวชาการเกษตร” เปนตน

• สวนราชการสงกดสวนภมภาค ไดแก จงหวด “ ....” เชน หนงสอคำาประกนฉบบนใหไวตอจงหวดอางทอง, จงหวดอตรดตถ เปนตน

51

วธปฏบตกอนการคนหลกประกนสญญา

๑.ใหหน.หนวยงานผครอบครองพสด หรอผไดรบมอบหมายใหดแล บำารงรกษา มหนาทตรวจสอบความชำารดบกพรอง

๒.กรณไมมผรบผดชอบตามขอ ๑ -ใหหน.เจาหนาทพสด

เปนผดแล บำารงรกษา และตรวจสอบความ

ชำารดบกพรอง52

หนงสอแจงเวยนของสำานกนายกรฐมนตร ทนร (กวพ) ๑๐๐๒/ว ๔๒ ลงวนท ๑๕ กนยายน ๒๕๓๒

๓. กรณพบความชำารดบกพรอง

ในระหวางเวลาประกนตามสญญาใหเจาหนาทผรบผด

ชอบตามขอ ๑ -รบรายงานหวหนา

สวนราชการ -เพอแจงใหผขาย

หรอผรบจางแกไข/ซอมแซมทนท

และแจง ผคำาประกน(ถาม) ทราบดวย

53

๔.กอนสนสดเวลาประกนความชำารดบกพรอง

ภายใน ๑๕ วน กรณประกนไมเกน ๖ เดอนภายใน ๓๐ วน กรณประกนเกน ๖ เดอนขน

ไป

ใหผมหนาทรบผดชอบตรวจสอบความชำารดบกพรองของพสด และใหรายงานหส.ราชการทราบอกครงหนง

หากตรวจพบใหหวหนาสวนราชการรบแจงใหแกไขกอนสนสดเวลาประกนและแจงผคำาประกน(ถาม)

• ทงน ใหเจาหนาทพสด แจงกำาหนดเวลาประกนความชำารดบกพรองตามสญญาใหหวหนาหนวยงาน หรอ หวหนาเจาหนาทพสดทราบพรอมกบการสงมอบพสดทกครง

54

หลกเกณฑ/วธปฏบต ในการคนหลกประกนสญญา

๑.)ใหสวนราชการคนหลกประกนสญญา ตามระเบยบฯขอ ๑๔๔ (๒) โดยเรว

-อยางชาไมเกน ๑๕วนนบแตวนพนขอผกพน โดยไมตองรอใหมการรองขอคน

๒.)กรณเปนหนงสอคำาประกนธนาคาร/บ.เงนทนหลกทรพย หากคสญญาไมมารบคนภายในกำาหนดเวลา ใหรบสงตนฉบบคนใหคสญญาทางไปรษณยลงทะเบยนโดยเรวตามระเบยบ ขอ ๑๔๔ วรรคทายตอไป

55

หนงสอแจงเวยนของสำานกนายกรฐมนตร ทนร (กวพ) ๑๓๐๕/ว ๘๖๐๘ ลว. ๕ ต.ค.๒๕๔๔

กรณเมอคสญญาพนขอผกพนตามสญญาแลว

หลกเกณฑ/วธปฏบตในการคนหลกประกนสญญา(ตอ)

๓.) กรณตาม ขอ ๒.) ใหรบรองวาหลกประกนดงกลาวหมดระยะเวลาคำาประกนเมอวน เดอน ป ใด

เพอมใหคสญญาตองเสยคาธรรมเนยมการตออายหนงสอคำาประกน-

โดยไมจำาเปน

๔.) กรณหาตนฉบบหนงสอคำาประกนไมพบ

ใหสวนราชการรบแจงใหคสญญาและธนาคาร หรอบรษทเงนทนหลกทรพย ผคำาประกน ทราบวา:- หนงสอคำาประกน หมด-ระยะเวลาคำาประกนสญญาแลว เมอวน เดอน ป ใด/สงสำาเนาหนงสอคำาประกนไปดวย(ถาม)

56

สวนราชการแจงผคำาประกน ใหจายคาซอมแซมความ ชำารดบกพรอง กอนท

จะแจงใหผรบจางจาย ไดปญหาสญญาคำาประกนทธนาคารทำาไวสรปวา ขาพเจา“ยอมผกพนตน โดยไมมเงอนไขเชนเดยวกบลกหนชนตนในการชำาระเงนให ตามสทธเรยกรองของผรบจางจำานวนเงนไมเกน.... บาท...ใน กรณผรบจางไมปฏบตหนาทใดๆโดยไมจำาเปนตองเรยกให ผรบจางชำาระหนกอนเมอผรบจางไมซอมแซมความชำารดบกพรองของอาคาร ตามสญญา -สวนราชการ หารายอนมาซอมแทน คาใชจายในการซอมเปน คาเสยหายอนเกดจากการไมปฏบตตามสญญา แนวปฏบต สวนราชการ สามารถเรยกใหธนาคารผคำาประกน ชำาระหนได โดยไมจำาตองเรยกใหผรบจางชำาระหนกอน

57

58

การบอกเลกและ การตกลง

กนเลกสญญา/ขอ

ตกลง

(ขอ ๑๓๗ )เหตแหงการบอกเลก/ตกลงกนเลก

สญญา หรอขอตกลงหลกการ-ใหเปนดลยพนจของหวหนาสวนราชการ เปนผพจารณา ดงน๑.)การใชสทธบอกเลกสญญา

เมอผดสญญา/ขอตกลงมเหตเชอไดวา ผรบจางไมสามารถทำางานใหแลว

เสรจภายในระยะเวลาทกำาหนด ๒ .) การตกลงบอกเลกสญญา / ขอตกลง ใหทำาได

แตเฉพาะทเปนประโยชนแกทางราชการโดยตรง หรอเพอแกไขขอเสยเปรยบของทางราชการ

(หากจะตองปฏบตตามสญญา/ขอตกลงตอไป ) 59

(ตวอยาง ) การตกลงกน บอกเลกสญญา

ทำาสญญาจางกอสรางอาคาร กำาหนดใหเรมทำางานภายในวนท ๓๐ ต.ค.๔๖ ครบกำาหนดสญญา ๒๒ พ.ค.๔๘

กรมฯ ไมสามารถสงมอบพนทได เนองจากมอาคารและสงกอสรางของผบกรก เรองอยระหวางการพจารณาคดของศาล ไมอาจทราบไดวา ศาลจะมคำาพพากษาถงทสด และสามารถมอบพนทใหไดเมอใด

เมอผรบจาง มหนงสอขอเลกสญญา และกรมฯ เหนวาเปนประโยชน แกราชการโดยตรง ยงกวาใหสญญามผลตอไป หรอเพอแกไขขอเสยเปรยบของทางราชการตามขอ ๑๓๗ว.สอง ยอมบอกเลกสญญาได

และเมอตกลงเลกสญญากนแลว ผรบจางยอมพนขอผกพนตามสญญา

กรมฯ ผวาจางมหนาทตองคนหลกประกนสญญาใหแกผรบจาง ตามสญญาขอ ๓ วรรคสอง ประกอบระเบยบฯ ขอ ๑๔๔ (๒ ) 60

61

ขอ ๑๓๘ การผอนปรนการบอกเลกสญญา/ขอตกลงหลกการ

กรณคสญญาปฏบตผดสญญา/ขอตกลง หากจำานวนเงนคาปรบจะเกนรอยละ ๑๐

ของวงเงนคาพสดหรอคาจางใหสวนราชการบอกเลกสญญา/ขอตกลง

นนขอยกเวนเวนแต คสญญายนยอมเสยคา

ปรบใหโดยไมมเงอนไขใด ๆทงสน ใหหวหนาสวนราชการผอนปรนการ

บอกเลกสญญาไดเทาทจำาเปน

การบอกเลกสญญาเมอมคาปรบเกน ๑๐ % ไปแลว

(มต๓๗/๐๙/๕๒)• ตามปพพ.ม.๓๙๑สรปวาเมอคสญญาใชสทธเลกสญญาแลว คสญญาแตละฝายตองกลบคนสฐานะดงทเปนอยเดม แตจะใหเสอมสทธบคคลภายนอกหาไดไม ประกอบ ระเบยบฯพสดป ๓๕ ขอ ๑๓๘ สรปวา คสญญาทไมสามารถปฏบตตามสญญา/หรอขอตกลงได และจะตองปรบ หากคาปรบจะเกนรอยละ ๑๐ ของวงเงนคาพสด/คาจางนน ใหบอกเลกสญญาฯ เวนแต คสญญาจะยอมเสยคาปรบโดยไมมเงอนไขใดๆ

• ดงนน เมอคาปรบสงเกน๑๐% หากสวนราชการมไดมหนงสอแจงคดคาปรบ/ผรบจางกมไดยนยอมเสยคาปรบโดยไมมเงอนไขใดๆ สวนราชการจงคดคาปรบไดไมเกน ๑๐% ตามระเบยบฯ ๓๕ ขอ ๑๓๘

• หากสวนราชการจะคดคาปรบเกนกวา หรอเทากบ๑๐% โดยไมคำานงถงคำาสงศาลปกครองสงสด ท ๓๙๕/๒๕๕๑ทกำาหนด ใหบอกเลกสญญาเมอเหนวาคาปรบจะเกน๑๐% เพอมใหคสญญาเสยหายมากขน หากไมบอกเลกกอน จะคดคาปรบไดเพยงไมเกน๑๐% 62

ผลของการบอกเลกสญญา/ขอตกลง ปญหา ถาสวนราชการคสญญา มหนงสอ

แสดงเจตนาใชสทธบอกสญญาไปยงผขาย หรอผรบจางแลว ยอมมผลใหสญญาสนสดลงทนท และไมอาจถอนการบอกเลกสญญาได(ปพพ.ม.๓๘๖)

แนวทางปฏบต• คสญญาทเปนผขาย/ผรบจาง จะขอผอนปรน

การปฏบตตามสญญาอกไมได • หากสวนราชการประสงคจะซอ/จาง รายเดม

ตองดำาเนนการจดหาใหม จะแกไขสญญามได63

64

สทธในการบงคบตามสญญาภายหลงการบอกเลกสญญา

หรอขอตกลง

(ตวอยาง)เมอเลกสญญาแลวจะรบหลกประกนสญญาทงหมด/หรอรบแตเพยง

บางสวน ไดหรอไม? • แนวทางปฏบต (มตกวพ.)เมอบอกเลกสญญาแลว สวนราชการผซอจะใช

สทธรบหลกประกนสญญาตามเงอนไขทระบในสญญา ขอ ๘ เตมจำานวนหลกประกนทงหมด หรอเพยงบางสวน กได

แตการจะรบทงหมด หรอ บางสวน นน ขนอยกบวา จำานวนคาปรบ และคาเสยหายอน (ถาม) รวมกนแลว ไมเกนกวาจำานวนเงน ตามหลกประกน

สวนราชการผซอ อาจใชดลพนจรบหลกประกนเพอชดใชไดตามจำานวนคาเสยหายทแทจรง

65

มตกวพ. ๔๗/พ.ย.๕๒ กรม ว. ใชสทธบอกเลกสญญา ตามเงอนไขของสญญาซอเครองตรวจวเคราะหทางอมมโนเอสเสย แบบอตโนมตไปแลว ยอมมสทธดงน

๑. รบหลกประกนสญญา หรอเรยกรองจากธนาคารผคำาประกน

๒.กรณมคาปรบ ใหเรยกรองจากคสญญาใหชำาระคาปรบโดยคดตงแต วนถดจากวนครบกำาหนดตามสญญา จนถงวนบอกเลกสญญา หกดวยจำานวนวนทสวนราชการใชไปในการตรวจรบ

๓. หากตองซอใหม และมราคาเพมขนจากวงเงนตามสญญาเดม ยอมเรยกใหชดใชราคาสวนทเพมขนไดดวย

๔. คาเสยหายอน ๆ (ถาม) ไดแก คาขาดรายได หรอขาดประโยชน จากการรบจางวเคราะห 66

การใชสทธตามสญญา ภายหลงบอกเลกสญญาแลว

67

ตวอยางปญหาเกยว

กบสญญาและบรหารสญญา

68

ทงน ใหนำาคาเสยหายขางตนทงหมดมาหกจากเงน ประกนสญญา ถาเหลอใหคนบรษทฯคสญญาหากมคาเสยหายทวมจำานวนหลกประกนใหยดไว ทงหมดโดยไมตองคนหลกประกนสญญา และใช สทธเรยกรองเพมจนครบจำานวนดวย

การใชสทธตามสญญาภายหลงบอกเลกสญญา(ตอ)

การซอหรอจางจากสวนราชการเดยวกน ไมอาจทำาได ถอเปน

งานทำาเอง• คำาวนจฉย กวพ.- สวนราชการ ก . จะซอยทโธปกรณจากศนย ข.ซงสงกดหนวยงาน

เดยวกน • มตกวพ. -ระเบยบฯ ๓๕ กรณสวนราชการซอ หรอจาง จะตอง“ เปนการซอ/จางจากนตบคคลอน ซงมใชบคคลเดยวกน • เหตผล - เนองจากการทำาสญญาหรอขอตกลง ตองทำากบบคคลอน เพราะเปนนตกรรมอยางหนง ตามปพพ . ม.๑๔๙ ทางแกไข- หากจะซอ/จาง จากหนวยงานในสงกดนตบคคลเดยวกน

ตองทำาตามระเบยบฯพสดขอ ๑๕ เรองการจดทำาเองใหจดทำารายงานขอ

ใหหวหนาหนวยงานเปนผพจารณาสงการดวยออกใบสงของหรอใบสงงาน แลวแตกรณ

ง69

70

กรม ส . ประกวดราคาทางอเลกทรอนกส ซอเครองพมพ ชนด Laser เพอทดแทนของเดม ๘๐๐ เครอง วงเงน ๙.๖ลานบาทมผเสนอราคา ๕ ราย แตรายตำาสดเสนอราคาสดทาย ๑ บาทและผเสนอราคา ยนยนจะสงของไดจรงตามSpec คณะกรรมการฯเหนควรรบราคา เนองจากประหยด เปนประโยชนตอราชการ โดยหารอวา คดหลกประกนสญญา และคาปรบอยางไร ? มตกวพ.๒๗/๕๒-การคดหลกประกนสญญา คดตามระเบยบขอ ๑๔๒ คอรอยละ ๕ ของวงเงน ๑ บาท เวนแต เหนวามความสำาคญพเศษ กำาหนดสงกวาไดไมเกนรอยละ ๑๐ สวนอตราคาปรบตามขอ๑๓๔ วรรคแรก ใหกำาหนดเปนรายวน อตราตายตว ระหวางรอยละ ๐.๐๑-๐.๒๐ ของราคาพสดทยงไมไดรบมอบ แตตองไมตำากวาวนละ ๑๐๐ บาท

การรบราคาของผเสนอราคาตำาสด ๑ บาทจะกำาหนดหลกประกนสญญาและอตราคาปรบ

อยางไร

แกไขสญญา เนองจากเปลยนหลกประกนสญญา แกไขสญญาได หากคสญญาขอเปลยนหลกประกนอยาง

ใดตามขอ ๑๔๑(๑ -) (๔)เนองจากทางราชการไมเสยประโยชนระเบยบขอ ๑๔๑ กำาหนดวา “หลกประกนซองหรอหลกประกนสญญาใหใชหลกประกนอยางหนง อยางใด ดงตอไปน

เงนสด เชคทธนาคารเซนสงจายซงเปนเชคลงวนทใชเชคนน ชำาระตอเจา

หนาท หรอกอนวนนนไมเกน ๓ วนทำาการ หนงสอคำาประกนของธนาคารในประเทศตามตวอยางท

กวพ.กำาหนด หนงสอคำาประกนของบรษทเงนทนหลกทรพยตามรายชอทธปท.แจง

เวยน(4) พนธบตรรฐบาล

71

สญญามไดกำาหนดคางานทเพมขนจะจายคาจางไมไดปญหา

สญญาจางจงหวดนาน กอสรางศนยราชการตามรปแบบรายการแนบทายสญญา ในรายการกำาหนดปรมาณราคาลกษณะงานดนตด ปรากฏวาบรเวณหนางาน ผควบคมงานแจงวา เปนงานตดหนแขง หรอรายการระเบดหน ซงมไดกำาหนดไวในรายการแนบทายสญญาจาง ซงทง ๒ รายการมคางาน ทแตกตางกนมาก คองานดนตด ลกบาศกเมตรละ ๔๑.๙๑ บาท งานตดหนแขง ลกบาศกเมตรละ ๑๙๓.๖๐ บาท

- คณะกรรมการตรวจการจาง เหนวาตามสญญาขอ ๑๒ กำาหนดวา

“แบบรปรายการของสญญาจางทคลาดเคลอนไปจากหลกการทางวศวกรรม หรอทางเทคนค ผรบจางตกลงจะปฏบตตามคำาวนจฉยของคณะกรรมการ โดยไมคดคาจางเพม 72

สญญามไดกำาหนดคางานทเพมขน (ตอ)

แตเรองน ผรบจาง อางวา เปนงานพเศษทเพมขนตามขอกำาหนดในสญญาขอ ๑๔ ทคสญญาสามารถตกลงเรองคาจางทเพมได ”

แนวทางแกไข แนวทางแกไข ((มตกวพมตกวพ.).)เมอปรากฏวา เมอผวาจางและผรบจาง ไดใชวทยาการตรวจสอบอยางถถวนแลว กไมสามารถคาดหมายไดวามงานตดหนแขง ซงสมควรจะตองกำาหนดคางานไวตงแตตน ดงนน จงเปนดลพนจของจงหวดนาน ทจะพจารณาจายเงนคางานทเพมขนใหแกผรบจางได

73

สญญาไมมเงอนไขใหปรบระหวางงวด• หากสญญาจางมไดกำาหนดเงอนไขใหปรบระหวางงวด

ไว • กรณผรบจางผดสญญางวดใด /งวดหนง เปนเพยง

เงอนไขทจะไมจายเงนตามงวดใหเทานน-สวนราชการจะปรบระหวางงวดไมได เพราะยงไมถอวา

ผดสญญา -การแบงงวดงานแตละงวดในสญญา เปนเงอนไขทคสญญาตกลงแบงงวดงาน เพอ

ประโยชนในการ จายเงนคาจางเปนงวดตามผลงานทดำาเนนการไปแลว

-มใชเปนการกำาหนดเวลาแลวเสรจของงานตามสญญา หากอายสญญายงไมครบกำาหนดเวลาแลวเสรจ

74

คาจางกอสรางแบบเหมารวมหลกการของสญญาจางแบบถอราคาเหมารวมหลกการของสญญาจางแบบถอราคาเหมารวม

-สญญาทคสญญาตกลงกนแบบราคาเหมารวมทงหมดของงานตามสญญา โดยคดคาจางการดำาเนนการตามสญญาแบบเหมารวมทงสญญา

- หากสวนราชการกำาหนดการปฏบตเกยวกบเรองการตอกเสาเขมในลกษณะใหเลอกใชตามเงอนไขของสญญาแลว

-คสญญาตางไมอาจใชสทธเรยกรองคาใชจายในสวนทเพมขนหรอลดลงได

75

กรณสญญาจางกอสรางแบบเหมารวมขอเงนเพม/ลดไมได

หลกการของงานจางเหมา หากสวนราชการกำาหนดขนตอนการปฏบตเกยวกบเรองเสาเขมในลกษณะใหเลอกใชตามเงอนไขของสญญา

-สวนราชการและ ผรบจางยอมไมอาจเรยกคาใชจายทเพมขนหรอลดลงได

-เมอผวาจางตกลงจายและผรบจางตกลงรบเงนคาจาง โดยถอราคาเหมารวมเปนเกณฑและไมมเงอนไขในการหกคาเสาเขมไวเปนประการอน ดงนน ความยาวของเสาเขมเพมขน/ลดลงจากทกำาหนดไวในสญญา สวนราชการและผรบจางยอมไมอาจเรยกคาใชจายทเพมขนหรอลดลงได

76

77

การขอเงนเพมงานเสาเขมเจาะสญญาจางแบบถอราคาเหมารวม หมายถง สญญาทคสญญา ตกลงกนแบบราคาเหมารวมทงหมดของงานตามสญญา โดยคดคาจางในการดำาเนนการตามสญญาแบบเหมารวมทงสญญา คสญญาตางไมอาจใชสทธเรยกรองคาใชจายในสวนทเพมขน หรอลดลงได หากสวนราชการกำาหนดการปฏบตเกยวกบเรองการตอกเสาเขมในลกษณะใหเลอกใชตามเงอนไขของสญญาแลว โรงพยาบาล พ.ทำาสญญาแบบเหมารวม แตตามรายการประกอบแบบซงเปนสวนหนงของสญญา

ระบใหผรบจางใชเสาเขมเจาะขนาดเสนผาศนยกลาง ๐.๕๐ เมตร ลกปลายเสาเขม ประมาณ

๑๐ เมตร

78

-โดยกำาหนดเปนเงอนไขวา ความยาวของเสาเขมสามารถเปลยนแปลงได ทงน ขนอยกบการทดสอบดน -หากผลปรากฏวา การทดสอบดนจำาเปนตองเปลยนแปลงความยาวของเสาเขมจากทระบไว-ใหคดราคาเปรยบเทยบเงนเพม-ลด โดยใชราคาของทางราชการเปนเกณฑ และใหถอความยาวตามวศวกรกำาหนด จากรายการผลสำารวจดนเปนการสนสด -หากผลทดสอบการรบนำาหนกของเสาเขม จำาเปนตองใชเสาเขมเจาะยาวกวาทวศวกรฝายผรบจางกำาหนด ใหอยในความรบผดชอบของผรบจาง จะคดเงนเพมจากราชการไมได แตสามารถคดเวลาเพมได ตามความจำาเปน

79

ดงนน การทผรบจางสงผลการทดสอบดนใหทางราชการพจารณา ตองใชความยาวเสาเขมเพมขนจากแบบรป กรณนจงเปนความรบผดชอบของผรบจาง ทคำานวณคางานคลาดเคลอนเอง โดยจะคดเงนเพมจากทางราชการมไดตามรายการประกอบแบบดงกลาว

อนง ในการกำาหนดรายละเอยดของฐานรากการจางกอสราง สวนราชการจะตองปฏบตตามหนงสอแจงเวยนของกวพ. (สำานกนายกรฐมนตร ท นร.(กวพ)๑๒๐๔/ว ๑๑๕๔๒ ลว.๒ ธ.ค.๒๕๓๙

(มตกวพ.ครงท ๕/๒๕๕๒ต.ค.๕๒)

80

กรณคสญญาตกลงกนระบในสญญาใหมเงอนไขการหกเงนเพม-ลดคาเสา

เขมคนไดมตกวพ.ครงท๔/๒๕๕๓(๔ ก.พ.๕๓)สญญาจางกอสรางอาคารค.ส.ล . ๕ ชน พรอมอปกรณประกอบอาคาร วงเงน ๑๔๔ ลานบาทเศษ ราคากลางของทางราชการ ในสวนงานโครงสรางเสาเขมเจาะอยท๐.๖๐ เมตร ยาว ๒๑ เมตร รบนำาหนกปลอดภยไมนอยกวา ๖๐ ตนตอตน ผรบจางเสนอราคาตามบญชแสดงปรมาณงานและราคาในสวนงานโครงสรางเสาเขมเจาะท๐.๖๐ เมตร ยาว ๑๗ เมตร รบนำาหนกปลอดภยไมนอยกวา ๖๐ ตนตอตน

81

ปรากฏวา ผรบจางเจาะสำารวจดนในการกอสราง

ผลการสำารวจใหใชเสาเขมเจาะขนาด ๐.๖๐ เมตร

ยาว ๑๑ เมตร ซงสามารถรบนำาหนกได ๖๐ ตน ตอตนผรบจางอางวาเปนสญญาแบบเหมารวมเปนเกณฑ

จะไมคนคาเสาเขมใหมตทประชมกวพ.

งานกอสราง งานกอสราง สวนราชการตองปฏบตตามหนงสอแจงเวยนสำานกนายกรฐมนตร ท นร(กวพ)๑๒๐๔ ลว . ๒ ธนวาคม ๒๕๓๙

การหกเงนคาเสาเขมคนตามเงอนไขทคสญญาตกลงกน(ตอ)

82

กลาวคอ กอนการจดจางตองสำารวจและกำาหนดปรมาณดนถม งานดนตกในแบบรปรายการละเอยดใหใกลเคยงกบขอเทจจรง โดยเฉพาะอยางยงงานฐานราก ทเกยวกบความสน-ยาว ขนาดของเสาเขมทอาจเปลยนแปลงคางานได หากไมอาจกำาหนดไดแนนอน จำาเปนตองกำาหนดใหมทางเลอกไวตงแตตน เชน ตองตอกเสาเขม หรอใชฐานแผ ขนาดความสน-ยาวของเสาเขม และกำาหนดราคาคาจางในสวนตาง ๆ ไวใหชดเจนตงแตตน และตองระบไวใหเปนสวนหนงของสญญาดวยหากจำาเปนตองมการแกไข ใหปฏบตระเบยบฯพสดขอ ๑๓๖

การหกเงนคาเสาเขมคนตามเงอนไขทคสญญาตกลงกน(ตอ)

83

กรณนปญหาทเกดขน ตามแบบรปรายการ ซงเปนเอกสารอนเปนสวนหนงของสญญา กำาหนดความยาวของเสาเขมเจาะวา หากในแบบแปลนไมไดกำาหนดความยาวของเสาเขมไว ผรบจางตองพจารณากำาหนดความยาวของเสาเขมเจาะ โดยพจารณาใหเหมาะสมกบกำาลงรบนำาหนกบรรทกปลอดภยของเสาเขมเจาะ และการทรดตวของชนดน ในอนทจะไมทำาใหเกดความเสยหายกบโครงสราง แลวแจงใหผควบคมงานของผวาจางและคณะกรรมการตรวจการจางทราบ

การหกเงนคาเสาเขมคนตามเงอนไขทคสญญาตกลงกน(ตอ)

84

ประกอบกบตามรายการทวไปประกอบแบบกอสรางอาคารและสงกอสราง พ.ศ.๒๕๔๓ซงเปนสวนหนงของสญญา ขอ ๑.๑.๑๐ กำาหนดวา ...หากเกดกรณจำาเปนทจะตองเปลยนแปลงแบบรปและรายละเอยดเพอใหเกดประโยชนในการใชสอยอาคารมากทสด ในการเปลยนแปลงดงกลาว ใหคดราคาเพม –ลด ตามเกณฑราคาของคณะกรรมการกำาหนดราคากลางของจงหวด หรอของผวาจาง ซง ตามเกณฑราคากลางของสวนราชการผวาจาง กำาหนดใหใชเสาเขมเจาะท ๐.๖๐ เมตร ยาว ๒๑ เมตร รบนำาหนกปลอดภยไมนอยกวา ๖๐ ตน ตอตน

การหกเงนคาเสาเขมคนตามเงอนไขทคสญญาตกลงกน(ตอ)

85

ดงนน แมบรษทผรบจางจะเสนอความยาวท ๑๗ เมตร และเมอเจาะสำารวจดนแลวตองใชท

ความยาวท ๑๑เมตรและสวนราชการผวาจาง อนมตใหใชความยาวท ๑๑ เมตรได ดงนน ในขนตอนน จงตองทำาการแกไขเปลยนแปลงสญญา ตามระเบยบฯขอ ๑๓๖ กอน หากมความจำาเปนตองเพมหรอลดวงเงน กใหดำาเนนการแกไข เปลยนแปลงเพอความถกตองเปนธรรม โดยไมทำาใหทาง ราชการเสยประโยชน และหากมกรณมไดมการประเมนราคาคาเสาเขมของผรบจาง และของสวนราชการ ใหเปนราคาเดยวกนไวกอนทำาสญญา จงเปนเรองทตองตกลงกนในการแกไขสญญาตอไป

การหกเงนคาเสาเขมคนตามเงอนไขทคสญญาตกลงกน(ตอ)

การบอกเลกสญญาและเรยกคาปรบผขายผดสญญา สวนราชการบอกเลกสญญา และสงวนสทธเรยกคาปรบ และคาเสยหาย (ถาม ) ได ตามขอกำาหนดในสญญาขอ ๑๑

บรษทสงมอบปยไมถกตองตามสญญา/สวนราชการไดมหนงสอแจงใหบรษททราบความไมถกตองหลายครง แตบรษทฯ ไมสามารถดำาเนนการได

ตอมาสวนราชการไดมหนงสอบอกเลกสญญา พรอมทงสงวนสทธเรยกคาปรบ และเรยกคาเสยหาย จงเปนกรณทสวนราชการไดใชสทธตามเงอนไขสญญาทคสญญาทำาไวในขอ ๑๐

ดงนน สวนราชการจงมสทธปรบผขายเปนรายวนในอตรารอยละ ๐.๒๐ ของราคาสงของทไมไดสงมอบ จนถงวนบอกเลกสญญาได

สำาหรบกรณจะตองเรยกคาเสยหายหรอไมนน เปนดลพนจของสวนราชการทจะตองพจารณาจากขอเทจจรงทเกดขน -หากเกดความเสยหายเปนจำานวนเทาใด กสามารถเรยกใหบรษทฯ รบผดชดใชคาเสยหายไดโดยสนเชง ตามเงอนไขสญญาขอ ๑๑

86

• กรม ช. ฎกา ๓๐๒๖/๒๕๓๑จำาเลยสงมอบของแลว แตไมถกตองตามสญญา ถอวา

ผดสญญาแลว และไมรบของไวเลย กรมฯ แจงใหสงของใหถกตองอก แตบรษทสงมอบไม

ได ถอวา ไมไดสงมอบของนนเลยกรมฯ จงบอกเลกสญญา และ มสทธดงน

รบหลกประกนสญญาจากธนาคาร แตไมมสทธเรยกคาปรบเปนรายวน

87

การบอกเลกสญญา

การบอกเลกสญญา (ตอ)• ศาลวนจฉยวา แมจำาเลยจะสงมอบของตามสญญา แตโจทกไมรบ

ไวเลย เพราะสงไมถกตอง ถอวา จำาเลย มไดสงของตามสญญาเลย จงมใชเรองทจำาเลยสงมอบของไมครบถวน หรอไม

ถกตอง และโจทกไดยอมรบไวและจะใชสทธปรบเปนรายวนของราคาสงของทยงไมไดรบมอบ

กรณน โจทก(กรม ช .) จงไมมสทธเรยกคาปรบรายวน

88

การตกลงกนบอกเลกสญญา (ขอ ๑๓๗)ปญหา กรม สปญหา กรม ส..

ทำาสญญาจาง หสจ . กอสรางอาคารสำานกงานพนท ๑๕ จำานวน ๑ หลง กำาหนดเวลาใหเรมทำางานภายใน ๓๐ ต.ค.๔๖ ครบกำาหนด ๒๒ พ.ค.๔๘

แตกรมฯ ไมสามารถสงมอบพนทได เนองจากมอาคารและสงกอสรางของ ผบกรก เรองอยระหวางการพจารณาคดของศาล และไมอาจทราบไดวา ศาลจะมคำาพพากษาถงทสด และสามารถมอบพนทใหไดเมอใด

จงถอวากรมส . ไมสามารถสงมอบพนทใหได เมอหางฯ ผรบจาง ม หนงสอขอเลกสญญา และกรมฯ เหนวาเปนประโยชนแกราชการโดยตรง ยงกวาใหสญญามผลตอไป หรอเพอแกไขขอเสยเปรยบของทางราชการตามนยระเบยบขอ ๑๓๗ วรรคสอง

กรม ส.กยอมสนองรบการบอกเลกสญญาตอผรบจางได และเมอตกลงเลกสญญากนแลว ผรบจางกยอมพนจากขอผกพนตามสญญา กรมฯ ผวาจางมหนาทตองคนหลกประกนสญญาใหแกผรบจาง ตามสญญาขอ ๓ วรรคสอง ประกอบระเบยบฯ ขอ ๑๔๔ (๒ ) คนหลกประกน » เพราะพนภาระผกพนแลว 89

90

เหตสดวสยเกดขนระหวางผดนดปญหา-ตามสญญาขอ ๑๐ กำาหนดวา ความเสยหายใด ๆ เกดแกงาน“

ทผรบจางทำาขน แมจะเกดขนเพราะเหตสดวสย นอกจากกรณอนเกดจาก

ความผดของผรบจางเอง ความรบผดของผรบจางดงกลาวในขอนจะสนสดลง เมอผวาจางไดรบมอบงานงวดสดทายไปแลว .......

มตกวพ.เมอความเสยหาย เกดขนกบงานกอสรางตามสญญามสาเหตเกดมรสม และคลนยกษในอาวไทย ซงมใชความผดของจงหวดนครฯ ผวาจางและไดเกดขนกอนทจะรบมอบงานครงสดทาย กรณจงตองเปนไปตาม

เงอนไขของสญญา ขอ ๑๐ -ผรบจาง ตองรบผดชอบซอมแซมงานนน ใหคนด หรอกอสรางใหมโดยคาใชจายของ

ผรบจางเอง

มหาวทยาลย ส . จางกอสรางระบบระบายนำา/และทพกบคลากร

ตามประกาศประกวดราคา ขอ ๑๒.๒ กบสญญาจางขอ ๑๓ กำาหนดตรงกนวา เรองแบบรป และรายละเอยดคลาดเคลอน

ไวสรปวา“เอกสารประมาณราคางาน รายละเอยดปรมาณราคาวสด

และคาแรงงานแตละรายการของมหาวทยาลย ไมถอเปนขอผกพนทตองพจารณาหรอปฏบตไปตามนน

→ ผเสนอราคาตองรบผดชอบตรวจสอบรปแบบ ถอดแบบ คำานวณราคาแตละรายการของงานเอง จะกลาวอางปฏเสธ

ความรบผดพลาด คลาดเคลอนไปจากหลกการทางวศวกรรม จะปฏบตตามคำาวนจฉยของ คกก . ตรวจการจางหรอผ

ควบคมงานของผวาจาง (มหาวทยาลย ) โดยไมคดคาใชจายเพม”

91

ใบ BOQ แตกตางจากแบบรปรายการแนบทายสญญา

คณะกรรมการตองตรวจรบตามแบบรปรายการตามสญญา

ใบ BOQ แตกตางจากแบบรปรายการ คกก.ตอง

ตรวจรบตามแบบรปรายการตามสญญา(ตอ)มต กวพ .

เมอปรากฏวา รายละเอยดงานทกำาหนดไวในใบแจงปรมาณงานและราคา (BOQ) BILL OF QUANTITY ของผรบจาง แตกตางไปจาก

รปแบบรายการตามสญญา ผรบจางฯจะปฏเสธความรบผดชอบไมได

- คณะกรรมการตรวจงานจาง (มหาวทยาลย )ตองยดถอตามรปแบบรายการตามทปรากฏใน

เงอนไขสญญา92

ผขายสงมอบของพสดขาด / เกน กรม ร.ซอ/กระสนปน ๙ มม.และ .๓๘ สเปเชยล

ตามสญญา ซอกระสนขนาด ๙ มม . ๑๘,๗๘๕ นด

แตสงของ - ๙ มม . ๑๐,๐๐๐ นด ขาดไป ๘,๙๘๕ นด

- .๓๘ สเปเชยล ๑๘,๗๘๕ นด สงเกนไป ๘,๗๘๕ นด

93

ผขายสงของพสดขาด /เกน(ตอ)มตกวพ . แนวปฏบตทถกตอง----โดยหลกการ----

มสทธรบมอบกระสนปนพกทถกตอง กรณบรษท สงมอบกระสนปนขนาด ๙ มม.ขาดจำานวนไป

ตองเรยกใหบรษทสงใหถกตอง ครบถวน ตามสญญาได หากบรษทฯ ไมสามารถปฏบตตามสญญาขอหนงขอใด

กรมมสทธบอกเลกสญญา และเรยกชดใชคาเสยหายทเพมขนได ตามจำานวนคาเสยหายทตองซอกระสนปน จำานวนดงกลาว

กบผขายรายใหมและคาเสยหายอน ๆ (ถาม) ทงน กรมฯ จะตองแกไขสญญากอนตรวจรบตามจำานวนทแท

จรง กอน กรณ กระสนลกโม .๓๘ บรษทฯ ทสงมาเกนกรมฯ ตองรบให

ครบตามจำานวนทกำาหนดในสญญาซอขาย จำานวน ๑๐,๐๐๐ นด เทานน

94

กรณผรบจางเขาทำางานกอสรางกอนทำาสญญา

ท กค . กวพ . ๐๔๐๘/๓๔๘๘๐ ลว.๒๑ ธค.๔๘ “ระเบยบขอ ๗๒ ,๗๓ กำาหนดใหคกก . ตรวจงานจาง ตรวจ

รบใหเปนไปตามแบบรปรายการ และขอกำาหนดในสญญา”

a. บรษทฯ เขาทำางานกอนทำาสญญาเสรจงวด ๑ . โดยยงไมไดสงมอบพนท แตอยางใด - คกก.จงสงใหหยดงาน

b. พฤตการณของบรษทฯถอวาเปนการจดการงานนอกสง เขาทำางานโดยยงไมมสทธและหนาท

ตามสญญาหรอขอตกลงตาม ปพพ . มาตรา ๓๙๕c. - ผควบคมงาน / คกก.ตรวจงานจาง ยงไมสามารถเขา

ทำาหนาทตามระเบยบได95

ผรบจางเขาทำางานกอสรางกอนทำาสญญา(ตอ)

มตกวพ.-หากกรมฯ เหนวา หากดำาเนนการตอไปจะเปนประโยชนมากกวา

① อาจพจารณาแตงตง คกก . กลาง ขนมาคณะหนงทไดรบความเชอถอทง ๒ ฝาย โดยการ- เขาทำาหนาทตรวจสอบความแขงแรง และ

พจารณาวาสามารถรบงาน ไดหรอไม- คาใชจายในการตรวจสอบ ตกเปนภาระของผรบจางทตองเปนผพสจนวา สมประโยชน

ของทางราชการแลว96

ผรบจางเขาทำางานกอสรางกอนทำาสญญา(ตอ

② หากทางราชการเหนวาสามารถรบงานได- ใหกรมฯ จายเฉพาะคางานทบรษทฯ จายไปแลว

ตาม ปพพ . ม . ๔๐๑ -งานงวดทเหลอใหแกไขสญญา เพอปรบงวดงาน

และงวดเงนกนใหม

-กำาหนดการประกนความชำารดบกพรอง ใหครอบคลมถง

เนองานในสวนแรกกอนการทำาสญญานนดวย

97

98