Sukcesja. Jak zapewnić trwały

rozwój mojego biznesu?

Warszawa, hotel Sheraton, 26 kwietnia 2012 r.

Podatkowo-prawne aspekty sukcesji

Rafał Śmigórski

Partner

Grant Thornton

Jakie kryteria należy przyjąć przy konstruowaniu

prawno-podatkowej struktury sukcesji ?

1. Czy wiemy komu przekażemy firmę ?

2. Czy w przyszłości mogą pojawić się nowi kandydaci ?

3. Czy przekazanie własności ma nastąpić jednorazowo czy stopniowo ?

4. Kiedy ma nastąpić przekazanie własności ?

5. Czy już teraz powinna być złożona obietnica przekazania własności ?

6. Czy chcemy wykluczyć możliwość sprzedaży firmy przez sukcesorów ?

Własność

Jakie kryteria należy przyjąć przy konstruowaniu

prawno-podatkowej struktury sukcesji ?

1. Czy sukcesorzy będą osobiście prowadzić firmę?

2. Do kiedy chcemy zachować kontrolę nad firmą / mieć wpływ na kluczowe

decyzje (niezależnie od przekazania własności)?

3. Czy mamy kandydatów, którzy mają zarządzać firmą ?

4. Czy mamy kandydatów, którzy mają sprawować kontrolę nad firmą ?

5. Czy udział w zarządzaniu ma być drogą do objęcia własności ?

Zarządzanie / kontrola

Jakie kryteria należy przyjąć przy konstruowaniu

prawno-podatkowej struktury sukcesji ?

1. Jak zaspokoimy swoje potrzeby finansowe po przekazaniu firmy ?

2. Czy przekazanie własności ma mieć charakter odpłatny ? Jeżeli tak, jak

sukcesorzy spłacą poprzedniego właściciela ?

3. Czy chcemy oddzielić przekazanie firmy od procesu spadkowego ?

4. Czy chcemy partycypować w korzyściach ze sprzedaży firmy na rzecz

inwestora w przyszłości ?

Transfery

Przykład 1

Założenia:

1. Część sukcesorów jest zainteresowana kontynuowaniem biznesu

rodzinnego. Mają ku temu predyspozycje, wykształcenie, wykazują

zainteresowanie firmą.

2. Pozostała część sukcesorów ma oczekiwania związane z uzyskaniem

ekwiwalentu w zamian za brak udziału w sukcesji firmy.

3. Sukcesorzy zainteresowani kontynuowaniem biznesu rodzinnego nie

mają odpowiedniego doświadczenia. Prowadzenie firmy wymaga

wieloletniego okresu wdrażania.

4. Firma jest jedynym źródłem utrzymania całej rodziny.

5. Osoba ustępująca chce zachować udział w strategicznych decyzjach po

przekazaniu własności i zarządzania

Przykład 1 – struktura sukcesji

1. Opracowanie struktury i harmonogramu sukcesji

2. Przekazanie własności wszystkim sukcesorom (zainteresowanym i niezainteresowanym) przy jednoczesnym zachowaniu kontroli przez osobę ustępującą

a. objęcie udziałów przez sukcesorów po wartości nominalnej lub darowizna udziałów

b. odpowiednie regulacje korporacyjne (umowa spółki) zapewniające pełną kontrolę i niezależność osoby ustępującej od pozostałych wspólników

3. Zaangażowanie „zainteresowanych” sukcesorów w działalność firmy – przygotowanie do całkowitego przejęcie zarządzania

a. Zatrudnienie na kierowniczych stanowiskach,

b. Udział w zarządzie – zachowanie kontroli operacyjnej przez osobę ustępującą.

4. Przekazanie pełnego zarządzania i własności „zainteresowanym” sukcesorom a. umorzenie udziałów sukcesorów „niezainteresowanych” i osoby ustępującej (zasady i moment wyceny, spłata rozłożona

w czasie odpowiednio do zakładanych możliwości finansowych firmy

b. pozostawienie niewielkiego pakietu udziałów osoby ustępującej

c. wprowadzenie odpowiednich regulacji korporacyjnych (konieczność zgody osoby ustępującej na strategiczne decyzje, wprowadzenie osoby ustępującej do Rady Nadzorczej)

5. Zakończenie procesu sukcesji a. umorzenie pozostałych udziałów osoby ustępującej

b. wystąpienie osoby ustępującej z Rady Nadzorczej

1 2 4 5 3

Przykład 1

Kluczowe aspekty prawno-podatkowe procesu sukcesji

1. Wykorzystanie spółki kapitałowej (instytucja umorzenia udziałów/akcji)

2. Efektywność podatkowa

a. brak skutków podatkowych przy transferze własności (darowizna lub rozwodnienie)

b. opodatkowanie transferów z tytułu spłaty sukcesorów niezainteresowanych oraz osoby

ustępującej (możliwe rozwiązania optymalizujące opodatkowanie transferów

wymagające spełnienia dodatkowych warunków brzegowych)

Podsumowanie / ocena

1. Osiągnięcie celu sukcesji

2. Możliwe rozłożenie procesu w czasie

3. Wycena na moment przejęcia zarządzania przez sukcesorów

(sukcesorzy kreują wartość „swojej” firmy)

Przykład 2

Założenia – bez zmian:

Wykorzystanie struktury opartej na Zamkniętym Funduszu Inwestycyjnym

SP. Z O.O. SKA

SPÓŁKA Z O.O. (komplementariusz)

100% udziałów

Akcje

Certyfikaty

Sukcesorzy „bierni”

Zamknięty Fundusz Inwestycyjny

Sukcesorzy „aktyywni”

Przykład 2

Struktura sukcesji

1. Stworzenie struktury

2. Przekazanie własności – objęcie lub darowizna certyfikatów w FIZ

3. Przekazanie zarządzania – udział w zarządzie komplementariusza

4. Transfery – umorzenie certyfikatów / wypłaty z zysku (statut FIZ, porozumienie inwestorów)

Kluczowe aspekty prawno-podatkowe procesu sukcesji

1. Forma spółki komandytowo-akcyjnej (ewentualny proces zmiany formy prawnej, wprowadzenie komplementariusza)

2. Wprowadzenie firmy do struktury FIZ

3. Uzgodnienie zasad / terminów umarzania certyfikatów (umorzenie certyfikatów jest finansowane z zysków firmy)

4. Brak opodatkowania na poziomie spółki komandytowo-akcyjnej (szybszy wzrost wartości firmy)

5. Opodatkowanie transferów do sukcesorów/właścicieli (dochody z umorzenia certyfikatów)

Przykład 2

Ocena podsumowanie

1. Bardziej skomplikowana struktura

2. Konieczność podjęcia dodatkowych działań niezbędnych do wdrożenia

struktury

3. Wysoka efektywność podatkowa (szybszy wzrost wartości) vs koszty

utrzymania struktury

4. Udział sukcesorów biernych we wzroście wartości firmy

Grant Thornton

ul. Abpa Antoniego Baraniaka 88 E

61-131 Poznań

Polska

tel. +48 (61) 625 11 00

fax +48 (61) 625 11 01

www.GrantThornton.pl

Audyt – Podatki – Outsourcing – Doradztwo

Member of Grant Thornton International Ltd.

Informacje zawarte w niniejszej publikacji mają charakter ogólny i nie odnoszą się do

sytuacji konkretnej firmy. W celu uzyskania dodatkowych informacji na temat omawianych

zagadnień zachęcamy do kontaktu z naszymi doradcami.

Rafał Śmigórski

Partner

Departament Doradztwa Podatkowego

e-mail: rafal.smigorski@pl.gt.com

tel. kom. +48 607 665 736

PANEL DYSKUSYJNY

Podatkowo-prawne aspekty sukcesji

Moderacja: Paweł Rabiej, Partner Zarządzający, Wydawca Magazynu THINKTANK

Dariusz Bednarski

Partner Zarządzający Doradztwem Podatkowym Grant Thornton

Robert Niczyporuk

Radca Prawny, Adwokat, Partner, Kancelaria Domański Zakrzewski Palinka

Bartosz Pikuła

Kierownik Biura Ubezpieczenia Ryzyka Sprzeniewierzenia, TU Euler Hermes

Guenter Spielmann

Executive Director, EMEA, Tax services, Grant Thornton International

Organizator

Partnerzy merytoryczni

Patroni medialni