Personel Yönetimi Nedir ?

yönetim süreciVe

bir akademik disiplinToplam sayfa sayısı : 20

B.A.Güler, Kamu Personel Yönetimi, AÜ SBF, 2005

Personel - Personnel

Bir örgüte bağlı çalışan kişiler

personeller

Personel yönetimi nedir? en genel tanımıyla

• bir örgüt bünyesinde görevli kişilerin

• emek gücünü

• örgütün amaçlarına uygun olarak

• kullanma ve yönetme süreci

• ve bu sürecin bilgisi

Personel yönetimi (idaresi) :1953

• Terimin bir yönetim süreci ve bir akademik disiplin olarak kullanılışı ilk kez 1953’te TODAİE kuruluşuyla birlikte

• Önceden (Osm.) Zat işleri

• (Tr) Özlük işleri

• Personelin kayıt kuyudunu tutma işi...

“Personel” yeni mi?

• Roma’da “köleler” ?

• Feodalitede “serf” ? Toplumsal

• Kapitalizmde “işçi” ? sınıf

» Çin’de “mandarin”?» Mısır’da “kanal bekçileri?”» Selçuklu’da “gulam”?» Osmanlı’da “kalemiye”, “seyfiyye” ?

“personel”in ataları.... “kendisi” değil

Personel – Bürokrasi

• İşgücünü satma• Özgür iradeyle• Eşit hak sahipliği• Sözleşme temelinde• Parasal gelir karşılığı

ÇALIŞAN TÜRÜ

• Eşit-özgür bireylerin hiyerarşik örgüt sisteminde birlikte hareket ettikleri yasal – ussal otorite sistemi

• “personel”, kapitalizme özgü yönetsel örgüt olan “bürokrasi”nin insan unsuru...

Yaklaşımlar

TAYLORIZM1900-----

İNSAN KAYNAĞI1980---------

İNSAN İLİŞKİLERİ1945-------

İSTEK VAROLUŞ

TAYLORIZM – bedençalışma gücünü yönetmenin sırları

• Zaman – hareket etüdü• İnsanı makineyle uyumlu çalıştırmak• İnsanı makine gibi görmek• Emir-komuta zinciri• X teorisi : ‘dış kontrol’• İnsan denetlenmeli!

Taylor – Fayol – Gulick[Fordist üretim]

Bilimsel yönetim klasikleri

• F. Taylor, Bilimsel Yönetim, Konya 1995• Henri Fayol, Sınai ve Umumi İşlerde İdare –

Uzak Görme, Teşkilatlandırma, Kumanda Ahenkli Düzen Birliği, Kontrol, İnhisarlar Umumi Direktörlüğü, Ankara 1939

• Gulick-Urwick, İdare İlmi Üzerine İncelemeler, TODAİE, 1957

• Leonard White, Amme İdaresine Giriş, (orj.1926), SBF Yayını 1957.

İnsan ilişkileri –istekçalışma arzusunu yönetmek

• İnsan sosyo-psikolojik varlıktır

• Güdüleme / motivasyon• Karar davranışını

açıklama• Resmi örgüt içindeki

“doğal” örgütü kullanma• “Y” teorisi : ‘iç kontrol’

İnsan ilişkileri klasikleri

• March - Simon, Örgütler, TODAİE 1975

• Douglas McGregor, Örgütün İnsan İlişkileri Yönü, (Orj. 1960), ODTÜ 1970

• Personel yönetimi kitaplarının önemlice bir bölümü bu yaklaşıma göre yazılmıştır. [beşeri ilişkiler]

İnsan kaynağı / insan sermayesivaroluşu yönetmek!

• İnsan kendi varlığı bakımından sermayedir. Kası, arzusu, bilgisi, becerisi, yetenekleri, değerleri...

• Yalnızca “işgücü” değil “emek” de alınmalı

• Beyinde gömülü olanlar şirket emrine

İnsan kaynakları –sermayesi -yaklaşımı

Organik işletmecilik görüşü

Yetki devri - esneklik – performans - müşteri• Durumcu yaklaşım – 1970• Mükemmellik yaklaşımı -1982

[Peters & Waterman]• Toplam kalite yönetimi – (1940) 1990

[Deming]

...............................................son gelişme ise........

Entelektüel sermaye ...

ENTELEKTUEL SERMAYE

İNSAN SERMAYESİ KURUMSAL SERMAYE İLİŞKİSEL SERMAYE

İNSAN AKŞAM EVE GİDER..... İŞE DÖNMEYEBİLİR...

BU RİSKE KARŞI NE YAPILMALI? .......

PERSONELİN “İÇİNDE” BİRİKMİŞ BİLGİ ŞİRKETTE NASIL ALIKONABİLİR? ...

çözüm : kurumsal sermayeleştirme

sermaye yaklaşımı klasikleri

• Thomas J Peters, & Robert H Waterman, Mükemmellik Arayışı, Altın Kitaplar, 1992

• W. Edwards Deming, Krizden Çıkış, (Çev. Cem Akaş), Arçelik A.Ş, İstanbul 1996.

• Jac Fitz Enz & J. J.Philip, İnsan Kaynaklarında Yepyeni Bir Vizyon, Sistem Yayıncılık, İstanbul 2001

• Thomas A Stewart, Entelektüel Sermaye MESS Yayınları, İstanbul 1997

Mekanik yaklaşımdan insan odaklı yaklaşıma ?

• İnsan mekanik varlıktır!

• İnsan duygusal varlıktır!

• İnsan üretim girdisidir!

• İnsan odaklılık = insanilik = “ekonomiklik”

• Personel – bürokrasi eşzamanlılığı• Personel yönetimi : (1) yönetsel süreç ve (2) disiplin adı• Üç yaklaşım : (1) taylorculuk = bilimsel yönetim : güç(2) insan ilişkileri = davranışçılık : istek(3) insan kaynakları= insan sermayesi =