Post on 06-Feb-2018
Werksessie 16 sept 2017
Liandon Energy Consulting
Nijmegen noord• Synergie• Flex• Kansen
Regio
2
kenmerken
1. 4 windturbines + veel zon op daken
2. Stadsverwarming uit nijmegen zuid
3. Warmte net nijmegen arnhem
4. Zon,water wind enerngie combineren op
dezelfde aansluiting
5. 50kV van betuwe route ( 2 fasen)
6. Waalsprong gevoed uit elst ( 10MW N-1),
met ruimte voor 3e kabel
7. Industrie groeiend
8. + 8000 woningen
kansen
1. 20MW windturbines ( 30MW )
2. Stadsverwarming nijmegen arnhem traject
3. Zon op water
4. Waterturbines bij de kribben
5. Water turbines in de waal ( vervanging van
huidige stuwen )
6. Pv met warmte combineren
7. Postcode roos
flex
1. Industrie ( koelen verwarmen)
2. Waterstof ( th+ E+ mobility )
3. Oost zuid panelen
4. Huizen ( verwarmings buffer) ( geen
droger) ( geen wasmachine)
5. Afregelen zonnepanelen wanneer pijnlijk
6. Flex bij boeren
7. Uitvoeren uit de regio
Energie atlas
3
Nieuwbouw 1.5kW verwarming max
Stads-warmte gebied
Decentrale opwek in het gebied ( PV)
4
• Energieneutraal / CO2-loze energievoorziening
• Aardgasloos (Aardgas is niet meer beschikbaar voor gebouwverwarming)
• Betrouwbaar, bereikbaar, betaalbaar
• Zelfvoorzienend (24/7 en seizoensonafhankelijk)
Postcode roos ( 12ct /kwh-e 15jaar )
5
Flex = !! opwekken wanneer nodig is
6
De doelstelling bij de toepassing van duurzame energie is dat daarmee de uitstoot van koolstofdioxide (CO2) en andere
schadelijke emissies (NOx, SO2, roet etc.) betaalbaar wordt verminderd.
1. Isoleren
2. Duurzame eigen bronnen ( wat je eigen dak je bied koop dat bij een ander niet ) ( + opslaan voor later )
3. Duurzame andere bronnen ( + meer efficiënt toepassen )
Zonne-energie
Elektriciteit uit zonlicht, opgewekt in fotovoltaïsche cellen (PV, zonnepanelen).
Warmte, opgevangen in zonnecollectoren (zonneboilers).
De combinatie zijn PV-T panelen en leveren ( piek 900W per paneel )
Aardwarmte
De warmte aanwezig is in de bodem kan worden ingezet voor ruimteverwarming of seizoensopslag
Afval
Er kan zowel elektriciteit + warmte worden opgewekt via het verbranden van afval of door het verbranden van stortgas.
Biomassa
Onder Biomassa als duurzame energie wordt verstaan: het verbranden van plantaardig materiaal zoals snoeiafval of afvalhout
uit bouw of industrie of bossen, of het vergisten van plantaardig materiaal zoals mest, en de opwekking van elektriciteit uit het
resulterende methaangas.
Water
Elektriciteitsopwekking door waterturbines bvb in een sluis of door middel van de stroming. bij een kribbe in een rivier
Blauwe energie: gewonnen of opgeslagen door het verschil in zoutconcentratie tussen zout-en zoetwater.
Warmtewinning uit rioolwater , uit rivier water
.
Windenergie
Elektriciteit die wordt opgewerkt met windturbines
Urban wind micro turbines ( verdien model is energie belasting ) ( ? wat als salderen niet meer bestaat).
Wat kost wat
7
consumentindustrie
Kansen � energie uit de waal
8
Bouwstenen
9
Het zand gat kan 19 000mtr3 aan zonne
panelen bevatten
De aansluiting net onder de brug door kan
mischien 3MW zon transporteren
Het kleine gat er onder kan ca 4000mtr3 aan
zon bevatten
tevens zouden de gaten een dubbel funktie
kunnen krijgen Warmte vat + solar
en de warmte van de vuilverbranding kunnen
bufferen
Bouwstenen
10
Ruimte voor oryon water turbines + small windDe dijk en weg zal wind geleiden , het water zal recht door willen gaan
Legio kribben die gebruikt zouden kunnen worden! Dicht bij de 10kV kabel in de buitenbocht
componenten
11
Het zonne fietspad
http://www.installatiejournaal.nl
/zonne-energie/fietsen-over-
zonnepanelen
kansen Europese subsidie (Stimulering Duurzame Energie Ontwikkeling)Zoals bij doesburg
Deep water turbine als in doesburg
9 mtr doorsnede openening 4.5*4.5 met stromings inlaat ca 25mtr2
Voldoende als 1mtr per sec stroom snelheid
http://www.oryonwatermill.com/
RWS wat zijn de stroom snelheden > 1mtr/sec ?? kribben
Info dolf pasman 026-2020299
Hier zijn nog wat kansen voor de locale boten bouw in een aangepast bootje
voor het plaatsen van die turbines en onderhoud
?? idee het plaatsen met grond-schroef-ankers ipv fundaties
Dieren eerst 2 turbines dan nog 2
Kans � het maken van een applicatie manager in comsol voor rivier bed en
kribben
Alles hangt samen
12
Wat uw dak u energie-belastingsvrij bied,
koop dat bij een ander niet
De ontbrekende winter maanden kan ingevuld worden met
1000mtr3 gas ( 600€/jaar ) tot het breakeven point wat
investering
Dus voor een investering van 15k maak je de woning 60%
efficienter
Het betere pensioen sparen
Situatie als salderen ophoud
Zomer leveren 3.000kwh * 0.03 = 90€
Winter verbruik 3000kwh *0.27 = 810€
Te betalen ondanks energie neutraal �
720 euro
13
Voorbeeld waterkracht
Op PV moet je niet rekenen in de winter14
Wat uw dak u bied koop dat bij een ander niet
15
Before 3000mtr3
+ isolatie = 2000mtr3
+ PVT = 900mtr3
+ heatpump = 0mtr3
( +2000kwh-e � future
https://www.vbus.net/scheme/0e8b5eb138239c1f0afb2b7d253d0658
Prijs ontwikkeling zon
16
Bedankt voor het rapport. De relatieve kostendaling gaat harder dan ik verwacht had. De prijzen in de VS liggen echter structureel hoger dan in europa. Dus de kosten per kWh zijn daar hoger door gebrek aan marktwerking. Als we in NL nog eens 57% goedkoper worden met zonnestroom kom je op een
kostprijs van minder dan 3ct/kWh dat ligt in dezelfde orde als de brandstofkosten van een kolencentrale. Binnen 10 jaar is het dus definitief einde oefening voor hout, kolen, gas centrales
www.project-increase.eu
Welcome in (Al)Liander Duiven
17
www.project-increase.eu
Status bronsbergen testfield
PV afregelen via het internet als het zeer doet op het net ( flex )
Oud naar nieuw
Droog trommel 2.3kw � 300W (0.6kwh )
Wasmachine 2.5kwh � <1kwh
18
warmte uit Waal upgraden tot comfortabele warmte
19
warmtegemaal
Componenten water
20
Het zonne fietspad
http://www.installatiejournaal.nl
/zonne-energie/fietsen-over-
zonnepanelen
kansen Europese subsidie (Stimulering Duurzame Energie Ontwikkeling)Zoals bij doesburg
Deep water turbine als in doesburg
9 mtr doorsnede openening 4.5*4.5 met stromings inlaat ca 25mtr2
Voldoende als 1mtr per sec stroom snelheid
http://www.oryonwatermill.com/
RWS wat zijn de stroom snelheden > 1mtr/sec ?? kribben
Info dolf pasman 026-2020299
Hier zijn nog wat kansen voor de locale boten bouw in een aangepast bootje
voor het plaatsen van die turbines en onderhoud
?? idee het plaatsen met grond-schroef-ankers ipv fundaties
Dieren eerst 2 turbines dan nog 2
Kans � het maken van een applicatie manager in comsol voor rivier bed en
kribben
Verkeersknooppunten leveren energie
21
één standaard knooppunt levert stroom voor 6700 huishoudens op jaarbasis
Zon en wind op water
22
PV + op water + kribbe generatoren( voorbeeld zutphen)
23
3MW zon transporteren � Jaar opbrengst 2280MWh-e/jaar
Vangt men ook nog de warmte met dezelfde panelen + 4500MWh-th
Het kleine gat er onder kan ca 4000mtr2 aan zon-pv bevatten
tevens zouden de gaten een dubbelfunktie kunnen krijgen Warmte vat + solar
en de warmte van een andere warmte bron kunnen bufferen voor de winter380.000mtr3 ( 380 Miljoen liter)� dT=50°C� opslag voor ~22’400MWh
Voorbeeld zon water
24
Voorbeeld solar roof eerlijk verdelen
Virtueel salderen mot mogelijk worden onder de VVE + thermisch en electrisch25
cable + trafo pooling
Weer + zon
overlap
= -3% energie
26
Voorbeeld micro wind ( < 2mtr doorsnede en kleiner dan 1kw )
27
www.project-increase.eu
How to implement a battery
28
1. Take the cover off
2. Put the battery on it, on
top
3. Put the cover on top
4. Fast car charger included
Voorbeeld boerderijen
29
Fotonenboer = PV
+ batterij
+ robotisering
+ peakshaving op melkkoeling
+ hergebruik restwarmte voor stal
+ hergebruik restwarmte voor woonhuis
Boer in giesbeek ( PV)
Voorkomen van overspannings problemen
door geavanceerde instellingen in de
inverters
Minder kW net maar meer kWh
Voorbeeld
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
7000
8000
9000
10000
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
load -pv fotonenboer
2012 2013 2014 2015 load-pv
0
100
200
300
400
500
600
700
800
900
1000
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
aardgas
2012 2013 2014 2015
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
7000
8000
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
pv
kwh( 50kwp) kwh( 50kwp)
Warmte behoefte gaat
ingevuld worden door de
restwarmte door melkkoeling
Aftoppen
door
melkkoeling
30
Flexibiliteit faciliteren
31
Flex uit batterijen
Batterijen worden goedkoper
32
Zoals altijd is het probleem voorfinanciering
DYNAMO Flexmarktontwikkeling
33
De flexhandel in Nijmegen Noord kan dus volgens planning op 1 december beginnen en
zal deze hele winter plaatsvinden. ( oefenen )
(back-up systeem) moet werkend zijn en er moet vertrouwen in zijn vanuit Liander,
En parallel hieraan bepalen we hoe het aanbestedingstraject eruit moet zien voor
flexhandel de komende 4 jaar.
Achtergrond:
DYNAMO Flexmarktontwikkeling is de locatie Nijmegen Noord.
als eerste keer flexibiliteit willen inzetten als alternatief voor een tijdelijke kabel.
nog niet als oplossing voor congestie voor een regionale netbeheerder.
Nijmegen Noord veel groei,
Om aan deze extra energievraag te voldoen, gaan we een nieuwe onderstation
plaatsen.
doorlooptijd van dit station is 5 jaar., meer groei dan we met onze huidige kabels
kunnen opvangen ( tijdelijke 3e kabel)
flexibiliteit gaan inzetten via marktmodel USEF. ( alliander koopt flex in bij markt partijen
, met als doel congestie op te lossen)
Energie armoede ?
Energie armoede consulenten
Arm ???
Rijk ??
Het betere pension sparen
34