Makale nasıl yazılır?

Prof. Dr. Hakan Yaman

“Deneyim Kazanmanın Tek Yolu Deneyim Kazanmaktır.”

Thomas H. Adair, Ph.D.Writing and publishing a research article. 

Neden makale yazar ve yayınlarız?

İdeal – Araştırma bulgularını paylaşmakSağlık hizmetlerini geliştirmeye yönelik keşifler

Pratik – fon almaakademik ilerlemeiş bulmaişine sahip çıkma!

Thomas H. Adair, Ph.D.Writing and publishing a research article. 

Riski?

• Aylarca verdiğiniz emek boşa gidebilir!

Saul Greenberg. University of Calgary. How to Write a Research Paper and Thesis.

“Bilim adamları neye giriştiklerine göre değil, neyi bitirdiklerne göre değerlendirilirler”

Thomas H. Adair, Ph.D.Writing and publishing a research article. 

Makalenin Yayınlanması Kolay mıdır?

Dergiler için rekabet çok yoğun

Basım maliyetleri yüksek. Makale başına, 1000-1200 Euro (BMC Family Practice, Family Practice için)

Red yüzdeleri değişken, ancak yüksekIyi dergilerde %90’ları bulur ! (NEJM, Science)

Thomas H. Adair, Ph.D.Writing and publishing a research article. 

Reddedilme nedenleri

Teyit edici (yeni değil; bilinen bir konu) Kötü deneysel tasarım

- zayıf kontrol grubu - konulan hipotez yeterince test

edilmemiştir. Gönderilen dergiye uygun değil Kötü yazılmış

Thomas H. Adair, Ph.D.Writing and publishing a research article. 

Öneriler

1. Dergi, editörleri ve neden o dergiye gönderdiğini bil

2. Yazım kurallarına, gremer ve noktalama işaretlerine özen göster

3. Kaynakların kapsayıcı ve uygun olduklarına dikkat ediniz

4. Özensizliklerden kaçınınız

5. Derginin “Yazarlara Bilgi Kısmına” uyunuz.

Thomas H. Adair, Ph.D.Writing and publishing a research article. 

Ne zaman makale yazmalıyız…

• Başkalarıyla paylaşmak için önemli birşeyler varsa elinizde– Yeni fikirler– Yeni bulgu ve veriler– Eski bulgu ve fikirlerin zekice derlenmesi

• Olgunlaşmış bulgular– Araştırma kilometre taşları– Araştırma dile getirilebiliyorsa

• Disipline katkı bağlamında net sorun, çözüm ve katkı beyanı

Saul Greenberg. University of Calgary. How to Write a Research Paper and Thesis.

Makale yazmayın…• Sonuçlarınız yanlışsa

– Yayına ihtiyacınız varsa• Araştırma sayısını artırma• Meşnur olma• Yayımla ya da yok ol

– Akran baskısı varsa

– Bir kongreye gitmek istiyorsanız

Saul Greenberg. University of Calgary. How to Write a Research Paper and Thesis.

Ya yayımla ya da yok ol

“Bu görevi kabul ettiğinizde, Sayın Profesör, ya yayınla ya da yok olun olduğunu da biliyordunuz”

Thomas H. Adair, Ph.D.Writing and publishing a research article. 

“Yedi Ölümcül Günah”

1. Veri manipulasyonu, çarpıtma

2. Çifte yayın

3. Lüzumsuz yayın

4. Plagiarism-İntihal

5. Yazar çıkar çatışması

6. Hayvan etiği

7. İnsan deney etiğiThomas H. Adair, Ph.D.Writing and publishing a research article. 

Dublikasyon nedir?

http://www.biomedcentral.com/info/about/duplicatepublication

İyi bir araştırma makalesi nedir?

İyi bilim İyi yazma İyi dergide yer alma

Thomas H. Adair, Ph.D.Writing and publishing a research article. 

Yayın türleri

• Çığır açan/ Breakthrough– Birçok insanın üzerine çalıştığı açık bir sorunu çözer– ender (konferans başına bir tane.

Şanslıysanız!)• Zemin açan/ Ground-breaking

– Iyi araştırılmamış bir alanı açar– Sıkı bir temele koyar

Saul Greenberg. University of Calgary. How to Write a Research Paper and Thesis.

Yayın türleri II• İcatlar

– Akılı varyasonlar/ yenilikler

• Gelişme– Yeni ortaya çıkan açık sorunları çözer– Tipik konferans/ makale

• Survey/Anket– Özel konuyu bileştirir– Ek değerler içerir (çerçeve çalışması, taksonomiler)– Ayrı çalışmaları bir araya getirir

Saul Greenberg. University of Calgary. How to Write a Research Paper and Thesis.

İyi bilim nedir?

Yeni (Novel)– yeni ve daha önce bilinen ya da kullanılanı temsil etmeyen (yeni olur, ancak önemli olmayabilir)

Mekanistik – hipotezin test edilmesi- temel sürecin tanımlanması

Tanımlayıcı – nasıl olduğunu gösterir, ancak nasıl geliştiğini anlatamaz – hipotezler test edilmemişlerdir.

Thomas H. Adair, Ph.D.Writing and publishing a research article. 

İyi dergi neye denir?

Impact factor – yayımlanmış makalelerin yayınlandıktan

2 yıl sonra ortalama ne sıklıkta yayınlandığı gösteren göstergedir.

Immediacy Index – yayımlandığı yıl ne sıklıkla atıf aldığını

gösteren göstergedir.

Thomas H. Adair, Ph.D.Writing and publishing a research article. 

ANDREW S. WECHSLER, MD. . HOW TO WRITE A PAPER

Journal Citation Report, 2003

Journal Impact Factor Immediacy Index

Nature 30.979 06.679 Science 29.162 05.589

Hypertens 05.630 00.838 AJ P Heart 03.658 00.675 Physiol Rev 36.831 03.727

Am J Math 00.962 00.122 Ann Math 01.505 00.564

5907 journalsThomas H. Adair, Ph.D.Writing and publishing a research article. 

ANDREW S. WECHSLER, MD. . HOW TO WRITE A PAPER

ANDREW S. WECHSLER, MD. . HOW TO WRITE A PAPER

ANDREW S. WECHSLER, MD. . HOW TO WRITE A PAPER

Yazmadan önce düşünmeniz gerekenler

1. Yazma zamanı mıdır?

- önemli bir gelişme var mı?- hipotez net mi?- deney hipotezi sınadı mı?- kontroller uygun ve yeterli midir?- çalışmayı 1-2 dakikada tanımlayabilir misin?- ana mesaj 1-2 cümle ile yazılabilir mi?

“Çok şey söylemesi gerekenler sıklıkla en az sözle söylerler”

Thomas H. Adair, Ph.D.Writing and publishing a research article. 

Yazmadan önce düşünmeniz gerekenler

1. Makaleyi yazma zamanı? - önemli bir gelişme sağlandı mı?- doğrudan hipotez sağlanıyor mu?- deneyler hipotezi sağlıyor mu?- kontroller uygun ve yeterli midir?- çalışmayı 1-2 dakikada tanımlayabilir misiniz?- ana mesajlar 1-2 cümlede yazılabilirler mi?

2. Tablo ve şekiller - net ve özet olmalı- kendini açıklar nitelikte olmalıdır

3. Kaynanakları oku - dergiyi seçmede yardımcı olurlar- olası hakemler konusunda fikir verir

Thomas H. Adair, Ph.D.Writing and publishing a research article. 

Yazmadan önce düşünmeniz gerekenler

4. Dergiyi seç- “yazarlara bilgiyi” çalış- olası hakemleri gözden geçir- derginin “impact factor”ünü değerlendir

5. Ham başlık ve özet hazırla

6. Yazarları seç

Thomas H. Adair, Ph.D.Writing and publishing a research article. 

Yazarlık

Guidelines on authorshop, International committee of Medical Journal Editors,Reprinted by kind permission of the Editor of the British Medical Journal of Sept14, 1985. J Clin Pathol 39: 110, 1986

Makalenin yazılması

En zor kısmı!

Thomas H. Adair, Ph.D.Writing and publishing a research article. 

Makaleye başlamadan önce…• Yapısı:

– Başlık, yazarlar, afresler, anahtar kelimeler vb.– Abstract/ Özet– 1. Introduction/Giriş– 2. Methods & Materials/ Materyal ve Metod– 3. Results/ Bulgular– 4. Discussion & Conclusions/ Tartışma ve Sonuçlar– Acknowledgements/ Bilgi notu– References/ Kaynaklar

• Uzun bölümleri alt bölümlere bölünüz.

Sami K. Solanki + Y.-J. Moon. How to Write a Research Paper

Makalenin Anatomisi

Başlık/TitleÖzet/AbstractGiriş/IntroductionYöntemler/MethodsSonuçlar/ResultsTartışma/DiscussionBilgi notu/AcknowledgementsKaynaklar/References

Thomas H. Adair, Ph.D.Writing and publishing a research article. 

Hangi sıralamayla yazalım?

TitleAbstractIntroductionMethodsResultsDiscussionAcknowledgementsReferences

Materyal ve Yöntemler

Deneyler sürerken yazılmalıdır. Deneyin yenilenmesine izin verecek biçimde ayrıntılı olmalıdır. Yayımlanmış yöntemi uygun olan her yerde site edin. Hayvan/insanlarla çalışma izni (etik kurulu kararı) ekle. Tanımlayıcı alt başlık kullan.

Hayvanlar Cerrahi girişimler Histokimya

Thomas H. Adair, Ph.D.Writing and publishing a research article. 

Bulgular

Protokolün kısaca tekrarlanması yararlı olabilir. Çizelge ve şekiller anlaşılabilir ve öz olmalıdır. Çizelge/şekillere ilişkin ana bulguları sun. Bulguları speküle ya da tartışmasını abartmayın.

Thomas H. Adair, Ph.D.Writing and publishing a research article. 

Giriş

Çalışmanın neden önemli/gerekli olduğunu vurgulayan bir durum yarat.

Kısa bir özetleme yap.

Hipotez/ merkezi soruyu dile getir ve beyan et Bulguları özetleyen bir cümlelik bir ifadeye yer ver.

Thomas H. Adair, Ph.D.Writing and publishing a research article. 

Tartışma

Önce giriş kısmında dile getirilen araştırma sorusunu yanıtla.

Var olan bilgiye dayalı olarak sonuç kısmını yaz Zayıflık ve farkları tartış

Abartmadan elde ettiğin yeniliği tartış

Bulguları yeniden yazma

Sonuç/özet, perspektif, etkileriThomas H. Adair, Ph.D.Writing and publishing a research article. 

Kaynaklar

Geçerli ve güncel

Çok seçici ol.

Kaynakları oku. Yanlış atıfta bulunma. Sıraları kaydrıma. Dergi için doğru stil kullan.

Thomas H. Adair, Ph.D.Writing and publishing a research article. 

Doğru Stil

Yaman H. GeroFam

Özet

Makalenin önemli kısmıdır.

Ana hedefleri ifade et. En önemli bulguları özetle.

Ana sonuçları ve önemini ifade et.

Kısaltmalardan kaçın.

Kusursuz olana kadar, yaz ve yeniden yaz.

Thomas H. Adair, Ph.D.Writing and publishing a research article. 

Başlık

Makalenin okunması konusunda karar verici Uzun başlıklardan kaçının (dergi kurallarına bak) Kısaltmalardan kaçın Başlık formatı:

“Isının buz üzerine etkileri”“Isı buzu eritir”“Isının buzu eritmedeki rolü”

Thomas H. Adair, Ph.D.Writing and publishing a research article. 

Kaçınılması gereken söz ve cümleler

Jargon Preferred usea considerable amount of muchon account of becausea number of several Referred to as calledIn a number of cases someHas the capacity to canIt is clear that clearlyIt is apparent that apparentlyEmploy useFabricate make

Day, RA. “How to write and publish a scientific paper,” 5th edition, Oryx Press, 1998.http://journals.tubitak.gov.tr/kitap/maknasyaz/maknasyaz.pdf

AĞIZDA YUVARLAMA VE DİĞER GÜNAHLAR

Day, RA. “How to write and publish a scientific paper,” 5th edition, Oryx Press, 1998.http://journals.tubitak.gov.tr/kitap/maknasyaz/maknasyaz.pdf

Anlatım Özellikleri

Gözden geçir, gözden geçir, gözden geçir

Tüm yazarlar katılmalı

Verilerin sunum sırasını gözden geçir Yazım stilini elden geçir

Kaynakları tekrar tekrar gözden geçir Yazım hatalarına bak

Thomas H. Adair, Ph.D.Writing and publishing a research article. 

İyi bir yazım stili geliştir

İyi yazılmış makaleleri okuİyi yazarlara makaleyi okutYazım düzeltmelerinden öğren

Thomas H. Adair, Ph.D.Writing and publishing a research article. 

Yazının dergiye gönderilmesi

1. Yazım kurallarını oku2. Tüm gerekli formları doldur

Telif transferi/Copyright transferÇıkar çatışması/Conflict of interest

3. Kapak mektubu yaz (istenirse hakem öner)4. 6 hafta sonra teyid al (mektup ile

gönderdiyseniz)

Thomas H. Adair, Ph.D.Writing and publishing a research article. 

Araştırma SüreciAraştırmanın Tamamlanması

Makalenin Hazırlanması

Makalenin Gönderilmesi

Hakem Belirlenmesi ve Değerlendirme

Karar

Revizyon/revision

Yeniden gönderme

Re-reviewKabul

Yayın

Red

Red

Thomas H. Adair, Ph.D.Writing and publishing a research article. 

Hakemler nasıl değerlendirir?

• Amaç– Kalite denetimi: kötü makaleleri saptama– En iyi yazıyı seçmek

• Hakemler– Konu uzmanları: aynı/benzeri konuda çalışmış,

literatüre hakim, metodolojiyi anlar, çalışmanınızın nüanslarını dikkate alır

– Alan uzmanları: konuyu genel olarak bilir, çalışmanızın alanınıza katkılarını bilir

Saul Greenberg. University of Calgary. How to Write a Research Paper and Thesis.

Özetle Hakemler•Sorunun/Hipotezin önemi•Bulguların uygunluğu•Tartışmanın ilgisi•Sonuçlar alakalı•Özet net•Orijinalite•Uzunluğu•Önemi•Önceliği

Saul Greenberg. University of Calgary. How to Write a Research Paper and Thesis.

Hakem Önerileri

•Accept as is•Revise and accept•Revise and review again•Reject

(Mükemmel)

(Çok iyi)

((İyi)

(İşin bitti)

Hakemlere yanıt verirken

1. Yanıtlarınızı dikkatlice hazırlayınHer ifadesine yanıt verHer değişiklik belirtilmelidirİstekli ol

2. Hakem hatalı olabilir3. Kibar ol – hakeme teşekkür et4. Hakemlere sinirliyken yanıt verme5. Editörü asla telefonla arama6. Başka yazarlardan destek al

Thomas H. Adair, Ph.D.Writing and publishing a research article. 

Yayım yapmazsak, bilim ölmüş demektir.

Gerard Piel