Post on 11-Jan-2017
Świadomy Podatnikprojekt Rady Podatkowej PKPP Lewiatan
www.radapodatkowa.pl
OPTYMALIZACJA PODATKOWAdr Krzysztof Biernacki
„nie ma żadnej podstawy prawnej, aby przyjąć masochistycznązasadę, że strony powinny zawsze regulować swoje stosunki
cywilnoprawne w sposób najbardziej dla fiskusa korzystny”
Z. Radwański, glosa do wyroku NSA O/Z w Białymstoku z dnia 10.11.1999r.
Program wystąpienia:
Czym jest optymalizacja oraz jak i kiedy można jąwykorzystać ?
Bieżące przykłady optymalizacji podatkowej Jak poukładać swoje podatki – optymalizacja
strukturalna Międzynarodowe aspekty optymalizacji Podmioty powiązane – optymalizacja w grupie Procedura – jak optymalizować ?
Co to jest optymalizacja ?
Optymalizacja jako efekt planowania finansowego (podatkowego)
Optymalizacja podatkowa a zarządzanie finansami
Dopuszczalność optymalizacji
Efekt optymalizacji (zmniejszenie obciążeń, przesunięcie momentu powstania obowiązku podatkowego, minimalizacja ryzyka podatkowego)
Obszary optymalizacji podatkowej: (1)
I. Podatki dochodowe• Wybór formy rozliczania swoich dochodów (przychodów)• Zmiana/przesunięcie momentu powstania przychodu do
opodatkowania• Koszty uzyskania przychodów (amortyzacja, koszty
bieżące, świadczenia na rzecz pracowników)• Zwolnienia przedmiotowe otrzymywanych świadczeń• Dochody z instrumentów rynku finansowego• Tworzenie grup kapitałowych
Obszary optymalizacji podatkowej: (2)
II. Podatki obrotowe• Zwolnienia obligatoryjne i fakultatywne w podatku od
towarów i usług (VAT)• Moment powstania obowiązku podatkowego (szczególne
momenty – art. 19 UoVat)• Odliczenie podatku naliczonego• Dokumentowanie zdarzeń na potrzeby podatkowe• Rozliczenie podatku (wybór płatności, metody
ryczałtowe)
Obszary optymalizacji podatkowej: (3)
III.Podatki majątkowe
• Podatek od nieruchomości – opodatkowanie budynków i budowli
• Podatek od spadków, darowizn i pożyczek pomiędzy najbliższymi – optymalizacja podatkowa w rodzinie
Obszary optymalizacji podatkowej: (4)
IV. Odpowiedzialność podatkowa
• Odpowiedzialność w ramach relacji małżeńskich
• Odpowiedzialność osób trzecich (art. 107-119 Ordynacji)
• Odpowiedzialność przy przekształceniach (art. 93-95
Ordynacji)
• Zabezpieczenia zobowiązań podatkowych
Przykłady optymalizacji bieżącej
Moment powstania przychodu – podatki dochodowe (1)
STAN FAKTYCZNYPodatnik ma kwotę 1 mln zł oszczędności, które chce ulokować w bezpiecznej inwestycji. Rozważa lokatę bankową lub bezpieczne instrumenty rynku kapitałowego (obligacje, fundusze inwestycyjne). Zakładany okres oszczędzania to 10 lat. Średnie roczne oprocentowanie to 5% (nominalnie).
PYTANIEJaką kwotę podatku można zaoszczędzić przesuwając moment opodatkowania takiej inwestycji na zakończenie okresu oszczędzania ?
Moment powstania przychodu – podatki dochodowe (2)
1. Podatnik oszczędza bez opodatkowania:Kwota oszczędności = 1 mln *[1+(0,05/12)]^12*10 = 1 647 009 PLN
2. Podatnik oszczędza przy miesięcznej kapitalizacji odsetek:Kwota oszczędności = 1 mln *[1+(0,05/12*0,81)]^12*10 = 1 498 280 PLN
3. Podatek jest naliczany na koniec okresu oszczędzania:Kwota oszczędności = {1 mln *[1+(0,05/12)]^12*10} – 0,19 * {[1 mln * [(0,05/12)^12*10] – 1 mln} = 1 524 077
(RÓŻNICA 25 797 PLN)
Moment powstania przychodu – podatki dochodowe (3)
STAN FAKTYCZNYPodatnik zamierza oszczędzać przez 20 lat kwotę 1000 zł miesięcznie. Rozważa lokaty bankowe lub fundusze inwestycyjne bezpieczne. Zakładane średnie roczne oprocentowanie to 7% (nominalnie).
PYTANIEJaką kwotę podatku można zaoszczędzić przesuwając moment opodatkowania takiej inwestycji na zakończenie okresu oszczędzania ?
Moment powstania przychodu – podatki dochodowe (4)1. Podatnik oszczędza bez opodatkowania:Kwota oszczędności = 1000 * {[(1+0,00583)^240]-1}/0,00583] = 520 927 PLN
2. Podatnik oszczędza przy miesięcznej kapitalizacji odsetek:Kwota oszczędności = 1000 * {[(1+0,004725)^240]-1}/0,004725] = 444 396 PLN
3. Podatek jest naliczany na koniec okresu oszczędzania:Kwota oszczędności = 520 927 PLN – 19% * (520 927 – 240 000) = 467 551
(RÓŻNICA 23 155 PLN)
Moment powstania obowiązku podatkowego – podatek od towarów i usług (świadczenia złożone):
"usługi sprzątania części wspólnych budynku mogą byćświadczone na różnych zasadach, to znaczy na przykład przez
osoby trzecie, wystawiające faktury obejmujące koszt tych usług bezpośrednio lokatorom lub przez wynajmującego,
zatrudniającego w tym celu własnych pracowników lub posługującego się przedsiębiorstwem zajmującym się
sprzątaniem„
Wyrok ETS z dnia 11.6.2009 r. w sprawie C-572/07 (RLRE Tellmer)
Podatek od nieruchomości:
Centrum handlowe o powierzchni 10 tys. mkw jest współwłasnością dwóch spółek z udziałami po 50% każda. Obowiązek podatkowy ciąży na nich solidarnie, a podatek wynosi 210 500 zł (10 000 x 21,05 zł).
Wspólnicy jednak zdecydowali się na ustanowienie odrębnej własności na nieruchomości w taki sposób, że mają po jednym lokalu o powierzchni 1000 m2, a pozostała część centrum 8000 m2 jest wspólna.
Tak więc każdy ze wspólników zapłaci 21 050 zł (1000 m2 x 21,05 zł) podatku z tytułu własnej nieruchomości. Ponadto każdy ze wspólników jest zobowiązany do zapłacenia podatku od części wspólnej w kwocie 16 840 zł [(1000/10000) x 8000m2 x 21,05 zł]. Tak więc podatek każdego wspólnika wyniesie 21 050 zł + 16 840 zł =37 890 zł. Łączne opodatkowanie nieruchomości wynosi zatem 75 780 zł co daje w porównaniu do podatku 210 500 zł w przypadku wspólnej własności oszczędności w kwocie 134 720 zł rocznie
(źródło: Joanna Szlęzak-Matusewicz, www.taxcare.pl)
Obszary optymalizacji w podatkach dochodowych
I. Przychody podatkowe (np. zaliczki, instrumenty finansowe)II. Koszty, np. amortyzacjaAmortyzacja jednorazowa;Amortyzacja rzeczy (w tym nieruchomości) używanych;Amortyzacja znaków towarowych, wartości firmyAmortyzacja samochodów osobowychMoment rozliczenia kosztu, w tym należności nieściągalne w kosztachIII. Dokumentowanie kosztów niematerialnychIV. Przychody zwolnione (art. 23 Pdof)
Optymalizacja w podatku VATMoment powstania obowiązku podatkowego:Usługi ciągłe a usługi rozliczane okresowo;Refaktura tzw. mediów;Usługi złożone
Obniżenie podatku należnego:Wierzytelności nieściągalne
Odliczenie podatku naliczonego:Usługi gastronomiczne a cateringUsługi hotelowe a konferencjeOdliczenie podatku od zakupu samochodów osobowych
Rozliczenie podatku - płatności
Zaliczki miesięczne, kwartalne, uproszczone oraz kredyt podatkowy
Wybór roku podatkowego (CIT)
Rozliczenie miesięczne a kwartalne podatku VAT
Optymalizacja strukturalna
Rozliczenie podatku dochodowego
PRZYCHÓD łączenie przychodu = CIT
DOCHÓD łączenie dochodu = PIT
PODATEK łączenie podatku = PIT 19%, ryczałt
Przykład rozliczenia działalności (1)
STAN FAKTYCZNY
Podatnik w ramach sprzedaży towarów i usług otrzymuje roczne przychody w wysokości 100 000 PLN, i ponosi
związane z tym koszty w kwocie 20 000 PLN. Jednocześnie z tytułu najmu otrzymuje rocznie przychód 80 000 PLN, a
koszty kształtują się na poziomie 30 000 PLN.
Przykład rozliczenia działalności (2)Podatnik opodatkowuje działalność gospodarczą w ramach źródła nr 3, a
przychody z najmu, jako niezwiązane z działalnością, w ramach źródła nr 6. Przy braku wyboru szczególnej formy opodatkowania, dochód na źródłach ulega połączeniu i opodatkowany zostanie stawkami progresywnymi. Dla
uproszczenia można założyć, iż stawki te wynoszą 18 % oraz 32 % od dochodu ponad wartość 86 000 PLN.
Źródło nr 3 Źródło nr 6
Przychód = 100 000 PLN
Koszty = 20 000 PLN
Dochód = 80 000 PLN
Przychód = 80 000 PLN
Koszty = 30 000 PLN
Dochód = 50 000 PLN
Dochód łączny = 80 000 + 50 000 = 130 000 PLN
Podatek do zapłaty = (0,18 * 86 000) + [(130 000 – 86 000)*0,32] = 29 560 PLN
Stawka efektywna = 29 560/130 000 = 0,2273 (22,73 %)
Przykład rozliczenia działalności (3)
Podatnik opodatkowuje działalność gospodarczą w ramach źródła nr 3 na zasadach ogólnych, a przychody z najmu obejmując
zryczałtowanym podatkiem od przychodu wg. stawki 8,5 %
Źródło nr 3 Źródło nr 6
Przychód = 100 000 PLN
Koszty = 20 000 PLN
Dochód = 80 000 PLN
Podatek = 80 000 * 0,18 = 14 400 PLN
Przychód = 80 000 PLN
Podatek = 80 000 * 0,085 = 6 800 PLN
Podatek łączny = 14 400 + 6 800 = 21 200 PLN
Stawka efektywna = 24 200/130 000 = 0,163 (16,3 %)
Formy prowadzenia działalności
Spółki osobowe:
Generowanie środków do bieżącej konsumpcji udziałowców
Spółki kapitałowe:
Akumulacja kapitału na potrzeby inwestycji, prowadzenie inwestycji, zbycie inwestycji
Finansowanie spółki z o.o. (1)
PASYWA
Kapitały własne
Kapitały obce
1/4
3/4
Finansowanie spółki z o.o. (2)Rozliczenie po stronie spółki
1000 (P) – 200 (KB) – 200 (KO) = 600 (D) * 19% = 114 (Pod)
Rozliczenie po stronie wspólnikao19% od przychodu (konsument)oPrzychód w ramach działalności gospodarczej
Optymalizacja finansowa: ROA > Koszt długu
Spółka osobowa
Transparentność podatkowa (brak tzw. podwójnego opodatkowania)
Optymalizacja odpowiedzialności – spółka komandytowa z komplementariuszem jako spółką z o.o.
Cztery formy opodatkowania wynagrodzeń wspólników
Optymalizacja międzynarodowa
Rezydent (nieograniczony obowiązek podatkowy) Nierezydent (ograniczony obowiązek podatkowy)
FRANCJA POLSKA
(opodatkowanie dochodu (opodatkowanie z danego kraju) wszystkich przychodów)
N R
Dochód = 100 [j]Stawka = 20 %Podatek = 20 [j]
Dochód krajowy = 100 [j]Dochód zagraniczny = 100 [j]Suma dochodu = 200 [j]Stawka = 20 % do 100 [j],
a powyżej 40%Podatek = 20+ 40 = 60 [j]
Metody unikania podwójnego opodatkowania (1)I.Metoda zaliczenia proporcjonalnego (27 ust 9 Pdof)a)Sumuje się dochodyb)Od sumy dochodów określa się podatek wg skali (Pod)c)Oblicza się limit odliczenia podatku zapłaconego za granicą: Limit = Pod * DZ/DCd)Od podatku sumarycznego (Pod) odlicza się podatek zapłacony zagranicą, do wysokości Limitu
PRZYKŁADa)Dochód łączny: 100 + 100 = 200b)Podatek wg skali: (100*20%)+(100*40%) = 60c)Limit: 60 * 100/200 => 30 [j]d)Podatek do zapłaty w Polsce: 60 – 20 = 40 [j]
Metody unikania podwójnego opodatkowania (2)
II. Metoda wyłączenia z progresją (art. 27 ust 8 Pdof)a)Sumuje się dochodyb)Od sumy dochodów określa się podatek wg skalic)Oblicza się stopę procentową podatku: St = Pod/SD*100
PRZYKŁADa)Dochód łączny: 100 + 100 = 200b)Podatek wg skali: (100*20%)+(100*40%) = 60c)Stopa procentowa: St = 60/200 * 100 => 30%d)Podatek do zapłaty: 100 * 30% = 30 [j]
Opodatkowanie wynagrodzenia członków zarządu na Cyprze
1.Wynagrodzenia członków zarządu i dyrektorów spółek cypryjskich nie są opodatkowane na Cyprze2.Zgodnie z art. 24 Konwencji o unikaniu podwójnego opodatkowania pom. Polską a Cyprem opodatkowanie wynagrodzenia w Polsce jest oparte o metodę zwolnienia (wyłączenia) z progresją.3.W konsekwencji: wynagrodzenie takie nie będzie opodatkowane ani na Cyprze ani w Polsce.
Przykładowo potwierdza to Interpretacja MF z dnia 15.11.2011r., nr ITPB1/415-973/11/AK
Optymalizacja w grupie
Podatkowa grupa kapitałowa (art. 1a Ustawy o CIT)
Wysokie kapitały własne (1 mln PLN)Wysoki udział (95 %)Umowa w formie aktu notarialnego, maksymalnie na 3 lataOgraniczenia dot. powiązań z innymi podmiotamiOgraniczenia dot. niezalegania w obciążeniach publicznoprawnychKonieczność osiągnięcia udziały dochodów w przychodach w wysokości co najmniej 3%.
Podmioty powiązane (1)
I.Rodzaje powiązań
•Kapitałowe;•Osobowe
•Rodzinne•Pracownicze•Majątkowe
Podmioty powiązane (2)
II. Wysokość obrotów
•100.000 EURO - jeżeli wartość transakcji nie przekracza 20%
kapitału zakładowego, albo
•30.000 EURO - w przypadku świadczenia usług, sprzedaży lub
udostępnienia wartości niematerialnych i prawnych, albo
•50.000 EURO - w pozostałych przypadkach.
Podmioty powiązane (3)
III. Dokumentacja podatkowa (struktura wg zaleceńKomisji Europejskiej) A)Cześć opisowa:dane stron transakcjifunkcje stron w dokumentowanej transakcjiB) Część analityczna:Określenie kosztów transakcjiWskazanie metody kalkulacji ceny
Przykład (1) Stan przed optymalizacjąŻona oraz mąż prowadzą oddzielne przedsiębiorstwa w formie spółek kapitałowych, które zajmują się produkcją oraz sprzedażą na rynek krajowy i zagraniczny. Sporadycznie dokonują transakcji pom spółkami.
PL UE USA
Ograniczenia:-problem tzw. podwójnego opodatkowania (limitowanie wynagrodzeń);-brak synergii zakupów oraz ustalania warunków sprzedaży-rozproszona kumulacja środków na inwestycje
ŻONA
MĄŻ
Przykład (2) Stan po optymalizacjiWspółmałżonkowie kumulują produkcję w spółce kapitałowej i powołująspółkę osobową do działalności handlowej.
PL UE USA
Zalety przyjętego rozwiązania:-podział dochodów na bieżące (spółka osobowa) oraz inwestycyjne (spółka produkcyjna) bez ograniczeń prawnych;-optymalizacja ryzyka podatkowego związanego z opodatkowaniem sprzedaży (np. spółka komandytowa);-Wprowadzenie synergii zakupowej oraz sprzedażowej.
PRODUKCJA SPRZEDAŻ
Procedura
Etapy optymalizacji podatkowej:
1)Audyt lub analiza bieżących rozliczeń podatkowych (zarówno związanych z działalnością jak też obciążeńprywatnych)
2)Określenie pożądanej struktury posiadanych aktywów i zobowiązań
3)Dobór alternatywnych (o ile to możliwe) instrumentów zarządzania majątkiem (optymalizacja właściwa)
OPTYMALIZACJA PODATKOWA
dr Krzysztof Biernacki
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ