Post on 13-May-2015
JUMP-in
Gezonde leefstijl van kinderen
Inactieven actief
Voorkomen van overgewicht
Samenwerkingverband tussen de GGD Amsterdam en DMO
2
Idee tot JUMP-in ontstaan in 1998n.a.v. een aantal veronderstellingen Kinderen sporten te weinig Kinderen worden te dik Bewegingsarmoede neemt toe
Twee onderzoeken Kinderen in arme stadsdelen worden snel te zwaar
(GGD) Kinderen in arme stadsdelen participeren slecht bij
georganiseerde sport (DMO sport)
uitkomsten reden tot vervolg
3
Pilotproject JUMP-in (2002-2004)Doel: kinderen voldoen aan de NNGB Veel sportaanbod! Ook een monitoring
Resultaten meer kinderen gingen aan sport doen meer kinderen voldeden aan de NNGB
Groot succes: scholen realiseerden vijf dagen in de week
sportaanbod na schooltijd: alle activiteiten zaten dagelijks
vol
Na succes van de pilot besloten tot huidige JUMP-in
4
Wat was het geval?
Sportaanbod bleek gevuld door kinderen die al aan sport
deden en/of sportief en gezond waren Kinderen met zwaarlijvigheid deden niet mee kinderen met motorische achterstanden bleven weg
Sportaanbod na schooltijd bereikt(e) sportieve kinderen
5
Meer bewegen aanbieden op school effectief tegen overgewicht?
Nota tijd voor sport BOS Combinatiefunctie Meedoen allochtone jongeren aan sport
Wat dan wel?
6
Afwijkend van projectdoelen: Maak inactieven actief. Organiseer interventies voor kinderen …..met overgewicht, …..met motorische achterstanden, …..met obesitas
Wat dan wel? Bereik specifieke groepen! Signaleer kinderen ….met overgewicht ….met motorische achterstanden ….met obesitas
Deze “zorggroepen” eerst opsporen
Het JUMP-in leerlingvolgsysteem
Bedoeld om in een groep te kunnen segmenteren
Gericht aanbod realiseren voor groepen en individuen
Niet bedoeld als onderzoeksinstrument
8
Hoe halen we gegevens binnen Een team van JUMP-in komt naar de school en
– “verwerft” de gegevens op school– “verwerkt” de gegevens in het online databestand
Andere gemeenten laten metingen verrichten door de
vakdocent l.o.
Welke gegevens worden opgenomen?
9
SportparticipatieWat wordt gemeten? Deelname bij verenigingssport en ander beweegaanbod
(sportbuurtwerk, brede school, enz)
Hoe? Via interview wordt gevraagd naar deelname
verenigingsport en andere beweegactiviteiten en of ze een
zwemdiploma hebben.
Doel? Kinderen die niet participeren bij sport aanbod doen Voorkomen dat aanbod gericht op in-actieven wordt gebruikt
door sportieve kinderen
10
BMI – overgewicht/obesitasWat wordt er gemeten? Lengte gewicht (optie heup-/middelomvang)
Hoe? Via protocol overgewicht JGZ Alle kinderen i.v.m. privacy apart en door speciaal
getraind personeel. Gegevens worden ingevoerd in databestand, met
inachtneming van wet bescherming persoonsgegevens. Ouders worden vooraf op de hoogte gesteld. Ook van de
wijze waarop ze medewerking kunnen weigeren
11
BMI – overgewicht obesitasDoel? Kinderen met overgewicht doorverwijzen naar JGZ met
oog op de MIS van de GGD Kinderen met obesitas rechtstreeks doorverwijzen naar
obesitaspoli (eventueel zonder tussenkomst JGZ) in
verband met onderzoek complicaties Ouders van kinderen met overgewicht aanbod doen van
cursussen op gebied van (op)voeding en bewegen Kinderen met overgewicht gericht een begeleid
bewegingsaanbod doen
12
Behoefte aan MRTWat wordt gemeten?
(Leeftijdsgebonden) springen/kracht statisch evenwicht oog/lichaam coördinatie (stuiteren) coördinatie (overgang symmetrie/dissociatie) sociaal (beweeg)gedrag
Hoe? vragen aan vakdocent (indien in bezit van MRT-opleiding) vragen aan groepsdocent persoon uit naam van JUMP-in komt scan afnemen
13
Behoefte aan MRTDoel? kinderen met een motorische achterstand krijgen MRT
aangeboden kinderen die uitvallen bij spel en bewegingsactiviteiten
ondersteunen zodat ze weer mee gaan doen/plezier
krijgen in bewegen kinderen (in onderbouwgroepen) die dreigen uit te vallen
bij spel aansluiting laten houden bij leeftijdsgenoten
(risicoanalyse)
Belangrijk: uit het volgsysteem blijkt dat kinderen
die minder (samen)spelen een grotere kans maken
op ontwikkelen overgewicht
14
15
Lichamelijke OpvoedingWat wordt gemeten? Rapportcijfer gym plezier in spel/ bewegen en (samen)spelen
Hoe? Via vragen aan de vakdocent
Doel? indicatie krijgen in het niveau van bewegen van kinderen kinderen op maat beweging kunnen aanbieden
16
Fitheid (optie)Wat wordt gemeten? Toename van fitheid gedurende de looptijd van het
project
Hoe? Shuttle-run-test, afgenomen door het team van JUMP-in
Doel? Kinderen gericht te laten werken aan fitheid
17
Stand van zaken juli 2007
ca 9000 kinderen
Op JUMP-in scholen
29,8% kinderen zwaarlijvig
9% obesitas
10% motorische achterstand
31,7 % lid van sportvereniging
Landelijk
15% kinderen zwaarlijvig
3,1% obesitas
19
“Koplopers” in Amsterdamop het gebied van zwaarlijvigheid
Slotervaart > 32,3%(in pilot in 2002-2004 gemeten 36%)
Westerpark > 32,0% Osdorp > 31,9% Geuzenveld-Slotermeer > 31,0%
20
Willekeurige schoolklas in Amsterdam
21
Waarvan 30% overgewicht
22
Waarvan 10% obesitas
23
Waarvan ca 45 % complicaties
24
30% wel, 70% niet lid sportvereniging
25
12% behoefte aan MRT
26
Conclusie!
27
Ouders kennen het belang van een gezonde leefstijl
(bewegen en voeding) en kunnen dit te regelen
Alle kinderen nemen deel aan sportactiviteiten onder
schooltijd Voldoende beweegaanbod om de in-actieven te
bereiken en te plaatsen (meer bewegingsaanbod, minder
sportgerelateerd aanbod) Passende sportinfrastructuur rond de scholen Participatie bij sport en bewegen verbetert Kinderen doen (zo vroeg mogelijk) positieve ervaringen
op met sport en bewegen
Welke resultaten?
28
Welke resultaten? (vervolg) Signaleren van overgewicht, uitval bij spel en
bewegingsactiviteiten en motorische achterstanden Doorverwijzen van zorgkinderen (BMI en
bewegingsachterstanden) Cursusaanbod aan ouders met “zorg” kinderen op
gebied van (het belang van) beweging en (op)voeding
Omgeving daagt uit tot beweging
29
Geen gebrek aan sportaanbod Over het algemeen goed bewegingsonderwijs In Amsterdam bijna alle scholen vakdocent L.O. Geen slechte trainers of gebrekkig sportbeleid
Er is een algemeen leefpatroon ontstaan waar bewegen niet inpast
Oorzaken?
30
31
32
33
34
35
36
Alle beelden buiten situaties buiten school
In projecttermen: wie is de probleem eigenaar? Niet de school! Wel: ouders, eventueel ziektekostenverzekeraars
Ouders speerpunt
Mogelijkheid tot structureel ander gedrag
37
Oudervoorlichting Ouders kennen het belang van sport, bewegen en gezonde
voeding, Voorlichting community based aanbieden. Mediator
nodig voor continu proces. Dat kan de
schoolverpleegkundige of oudercontactpersoon zijn.
Voornemen omzetten in gedrag belemmeringen wegnemen, Ouders kunnen sport, beweging en gezonde voeding
regelen
Gewoontevorming Mogelijkheid tot structureel ander gedrag
Ouders speerpunt
38
Voorlichting kinderen en ouders
voorbeeld
Onder schooltijd kan er een fitnessprogramma in combinatie met voorlichting over energiebalans worden aangeboden aan kinderen maar ook aan de ouders.
Aansluiten bij ervaringBeeldmateriaal
39
Hoe wordt JUMP-in geregeld? Financiering projectgroep JUMP-in van alle onderdelen Extra taken in de school:
- Motiveren van ouders bijvoorbeeld voor doorverwijzing
- Coördineren van de schoolsport- MRT faciliteren
Financiering voor twee uur in de week vanuit JUMP-in.
Vanaf 2009 opgenomen in het Sport- en Zorgplan van degemeente Amsterdam
40
Welke inzet wordt gevraagd van de groepsleerkracht? Ondersteunen algemene programmadoelen De Klas beweegt uitvoeren Bewegen doe je zo! uitvoeren Eventueel strookjes innemen bij aanmeldingen van
kinderen
Belangstelling tonen!
41
Goed bewegingsonderwijs Aanbod van MRT Oudervoorlichting over voeding en bewegen Veel schoolsport, uitgebreid beweegaanbod Medegebruikers in de gymzaal Doorverwijzing naar arts, fysiotherapeut, obesitaspoli
Benoemen van gezondheid en bewegen in het schoolwerkplan
Wat betekent dat voor de school?
42
De school is medeverantwoordelijk voor de gezondheid
van de kinderen en de school zal de organisatie daar op
moeten richten.
Wat betekent dat voor de school? (Stellingen!)
43
Iedere school zal een actief beleid moeten hebben op
het uitdelen van snoep en traktaties. Dit dient in het
schoolwerkplan te staan.
Wat betekent dat voor de school? (Stellingen!)
44
In het kader van een actieve leefstijl wordt het
takenpakket binnen de normjaartaak van de
vakleerkracht bewegingsonderwijs aangepast D.w.z. dat er binnen de opleiding tot vakleerkracht meer aandacht moet komen voor andere competenties dan alleen lesgeven, de vakleerkracht ook buiten de schooltijd inzetbaar zal moeten zijn en derhalve een grotere aanstelling zal moeten krijgen.
(Mogelijkheid combinatiefunctie)
Wat betekent dat voor de school? (Stellingen!)
45
De verzekering voor de leerlingen zal uitgebreid moeten worden tot alle activiteiten die in samenwerking tussen de school en derden georganiseerd worden.
Van iedere instructeur in de naschoolse periode moet geëist moeten worden dat hij/zij bevoegd is, een beroeps- en aansprakelijkheidsverzekering heeft afgesloten en over een verklaring van goed gedrag beschikt.
De gymzaal van de school moet na de naschoolse-projecten beschikbaar zijn voor structurele verhuur
Wat betekent dat voor de school? (Stellingen!)
voorlichtingsfilm
JUMP-in
Hartelijk dank voor uw aandacht!
www.jumpin.nl
Vragen?