Post on 11-Jan-2017
Ondernemingsplan 2016
www.lne.be
////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
ONDERNEMINGSPLAN 2016
Departement Leefmilieu, Natuur en Energie
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
22.02.2016 Ondernemingsplan 2016 pagina 3 van 85
INHOUD
INLEIDING .................................................................................................................................................................................................... 5
1 TAAKSTELLING, MISSIE EN VISIE VAN HET DEPARTEMENT LNE............................................................... 7 2 UITVOERING VAN DE BELEIDSDOELSTELLINGEN IN DE REGEERPERIODE 2014-2019 ................. 9
a. Meerjarenperspectief Beleidsveld Omgeving 9
b. Meerjarenperspectief Beleidsveld Energie 21
c. Meerjarenperspectief Beleidsveld Dierenwelzijn 23
d. Meerjarenperspectief Beleidsveld Onroerend Erfgoed 23
3 UITVOERING VAN DE BELEIDSDOELSTELLINGEN IN 2016 ........................................................................ 25
e. Jaardoelstellingen Beleidsveld Omgeving 25
f. Jaardoelstellingen Beleidsveld Energie 55
g. Jaardoelstellingen Beleidsveld Dierenwelzijn 57
h. Jaardoelstellingen Beleidsveld Onroerend Erfgoed 59
4 REGULIER BELEID ............................................................................................................................................................ 61 5 UITVOERING VAN DE BEHEERSDOELSTELLINGEN IN DE REGEERPERIODE 2014-2019 ............. 73
i. Meerjarenperspectief Organisatiebeheer 73
6 UITVOERING VAN DE BEHEERSDOELSTELLINGEN IN 2016 ....................................................................... 75
j. Beheersdoelstellingen 75
k. Doelstellingen opgelegd door regeringsafspraken 80
l. Doelstellingen m.b.t. welzijn 82
m. Doelstellingen m.b.t. diversiteit en gelijke kansen 82
7 INTERNE WERKING ......................................................................................................................................................... 83
BIJLAGE: OVERZICHT DOELSTELLINGEN, VTE, BUDGET, INDICATOREN EN STREEFWAARDEN ............... 85
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
22.02.2016 Ondernemingsplan 2016 pagina 5 van 85
INLEIDING
Dit jaarlijks ondernemingsplan (JOP) van het Departement Leefmilieu, Natuur en Energie (LNE) geeft de doelstellingen weer voor het jaar 2016, wat betreft de invulling van het beleidskader voor de verschillende beleidsvelden, uitgetekend door de beleidsnota’s omgeving, energie, dierenwelzijn en onroerend erfgoed, en wat betreft het reguliere beleid, de beheersdoelstellingen gericht op een efficiënte organisatie voor een slagkrachtig beleid en de reguliere ondersteunende taken. In dit tweede ondernemingsplan van de regeerperiode 2014-2019 geven we ook onze geactualiseerde ambities mee voor de komende jaren en beschrijven we op welke manier het Departement LNE in de periode 2014-2019 wil bijdragen aan een kwaliteitsvol leefmilieu.
Als plannings- en managementinstrument geeft dit ondernemingsplan richting aan het omgevings-, energie-, dierenwelzijns- en onroerend erfgoedbeleid. Ook geeft het sturing aan het Departement LNE als geheel en aan de verschillende afdelingen die zorgen voor de concrete uitvoering van de vooropgestelde doelstellingen. Het is bijgevolg geen statisch gegeven, maar een dynamisch geheel, dat door opvolging en rapportering bijgestuurd kan worden om nog beter in te spelen op de beleidsvragen en –beslissingen doorheen het jaar.
Het ondernemingsplan vertrekt van de taakstelling, missie en visie van het Departement LNE. Daarna wordt het geactualiseerd meerjarenperspectief beschreven voor de verschillende beleidsvelden. Dit meerjarenperspectief vertrekt van de strategische beleidslijnen zoals uitgetekend door de beleidsnota’s. Vervolgens worden voor de verschillende beleidsvelden de te verwachten resultaten in 2016 beschreven door middel van jaardoelstellingen, die telkens geconcretiseerd worden in een aantal acties voor het komende jaar. Ook hier wordt de structuur van de beleidsnota’s overgenomen, zodat duidelijk is welke jaardoelstellingen bijdragen aan welke beleidsdoelstellingen. Een tweede deel beschrijft een aantal reguliere taken die continu lopen binnen het Departement LNE. Om optimaal uitvoering te kunnen geven aan de doelstellingen en reguliere taken, bouwt het Departement LNE ook deze regeerperiode verder aan een efficiënte en slagkrachtige organisatie. In een laatste deel worden de beheersdoelstellingen beschreven, zowel vanuit een meerjarenperspectief als in concrete doelstellingen voor het komende jaar. Daarbinnen geven we ook aan hoe we invulling geven aan de doelstellingen opgelegd door regeringsafspraken en de doelstellingen m.b.t. welzijn, diversiteit en gelijke kansen. Ten slotte beschrijven we de reguliere ondersteunende taken van het departement. Als bijlage wordt een overzicht gegeven van de VTE-inzet en het voorziene budget om de doelstellingen in 2016 te realiseren. Waar mogelijk worden ook indicatoren met streefwaarden bepaald.
Jean-Pierre HEIRMAN Secretaris-generaal
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
22.02.2016 Ondernemingsplan 2016 pagina 7 van 85
1 TAAKSTELLING, MISSIE EN VISIE VAN HET
DEPARTEMENT LNE
Het Departement LNE is de centrale leefmilieu-, natuur-, energie- en dierenwelzijnsadministratie van de Vlaamse overheid en heeft ook verantwoordelijkheden binnen de beleidsvelden ruimtelijke ordening en onroerend erfgoed. De taken van het Departement LNE zijn vervat in art. 4 van het Kaderdecreet van 18 juli 2003 en art. 30 van het Organisatiebesluit van 3 juni 2005. De opdracht van het Departement LNE is weergegeven in onze Missie:
De doelstelling van het Departement LNE is het realiseren van een kwaliteitsvol leefmilieu, waarin op een duurzame wijze gebruik wordt gemaakt van diverse voorraden. Daartoe ontwikkelen wij een geïntegreerd leefmilieu-, natuur-, energie- en dierenwelzijnsbeleid. Daarnaast wil het Departement LNE via verschillende handhavingsinstrumenten bijdragen tot het vrijwaren van de open(bare) ruimte en de ruimtelijke ordening, en tot het beschermen en vrijwaren van het onroerend erfgoed. Wij richten ons daarbij op beleidsvoorbereiding en -implementatie, draagvlakverbreding, handhaving van de regelgeving en beleidsevaluatie. We doen dit ook door een coördinerende rol op te nemen ten overstaan van interne en externe partners, zowel op lokaal, nationaal als naar het internationale niveau.
Deze Missie wordt aangevuld met onze Visie, die verwoordt op welke wijze het Departement LNE zijn opdracht wil realiseren:
Krachten bundelen voor een kwaliteitsvol leefmilieu: het departement, uw regisseur voor het geïntegreerd milieu-, natuur-, energie- en dierenwelzijnsbeleid
Krachten bundelen: Is nodig voor het bewaken van een globale en geïntegreerde aanpak over de verschillende
aspecten heen Vereist een coördinerende rol tot samenwerking met vele interne/externe partners en inzet van
eigen expertise Met respect voor de 4 waardegebonden competenties van de Vlaamse overheid: samenwerken,
voortdurend verbeteren, klantgerichtheid, betrouwbaarheid
Kwaliteitsvol leefmilieu: Op basis van een coherente langetermijnvisie met een ecologische reflex, en in functie van de
maatschappelijke noden van zowel de huidige als de toekomstige generaties, de doelstellingen van het beleid verwezenlijken
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
22.02.2016 Ondernemingsplan 2016 pagina 9 van 85
2 UITVOERING VAN DE BELEIDSDOELSTELLINGEN IN DE
REGEERPERIODE 2014-2019
Het ondernemingsplan 2016 begint met een geactualiseerde vooruitblik, waarin we onze ambities voor de regeerperiode 2014-2019, en de resultaten die we willen gerealiseerd hebben op het einde van de regeerperiode, beschrijven. Hierbij vertrekken we van de strategische doelstellingen/beleidslijnen zoals bepaald in de beleidsnota’s omgeving, energie, dierenwelzijn en onroerend erfgoed.
A. MEERJARENPERSPECTIEF BELEIDSVELD OMGEVING
SD1. Vergroening van de economie
Deze regeerperiode stimuleren we de economische actoren om verder in te zetten op een vergroening van de economie, dit zowel door de focus op systeemveranderingen als door optimalisaties van het bestaande systeem. We doen dit in overleg met de verschillende actoren, vanuit een ketenperspectief en een integrale benadering van de milieuthema’s.
We maken werk van het wegwerken van drempels voor eco-innovatie en voor het ontplooien van eco-industrieën en volgen de evolutie van onze economie in de goede richting op.
We versterken de voorbeeldrol van bedrijven bij het aanduiden van ‘well performing installations’ volgens de door Europa opgelegde Best Available Techniques (BAT) Reference documents (BREF)-cyclus. Bijkomend zetten we initiatieven op om de milieu-impact van consumentengedrag te verlagen. We spelen daarbij in op zowel het bewuste als het onbewuste gedrag van de consument en zetten in op doelgroepspecifieke consumenteninformatie, sensibilisatie en educatie. Een nauwe samenwerking en overleg met andere beleidsdomeinen binnen de Vlaamse overheid en partijen daarbuiten is hierbij van belang.
Deze regeerperiode werken we verder aan methoden om externe milieukosten beter te internaliseren in de prijzen van producten en diensten. Zo krijgen milieuvriendelijke alternatieven betere kansen. Het gaat om het uitwerken van opties om de fiscaliteit te vergroenen en om milieuschadelijke subsidies te verminderen.
We stimuleren en begeleiden de actoren van het onderwijs voor het ontwikkelen en implementeren van een duurzaam basis en middelbaar onderwijs en we verankeren duurzaamheidskwesties in de curricula. We versnellen de ontwikkeling van een duurzaam hoger onderwijs door docenten, onderzoekers en studenten te verbinden, te inspireren en te ondersteunen. Door hen o.m. te laten experimenteren met complexe duurzaamheidsvraagstukken stimuleren we de ontwikkeling van relevante kennis en ervaring om zich een duurzaamheidsreflex eigen te maken. We creëren een gunstig en ondernemend klimaat zodat het actievermogen van docenten, onderzoekers en studenten groeit.
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
pagina 10 van 85 Ondernemingsplan 2016 22.02.2016
Daarnaast zetten we in op de verdere ontwikkeling en ondersteuning van natuur- en milieueducatie (NME) en educatie voor duurzame ontwikkeling (EDO) in Vlaanderen. Inspelend op de noden en opportuniteiten werken we met diverse actoren innoverende proefprojecten uit met betrekking tot nieuwe methodieken, doelgroepen en inhouden (bv. groene economie, bodem, klimaat, …). We ontwikkelen en coördineren vormingen naar zeer diverse doelgroepen over de manier waarop educatie rond milieu, natuur, energie en duurzame ontwikkeling aangepakt kan worden. De opgebouwde kennis wisselen we vervolgens uit met het NME- en EDO-werkveld.
Deze regeerperiode zorgen we ervoor dat milieuzorg structureel verankerd wordt binnen de entiteiten van de Vlaamse overheid. We willen daartoe de basisprincipes van milieuzorg en milieuzorgindicatoren een plaats geven binnen de bestaande instrumenten voor auditeren en rapporteren. Daarnaast ondersteunen we de entiteiten van de Vlaamse overheid ook bij hun concrete inspanningen om hun milieu-impact terug te dringen en monitoren we de inspanningen en resultaten.
We voeren een hervorming van het subsidiestelsel voor milieu- en natuurverenigingen door, in overleg met de sector. Centraal in deze hervorming staan eenvoud, eenvormigheid en transparantie in de procedure voor erkenning en subsidiëring. We beogen het verminderen van de administratieve lasten voor verenigingen en de interne beheerskosten voor de overheid. Een helder kader en duidelijke, resultaatgerichte en haalbare indicatoren moeten de effectiviteit van de subsidieregeling meer zichtbaar maken voor alle betrokkenen. Wat projectsubsidiëring betreft, werken we een nieuwe regeling met meer gerichte, thematische projectoproepen uit waarmee organisaties worden gestimuleerd om mee voor de nodige versnelling te zorgen aangaande belangrijke thema’s van het Vlaamse natuur- en milieubeleid.
SD2. Omgevingsbeleid georiënteerd op Europese beleidskaders
Het Departement LNE neemt deze regeerperiode het voortouw in de ontwikkeling van een gedragen langetermijnvisie die enerzijds voortbouwt op internationale en Europese langetermijnkaders, maar anderzijds ook rekening houdt met de specifieke Vlaamse context. Hiertoe wordt de capaciteit inzake toekomstverkenningen verder uitgebouwd en wordt afstemming gezocht met processen die binnen en buiten het beleidsdomein lopen.
Gezien het internationale niveau richtinggevend is voor de ambitie van het Vlaams beleid, is een doelgerichte deelname aan het internationale beleid een doorlopende doelstelling. Een geharmoniseerd Europees beleidsinstrumentarium is nodig voor een gelijk speelveld en voor efficiënte realisatie van de Vlaamse beleidsdoelstellingen. Tijdens deze regeerperiode legt het departement de focus op prioritaire Europese en internationale dossiers binnen het kader van het programma van de Europese Commissie 2014-2019 en de uitwerking van de Sustainable Development Goals (SDGs) binnen de schoot van de Verenigde Naties. Vanuit het Europese kader streven we naar betere implementatie van bestaande regelgeving en synergiën met andere beleidsdomeinen. Als departement zorgen we voor een doeltreffende, doelmatige en evenwichtige uitvoering en handhaving van Europese regels en internationale engagementen door de gemaakte bovengewestelijke afspraken op te volgen (ratificatie, financiële bijdrage, omzetting, uitvoering, rapportering, bilaterale samenwerkingsprojecten, …) en de
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
22.02.2016 Ondernemingsplan 2016 pagina 11 van 85
internationale geschillen op te volgen. We zetten diverse Europese financieringsbronnen optimaal in om onze beleidsdoelstellingen te realiseren en zetten actief in op de internationale promotie van thema’s waar Vlaanderen een uitzonderlijk belang bij heeft.
SD3. Eenvoudige en doeltreffende instrumenten
Deze regeerperiode willen we komen tot een meer gebruiksvriendelijke en efficiënte vergunningverlening voor investeringsprojecten. Hiertoe operationaliseren we de omgevingsvergunning. In de tweede helft van de regeerperiode evalueren we de start van het Omgevingsvergunningsdecreet en doen we voorstellen tot bijsturing ervan.
Via de operationalisering van de omgevingsvergunning zorgen we voor een verbetering en versnelling van de processen inzake project-milieueffectrapportage (project m.e.r.) en omgevingsveiligheidsrapportage, door deze te integreren in de procedure van de omgevingsvergunning. Er wordt deze regeerperiode verder ingezet op de operationalisering van het decreet Complexe Projecten. Op basis van pilootprojecten zal het regelgevend kader en de nieuwe procesaanpak (beleidsdomeinoverschrijdend) geëvalueerd en zullen leerpunten gedetecteerd worden. Het is van belang aan te tonen dat de procedure effectief tot versnelling kan leiden, dat betere processen gevoerd worden en dat de nieuwe instrumenten van voorkeurs- en projectbesluit de verwachtingen inzake geïntegreerd beleid waarmaken.
We geven verder uitvoering aan de conceptnota voor de opmaak en operationalisering van een nieuw wetgevend kader voor de integratie van de plan-milieueffectrapportage (plan-m.e.r.) en andere effectbeoordelingen in de ruimtelijke uitvoeringsplanning (RUP). Het Departement LNE maakt deel uit van het ambtelijk kernteam die door de Vlaamse Regering werd aangeduid om uitvoering te geven aan de conceptnota. Aanleiding voor deze conceptnota was de opheffing van het integratiespoorbesluit, als gevolg van de arresten van het Grondwettelijk Hof en zodoende te starten met een nieuwe oplossing voor een wettelijke en methodologische integratie van de plan-milieueffectrapportageverplichtingen en andere beoordelingsverplichtingen in de ruimtelijke uitvoeringsplannen.
Het bestaande instrumentarium in de beleidsvelden Ruimtelijke Ordening, Leefmilieu en Natuur wordt gemoderniseerd met het oog op een versterkte realisatiegerichtheid en juridische robuustheid. Er wordt gestreefd naar eenvoudige procedures.
In deze regeerperiode wordt het Vlaams handhavingsbeleid verder uitgebouwd en verfijnd om de impact ervan te vergroten en om finaal ook via handhaving de kwaliteit van de leefomgeving te verbeteren. Daarnaast wordt ook ingezet op de operationalisering van een handhavingsbeleid van de omgevingsvergunning.
Gerichte en rechtvaardige handhaving vormt het sluitstuk van een geloofwaardig beleid. Oplossingsgerichtheid en klantvriendelijkheid staan hierin centraal. Consequente handhaving heeft baat bij een zo vroeg mogelijk optreden om curatief optreden te kunnen vermijden. Handhaving betekent in de eerste plaats aanwezigheid op het terrein en kan zo een belangrijke bottom-up signaalfunctie
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
pagina 12 van 85 Ondernemingsplan 2016 22.02.2016
vervullen naar de beleidsmakers. Daarnaast is een evenwichtig en rechtvaardig (bestuurlijk) sanctioneringssysteem onontbeerlijk om handhaving als sluitstuk van het beleid kracht bij te zetten. Voor schendingen inzake ruimtelijke ordening wordt, naar analogie met milieu, een efficiënt en billijk bestuurlijk beboetingsbeleid voorbereid en geïmplementeerd.
Regelgeving, procedures en voorschriften moeten zo eenvoudig en transparant mogelijk worden gemaakt zodat burger, bedrijf en actoren duidelijk weten wat kan en wat niet kan. Hiervoor zal de wisselwerking tussen de handhavers en de beleidsmakers worden geoptimaliseerd. Bestaande en nieuwe regels zullen worden getoetst op hun eenvoud, transparantie en handhaafbaarheid. Niet-handhaafbare regelgeving zal worden aangepast. Waar nodig zal ook de regelgeving inzake handhaving zelf worden geoptimaliseerd.
Ook zal de samenwerking, afstemming en informatie/data-uitwisseling tussen de verschillende handhavingsactoren worden gestimuleerd en dit zowel beleidsdomein- als bestuursniveauoverschrijdend. De actieve participatie aan de Vlaamse Hoge Handhavingsraad voor Ruimte en Milieu (VHRM) wordt voortgezet.
Complementariteit met de gemeentelijke bevoegdheden op vlak van inspectie en ondersteuning inzake handhaving – als kennisorganisatie – van de lokale besturen staat eveneens centraal.
We zullen een strategisch meerjarenhandhavingsprogramma opmaken en uitvoeren. We stemmen daarbij af met de rollende meerjarenprogramma’s voor evaluaties van omgevingsvergunningen en met de programma’s voor periodieke evaluaties in het kader van de Richtlijn Industriële Emissies (RIE). Naar aanleiding van de 6de staatshervorming werd het juridisch kader gecreëerd om het Vlaams Gewest meer inspraak te geven in het vervolgingsbeleid van het openbaar ministerie en het strafrechtelijk beleid inzake milieu en ruimtelijke ordening. Via de implementatie van het Samenwerkingsakkoord zal er vanuit het departement worden ingezet op een reële inbreng in het vervolgingsbeleid ten aanzien van milieumisdrijven, o.a. via deelname aan de expertisenetwerken van het Parket-Generaal, via deelname aan de werkgroep Coördinatie Vlaams vervolgingsbeleid en via inbreng in de ontwerp-Kadernota Integrale Veiligheid.
Deze regeerperiode zetten we verder in op het uitklaren van verschillende knelpunten in de milieuvergunningenreglementering. We willen dat absoluut bewerkstelligen voor de volgende thema’s:
- de omzetting van de Europese Best Beschikbare Technieken (BBT)-conclusies in het Vlaams
Reglement betreffende de Milieuvergunning (VLAREM) III, en dit zo snel mogelijk;
- doorvoeropslagplaatsen van internationale maritieme gevaarlijke goederen in de zeehavens;
- de exploitatie van verplaatsbare inrichtingen.
We zetten in dit kader verder in op een wetenschappelijke onderbouwing van het milieubeleid. Eén van de instrumenten die we daarvoor ter beschikking hebben, is het Toegepast Wetenschappelijk Onderzoek Leefmilieu (TWOL). Dit onderzoek laat ons toe de intern aanwezige kennis te koppelen aan externe expertise met als doel een goed onderbouwde, transparante, eenduidige en breed gedragen
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
22.02.2016 Ondernemingsplan 2016 pagina 13 van 85
milieuwetgeving. Deze TWOL-studies kunnen ook als basis dienen om de milieuhygiëneregelgeving verder te optimaliseren.
In de huidige economische context is het gebruik en transport van gevaarlijke stoffen een gemeengoed. Samen met de bevoegde minister voor mobiliteit, en de andere betrokken actoren wordt een evaluatie gemaakt met betrekking tot de regelgeving voor vervoer van gevaarlijke stoffen, met aandacht voor het kennen en beheersen van de risico’s en wordt gestreefd naar een mogelijke integratie van transport, ruimtelijke ordening en externe veiligheid.
Erkenningen vormen een belangrijk instrument in het leefmilieubeleid en garanderen een goede dienstverlening van enkele tienduizenden personen en bedrijven. In deze regeerperiode wordt de regelgeving erkenningen leefmilieu verder administratief vereenvoudigd door de integratie in het Vlaams reglement erkenningen leefmilieu (VLAREL) van de vijf bestaande besluiten van de Vlaamse Regering voor de certificering van bedrijven en personeel betreffende gefluoreerde broeikasgassen en ozonlaagafbrekende stoffen. Tevens zal de nieuwe verordening betreffende gefluoreerde broeikasgassen geïmplementeerd worden in het VLAREL, aangezien deze aanpassingen van de certificeringsverplichtingen vergt.
Op het vlak van handhaving erkenningen en bedrijfsinterne milieuzorg wordt in deze regeerperiode een risicogebaseerd handhavingsbeleid opgezet en uitgebouwd. In de loop van 2016 zullen alle erkenningen van onbepaalde duur zijn, waarna een systeem van periodieke controles zal starten, naast reactieve controles.
Wat betreft de digitalisering van procedures en informatiestromen worden deze regeerperiode de nodige stappen gezet om de klantvriendelijkheid van de Vlaamse overheid te verhogen, o.a. door vanaf 2017 een geïntegreerd e-loket te ontwikkelen. Ten slotte realiseren we deze regeerperiode een volledige integratie van de regelgeving m.b.t. bos en natuur.
SD5. Geïntegreerde gebiedsontwikkeling voor een kwaliteitsvolle leefomgeving met een evenwichtige mix van functies
Deze regeerperiode zetten we in op het instrument landinrichting in randstedelijke gebieden, zoals de Brugse Veldzone, Stadsbos Gent, het arrondissement Halle-Vilvoorde, Schelde-Rupel ten zuiden van Antwerpen en De Wijers in aansluiting op Hasselt en Genk. We werken een gericht programma ruilverkaveling uit voor de inrichting van landbouwgebieden, om de Europese doelen van het mestbeleid en de Europese natuurdoelen te realiseren en om een verdere economische ontwikkeling van de sector te garanderen.
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
pagina 14 van 85 Ondernemingsplan 2016 22.02.2016
SD6. De milieukwaliteit van de leefomgeving verhogen
Water Ter verbetering van de grondwaterkwantiteit en -kwaliteit wordt er in deze regeerperiode doorlopend ingezet op de controle van grondwaterwinningen, met een focus op illegale grondwaterwinningen en op grondwaterwinningen in beschermingszones.
Bodem en Ondergrond We zullen tijdens deze regeerperiode bijdragen aan een betere handhaving van de grondverzetregeling, met een focus op enerzijds de opslag van verontreinigde bodem en anderzijds op de controle van de grondreinigingscentra.
Daarnaast zetten we verdere stappen in de richting van een landdegradatieneutraal Vlaanderen. We steunen Europese initiatieven die kunnen leiden tot een doelgerichte, proportionele en risicogebaseerde bescherming van de bodem. We investeren in verdere kennisopbouw rond bodembescherming. We nemen maatregelen voor de doelgroep landbouw door gebruik te maken van de kanalen die het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) biedt (inclusief de randvoorwaarden). We besteden de nodige aandacht aan bodembescherming in de Code Goede Landbouwpraktijk. We bouwen verder aan een beleid om het organischestofgehalte van bodems op peil te brengen. We zorgen voor een daadkrachtige aanpak van de erosieproblematiek. We evalueren de erosiebestrijdende maatregelen via financiële stimuli voor lokale overheden en investeren door middel van inrichtingsinstrumenten. We ontwikkelen een beleid om bodemverdichting te voorkomen of te verminderen via sensibiliserende en ondersteunende maatregelen.
Bijkomend voorzien we in een duurzame bevoorrading van minerale grondstoffen door het aandeel van Vlaamse primaire oppervlaktedelfstoffen en Vlaamse alternatieven te vergroten. We streven naar maximale zelfvoorziening, voor zover ecologisch en economisch haalbaar, en geven prioriteit aan het inzetten van alternatieve materialen. We zorgen voor een kwalitatieve nabestemming en (de controle op) de realisatie ervan. Voor de diepe ondergrond zal de basis gelegd worden voor een ondergrondse structuurvisie die negatieve interferenties tussen verschillende toepassingsmogelijkheden moet vermijden. We creëren een juridisch en milieuveilig kader voor diepe geothermie. Zowel voor de doelstellingen inzake de oppervlaktedelfstoffen als voor die van de diepe ondergrond is een sterke kennis van de Vlaamse ondergrond noodzakelijk.
Lucht Het Vlaamse emissiereductiebeleid geeft uitvoering aan een aantal internationale doelstellingen inzake luchtkwaliteit en emissiereducties. In Vlaanderen zijn verdere reducties van Stikstofoxiden (NOx), Ammoniak (NH3), Zwaveloxiden (SOx) en Vluchtige Organische Stoffen (VOS) noodzakelijk om de Vlaamse knelpunten in dit kader weg te werken (NOx, stikstofdepositie en ozon).
Door middel van een grensoverschrijdende aanpak van deze problemen zullen nieuwe emissiedoelstellingen worden vastgesteld in een nieuwe National Emission Ceiling (NEC) richtlijn. In het
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
22.02.2016 Ondernemingsplan 2016 pagina 15 van 85
kader van de Vlaamse Programmatische Aanpak van stikstof (PAS) zullen op korte termijn reductiemaatregelen voor NOx uitgewerkt moeten worden.
We werken reductieprogramma’s uit op maat van elke sector die gericht zijn op de invoering van kosteneffectieve maatregelen, innovatie, de evolutie en de inzet van de BBT, een verlaging van het energiegebruik, dit alles ondersteund door een mix van instrumenten, zoals regelgeving, handhaving, sensibilisering, communicatie en vrijwillige overeenkomsten.
We zullen extra toezien op de naleving van de emissiegrenswaarden en op een verdere vermindering van de NOx, NH3, SOx, VOS-uitstoot en zo nodig voorstellen doen om de vergunningsvoorwaarden aan te scherpen zodat de milieukwaliteitsnormen bestendig worden nageleefd.
Een belangrijk aandachtpunt is de bevordering van de technologische vernieuwing en vergroening van het bestaande installatiepark voor verbranding van biomassa om zo de luchtemissies ten gevolge van het toenemende gebruik van hout als brandstof voor de verwarming van woningen te verminderen.
Overschrijdingen van de huidige luchtkwaliteitsnormen doen zich voor in bepaalde industriezones, langs belangrijke wegen en in stedelijke gebieden. Tegen het einde van deze legislatuur vermindert de blootstelling van de bevolking aan luchtverontreiniging en zijn de resterende knelpunten weggewerkt. Daartoe wordt het Vlaams luchtkwaliteitsplan uitgevoerd en bijgestuurd waar nodig op basis van een evaluatie van de effecten van het plan.
De gebieden met verhoogde depositie en blootstelling van dioxines en Polychloorbifenyl (PCB’s), de regio’s met verhoogde concentratie en blootstelling aan zware metalen en de lokale knelpunten inzake industriële luchtverontreinigende bronnen worden gesaneerd in samenspraak met de betrokken actoren.
De gemeenten krijgen het vertrouwen om lokale knelpunten te saneren met maatregelen die passen binnen hun eigen lokale context. Ze worden hierbij actief ondersteund met informatie en instrumenten die inspelen op hun specifieke noden. De invoering van lage-emissiezones (LEZ) wordt gefaciliteerd via een nieuw wettelijk kader over de voorwaarden, de handhaving en de ontheffingen.
De hotspots in agglomeraties worden aangepakt. In overleg met lokale actoren wordt hierbij uitvoering gegeven aan het luchtkwaliteitsplan voor de Antwerpse agglomeratie en wordt een plan opgesteld voor de stad Gent en de Gentse Kanaalzone. Bij het herdenken van het huidige planningsinstrumentarium wordt nagegaan hoe ook flankerende (niet-)ruimtelijke acties m.b.t. lokale luchtkwaliteit kunnen worden opgenomen.
We zullen in de hotspotzones fijn stof extra toezien op de naleving van de emissiegrenswaarden en een verdere vermindering van de diffuse fijn stof uitstoot, zonodig door het voorstellen van aanvullende stofbeperkingsmaatregelen, zodat de milieukwaliteitsnormen in de hotspotzones bestendig worden nageleefd.
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
pagina 16 van 85 Ondernemingsplan 2016 22.02.2016
We zullen ook extra toezien op de diffuse emissies van dioxinen, PCB’s en zware metalen in de buurt van bepaalde bedrijven.
Hinder Met het oog op de verbetering van de lokale leefkwaliteit wordt een werking opgezet om de wensbeelden, ontwikkeld in het Milieubeleidsplan (MINA), mee te helpen realiseren. Het gaat hier onder meer over de integratie van milieu- en gezondheidsaspecten in het stedenbeleid, de bevordering van groen en rust in de stad, het laten samenkomen van groen- en mobiliteitsbeleving en het versterken van ecologische connecties in woon- en werkgebieden. De acties richten zich in eerste instantie op de lokale overheden, met als doel deze te ondersteunen in de verbetering van de leefkwaliteit van wijken en buurten op hun grondgebied. We ondersteunen hen actief met informatie en instrumenten die inspelen op hun specifieke noden. Ook particulieren en bedrijven worden gestimuleerd om tuinen en bedrijventerreinen meer in te richten volgens de ecologische en sociale noden van de omgeving.
We werken samen met andere beleidsdomeinen aan een verhoging van de geluidskwaliteit. Dit doen we door (initiatiefnemers) aan te zetten tot het nemen van geluidsmilderende maatregelen, of ze op te leggen, zodat het geluidsniveau op een aanvaardbaar peil wordt gebracht. Een zelfde visie hanteren we voor geurhinder en de overlast van lichtvervuiling. Het beleid hierrond vindt invulling op basis van visienota’s. Voor geurhinder betekent dit bijvoorbeeld de opmaak van codes van goede geurpraktijk voor diverse hinderlijke activiteiten. Voor belangrijke luchthavens (Brussels Airport), wegen, spoorwegen en grote steden wordt gepast uitvoering gegeven aan de Europese richtlijn omgevingslawaai. We werken mee aan een samenwerkingsakkoord met de Federale Staat en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest om maatregelen in het kader van een gewestelijk actieplan voor de luchthaven Brussels Airport met de nodige rechtszekerheid te kunnen uitvoeren.
De regelgeving over de geluidsnormen voor muziekactiviteiten en de uitvoering ervan worden verder geoptimaliseerd.
We werken mee aan de realisatie van een structurele integratie van het planningsinstrumentarium met het milieuhinderbeleid. In dit verband wordt in het bijzonder werk gemaakt van de integratie van de geluidsaspecten in het ruimtelijk ordeningsbeleid. Hiertoe wordt voorzien in een regelgevend kader. Voor nieuwe woonfuncties betekent dit dat specifieke voorschriften zullen gelden op locaties met een hoge geluidbelasting en dat bestaande geluidgevoelige functies zullen gesaneerd worden.
Speciale aandacht gaat ook naar de geluid- en trillinghinder van bouw- en sloopactiviteiten en naar de geur- en rookhinder van houtkachels. We brengen in kaart welke beleidskeuzes hierrond kunnen gemaakt worden. We blijven inzetten op stilte en stiltegebieden met het oog op het verhogen van de lokale leefkwaliteit.
Er zal ook een normenkader voor laagfrequent geluid worden uitgewerkt en voorgesteld.
Ten behoeve van een duurzame stedelijke logistiek werken we samen met andere beleidsdomeinen aan een werkbaar kader voor stillere voertuigen en geluidsarm laad- en losmaterieel. Op het einde van
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
22.02.2016 Ondernemingsplan 2016 pagina 17 van 85
deze regeerperiode wordt het gevoerde beleid geëvalueerd. Dit zal o.m. gebeuren aan de hand van een nieuw Schriftelijk Leefomgevingsonderzoek (SLO), beschikbare meet- en modelleringsresultaten, info over milieuklachten.
Flankerend aan deze beleidsmaatregelen zullen we gedurende de gehele regeerperiode extra aandacht besteden aan een doeltreffende behandeling van klachten met betrekking tot de geluids-, geur- en lichthinderproblematiek.
Deze regeerperiode voeren we een proactief milieubeleid om gezondheidswinst op bevolkingsniveau te realiseren, en zo mensen langer gezond en productief te laten leven en hun levenskwaliteit te verhogen. Dit doen we door in te zetten op de vertaling van milieu- en gezondheidsonderzoek o.a. het Vlaams Humaan Biomonitoringsprogramma (VHBP) in geïntegreerde, participatieve actieplannen met maximale complementariteit aan de bestaande milieu- en gezondheidsmeetnetten. Daarnaast zetten we in op een gezond binnenmilieu, ook bij nieuwe maatschappelijke bouwevoluties. Concrete richtlijnen voor de combinatie van gezondheid met o.a. maximale energie-efficiëntie, hergebruik van materialen en verwevenheid van functies worden opgesteld en gecommuniceerd.
Milieu en gezondheid is een heel divers en maatschappelijk gevoelig thema. Vinger aan de pols houden en het Vlaamse beleid verder ontwikkelen is hierbij essentieel (o.a. rond niet-ioniserende straling (NIS) en nanomaterialen). Ook gezond tuinieren is een actueel aandachtspunt om milieu- en gezondheidswinst te realiseren. Een rode draad door het milieu- en gezondheidsbeleid is aandacht voor kwetsbare groepen. Specifiek voor deze regeerperiode zetten we maximaal in op milieu- en gezondheidswinst bij personen met een lage socio-economische status. In het kader van de handhaving zal er een klantvriendelijker klachtenbeheersysteem worden uitgewerkt tussen alle betrokken stakeholders.
Ten slotte vervult het Departement LNE zijn coördinerende rol ten aanzien van de risicobeheersing inzake milieugevaarlijke stoffen, waaronder hormoonverstorende stoffen en pesticiden.
Natuur Op 23 april 2014 gaf de Vlaamse Regering haar goedkeuring aan 36 besluiten tot aanwijzing van de speciale beschermingszones in het kader van de Habitatrichtlijn en tot het vaststellen van de bijhorende instandhoudingsdoelstellingen (IHD) en prioriteiten in het kader van de Vogel- en Habitatrichtlijn (S-IHD-besluiten). De Vlaamse Regering besliste o.m. om de programmatische aanpak van de stikstofdepositie (PAS) in te voeren. Deze afspraken werden op 30 januari 2105 opnieuw bevestigd door de Vlaamse regering. Deze programmatische aanpak moet tot een structurele oplossing voor de impact van stikstofdeposities in de Natura 2000-gebieden leiden, door een afbouw van de stikstofuitstoot via generieke maatregelen, gebiedsgerichte maatregelen (vergunningen) en herstelmaatregelen.
In 2015 wordt een voorlopige PAS voorbereid, waarin een taakstelling per sector en reductiedoelen per gebied worden aangegeven. Op basis van overleg, onderzoek en consultatie moet het beleid verder vorm gegeven worden en in 2019 resulteren in een definitieve PAS (DPAS), waarin een sluitend pakket brongerichte maatregelen (generiek en gebiedsspecifiek) geldt en het herstelbeleid operationeel is. In de DPAS zal ook ontwikkelruimte ter beschikking worden gesteld voor het vergunnen van nieuwe
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
pagina 18 van 85 Ondernemingsplan 2016 22.02.2016
activiteiten. De DPAS kan pas ingaan als het omgevingsvergunningsdecreet in werking is getreden en de NEC-richtlijn is geïmplementeerd.
Via diverse gerichte preventieve controlecampagnes zal gedurende de hele regeerperiode worden toegezien op de naleving van de wettelijke bepalingen m.b.t. verzurende en vermestende emissies van de landbouwsector.
In het kader van deze programmatische aanpak wordt een herstructureringsprogramma voor bedrijven met een hoge stikstofuitstoot op Natura 2000 gebieden uitgewerkt en een herstelprogramma om natuurgebieden meer bestand te maken tegen stikstofdepositie.
SD7. Vlaanderen op weg zetten naar een kringloopeconomie
Binnen het strategisch programma ketentoezicht zullen we gedurende de gehele regeerperiode de inspanningen verhogen om illegale afvalactiviteiten aan banden te leggen, en meer in het bijzonder de illegale in-, uit- en doorvoer van afvalstoffen. De focus zal hierbij bepaald worden door de risicoanalyse en het controleplan Europese Verordening Overbrenging Afvalstoffen (EVOA) die overeenkomstig de in 2014 gewijzigde EVOA tegen 1 januari 2017 moeten uitgewerkt worden.
We zullen vanaf 2015 inzetten op concrete acties die als doel hebben een duurzame en geïntegreerde verwerking van biomassa(rest)stromen beter te kunnen garanderen. Met onze handhavingscampagnes willen we tegen het einde van deze regeerperiode tot een sanering komen van de sector van de biomassa- en houtafvalverbrandingsinstallaties en de biogasinstallaties.
SD8. Naar een klimaatvriendelijke samenleving
Om de Vlaamse broeikasgasreductiedoelstellingen te halen heeft het Departement LNE als doelstelling deze regeerperiode alle interne maatregelen te nemen die technisch en economisch uitvoerbaar en maatschappelijk aanvaardbaar zijn. Het Vlaams Mitigatieplan 2013-2020 (VMP) is hiervoor het kader en beschrijft welke maatregelen in de verschillende domeinen voorzien worden. Omdat deze niet zullen volstaan zal het departement conform het VMP ook mogelijke bijkomende maatregelen oplijsten en voorbereiden en aan de Vlaamse Regering voorstellen om de doelstellingen te kunnen bereiken.
De uitvoering van het Vlaams Adaptatieplan zal worden gemonitord, de horizontale en verticale samenwerking wordt versterkt en het netwerk Climate change and changes in spatial structures in Flanders (CcASPAR) wordt verdergezet als een ‘denktank klimaatbestendig Vlaanderen’.
Voor het klimaatbeleid zullen we samenwerken met steden en gemeenten die instappen in het Burgemeestersconvenant (mitigatie) of deelnemen aan het Mayors Adapt (adaptatie). Via lerende netwerken zorgen we voor kennisdeling. Schaalvergroting van projecten kan leiden tot betere resultaten en kan lokale overheden ook inspireren en motiveren. Centraal in onze werking staat het stimuleren van steden en gemeenten om concrete projecten uit te voeren.
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
22.02.2016 Ondernemingsplan 2016 pagina 19 van 85
De EU heeft een roadmap opgemaakt om de vereiste -80% à -95% reductie van emissies in 2050 te halen. Deze roadmap dient als baken voor het beleid en zal vertaald moeten worden naar nationale roadmaps door de lidstaten. Het VMP 2013-2020 focust op de doelstelling voor 2020 maar besteedt ook aandacht aan de lange termijn: voor iedere sector is een doorkijk 2050 opgenomen die zal uitgewerkt worden in een koolstofarme ontwikkelingsstrategie voor Vlaanderen. Hiervoor is al een eerste studie uitgevoerd en zullen deze regeerperiode implementatietrajecten uitgewerkt worden voor de verschillende sectoren in samenwerking met alle betrokken departementen en stakeholders.
SD9. Het omgevingsbeleid wordt wetenschappelijk onderbouwd. We stimuleren de doorwerking van het omgevingsbeleid in relevante beleidsvelden en sectoren
Het Departement LNE vervult zijn coördinerende rol binnen het beleidsdomein met betrekking tot de afstemming op niveau van overkoepelende beleidsplanning en beleidsopvolging. Dit behelst eveneens een participatie in planprocessen van belendende beleidsdomeinen, zoals mobiliteit en ruimtelijk ordening.
We stimuleren de doorwerking van het omgevingsbeleid in relevante beleidsvelden en sectoren. We brengen meer interne samenwerking en synergiën tot stand, hetzij projectmatig, hetzij procesmatig, hetzij meer strategisch.
Om de impact van de transportsector te verminderen, is het belangrijk om alternatieven te zoeken en zowel de verkeersintensiteiten over de weg te beheersen als het voertuigenpark te vergroenen. Er wordt daarom deze regeerperiode actief bijgedragen aan het Mobiliteitsplan door doelstellingen te bepalen voor de transportsector. Samen met de collega’s van het Departement Financiën en Begroting wordt de autofiscaliteit hervormd waarbij deze gerelateerd wordt aan de impact op de luchtkwaliteit. Er wordt bijgedragen aan de vaststelling van de tarieven voor de kilometerheffing voor vrachtwagens en het verkennen van de mogelijkheden en voorwaarden voor de invoering van een kilometerheffing voor personenwagens. Samen met de collega’s van het Departement Mobiliteit en Openbare Werken gaat aandacht naar de vergroening van de logistieke sector, het openbaar vervoer en de taxisector. Er wordt ook ingezet op het vergroenen van de vloot voor binnenvaart en zeevaart door de verdere uitbouw van walstroominfrastructuur en het bevorderen van het gebruik van emissiearme vaartuigen. Er gaat aandacht naar een Vlaams beleidskader rond duurzame stedelijke logistiek en naar de verdere uitbouw van de werking van de logistieke consulenten. Om meer alternatieve voertuigen in het straatbeeld te krijgen, stellen we een Vlaams actieplan voor schone brandstoffen in transport op dat is afgestemd met de federale overheid en als input dient voor het nationaal actieplan in het kader van de Europese richtlijn Clean power for transport.
Biodiversiteit en de gelinkte ecosysteemdiensten bieden kansen voor economische groei en ontwikkeling (o.m. biologische/geïntegreerde landbouw, toerisme, innovatie, bevoorradingszekerheid). We ondersteunen het bedrijfsleven bij het identificeren en beheren van de risico’s en economische opportuniteiten voor hun onderneming door de afhankelijkheid van biodiversiteit, ecosystemen en ecosysteemdiensten en de impact daarop in kaart te brengen.
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
pagina 20 van 85 Ondernemingsplan 2016 22.02.2016
Bijkomend zetten we in op de implementatie van de principes van natuurtechnische milieubouw (NTMB) zodat Vlaanderen meer kansen geeft aan natuur en biodiversiteit. Terwijl de infrastructuursector op dit ogenblik de NTMB reeds toepast, willen we deze regeerperiode het werkveld verruimen naar de algemene bouwsector. Hierbij houden we rekening met de bestaande relevante Vlaamse initiatieven zoals het transitienetwerk Duurzaam Bouwen en Wonen (DuWoBo) en het beleidsprogramma Materiaalbewust bouwen in kringlopen. Om doelgericht en gecoördineerd uitvoering te geven aan ontsnipperingsmaatregelen en ecologisch bermbeheer werken we nauw samen met alle rechtstreeks betrokken entiteiten van de Vlaamse overheid, lokale besturen en het middenveld.
In 2015 werd een nieuw Milieubeleidsplan (MINA) opgesteld in samenhang met en volledig complementair aan andere plannen (zoals het Mobiliteitsplan, het Beleidsplan Ruimte Vlaanderen en de sectorale plannen en programma’s binnen leefmilieu, natuur en landschap). In het plan worden onder meer opportuniteiten gezocht om concrete stappen vooruit te zetten op het vlak van groene economie, milieuverantwoorde consumptie en lokale leefkwaliteit. Op termijn wordt gezocht naar synergiën tussen het MINA en het Beleidsplan Ruimte Vlaanderen, zodat een evolutie mogelijk wordt naar één Omgevingsbeleidsplan.
We vervullen onze taken op vlak van onderzoekscoördinatie en de generieke ontsluiting van de onderzoeksresultaten.
Ten slotte zetten we, aansluitend op de kennisopbouwende taken van de Vlaamse Milieumaatschappij voor het lucht- en klimaatbeleid (emissie-inventaris, luchtkwaliteitsmeetnetten en modellering), de onderbouwing van het lucht- en klimaatbeleid verder. De focus ligt daarbij op de ontwikkeling van modellen, scenario’s en prognoses voor energieverbruik en emissies van broeikasgassen en luchtpolluenten. We rapporteren daarover conform onze internationale verplichtingen en gebruiken deze scenario’s als basis voor beleidsontwikkeling. Aansluitend ontwikkelen we tools voor de voorspelling en beoordeling van de luchtkwaliteit en stellen deze ter beschikking van potentiële gebruikers. We voeren verder onderzoek uit naar de verschillende bronnen van luchtverontreiniging en mogelijke saneringsmaatregelen.
SD10. Interbestuurlijk samenspel in vertrouwen tussen bestuurskrachtige, verantwoordelijke partners
Deze regeerperiode stimuleren we lokale overheden om verder in te zetten op een sterk lokaal milieu- en natuurbeleid. Sterke bestuurlijke partners die verantwoordelijkheid opnemen en de nodige maatregelen nemen om het hoofd te bieden aan (lokale) milieu-uitdagingen zijn cruciaal voor het behalen van Vlaamse en Europese milieudoelstellingen. We ondersteunen concrete projecten en zetten in op samenwerking, kennisdeling en kennisopbouw.
We zetten ons in om een vlotte transitie naar een nieuw beleidsdomein Omgeving en een nieuw Departement Omgeving te realiseren. Als eindresultaat beogen we een nieuwe organisatiestructuur, op beleidsdomein- en entiteitsniveau, die staat voor een coherent, meer geïntegreerd en slagkrachtiger beleid en een efficiënte, oplossingsgerichte en klantvriendelijke dienstverlening.
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
22.02.2016 Ondernemingsplan 2016 pagina 21 van 85
Het nieuwe Departement Omgeving neemt een sleutelpositie in het nieuwe beleidsdomein in. De structuur van dit nieuwe departement wordt bepaald in functie van de processen, waarbij integratie van beleidsmatige processen gebeurt waar dit een meerwaarde heeft voor de klant en of voor het beleid, en waarbij ondersteunende dienstverlening wordt gebundeld zodat efficiëntiewinsten mogelijk worden.
Op korte termijn zullen de inspectie- en toezichtstaken tussen LNE en Ruimtelijke Ordening, Wonen en Onroerend Erfgoed worden herschikt. De bestuurlijke beboeting van schendingen inzake ruimtelijke ordening en onroerend erfgoed zal gebeuren binnen het Departement LNE.
Tijdens deze regeerperiode wordt een stappenplan opgesteld en uitgevoerd om de diensten m.b.t. de screening, regulering en handhaving van activiteiten die een impact hebben op mens en milieu te digitaliseren met als doel de efficiëntie, effectiviteit en integratie van de dienstverlening te verhogen.
Hierbij hanteren we een tweesporenbeleid: we zetten enerzijds in op het digitaliseren van de informatiebronnen van deze diensten, anderzijds creëren we groeiruimte voor de organisatie door kennis van digitaliseringstrajecten en bestaande technologieën en softwarepakketten te delen en te ondersteunen. We bieden diensten tussen overheid, bedrijven en burgers zo veel mogelijk digitaal aan via kanalen die zijn afgestemd op de doelgroep. Wijzigingen in de omgeving worden geëvalueerd en beantwoord om het slagen van de digitaliseringstrajecten te verzekeren.
We willen deze regeerperiode een intern en extern gedragen visie en strategie voor communicatie naar en sensibilisering van bedrijven, consumenten en lokale besturen uitwerken en in de praktijk uitrollen. Deze strategie houdt rekening met de noden en de behoeften van deze doelgroepen en zet in op partnerschappen binnen en buiten de overheid met het oog op onderling goed afgestemde boodschappen op maat.
Daarnaast willen we de uitwisseling van (milieu-)informatie tussen bedrijven en overheden optimaliseren. Dit kan onder meer door de aanlevering van informatie te vereenvoudigen, bij de verwerking van informatie ook rekening te houden met de mogelijke bruikbaarheid ervan door de belanghebbenden, de verzamelde informatie maximaal ter beschikking te stellen van de bedrijven en nog meer af te stemmen tussen de lopende initiatieven van verschillende entiteiten en actoren. We evalueren de beleidsaanbevelingen uit de lopende studies en voeren deze door waar mogelijk.
B. MEERJARENPERSPECTIEF BELEIDSVELD ENERGIE
De uitvoering van het nieuwe Europees beleidskader voor klimaat en energie voor 2030 vereist het bepalen en vastleggen van doelstellingen voor hernieuwbare energie en energie-efficiëntie, het opmaken van een Vlaams energieplan als onderdeel van een Belgisch energieplan in het kader van de governance van de Europese energie- en klimaatdoelstellingen en het opvolgen en actualiseren van het energieplan op basis van indicatoren.
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
pagina 22 van 85 Ondernemingsplan 2016 22.02.2016
Het is essentieel hiervoor deze regeerperiode de nodige procesarchitectuur te voorzien. Voor de opmaak van een geïntegreerd energie- en klimaatplan 2030 moet door de Vlaamse Regering een programmabureau worden aangesteld. Een energievisie, die wordt gedragen door de verschillende bevoegde overheden en de belangrijke stakeholders, kan resulteren in een breed gedragen ‘Energiepact’. Dit zou afspraken kunnen bevatten over:
- de te bereiken Europese (2030, routemap 2050) en andere doelstellingen
(bevoorradingszekerheid, competitieve energieprijzen) op vlak van energie, de verdeling van de
inspanningen om deze doelstellingen te bereiken over de verschillende sectoren en mijlpalen om
deze doelstellingen te bereiken;
- de investeringen die nodig zijn voor het bereiken van deze doelstellingen in de verschillende
sectoren (energie-efficiëntie, vraagzijdebeheer, hernieuwbare energie, warmtekrachtkoppeling
(WKK), andere energieproductie, netwerkinfrastructuur, opslagmogelijkheden, …) en de actie die
daarvoor door de verschillende bevoegde overheden zal worden ondernomen (regulering,
ondersteuningsbeleid, vergunningenbeleid, fiscaal beleid, financiering, begeleidende maatregelen,
…);
- de opmaak van scenario-analyses met goed onderbouwde aannames en de governance
structuur voor de monitoring, opvolging en borging van de uitvoering van het Energiepact.
Het Burgemeestersconvenant is een geschikt instrument om de klimaatinitiatieven van lokale overheden inzake de verbetering van energie-efficiëntie en investeringen in hernieuwbare energie te ondersteunen. Lokale overheden worden ook ondersteund bij de concrete implementatie van hun energietransitie door o.a. een quickscan hernieuwbare energie en een warmteatlas om zowel het hernieuwbare energiepotentieel in de gemeente alsook het potentieel voor (rest)warmtebenutting op (eventueel breder) lokaal niveau in kaart te brengen.
Bij de uitwerking van regelgeving voor de energiedistributienetwerken zorgen we ervoor dat de betrouwbare energievoorziening gegarandeerd blijft, dat de netwerken zich aanpassen aan het energiesysteem van de toekomst en dit tegen aanvaardbare kosten en op een kosteneffectieve manier.
We volgen het Europese energiebeleid en de Europese Energieraad van nabij op en behartigen de Vlaamse energiebelangen bij het bepalen van Belgische standpunten in de Europese Raad en in Europese fora. We zorgen voor een tijdige en gedegen omzetting van Europese richtlijnen in Vlaamse regelgeving en overleggen met de Europese instanties waar nodig.
Deze regeerperiode worden volgende prioritaire Europese energiedossiers van nabij opgevolgd:
- De Europese Energie-unie;
- De uitwerking en invoering van het 2030 Klimaat- en Energiepakket;
- De verdere versterking van de Europese energiemarkt;
- Europese initiatieven op vlak van onderzoek en ontwikkeling inzake energietechnologie.
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
22.02.2016 Ondernemingsplan 2016 pagina 23 van 85
In deze regeerperiode liggen de multilaterale prioriteiten bij de opvolging van het ‘International Renewable Energy Agency’ (IRENA) en het Internationaal Energie Agentschap (IEA), waarbij we een routekaart uitstippelen om het aandeel hernieuwbare energie in België te verhogen. We volgen ook bilaterale energiecontacten op.
C. MEERJARENPERSPECTIEF BELEIDSVELD DIERENWELZIJN
In deze regeerperiode wordt het dierenwelzijnsbeleid in Vlaanderen vorm gegeven waarbij een sluitende wetgeving uitgewerkt wordt voor alle diergroepen. De wetenschappelijke ondersteuning van het beleidsdomein wordt gewaarborgd door de Vlaamse Raad voor Dierenwelzijn, die als onafhankelijk orgaan optreedt en een evenwichtige vertegenwoordiging van alle belangen in de sector kent.
Deze regeerperiode volgen we de beleidsontwikkelingen rond dierenwelzijn op internationaal niveau actief op en vervullen we een voortrekkersrol binnen Europa in coalitie met gelijkgezinde lidstaten. We bouwen een constructieve samenwerking op met de andere gewesten en realiseren een vlotte coördinatie van de Belgische positiebepaling in internationale Dierenwelzijnsdossiers.
Het toezicht op het welzijn van dieren is geen zaak die louter van één inspectiedienst kan en mag afhangen. Deze regeerperiode moeten de processen voor de aanpak van inbreuken uitgeschreven en geïmplementeerd zijn. Een controleplan moet geïmplementeerd zijn. De erkenning van inrichtingen (kwekerijen, asielen, pensions, dierenwinkels, dierentuinen, laboratoria) moet voor de burger een meerwaarde betekenen.
Er moet een structurele samenwerking zijn met andere actoren en een nauwe samenwerking met andere bevoegdheden gerealiseerd worden .
De Inspectiedienst moet geïnformatiseerd worden om processen efficiënter te doen verlopen. Een effectief beleid inzake dierenwelzijn heeft een efficiënt handhavingssysteem nodig. Dit veronderstelt een evaluatie van het bestaande handhavingssysteem en onderzoek naar het meest gepaste kader, zowel voor toezicht als voor sanctionering, inclusief bestuurlijke beboeting.
Tegen het einde van de legislatuur is de zichtbaarheid van het beleidsveld dierenwelzijn groter door het beleid, zowel maatregelen als controleresultaten, zo ruim mogelijk bekend te maken en is het brede publiek meer bewust aangaande de dierenwelzijn problematieken, de oorzaken en de oplossingen.
D. MEERJARENPERSPECTIEF BELEIDSVELD ONROEREND ERFGOED
Voor schendingen inzake onroerend erfgoed wordt het instrumentarium van het decreet betreffende het onroerend erfgoed geoperationaliseerd op een doelmatige, proportionele en kostenefficiënte wijze om de toestand van het beschermde erfgoed te vrijwaren en, waar nodig, te verbeteren. Dit gebeurt overeenkomstig de krachtlijnen van het handhavingsprogramma Onroerend erfgoed dat de Vlaamse regering op 27 november 2015 goedkeurde.
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
22.02.2016 Ondernemingsplan 2016 pagina 25 van 85
3 UITVOERING VAN DE BELEIDSDOELSTELLINGEN IN 2016
In dit tweede deel beschrijven we de jaardoelstellingen met onderliggende acties die we willen realiseren in het jaar 2016. De jaardoelstellingen worden beschreven per beleidsdoelstelling uit de verschillende beleidsnota’s, zodat duidelijk is wat het Departement LNE doet ter invulling van de beleidsdoelstellingen omgeving, energie, dierenwelzijn en onroerend erfgoed.
E. JAARDOELSTELLINGEN BELEIDSVELD OMGEVING
SD1. Vergroening van de economie
OD1. Economische actoren stimuleren om hun milieu-impact verder te verminderen
1. OD1.1 We onderzoeken een Groene Economie Convenant en maken werk van indicatoren rondgroene economie
Er wordt gestart met de verkenning rond de ‘Groene economie convenant’. Dit instrument willen we inzetten om samen met bedrijven en organisaties obstakels te verhelpen die in de weg staan van (innovatieve) groene projecten. We overwegen een actualisatie van de ‘monitor groene economie’ i.h.k.v. VRIND. Daarnaast bouwen we voort op (een deel van) de resultaten van de studie rond OESO-indicatoren voor Vlaanderen. Al deze punten gebruiken we om de visie op groene economie naar buiten bekend te maken.
2. OD1.2 We werken samen met de landbouw-, voedings- en milieusector om milieu- ennatuurintegratie te bevorderen
We verbeteren de financieel-economische kennis van de milieucoördinator door mee te werken aan een opleidingsdag en door het concept voor een handleiding uit te werken. We begeleiden verder de TWOL-studie ‘Agro-ecologie als hefboom voor een educatie voor duurzame land- en tuinbouw’. We organiseren het milieucongres waarbij we focussen op samenwerking tussen bedrijven en overheden. We organiseren een tweetal VLIMO’s (Vlaamse Integraal Milieu-overleg) Voeding en actualiseren de integrale milieuanalyse (IMA) van de voedingssector, als afsluiting van het lopende Doelgroepprogramma. Daarnaast zetten we ook het overleg met de milieusector verder om knelpunten (o.a. in bestaande regelgeving) weg te werken en op opportuniteiten in te spelen.
3. OD1.3 We versterken de voorbeeldrol van bedrijvenIn het kader van de BREF-werking zullen we meewerken aan het versterken van de voorbeeldrol van bedrijven bij het aanduiden van ‘well performing installations’. Op die manier kunnen de aangeduide bedrijven door informatiedeling mee bijdragen aan de actualisatie van de BREFs. In 2016 zullen we mogelijk ‘well performing installations’ aanduiden voor de BREFs STS, FMP, LVIC, TXT, SA, SF, SIC, STM en resource efficiency.
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
pagina 26 van 85 Ondernemingsplan 2016 22.02.2016
OD2. Verlagen van de milieu-impact van consumentengedrag
4. OD2.1 We ontwikkelen kennis en zoeken synergieën om de consument te stimuleren ommilieuverantwoord te consumeren
In de loop van 2016 wordt onderzocht hoe de Product Environmental Footprint (PEF) en de Organisational Environmental Footprint (OEF) methodologie kan worden toegepast in de praktijk. Meer bepaald zal nagegaan worden hoe de data-architectuur er moet uitzien en op welke manier de resultaten kunnen worden gecommuniceerd naar de consument. Dit doen we in samenwerking met een retailer. Daarnaast worden er twee praktijkcases onderzocht over hoe we de consument kunnen sturen naar een milieuverantwoord en gezond voedingspatroon. Dit willen we bereiken zonder hem/haar te overtuigen met een milieu- of gezondheidsboodschap. Zo willen we het potentieel van nudging en behavioural economics nagaan en we testen dit in bedrijfsrestaurants en in de supermarkt.
5. OD2.2 We ondersteunen de consument op vlak van duurzamere consumptiepatronenWe ontwikkelen projecten die de consument ondersteunen om duurzamer te consumeren rond voeding en materialen, waarbij we vernieuwende inzichten uit de gedragswetenschappen integreren. Rond voedselverliezen voeren we het actieprogramma voor de consument binnen de ketenroadmap voedselverlies 2015-2030 uit, organiseren we een maatschappelijk forum, monitoren we het consumentengedrag en verspreiden we informatie- en sensibilisatiemateriaal. We ontwerpen en testen vernieuwende interventies rond duurzame voeding op schoolniveau. Hierbij leggen we de link tussen milieu en gezondheid. Samen met de partners van het Vlaams Materialenprogramma zetten we in op informeren, sensibiliseren en educatie van burgers en toekomstige professionelen over het duurzaam omgaan met materialen.
OD3 Externe milieukosten internaliseren in de prijzen van producten en diensten
6. OD3.1 We stimuleren economische actoren tot verdere verlaging van de milieu-impact en zetten inop het internaliseren van externe kosten
We werken verder rond de vergroening van de fiscaliteit waarbij we concrete scenario’s onderzoeken. Zo wordt rekeningrijden van naderbij bekeken waarbij we naast de milieueffecten ook de brede socio-economische effecten in kaart brengen. Er wordt van start gegaan met een studie die een praktijk gerichte CO2-taks zal onderzoeken. Het doel van deze studie is om te bekijken hoe we het achterliggende concept van de CO2-taks kunnen toepassen met bestaande fiscale instrumenten. Deze topics worden ingezet om onze visie op vergroening van de fiscaliteit naar buiten te dragen in het breder kader van de groene economie.
OD4 Inzetten op de ontwikkeling van kennis, vaardigheden en attitudes voor een meer milieuvriendelijke en duurzame maatschappij
7. OD4.1 We voeren het NME-programma uitWe vervullen onze brugfunctie tussen internationale en academische ontwikkelingen en intermediaire spelers in het Vlaamse NME/EDO-werkveld via professionalisering van vormingswerkers en
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
22.02.2016 Ondernemingsplan 2016 pagina 27 van 85
proeftuinwerking. Binnen ‘Open Kaart' experimenteren we met ‘bioregionalistische’ NME. Via de coördinatie van het VN Programma voor EDO zoeken we in ‘Buurten met erfgoed’ verbanden tussen milieu-, duurzaamheids- en erfgoededucatie. Samen met de Vlaamse Vereniging voor Ontwikkelingssamenwerking en Technische Bijstand (VVOB) trachten we scholenbanden op te richten tussen landbouwscholen in Vlaanderen, Congo en Ecuador en NME-EDO met mondiale vorming te verbinden. Voor de vormingswerkers zetten we in op vernieuwende werkvormen en initiatieven, zoals innovatielabs, de NME-dag en een expertpanel rond technologie, educatie en duurzaamheid.
8. OD4.2 We voeren de programma’s voor MOS en ECOCAMPUS uitWe ondersteunen verder de MOS-begeleiders d.m.v. experimenten, lerende netwerken en intervisie. We werken aan jongerenparticipatie en vergroening van de speelplaatsen. We evalueren de piloot- en trajectscholen en betrekken scholen bij het implementeren van de doelstellingen van de Foundation for Environmental Education (FEE). Binnen dat kader reiken we ook de groene vlaggen van Ecoschools uit. Binnen Ecocampus werken we een platform uit voor innovatieve experimenten over complexe duurzaamheidsvraagstukken en een reflectie-instrument voor een duurzame hoger onderwijsinstelling. We activeren en ondersteunen baanbrekende proefprojecten en treden op als (internationale) kennisdraaischijf en als brug naar internationaal duurzaam hoger onderwijs. We geven advies voor het Vlaamse beleid en overheidsinitiatieven.
OD5. Interne milieuzorg versterken en verankeren in de werking van de Vlaamse overheid
9. OD5.1 We verankeren milieuzorg in de werking van de entiteiten van de Vlaamse overheidWe verankeren verder interne milieuzorg bij de entiteiten van de Vlaamse overheid door ze te ondersteunen bij het inschatten van hun milieu-impact, door de opgedane ervaring met ons eigen milieuzorgsysteem te delen en door benchmarking en auditing. We faciliteren milieuzorgacties, in nauwe samenwerking met gemotiveerde entiteiten en thema-experts, van waaruit we beleidsadviezen formuleren en communiceren naar de (leidend) ambtenaren. We zetten in op de ontwikkeling, actualisatie en harmonisatie van duurzaamheidscriteria voor overheidsopdrachten en de monitoring van duurzame en innovatieve overheidsopdrachten. We gaan na op welke punten we gemeenten kunnen helpen bij de professionalisering van hun aankoopbeleid.
OD6. Hervorming financiering milieu- en natuurverenigingen
10. OD6.1 We operationaliseren het nieuwe decreet en uitvoeringsbesluit m.b.t. erkenning ensubsidiëring milieu- en natuurverenigingen
Op 1 januari 2016 wordt het nieuwe subsidiestelsel voor natuur- en milieuverenigingen ingevoerd. Vanaf dan start de nieuwe erkenningsprocedure voor de verenigingen en vanaf 1 januari 2017 de subsidiëring. In de loop van 2016 werken we een methodiek uit om het nieuwe subsidiestelsel te implementeren en op te volgen. We voorzien een uitgebreide informatieverstrekking aan en samen met de sector.
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
pagina 28 van 85 Ondernemingsplan 2016 22.02.2016
SD2. Omgevingsbeleid georiënteerd op Europese beleidskaders
OD8. Een doelgerichte deelname aan het internationaal beleid
11. OD8.1 We staan in voor de procescoördinatie van Europese en multilaterale dossiers, met een focusop de thema’s waar Vlaanderen een uitzonderlijk belang heeft
We staan in voor de algemene procescoördinatie van Europese en multilaterale dossiers, o.a. door analyse van de beleidsrelevantie van nieuwe dossiers, door inhoudelijk en procedureel het overzicht te bewaken, het fungeren als Vlaams aanspreekpunt voor de contacten met bovengewestelijke instanties en het aansturen van Vlaamse experten om te komen tot Vlaamse, Belgische en Europese standpunten via overleg en afstemming tussen verschillende departementen en binnen verschillende fora op Vlaams (Vlaams Overleg Internationaal Milieubeleid (VOIM), Strategisch Overleg Internationale Aangelegenheden (SOIA),… ), Belgisch (Coördinatiecomité Internationaal Milieubeleid (CCIM), Coormulti, Directie-Generaal Europese Zaken en Coördinatie (DGE), …) en EU- niveau (Working Party on the Environment (WPE), Working Party on International Environmental Issues (WPIEI), Comité van Permanente Vertegenwoordigers (COREPER), …). In 2016 zal de procesopvolging rond Europese dossiers, rekening houdende met het werkprogramma van de Europese Commissie, zich vooral toespitsen op vier grote thema’s: energie en klimaatverandering, circulaire economie, luchtkwaliteit en biodiversiteit. Bijkomend volgen we relevante transversale dossiers (EU semester, Agenda 2030, IIA en Betere Regelgeving, MIW) en integratiedossiers uit andere beleidsdomeinen op in het kader van het Europese transport-, energie-, landbouw- en competitiviteitsbeleid. Daarnaast worden in 2016 prioritaire multilaterale dossiers opgevolgd binnen de VN, de United Nations Economic Commission for Europe (UNECE), United Nations Environment Programme (UNEP) en de OESO.
12. OD8.2 We staan in voor de standpuntbepaling en deelname aan onderhandelingen enbesluitvorming in actuele EU en multilaterale dossiers
In 2016 zullen we actief participeren aan Europese en internationale onderhandelingen en besluitvorming. Voor wat betreft Europese dossiers ligt de focus van het departement in 2016 op:
- vergroening van het EU 2020 proces;
- Het Europese Energie- en Klimaatpakket 2030 en de herziening van EU Emission Trading System
(ETS), de Effort Sharing Decision, Land Use, Land Use Change and Forestry (LULUCF), de
governance-aspecten van de Europese Energie-Unie, deelname aan het Climate Change
Committee, Belgische pilotage;
- Het Europese luchtpakket met de NEC-richtlijn (verdeling emissieplafonds) Belgische pilotage en
een aantal technische dossiers luchtkwaliteit (Real Driving Emissions, Euronormering voor
voertuigen en BREF studies Richtlijn Industriële Emissies);
- Duurzame mobiliteit;
- Europese geluidsregelgeving, o.a. door deelname aan het EU Noise Regulatory Committee en
REFIT- proces, Belgische pilotage;
- Humane Biomonitoring (HBM); Belgische pilotage;
- pakket kringloop economie (inclusief wetgevend voorstel afval en productbeleid);
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
22.02.2016 Ondernemingsplan 2016 pagina 29 van 85
- vereenvoudiging van besluitvormingsprocedures inzake gebruik van GGO;
- REACH en nieuw beleid inzake gevaarlijke stoffen (Nano, hormoonverstoorders…);
- Evaluatie van de ecological focus areas en van de Vogel- en Habitatrichtlijn;
- Monitoring en rapportering van milieu- en energiebeleid (ook via proces Make It Work);
- Brandstofkwaliteit;
- Havenontvangstinstallaties;
- Het ‘European Innovation Partnership on Raw Materials’ (EIP) en het ‘Raw Materials Initiative’
Belgische pilotage;
- Dossiers inzake ‘Unconventional Fossil Fuels’ (UFF), Belgische pilotage;
- Aanbeveling Europese Commissie over de minimumbeginselen voor de exploratie en productie
van koolwaterstoffen met gebruikmaking van grootvolumehydrofracturering, Belgische pilotage;
- CO2 Capture and Storage (CCS) en CO2 Capture and Utilisation (CCUS), Belgische pilotage;
- De vernieuwde aanpak bodembescherming en landgebruik van de Europese Commissie, Belgische
pilotage;
- Adaptatie aan klimaatverandering, Belgische pilotage;
- Europese BBT-studies (BREF’s) opvolgen via deelname aan de begeleidingscomités;
- Opvolgen RIE-comitologie, RIE-IEEG en RIE-forum;
- regelgevend initiatief over milieu-inspecties en nalevingspromotie (minimum criteria voor milieu-
inspecties);
- Dossier ‘Access to justice’, ter invulling van de derde pijler van het Aarhusverdrag.
Voor wat betreft internationale dossiers focussen we in 2016 op:
- De verdere uitwerking en opvolging door identificatie van indicatoren van de SDGs;
- de afhandeling en verdere opvolging van de uitkomst van de Klimaattop (UNFCCC) in Parijs;
- de voorbereiding en deelname aan UNEA2;
- de COP van de Convention on Biological Diversity (CBD) inclusief bioveiligheid en ABS,
Intergovernmental Platform on Biodiversity and Ecosystem Services (IPBES);
- deelname en opvolging van de ministeriële conferentie in het kader van Environment for Europe;
- activiteiten in het kader van de Aarhus Conventie inzake openbaarheid van milieu-informatie,
participatie en toegang tot de rechter;
- internationale besluitvorming inzake milieueffectrapportering en strategische impact assessments
en de 5th meeting of WG Environmental Impact Assessment (EIA)/Strategic Environmental
Assessment (SEA);
- Dossiers m.b.t. internationale handelsregels;
- Onderhandelingen inzake klimaat binnen de Internationale Maritieme Organisatie (IMO) en de
internationale burgerluchtvaartorganisatie (ICAO);
- Wijziging protocol Montréal voor internationale afspraken m.b.t. Fluorkoolwaterstoffen (HFK’s);
- Convention on Long-range Transboundary Air Pollution (LRTAP): Belgische piloot. en Noordzee
als emissiearme zone voor NOx binnen IMO opnemen.
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
pagina 30 van 85 Ondernemingsplan 2016 22.02.2016
13. OD8.3 We implementeren Europees en internationaal beleid in Vlaams beleid en regelgeving,inclusief de handhaving ervan
We waken over de implementering van de aangenomen LNE-nota EU reflex omzettingen. We geven advies over een aantal horizontale topics in het internationale Europees recht zoals openbaarheid van informatie, staatsteun en dienstenrichtlijn. We zorgen voor de omzetting en uitvoering in Vlaams beleid/regelgeving van volgende dossiers:
- EU-semester: bijdrage aan het Vlaams en Nationaal Hervormingsprogramma;
- REACH en de chemische stoffenproblematiek: door de aansturing van de coördinatiewerkgroep
en uitwerking van Vlaamse strategie hormoonverstoring;
- Klimaatmitigatie: samenwerkingsakkoorden rond de verdeling van de inspanningen voor de niet
ETS-sector, de Europese regelgeving voor de luchtvaart en het beheer van het Belgische register
voor emissierechten; werkzaamheden binnen de Nationale Klimaatcommissie;
- Klimaatadaptatie: vertalen van EU-beleid naar intern beleid;
- Richtlijn MER voor projecten: besluitvorming omzettingsregelgeving starten;
- Richtlijn Seveso III: instemming met samenwerkingsakkoord en opmaak regelgevingsdossiers op
intern vlak;
- Breedbandkostrichtlijn: instaan voor een gecoördineerde bijdrage van het beleidsdomein in de
Vlaamse omzetting;
- Richtlijn betreffende infrastructuur voor alternatieve brandstoffen: opstellen van een Vlaams
actieplan, dat kan geïntegreerd worden in een Belgisch actieplan;
- CITES-verordeningen: deelname aan opmaak van intra-Belgische regeling om uitvoering te
verbeteren;
- Verordening invasieve inheemse soorten: deelnemen aan de opmaak van een
samenwerkingsakkoord tussen de federale overheid en de gewesten;
- Indien nodig doen we de aanpassing aan de regelingen erkende milieudeskundigen aan de
Richtlijn beroepskwalificaties;
- Verordening Dierengezondheid: meewerken aan de redactie van uitvoeringsreglementering van
het decreet wilde dierenziekten;
- Protocol en EU-verordening van Nagoya betreffende eerlijke toegang en billijke verdeling van
genetische rijkdommen: uitwerking van de tijdelijke intra-Belgische regeling van de EU-
verordening, invoering van Vlaamse handhavingsregeling en opmaak van een
samenwerkingsakkoord;
- Europees Luchtpakket: de redactie van regelgevingsdossier MCP-richtlijn en starten met
reductieprogramma voor NEC-richtlijn.
14. OD8.4 We geven uitvoering aan internationale engagementen, bilaterale overeenkomsten enbovengewestelijke afspraken
We geven uitvoering aan verdragen met landen/regio’s binnen het kader van de Vaste Gemengde Commissies (VGC) en geven invulling aan samenenwerkingsprogramma volgens de gemaakte afspraken. We verzekeren de inhoudelijke en financiële uitvoering van bindende bovengewestelijke engagementen,
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
22.02.2016 Ondernemingsplan 2016 pagina 31 van 85
onder meer via het Vlaams Partnerschap Water voor Ontwikkeling. We coördineren een studie rond de operationalisering van de Sustainable Development Goals relevant voor omgeving. We zorgen voor de instemming van volgende verdragen Verdrag van het Europese Woudinstituut, wijzigingen aan protocol van Göteborg, protocol inzake zware metalen, SEA-protocol de milieurelevante wijzigingen van MARPOL en het Kwikverdrag (onder voorbehoud van de positie van de EU). We zorgen voor een globale regeling voor de aanpassing van de instemming met vereenvoudigde verdragswijzigingen. In de schoot van het CCIM ronden we het proces tot priorisering van de ratificaties van de milieuverdragen af. We bewaken de tijdige rapporteringen ter naleving van verplichtingen in EU-regelgeving en multilaterale milieuverdragen alsook de tijdige betaling van het Vlaamse aandeel in de financiële bijdragen aan internationale milieuverdragen en –akkoorden. Op gebied van staatssteun/Diensten Algemeen Economisch Belang staan we in voor de tweejaarlijkse rapportering van de toepassing van het DAEB-pakket. We stellen via de Milieunavigator een up to date Engelse vertaling van Vlarem II ter beschikking.
15. OD8.5 We voeren internationale geschillen inzake LNE-beleid en volgen deze opWe staan in voor de tijdige en deskundige behandeling van de (pre)inbreukdossiers door betrokkenheid van de functionele diensten en indien nuttig door verzoek om gespecialiseerde expertise. Indien verschillende LNE-entiteiten betrokken zijn, zorgen we voor coördinatie van de bijdragen in de dossiers. We rapporteren hieromtrent aan het Departement Internationaal Vlaanderen. We zorgen voor de verspreiding van de aanhangige prejudiciële vragen en , indien gewenst, coördineren we hieromtrent de Vlaamse observatie. We stemmen op dit gebied ook af met de andere Belgische bevoegdheidsniveaus in kader van CCIM en ENOVER. Desgevraagd brengen we expertise in over de onderhandelingen tussen de Belgische bevoegdheidsniveaus voor een verdeelsleutel van veroordelingen van België door het Hof van Justitie in een gemengd geschil. We behandelen de zich desgevallend aandienende compliance dossiers op internationaal niveau (in actueel verband, alleen in het kader van de Aarhus Conventie).
16. OD8.6 We zetten diverse Europese financieringsbronnen in om in samenwerking met andereactoren onze beleidsdoelstellingen te realiseren
In 2016 zullen we onderzoeken in welke mate het Europees Fonds voor Strategische Investeringen (EFSI) inzetbaar is voor doelstellingen die bijdragen aan de beleidsdoelstellingen voor leefmilieu, natuur en energie, met aandacht voor de belangen van de stakeholders, voornamelijk kmo’s en industriële sectoren. In 2016 zal het Departement LNE bijdragen aan het Europese proces m.b.t. het integratiespoor voor leefmilieu en energie in de Europese structuurfondsen, hoe deze op te volgen en te optimaliseren. Het departement is het aanspreekpunt m.b.t. de selectieprocedures voor de Interregs, en koppelt terug naar de belanghebbenden binnen het domein. Via een Belgisch-Vlaams consortium tekenen we in op een Europese call voor een EU-wide humane biomonitoring (HBM) voor gedeelde financiering vanuit de EU. Verder zetten we volop in op het indienen voor projecten rond energie- en klimaattransitie, één van de prioriteiten zowel in de Europese financiering als in het Vlaamse beleid.
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
pagina 32 van 85 Ondernemingsplan 2016 22.02.2016
17. OD8.7 We zorgen voor de internationale valorisatie van Vlaamse kennis en technologie inzake LNE-beleid
Het beleid m.b.t. het uitdragen van Vlaamse knowhow door het ontplooien van samenwerkingsverbanden, en het creëren van kansen voor Vlaamse ondernemingen en de academische wereld wordt verder gestroomlijnd in samenwerking met Flanders International Technical Agency (FITA) en Flanders Investment and Trade (FIT).
SD3. Eenvoudige en doeltreffende instrumenten
OD9. Operationalisering decreet omgevingsvergunning
18. OD9.1 We operationaliseren de omgevingsvergunning en werken een voortschrijdendmeerjarenprogramma GPBV uit
De invoer van de omgevingsvergunning zal een aanpassing van de organisatie vereisen. Er worden in 2016 de nodige stappen ondernomen om de gewestelijke omgevingsvergunningscommissie op te richten en haar werking vast te leggen. Er wordt nagegaan of er nood is aan wijziging van of aanvulling aan de regelgeving (bv. verplicht digitaal indienen van aanvragen voor klasse 1-inrichtingen). In 2016 worden een aantal flankerende maatregelen uitgerold om de lokale besturen te ondersteunen bij de invoering van de omgevingsvergunning. Het gaat meer bepaald om provinciale vormingsdagen voor de omgevingsambtenaren, een leidraad lokale besturen, provinciale infomomenten voor lokale beleidsverantwoordelijken, uitbouwen van een kennisdatabank omgevingsvergunning, atria op maat voor DBA-gebruikers, provinciale infodagen voor omgevingsambtenaren, organiseren van permanente vorming en uitwerken van een subsidieregeling voor de instap in het omgevingsloket. Ten slotte zal de communicatie over de omgevingsvergunning aan de hand van een communicatieplan verlopen. In 2016 wordt het overleg met de vergunningverlenende overheden en de adviesinstanties over het model van voortschrijdend meerjarenprogramma voor de GPBV-bedrijven verder gezet.
19. OD9.2 We werken mee aan de realisatie van het omgevingsvergunningensysteemIn 2016 zal bij de concrete uitwerking van het omgevingsloket, het uitwisselingsplatform en de omgevingsvergunningendatabank de nodige medewerking worden verleend (o.a. het aanbrengen van alle nuttige informatie m.b.t. de eisen die de reglementering stelt t.a.v. de indiening en behandeling van aanvragen voor een omgevingsvergunning).
20. OD9.3 We optimaliseren de procedures omtrent MER en VR en de verantwoordelijkheden van dediverse betrokkenen in het kader van de implementatie van de nieuwe project-m.e.r.-richtlijn
We maken werk van de omzetting van de project-m.e.r.-richtlijn in Vlaamse regelgeving. In 2016 is de eerste principiële goedkeuring door de Vlaamse Regering gepland. Het is de bedoeling dat de omzettingsregelgeving samen in werking treedt met het decreet omgevingsvergunning (verwacht op februari 2017).
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
22.02.2016 Ondernemingsplan 2016 pagina 33 van 85
OD10. Operationalisering decreet complexe projecten – verruiming proceswinsten
21. OD10.1 We coördineren leefmilieuvisies in gebiedsgerichte planprocessen en complexe projecten Sinds 1 maart 2015 is het regelgevend kader m.b.t. complexe projecten operationeel. De verkenningsfase van de eerste pilootprojecten werd opgestart in 2015. In 2016 zullen we voor deze pilootprojecten een gecoördineerd (beleidsdomein) LNE-advies formuleren. In 2016 evalueren we de werkwijze voor de opmaak van gecoördineerde adviezen binnen het beleidsdomein LNE en de werkwijze voor de opvolging van de verschillende (gebiedsgerichte en complexe) planprocessen.
OD11. Geïntegreerde planning verzekert versnelde, vereenvoudigde en sluitende procedure
22. OD11.1 We finaliseren mee het ontwerpdecreet tot wijziging van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening (VCRO) en DABM en maken mee de ontwerpbesluiten met het oog op de integratie van plan-milieueffectrapportage en andere effectbeoordelingen in RUP’s op
Na inwinning van advies van de Raad van State en de gezamenlijke verwerking ervan door Departement LNE en Departement RV, zal de Vlaamse Regering in 2016 het ontwerpdecreet indienen in het Vlaams Parlement. Daarnaast starten we de voorbereiding van de ontwerpbesluiten.
OD12. Verdere modernisering voor bruikbare en sluitende instrumenten
23. OD12.1 We bundelen het realisatiegericht instrumentarium voor het beleidsdomein omgeving in één regelgevende tekst
We werken samen met de agentschappen VLM, ANB, OVAM en VMM en onder coördinatie van Departement RV, aan de opmaak van een voorontwerp van instrumentendecreet (aanbouwdecreet). Daarin worden bestaande realisatiegerichte instrumenten uit het beleidsdomein Omgeving die reeds een decretale basis hebben (bijv. instrumenten landinrichtingsdecreet) gebundeld en worden waar nodig verbeteringen aan deze instrumenten aangebracht. Tevens worden er nieuwe realisatiegerichte instrumenten in uitgewerkt.
24. OD12.2 We begeleiden mee het regelgevingstraject naar een Vlaams onteigeningsdecreet In 2016 start het formele regelgevingstraject van het voorontwerp van Vlaams onteigeningsdecreet dat in 2015 is opgemaakt onder coördinatie van het nieuwe Departement Kanselarij en Bestuur. We nemen verder deel aan de ambtelijke werkgroep (samengesteld uit de verschillende betrokken entiteiten van de Vlaamse overheid) en geven waar mogelijk input. Hierbij treden we coördinerend op voor de betrokken entiteiten van het beleidsdomein LNE en vertalen we de bekommernissen die binnen het beleidsdomein leven omtrent zowel de administratieve als de gerechtelijke onteigeningsfase.
OD14. Verdere uitbouw gericht handhavingsbeleid
25. OD14.1 We zetten een risicogebaseerd meerjaren Milieu-inspectieplan op Er zal een nieuwe risicoanalyse worden uitgevoerd voor het volledige bevoegdheidspakket ten behoeve van de opmaak van het meerjaren Milieu-inspectieplan, waarna het meerjaren
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
pagina 34 van 85 Ondernemingsplan 2016 22.02.2016
milieuhandhavingsprogramma en de -prioriteiten 2015-2019 zullen worden bijgestuurd. De inspectiestrategie en -prioriteiten zullen worden onderbouwd met een risicoanalyse en zullen kaderen in een langetermijnperspectief. Hierbij zal rekening worden gehouden met de wijzigingen op het vlak van milieuhandhaving (interne staatshervorming, kerntakendebat, zesde staatshervorming (doorvoer van afvalstoffen), implementatie van RIE, invoering van de omgevingsvergunning en de permanente vergunning).
26. OD14.2 We stellen, met respect voor de herschikking van de toezichtopdrachten inzake omgeving, een strategisch meerjarenprogramma voor controles vast
We zullen het Geïntegreerde Preventie en Bestrijding van Verontreiniging (GPBV)-controleprogramma 2017 afstemmen met het programma voor periodieke evaluatie in het kader van de RIE. We stellen, met respect voor de herschikking van de toezichtopdrachten inzake omgeving, het individueel meerjarenprogramma voor controles vast en stemmen af op de rollende meerjarenprogramma's voor evaluaties van omgevingsvergunningen.
27. OD14.3 We bouwen in de loop van de huidige regeerperiode het eigen toezicht op klasse 2-inrichtingen geleidelijk af, en we bouwen de ondersteuning van de lokale toezichthouders voor het toezicht op de klasse 2- en 3-inrichtingen geleidelijk uit
We zullen in 2016 een visie op en een projectplan voor de uitbouw van de ondersteuning op vlak van milieutoezicht bij klasse 2-inrichtingen voor gemeenten opmaken. We zullen in 2016 onze controles bij klasse 2-inrichtingen afbouwen met nagenoeg 25% door minder klachten over klasse 2-inrichtingen te behandelen, en minder campagnes en acties bij klasse 2-inrichtingen uit te voeren.
28. OD14.4 We zetten in op een efficiënt en billijk bestuurlijk beboetingsbeleid voor milieuschendingen Dit gebeurt o.a. via het verfijnen van interne beoordelingskaders, juridische en technische advisering, de toepassing van instrumenten zoals de bestuurlijke transactie om kort op de bal te spelen, het verder optimaliseren van de inning en invordering binnen het milieuhandhavingsbeleid gezien een effectieve inning ervoor zorgt dat de geldboete een slagkrachtig instrument is. In dit kader werken we systemen uit voor mogelijke prioritering in beboeting. Ook de mogelijkheden voor verdere afstemming tussen strafrechtelijke en bestuursrechtelijke sanctionering worden verkend met het oog op gerichte, transparante en rechtvaardige handhaving. We koppelen ook ervaringen vanuit het beboetingsbeleid terug naar de beleidsmakers.
29. OD14.5 We zetten in op de voorbereiding van een efficiënt en billijk bestuurlijk beboetingsbeleid voor schendingen inzake ruimtelijke ordening
We ontwikkelen een beoordelingskader met criteria om de hoogte van de voorstellen tot betaling van een geldsom en de bestuurlijke geldboetes te bepalen van schendingen inzake ruimtelijke ordening. Hierbij zal waar nodig ook afstemming gebeuren met het bestuurlijk boetebeleid t.a.v. schendingen van milieuregels. Gezien deze boetes ook door het departement zullen worden geïnd en ingevorderd, zal het instrument van de inningen en invorderingen ook degelijk moeten voorbereid worden om op efficiënte wijze te kunnen worden geïmplementeerd.
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
22.02.2016 Ondernemingsplan 2016 pagina 35 van 85
30. OD14.6 We staan in voor de voorbereiding en evaluatie van het milieuhandhavingsbeleid en de –regelgeving
Enerzijds zorgen we voor de ontwikkeling en toepassing van nieuwe handhavingsinstrumenten, zoals de bestuurlijke dwangsom. Anderzijds optimaliseren we de inzet van bestaande handhavingsinstrumenten en formuleren we, indien nodig en opportuun, voorstellen ter verbetering van de regelgeving. Het is een continu werkproces om de relevante regelgeving en de toepassing daarvan steeds met een kritische blik te bekijken of evalueren, zowel ex post als ex ante. Concreet gebeurt dit o.a. bij de methodische uitbreiding van milieu-inbreuken, waarbij de vraag rijst voor welke schendingen het wenselijk is om te depenaliseren, hoofdzakelijk in het kader van de Vlarem. Vanuit onze inspectie- en handhavingspraktijk zorgen we ook continu voor stroomlijning, afstemming en samenwerking binnen het handhavingsbeleid. We koppelen onze ervaringen met het beboetingsbeleid terug.
31. OD14.7 We staan binnen het beleidsdomein LNE in voor het centraliseren en optimaal afstemmen van voorstellen tot aanpassing van de regelgeving inzake milieuhandhaving
Dit behelst hoofdzakelijk het optimaliseren van de milieuhandhavingsregelgeving en -instrumenten. Daarbij worden ook interpretatie- en praktische vragen uitgeklaard door uitwisselen van handhavingservaringen of juridisch opzoekwerk. We zorgen ook voor een systematische terugkoppeling over afdeling- en departementoverschrijdende aangelegenheden, o.a. werkzaamheden van de VHRM, interferenties met Milieuschadedecreet, deelname aan de expertisenetwerken van het Parket-Generaal en opvolging van de inbreng in de ontwerp-Kadernota Integrale Veiligheid.
32. OD14.8 We zullen in het kader van onze inspectie- en handhavingscampagnes de handhavingservaringen rechtstreeks terugkoppelen naar de bevoegde minister en voorstellen formuleren ten behoeve van een eenvoudige, transparante, uitvoerbare en handhaafbare regelgeving
Nieuwe en bestaande regels worden getoetst op hun eenvoud, transparantie, uitvoerbaarheid en handhaafbaarheid. Complexe, onduidelijke, onuitvoerbare en niet-handhaafbare (ontwerp)regelgeving moet worden aangepast. Dit gebeurt o.m. in het kader van de jaarlijkse Vlaremtreinen en n.a.v. specifieke controlecampagnes.
33. OD14.9 We operationaliseren het handhavingsbeleid rond de omgevingsvergunning, daarbij rekening houdend met de herschikking van de handhavingsopdrachten inzake omgeving en met de fusieoperatie Omgeving
Met de invoering van de omgevingsvergunning en het daaraan gekoppeld handhavingsdecreet werd het uitwisselen van bevoegdheden m.b.t. toezicht en maatregelen tussen milieu en ruimtelijke ordening decretaal verankerd. De inkanteling van inspectie ruimtelijke ordening (RO) brengt een verdere harmonisering wat betreft het uitoefenen van toezicht en het opleggen van bestuurlijke maatregelen met zich mee. Ook de bestuurlijke beboeting van RO-schendingen zal binnen het departement gebeuren. Vanuit het departement wordt, vanuit inspectie- en handhavingspraktijk, alsook juridisch, de opmaak van uitvoeringsregelgeving mee voorbereid en opgevolgd. Er zal aandacht besteed worden aan de ontwikkeling van de handhavingsinstrumenten en de afstemming van de toepassing ervan. Voor het operationaliseren van de handhaving omgevingsvergunning is het uitwerken van een afsprakenkader met de parketten noodzakelijk.
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
pagina 36 van 85 Ondernemingsplan 2016 22.02.2016
34. OD14.10 We staan binnen het beleidsdomein LNE in voor het centraliseren en optimaal afstemmen van de regelgeving inzake milieuschade
Op basis van de resultaten van de rapportering over de implementatie evalueert de Europese Commissie de Milieuschaderichtlijn, wat aanleiding zal geven tot aanpassingen van de regelgeving. Dit vergt verdere opvolging en mogelijks implementatie. Daarnaast wordt de input van alle betrokken actoren gecentraliseerd en onderling afgestemd, met het oog op het optimaliseren van het behandelen van milieuschadegevallen.
35. OD14.11 We passen het milieuschadedecreet toe bij ernstige milieuschadegevallen De toepassing van het milieuschadedecreet en haar uitvoeringsbesluiten wordt bij concrete gevallen van milieuschade maximaal afgestemd op de uitvoering van het milieuhandhavingsdecreet, waardoor een efficiënte dossiergerelateerde informatie-uitwisseling tussen de verschillende handhavingsactoren en coördinatie door het departement van de door hen uit te voeren taken onontbeerlijk is. Door de objectieve aansprakelijkheid (‘de vervuiler betaalt’) biedt het milieuschadedecreet voor bepaalde gevallen van aanzienlijke milieuschade de rechtsgrond en het instrumentarium voor de nodige preventie- en herstelacties.
36. OD14.12 We versterken de gewestelijke inbreng in het vervolgingsbeleid van de parketten Dit wordt gerealiseerd door de implementatie van het samenwerkingsakkoord tussen de federale staat, de gemeenschappen en de gewesten betreffende het strafrechtelijke beleid en het veiligheidsbeleid. Het samenwerkingsakkoord, waarvan de uitvoering ook vooropgesteld werd in de beleidsnota Algemeen Regeringsbeleid, heeft tot doel om een reële inspraak van de gewesten in het strafrechtelijk vervolgingsbeleid van de parketten te organiseren. Dit gebeurt onder meer via geformaliseerde deelname van de gewestelijke milieuadministratie aan de expertisenetwerken leefmilieu en strafrechtelijk beleid van het Parket-Generaal, via deelname aan de werkgroep Coördinatie Vlaams vervolgingsbeleid en via inbreng in de ontwerp-Kadernota Integrale Veiligheid, teneinde de prioriteiten inzake leefmilieu optimaal te kunnen handhaven. Hierbij wordt ook overkoepelend en transversaal nagedacht over wat in Vlaanderen bij voorkeur bestuurlijk, dan wel strafrechtelijk zal gehandhaafd worden.
37. OD14.13 We stimuleren samenwerking, afstemming en informatie/data-uitwisseling tussen de verschillende toezichtsactoren
Via bilaterale afspraken doen we aan actieve samenwerking, afstemming en informatie/data-uitwisseling met andere toezichtsactoren. We maken afspraken met de Vlaamse Landmaatschappij (VLM) inzake de controle van stallen en mestopslagplaatsen en werken mee aan het Samenwerkingsakkoord EVOA-verordening.
38. OD14.14 We bouwen de structurele ondersteuning aan lokale toezichthouders en andere actoren verder uit
We zullen mee vormgeven aan opleidingen voor lokale milieutoezichthouders in de provinciale opleidingscentra en kijkstages voor hen organiseren. We delen onze kennis en expertise door opleidingen en toelichtingen te geven over onze toezichts- en handhavingsactiviteiten en –instrumentarium. We treden in 2016, als dit nodig en opportuun is, in de plaats van de gemeentelijke toezichthouders, burgemeesters en provinciegouverneurs.
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
22.02.2016 Ondernemingsplan 2016 pagina 37 van 85
We ondersteunen de andere actoren bij de uitvoering van hun opdrachten, onder meer door terugkoppeling te geven over onze bevindingen over erkende milieudeskundigen, erkende technici en milieucoördinatoren.
39. OD14.15 We dragen bij aan de werkzaamheden van de Vlaamse Hoge Handhavingsraad voor Ruimte en Milieu (VHRM)
We stellen onze milieuhandhavingsprogramma’s en –plannen op en delen deze mee aan de VHRM. Jaarlijks leveren we ook insteek voor de opmaak van het milieuhandhavingsrapport van de VHRM. We dragen in de schoot van de VHRM bij aan de samenwerking, afstemming en informatie/data-uitwisseling tussen de verschillende handhavingsinstanties door actieve deelname aan de plenaire vergadering en de (sub)werkgroepen.
OD15. Optimaliseren van de milieuhygiëneregelgeving
40. OD15.1 We staan in voor de VLAREM-treinen 2016 In 2016 wordt een ontwerptekst voor een nieuwe VLAREM-trein voorbereid. Deze zal op het einde van 2016 aan het politieke traject beginnen. Hieronder volgt een (voorlopig) overzicht van de topics die aan bod zullen komen in deze trein:
- Doorvertaling van de volgende BBT-studies:
o Aardappelen-, groente- en fruitverwerking;
o Vlees- en visverwerking;
o Verontreinigd hemelwater bij afvalopslagbedrijven;
- Herschikken, actualiseren en aanpassen van de sectorale voorwaarden voor zwembaden;
- VLAREM aanpassen zodat doorheen het gehele VLAREM de terminologie rond “voertuigen”
consequent wordt toegepast;
- De sectorale voorwaarden voor shredders aanpassen m.b.t. het voorkomen van emissies van
pcb’s en dioxines;
- Het aanpassen van de sectorale voorwaarden voor schietstanden.
Daarnaast zullen BBT-conclusies omgezet worden in VLAREM III: CWW (Common Waste Water Treatment in the Chemical Sector), NFM (Non-ferrous Metals Industries) en IRPP (Intensive Rearing of Poultry and Pigs).
41. OD15.2 We initiëren, coördineren en volgen beleidsrelevante onderzoeksprojecten, BBT- en andere kennisstudies op
In 2016 worden de TWOL-studies ‘brandveiligheid’ en ‘indelingslijst’ afgerond. De TWOL-studie ‘geluid windturbines’ wordt opgestart en afgerond. De nieuwe TWOL-studie ‘verduidelijking en verbetering van de huidige geluidsregelgeving voor ingedeelde inrichtingen’ werd voorgesteld voor het TWOL-programma. Na goedkeuring door de minister wordt de gunningsprocedure hiervoor opgestart. Binnen de stuurgroep BBT/EMIS/EP leggen we o.a. de prioriteiten vast in het kader van het initiëren en opvolgen van Vlaamse BBT-studies. De studies die reeds werden opgestart, zullen verder lopen in 2016. Het betreft: ‘Opslag en verdeling van LNG, LBG en LSNG’, ‘Actualisatie algemene emissiegrenswaarden
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
pagina 38 van 85 Ondernemingsplan 2016 22.02.2016
lucht’, ‘Richtlijn bepaling BBT op bedrijfsniveau’, ‘Oppervlaktebehandeling van metalen en kunststoffen’, ‘(Bovengrondse) opslag van gevaarlijke producten – inkuipingscapaciteit’ en ‘Tandartsen – Beperking van emissies van amalgaam (kwik) via afvalwater’. Ook in 2016 spelen we een prominente rol in de begeleidingscomités die de BBT-studies opvolgen. Deze BBT-studies kunnen dienst doen als inspiratiebron om de milieuvoorwaarden te actualiseren waar nodig. Naar goede traditie worden ook in 2016 een interne en externe BBT-studiedag georganiseerd waarop nieuw verschenen BBT-studies en Europese BREF’s uitgedragen worden. Ook in 2016 zal het departement deelnemen aan de stuurgroep referentietaken ILVO en deze voorzitten.
42. OD15.3 We evalueren het luik milieueffectrapportage in het Decreet Algemeen Milieubeleid (DABM) met het oog op het verankeren van de vernieuwende rol van de dienst Mer
De procedures en processen inzake milieueffectrapportage (zowel project-m.e.r. als plan-m.e.r.) worden geëvalueerd en gemoderniseerd rekening houdend met de vernieuwende rol van de dienst Mer. In 2016 wordt een plan van aanpak uitgewerkt en wordt de uitvoering ervan opgestart. Dit plan van aanpak geeft tevens uitvoering aan de afbouw en efficiëntere uitvoering van plan-m.e.r.-screening conform het goedgekeurde kerntakenplan van het Departement LNE.
43. OD15.4 We evalueren en optimaliseren de regelgeving externe veiligheid van Seveso-inrichtingen en van vervoer gevaarlijke stoffen en ontwikkelen de vereiste ICT-toepassingen
Conform het goedgekeurde kerntakenplan van het Departement, wordt werk gemaakt van de afbouw van advisering op ruimtelijke uitvoeringsplannen (RUP’s) door de dienst Veiligheidsrapportage door middel van de in 2016 voorziene ontwikkeling van een online bevragingssysteem voor indieners van een RUP. Door verplichting van de Europese Unie dient het aspect externe veiligheid bij stedenbouwkundige vergunningen in rekening te worden gebracht. In 2016 treffen we de nodige voorbereidingen (beleidskader, handleiding) om de dossierafhandeling uniform en efficiënt in te voeren. In 2016 wordt de ICT-toepassing verder ontwikkeld voor het bepalen van de risico’s van transport van gevaarlijke stoffen. Daarnaast wordt de evaluatie gemaakt, voor wat betreft ADR (Europees verdrag betreffende het internationaal vervoer van gevaarlijke stoffen over de weg), van de regelgeving voor vervoer van gevaarlijke stoffen met aandacht voor het kennen en beheersen van de daarmee gepaard gaande risico’s externe veiligheid.
44. OD15.5 We klaren de knelpunten in de milieuhygiënereglementering met betrekking tot doorvoeropslagplaatsen van internationale maritieme gevaarlijke goederen in de zeehavens uit
We zullen, samen met de havenbedrijven en het Departement Mobiliteit en Openbare Werken (havenbeleid), de knelpunten in de milieureglementering met betrekking tot doorvoeropslagplaatsen van internationale maritieme gevaarlijke goederen in de zeehavens uitklaren en, indien nodig, een voorstel van Vlaremwijziging formuleren.
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
22.02.2016 Ondernemingsplan 2016 pagina 39 van 85
OD16. Verder optimaliseren van de doeltreffendheid en de integratie van de erkenningen leefmilieu
45. OD16.1 We passen de VLAREL aan Er wordt onderzocht of de nieuwe verordeningen inzake certificeringen ter uitvoering van de F-gasverordening 517/2014 aanpassing van het VLAREL vraagt.
46. OD16.2 We staan in voor de handhaving erkenningen In de loop van 2016 zal uitvoering worden gegeven aan het milieuhandhavingsplan 2016. In 2016 zal het milieuhandhavingsplan erkenningen voor 2017 opgemaakt worden. Dit zal dan invulling geven aan het milieuhandhavingsprogramma 2014-2019 en in detail beschrijven welke handhavings-activiteiten we plannen voor 2017. Hierbij wordt een overzicht gegeven van de beschikbare middelen en de aard van de controles. Er wordt een gebruiksvriendelijke webtoepassing ontwikkeld die de spreadsheet of fysieke rekenlat, waarmee de erkende brandertechnicus naar mogelijke energiebesparende maatregelen zoekt tijdens een verwarmingsaudit, zal vervangen. Hiermee moet de kwaliteit van de verwarmingsaudit verhogen. Deze opdracht is momenteel lopende. De oplevering en ingebruikname van deze webtoepassing is voorzien voor medio 2016.
SD5. Geïntegreerde gebiedsontwikkeling voor een kwaliteitsvolle leefomgeving met een evenwichtige mix van functies
OD21. Landbouw en natuur: partners in een multifunctioneel landelijk gebied
47. OD21.1 We bereiden beslissingen van de minister of de Vlaamse Regering inzake landinrichtings- en ruilverkavelingsplannen voor
Tegen eind 2016 willen we goedkeuring van de minister (voor sommige plannen ook van de Vlaamse Regering) verkrijgen voor de volgende landinrichtingsplannen (Rieme-Noord; Stoomzagerij en omgeving; Slagmolen; Poort Scherpenheuvel; Molenbeekvallei; Hooghof; Rupelstreek; Zwinpolders) en ruilverkavelingsplannen (Gooik, 2de voorlopige goedkeuring; Rijkevorsel-Wortel, 2de voorlopige goedkeuring; Molenveld-Rotem, 2de nuttigverklaring). We handelen de subsidiedossiers landinrichting en ruilverkaveling af (geraamd aantal subsidiedossiers: 75; geraamd budget: 9 miljoen euro).
SD6. De milieukwaliteit van de leefomgeving verhogen
OD29. Verbetering van de grondwaterkwantiteit en –kwaliteit
48. OD29.1. We richten toezicht en handhaving op illegale grondwaterwinningen en op grondwaterwinningen in beschermingszones
Grondwater wordt meer en meer een heel duurzaam goed. Daarom moet zowel de grondwaterkwantiteit als de grondwaterkwaliteit maximaal te worden beschermd. We zullen grondwaterwinningen controleren waarbij de focus ligt op de lijst van bedrijven die door Vlaamse Milieumaatschappij worden aangeleverd, op illegale winningen en ondervergunde exploitaties.
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
pagina 40 van 85 Ondernemingsplan 2016 22.02.2016
OD35 Voorkomen van nieuwe bodemverontreiniging en de verspreiding ervan
49. OD35.1. We zien extra toe op de kwaliteitsborging bij het grondverzet zodat eventuele bodemverontreiniging vermeden wordt
We controleren opslaghoeveelheden van verontreinigde bodem en andere afvalstoffen bij klasse I-bedrijven.
OD39. Actief de bodem beschermen tegen verlies van organische stof, erosie, verdichting en afdichting
50. OD39.1 We investeren in verdere kennisopbouw rond bodembescherming en sensibilisering van de verschillende doelgroepen
De studieopdrachten omtrent ‘Modelleren van de sedimentaanvoer naar de waterlopen en het effect van erosiebestrijdingsmaatregelen’, omtrent ‘Kwantificeren van de gevolgen van bodemverdichting op het watertransport door de bodem’ en omtrent ‘Visuele en inhoudelijke invulling van de nieuwe bodemverkenner van de Databank Ondergrond Vlaanderen’, waartoe we in 2012-2014 opdracht hebben gegeven, worden opgevolgd. We begeleiden het onderzoek van INBO rond bodembiodiversiteit. We participeren samen met partners in het Interreg-project Leve(n)de Bodem rond het thema bodembescherming. We ontwikkelen educatieve pakketten en educatief materiaal voor onderwijs en NME-centra, en we communiceren naar de verschillende doelgroepen.
51. OD39.2 We maken gebruik van de kanalen die het landbouwbeleid biedt om maatregelen en instrumenten inzake bodembescherming bij de doelgroep landbouw te versterken
We werken intensief samen met het Departement Landbouw en Visserij en de Vlaamse Landmaatschappij om de verschillende instrumenten van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid zo optimaal mogelijk in te zetten voor bodembescherming. We richten ons hierbij op de implementatie van KRATOS, Vlaams Landbouwinvesteringsfonds (VLIF), randvoorwaarden, beheerovereenkomsten en het Europees Innovatiepartnerschap (EIP) Landbouw. We zorgen ervoor dat de nodige aandacht aan bodembescherming wordt besteed in de Codes van goede landbouwpraktijk.
52. OD39.3 We zorgen voor een daadkrachtige aanpak van de erosieproblematiek We nemen diverse initiatieven om de implementatie van de verstrengde randvoorwaarden erosiebestrijding vlot te laten verlopen. We werken mee aan informatievergaderingen, we maken en verspreiden brochures en voorlichtingsmateriaal, we volgen demoprojecten en praktijkonderzoek op, we organiseren opleiding voor voorlichters. We behandelen de bezwaren tegen de potentiële erosiegevoeligheidskaart 2016 (geraamd aantal percelen: 2.200). We maken de erosiegevoeligheidskaart 2017 op volgens de timing noodzakelijk voor Departement Landbouw en Visserij. We leggen het eerste en tweede halfjaarlijks subsidieprogramma in het kader van het Erosiebesluit voor aan de minister tegen respectievelijk eind april en eind oktober 2016 (geraamd aantal subsidiedossiers: 30; geraamd budget: 1,6 miljoen euro).
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
22.02.2016 Ondernemingsplan 2016 pagina 41 van 85
OD40. Een kader scheppen voor duurzaam beheer van de ondergrond met het oog op een milieuveilige en efficiënte valorisatie van natuurlijke rijkdommen
53. OD40.1 We voeren het actieplan 2016 van het tweede Algemeen Oppervlaktedelfstoffenplan en onderzoeksopdrachten natuurlijke rijkdommen uit
De studieopdrachten omtrent het indirect economisch belang van de Vlaamse ontginningssector en omtrent de ruimtelijke visieontwikkeling van een ontginningsgebied te Pittem, waartoe we eind 2015 opdracht hebben gegeven, worden opgevolgd. We overleggen met Onroerend Erfgoed rond de wijze waarop de Vlaamse Geotheek wordt uitgebouwd en hoe het thema ‘aardkundig erfgoed’ wordt uitgewerkt. Met het oog op een nieuw jaarrapport in 2017 worden gegevens ingezameld voor het Monitoringsysteem Duurzaam Oppervlaktedelfstoffenbeleid (MDO). We begeleiden het onderzoek van INBO rond biodiversiteit in ontginningsgebieden. We ontwikkelen voorlopige versies van thematische modellen m.b.t. oppervlaktedelfstoffen o.b.v. het geologisch 3D-model. We begeleiden de studie inzake duurzame voorziening in minerale bouwgrondstoffen vervoerd via het waterwegennetwerk op initiatief van Waterwegen & Zeekanaal. We nemen initiatieven om ter beschikking gestelde archieven van universiteiten m.b.t. ondergrondwaarnemingen te digitaliseren en gebruiksvriendelijk te ontsluiten via de Databank Ondergrond Vlaanderen.
54. OD40.2 We begeleiden voortraject projecten voor het aanduiden van nieuwe of aanpassing van bestaande ontginningsgebieden
We begeleiden vraaggestuurde ontginningsprojecten (geraamd aantal: 2), projecten met het oog op project- en infrastructuurgrindwinning (geraamd aantal: 2) en projecten tot wijziging (na)bestemming van bestaande ontginningsgebieden (geraamd aantal: 2).
55. OD40.3 We werken maatregelen en instrumenten uit inzake de valorisatie van de diepe ondergrond We passen het uitvoeringsbesluit van het Decreet Diepe Ondergrond aan met een luik m.b.t. diepe geothermie en met nadere regels over het opstellen van een structuurvisie diepe ondergrond. We maken een eerste inventarisatie van de toepassingsmogelijkheden voor de diepe ondergrond in Vlaanderen en van de activiteiten die reeds plaats vinden. We maken een uitgewerkt tekstvoorstel voor de aanpassing van VLAREM op, specifiek gericht op het winnen van diepe aardwarmte.
56. OD40.4 We sturen het Vlaams Kenniscentrum Ondergrond aan teneinde het actieplan 2016 te laten uitvoeren
We plannen verdere detaillering van het Geologisch 3D-model van Vlaanderen zodat eind 2018 een sluitend model ten behoeve van verschillende ondergrondtoepassingen kan opgeleverd worden. We verruimen het gebied van het grensoverschrijdend (hydro)geologisch model van de ondergrond naar de Kempen in de grenszone met Nederland. Het delfstofmodel voor zand en grind in het noordoosten van Vlaanderen zal in 2016 gefinaliseerd worden zodat het kan toegevoegd worden aan de delfstofverkenner op DOV. We zorgen voor afstemming tussen het geologisch (G3D) en het hydrogeologisch (H3D) 3D-model van Vlaanderen.
57. OD40.5 We werken samen met andere instanties met het oog op kennis- en gegevensuitwisseling natuurlijke rijkdommen
We overleggen met de federale Belgische Geologische Dienst en het Waalse Gewest rond de participatie van de gewesten in de Belgische delegatie die deelneemt aan de vergaderingen op initiatief van de European Geological Surveys en rond de projecten die zullen voortvloeien uit het ERA-NET Applied
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
pagina 42 van 85 Ondernemingsplan 2016 22.02.2016
Geosciences dat vervat zit in het Horizon 2020 werkprogramma en waarvoor we een commitment van deelname hebben ingediend.
58. OD40.6 We voeren het actieplan 2016 Databank Ondergrond Vlaanderen (DOV) uit en ontsluiten (toegepaste) bodem- en geologische informatie
We bouwen DOV inhoudelijk en informatica-technisch verder uit conform de richtlijn Infrastructure for Spatial Information in the European Community (INSPIRE). We laten DOV uitgroeien tot de authentieke bron van (toegepaste) bodem- en geologische informatie in Vlaanderen. We doorlopen de procedure voor boringen en bodemkaart. We lanceren de nieuwe algemene verkenner als krachtige zoekmachine op de DOV data en als vertrekpunt voor de thema-specifieke verkenners (o.a. bodem- en delfstoffenverkenner die met extra data en informatie verrijkt worden). We breiden de portaal uit en verfijnen de beveiliging, via het project “Iedereen DOV”, zodanig dat de applicaties zo klantvriendelijk mogelijk toegankelijk zijn voor de ingelogde gebruikers van zowel de partners als de externe doelgroepen van DOV. We vernieuwen de website van DOV. We migreren het onderdeel voor beheer van data van monsters en laboproeven naar de nieuwe omgeving. We bouwen het eDOV-loket voor bodemanalyselabo’s uit en zorgen dat archeologische boringen kunnen doorstromen naar DOV. We leggen zo de basis voor een interne module voor het beheer van de bodemdata. We zetten verder in op het verfijnen van het beheer van de kaartlagen via de interne ingebruikname van Mercurius en breiden het aanbod uit met nieuwe (geografische) databestanden uit processen m.b.t. bodemkaart, erosie, delfstoffen, ontginning, H3O, …).
OD41. Verdere vermindering van luchtverontreinigende emissies
59. OD41.1 We werken een nieuw emissiereductieprogramma voor luchtverontreinigende stoffen uit In 2016 starten we met de uitwerking van een nieuw NEC-emissiereductieprogramma met maatregelen om de emissies van stationaire en mobiele bronnen te verminderen voor de zichtjaren 2020, 2025 en 2030. We gaan hierbij op zoek naar extra reductiepotentieel voor VOS, PM, SO2, NOx, en NH3. We overleggen hierover met alle relevante doelgroepen, in het verlengde van de consultatie van de sectoren ter voorbereiding van het Vlaamse standpunt voor de onderhandelingen over de NEC-richtlijn. De reductie van NOx en NH3 is tevens een belangrijke doelstelling binnen de PAS, waarmee we de depositiedruk op vermestingsgevoelige habitattypes willen doen dalen. We bereiden ook de volledige integratie van het emissiereductieprogramma met een nieuw Vlaams luchtkwaliteitsplan voor.
60. OD41.2 We werken maatregelen en instrumenten inzake emissiereductie van industriële en andere stationaire bronnen uit
We werken een voorstel uit voor de herziening van de Vlarem-reglementering voor stookinstallaties, rekening houdend met alle (nieuwe) beleidsmatige randvoorwaarden: de omzetting van de Europese richtlijn voor middelgrote stookinstallaties (MCP-richtlijn), het nieuwe Europese referentiedocument voor de BBT voor grote stookinstallaties (BREF LCP), de emissiereductiedoelstellingen van de nieuwe NEC-richtlijn, de PAS en de verdere verbetering van de luchtkwaliteit in functie van de Europese luchtkwaliteitsdoelstellingen. Ook voor de petroleumraffinaderijen herzien we de globale emissiegrenswaarde in functie van deze beleidsmatige randvoorwaarden.
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
22.02.2016 Ondernemingsplan 2016 pagina 43 van 85
We actualiseren tevens de VLAREM-wetgeving voor het controleren van lekemissies in chemie en raffinaderijen. We werken verder aan een pakket met concrete maatregelen voor de emissiereductie van houtkachels en overleggen met de sector en andere belanghebbenden voor de uitvoering ervan. We integreren dit in het NEC-emissiereductieprogramma. Er zal in het kader van de NEC-richtlijn en het PAS extra worden toegezien op de naleving van de emissiegrenswaarden en een verdere vermindering van de zwaveldioxide (SO2), NOx, VOS en NH3-uitstoot, waarbij we de volgende controles voorzien:
- de controle van de zelfcontrole lucht bij bedrijven;
- de controle van VOS-emissies bij solvent verbruikende bedrijven met een focus op
metaalcoating;
- de controle op VOC’s rond de petrochemische industrie;
- routine-emissiemetingen bij bedrijven;
- ad hoc immissiemetingen lucht.
OD42. (Lokale) luchtkwaliteit verbeteren in hotspotzones zoals stedelijke gebieden, industriegebieden en landbouwzones
61. OD42.1 We evalueren het Vlaamse luchtkwaliteitsplan (NO2) en sturen dit bij We maken een grondige evaluatie van het Vlaamse Luchtkwaliteitsplan en gaan, op basis hiervan, na welke maatregelen nog nodig zijn om onze luchtkwaliteitsdoelstellingen in de nabije toekomst te bereiken. Uiterlijk in 2018 rapporteren we hierover aan de Europese Commissie. Via studiewerk brengen we de blootgestelde bevolking, aantal kilometer weg en oppervlakte in overschrijding in kaart zowel voor het jaar 2015 als het jaar 2020 en gaan na wanneer de normen overal worden gehaald. Op basis hiervan rapporteren we in september 2016 aan de Europese Commissie over het al dan niet halen van de NO2 norm in 2015. We starten onderzoek op om te komen tot een draaiboek met aanwezige drempels en in te zetten hefbomen voor een bredere en blijvende gedragsverandering bij de burger rond luchtverontreiniging en klimaat.
62. OD42.2 We saneren hotspots van NO2 en PM in de zones Antwerpen en Gent en zware metalen in industriële zones
We voeren het nieuwe luchtkwaliteitsplan voor de agglomeratie Antwerpen 2014-2018 verder uit, met een focus op de maatregelen naar wegverkeer. We stemmen de uitvoering van de acties verder af op het actieplan Ontwikkeling Haven Antwerpen en het Mobiliteitsplan van de stad Antwerpen. We volgen de vooruitgang van het plan op aan de hand van indicatoren en operationele doelstellingen. We werken het actieplan voor de Gentse kanaalzone en agglomeratie Gent af samen met de stad Gent, de provincie Oost-Vlaanderen, het havenbedrijf Gent, het projectbureau Gentse kanaalzone, VEGHO, de gemeenten Evergem en Zelzate. We houden een uitgebreid stakeholderoverleg en leggen het plan ter definitieve politieke goedkeuring voor. De politieke goedkeuring vormt het startschot voor de uitvoering van het plan.
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
pagina 44 van 85 Ondernemingsplan 2016 22.02.2016
We besteden verdere aandacht aan de verhoogde concentraties van een aantal zware metalen in de omgevingslucht in de onmiddellijke nabijheid van een aantal metallurgische bedrijven (Hoboken, Beerse, Genk) door het opleggen van alle BBT-maatregelen en de operatie volgens de stand der techniek. Aangepaste vergunningsvoorwaarden en geregelde handhaving worden daarbij ingezet. We volgen de impact op de gezondheid van de omwonenden nauwkeurig op en stemmen af op de resultaten van de humane biomonitoring.
63. OD42.3 We faciliteren de invoering van lage-emissiezones (LEZ) We ondersteunen de stad Antwerpen bij de implementatie van een lage emissiezone. Hiertoe werken we de basisversie van de LEZ-databank, waarvoor een externe ontwikkelingsopdracht loopt, verder af. Zodra deze basisvariant operationeel is onderzoeken we mogelijke uitbreidingen met externe databanken, in functie van een automatische toekenning van toegangsrechten. Op die manier willen we het aantal gevallen, waarvoor een registratieplicht bij de gemeente geldt, kunnen verminderen. We zitten ook samen met de stad Gent om te bekijken hoe we de stad kunnen ondersteunen bij hun onderzoek naar de mogelijke implementatie van een LEZ in Gent. Verder zetten we in op communicatie naar de betrokken sectoren. Hiertoe bezorgen we aan de relevante ledenorganisaties gerichte informatie met de vraag om deze informatie te verspreiden via infomagazines of websites, sturen we affiches naar de keuringstations en garagisten, … Tot slot treffen we de nodige voorbereidingen om de impact van de LEZ op het wagenpark te kunnen onderzoeken. Daartoe dienen we een machtigingsaanvraag in bij de bevoegde instantie(s) en zetten we de eerste stappen om het wagenpark in de referentiesituatie in beeld te brengen.
64. OD42.4 We staan in voor een gecoördineerde aanpak voor de verdere vermindering van emissies en deposities van de dioxines en PCB’s
We ontwikkelden in 2014 in overleg met VMM een actieplan voor de aanpak van zones waar de drempelwaarden van emissies en deposities van dioxines en PCB’s werden overschreden. In uitvoering hiervan ontwikkelden we in 2015 een maatregelenset voor de verdere vermindering van de emissies bij de probleembedrijven. Deze maatregelenset passen we ook in 2016 toe bij de herziening van Vlarem en milieuvergunningen en bij handhavingscampagnes en we brengen deze in bij de totstandkoming van Europese BBT-aanbevelingen. In 2016 zullen we de BBT-conclusies van de BREF Waste Treatment in Vlarem opnemen. Daarnaast zorgen we voor een verdere sensibilisering rond het verminderen van de dioxines van verbrandingsactiviteiten bij huishoudens, ontwikkelen we meetmethoden om de blootstelling van de mens beter in kaart te brengen en coördineren we acties voor de vermindering van de aanwezigheid van deze stoffen in de voedselketen.
65. OD42.5. We verminderen de fijnstofemissies, zware metalen, dioxines en PCB’s verder door toezicht en handhaving
We zullen in de hotspotzones fijn stof extra toezien op de naleving van de emissiegrenswaarden en een verdere vermindering van de diffuse fijnstofuitstoot, zo nodig door het voorstellen van aanvullende stofbeperkingsmaatregelen, zodat de milieukwaliteitsnormen in de hotspotzones bestendig worden nageleefd:
- We pakken de diffusie emissies van fijn stof (PM10) aan van bedrijven in ‘hot spot’ gebieden.
- We voeren geïntegreerde controles uit bij mobiele en vaste breekinstallaties.
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
22.02.2016 Ondernemingsplan 2016 pagina 45 van 85
We beperken de emissie van dioxines en dioxineachtige PCB's bij schrootverwerkende bedrijven door maatregelen op te leggen bij alle grote schrootbedrijven. De maatregelen betreffen acceptatieprocedures van inkomende stromen, afvalwaterzuivering, organisatorische en structurele maatregelen voor de beperking van stofverspreiding. We voeren ook verder emissiemetingen uit op shredders en nemen verder monsters van afvalwater en afvalstromen. We verminderen verder de emissies van zware metalen in hotspotzones door controle en opvolging van de drie probleembedrijven.
OD43. Verhogen van de lokale leefkwaliteit
66. OD43.1 We staan in voor de beleidsvoorbereiding lokale leefkwaliteit In 2016 zullen we samen met de partners de Duurzaamheidsmeter Wijken (DZM) naar de lokale overheden uitdragen. We breiden deze DZM uit, door ook een luik voor renovatie van bestaande wijken erin op te nemen. Tevens zoeken we naar synergieën tussen de eigen meters en andere initiatieven. Daarnaast wordt een Mobi-score ontwikkeld, die consequenties van de woonplaatskeuze op vlak van mobiliteit in kaart brengt. We ontwikkelen instrumenten die lokale overheden moeten helpen bij hun planvorming van groene functionele belevingstrajecten. Verder zoeken we draagvlak voor de verschillende wensbeelden m.b.t. lokale leefkwaliteit en wordt de lokale leefkwaliteit in beeld gebracht aan de hand van indicatoren. Het prototype meetinstrument omgevingskwaliteit wordt doorontwikkeld en geïmplementeerd op Vlaams en regionaal niveau.
67. OD43.2 We versterken de aandacht voor ecologische en sociale noden van de omgeving in tuinen, op openbaar domein en op bedrijventerreinen
Binnen de werking ‘biodiversiteit en bedrijven’ bekijken we hoe we ecologische en multifunctionele buffers kunnen meenemen in ruimtelijke planningsprocessen. We initiëren het Scholenproject 2.0 om ecologisch ontwerpen en beheren structureel te verankeren in de curricula van de opleidingen groenmanagement en landschaps- en tuinarchitectuur. Binnen het Life+ project ‘Green4Grey’ dragen we bij aan een summerschool en een inspiratieboek voor bedrijven. We zijn medeorganisator van een congres ‘Economische meerwaarde in de publieke ruimte’, we sensibiliseren milieu- en groendiensten rond bijen en groen buurtweefsel.
OD44. Blootstelling aan overmatig geluid, geur of licht verminderen
68. OD44.1 We geven uitvoering aan de Europese richtlijn omgevingslawaai Als coördinerende instantie geven we verder uitvoering aan de Europese richtlijn omgevingslawaai (RL 2002/49/EG). Dit betekent dat we de geluidsactieplannen 2e ronde/2e fase voor de belangrijke wegen, spoorwegen, agglomeraties en de luchthaven Brussel-Nationaal na publieke consultatie ter definitieve goedkeuring aan de Vlaamse Regering voorleggen. We vatten tevens de derde cyclus aan, met als eerste stap de voorbereiding van de opmaak van nieuwe geluidskaarten. We onderzoeken de potentiële impact van de implementatie van de recent gepubliceerde EU richtlijn 2015/996 tot vaststelling van gemeenschappelijke bepalingsmethoden voor lawaai overeenkomstig RL 2002/49/EG. We zetten deze nieuwe richtlijn om in wetgeving. We werken in samenwerking met andere betrokkenen aan een
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
pagina 46 van 85 Ondernemingsplan 2016 22.02.2016
eenduidig beoordelingskader voor geluid van infrastructuren. We implementeren dit kader in de MER richtlijnenboeken.
69. OD44.2 We pakken lokale milieuoverlast aan We evalueren de regelgeving muziekactiviteiten op basis van de in 2015 uitgevoerde onderzoeksopdrachten. Dit kan aanleiding geven tot de optimalisatie van de regelgeving en de uitvoering ervan. We maken een code van goede praktijk die geur-, rook- en geluidshinder van kleinschalige lucht- en dampafvoersystemen behandelt via gerichte communicatie kenbaar. We stellen een visienota op die ingaat op de problematiek van lichtverontreiniging. Deze nota leggen we voor aan de minister, aan belanghebbende actoren en adviesraden. We bouwen expertise op omtrent geluids- en trillingshinder van bouw- en sloopactiviteiten, in aanloop naar de uitvoering van een BBT studie.
70. OD44.3 We behandelen klachten m.b.t. geluid-, geur- en lichthinder We zullen in 2016 extra toezien op klachten m.b.t. geluid-, geur- en lichthinder. We voorzien de volgende controles:
- Externe geluids- en trillingsonderzoeken;
- Ad hoc geluids- en trillingsmetingen;
- Behandeling geluidsklachten;
- Externe geuronderzoeken;
- Behandeling geurklachten;
- Behandeling klachten m.b.t. lichthinder.
Er zal ook een normenkader voor laagfrequent geluid worden uitgewerkt en voorgesteld.
OD45. Kwantificeren en verminderen van de impact van milieuverstoring op de gezondheid met specifieke aandacht voor de kwetsbare groepen in onze maatschappij
71. OD45.1 We sturen het Vlaams humaan biomonitoringprogramma, inclusief beleidsvertaling, als beleidsinstrument om de blootstelling aan en effecten van milieuverontreiniging te kwantificeren, aan
We finaliseren het faseplan (de beleidsvertaling) voor de Gentse Kanaalzone en starten met het faseplan van de resultaten van het algemeen Vlaams Humaan Biomonitoringprogramma (VHBP) (2012-2015) en met een nieuwe cyclus van het VHBP (2016-2020).
72. OD45.2 We stellen preventiemethodieken en concrete richtlijnen voor gezondheidskundige uitdagingen in nieuwe maatschappelijke (bouw)evoluties op, communiceren hierover en voeren deze uit
We voeren het projectplan voor de verbetering van de binnenluchtkwaliteit op school uit. We stellen concrete gezondheidskundige richtlijnen op voor woningrenovaties in kader van maximale energie-efficiëntie. Aanvullend starten we met twee beleidsvoorbereidende studies rond respectievelijk de gezondheidsaspecten van groepsrenovatie in sociale woningbouw en de ontwikkeling van een online monitoringsysteem van binnenlucht.
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
22.02.2016 Ondernemingsplan 2016 pagina 47 van 85
We zetten verder in op het verspreiden en stimuleren van het gebruik van de praktijkgids voor gezond tuinieren en dit in samenwerking met de partnerorganisaties. We voeren het pilootproject rond personen met een lage socio-economische status verder uit en evalueren dit zodat we een breder strategisch kader kunnen aanbieden om milieu- en gezondheidsaspecten ook bij sociaal kwetsbare groepen maximaal te kunnen ondersteunen.
73. OD45.3. We werken een klantvriendelijk klachtenbeheersysteem voor hinder door geluid, geur, trillingen uit
Het klachtenbeheersysteem zal verder uitgewerkt en geoptimaliseerd worden zodat gegarandeerd wordt dat de milieuklachten op een kordate en klantgerichte manier worden aangepakt. Daarbij zullen alle milieuklachten worden geregistreerd en hetzij doorgegeven aan de betrokken (gemeentelijke of gewestelijke) instantie, hetzij ten gronde worden onderzocht. Ook zullen we de klachtenonderrichting actualiseren.
OD50. Voor verzurende en vermestende stikstofdeposities wordt een programmatische aanpak ontwikkeld (PAS)
74. OD50.1 We nemen actief deel aan de stuurgroep PAS, de diverse werkgroepen en het regiebureau Om het traject naar een Vlaamse Programmatische Aanpak Stikstof te begeleiden werden een klankbordgroep en een stuurgroep PAS opgericht. Onder de vleugels van deze stuurgroep zijn er 12 PAS-werkgroepen actief rond afgebakende deelaspecten van de PAS. De stuurgroep PAS delegeert de dagelijkse werking aan het Regiebureau PAS. We nemen actief deel aan de stuurgroep PAS, het regiebureau PAS en de 12 PAS-werkgroepen.
75. OD50.2 We leveren een bijdrage aan de totstandkoming van de Voorlopige PAS (VPAS) o.m. door middel van wettelijke en reglementaire initiatieven m.b.t. VLAREM en de voorbereiding van de DPAS
In uitvoering van de VPAS wordt een regelgevingsagenda met noodzakelijke wetgevende operaties opgesteld. Deze wetgevende operaties worden afgestemd op het huidige milieuvergunningsstelstel en de toekomstige regeling van omgevingsvergunning. Daarbij zal bijzondere aandacht uitgaan naar een duidelijk, rechtszeker en werkbaar beoordelingskader en het onderzoek naar een regeling voor de verlenging van een vergunning met een beperkte vergunning of een vergunning van bepaalde duur als flankerende maatregel. Het juridisch statuut van de PAS-maatregelenlijst en het concept proefstalstatus zullen verder worden onderzocht. Voor de voorbereiding van DPAS maken we werk van onderzoek naar de aanpak van dataverzameling en –analyse van de lopende milieuvergunningen. In eerste instantie focussen we hierbij op alle relevante veeteeltbedrijven waarvoor een uitgebreide dataset met vergunningsgegevens, exacte geografische situering, emissiegegevens, … In 2016 zal bijkomend een bedrijfsarchitectuur en analyse uitgewerkt worden om de verschillende digitale componenten en informatiebronnen van PAS in kaart te brengen alsook de vereisten waaraan deze moeten voldoen. Hierbij wordt maximaal synergie beoogd en hergebruik gestimuleerd met de digitale oplossingen voor Impact.
76. OD50.3 We zien toe op de naleving van de wettelijke bepalingen m.b.t. verzurende en vermestende emissies van de landbouwsector via diverse gerichte preventieve controlecampagnes
In 2016 worden onder meer volgende aspecten gecontroleerd:
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
pagina 48 van 85 Ondernemingsplan 2016 22.02.2016
Controle op luchtwassers (S-systemen);
Controle van de constructievoorwaarden bij mestopslagplaatsen en -verwerkingsbedrijven;
Controle van de verwerkingscapaciteit bij mestverwerkingsbedrijven;
Controle op de aanwezigheid en de volledigheid van de milieuvergunning bij
veeteeltinrichtingen;
Controle op de lozing van silosappen uit voederkuilen bij veehouderijen.
77. OD50.4 We brengen een evenwichtige verdeling van de stikstofreductie inspanningen tussen de sectoren tot stand en ontwerpen de ontwikkelruimte
Tijdens de looptijd van de VPAS moet gezocht worden naar een billijke verdeling van de reductie-inspanningen die de verschillende sectoren moeten leveren. Daartoe zullen we in 2016 in eerste instantie de technische en economische randvoorwaarden van de reeds omschreven maatregelenpakketten verder in detail onderzoeken. Vervolgens gaan we na welke maatregelenmix het meest aangewezen is om de vooropgestelde verbetering van de natuurkwaliteit te realiseren. Parallel starten we met het vastleggen van de methodiek en het benoemen van de instrumenten die nodig zijn voor het creëren en toebedelen van ontwikkelruimte. Daartoe voeren we een business analyse uit.
SD7. Vlaanderen op weg zetten naar een kringloopeconomie
OD53. Via samenwerking materiaalkringlopen sluiten en kringloopeconomie stimuleren
78. OD53.1 We leggen illegale afvalactiviteiten en –stromen (doorvoer, invoer en uitvoer) aan banden in uitvoering van het strategisch programma ‘ketentoezicht’
In 2016 voorzien we de volgende controles in de strijd tegen de illegale praktijken m.b.t. in-, uit-, en doorvoer van afvalstoffen:
- Controle op de opmenging van afvalstoffen in bunkerolie, met een focus op tankenparken;
- Controle op het wegtransport van afvalstromen;
- Controles op de in-, uit- en doorvoer van afvalstoffen via zeehavens, met een focus op
Afgedankte Elektrische en Elektronische Apparatuur (AEEA) en recycleerbare stromen;
- Controles in het kader van ketentoezicht, met een focus op inzamelaars van gevaarlijke
afvalstoffen, op PCB-houdende afvalstoffen, op bouw- en sloopafval en op partijen die omwille
van fytosanitaire redenen werden afgekeurd door het FAVV.
OD54. Op een duurzame en geïntegreerde manier omgaan met biomassa(rest)stromen
79. OD54.1 We bewaken de luchtkwaliteit bij biomassaverwerking en –verbranding In 2016 voeren we emissiemetingen uit bij biomassa- en houtafvalverbrandingsinstallaties. We handhaven de naleving van de emissiegrenswaarden door de sector en hebben hierbij speciale aandacht
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
22.02.2016 Ondernemingsplan 2016 pagina 49 van 85
voor dioxines. We beoordelen ook de kwaliteit van de inputstroom, waar het kan via monsternames en analyses.
80. OD54.2 We controleren alle relevante milieuaspecten bij vergistingsinstallaties In 2016 voeren we inspecties uit bij biogasinstallaties, in het bijzonder bij covergisters en vergisters van organisch-biologische afvalstoffen. We voeren integrale controles uit waarbij meerdere (milieu)aspecten aan bod komen, zoals veiligheid, milieumanagement, hinderbeleid, kwaliteit van aanvoer en afvoer van afvalstoffen en dierlijke bijproducten en traceerbaarheid ervan doorheen de keten, impact op oppervlaktewater en grondwater, diffuse en geleide emissies naar de lucht en groenestroomcertificaten.
SD8. Naar een klimaatvriendelijke samenleving
OD56. Uitvoeren en versterken korte termijn klimaatbeleid
81. OD56.1 We dragen proactief bij tot het naleven van de Vlaamse niet-ETS-doelstellingen 2013-2020 In 2016 zullen we op basis van het eerste uitvoerige voortgangsrapport (VORA2015) in een tweede (beknopter) VORA2016 rapporteren over de uitvoering van het Vlaams Mitigatieplan (VMP) 2013-2020, met focus op de nieuwe maatregelen. Hierin zal ook de tweede monitoring van de eerste reeks door het Vlaams Klimaatfonds (VKF) gefinancierde mitigatiemaatregelen opgenomen worden. In functie van de beschikbaarheid van middelen zullen we in 2016 een tweede VKF-financieringsronde uitwerken, gericht op energierenovaties in de gebouwensector (zoals aangegeven in het regeerakkoord). We volgen proactief de problematiek inzake boekhoudkundig besteedbare VKF-middelen op. Ook via adviesverlening en allerlei vormen van samenwerking proberen we bijkomende mitigatiemaatregelen te bevorderen. We zorgen voor de afrekening van de jaren 2013 en 2014 onder de Europese Effort Sharing Decision en volgen proactief de eventuele herziening door de Commissie van het tot nu overeengekomen traject voor België op.
82. OD56.2 We implementeren maatregelen m.b.t. F-gassen en (industriële) N2O Onder impuls van de nieuwe F-gasverordening 517/2014 (en het Vlaams Actieplan F-gassen 2015-2020), werken we in 2016 aan de uitvoering van specifieke bijkomende acties gericht op de reductie van de emissies van F-gassen in het Vlaamse Gewest. Zo wordt via gerichte sensibilisering, communicatie en ondersteuning het gebruik van natuurlijke koelmiddelen verder gestimuleerd. Bijkomende maatregelen in de chemische industrie worden geëvalueerd. Een meer gestructureerd en periodiek overleg met bepaalde sectoren/beroepsfederaties wordt opgestart met het oog op een verhoogde responsabilisering. Tegelijkertijd worden acties inzake controle op de naleving van bestaande regelgeving inzake lekdichtheidsvereisten verdergezet (het terugdringen van de lekverliezen van koelinstallaties bij supermarktketens en andere bedrijven; de controle op gefluoreerde ozonafbrekende stoffen en broeikasgassen). Wat betreft de reductie van (industriële) N20-emissies bij de productie van caprolactam, implementeren we in 2016 de in 2015 met het betrokken bedrijf overlegde maatregelen via een advies in het kader van de milieuvergunning.
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
pagina 50 van 85 Ondernemingsplan 2016 22.02.2016
83. OD56.3 We zorgen voor een efficiënte implementatie en naleving van het EU ETS in Vlaanderen In 2016 wordt verder gewerkt aan een efficiënte implementatie en handhaving van het EU ETS in Vlaanderen, zowel wat betreft vaste installaties als luchtvaartoperatoren. De wetgevende procedures aangevat in 2015 (decreetswijziging n.a.v. een instemmingsdecreet tot goedkeuring van een wijziging aan het Samenwerkingsakkoord ETS Luchtvaart) worden afgerond. Milieuvergunningsaanvragen m.b.t. BKG-installaties, de (aanpassingen aan de) toewijzing van gratis emissierechten, de jaarlijkse MRV-cyclus (goedkeuring monitoringplannen/significante wijzigingen en geverifieerde emissiejaarrapporten, alsmede opvolging verbeteringsverslagen), en de vastlegging van internationale gebruiksrechten, worden mede op basis van interne procedures en de toepassing van IT toepassingen, vlot en geharmoniseerd afgehandeld. Aanbevelingen ter optimalisering van de MRV-cyclus, zoals geformuleerd in het kader van een Europese onderzoeksopdracht, worden waar mogelijk in 2016 geïmplementeerd. De naleving van de regelgeving wordt gegarandeerd via gerichte samenwerking met andere entiteiten. Via regelmatig doelgroepenoverleg en nieuwsbrieven worden alle relevante actoren op de hoogte gehouden van evoluties ter zake. Gegevens vergaard in het kader van EU ETS worden gedeeld met relevante entiteiten, om zo maximaal gebruik ervan te garanderen bij opstelling van energiebalans en broeikasgasemissie-inventaris.
84. OD56.4 We volgen het Vlaams Adaptatieplan (VAP) op De 76 maatregelen van het Adaptatieplan worden opgevolgd en jaarlijkse gerapporteerd door de “piloten” van de verschillende beleidsdomeinen. Er wordt ondersteunend, onderbouwend of sturend opgetreden op Europees, Benelux, Belgisch, Vlaams en lokaal niveau. Relevante actoren worden geëngageerd.
85. OD56.5 We werken samen met lokale overheden voor het behalen van de klimaatdoelstellingen In overleg en samen met andere relevante partners gaan we na hoe we lokale overheden beter kunnen ondersteunen om lokaal in te zetten op de klimaatuitdagingen, bijvoorbeeld bij de financiering en inhoudelijke onderbouwing van acties en projecten die kaderen in het burgemeestersconvenant. Via gerichte lerende netwerken doen we aan kennisdeling en -opbouw rond concrete acties. Enkele maatregelen zijn de klimaatprijs voor lokale besturen en het in kaart brengen van het hernieuwbare energiepotentieel per gemeente. Verder gaan we ook na hoe we aspecten omtrent luchtkwaliteit en adaptatie kunnen integreren in het burgemeestersconvenant en dragen we actief bij aan het Renovatiepact. We faciliteren het financieel instrument PF4EE en werken verder aan het LIFE projectvoorstel ‘Belgium Renovates for Energy Efficient Living’, dat eind 2015 in de eerste ronde geselecteerd werd door de Europese Commissie.
OD57. Evolueren naar een koolstofarm Vlaanderen tegen 2050
86. OD57.1 We starten met het klimaatluik van het operationeel Vlaams Energie- en Klimaatplan 2021-2030
We finaliseren ons voorstel van aanpak voor het geïntegreerde energie- en klimaatplan 2030 en faciliteren het politieke besluitvormingsproces hierover. Vervolgens implementeren we deze beslissing en werken we aan de onderbouwing van de hierin voorziene duurzame klimaatvisie voor 2050 en het
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
22.02.2016 Ondernemingsplan 2016 pagina 51 van 85
actieplan 2021-2030. Een belangrijk element hierin is de afstemming met alle relevante beleidstrajecten binnen de Vlaamse overheid. Hier zal in 2016 sterk op ingezet worden door opvolging en medewerking aan o.a. renovatiepact, mobiliteitsplan, clean power for transport, BRV. Het in 2015 opgestarte studiewerk ‘de rol van ruimtelijke ordening in de energie- en klimaattransitie’ zal actief opgevolgd worden om kwaliteit en doorwerking van de resultaten te verzekeren. Hetzelfde geldt voor de studie ‘reductiepotentieel in de landbouwsector’. Daarnaast zal onderzocht worden welke hiaten er zijn en zal desgevallend extra studiewerk uitbesteed worden i.s.m. het betrokken beleidsveld. Parallel hieraan zal verder gewerkt worden aan afgestemde energie-en klimaatmodellering om het plan te onderbouwen.
87. OD57.2 We ontwikkelen beleidsinstrumenten voor het faciliteren van afvang en gebruik van CO2 (CCU)
In 2016 blijven we proactief deelnemen aan relevante Europese werkgroepen/fora die de afvang en het gebruik van CO2 als grondstof/feedstock wensen te stimuleren en de mogelijkheden voor opslag van CO2 in de Noordzee onderzoeken. Daarnaast faciliteren/coördineren we het overleg met/tussen relevante actoren binnen Vlaanderen. Tegelijkertijd wordt, mede op basis van resultaten van een studie gelanceerd in 2015, een overzicht gemaakt van de meest beloftevolle technieken die in het Vlaamse Gewest kunnen worden toegepast, wordt het potentiële emissiereductie-effect van deze technieken ingeschat, en wordt geëvalueerd of nieuwe ondersteuningsmechanismen dienen te worden ontwikkeld.. Tevens wordt nagegaan in welke mate het EU ETS (Europese emissiehandel) een rol kan spelen bij het stimuleren van dergelijke technieken.
SD9. Het omgevingsbeleid wordt wetenschappelijk onderbouwd. We stimuleren de doorwerking van het omgevingsbeleid in relevante beleidsvelden en sectoren
OD58. We stemmen de Vlaamse beleidsplannen, rapporten en programma’s op elkaar af en integreren waar mogelijk
88. OD58.1 We maken mee werk van de diverse op te stellen beleidsplannen Er wordt geparticipeerd in horizontale plan- en rapporteringsprocessen (bv. transversale beleidsnota) en via het Ambtelijk Forum in de verdere uitwerking van het Witboek Beleidsplan Ruimte Vlaanderen. Belangrijke aftoetsingskaders hierbij zijn hulpbronnenefficiëntie (cf. EU), internationale beleidskaders en leef- en omgevingskwaliteit. Begin 2016 wordt de transversale beleidsnota bij het Vlaams parlement ingediend en daar besproken. In de loop van 2016 zal gestart worden met de invulling en uitvoering van de transitieprioriteiten. Na de tussentijdse evaluatie die plaats vond in 2015, dient in 2016 werk gemaakt te worden van het nieuwe nationale actieplan (NAPAN) en het nieuwe Vlaamse Actieplan Pesticiden dat hiervan een onderdeel vormt.
89. OD58.2 We werken Interdepartementaal samen rond draagvlakversterking landbouw en milieu, voedselverlies en bio-economie
We dragen bij aan de bijsturing van het onderdeel vergroening van het ‘Gemeenschappelijk Landbouwbeleid’. Met het beleidsdomein Landbouw en Visserij en de LNE-entiteiten lanceren we een projectoproep ‘Draagvlakverbreding landbouw en milieu’ naar Regionale Landschappen, geven we een
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
pagina 52 van 85 Ondernemingsplan 2016 22.02.2016
publicatie uit over afgelopen draagvlakprojecten, zorgen we voor kennisoverdracht en -deling i.v.m. ‘Functionele agrobiodiversiteit’ (FAB) en organiseren we de ‘Week van de Bij’. We organiseren het interdepartementaal overleg en ketenplatform m.b.t. voedselverlies om de acties uit de ketenroadmap uit te voeren. We zitten de interdepartementale werkgroep bio-economie voor en zorgen waar nodig voor een gecoördineerde inbreng en de uitvoering van milieugerelateerde acties.
OD60. Verminderen van de milieu-impact van de transportsector
90. OD60.1 We integreren luchtkwaliteit in instrumenten en plannen van andere beleidsdomeinen We ondersteunen het Departement Financiën en Begroting en de Vlaamse Belastingdienst bij de uitvoering van de vergroening van de jaarlijkse verkeersbelasting en de hervorming van de groene BIV. We geven hiertoe advies en ondersteuning bij vragen en werken mee aan de communicatie rond de hervorming van de verkeersbelastingen. We volgen de vergroening van het Vlaamse wagenpark op via de ecoscore-indicatoren. We ondersteunen het Departement MOW bij de uitwerking van het Mobiliteitsplan via deelname aan de werkgroep Omgeving. We zorgen voor voldoende milieuaccenten in dit plan. Hiertoe bepalen we mee de operationele doelstellingen rond lucht, klimaat, geluidshinder en natuur. We geven ondersteuning aan de uitvoering van het Mobiliteitsconvenant door advies te verlenen bij relevante lokale mobiliteitsplannen via de gemeentelijke begeleidingscommissie en door deel te nemen aan de taskforce mobiliteitsconvenant. Daarnaast evalueren we de handleiding rond integratie van de milieueffecten in het mobiliteitsbeleid aan de hand van een proefproject.
91. OD60.2 We rollen het Vlaams actieplan ‘Clean power for transport’ verder uit De uitvoering van het actieplan ’Clean power for transport’ wordt geïnitieerd en het Vlaamse luik wordt ingebracht in het Belgisch actieplan, in te dienen bij Europa. Er wordt hierbij aandacht besteed aan de diverse technologieën (elektrisch, aardgas, waterstof) en aan de diverse toepassingen (voertuigen en vaartuigen). Het eerste jaar zullen veel inspanningen geleverd worden voor de uitbouw van de laadinfrastructuur, het stimuleren van de aankoop van elektrische voertuigen, het opzetten van een platform met de belanghebbenden en de communicatie naar het grote publiek.
OD61. De waarde van de natuur meenemen in beleidsbeslissingen
92. OD61.1 We coördineren de kennisuitwisseling rond ecosysteemdienstenconcept en nemen dit mee in (onderzoeks-) projecten
In opvolging van het vraaggestuurd onderzoek van het INBO wordt in 2016 een TWOL-studie opgestart met betrekking tot de monitoring van wilde bijen en hommels. Het doel is om een indicator te ontwikkelen om de status en de evolutie van wilde bijen en hommels in Vlaanderen op te volgen. INBO begeleidt en stuurt de studie mee aan. We participeren aan het Interregproject ‘2B Connect’, een driejarig project Vlaanderen-Nederland waarin bedrijven worden ondersteund bij de creatie van groene infrastructuur en de ecosysteemdiensten die hiermee samengaan. Om dezelfde reden werken we ook mee aan de duurzaamheidsmeter bedrijventerreinen van het Agentschap Ondernemen. In het overlegforum Ecosysteemdiensten zal kennis over het ecosysteemdienstenconcept worden uitgewisseld tussen de stakeholders van het domein LNE en andere beleidsdomeinen.
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
22.02.2016 Ondernemingsplan 2016 pagina 53 van 85
OD62. Extra kansen creëren voor natuur bij infrastructuur- en bouwwerken
93. OD62.1 We creëren extra kansen voor natuur bij infrastructuur- en bouwwerken We realiseren faunapassages die prioritair zijn voor de Instandhoudingsdoelstellingen (IHD’s) in de provincie Antwerpen en focussen op prioritaire acties in alle provincies, waarvoor we Europese (LIFE)steun vragen. We bereiden de realisatie van een ecovallei met fietspad onder de N771 en een ecorecreaduct over de N75 voor. Voor het ecoduct Kempengrens voeren we een grensoverschrijdende monitoring uit. We zetten de strip ‘De Beestige Brug’ maximaal in bij de bewustwording rond ontsnippering. We actualiseren de leidraad ecologisch bermbeheer en starten een samenwerking op met Infrabel o.m. rond schapenbegrazing. We volgen het project ‘Groen in de Bouw’ op en verspreiden een bijkomende leidraad natuurtechniek.
OD63. Een nieuw Milieubeleidsplan (2016-2020) opstellen en de uitvoering initiëren
94. OD63.1 We stellen een nieuw Milieubeleidsplan (2016-2020) op en initiëren de uitvoering Voor het ontwerp Milieubeleidsplan, dat begin 2015 werd afgewerkt, moet de decretale procedure worden gestart en afgerond. D.w.z. dat de bevoegde minister het voor principiële goedkeuring agendeert op de Vlaamse Regering en het nadien onderwerpt aan een openbaar onderzoek. Hiermee worden ook de lange termijndoelen goedgekeurd (OD 7). Daarna kan de uitvoering starten.
OD64. Versterken van de kennisbasis voor het milieubeleid
95. OD64.1 We stellen een TWOL-programma en een programma voor de referentietaken van VITO voor 2016 op en zorgen voor de uitvoering
In overleg met alle entiteiten wordt een ontwerp TWOL-programma opgesteld en afgetoetst met de bevoegde minister. De uitvoering wordt opgevolgd via de GMO-databank. Op basis van het vernieuwde beheersreglement worden een gedetailleerd programma en rapportering uitgewerkt m.b.t. de uitvoering van de VITO-referentietaken. Dit wordt geagendeerd op het Managementcomité.
OD66. Verdere onderbouwing van het luchtbeleid
96. OD66.1 We maken prognoses van luchtverontreinigende emissies op en verzekeren de afstemming van de emissie-inventaris op het beleid
We berekenen en rapporteren emissieprognoses van luchtverontreinigende stoffen en gebruiken deze om de impact van mogelijk nieuw beleid in kaart te brengen. We stellen het simulatiemodel voor stationaire bronnen verder op punt. Hierbij hebben we aandacht voor de verdere afstemming van het simulatiemodel op bestaande gegevenssets zoals energiebalans en emissie-inventaris, voor de berekening van prognoses van fijn stof met het model en voor de gebruiksvriendelijkheid van het model.
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
pagina 54 van 85 Ondernemingsplan 2016 22.02.2016
We overleggen met de VMM over de afstemming van de emissie-inventaris op het gevoerde beleid, specifiek waar de inventaris wordt bepaald aan de hand van emissiefactoren. We werken het model FASTRACE, als opvolger van het emissiemodel MIMOSA, verder af. Hiermee beschikken we over een nieuw model waarmee we emissieprognoses voor wegverkeer kunnen maken rekening houdend met scenario’s rond parksamenstelling, snelheid en wegtype en afgestemd op de emissie-inventaris.
SD10. Interbestuurlijk samenspel in vertrouwen tussen bestuurskrachtige, verantwoordelijke partners
OD67. Consequente subsidiariteit
97. OD67.1 We werken samen met en ondersteunen lokale besturen In 2016 implementeren we de nieuwe visie op samenwerken met en ondersteunen van lokale overheden en geven op basis daarvan het instrumentarium (netwerk, forum, platform) o.a. inzake lokale leefkwaliteit, energie en klimaat verder vorm. We hebben ook aandacht voor de implementatie van de omgevingsvergunning, de implementatie van het actieplan clean power for transport en het stimuleren van de omgevingskwaliteit.
OD69. Voorbereiden van fusie LNE en RWO
98. OD69.1 We bereiden de transitie naar het beleidsdomein en het departement Omgeving voor In 2016 concretiseren we de conceptnota’s “Richting Omgevingsdepartement” en “Richting omgevingsdomein”. We werken het vervolgtraject verder uit in overeenstemming met de politieke instructies. We geven de transitie naar het omgevingsdepartement stapsgewijs vorm door samenwerking rond onderwerpen waar synergieën mogelijk zijn en door het opzetten van pilootprojecten. In 2016 wordt de aanpassing van de regelgeving voorbereid, waarna deze de politieke besluitvorming zal doorlopen. Samen met de andere entiteiten van het beleidsdomein Omgeving bundelen we de krachten rond de gedetecteerde synergieën, met focus op hetgeen maatschappelijke meerwaarde heeft en toekomstgericht is. Vanaf 1/1/2016 worden de op ruimtelijke ordening en onroerend erfgoed gerichte inspectiediensten van het Agentschap RWO ingekanteld bij het departement LNE. Deze integratie zal in overleg met alle betrokkenen worden begeleid en uitgevoerd.
OD72. Klantvriendelijk, evenwichtig en oplossingsgericht
Digitale dienstverlening Zie hoofdstuk ‘Uitvoering van de beheersdoelstellingen’
Administratie met oog voor gelijkekansenbeleid, diversiteit en toegankelijkheid Zie hoofdstuk ‘Doelstellingen m.b.t. diversiteit en gelijke kansen’
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
22.02.2016 Ondernemingsplan 2016 pagina 55 van 85
Communicatie op maat en sensibilisering Zie hoofdstuk ‘Uitvoering van de beheersdoelstellingen’
F. JAARDOELSTELLINGEN BELEIDSVELD ENERGIE
SD3.1.1. Transitie ondersteunen naar een nieuw toekomstgericht energiesysteem SD3.1.2. Een grondige verbetering van de energieprestatie van het bestaand gebouwenpark realiseren SD3.2.1. Het eindenergieverbruik verder verlagen SD3.2.2. De energieopwekking uit hernieuwbare energiebronnen bevorderen SD3.2.5. Verzekeren van een betrouwbare elektriciteits- en gasvoorziening en aansluiting op het distributienet tegen maatschappelijk aanvaardbare nettarieven
OD4.1.1. De doelstellingen van het Energierenovatieprogramma 2020 realiseren en de ambitie voor de langere termijn (2030/2050) uitwerken
99. We geven vorm aan de transitie naar een duurzaam, betrouwbaar en competitief energiesysteem Er wordt meegewerkt aan het tot stand komen van een Vlaamse energievisie en een energiepact. Voorbereidingen worden getroffen rond de invulling van de transversale beleidsnota (energietransitie) en de geïntegreerde klimaat- en energieplannen in het kader van de Europese governance van het EU2030 pakket. Sectorale bottom-up projecten rond fast lane voor windenergie, ruimtelijke instrumenten ten behoeve van het klimaat- en energiebeleid, een ‘meer geïntegreerd beleidskader’ in het kader van het renovatiepact en ‘clean power for transport’ worden uitgevoerd en opgevolgd (zie ook OD 60.2 beleidsveld omgeving).
OD4.5.2. Beleidskader voor warmtenetten uitwerken OD4.8.3. Geleidelijke invoering van slimme meters voorbereiden OD4.8.4. De preventie en detectie van de energiefraude OD4.10.1. Krachtdadige energieregulator
100. We staan in voor de energiecoördinatie en –beleidsvoorbereiding Er worden coördinatievergaderingen georganiseerd tussen de verschillende energie-entiteiten en er wordt maandelijks overlegd met het kabinet. Het (intra-)Belgisch en Europees energiebeleid wordt opgevolgd. De transversale beleidsnota wordt opgevolgd, er wordt overleg georganiseerd met betrekking tot het lokale energiebeleid en de gemeenten worden ondersteund met betrekking tot het Burgemeesterconvenant. Er worden beleids- en regelgevingsinitiatieven ondernomen op vlak van clean power for transport, het tegengaan van energiefraude, de uitbreidingsverplichtingen voor het aardgasdistributienet, de corporate governance van distributienetbeheerders, het regelgevend kader warmtenetten en de uitrol van slimme meters.
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
pagina 56 van 85 Ondernemingsplan 2016 22.02.2016
5. Linken met andere beleidsniveaus en beleidsvelden
101. We volgen het Europees energiebeleid op Om de doelstellingen van de in 2015 gelanceerde Energie-Unie en van het 2030 klimaat-energiekader te realiseren heeft de Europese Commissie voor 2016 een aantal initiatieven gepland. We zullen focussen op de opvolging van volgende initiatieven die relevant zijn voor de gewestelijke bevoegdheden:
- Nieuwe ‘governance’ aanpak gebaseerd op nationale klimaat-energieplannen en een
tweejaarlijkse rapportering over de vooruitgang;
- Een nieuw ‘design’ van de elektriciteitsmarkt waarin ook het distributieniveau een belangrijke
rol zal spelen om een toenemende hoeveelheid decentraal opgewekte elektriciteit uit
hernieuwbare energiebronnen te integreren en om het elektriciteitssysteem flexibeler te maken
door in te zetten op de sturing van de vraag naar energie;
- Strategie voor verwarming en koeling voor gebouwen en de industrie;
- Mededeling over het gebruik van afval voor de opwekking van energie (‘Waste to Energy’);
- Voorbereiding door de Europese Commissie van een herziening van de richtlijnen in verband
met hernieuwbare energie en energie-efficiëntie om deze af te stemmen op de klimaat-
energiedoelstellingen voor 2030 (publicatie eind 2016).
102. We behartigen de Vlaamse energiebelangen bij de Belgische standpuntbepaling Via actieve deelname aan de besluitvorming op ENOVER- en DGE-niveau en een actieve opvolging van de raadswerkgroep energie zal voorrang gegeven worden aan de besluitvorming in verband met het 2030 klimaat-energiekader, energie-efficiëntie en hernieuwbare energie en de interne energiemarkt op distributieniveau. Daarbij zal rekening gehouden worden met de interacties tussen energie- en klimaatbeleid. Binnen deze fora wordt ook de standpuntbepaling voorbereid voor International Renewable Energy Agency (IRENA) en het Internationaal Energie Agentschap (IEA).
103. We volgen de werking van het IEA en IRENA op De In Depth Review van België wordt verder opgenomen. Op basis van het ontwerp eindrapport zal België/Vlaanderen hierop een reactie aan het IEA bezorgen en zal het finale eindrapport gepresenteerd en gepubliceerd worden. We coördineren de input van Vlaanderen voor deze review. Daarnaast volgen we ook een aantal uitvoeringsakkoorden en de algemene werking van het IEA op. In 2016 werken we met IRENA ook verder aan REmap 2030, een landenrapport op maat met concrete aanbevelingen en een gedetailleerd beeld van mogelijke ontwikkelingen.
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
22.02.2016 Ondernemingsplan 2016 pagina 57 van 85
G. JAARDOELSTELLINGEN BELEIDSVELD DIERENWELZIJN
SD1. Ontwikkelen van een coherent en vooruitstrevend beleid voor alle categorieën van dieren
104. We starten de raad voor dierenwelzijn op en voeren een krachtig en coherent beleid inzake dierenwelzijn
De Vlaamse Raad voor dierenwelzijn wordt geïnstalleerd en het werkprogramma opgemaakt. Het informeel overleg tussen de Gewesten over Dierenwelzijn wordt geformaliseerd in een Interministeriële werkgroep voor Dierenwelzijn waarin de Gewesten van gedachten wisselen over maatregelen die overlegd moeten worden zoals voor Europese dossiers, en voor gewestoverschrijdende thema’s, maar die tevens denktank kan zijn voor wederzijds inspirerende voorstellen en ideeën. Een huishoudelijk reglement met de wijze van samenwerking en aanduiding van woordvoerders voor internationale vergaderingen wordt opgesteld. De opleiding voor asielpersoneel, die zorgt voor een betere ondersteuning en omkadering van asielen, wordt geëvalueerd en indien gunstig opnieuw georganiseerd. Er wordt een kader gecreëerd voor de verplichte identificatie en registratie van katten en gewerkt aan een bestek voor een databank voor de identificatiegegevens. Ook voor het beheer van de databank voor honden zal het contract met de beheerder herzien en dus het bestek herschreven worden. De wetgeving die het steriliseren van katten verplicht stelt, wordt geëvalueerd en waar nodig bijgestuurd. Er wordt een wettelijk kader gecreëerd om een einde te maken aan het onterecht afleveren van medische attesten voor het blokstaarten van paarden. Er wordt gewerkt aan een systeem voor het monitoren van de zolen van de poten van de vleeskippen in de slachthuizen, om zo de welzijnssituatie op de bedrijven te kunnen evalueren. Een besluit over de opleiding voor slachthuispersoneel wordt genomen en het besluit dat groepshuisvesting bij konijnen oplegt wordt aangepast. Er wordt een wettelijk kader gecreëerd voor het houden van reptielen door het opstellen van een lijst van reptielen die gehouden mogen worden. De wetgeving voor het houden van dieren in dierentuinen wordt geactualiseerd. Nagegaan wordt hoe alternatieven voor dierproeven gestimuleerd kunnen worden.
105. We streven naar een voortrekkersrol voor dierenwelzijn binnen Europa Vlaanderen wil proactief zijn en zich linken met een groep van Europese landen die traditioneel sterk dierenwelzijnsgericht zijn om zo te wegen op het Europese beleid. In 2016 zullen we volgende actuele Europese dossiers actief opvolgen: - Verklaring van Brussel over stopzetting castratie van varkens: deelnemen als expert-lid aan
opvolgingscommissie;
- Verzorgen secretariaat van het ‘European Forum of Animal Welfare Councils’ (Eurofawc) en
organiseren van de volgende Eurofawc-bijeenkomst;
- Opvolgen van Commissiewerkgroepen bescherming van proefdieren en bescherming van dieren
tijdens transport;
- Participeren aan de oprichting van een dierenwelzijnsplatform
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
pagina 58 van 85 Ondernemingsplan 2016 22.02.2016
- Participeren aan een gecoördineerd wetenschappelijk onderzoek naar dierenwelzijn binnen AHAW-
network (Animal Health and Welfare Network).
Bijkomend wordt gezocht naar samenwerking en synergieën over de grenzen heen zoals met Nederland op het vlak van de ontwikkeling van alternatieven voor dierproeven.
SD2. Door optimalisatie en efficiëntie evolueren naar een goed georganiseerd en gericht controleorgaan
106. We bouwen een goed georganiseerd en gericht controleorgaan dierenwelzijn uit In 2015 werd de basis gelegd voor de uitwerking van een efficiënte inspectiedienst. In 2016 wordt verder preventief gewerkt door te communiceren naar en sensibiliseren van de doelgroep (o.a. potentiële kopers, instellingen zoals kwekerijen, asielen, pensions, dierenwinkels, dierentuinen, laboratoria). Dit moet resulteren in gegronde klachten die bij de juiste diensten terechtkomen. Er wordt blijvend geïnvesteerd in een samenwerking met en opleiding van lokale overheden waardoor burgers naar lokale en onderlegde aanspreekpunten kunnen worden doorverwezen. Hierdoor is een snellere, efficiëntere klachtenbehandeling mogelijk. Intensief contact wordt gehouden met de verschillende parketten zowel over individuele dossiers als in het kader van een uniforme aanpak van dierenwelzijnsdossiers over de arrondissementsgrenzen heen. Contractdierenartsen zijn belangrijke partners in de controle die via een communicatielijn onregelmatigheden kunnen melden. Zij zullen op het belang van een goede rapportering gewezen worden. Voor de routinecontroles in de erkende inrichtingen worden efficiëntiewinsten uitgewerkt. Door informatisering kunnen parameters worden bepaald en kan een risicoanalyse worden berekend. Hierbij wordt ook maximaal gebruik gemaakt van de gegevensbank DogID. Bestaande procedures en checklists worden geëvalueerd en waar mogelijk afgestemd met de bestaande procedures binnen LNE. Fraude op het internet en zwartkweek krijgen bijzondere aandacht. Het is nodig om hierin expertise en een netwerk op te bouwen. De continuïteit van de controles op landbouwbedrijven moet verzekerd blijven. Er wordt nagegaan of een rechtstreekse toegang tot Sanitel gegevens mogelijk is zodat deze controles efficiënt kunnen verlopen. Er zal onderzocht worden hoe feedback gegeven kan worden aan de personen die een melding hebben ingediend, met zo min mogelijke belasting van de Inspectiedienst. De dienst van inspecteurs-dierenartsen moet haar expertise inzake dierenwelzijn voortdurend verruimen, niet enkel inzake dierenwelzijn van landbouwdieren (nieuwe bevoegdheid) maar ook inzake dierenwelzijn in de ruime zin. Het spreekt voor zich dat hiervoor de nodige opleiding, vorming en tijd nodig is. Daarom moeten netwerken opgebouwd en onderhouden worden met andere actoren in de sector.
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
22.02.2016 Ondernemingsplan 2016 pagina 59 van 85
SD3. Ontwikkelen van een efficiënte sensibiliseringsstrategie met een visie op lange termijn.
107. We voeren de strategie en het plan voor communicatie en sensibilisering inzake dierenwelzijn uit Vanaf 2016 voert de Dienst Dierenwelzijn haar communicatiestrategie en -plan uit. Met sensibiliserings- en informatieacties over de actuele dierenwelzijnsproblemen richten we ons tot verschillende doelgroepen. We gebruiken verschillende kanalen om het overbrengen van de verschillende boodschappen efficiënter en effectiever te maken. In 2016 plannen we een campagne om de burger die een dier wenst te kopen/adopteren bewust te maken van de noden van een dier (tijd, ruimte, verzorging,…) en het prijskaartje dat hiermee gepaard gaat. Zo trachten we het risico op ondoordachte aanschaf van dieren te verkleinen en te vermijden dat dieren mishandeld, verwaarloosd en/of achtergelaten worden. We informeren en sensibiliseren de burger over maatregelen bij een winterprik, hittegolf, vakantie en vuurwerk. We starten in 2016 met een periodieke nieuwsflits voor erkende inrichtingen.
H. JAARDOELSTELLINGEN BELEIDSVELD ONROEREND ERFGOED
SD3. Samen met de prioritaire partners worden op transparante wijze de ambities voor de onroerenderfgoedzorg geformuleerd
OD3.4. De opmaak van een Handhavingsprogramma Onroerend Erfgoed waarborgt de efficiënte inzet van de nieuwe handhavingsinstrumenten, onder meer op het vlak van bestuurlijke handhaving
108. We werken het handhavingsprogramma Onroerend Erfgoed uit We willen het handhavingsprogramma Onroerend Erfgoed in de praktijk brengen door een preventieve en herstelgerichte inzet van het nieuwe handhavingsinstrumentarium, met bijzondere aandacht voor raadgevingen en aanmaningen, herstelvorderingen, administratieve handhaving, minnelijke schikkingen en terugvordering van premies. Daarnaast wordt ook voorzien in de opleidingscyclus voor gemeentelijke verbalisanten.
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
22.02.2016 Ondernemingsplan 2016 pagina 61 van 85
4 REGULIER BELEID
Het Departement LNE staat in voor een aantal reguliere taken, ter uitvoering van beleid en regelgeving en ter uitvoering van de coördinerende opdracht van het departement binnen het beleidsdomein LNE. Hieronder volgt een beschrijving van deze reguliere taken.
Beleidscoördinatie
109. We staan in voor de voorbereiding en coördinatie van het beleid De uitvoering van de beleidsnota’s en het Regeerakkoord wordt gemonitord en de regelgevingsagenda wordt opgevolgd. De opmaak van de beleidsbrief Omgeving wordt gecoördineerd in afstemming met het Departement Ruimte Vlaanderen en de insteek voor de Beleidsbrief Energie, Dierenwelzijn en Onroerend Erfgoed wordt opgemaakt. Er wordt op regelmatige basis overlegd met de entiteiten, afdelingen en diensten binnen en buiten het beleidsdomein LNE. Afspraken voortspruitend uit dit overleg worden opgevolgd.
110. We coördineren milieu-incidenten We nemen een coördinerende rol op binnen het beleidsdomein LNE bij ernstige milieu-incidenten.
111. We coördineren de begroting LNE We verzorgen de begrotingscoördinatie binnen het beleidsdomein LNE en waken over de tijdige afronding van de verschillende stappen in de begrotingscyclus (BA 2015 en BO 2016) en de optimale benutting van de beschikbare begrotingskredieten.
112. We coördineren het secretariaat en de inhoudelijke werking van het managementcomité beleidsdomein en de (deel)beleidsraden
We zorgen voor een deskundige voorbereiding, verslaggeving, en opvolging van de overlegorganen binnen het beleidsdomein LNE (Managementcomité, (deel)beleidsraad) en van de LNE-inbreng in het Voorzitterscollege.
Milieuvergunningen- en erkenningenbeleid
113. We behandelen milieuvergunningendossiers We blijven ons de komende jaren verder inzetten om alle milieuvergunningen- en aanverwante dossiers en taken steeds binnen de wettelijke termijnen te behandelen. Het betreft hierbij o.a.: adviseren milieuvergunningendossiers klasse 1 en 2 (1e aanleg en beroep), behandelen individuele en sectorale afwijkingen VLAREM II voorwaarden, adviseren afwijking emissiegrenswaarden GPBV-installaties, adviseren en besluitvorming GGO-dossiers, adviseren dossiers schorsen/opheffen milieuvergunning, adviseren bodemsaneringsdossiers, adviseren gewest- en lidstaat overschrijdende dossiers, deelname aan vooroverleg en start- en opvolgingsvergaderingen MER/VR, adviseren MER/VR dossiers, advisering gebiedsgericht beleid, deelname aan provinciale en gewestelijke
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
pagina 62 van 85 Ondernemingsplan 2016 22.02.2016
milieuvergunningscommissies, diverse Europese rapporteringen, organiseren interne en externe opleidingen en studiedagen, beantwoorden van interpretatievragen, …
114. We behandelen erkenningendossiers en dossiers bedrijfsinterne milieuzorg We blijven ons de komende jaren verder inzetten om alle dossiers m.b.t. erkenningen leefmilieu en bedrijfsinterne milieuzorg en aanverwante dossiers en taken steeds kwaliteitsvol en binnen de wettelijke termijnen te behandelen. Het betreft hierbij het adviseren en behandelen van dossiers voor de erkenning van externe milieucoördinatoren, milieudeskundigen, laboratoria, technici, opleidings- en examencentra, MER- en VR-deskundigen, organiseren interne en externe overlegvergaderingen, opleidingen en studiedagen, …
115. We stellen actie- en evaluatieplannen Richtlijn Industriële Emissies (RIE), voeren deze uit en volgen deze op
We blijven ons de komende jaren verder inzetten om een aantal actie- en evaluatieplannen op te stellen, uit te voeren en op te volgen. Het betreft hierbij o.a.: uitvoeren en opvolgen GPBV-actieplan, uitvoeren en opvolgen PCB-actieplan shredderbedrijven, diverse Europese rapporteringen, organiseren interne en externe opleidingen en studiedagen, …
116. We sturen de Gewestelijke Milieuvergunningscommissie (GMVC) aan We blijven instaan voor de organisatie en coördinatie van de GMVC. De hiermee verbonden taken bestaan hoofdzakelijk uit het organiseren en voorzitten van GMVC, het verzorgen van het secretariaat van de GMVC, het bijhouden van gegevens in de GMVC-databank, het opmaken van de adviezen van de GMVC, het opmaken en bekendmaken van ministeriële besluiten, … Deze commissie zal bij de invoering van de omgevingsvergunning worden omgevormd tot de Gewestelijke Omgevingsvergunningencommissie (GOVC) (zie ook OD9 beleidsveld omgeving).
117. We ontwikkelen en beheren ICT-toepassingen m.b.t. milieuvergunningen en erkenningen We blijven ons de komende jaren verder inzetten op de verdere ontwikkeling, actualisering en het operationeel houden van een aantal ICT-toepassingen met betrekking tot milieuvergunningen (vb. GPBV-databank, Milieuvergunningendatabank, GMVC-databank, Erkenningenregister, Milieuvergunningenwegwijzer, eMIL-loket, …).
Handhavingsbeleid
118. We maken een Milieu-inspectieplan (MIP) op We stellen, op basis van een 5-jarenplan 2015-2019, een risico gebaseerd Milieu-inspectieplan (MIP) op voor 2017, voor proactieve, routinematige, reactieve en voortgangscontroles. Dit MIP omvat onder meer het GPBV-, Seveso- en REACH-controleplan, een controleplan inzake dierlijke bijproducten, een controleplan voor hinderlijke inrichtingen van klasse 1 en 2, en een EVOA-controleplan.
119. We voeren het Milieu-inspectieplan en –programma’s uit Ter implementatie van het 5-jarenplan 2015-2019, voeren we het MIP 2016 uit, waaronder:
- Het GPBV controleprogramma;
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
22.02.2016 Ondernemingsplan 2016 pagina 63 van 85
- Het Seveso controleprogramma;
- IMJV-handhaving Pollutant Release and Transfer Register (PRTR)-bedrijven;
- Controles van de afvalwaterlozing bij probleembedrijven op vraag van de Vlaamse
Milieumaatschappij;
- Controles van de afvalwaterlozing van voedingsbedrijven;
- Controles op de lozing van PCB's, dioxinen en furanen in afvalwater bij bedrijven van de
schrootsector en andere sectoren waar mogelijk dioxinen en furanen in afvalwater kunnen
aanwezig zijn;
- Controle van de zelfcontrole water;
- Controle op de naleving van autorisatieplichtige stoffen (REACH) via bedrijfsafvalwatercontroles
- Het net-niet-Sevesocontroleprogramma;
- Controles van de veiligheidsaspecten bij koelinstallaties op ammoniak;
- Controles van LPG-stations;
- Controles van CNG-stations;
- Controles op broomhoudende vlamvertragers bij stortplaatsen voor baggerspecie;
- Controles in het kader van de overeenkomst dierlijke bijproducten bij erkende inrichtingen, bij
Inzamelaars, Afvalstoffenhandelaars of -Makelaars (IHM's) en inrichtingen van de voedselketen;
- Controles op het ingeperkt gebruik GGO's en pathogene organismen;
- Controles inzake groene stroom- en warmtekrachtkoppeling-certificaten bij alle biogasinstallaties;
- Controles inzake energieplanning;
- Controles op de naleving van de REACH-regelgeving;
- Routine- en ad hoc monsternames van afvalwater;
- Routine- en ad hoc monsternames van afvalstoffen, met bijzondere aandacht voor materialen
waar een grondstofverklaring werd afgeleverd;
- Routinemetingen van luchtemissies;
- Breedbandmetingen van elektromagnetische straling van zendantennes;
- Controles van milieuvergunningen (voorwerp en voorwaarden);
- Controles n.a.v. milieuklachten;
- Controles n.a.v. voorvallen;
- Controles m.b.t. evaluatieverslagen bij proefvergunningen;
- Controles n.a.v. 'kantschriften' en afstappingen als 'technisch raadgever' in het kader van
opsporingsonderzoeken.
120. We beheren het uitvoeringskader milieu-inspecties We zorgen voor een adequaat uitvoeringskader zodat de controles op een efficiënte, effectieve, professionele en consistente manier worden uitgevoerd, waarbij de bestaande systemen beheerd, geactualiseerd en geoptimaliseerd worden. De thematische en sectorale werkgroepen verzamelen, verdiepen en verspreiden hun kennis over het toegewezen thema of de toegewezen sector binnen en buiten de organisatie. In 2016 werken we mee aan de volgende studies:
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
pagina 64 van 85 Ondernemingsplan 2016 22.02.2016
- Meewerken aan de VITO-studie ‘Actualisatie algemene emissiegrenswaarden lucht’;
- Meewerken aan de VITO-studie ‘Compendiumprocedure voor geurrendementsbepaling bij
gaswassers aan varkens- of pluimveestallen’;
- Meewerken aan TWOL ‘Onderzoek bevoegdheden Vlaams Gewest en optimalisering bepalingen
VLAREM II inzake brandveiligheid in ingedeelde inrichtingen’.
121. We volgen de uitvoering van het Milieu-inspectieplan en –programma’s op, evalueren deze en rapporteren hierover
We zetten prestatiemeetsystemen op, op basis van wel gekozen indicatoren, met het oog op het bereiken van een voldoende afdekkingsgraad en een efficiënte organisatie. Dit omvat onder meer prestatiemeetsystemen voor GPBV-, Seveso- en EVOA-controles. Het prestatiemeetsysteem voor de uitvoering van het MIP zal worden geoptimaliseerd. We zetten een gedifferentieerd rapporteringssysteem op voor rapportering op maat over onze toezichts- en handhavingsactiviteiten, waarbij we ook onze medewerking verlenen aan de opmaak van het milieuhandhavingsrapport van VHRM. We rapporteren over de tenuitvoerlegging van Europese richtlijnen en verordeningen.
122. We beheren het permanentie- en responssysteem m.b.t. handhaving inzake milieuhygiëne We optimaliseren het permanentie- en responssysteem in functie van de doorvoer van afvalstoffen, de gewijzigde regelgeving en de geoptimaliseerde organisatiestructuur. We leggen de permanentieregelingen 2016 vast zodat steeds de vereiste respons kan worden gegeven.
123. We bereiden de milieuhygiëneregelgeving voor We werken mee aan nieuwe Europese en Vlaamse milieuhygiëneregelgeving. We bereiden milieuhygiëneregelgeving voor door mee te werken aan BREF's, BBT's, referentiemethoden en codes van goede praktijk.
124. We staan in voor de bestuurlijk beboeting van milieumisdrijven en milieu-inbreuken Het nemen van beslissingen gebeurt op basis van het kwalitatief en correct onderzoeken van boetedossiers en met bijzondere aandacht voor klantgerichtheid (informeren, dossier vervolledigen, horen). Tevens wordt ook telkens getoetst of het instrument van de voordeelontneming een passende sanctie is. Ook de (dossiergebonden) informatie-uitwisseling met handhavingsactoren en het interne opvolgingssysteem wordt geoptimaliseerd, o.a. door zo veel mogelijk te digitaliseren, zodat de efficiëntie en betrouwbaarheid kan verhogen. Boetebeslissingen worden verdedigd bij het Milieuhandhavingscollege.
125. We adviseren beroepen m.b.t. bestuurlijke maatregelen en bestuurlijke dwangsommen Het verlenen van adviezen aan de bevoegde minister gebeurt op basis van het kwalitatief en correct onderzoeken van de beroepsdossiers en met bijzondere aandacht voor klantgerichtheid (informeren, dossier vervolledigen, horen) en (dossiergebonden) informatie-uitwisseling met de beroepsindiener, opleggers of weigeraars tot oplegging van bestuurlijke maatregelen en dwangsommen wordt geoptimaliseerd. Ook de beroepen bij de Raad van State tegen ministeriële besluiten inzake beroepen tegen bestuurlijke maatregelen worden opgevolgd.
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
22.02.2016 Ondernemingsplan 2016 pagina 65 van 85
Het is voor een gewestelijk toezichthouder ook mogelijk om samen met een bestuurlijke maatregel een bestuurlijke dwangsom op te leggen voor het geval de bestuurlijke maatregel niet of niet tijdig wordt uitgevoerd. De toepassing van de bestuurlijke dwangsom wordt, gelet op de adviesfunctie, onderzocht en in 2017 geëvalueerd.
126. We voeren het handhavingsplan ruimtelijke ordening uit en werken aan de implementatie van het handhavingsprogramma
We voeren het handhavingsplan 2010 verder uit ten aanzien van de lopende dossiers en werken aan de implementatie van het handhavingsprogramma. We voeren onder meer uit:
- Het toetsen van de dossiers aan de prioriteiten;
- Controles op het terrein;
- Bekrachtigen van stakingsbevelen;
- Opstellen en instellen van herstelvorderingen;
- We leggen administratieve geldboetes op bij doorbreking van stakingsbevelen;
- We controleren de uitvoering van vonnissen en arresten.
127. We voeren het handhavingsprogramma onroerend erfgoed uit We voeren het handhavingsprogramma uit door:
- De wisselwerking tussen zachte en harde handhaving te verzekeren door een nauwe
samenwerking met het agentschap OE;
- Gebruik te maken van de monitoring heritage at risk;
- Inbreuken en misdrijven op te sporen en vast te stellen;
- Het herstel na te streven via minnelijke schikkingen in overleg met het agentschap OE;
- Het herstel na te streven via het opstellen en instellen van herstelvorderingen in samenspraak
met het agentschap OE;
- We leggen administratieve geldboetes op bij doorbreking van stakingsbevelen;
- We leggen administratieve maatregelen op;
- We controleren de uitvoering van vonnissen, arresten en maatregelen;
- Een actief gebruik van de financiële handhaving via de terugvordering van premies bij de
schadeveroorzaker.
128. We ondersteunen gemeenten en politie inzake de handhaving van de ruimtelijke ordening We ondersteunen gemeenten en politiediensten bij hun taken inzake de handhaving van de ruimtelijke ordening. We plegen overleg en helpen bij het behandelen en afhandelen van de dossiers.
129. We ondersteunen de VHRM Met de inwerkingtreding van het decreet handhaving omgevingsvergunning werd de Vlaamse Hoge Raad voor de Milieuhandhaving omgevormd tot de Vlaamse Hoge Handhavingsraad voor Ruimte en Milieu (VHRM). De ondersteuning van het permanente secretariaat van de VHRM voor het gedeelte milieu moet verzekerd blijven. De deelname aan de algemene vergadering en de werkgroepen moet de input met betrekking tot de ruimtelijke ordening verzekeren.
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
pagina 66 van 85 Ondernemingsplan 2016 22.02.2016
130. We zetten in op de verdere digitalisering van de handhaving De inzet van nieuwe handhavingsinstrumenten, de beperking van de middelen en de nood aan besparingen zorgen ervoor dat de handhavingsinstanties op zoek moeten gaan naar andere manieren van handhaving en verwerking van de dossiers. De verdere digitalisering van de dossiers en de verwerking ervan kunnen opportuniteiten bieden op het vlak van snellere gegevensdoorstroming en gegevensuitwisseling.
Milieueffectrapportage
131. We begeleiden en beoordelen project-m.e.r. en plan-m.e.r. We behandelen en beoordelen op een kwaliteitsvolle en klantvriendelijke manier, binnen wettelijke of afgesproken termijnen, dossiers met betrekking tot project/plan-milieueffectrapportage. We bewaken de kwaliteit van de milieueffectrapportage door een actieve participatie aan formele en informele overlegstructuren. We geven hierbij een oordeel over de wetenschappelijke en methodologische conformiteit, volledigheid en homogeniteit van het milieuonderzoek, beoordelen de milieukwaliteit van het voorgenomen project en adviseren mogelijke verbeteringen.
132. We beheren de richtlijnenboeken milieueffectrapportage In het streven naar een verhoogde uniformiteit en kwaliteit van milieueffectrapportage, werken we richtlijnenboeken continu bij. Deze richtlijnenboeken brengen alle gebruikers van de m.e.r. op de hoogte van de laatste wetenschappelijke inzichten en methodes. De dienst Mer werkt o.a. een handleiding uit voor het luik m.e.r. in de omgevingsvergunning zodat de veranderingen bij de doelgroep (erkende deskundigen, initiatiefnemers, andere overheden, ...) efficiënt en effectief ingang vinden.
133. We dragen expertise m.b.t. milieueffectrapportage uit Door de organisatie van vormingsdagen, netwerkmomenten, overleg, het up-to-date houden van de website en het regelmatig versturen van nieuwsbrieven informeren en betrekken we de verschillende doelgroepen over regelgeving, taken en onderzoeksresultaten. We zetten maximaal in op digitalisering om de communicatie tussen doelgroepen (andere overheden, erkende deskundigen, initiatiefnemers, …) te optimaliseren en werken aan instrumenten om procedures te vereenvoudigen en te versnellen. We bouwen continu eigen expertise op. Het uitschrijven en opvolgen van studieopdrachten stelt ons in de mogelijkheid om op de hoogte te zijn van relevante wetenschappelijke inzichten en methodes. Door actieve deelname aan het Environmental Impact Assessment (EIA)/Strategic Environmental Assessment (SEA) experten netwerk, verhogen we onze expertise en blijven we op de hoogte van de laatste ontwikkelingen in dit specifiek gebied. We werken daarnaast via o.a. kennisplatforms en interne infosessies aan interne kennisopbouw en kennisverspreiding.
Veiligheidsrapportage
134. We begeleiden en beoordelen de dossiers externe veiligheid We begeleiden en beoordelen omgevingsveiligheidsrapporten, veiligheidsnota’s, veiligheidsrapporten en kennisgevingen in het kader van het Samenwerkingsakkoord en ruimtelijke veiligheidsrapporten. We verlenen advies op ruimtelijke uitvoeringsplannen, verzoeken tot raadpleging (screenings), plan-MER’s en
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
22.02.2016 Ondernemingsplan 2016 pagina 67 van 85
project-MER’s en stedenbouwkundige vergunningsaanvragen met als doel op lange termijn te zorgen voor voldoende afstand tussen aandachtsgebieden en Seveso-inrichtingen. Binnen de wettelijke termijnen en afgesproken stappenplan worden de dossiers op een kwaliteitsvolle en klantvriendelijke manier beoordeeld of geadviseerd.
135. We beheren de richtlijnenboeken veiligheidsrapportage Om te streven naar eenvormigheid, rechtszekerheid en transparantie zetten we in op het aanvullen en vernieuwen van de bestaande Vlaamse set van technische richtlijnen (Richtlijnenboeken). In het kader van de operationalisering van het luik externe veiligheid in de omgevingsvergunning, worden de nodige inspanningen geleverd inzake interne kennisopbouw en ontwikkeling van werkinstrumenten (o.a. actualisatie van richtlijnenboeken en handleidingen) zodat de veranderingen bij de doelgroep (erkende deskundigen, initiatiefnemers, andere overheden, ...) efficiënt en effectief ingang vinden.
136. We dragen expertise m.b.t externe veiligheid uit Door de organisatie van fora en beleidsmatige en technische overlegmomenten, het up-to-date houden van de website en het regelmatig versturen van een nieuwsflits informeren en betrekken we verschillende doelgroepen (Seveso-inrichtingen, erkende VR-deskundigen, federaties, andere overheidsdiensten) over o.m. de beleidsmatige en technische evoluties met betrekking tot het vakgebied Externe veiligheid. Door deelname aan verschillende (Europese) netwerken verwerven we een bepaald expertiseniveau en blijven we op de hoogte van de laatste ontwikkelingen. We trachten de zelf verworven expertise op dat niveau ook te delen met andere experten.
Milieuhinder
137. We verlenen comformiteitsattesten voor zendantennes met behulp van een nieuw ontwikkelde webapplicatie en actualiseren het kadaster voor zendantennes
Om invulling te geven van het Vlaams beleid inzake vast opgestelde zendantennes voeren we volgende acties uit:
- we beoordelen in eigen beheer de technische dossiers in het kader van de aanvraag van een
conformiteitsattest;
- we actualiseren het kadaster van zendantennes in eigen beheer;
- we faciliteren en includeren expertadvies en onderzoek nodig voor de beoordeling van
aanvragen voor een attest, gezondheidsonderzoeken en technische ontwikkelingen;
- we ontwikkelen een webapplicatie voor het inleveren en beoordelen van technische dossiers (ter
vervanging van de bestaande toepassing die niet meer voldoet).
138. We beheren het geluidmeetnet We beheren 13 permanente en 2 mobiele geluidmeetstations, in hoofdzaak rond de luchthaven Brussel-Nationaal. We organiseren en voeren ook specifieke meetcampagnes uit, zoals bijv. langs de Ring om Antwerpen (R1). De resultaten van de metingen worden verwerkt, geanalyseerd en gerapporteerd. Om de interne werking op dit vlak te optimaliseren, wordt een IT tool ontwikkeld.
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
pagina 68 van 85 Ondernemingsplan 2016 22.02.2016
139. We verlenen subsidies voor sonometers Opvolgen van de tijdige behandeling van subsidieaanvragen voor sonometers. Streefdoel is om alle volledig verklaarde aanvragen binnen 2 maanden te behandelen.
Bodem en ondergrond
140. We voeren het Oppervlaktedelfstoffendecreet, het Grinddecreet en het Decreet Diepe Ondergrond uit
We verwerken de voortgangsrapporten van ontginningen (geraamd aantal: 110) en voeren volumecontroleberekeningen uit aan de hand van een digitaal terreinmodel (geraamd aantal: 20). We behandelen de dossiers Certificaat van Herkomst en Ontginningsmachtiging (geraamd aantal: 5). We leggen de belangrijke dossiers van het Grindfonds ter goedkeuring voor aan de minister (geraamd aantal: 6). We nemen deel aan elke vergadering van Grindcomité, Herstructureringscomité en Projectgrindwinningscomité. We bewaken de afwerking en uitrusting van grindwinningsgebieden, projectgrindwinning en infrastructuurgrindwinning conform het Grinddecreet. We behandelen vergunningsaanvragen m.b.t. het opsporen en winnen van aardwarmte of koolwaterstoffen conform Decreet Diepe Ondergrond (geraamd aantal: 2).
141. We beheren de digitale atlas ontginningsgebieden We actualiseren permanent de digitale atlas ontginningsgebieden om als instrument dienstig te zijn bij de eigen opdrachten, en om te ontsluiten via DOV. We verzamelen continu gegevens voor de digitale atlas (voornamelijk uit vergunningen, werkplannen, voortgangsrapporten en eigen metingen).
142. We oefenen toezicht en handhaving uit voor ontginning van oppervlaktedelfstoffen We beoordelen en keuren werkplannen goed van vergunde ontginningen (geraamd aantal: 10). We voeren schouwingen op het terrein uit en maken schouwingsverslagen op voor alle actieve ontginningen (geraamd aantal: 100). We voeren eigen landmeetkundige opmetingen uit voor ongeveer de helft van de actieve ontginningen (geselecteerd aan de hand van een risicoanalyse) en maken meetplannen op van alle opmetingen (geraamd aantal: 40). We volgen stabiliteitsproblemen op in vergunde inrichtingen rubriek 18 (geraamd aantal groeven: 5).
143. We verlenen inhoudelijke adviezen m.b.t. bodem en ondergrond en behandelen erkenningen laboratoria discipline bodembescherming
We verlenen adviezen voor milieuvergunningen, stedenbouwkundige vergunningen, ruimtelijke uitvoeringsplannen, MER-rapporten, MER-erkenningen, labo-erkenningen e.a. binnen de gevraagde of wettelijke termijn (geraamd aantal: 200). We sturen de VITO-deelreferentietaak erkenning bodembescherming aan.
Ondersteuning doelgroepen
144. We voorzien de permanente werking van de Vlaamse kennis- en vormingscentra voor Natuur en Milieu
We staan ook in 2016 in voor de permanente werking van de Vlaamse kennis- en vormingscentra voor Natuur en Milieu waar vernieuwende NME- en EDO-werkvormen en -programma’s worden aangeboden
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
22.02.2016 Ondernemingsplan 2016 pagina 69 van 85
en uitgetest bij verschillende doelgroepen (digitale bijengame, digitale magazines en publicatie van apps). We werken verder aan het proeftuinproject ‘Open Kaart’ waarbij een interactieve tentoonstelling wordt opgezet. Daarnaast komt er een tentoonstelling ‘Beestige Brug’, een Bijen-infostand, een campagne ‘Week van de Bij’ en een ‘Plantendag’. Voor de professionalisering van vormingswerkers gaat de aandacht naar groendiensten, land- en tuinbouwscholen, leerkrachten, gidsen, opvoeders in centra en hogescholen.
145. We verlenen de ‘Attesten Onderzoek & Ontwikkeling investeringsaftrek en belastingkrediet’ We coördineren het overleg met de andere beleidsdomeinen om te komen tot een voorstel van bijkomende fiscale maatregelen die het leefmilieu ten goede komen. Om de beoordeling van de dossiers te onderbouwen en af te stemmen op de gewijzigde regelgeving starten we, in overleg met de andere gewesten en de federale overheid, een TWOL-studie voor de ontwikkeling van een onderbouwde methodiek. Voor de dossierbehandeling halen we de historisch opgebouwde achterstand in.
146. We coördineren de lopende samenwerkingsovereenkomsten 2000-2007/2008-2013 met lokale overheden en voeren deze uit
De samenwerkingsovereenkomst liep eind 2013 af. In het kader van deze overeenkomst zijn er dit en de volgende jaren nog heel wat projecten in uitvoering op het terrein. Deze worden verder opgevolgd en geëvalueerd zodat de voorziene middelen ook besteed kunnen worden.
147. We verlenen de subsidies ‘Doelgroepwerknemers’ aan gemeenten In het kader van het besluit ‘Doelgroepwerknemers’ kunnen lokale overheden laaggeschoolde werkkrachten tewerkstellen voor het uitvoeren van concrete taken voor hun milieu- en natuurbeleid. In 2016 rapporteren de lokale overheden over deze tewerkstelling. Deze rapportering wordt door de Vlaamse administratie geëvalueerd zodat het voorziene budget besteed kan worden.
148. We verlenen de subsidies ‘projecten verenigingen‘ We verzorgen de administratieve, financiële en inhoudelijke opvolging van de nog lopende projecten (projectoproep 2012 en 2013) en van ad-hoc projecten.
149. We verlenen de subsidies ‘erkende milieu- en natuurverenigingen’ Via ministeriële besluiten wordt aan de erkende milieu- en natuurverenigingen (volgens oud subsidiebesluit) een subsidie verleend voor hun reguliere werking. We verzorgen de administratieve en financiële opvolging van deze dossiers en zorgen ervoor dat hun inhoudelijke werking zoveel mogelijk burgers bereikt om hen te sensibiliseren over milieuproblematieken.
150. We verlenen de subsidies ‘DAC-statuut en VIA-akkoorden’ Voor wat betreft het DAC-statuut wordt een subsidie gegeven aan de verenigingen uit de milieusector die personeelsleden tewerkstellen van het vroegere derde arbeidscircuit. We verzorgen de administratieve en financiële opvolging. Voor wat betreft de VIA-subsidie wordt via ministeriële besluiten een subsidie verleend aan verenigingen om uitvoering te geven aan de items ‘verhoging van de koopkracht’ en ‘uitbreidingstewerkstelling’ uit de Vlaamse Interprofessionele Akkoorden (VIA). Deze subsidie zorgt ervoor dat de eindejaarspremie van de personeelsleden kan verhoogd worden tot een volwaardige 13de
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
pagina 70 van 85 Ondernemingsplan 2016 22.02.2016
maand en de werkdruk op de personeelsleden wordt verminderd. We verzorgen de administratieve en financiële opvolging.
151. We verlenen de subsidies 'VESOC- en rendementondersteuning' Via ministeriële besluiten wordt er aan de Watergroep een subsidie verleend voor het tewerkstellen van laaggeschoolden, allochtonen en gehandicapten. Deze subsidie volgt uit het Pact 2020. We verzorgen de administratieve en financiële opvolging.
Juridische processen
152. We beheren geschillendossiers in leefmilieu- en natuurmaterie en in dierenwelzijnsmaterie We beheren zowel buitengerechtelijke (voornamelijk schadedossiers, al dan niet afgesloten via een minnelijke schikking) als gerechtelijke geschillen (rechtszaken voor gewone rechtbanken, administratieve rechtscolleges en grondwettelijk hof).
153. We verlenen juridische adviezen Zowel over de interpretatie en toepassing van de voor het departement of beleidsdomein specifieke milieu- en natuurwetgeving (waaronder milieuhandhaving), energiewetgeving- en dierenwelzijnswetgeving, als over andere wetgeving die van belang is voor het ministerie LNE, voor zover voor die laatste wetgeving geen specifieke dienst binnen de Vlaamse overheid bevoegd is.
154. We behandelen administratieve beroepen We behandelen administratieve beroepen tegen beslissingen van de OVAM inzake bodemsanering en inzake afvalstoffenheffingen en administratieve beroepen inzake openbaarheid van bestuur (in de schoot van de bij het Departement Kanselarij en Bestuur gesitueerde beroepsinstantie openbaarheid van bestuur).
155. We coördineren het Vlaamse Overleg Milieu- en Energieregelgeving (VOMER) VOMER fungeert als voorbereidend en ondersteunend overlegforum voor de beleidsraad LNE. In dit forum stemmen de LNE-entiteiten hun regelgevingsdossiers onderling af.
156. We werken mee aan de opmaak van regelgeving in leefmilieu-, natuur-, energie- en dierenwelzijnsmaterie
Bijkomend aan voorziene regelgevingsinitiatieven werken we mee aan de opmaak van regelgeving waar nodig/gewenst op basis van nieuwe beleidsinitiatieven.
Financiële processen
157. We staan in voor een correct beheer van de financiële fondsen We staan in voor het correcte beheer van de volgende fondsen: DAB Minafonds, DAB Grondfonds, het Grindfonds, het Vlarelfonds, het Energiefonds, het Omgevingsvergunningenfonds, het Klimaatfonds, het Onroerend Erfgoedfonds en het Dierenwelzijnfonds. We doen dit voornamelijk door het operationeel opvolgen van het ordonnateursschap, het uitvoeren van de begrote ontvangsten en uitgaven en het aanleveren van de nodige financiële rapporten. Voor het Minafonds stellen we daarbij ook de decretaal
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
22.02.2016 Ondernemingsplan 2016 pagina 71 van 85
opgelegde uitvoeringsrekening en jaarverslag op en dienen deze op tijd in. Specifiek voor het Grindfonds stellen we ook nog de jaarrekening op en we volgen autonoom het thesauriebeheer op.
158. We innen en vorderen op efficiënte wijze inkomsten in binnen het LNE-beleid, binnen het toekomstige omgevingsbeleid en binnen het beleidsdomein dierenwelzijn
We handelen alle ontvangstendossiers af binnen een redelijke termijn en zetten alle mogelijke instrumenten (bv. gedwongen invordering) in met het oog op een maximale inning. We rapporteren over de uitvoering van de ontvangsten en over de prestaties van de invorderingscel. We adviseren over de implementatie van nieuwe ontvangstendossiers en we stellen procedures op zodat ontvangstendossiers op efficiënte wijze kunnen worden afgehandeld. Voorbeelden van ontvangstendossiers zijn:
- Dierenwelzijn: boetes, retributies voor erkenningsaanvragen, bijdrages DogID, …;
- Klimaat: verkopen uitstootrechten, boetes luchtvaartmaatschappijen;
- Energie: boetes EBP en EPC regelgeving, retributies, energieleningen, …;
- Milieuhandhaving: dwangsommen en boetes, …;
- Allerlei verkopen, retributies, …
159. We coördineren en verlenen financiële adviezen m.b.t. inhoudelijke beleidsthema’s We streven naar een breed financieel kennisplatform dat dient ter inhoudelijke ondersteuning van het beleid. Hierbij zijn het vnl. de inhoudelijke afdelingen van het departement die zich kunnen beroepen op onze financiële expertise. We verlenen advies rond volgende thema’s:
- fiscale beleidsthema’s;
- financiële processen, procedures en instrumenten;
- financiële regelgevingen zoals subsidies, staatssteun, eigen DAB’s en begrotingsfondsen,, Europese
fondsen…;
- Begroting en budgettering.
160. We verlenen adviezen overheidsopdrachten met het oog op duurzaamheid en innovatie Tegen 2020 zijn overheidsopdrachten voor de productgroepen die opgenomen zijn het Vlaams Actieplan, 100% duurzaam. Dit is nog steeds één van de doelstellingen binnen het MilieuManagementSysteem (MMS) van het DLNE. In 2016 zullen de duurzaamheidscriteria verder geïntegreerd worden. Daarnaast zetten we ons in om minstens 3% van het budget dat besteed wordt aan overheidsopdrachten te voorzien om innovatieve werken, leveringen of diensten te verwerven. We nemen deel aan verscheidene werkgroepen m.bt. overheidsopdrachten en verspreiden vervolgens (nieuwe) wettelijke en reglementaire teksten betreffende overheidsopdrachten. In 2016 zal het omzetten van de nieuwe Europese regelgeving in nationale wetgeving prioritair zijn.
161. We beheren de dotaties van de Agentschappen We staan in voor het correct beheer van de dotaties aan de agentschappen van het beleidsdomein LNE. De wettelijke grondslag is terug te vinden in het initiële decreet houdende de algemene uitgavenbegroting van de Vlaamse Gemeenschap voor het desbetreffende begrotingsjaar.
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
22.02.2016 Ondernemingsplan 2016 pagina 73 van 85
5 UITVOERING VAN DE BEHEERSDOELSTELLINGEN IN DE
REGEERPERIODE 2014-2019
Het Departement LNE wenst op de best mogelijke manier uitvoering te geven aan de beleidsdoelstellingen en reguliere beleidstaken zoals hierboven beschreven. Daarom willen we deze regeerperiode groeien als organisatie, door in te zetten op een efficiënt organisatiebeheer en professionele ondersteuning. Hieronder beschrijven we ons geactualiseerd meerjarenperspectief organisatiebeheer.
I. MEERJARENPERSPECTIEF ORGANISATIEBEHEER
Het Departement LNE wenst in deze regeerperiode een efficiënte en kwaliteitsvolle ondersteunende werking uit te bouwen om zo optimaal mogelijk invulling te kunnen geven aan de beleidsdoelstellingen omgeving, energie en dierenwelzijn. In het bijzonder willen we deze regeerperiode groeien op gebied van organisatiebeheersing en willen we verder invulling geven aan de openstaande aanbevelingen op dit vlak. Over alle thema’s heen willen we het vooropgestelde maturiteitsniveau bereiken en streven naar verdere optimalisaties en efficiëntiewinsten. Verder willen we klaarstaan voor de aangekondigde structuuraanpassingen en veranderingstrajecten, door het uitbouwen van kennis en expertise op dit vlak en een systematische begeleiding en ondersteuning van afdelingen die gevat zijn. We waken over het goede verloop van deze veranderingstrajecten. De besparingsdoelstellingen zoals vooropgesteld door de Vlaamse Regering worden deze regeerperiode verder vertaald binnen het beleidsdomein en het Departement LNE (of in tweede orde binnen het beleidsdomein Omgeving en het Departement Omgeving). Daarbij zorgen we voor een optimale afstemming van financieel en personeelsmanagement op elkaar en op de organisatienoden. Het departement bouwt verder aan een gelijkekansen- en diversiteitsbeleid op meerdere sporen via de integratie van diversiteit in het reguliere personeelsbeleid, het uitvoeren van specifieke diversiteitsacties, maatwerk en de formulering van streefcijfers voor een aantal doelgroepen. Bijkomend zetten we ons in om de rationalisatie van de managementondersteunende diensten, die tijdens de vorige regeerperiode werd ingezet. Als milieuadministratie hebben we op het gebied van milieuzorg in de eigen werking een belangrijke voorbeeldfunctie te vervullen. We wensen systematisch rekening te houden met milieuaspecten in het
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
pagina 74 van 85 Ondernemingsplan 2016 22.02.2016
beheer van onze organisatie en onze eigen milieuprestaties op continue en gestructureerde manier te meten, te beheersen en te verbeteren. In deze regeerperiode willen we het milieumanagementsysteem (MMS), opgezet volgens de vereisten van ISO 14001, in stand houden en verbeteren en de mogelijkheden onderzoeken tot opschaling naar het ‘European Eco-Management and Audit Scheme’ (EMAS) of uitbreiding naar een systeem dat Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) omvat. We bieden permanent een optimale, efficiënte dienstverlening m.b.t. communicatie aan de interne klanten. Regelmatig vinden specifieke of algemene klantentevredenheidsbevragingen (waaronder ook de personeelspeiling) plaats. Op basis daarvan sturen we onze werking waar nodig bij Om een antwoord te bieden op ‘Vlaanderen Radicaal Digitaal’ en de steeds groeiende digitalisering van onze samenleving zal het Departement LNE in deze regeerperiode de IT-, informatie- en organisatiestrategie consolideren in één strategie en visie met het oog op een optimale afstemming tussen organisatievereisten en de invulling hiervan door IT. We zullen richting geven aan het ontwerp, de implementatie en de werking van de organisatie om deze alineëring tussen strategische doelstellingen en IT te realiseren. Het Departement LNE wenst hierbij een volwaardige informatiearchitectuur voor LNE uit te werken die maximaal wordt afgestemd op de vereisten bepaald door het management. Er worden informatiebeheersplannen en richtlijnen geformuleerd die hergebruik van informatiestandaarden en platformen stimuleren en de algemene informatiehuishouding stroomlijnen, zowel analoog als digitaal. Daarnaast is op het einde van deze regeerperiode een archiefbeheersplan opgemaakt en in werking voor het departement en het beleidsdomein. Door de stijgende vraag naar digitalisering zal ook de vraag naar ontwikkeling, aankoop en uitrol van bedrijfstoepassingen stijgen, evenals de ondersteuning hiervan. Daarom zal het departement tijdens deze regeerperiode een aanpak uitwerken waarbij we aan deze stijgende vraag en verantwoordelijkheden kunnen voldoen.
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
22.02.2016 Ondernemingsplan 2016 pagina 75 van 85
6 UITVOERING VAN DE BEHEERSDOELSTELLINGEN IN 2016
In dit deel beschrijven we de beheersdoelstellingen met onderliggende acties die we willen realiseren in het jaar 2016. We geven ook weer hoe we willen bijdragen aan de beheersdoelstellingen opgelegd door regeringsafspraken, doelstellingen m.b.t. welzijn en doelstellingen m.b.t. diversiteit en gelijke kansen.
J. BEHEERSDOELSTELLINGEN
Veranderingsmanagement
162. We zorgen voor een kwaliteitsvolle organisatie en begeleiding van structuuraanpassingen en andere veranderingstrajecten en waken over het optimale verloop van deze transitieprocessen
In het kader van de samenwerking met het dienstencentrum Personeelsadministratie worden de interne dienstverlening en processen i.v.m. HR en personeel herbekeken. Hiertoe zullen middelen verschoven worden, de noodzakelijke structuurwijzigingen worden doorgevoerd en de interne processen en dossier- en informatiestromen worden bijgestuurd. We bereiden de fusie met het Departement Ruimte Vlaanderen en de transitie naar het beleidsdomein Omgeving verder voor en zorgen voor de inkanteling van het Agentschap Inspectie Ruimtelijke Ordening, Wonen en Onroerend Erfgoed, afdeling Inspectie – Ruimtelijke Ordening en Onroerend Erfgoed (zie ook OD69 beleidsveld omgeving).
HR management
163. We ondernemen gerichte HR-acties om de lopende en komende uitdagingen van de organisatie maximaal te ondersteunen
In 2016 geven we verdere uitvoering aan de nog lopende deelprojecten van het in 2015 afgeronde HR-beleidsplan (o.a. leiderschap, Plaats- en Tijdsonafhankelijk Werken (PTOW), functieclassificatie, …) zodat invulling wordt gegeven aan onze strategische HR-doelstellingen. De integriteitsrisico-analyse wordt verder uitgevoerd in de afdelingen zodat we de weerbaarheid van onze personeelsleden borgen/versterken. Hierbij worden eveneens de organisatorische risico’s bepaald en bijkomende maatregelen geïmplementeerd.
Financieel management
164. We versterken de interne controle/auditdienst
We blijven ons in 2016 inzetten op de financiële en compliance audits en breiden ook uit naar operationele en performantieaudits met als doel een hoge zekerheid te verschaffen over het bereiken van doelstellingen, het naleven van wetgeving en procedures, de beschikbaarheid van betrouwbare
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
pagina 76 van 85 Ondernemingsplan 2016 22.02.2016
financiële en beheersinformatie, het efficiënt gebruik van middelen 2016, de bescherming van activa en het voorkomen van fraude. Er wordt gewerkt binnen het kader van het single audit concept.
165. We faciliteren interne en externe audits
We coördineren en faciliteren interne en externe controleprocedures en processen m.b.t. de wetgeving overheidsopdrachten, alsook de subsidieregelgeving en de overheidscomptabiliteit. Ook in het kader van het digitaliseren van de financiële dossierstromen zal de interne en externe controle worden geoptimaliseerd.
Communicatie
166. We zorgen voor een klantvriendelijke en evenwichtige externe communicatie
We zetten de ontwikkeling van een nieuwe strategie voor externe communicatie van het departement verder. We houden hierbij rekening met de ontwikkeling naar het Departement Omgeving en radicaal digitaal. We leggen de focus op visieontwikkeling voor communiceren met en naar lokale besturen, consumenten en bedrijven. We implementeren de nieuwe LNE-site en verhogen de toegankelijkheid naar de administratie door meer aandacht te hebben voor contactgegevens op de site. Via info@lne blijven we vragen van externen snel en accuraat behandelen. Via het LNE-zine blijven we de activiteiten van het Departement LNE in de kijker zetten. Het informeren van het grote publiek over activiteiten, campagnes en studies van het departement via persmededelingen, zetten we verder in 2016. Over specifieke thema’s communiceert de woordvoerder gericht naar vakbladen en dergelijke. Persvragen worden snel en accuraat opgevolgd en beantwoord. We bouwen de online communicatie via sociale media verder uit.
167. We verzorgen het communicatiebeleid
We voeren de communicatiebeleidstaken uit die voorzien zijn in het decreet openbaarheid van bestuur en het decreet op de normen voor overheidscommunicatie: communicatieplan en –rapport en openbaarheidsrapport opmaken. We vertegenwoordigen het beleidsdomein op het communicatieoverleg Vlaamse overheid en organiseren communicatieoverleg binnen het beleidsdomein (COLEV) en binnen het departement (ICOLEV).
168. We verzorgen de interne communicatie
We communiceren periodiek en bij belangrijke mededelingen naar het personeel. Geplande acties: op basis van het gebruikersonderzoek en rekening houdend met de taken die bij het departement verdwijnen en de hervorming naar het Departement Omgeving een nieuwe structuur voor het intranet uitbouwen. Interne nieuwsflitsen verspreiden bij noodzakelijke berichtgeving naar het personeel. Campagne voeren rond informatieveiligheid. Communicatieplan opmaken en uitvoeren rond de transitie naar het Departement Omgeving. Berichten na de directieraad verspreiden. MMS-communicatie verzorgen. Dagelijks persoverzicht aan personeel bezorgen. Personeelssprokkels opmaken en verzenden.
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
22.02.2016 Ondernemingsplan 2016 pagina 77 van 85
Milieumanagementsysteem
169. We zorgen voor de instandhouding en verbetering van het milieumanagementsysteem (MMS)
We zorgen voor het behoud van het ISO 14001-certificaat en nemen zo een voorbeeldrol op vlak van milieuzorg op binnen de Vlaamse overheid. We onderzoeken verder de verschillende toekomstpaden voor het milieumanagementsysteem met verschillende scenario’s, inclusief een raming voor de nodige middelen (personeel en budget). We zetten in op verbetering van het systeem. We onderzoeken o.m. de uitbreiding naar EMAS (European Eco-Management and Audit Scheme) of MVO (Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen) en we verbeteren de milieuaspectenanalyse en het proces om doelstellingen vast te leggen gekoppeld aan de significante milieuaspecten. Op basis van de gemelde verbeterpunten en non-conformiteiten, zullen verdere, nodige verbeteringen en aanpassingen aan het systeem doorgevoerd worden.
Radicaal Digitaal
170. We werken een digitaliseringsstrategie uit en zorgen voor de continue bijsturing van de werking van het digitaal portfolio
We passen in 2016 de digitaliseringsstrategie waar nodig verder aan in het kader van evoluties en innovaties m.b.t. technologieën en digitalisering. Hierbij ligt de focus op het digitaliseringsproces (veranderingsproces) en op de meerwaarde van digitaliseringsinitiatieven. Belangrijk daarbij is het combineren van vaardigheden, kennis en technologie binnen de organisatie om synergie en meerwaarde te creëren. We zorgen voor een optimale en continue bijsturing van de werking van het digitaal portfolio. De werking van het digitaal portfolio wordt regelmatig en idealiter na elke beslissing van de DR, geëvalueerd. Indien nodig wordt de methode voor bepalen van de prioriteiten bijgestuurd. Daarnaast zetten we de vergaarde kennis en resultaten in bij adviezen aan en de coördinatie van het Milieu Management Informatie Systeem (referentietaak).
171. We werken een stappenplan en meerjarenprogramma digitalisering uit en zorgen voor de continue monitoring en bijsturing van de evolutie van het stappenplan
Bij het opstellen van het stappenplan worden risico’s, synergieën en schaalvoordelen geïdentificeerd. Op basis hiervan worden de verschillende kleinere projecten en programma’s geformuleerd die aan de digitalisering uitvoering zullen geven (meerjarenprogramma). Voor digitaliseringsinitiatieven wordt de meerwaarde op de bestaande situatie geëvalueerd waarbij de kosten en baten, de mate waarin een project bijdraagt aan de doelstellingen van het departement, worden afgewogen. We identificeren diensten die onderhevig (zullen) zijn aan wetgevende initiatieven of veranderingen in de omgeving (vb. fusie tot Departement en beleidsdomein Omgeving) en waarvoor inspanningen op het vlak van digitalisering moeten worden geëvalueerd. We stemmen het stappenplan hierop af en evalueren of digitaliseringstrajecten moeten worden bijgestuurd . Hiermee willen we de wendbaarheid vergroten. Ook nieuwe digitaliseringstrajecten worden opgenomen en afgewogen binnen het bestaande stappenplan. Daarnaast zetten we de vergaarde kennis en resultaten in bij adviezen aan en de coördinatie van het Milieu Management Informatie Systeem (referentietaak).
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
pagina 78 van 85 Ondernemingsplan 2016 22.02.2016
172. We bouwen het platform en de architectuurrichtlijnen ter ondersteuning van digitalisering en informatienoden verder uit
We onderzoeken nieuwe digitaliseringsvragen van het departement binnen de architectuurwerkgroepen. We waken daarbij over een optimale kostenefficiëntie, levensduur en wendbaarheid van nieuwe digitale oplossingen. We maken dit mogelijk dit door het verder uitbouwen van:
- richtlijnen voor het uitvoeren van digitaliseringstrajecten, voor het stimuleren van digitaal
vriendelijke regelgeving en in richtlijnen rond digitalisering en substitutie;
- opzetten van een systeem voor life cycle management van (gedeelde) bouwstenen om
hergebruik te stimuleren en te beheren;
- richtlijnen voor de technische architectuur van digitale oplossingen (front- & backend solution
architecture, mobile, …);
- ontwerpen en opzetten van een referentiearchitectuur voor linked Open data;
- opzetten van een centrale GIS-infrastructuur en formuleren van richtlijnen om de kwaliteit van
het werken met en het beheren van geodata te verhogen;
- het optimaliseren van de huidige ontwikkel-uitrol-test aanpak voor toepassingen;
- we brengen de samenhang tussen verschillende diensten, processen, informatiebronnen en
digitale oplossingen die binnen LNE aanwezig zijn, verder in kaart.
Daarnaast zetten we de kennis en de resultaten van deze initiatieven in bij adviezen aan en bij de coördinatie van het Milieu Management Informatie Systeem, Databank Ondergrond Vlaanderen en het MercatorNet samenwerkingsverband.
173. We voeren digitaliseringsprogramma’s en projecten uit en waarborgen de kwaliteit hiervan
We volgen de uitvoering van digitaliseringsprogramma’s (omgevingsgvergunning, PAS,…) in extern beheer mee op. En we ronden de implementatie van lopende digitaliseringsprojecten af (IMPACT, BSOS, GBPV-loket,..;). We starten met de prioriteiten uit het stappenplan. We zorgen voor de juiste profielen en middelen volgens de prioriteiten in het stappenplan digitalisering.
174. We digitaliseren de financiële processen
We coördineren het digitaliseren van financiële processen binnen verschillende afdelingen van het departement: e-procurement, e-delta, digitaal archief, digitale goedkeuringsstroom van de uitgavendossiers.
175. We zorgen voor de uitbreiding en het moderniseren van de geïntegreerde ICT-infrastructuur en de verdere automatisering van de uitrol van bedrijfstoepassingen
In 2016 staan we in voor de exploitatie van de bestaande omgeving en zorgen we daarnaast voor een verdere uitbreiding van de capaciteit en een modernisering van de verouderde infrastructuur. Dit doen we door:
- de nodige aanpassingen en opwaardering van het netwerk door te voeren in het kader van. de
technologische evolutie en performantie van het netwerk;
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
22.02.2016 Ondernemingsplan 2016 pagina 79 van 85
- de nodige aanpassingen en opwaardering van het netwerk door te voeren i.k.v. evolutie naar 2
datacenter opstelling en om overbelasting van bestaande netwerktoestellen weg te werken;
- opzetten van een nieuwe back-up omgeving omdat bestaande hard- en software ‘end of life’ is
en om ervoor te zorgen dat we sneller gegevens kunnen terug zetten;
- opzetten van een nieuwe monitoringomgeving zodat we proactief kunnen optreden en (meer)
informatie kunnen verzamelen om problemen te analyseren en toekomstige noden te
voorspellen;
- uitbouwen van de nieuwe hosting omgeving (private cloud) om te kunnen voldoen aan
stijgende capaciteitsvraag en als antwoord op modernisering van de hosting aanpak;
- in gebruik nemen va de nieuwe hosting infrastructuur waarvan een deel zich bevindt bij de
OVAM (in kader van BCM);
- optimaliseren van het automatisch uitrollen van toepassingen.
We doen dit voor bedrijfstoepassingen in beheer van het departement en binnen het kader van het Milieu Management Informatie Systeem en het MercatorNet samenwerkingsverband alsook voor bedrijfstoepassingen van Databank ondergrond Vlaanderen, Ruimte Vlaanderen, Onroerend Erfgoed, Vlaamse Hoge Raad voor Milieuhandhaving,…
176. We werken een aanpak uit om co-creatie van extern gerichte toepassingen mogelijk te maken en de klantvriendelijkheid van onze toepassingen te verhogen
We evalueren klantvriendelijkheid van bestaande extern gerichte toepassingen en de mate waarin belanghebbenden hierin betrokken werden. We bekijken hoe co-creatie van extern gerichte toepassingen de klantvriendelijkheid van de dienstverlening kan verhogen. We werken een aanpak uit om co-creatie van extern gerichte toepassingen mogelijk te maken en te verankeren in onze projectaanpak. Via doelgroepenonderzoek houden we rekening met eindgebruikers die niet klaar zijn om nieuwe informatietechnologie te gebruiken zonder hierbij de ogen te sluiten voor opportuniteiten ten gevolge van nieuwe technologieën.
177. We ontwikkelen en monitoren het informatiebeheer en de richtlijnen
In 2016 finaliseren we het Informatiebeheersplan (IBP) van het departement. We werken daarbij een aanpak uit die de naleving van beheersafspraken over informatie en informatiestromen bewaakt. We inventariseren (open) data- en informatiestandaarden en communiceren hierover. We identificeren unieke herbruikbare lijsten, we verzamelen data eenmalig en voorkomen dubbele bevraging. De data wordt betekenisvol ter beschikking gesteld op een open en transparante wijze, rekening houdend met richtlijnen rond privacy en informatieveiligheid. We verlenen adviezen rond informatieveiligheid. We coördineren de samenwerking binnen LNE en vertalen de noden van het beleidsdomein naar het Strategisch Archief.
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
pagina 80 van 85 Ondernemingsplan 2016 22.02.2016
178. We zorgen voor een maximale ondersteuning van eindgebruikers en bedrijfstoepassingen via de ICT-servicedesk en nemen de nodige voorbereidingen om de stijgende vraag naar ondersteuning op een klantvriendelijke manier op te vangen
We behandelen de ICT-werkaanvragen. We volgen de uitvoering van de raamcontracten en de bestellingen via de ICT-raamcontracten mee op. We verzorgen een tweedelijnshelpdesk voor ICT-eindgebruikersondersteuning i.k.v. de ICT-raamcontracten. En we verzorgen de eerstelijns- en tweedelijnshelpdesk voor de ondersteuning van bedrijfstoepassingen. Daarbij zorgen we voor een maximale inzet van de 1700 als interactieve eerstelijnshulp voor eindgebruikers (bij extern gerichte toepassingen). We werken met de 1700 een generieke aanpak uit om ervoor te zorgen dat we de 1700 snel en efficiënt als eerstelijnshulp kunnen inschakelen voor extern gerichte toepassingen/loketten waarvoor dit opportuun is. Daarnaast werken we in 2016 de aanpak verder uit die de goede werking van het wijzigingsbeheer alsook de servicedesk moet waarborgen om de stijgende vraag naar ondersteuning op te vangen. De werking van de servicedesk wordt ook geoptimaliseerd in kader van BCM en crisismanagement.
K. DOELSTELLINGEN OPGELEGD DOOR REGERINGSAFSPRAKEN
179. We verhogen verder de maturiteit van onze organisatie
We blijven inzetten op alle thema’s van de Leidraad Organisatiebeheersing en focussen specifiek op die thema’s waar het vooropgestelde maturiteitsniveau nog niet bereikt werd. We volgen de thema’s op via een zelfevaluatie en identificeren, in samenspraak met Audit Vlaanderen (AV), de nodige acties om te groeien op dit vlak. We realiseren de openstaande aanbevelingen van Audit Vlaanderen volgens de vooropgestelde planning. Specifiek in 2016 rapporteren we over de aanbevelingen rond HR-beleid, integriteit en de thema-audits ICT-contractbewaking en Milieu-inspectie. We verankeren risicomanagement op strategisch niveau verder binnen de organisatie door de integratie van een risico- en opportuniteitenreflex in de jaarlijkse strategische planning. Ook zetten we blijvend in op specifieke operationele risico’s (in het bijzonder de continuïteitsrisico’s) en optimaliseren we de bestaande beheerssystemen. We verkennen de maturiteit en praktijken van organisatiebeheersing en -ontwikkeling van de te fusioneren entiteiten. We werken samen voor die aspecten waar er zich integratieopportuniteiten voordoen, en we verkennen mogelijke integratiemoeilijkheden.
180. We geven uitvoering aan het goedgekeurde Kerntakenplan
We voeren het kerntakenplan, zoals goedgekeurd door de Vlaamse Regering, uit en dragen hiermee bij tot de beoogde afslanking van het personeelsbestand van de Vlaamse overheid. We zorgen hierbij ook voor een resultaats- en klantgerichte oriëntering van onze beleidsinstrumenten, volgens de vijf assen die de Vlaamse Regering hiervoor onderscheidt: (1) de eigen dienstverlening, (2) regelgeving, (3) handhaving en inspectie, (4) vergunningen en erkenningen en (5) subsidies.
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
22.02.2016 Ondernemingsplan 2016 pagina 81 van 85
181. We geven optimaal invulling aan de besparingsdoelstellingen van de Vlaamse Regering
We plannen middels een meerjarig besparingsplan onze personeelsbezetting op korte (operationeel), middellange (tactisch) en lange termijn (strategisch) en volgen het personeelsplan en bijhorende kredieten nauwgezet op om onze opgelegde besparingsdoelstellingen te behalen. Hierbij streven we ernaar om ons personeel zo efficiënt mogelijk in te zetten binnen de contouren opgelegd door de Vlaamse Regering. We zetten ons wervings- en vervangingsbeleid, uitstroombeleid, bevorderings- en verloningsbeleid en de doorstroominstrumenten (loopbaanpaden, Flexim, Radar, …) in om hieraan invulling te geven. Tabel. Personeelsevolutie in 2016
Te bereiken personeelsaantal op 30/06/2014 688
Reëel personeelsaantal op 30/06/2014 = AS IS Situatie DLNE 682
Te behalen personeelsaantal op 31/12/20191 613
Te behalen personeelsaantal op 31/12/2015 (JOP 2015 excl. 6e SHV) 662
Reëel personeelsaantal op 31/12/2015 (excl. 6de SHV2) 654
Reëel personeelsaantal op 31/12/2015 = AS IS situatie DLNE 677
Te behalen personeelsaantal op 31/12/2016 (excl. inkanteling Agentschap IRWO3) 671
Extra koppen ingevolge inkanteling Agentschap IRWO op 01/03/2016 +59
Te besparen in 2016 in kader van besparingspad Agentschap IRWO richting 20194 -3
Totaal TO BE DLNE 31/12/2016 (excl. 6de SHV) 704
Totaal TO BE DLNE 31/12/2016 727
1 Aanname: besparing van 70 koppen of -10.3% tov. 683 koppen (cfr. goedgekeurd scenario BVR17/07/2015, indicatief doorvertaald naar niveau entiteit – definitieve koppenverdeling binnen LNE tot op niveau entiteit werd nog niet politiek getrancheerd) 2 Het aantal koppen op 31/12/2015 wordt ingeschat als volgt: 683 koppen in dienst dd. 27/11/2015 plus personeelsleden in dienst voor 31/12/2015 (+1) minus gekende personeelsleden uit dienst voor 31/12/2015 (-7), samen dus 677 koppen in dienst dd. 31/12/2015. Exclusief 23 VTE uit de 6de SHV geeft dit 654 koppen. 3 Aanname: -20% van de besparingstarget van 70 koppen dient gerealiseerd in 2016 (1 jaar t.o.v. totale periode van 5 jaar) = -14 koppen. T.o.v. de tussentijdse target eind 2015 geeft dit een koppentarget van 648 koppen eind 2016. Inclusief 23 VTE uit de 6de SHV geeft dit 671 koppen. 4 Aanname: 46% van het personeel van het Agentschap Inspectie RWO komt over naar het DLNE., zodat 46% van de besparingsdoelstelling van 13 koppen overgenomen dient te worden door het DLNE (-6 koppen). -20% van deze besparingstarget dient gerealiseerd in 2016 (1 jaar t.o.v. totale besparingsperiode van 5 jaar) = -1.2 kop. Aangezien de integrale koppentarget voor de periode 2014-2019 verdeeld wordt, moet ook bijkomend de 30% besparingsinspanning van 2014-2015 gedaan worden = 1.8 koppen. Samen -3 koppen dus op dit contingent.
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
pagina 82 van 85 Ondernemingsplan 2016 22.02.2016
L. DOELSTELLINGEN M.B.T. WELZIJN
Voor personeelswelzijn en geïntegreerd gezondheidsbeleid tekenen we een beleid voor het Departement LNE uit via de opmaak van een Globaal Preventie Plan. Dit beleid implementeren we via projecten, aanreiken van instrumenten en andere dienstverlening, alsook via ondersteuning van de individuele noden hierrond van/ binnen de afdelingen.
182. We voeren het Jaarlijks actieplan Welzijn JAP 2016 uit
Naast jaarlijks terugkomende acties (o.a. medische check-up, bijscholingen EHBO, griepvaccinaties,…) brengen we de risico’s van (onderdelen van) het departement in kaart rond psychosociaal welzijn en voeren prioritaire maatregelen uit in het kader van deze analyse. We verfijnen het re-integratiebeleid wat de rol van HR betreft. We voorzien instructies in verband met persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) voor prioritaire functies. We evalueren de welzijnsaspecten voor alle inspectiefuncties binnen het departement en geven uitvoering aan de prioritaire acties om tegemoet te komen aan de noden en verbeteringen voor deze functiegroep.
M. DOELSTELLINGEN M.B.T. DIVERSITEIT EN GELIJKE KANSEN
183. We bevorderen de diversiteit in het personeelsbestand
De diversiteit in het personeelsbestand wordt via streefcijfers voor vrouwen in leidinggevende functies, personen met een migratieachtergrond en personen met een arbeidshandicap gemonitord. Deze streefcijfers zullen in 2016 aangepast worden aan de nieuwe definities die worden gehanteerd binnen de Vlaamse overheid.
184. We werken mee aan het Vlaamse gelijkekansenbeleid via de open coördinatiemethode
In kader van de open coördinatiemethode werden een aantal doelstellingen bepaald die werden geconcretiseerd in actieplannen. In 2016 wordt gestart met de uitvoering van deze actieplannen.
185. We werken mee aan het Vlaamse integratiebeleid
Het departement treedt op als aanspreekpunt en coördinator voor het beleidsdomein in het kader van het integratiebeleid.
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
22.02.2016 Ondernemingsplan 2016 pagina 83 van 85
7 INTERNE WERKING
In dit laatste deel beschrijven we de reguliere taken van het Departement LNE ter ondersteuning van de verschillende afdelingen van het departement.
Sturen van de organisatie
186. We zorgen voor een continue en kwaliteitsvolle sturing van de organisatie
We verzorgen de aansturing van de verschillende afdelingen van het departement, o.a. via het opmaken van een strategische en operationele planning, het doorvertalen in individuele planningen en opvolging ervan, een deskundige voorbereiding, verslaggeving, en opvolging van de managementoverlegorganen van/binnen het departement.
Algemene coördinatie
187. We zorgen voor een continue en kwaliteitsvolle (management)ondersteuning
We verzorgen de (management)ondersteuning van de verschillende afdelingen van het departement, o.a. via een kwaliteitsvolle en tijdige administratieve opvolging van algemene zaken (o.a. parlementaire vragen, kabinetsnota’s, klachten,..) en ondersteunende afdelingstaken.
Strategische planning
188. We zorgen voor een gecoördineerde en tijdige opmaak, uitvoering van en rapportering over Jaarlijks ondernemingsplan
We maken een jaarrapport 2015 en een ondernemingsplan 2016 op en leggen dit tijdig ter goedkeuring voor aan de bevoegde ministers. In het najaar 2016 bereiden we het ondernemingsplan 2017 voor. We zorgen voor de afstemming van het ondernemingsplan met de beleidsdocumenten.
HR en Personeelsbeheer
189. We staan in voor het HR en Personeelsbeheer
Voor HR, integriteit, cultuur alsook organisatiestructuur tekenen we een beleid voor het Departement LNE uit. Dit beleid implementeren we via projecten, aanreiken van instrumenten en ander dienstverlening, alsook via ondersteuning van de individuele noden hierrond van/binnen de afdelingen. We staan in voor het beheer en de behandeling van de personeelsgegevens en –dossiers binnen het Departement LNE en zorgen voor de adviesverlening en (administratieve) coördinatie en facilitatie bij in- en uitdiensttredingen, personeelsbewegingen en specifieke personeelsbehoeften.. We ondersteunen onze klanten via het ontwikkelen en aanbieden van een specifieke dienstverlening op het vlak van rekrutering en selectie, loopbaanbegeleiding, prestatiemanagement, vorming en buitenlandse zendingen
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
pagina 84 van 85 Ondernemingsplan 2016 22.02.2016
met als doel ertoe bij te dragen dat het management en zijn medewerkers zo optimaal en efficiënt mogelijk kunnen functioneren en hun doelstellingen kunnen bereiken.
Facilitair beheer
190. We verlenen logistieke diensten
We zorgen voor logistieke dienstverlening ter ondersteuning van de praktische, dagelijkse werking en huisvesting van de entiteiten van het Ministerie LNE. Specifiek voor 2016 organiseren we de huisvesting van inspectie RWO die in het kader van de vorming van het departement Omgeving dient ingekanteld te worden, geven we herbestemming aan de vrijgekomen kantoorruimte op het gelijkvloers van het Ferrarisgebouw ten gevolge van de verhuis van de personeelsleden van de MOD naar het Dienstencentrum en ondernemen we verdere acties om de energiefactuur van het Ferrarisgebouw te verminderen.
Financieel beheer
191. We geven uitvoering aan de begroting
We staan in voor het operationeel uitvoeren van de uitgavenbegrotingen door de financiële dossiers van de verschillende afdelingen van het departement correct en efficiënt te verwerken in de betreffende financiële systemen.
Communicatie
192. We ondersteunen de afdelingen in hun communicatieactiviteiten
We garanderen de dienstverlening rond communicatieconcept bepaling, (eind)redactie, film- en fotografie, lay-out, communicatieadvies, webbeheer en –design, mailings en communicatieonderzoek, ondersteuning evenementen. Geplande activiteiten: lne.be beheer, EMAS-film, NTMB-leidraden, publicatie draagvlakverbreding, campagnes ‘Week van de bij’, voedselverlies, centrale verwarming, binnen en buiten stoken, ‘Gezond uit eigen grond’, ‘30dagen’, lage emissiezone, F-gassen, dierenwelzijn, biodiversiteit. We werken diverse communicatieproducten uit en verspreiden verschillende nieuwsflitsen (MER, ETS, Ecocampus, erkende deskundigen, IMZ). We ondersteunen de organisatie van het milieucongres en deelname aan de landbouwbeurzen in 2017.
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
22.02.2016 Ondernemingsplan 2016 pagina 85 van 85
BIJLAGE: OVERZICHT DOELSTELLINGEN, VTE, BUDGET, INDICATOREN EN STREEFWAARDEN
In onderstaande tabel geven we een overzicht van alle jaardoelstellingen 2016 geordend volgens de verschillende categorieën (beleidsdoelstellingen, regulier beleid, beheersdoelstellingen, doelstellingen opgelegd door regeringsafspraken, doelstellingen m.b.t. welzijn, diversiteit en gelijke kansen en doelstellingen interne werking). Voor de beleidsdoelstellingen wordt aangegeven aan welke doelstellingen uit de verschillende beleidsnota’s deze bijdragen. Voor alle doelstellingen wordt een schatting gemaakt van het aantal VTE5 en voorziene budget6 nodig om de doelstelling te realiseren in 2016. Waar van toepassing worden indicatoren en voorziene streefwaarden geformuleerd die toelaten de voortgang van de realisatie van de doelstelling te meten.
5 De schatting is gebaseerd op de personeelsbeschikbaarheid (Bruto VTE) eind 2015, met correctie van de reeds gekende in- en uitstroom 2016. Afhankelijk van de nog niet gekende in- en uitstroom 2016 zal toegewerkt worden naar de besparingsdoelstelling 2016 (727 koppen). 6 De personeelskredieten werden per doelstelling verrekend rekening houdende met de personeelsinzet, het niveau
en de anciënniteit van de personeelsleden. De beleidskredieten werden per doelstelling verdeeld. Enkel een beperkt
bedrag niet-toewijsbare overhead werd niet verdeeld over de doelstellingen.
SDO
DJD
Jaar
doel
stel
ling
Brut
o VT
EBu
dget
pe
rson
eel
Budg
et b
elei
dBu
dget
to
taal
Indi
cato
rSt
reef
waa
rde
11
1O
D1.1
We
onde
rzoe
ken
een
Groe
ne E
cono
mie
Con
vena
nt e
n m
aken
wer
k va
n in
dica
tore
n ro
nd g
roen
e ec
onom
ie1,1
0€
68.9
53€
53.0
00€
121.9
53
11
2O
D1.2
We
wer
ken
sam
en m
et d
e la
ndbo
uw-,
voed
ings
- en
mili
euse
ctor
om
mili
eu- e
n na
tuur
inte
grat
ie t
e be
vord
eren
0,68
€ 40
.619
€ 52
.000
€ 92
.619
11
3O
D1.3
We
vers
terk
en d
e vo
orbe
eldr
ol v
an b
edrij
ven
0,20
€ 11.
798
€ 0
€ 11.
798
12
4O
D2.
1 We
ontw
ikke
len
kenn
is e
n zo
eken
syn
ergi
eën
om d
e co
nsum
ent
te s
timul
eren
om
mili
euve
rant
woo
rd t
e co
nsum
eren
0,80
€ 39
.838
€ 10
0.00
0€
139.
838
12
5O
D2.
2 W
e on
ders
teun
en d
e co
nsum
ent
op v
lak
van
duur
zam
ere
cons
umpt
iepa
tron
en3,
30€
200.
376
€ 31
.000
€ 23
1.376
13
6O
D3.
1 We
stim
uler
en e
cono
mis
che
acto
ren
tot
verd
ere
verla
ging
van
de
mili
eu-im
pact
en
zett
en in
op
het
inte
rnal
iser
en v
an e
xter
ne k
oste
n
1,31
€ 79
.136
€ 10
0.00
0€
179.
136
14
7O
D4.
1 We
voer
en h
et N
ME-
prog
ram
ma
uit
6,41
€ 36
5.85
8€
711.0
00€
1.076
.858
18
OD
4.2
We
voer
en d
e pr
ogra
mm
a’s
voor
MO
S en
ECO
CAM
PUS
uit
8,27
€ 55
2.00
2€
1.201
.000
€ 1.7
53.0
02
15
9O
D5.
1 We
vera
nker
en m
ilieu
zorg
in d
e w
erki
ng v
an d
e en
titei
ten
van
de V
laam
se o
verh
eid
2,64
€ 17
2.72
4€
159.
000
€ 33
1.724
16
10O
D6.
1 We
oper
atio
nalis
eren
het
nie
uwe
decr
eet
en
uitv
oerin
gsbe
slui
t m
.b.t.
erk
enni
ng e
n su
bsid
iërin
g m
ilieu
- en
natu
urve
reni
ging
en
0,87
€ 57
.387
€ 0
€ 57
.387
28
11O
D8.
1. W
e st
aan
in v
oor
de p
roce
scoö
rdin
atie
van
Eur
opes
e en
m
ultil
ater
ale
doss
iers
, met
een
focu
s op
de
them
a’s
waa
r Vl
aand
eren
een
uitz
onde
rlijk
bel
ang
heef
t
2,77
€ 17
9.81
9€
0€
179.
819
28
12O
D8.
2. W
e st
aan
in v
oor
de s
tand
punt
bepa
ling
en d
eeln
ame
aan
onde
rhan
delin
gen
en b
eslu
itvor
min
g in
act
uele
EU
en
mul
tilat
eral
e do
ssie
rs
13,77
€ 89
6.61
5€
245.
000
€ 1.1
41.6
15
28
13O
D8.
3. W
e im
plem
ente
ren
Euro
pees
en
inte
rnat
iona
al b
elei
d in
Vl
aam
s be
leid
en
rege
lgev
ing,
incl
usie
f de
hand
havi
ng e
rvan
4,20
€ 28
9.74
7€
15.0
00€
304.
747
28
14O
D8.
4. W
e ge
ven
uitv
oerin
g aa
n in
tern
atio
nale
eng
agem
ente
n,
bila
tera
le o
vere
enko
mst
en e
n bo
veng
ewes
telij
ke a
fspr
aken
2,24
€ 14
8.58
5€
1.403
.000
€ 1.5
51.5
851.
Aand
eel v
an d
e vo
or L
NE r
elev
ante
ver
plic
hte
EU-
rapp
orte
ringe
n m
et d
e vo
lledi
ge V
laam
se in
form
atie
tij
dig
klaa
r2.
Aand
eel v
an d
e fin
anci
ële
bijd
rage
n aa
nm
ultil
ater
ale
mili
eu- e
n na
tuur
verd
rage
n en
sa
men
wer
king
sakk
oord
en in
de
mili
eusf
eer
tijdi
g be
taal
d
1.90
%2.
90%
28
15O
D8.
5 W
e vo
eren
inte
rnat
iona
le g
esch
illen
inza
ke L
NE-b
elei
d en
vol
gen
deze
op
0,45
€ 34
.804
€ 28
.000
€ 62
.804
28
16O
D8.
6 W
e ze
tten
div
erse
Eur
opes
e fin
anci
erin
gsbr
onne
n in
om
in
sam
enw
erki
ng m
et a
nder
e ac
tore
n on
ze
bele
idsd
oels
telli
ngen
te
real
iser
en
1,38
€ 92
.994
€ 0
€ 92
.994
28
17O
D8.
7 W
e zo
rgen
voo
r de
inte
rnat
iona
le v
alor
isat
ie v
an
Vlaa
mse
ken
nis
en t
echn
olo g
ie in
zake
LNE
-bel
eid
1,28
€ 85
.914
€ 0
€ 85
.914
Bele
idsv
eld
Om
gevi
ng
Pagina
1 van
12
39
18O
D9.
1 We
oper
atio
nalis
eren
de
omge
ving
sver
gunn
ing
en
wer
ken
een
voor
tsch
rijde
nd m
eerja
renp
rogr
amm
a GP
BV u
it3,
55€
277.2
28€
0€
277.2
28
39
19O
D9.
2 W
e w
erke
n m
ee a
an d
e re
alis
atie
van
het
om
gevi
ngsv
ergu
nnin
gens
yste
em5,
08€
328.
029
€ 15
3.00
0€
481.0
29
39
20O
D9.
3 W
e op
timal
iser
en d
e pr
oced
ures
om
tren
t M
ER e
n VR
en
de v
eran
twoo
rdel
ijkhe
den
van
de d
iver
se b
etro
kken
en in
het
ka
der
van
de im
plem
enta
tie v
an d
e ni
euw
e pr
ojec
t-m
.e.r.
-ric
htli j
n
1,18
€ 85
.604
€ 0
€ 85
.604
310
21O
D10
.1 W
e co
ördi
nere
n le
efm
ilieu
visi
es in
geb
ieds
geric
hte
plan
proc
esse
n en
com
plex
e pr
ojec
ten
1,91
€ 14
8.06
4€
0€
148.
064
Aand
eel p
iloot
proj
ecte
n co
mpl
exe
proj
ecte
n tij
dig
gead
vise
erd
100%
311
22O
D11.
1 We
final
iser
en m
ee h
et o
ntw
erpd
ecre
et t
ot w
ijzig
ing
van
de V
laam
se C
odex
Rui
mte
lijke
Ord
enin
g (V
CRO
) en
DAB
M
en m
aken
mee
de
ontw
erpb
eslu
iten
met
het
oog
op
de
inte
grat
ie v
an p
lan-
mili
euef
fect
rapp
orta
ge e
n an
dere
ef
fect
beoo
rdel
inge
n in
RU
P’s
op
1,45
€ 10
3.47
3€
0€
103.
473
312
23O
D12
.1 W
e bu
ndel
en h
et r
ealis
atie
geric
ht in
stru
men
tariu
m
voor
het
bel
eids
dom
ein
omge
ving
in é
én r
egel
geve
nde
teks
t0,
25€
15.5
89€
0€
15.5
89
312
24O
D12
.2 W
e be
gele
iden
mee
het
reg
elge
ving
stra
ject
naa
r ee
n Vl
aam
s on
teig
enin
gsde
cree
t0,
10€
6.111
€ 0
€ 6.
111
314
25O
D14
.1 W
e ze
tten
een
ris
icog
ebas
eerd
mee
rjare
n M
ilieu
-in
spec
tiepl
an o
p0,
60€
48.4
18€
0€
48.4
18
314
26O
D14
.2 W
e st
elle
n, m
et r
espe
ct v
oor
de h
ersc
hikk
ing
van
de
toez
icht
opdr
acht
en in
zake
om
gevi
ng, e
en s
trat
egis
ch
mee
r jare
npro
gram
ma
voor
con
trol
es v
ast
0,10
€ 9.
063
€ 0
€ 9.
063
314
27O
D14
.3 W
e bo
uwen
in d
e lo
op v
an d
e hu
idig
e re
geer
perio
de
het
eige
n to
ezic
ht o
p kl
asse
2-in
richt
inge
n ge
leid
elijk
af,
en w
e bo
uwen
de
onde
rste
unin
g va
n de
loka
le t
oezi
chth
oude
rs v
oor
het
toez
icht
op
de k
lass
e 2-
en
3-in
richt
inge
n ge
leid
elijk
uit
0,35
€ 31
.031
€ 0
€ 31
.031
Aand
eel a
fbou
w a
anta
l con
trol
es k
lass
e 2
en 3
t.o
.v.
2015
teg
en e
ind
2016
25%
314
28O
D14
.4 W
e ze
tten
in o
p ee
n ef
ficië
nt e
n bi
llijk
bes
tuur
lijk
bebo
etin
gsbe
leid
voo
r m
ilieu
sche
ndin
gen
4,65
€ 27
9.118
€ 78
.750
€ 35
7.868
314
29O
D14
.5 W
e ze
tten
in o
p de
voo
rber
eidi
ng v
an e
en e
ffici
ënt
en
billi
jk b
estu
urlij
k be
boet
ings
bele
id v
oor
sche
ndin
gen
inza
ke
ruim
teli j
ke o
rden
ing
0,74
€ 51
.254
€ 0
€ 51
.254
314
30O
D14
.6 W
e st
aan
in v
oor
de v
oorb
erei
ding
en
eval
uatie
van
het
m
ilieu
hand
havi
n gsb
elei
d en
de
–reg
elge
ving
0,78
€ 53
.669
€ 0
€ 53
.669
314
31O
D14
.7 W
e st
aan
binn
en h
et b
elei
dsdo
mei
n LN
E in
voo
r he
t ce
ntra
liser
en e
n op
timaa
l afs
tem
men
van
voo
rste
llen
tot
aanp
assi
ng v
an d
e re
gelg
evin
g in
zake
mili
euha
ndha
ving
0,33
€ 24
.194
€ 0
€ 24
.194
314
32O
D14
.8 W
e zu
llen
in h
et k
ader
van
onz
e in
spec
tie- e
n ha
ndha
ving
scam
pagn
es d
e ha
ndha
ving
serv
arin
gen
rech
tstr
eeks
ter
ugko
ppel
en n
aar
de b
evoe
gde
min
iste
r en
vo
orst
elle
n fo
rmul
eren
ten
beh
oeve
van
een
een
voud
ige,
tr
ansp
aran
te, u
itvoe
rbar
e en
han
dhaa
fbar
e re
gelg
evin
g
0,05
€ 2.
622
€ 0
€ 2.
622
Pagina
2 van
12
314
33O
D14
.9 W
e op
erat
iona
liser
en h
et h
andh
avin
gsbe
leid
ron
d de
om
gevi
ngsv
ergu
nnin
g, d
aarb
ij re
keni
ng h
oude
nd m
et d
e he
rsch
ikki
ng v
an d
e ha
ndha
ving
sopd
rach
ten
inza
ke o
mge
ving
en
met
de
fusi
eope
ratie
Om
gevi
ng
1,57
€ 118
.952
€ 0
€ 118
.952
314
34O
D14
.10 W
e st
aan
binn
en h
et b
elei
dsdo
mei
n LN
E in
voo
r he
t ce
ntra
liser
en e
n op
timaa
l afs
tem
men
van
de
rege
lgev
ing
inza
ke m
ilieu
scha
de
0,34
€ 19
.814
€ 0
€ 19
.814
314
35O
D14
.11 W
e pa
ssen
het
mili
eusc
hade
decr
eet
toe
bij e
rnst
ige
mili
eusc
hade
geva
llen
0,14
€ 8.
421
€ 0
€ 8.
421
314
36O
D14
.12 W
e ve
rste
rken
de
gew
este
lijke
inbr
eng
in h
et
verv
olgi
ngsb
elei
d va
n de
par
kett
en0,
11€
10.0
50€
0€
10.0
50
314
37O
D14
.13 W
e st
imul
eren
sam
enw
erki
ng, a
fste
mm
ing
en
info
rmat
ie/d
ata-
uitw
isse
ling
tuss
en d
e ve
rsch
illen
de
toez
icht
sact
oren
1,05
€ 82
.805
€ 0
€ 82
.805
314
38O
D14
.14 W
e bo
uwen
de
stru
ctur
ele
onde
rste
unin
g aa
n lo
kale
to
ezic
htho
uder
s en
and
ere
acto
ren
verd
er u
it0,
35€
26.0
69€
0€
26.0
69
314
39O
D14
.15 W
e dr
agen
bij
aan
de w
erkz
aam
hede
n va
n de
Vla
amse
Ho
ge H
andh
avin
gsra
ad v
oor
Ruim
te e
n M
ilieu
(VHR
M)
0,75
€ 65
.983
€ 32
2.55
0€
388.
533
315
40O
D15
.1 W
e st
aan
in v
oor
de V
LARE
M-t
rein
en 2
016
6,27
€ 41
5.47
6€
0€
415.
476
315
41O
D15
.2 W
e in
itiër
en, c
oörd
iner
en e
n vo
lgen
bel
eids
rele
vant
e on
derz
oeks
proj
ecte
n, B
BT- e
n an
dere
ken
niss
tudi
es o
p2,
48€
167.2
83€
357.0
00€
524.
283
315
42O
D15
.3 W
e ev
alue
ren
het
luik
mili
euef
fect
rapp
orta
ge in
het
D
ecre
et A
lgem
een
Mili
eube
leid
(DAB
M) m
et h
et o
og o
p he
t ve
rank
eren
van
de
vern
ieuw
ende
rol
van
de
dien
st M
er
3,48
€ 23
6.72
4€
226.
000
€ 46
2.72
4
315
43O
D15
.4 W
e ev
alue
ren
en o
ptim
alis
eren
de
rege
lgev
ing
exte
rne
veili
ghei
d va
n Se
veso
-inric
htin
gen
en v
an v
ervo
er g
evaa
rlijk
e st
offe
n en
ont
wik
kele
n de
ver
eist
e IC
T-to
epas
sing
en
1,47
€ 116
.202
€ 110
.000
€ 22
6.20
2
315
44O
D15
.5. W
e kl
aren
de
knel
punt
en in
de
mili
euhy
giën
ereg
lem
ente
ring
met
bet
rekk
ing
tot
door
voer
opsl
agpl
aats
en v
an in
tern
atio
nale
mar
itiem
e ge
vaar
lijke
goe
dere
n in
de
zeeh
aven
s ui
t
0,08
€ 5.
013
€ 0
€ 5.
013
316
45O
D16
.1 W
e pa
ssen
de
VLAR
EL a
an0,
30€
21.8
54€
0€
21.8
54
316
46O
D16
.2 W
e st
aan
in v
oor
de h
andh
avin
g er
kenn
inge
n5,
24€
335.
344
€ 41
5.00
0€
750.
344
521
47O
D21
.1 W
e be
reid
en b
eslis
sing
en v
an d
e m
inis
ter
of d
e Vl
aam
se
Rege
ring
inza
ke la
ndin
richt
ings
- en
ruilv
erka
velin
gspl
anne
n vo
or
2,91
€ 24
6.68
2€
11.30
5.00
0€
11.55
1.682
1. Aa
ntal
land
inric
htin
gspl
anne
n en
ru
ilver
kave
lings
plan
nen
goed
geke
urd
in 2
016
2. A
ande
el v
an h
et b
esch
ikba
re b
udge
t (V
AK)
land
inric
htin
g en
rui
lver
kave
ling
aang
ewen
d
1. /
2. 9
9%
629
48O
D29
.1. W
e ric
hten
toe
zich
t en
han
dhav
ing
op il
lega
le
gron
dwat
erw
inni
ngen
en
op g
rond
wat
erw
inni
ngen
in
besc
herm
ings
zone
s
0,21
€ 13
.310
€ 18
.000
€ 31
.310
Aant
al c
ontr
oles
(ille
gale
) gro
ndw
ater
win
ning
en25
635
49O
D35
.1. W
e zi
en e
xtra
toe
op
de k
wal
iteits
borg
ing
bij h
et
gron
dver
zet
zoda
t ev
entu
ele
bode
mve
ront
rein
igin
g ve
rmed
en
wor
dt
0,05
€ 3.
237
€ 10
.000
€ 13
.237
Aant
al b
edrij
ven
geco
ntro
leer
d op
opg
esla
gen
volu
mes
en
gebr
uik
van
gere
inig
de m
ater
iale
n en
ui
t geg
rave
n bo
dem
30
639
50O
D39
.1 W
e in
vest
eren
in v
erde
re k
enni
sopb
ouw
ron
d bo
dem
besc
herm
ing
en s
ensi
bilis
erin
g va
n de
ver
schi
llend
e do
elgr
oepe
n
1,01
€ 81
.764
€ 20
0.00
0€
281.7
64
Pagina
3 van
12
639
51O
D39
.2 W
e m
aken
geb
ruik
van
de
kana
len
die
het
land
bouw
bele
id b
iedt
om
maa
treg
elen
en
inst
rum
ente
n in
zake
bo
dem
besc
herm
ing
bij d
e do
elgr
oep
land
bouw
te
vers
terk
en
0,47
€ 38
.585
€ 0
€ 38
.585
639
52O
D39
.3 W
e zo
rgen
voo
r ee
n da
adkr
acht
ige
aanp
ak v
an d
e er
osie
prob
lem
atie
k3,
60€
252.
011
€ 1.7
13.0
00€
1.965
.011
1. Aa
ntal
beh
ande
lde
bezw
aren
er
osie
gevo
elig
heid
skaa
rt t
egen
ein
d no
vem
ber
2016
2. A
ande
el v
an h
et b
esch
ikba
re b
udge
t (V
AK)
eros
iebe
strij
ding
voo
r de
gem
eent
en a
ange
wen
d3.
Aan
deel
van
de
subs
idie
aanv
rage
n ge
mee
ntel
ijke
eros
iebe
strij
ding
smaa
treg
elen
tijd
ig b
ehan
deld
1. 2.
200
2. 9
9%3.
95%
640
53O
D40
.1 W
e vo
eren
het
act
iepl
an 2
016
van
het
twee
de A
lgem
een
Opp
ervl
akte
delfs
toffe
npla
n en
ond
erzo
ekso
pdra
chte
n na
tuur
lijke
rijk
dom
men
uit
2,26
€ 14
1.683
€ 15
0.00
0€
291.6
83
640
54O
D40
.2 W
e be
gele
iden
voo
rtra
ject
pro
ject
en v
oor
het
aand
uide
n va
n ni
euw
e of
aan
pass
ing
van
best
aand
e on
t gin
ning
sgeb
iede
n
0,56
€ 39
.796
€ 0
€ 39
.796
640
55O
D40
.3 W
e w
erke
n m
aatr
egel
en e
n in
stru
men
ten
uit
inza
ke d
e va
loris
atie
van
de
die p
e on
derg
rond
0,80
€ 56
.110
€ 0
€ 56
.110
640
56O
D40
.4 W
e st
uren
het
Vla
ams
Kenn
isce
ntru
m O
nder
gron
d aa
n te
nein
de h
et a
ctie
plan
201
6 te
late
n ui
tvoe
ren
0,87
€ 51
.954
€ 0
€ 51
.954
640
57O
D40
.5 W
e w
erke
n sa
men
met
and
ere
inst
antie
s m
et h
et o
og
op k
enni
s- e
n ge
geve
nsui
twis
selin
g na
tuur
lijke
rijk
dom
men
0,24
€ 16
.843
€ 0
€ 16
.843
640
58O
D40
.6 W
e vo
eren
het
act
iepl
an 2
016
Dat
aban
k O
nder
gron
d Vl
aand
eren
(DO
V) u
it en
ont
slui
ten
(toe
gepa
ste)
bod
em- e
n ge
olog
isch
e in
form
atie
5,28
€ 34
1.376
€ 25
0.00
0€
591.3
76
641
59O
D41
.1 W
e w
erke
n ee
n ni
euw
em
issi
ered
uctie
prog
ram
ma
voor
lu
chtv
eron
trei
nige
nde
stof
fen
uit
0,80
€ 65
.284
€ 0
€ 65
.284
641
60O
D41
.2 W
e w
erke
n m
aatr
egel
en e
n in
stru
men
ten
inza
ke
emis
sier
educ
tie v
an in
dust
riële
en
ande
re s
tatio
naire
bro
nnen
ui
t
1,10
€ 75
.103
€ 112
.000
€ 18
7.103
Aant
al u
itgev
oerd
e co
ntro
les
op d
e em
issi
egre
nsw
aard
en e
n op
de
verm
inde
ring
van
de
uits
toot
155
luch
tem
issi
emet
inge
n
642
61O
D42
.1 W
e ev
alue
ren
het
Vlaa
mse
luch
tkw
alite
itspl
an (N
O2)
en
stur
en d
it bi
j0,
76€
59.0
14€
162.
000
€ 22
1.014
642
62O
D42
.2 W
e sa
nere
n ho
tspo
ts v
an N
O2 e
n PM
in d
e zo
nes
Antw
erpe
n en
Gen
t en
zw
are
met
alen
in in
dust
riële
zon
es0,
67€
47.5
59€
0€
47.5
59
642
63O
D42
.3 W
e fa
cilit
eren
de
invo
erin
g va
n la
ge-e
mis
siez
ones
(LEZ
)0,
90€
55.9
85€
100.
000
€ 15
5.98
5
642
64O
D42
.4 W
e st
aan
in v
oor
een
geco
ördi
neer
de a
anpa
k vo
or d
e ve
rder
e ve
rmin
derin
g va
n em
issi
es e
n de
posi
ties
van
de
diox
ines
en
PCB’
s
0,24
€ 21
.098
€ 10
.000
€ 31
.098
642
65O
D42
.5. W
e ve
rmin
dere
n de
fijn
stof
emis
sies
, zw
are
met
alen
, di
oxin
es e
n PC
B’s
verd
er d
oor
toez
icht
en
hand
havi
ng0,
52€
39.4
28€
10.0
00€
49.4
28Aa
ntal
bed
rijve
n ge
cont
role
erd
op d
e re
duct
ie v
an
de r
elev
ante
gel
eide
en
diffu
se e
mis
sies
90
643
66O
D43
.1 W
e st
aan
in v
oor
de b
elei
dsvo
orbe
reid
ing
loka
le
leef
kwal
iteit
2,80
€ 17
1.158
€ 15
0.00
0€
321.1
58
Pagina
4 van
12
643
67O
D43
.2 W
e ve
rste
rken
de
aand
acht
voo
r ec
olog
isch
e en
soc
iale
no
den
van
de o
mge
ving
in t
uine
n, o
p op
enba
ar d
omei
n en
op
bedr
ijven
terr
eine
n
0,74
€ 48
.822
€ 20
.000
€ 68
.822
644
68O
D44
.1. W
e ge
ven
uitv
oerin
g aa
n de
Eur
opes
e ric
htlij
n om
gevi
ngsl
awaa
i3,
00€
205.
996
€ 32
2.00
0€
527.9
96
644
69O
D44
.2. W
e pa
kken
loka
le m
ilieu
over
last
aan
1,06
€ 73
.727
€ 0
€ 73
.727
644
70O
D44
.3. W
e be
hand
elen
kla
chte
n m
.b.t.
gel
uid-
, geu
r- e
n lic
hthi
nder
4,05
€ 26
5.64
3€
165.
000
€ 43
0.64
31.
Aant
al u
itgev
oerd
e co
ntro
les
2. A
anta
l gel
uids
met
inge
n3.
Aan
tal o
nder
zoek
en4.
Aan
deel
beh
ande
lde
klac
hten
1. 16
402.
75
3. 5
4. 8
0%6
4571
OD
45.1
We
stur
en h
et V
laam
s hu
maa
n bi
omon
itorin
gpro
gram
ma,
incl
usie
f bel
eids
vert
alin
g, a
ls
bele
idsi
nstr
umen
t om
de
bloo
tste
lling
aan
en
effe
cten
van
m
ilieu
vero
ntre
inig
ing
te k
wan
tific
eren
, aan
1,75
€ 12
3.58
4€
655.
000
€ 77
8.58
4
645
72O
D45
.2 W
e st
elle
n pr
even
tiem
etho
diek
en e
n co
ncre
te
richt
lijne
n vo
or g
ezon
dhei
dsku
ndig
e ui
tdag
inge
n in
nie
uwe
maa
tsch
appe
lijke
(bou
w)e
volu
ties
op, c
omm
unic
eren
hie
rove
r en
voe
ren
deze
uit
2,34
€ 15
0.57
0€
41.0
00€
191.5
70
645
73O
D45
.3. W
e w
erke
n ee
n kl
antv
riend
elijk
kla
chte
nbeh
eers
yste
em
voor
hin
der
door
gel
uid,
geu
r, tr
illin
gen
uit
0,05
€ 3.
412
€ 0
€ 3.
412
650
74O
D50
.1 W
e ne
men
act
ief d
eel a
an d
e st
uurg
roep
PAS
, de
dive
rse
wer
kgro
epen
en
het
regi
ebur
eau
0,87
€ 56
.957
€ 0
€ 56
.957
650
75O
D50
.2 W
e le
vere
n ee
n bi
jdra
ge a
an d
e to
tsta
ndko
min
g va
n de
Voo
rlopi
ge P
AS (V
PAS)
o.m
. doo
r m
idde
l van
wet
telij
ke e
n re
glem
enta
ire in
itiat
ieve
n m
.b.t.
VLA
REM
en
de v
oorb
erei
ding
va
n de
DPA
S
1,04
€ 70
.903
€ 0
€ 70
.903
650
76O
D50
.3 W
e zi
en t
oe o
p de
nal
evin
g va
n de
wet
telij
ke
bepa
linge
n m
.b.t.
ver
zure
nde
en v
erm
este
nde
emis
sies
van
de
land
bouw
sect
or v
ia d
iver
se g
eric
hte
prev
entie
ve
cont
role
cam
pagn
es
0,58
€ 37
.913
€ 0
€ 37
.913
Aant
al u
itgev
oerd
e co
ntro
les
275
GPBV
-land
bouw
in
stal
latie
s
650
77O
D50
.4 W
e br
enge
n ee
n ev
enw
icht
ige
verd
elin
g va
n de
st
ikst
ofre
duct
ie in
span
ning
en t
usse
n de
sec
tore
n to
t st
and
en
ontw
erpe
n de
ont
wik
kelru
imte
0,54
€ 39
.204
€ 0
€ 39
.204
753
78O
D53
.1 W
e le
ggen
ille
gale
afv
alac
tivite
iten
en –
stro
men
(d
oorv
oer,
invo
er e
n ui
tvoe
r) a
an b
ande
n in
uitv
oerin
g va
n he
t st
rate
gisc
h pr
ogra
mm
a ‘k
eten
toez
icht
’
5,42
€ 29
4.92
3€
15.0
00€
309.
923
1. Aa
ntal
sta
alna
mes
op
bunk
erol
ie2.
Aan
tal u
itgev
oerd
e w
egco
ntro
les
3. A
anta
l uitg
evoe
rde
kete
ncon
trol
es4.
Aan
tal u
it gev
oerd
e ha
venc
ontr
oles
1. 5
staa
lnam
es2.
22
weg
cont
role
s3.
405
ket
enco
ntro
les
4. 9
4 ha
venc
ontr
oles
754
79O
D54
.1 W
e be
wak
en d
e lu
chtk
wal
iteit
bij b
iom
assa
verw
erki
ng
en –
verb
rand
ing
0,39
€ 30
.136
€ 14
9.00
0€
179.
136
Aant
al g
econ
trol
eerd
e ve
rwer
kers
/ins
talla
ties
17
754
80O
D54
.2 W
e co
ntro
lere
n al
le r
elev
ante
mili
euas
pect
en b
ij ve
rgis
tings
inst
alla
ties
1,52
€ 10
5.41
5€
10.0
00€
115.4
15Aa
ntal
gec
ontr
olee
rde
verg
istin
gsin
stal
latie
s17
856
81O
D56
.1 W
e dr
agen
pro
actie
f bij
tot
het
nale
ven
van
de V
laam
se
niet
-ETS
-doe
lste
llin g
en 2
013-
2020
2,40
€ 16
4.81
6€
8.03
5.00
0€
8.19
9.81
6
856
82O
D56
.2 W
e im
plem
ente
ren
maa
treg
elen
m.b
.t. F
-gas
sen
en
(indu
strië
le) N
2O2,
10€
135.
909
€ 60
.000
€ 19
5.90
9
Pagina
5 van
12
856
83O
D56
.3 W
e zo
rgen
voo
r ee
n ef
ficië
nte
impl
emen
tatie
en
nale
ving
van
het
EU
ETS
in V
laan
dere
n1,2
8€
80.18
1€
16.0
00€
96.18
1Aa
ndee
l dos
sier
s in
het
kad
er v
an e
mis
sieh
ande
l vo
or v
aste
inst
alla
ties
en v
liegt
uige
xplo
itant
en
(toe
wijz
ing
van
emis
sier
echt
en,
verg
unni
ngsa
anvr
agen
, mon
itorin
gpla
nnen
, em
issi
ejaa
rrap
port
en) b
ehan
deld
bin
nen
de
regl
emen
tair
voor
zien
e te
rmijn
100%
856
84O
D56
.4 W
e vo
lgen
het
Vla
ams
Adap
tatie
plan
(VAP
) op
0,94
€ 73
.058
€ 0
€ 73
.058
856
85O
D56
.5 W
e w
erke
n sa
men
met
loka
le o
verh
eden
voo
r he
t be
hale
n va
n de
klim
aatd
oels
telli
ngen
0,50
€ 30
.408
€ 37
0.00
0€
400.
408
857
86O
D57
.1 W
e st
arte
n m
et h
et k
limaa
tluik
van
het
ope
ratio
neel
Vl
aam
s En
ergi
e- e
n Kl
imaa
tpla
n 20
21-2
030
1,50
€ 116
.522
€ 10
0.00
0€
216.
522
857
87O
D57
.2 W
e on
twik
kele
n be
leid
sins
trum
ente
n vo
or h
et
faci
liter
en v
an a
fvan
g en
geb
ruik
van
CO
2 (CC
U)
0,25
€ 16
.894
€ 0
€ 16
.894
958
88O
D58
.1 W
e m
aken
mee
wer
k va
n de
div
erse
op
te s
telle
n be
leid
spla
nnen
1,99
€ 14
1.970
€ 0
€ 14
1.970
958
89O
D58
.2 W
e w
erke
n In
terd
epar
tem
enta
al s
amen
ron
d dr
aagv
lakv
erst
erki
ng la
ndbo
uw e
n m
ilieu
, voe
dsel
verli
es e
n bi
o-ec
onom
ie
2,10
€ 14
4.116
€ 15
.000
€ 15
9.116
960
90O
D60
.1 W
e in
tegr
eren
luch
tkw
alite
it in
inst
rum
ente
n en
pl
anne
n va
n an
dere
bel
eids
dom
eine
n0,
55€
35.2
51€
0€
35.2
51
960
91O
D60
.2 W
e ro
llen
het
Vlaa
ms
actie
plan
‘Cle
an p
ower
for
tran
s por
t’ ve
rder
uit
0,85
€ 80
.694
€ 5.
100.
000
€ 5.
180.
694
961
92O
D61
.1 W
e co
ördi
nere
n de
ken
nisu
itwis
selin
g ro
nd
ecos
yste
emdi
enst
enco
ncep
t en
nem
en d
it m
ee in
(ond
erzo
eks-
) pro
ject
en
1,52
€ 89
.323
€ 55
.000
€ 14
4.32
3Aa
ntal
bet
rokk
en b
edrij
ven
bij 2
B Co
nnec
tM
inim
um 3
0
962
93O
D62
.1. W
e cr
eëre
n ex
tra
kans
en v
oor
natu
ur b
ij in
fras
truc
tuur
- en
bou
ww
erke
n3,
31€
227.6
46€
737.0
00€
964.
646
963
94O
D63
.1 W
e st
elle
n ee
n ni
euw
Mili
eube
leid
spla
n (2
016-
2020
) op
en in
itiër
en d
e ui
tvoe
ring
1,23
€ 87
.199
€ 18
0.00
0€
267.1
99
964
95O
D64
.1 W
e st
elle
n ee
n TW
OL-
prog
ram
ma
en e
en p
rogr
amm
a vo
or d
e re
fere
ntie
take
n va
n VI
TO v
oor
2016
op
en z
orge
n vo
or
de u
itvoe
ring
1,28
€ 77
.080
€ 2.
470.
000
€ 2.
547.0
80
966
96O
D66
.1 W
e m
aken
pro
gnos
es v
an lu
chtv
eron
trei
nige
nde
emis
sies
op
en v
erze
kere
n de
afs
tem
min
g va
n de
em
issi
e-in
vent
aris
op
het
bele
id
1,12
€ 84
.164
€ 0
€ 84
.164
1067
97O
D67
.1. W
e w
erke
n sa
men
met
en
onde
rste
unen
loka
le
best
uren
0,79
€ 56
.452
€ 10
.000
€ 66
.452
1069
98O
D69
.1 W
e be
reid
en d
e tr
ansi
tie n
aar
het
bele
idsd
omei
n en
het
de
part
emen
t O
mge
ving
voo
r2,
36€
191.6
58€
0€
191.6
58
3.1.1
3,1,2
3,2,
13,
2,2
3,2,
5
4.1.1
99W
e ge
ven
vorm
aan
de
tran
sitie
naa
r ee
n du
urza
am,
betr
ouw
baar
en
com
petit
ief e
nerg
iesy
stee
m2,
35€
145.
856
€ 0
€ 14
5.85
6
4.5.
24,
8,3
4,8,
44,
10, 4
100
We
staa
n in
voo
r de
ene
rgie
coör
dina
tie e
n –b
elei
dsvo
orbe
reid
ing
1,41
€ 10
6.00
9€
0€
106.
009
510
1W
e vo
lgen
het
Eur
opee
s en
ergi
ebel
eid
op1,6
1€
114.0
33€
0€
114.0
33
Bele
idsv
eld
Ener
gie
Pagina
6 van
12
510
2W
e be
hart
igen
de
Vlaa
mse
ene
rgie
bela
ngen
bij
de B
elgi
sche
st
andp
untb
epal
ing
0,58
€ 42
.961
€ 0
€ 42
.961
510
3W
e vo
lgen
de
wer
king
van
het
IEA
en IR
ENA
op0,
75€
41.8
48€
81.0
00€
122.
848
110
4W
e st
arte
n de
raa
d vo
or d
iere
nwel
zijn
op
en v
oere
n ee
n kr
acht
ig e
n co
here
nt b
elei
d in
zake
die
renw
elzi
jn4,
51€
261.9
15€
1.092
.000
€ 1.3
53.9
15
110
5W
e st
reve
n na
ar e
en v
oort
rekk
ersr
ol v
oor
dier
enw
elzi
jn
binn
en E
urop
a0,
30€
24.3
51€
0€
24.3
51
210
6W
e bo
uwen
een
goe
d ge
orga
nise
erd
en g
eric
ht c
ontr
oleo
rgaa
n di
eren
wel
zijn
uit
12,78
€ 74
1.671
€ 0
€ 74
1.671
310
7W
e vo
eren
de
stra
tegi
e en
het
pla
n vo
or c
omm
unic
atie
en
sens
ibili
serin
g in
zake
die
renw
elzi
jn u
it1,1
1€
74.3
61€
0€
74.3
61
33.
410
8W
e w
erke
n he
t ha
ndha
ving
spro
gram
ma
Onr
oere
nd E
rfgo
ed
uit
1,75
€ 15
4.65
6€
0€
154.
656
109
We
staa
n in
voo
r de
voo
rber
eidi
ng e
n co
ördi
natie
van
het
be
leid
1,07
€ 80
.112
€ 0
€ 80
.112
110W
e co
ördi
nere
n m
ilieu
-inci
dent
en0,
10€
9.26
7€
0€
9.26
7
111W
e co
ördi
nere
n de
beg
rotin
g LN
E2,
73€
189.
650
€ 0
€ 18
9.65
01.
Aand
eel v
an d
e be
grot
ings
kred
iete
n be
nut
na
afsl
uitin
g va
n he
t be
grot
ings
jaar
2. M
axim
aal a
fwijk
ing
van
de u
itvoe
rings
cijfe
rs
begr
otin
g t.o
.v. h
et g
emid
deld
e pe
rcen
tage
van
de
drie
voo
rgaa
nde
jare
n3.
Aan
deel
van
de
vere
ffeni
ngsk
redi
eten
(VEK
) ui
tgev
oerd
op
het
eind
e va
n he
t be
grot
ings
jaar
1. 99
%2.
-5%
3. 9
8%
112W
e co
ördi
nere
n he
t se
cret
aria
at e
n de
inho
udel
ijke
wer
king
va
n he
t m
anag
emen
tcom
ité b
elei
dsdo
mei
n en
de
(dee
l)bel
eids
rade
n
0,61
€ 57
.828
€ 0
€ 57
.828
113W
e be
hand
elen
mili
euve
rgun
ning
endo
ssie
rs53
,35
€ 3.
245.
848
€ 0
€ 3.
245.
848
1. A
ande
el v
an d
e m
ilieu
verg
unni
ngsd
ossi
ers
klas
se 1
gead
vise
erd
binn
en d
e w
ette
lijke
ter
mijn
, zow
el in
ee
rste
aan
leg
als
in b
eroe
p2.
Aan
deel
van
de
mili
euve
rgun
ning
sdos
sier
s kl
asse
2
gead
vise
erd
binn
en d
e w
ette
lijke
ter
mijn
, zow
el in
ee
rste
aan
leg
als
in b
eroe
p
1. 90
%2.
90%
114W
e be
hand
elen
erk
enni
ngen
doss
iers
en
doss
iers
be
drijf
sint
erne
mili
euzo
rg2,
84€
150.
121
€ 0
€ 15
0.12
1Aa
ndee
l van
de
erke
nnin
gsaa
nvra
gen
gead
vise
erd
binn
en d
e re
glem
enta
ir vo
orzi
ene
term
ijn v
an o
rde
90%
115W
e st
elle
n ac
tie- e
n ev
alua
tiepl
anne
n Ri
chtli
jn In
dust
riële
Em
issi
es (R
IE),
voer
en d
eze
uit
en v
olge
n de
ze o
p 6,
16€
385.
246
€ 0
€ 38
5.24
6Aa
ndee
l van
de
jaar
lijks
e do
elst
ellin
gen
van
het
GPBV
-mee
rjare
npro
gram
ma
uitg
evoe
rd90
%
116W
e st
uren
de
Gew
este
lijke
Mili
euve
rgun
ning
scom
mis
sie
(GM
VC)
aan
3,59
€ 17
8.04
6€
0€
178.
046
117W
e on
twik
kele
n en
beh
eren
ICT-
toep
assi
ngen
m.b
.t.
mili
euve
r gun
ning
en e
n er
kenn
inge
n1,9
8€
116.0
99€
0€
116.0
99
118W
e m
aken
een
Mili
eu-in
spec
tiepl
an (M
IP) o
p2,
27€
144.
842
€ 0
€ 14
4.84
2
119W
e vo
eren
het
Mili
eu-in
spec
tiepl
an e
n –p
rogr
amm
a’s
uit
74,19
€ 4.
753.
458
€ 1.7
27.0
00€
6.48
0.45
8Aa
ndee
l van
de
mijl
pale
n va
n he
t M
ilieu
-in
s pec
tiepl
an b
ehaa
ld o
p 31
dec
embe
r 20
1685
%
120
We
behe
ren
het
uitv
oerin
gska
der
mili
eu-in
spec
ties
4,42
€ 29
8.79
7€
126.
000
€ 42
4.79
7
Bele
idsv
eld
Die
renw
elzi
jn
Bele
idsv
eld
Onr
oere
nd E
rfgo
ed
Regu
lier
Bele
id
Pagina
7 van
12
121
We
volg
en d
e ui
tvoe
ring
van
het
Mili
eu-in
spec
tiepl
an e
n –p
rogr
amm
a’s
op, e
valu
eren
dez
e en
rap
port
eren
hie
rove
r 4,
67€
341.2
42€
0€
341.2
42
122
We
behe
ren
het
perm
anen
tie- e
n re
spon
ssys
teem
m.b
.t.
hand
havi
n g in
zake
mili
euhy
giën
e5,
03€
340.
424
€ 0
€ 34
0.42
4
123
We
bere
iden
de
mili
euhy
giën
ereg
elge
ving
voo
r6,
33€
438.
580
€ 0
€ 43
8.58
0
124
We
staa
n in
voo
r de
bes
tuur
lijke
beb
oetin
g va
n m
ilieu
mis
drijv
en e
n m
ilieu
-inbr
euke
n15
,88
€ 84
5.45
7€
78.5
00€
923.
957
1. Aa
ndee
l van
de
boet
edos
sier
s kr
ijgen
een
be
slis
sing
2. A
ande
el v
an d
e bo
eted
ossi
ers
besl
ist
binn
en d
e de
cret
aal v
oorz
iene
ter
mijn
+ 18
0 da
gen
3. A
ande
el v
an d
e vo
rder
inge
n m
ilieu
boet
es o
p ja
arba
sis
geïn
d
1. 10
0%2.
90%
3. 7
0%
125
We
advi
sere
n be
roep
en m
.b.t.
bes
tuur
lijke
maa
treg
elen
en
best
uurli
jke
dwan
gsom
men
1,05
€ 61
.053
€ 0
€ 61
.053
Aand
eel v
an d
e be
roep
sdos
sier
s be
stuu
rlijk
e m
aatr
egel
en e
n dw
angs
omm
en g
eadv
isee
rd b
inne
n de
dec
reta
al v
oorz
iene
ter
mijn
90%
126
We
voer
en h
et h
andh
avin
gspl
an r
uim
telij
ke o
rden
ing
uit
en
wer
ken
aan
de im
plem
enta
tie v
an h
et h
andh
avin
gspr
ogra
mm
a31
,03
€ 1.6
37.8
19€
303.
390
€ 1.9
41.2
09Aa
ndee
l van
de
bekr
acht
igin
gen
binn
en d
e w
ette
lijk
voor
zien
e pe
riode
90%
127
We
voer
en h
et h
andh
avin
gspr
ogra
mm
a on
roer
end
erfg
oed
uit
6,45
€ 46
1.594
€ 54
.610
€ 51
6.20
4
128
We
onde
rste
unen
gem
eent
en e
n po
litie
inza
ke d
e ha
ndha
ving
va
n de
rui
mte
li jke
ord
enin
g4,
54€
260.
202
€ 0
€ 26
0.20
2
129
We
onde
rste
unen
de
VHRM
1,85
€ 118
.222
€ 0
€ 118
.222
130
We
zett
en in
op
de v
erde
re d
igita
liser
ing
van
de h
andh
avin
g5,
13€
277.6
50€
0€
277.6
50
131
We
bege
leid
en e
n be
oord
elen
pro
ject
-m.e
.r. e
n pl
an-m
.e.r.
12,4
8€
779.
260
€ 0
€ 77
9.26
0Aa
ndee
l van
de
mili
euef
fect
rapp
orte
n go
ed- o
f af
geke
urd
binn
en d
e w
ette
lijke
ter
mijn
85%
132
We
behe
ren
de r
icht
lijne
nboe
ken
mili
euef
fect
rapp
orta
ge1,8
6€
124.
660
€ 10
0.00
0€
224.
660
133
We
drag
en e
xper
tise
m.b
.t. m
ilieu
effe
ctra
ppor
tage
uit
2,43
€ 16
3.08
2€
20.0
00€
183.
082
134
We
bege
leid
en e
n be
oord
elen
de
doss
iers
ext
erne
vei
lighe
id6,
32€
439.
242
€ 0
€ 43
9.24
2Aa
ndee
l van
de
doss
iers
ext
erne
vei
lighe
id g
oed-
of
afge
keur
d/ge
advi
seer
d bi
nnen
de
wet
telij
k vo
orzi
ene
term
i jn
95%
135
We
behe
ren
de r
icht
lijne
nboe
ken
veili
ghei
dsra
ppor
tage
2,25
€ 16
8.90
8€
20.0
00€
188.
908
136
We
drag
en e
xper
tise
m.b
.t ex
tern
e ve
iligh
eid
uit
0,91
€ 69
.429
€ 30
.000
€ 99
.429
137
We
verle
nen
com
form
iteits
atte
sten
voo
r ze
ndan
tenn
es m
et
behu
lp v
an e
en n
ieuw
ont
wik
keld
e w
ebap
plic
atie
en
actu
alis
eren
het
kad
aste
r vo
or z
enda
nten
nes
2,77
€ 12
9.19
8€
383.
000
€ 51
2.19
8Aa
ndee
l van
de
doss
iers
con
form
iteits
atte
sten
voo
r ze
ndan
tenn
es b
ehan
deld
bin
nen
de r
egle
men
tair
voor
zien
e te
rmi jn
90%
138
We
behe
ren
het
gelu
idm
eetn
et1,1
0€
48.74
4€
43.0
00€
91.74
4D
e ac
tivite
itsgr
aad
van
de p
erm
anen
te m
eets
tatio
ns
o p ja
arba
sis
95%
139
We
verle
nen
subs
idie
s vo
or s
onom
eter
s0,
05€
1.928
€ 27
.000
€ 28
.928
Aand
eel v
an d
e vo
lledi
g ve
rkla
arde
aan
vrag
en v
oor
een
subs
idie
beh
ande
ld b
inne
n de
2 m
aand
en10
0%
140
We
voer
en h
et O
pper
vlak
tede
lfsto
ffend
ecre
et, h
et
Grin
ddec
reet
en
het
Dec
reet
Die
pe O
nder
gron
d ui
t4,
94€
275.
867
€ 3.
384.
000
€ 3.
659.
867
Aand
eel v
an d
e in
201
6 on
tvan
gen
voor
tgan
gsra
ppor
ten
verw
erkt
in 2
016
90%
141
We
behe
ren
de d
igita
le a
tlas
ontg
inni
ngsg
ebie
den
0,30
€ 16
.121
€ 0
€ 16
.121
142
We
oefe
nen
toez
icht
en
hand
havi
ng u
it vo
or o
ntgi
nnin
g va
n o p
perv
lakt
edel
fsto
ffen
2,76
€ 14
8.83
6€
0€
148.
836
Aant
al s
chou
win
gen
uitg
evoe
rd t
egen
ein
d 20
1610
0
143
We
verle
nen
inho
udel
ijke
advi
ezen
m.b
.t. b
odem
en
onde
rgro
nd e
n be
hand
elen
erk
enni
ngen
labo
rato
ria d
isci
plin
e bo
dem
besc
herm
ing
2,05
€ 13
0.00
6€
0€
130.
006
Pagina
8 van
12
144
We
voor
zien
de
perm
anen
te w
erki
ng v
an d
e Vl
aam
se k
enni
s-
en v
orm
ings
cent
ra v
oor
Natu
ur e
n M
ilieu
6,63
€ 32
4.41
2€
603.
000
€ 92
7.412
145
We
verle
nen
de ‘A
ttes
ten
Ond
erzo
ek &
Ont
wik
kelin
g in
vest
erin
gsaf
trek
en
bela
stin
gkre
diet
’1,3
8€
62.14
5€
0€
62.14
5Be
hand
elin
gsgr
aad
atte
sten
O&O
130%
146
We
coör
dine
ren
de lo
pend
e sa
men
wer
king
sove
reen
kom
sten
20
00-2
007/
2008
-201
3 m
et lo
kale
ove
rhed
en e
n vo
eren
dez
e ui
t0,
39€
19.8
26€
0€
19.8
26
147
We
verle
nen
de s
ubsi
dies
‘Doe
lgro
epw
erkn
emer
s’ aa
n ge
mee
nten
0,15
€ 9.
132
€ 3.
234.
000
€ 3.
243.
132
1. U
itvoe
rings
cijfe
r vo
or v
astle
ggin
gen
t.o.v
. be
grot
ings
bedr
ag
2.
Uitv
oerin
gsci
jfer
voor
uitb
etal
inge
n t.o
.v.
begr
otin
gsbe
drag
1. 10
0%2.
90%
148
We
verle
nen
de s
ubsi
dies
‘pro
ject
en v
eren
igin
gen‘
0,15
€ 8.
450
€ 38
1.000
€ 38
9.45
01.
Uitv
oerin
gsci
jfer
voor
vas
tlegg
inge
n t.o
.v.
begr
otin
gsbe
drag
2. U
itvoe
rings
cijfe
r vo
or u
itbet
alin
gen
t.o.v
. be
grot
ings
bedr
ag
1. 90
%2.
80%
149
We
verle
nen
de s
ubsi
dies
‘erk
ende
mili
eu- e
n na
tuur
vere
nigi
ngen
’1,2
1€
65.5
95€
4.90
6.00
0€
4.97
1.595
1. U
itvoe
rings
cijfe
r vo
or v
astle
ggin
gen
t.o.v
. be
grot
ings
bedr
ag
2.
Uitv
oerin
gsci
jfer
voor
uitb
etal
inge
n t.o
.v.
begr
otin
gsbe
drag
1. 90
%2.
90%
150
We
verle
nen
de s
ubsi
dies
‘DAC
-sta
tuut
en
VIA-
akko
orde
n’
0,63
€ 34
.606
€ 5.
350.
000
€ 5.
384.
606
1. U
itvoe
rings
cijfe
r vo
or v
astle
ggin
gen
t.o.v
. be
grot
ings
bedr
ag
2.
Uitv
oerin
gsci
jfer
voor
uitb
etal
inge
n t.o
.v.
begr
otin
gsbe
drag
1. 90
%2.
90%
151
We
verle
nen
de s
ubsi
dies
'VES
OC-
en
rend
emen
tond
erst
euni
ng'
0,15
€ 7.7
70€
329.
000
€ 33
6.77
01.
Uitv
oerin
gsci
jfer
voor
vas
tlegg
inge
n t.o
.v.
begr
otin
gsbe
drag
2. U
itvoe
rings
cijfe
r vo
or u
itbet
alin
gen
t.o.v
. be
grot
ings
bedr
ag
1. 90
%2.
90%
152
We
behe
ren
gesc
hille
ndos
sier
s in
leef
mili
eu- e
n na
tuur
mat
erie
en
in d
iere
nwel
zijn
smat
erie
4,70
€ 23
4.78
6€
809.
000
€ 1.0
43.78
6
153
We
verle
nen
jurid
isch
e ad
viez
en2,
99€
192.
730
€ 25
.000
€ 21
7.730
154
We
beha
ndel
en a
dmin
istr
atie
ve b
eroe
pen
3,35
€ 19
5.79
0€
0€
195.
790
155
We
coör
dine
ren
het
Vlaa
mse
Ove
rleg
Mili
eu- e
n En
ergi
ereg
elge
ving
(VO
MER
)0,
10€
8.50
5€
0€
8.50
5
156
We
wer
ken
mee
aan
de
opm
aak
van
rege
lgev
ing
in le
efm
ilieu
-, na
tuur
-, en
ergi
e- e
n di
eren
wel
zijn
smat
erie
0,76
€ 49
.087
€ 0
€ 49
.087
157
We
staa
n in
voo
r ee
n co
rrec
t be
heer
van
de
finan
ciël
e fo
ndse
n13,
86€
192.
712
€ 0
€ 19
2.71
21.
Uitv
oerin
gsci
jfer
voor
ont
vang
sten
2. U
itvoe
rings
cijfe
r vo
or u
itgav
en1.
80%
2. 9
5%15
8W
e in
nen
en v
orde
ren
op e
ffici
ënte
wijz
e in
kom
sten
in b
inne
n he
t LN
E-be
leid
, bin
nen
het
toek
omst
ige
omge
ving
sbel
eid
en
binn
en h
et b
elei
dsdo
mei
n di
eren
wel
zijn
1,43
€ 58
.130
€ 18
.000
€ 76
.130
159
We
coör
dine
ren
en v
erle
nen
finan
ciël
e ad
viez
en m
.b.t.
in
houd
elijk
e be
leid
sthe
ma’
s1,4
8€
87.5
13€
0€
87.5
13
160
We
verle
nen
advi
ezen
ove
rhei
dsop
drac
hten
met
het
oog
op
duur
zaam
heid
en
inno
vatie
0,51
€ 39
.089
€ 0
€ 39
.089
1. Aa
ndee
l duu
rzam
e ov
erhe
idso
pdra
chte
n bi
nnen
he
t D
LNE
2. A
ande
el in
nova
tieve
ove
rhei
dsop
drac
hten
bin
nen
het
DLN
E
1. 75
% t
egen
201
82.
3%
teg
en 2
019
161
We
behe
ren
de d
otat
ies
van
de A
gent
scha
ppen
10,
09€
5.73
9€
0€
5.73
9
Behe
ersd
oelst
ellin
gen
Pagina
9 van
12
162
We
zorg
en v
oor
een
kwal
iteits
volle
org
anis
atie
en
bege
leid
ing
van
stru
ctuu
raan
pass
inge
n en
and
ere
vera
nder
ings
traj
ecte
n en
wak
en o
ver
het
optim
ale
verlo
op v
an d
eze
tran
sitie
proc
esse
n
0,24
€ 18
.204
€ 0
€ 18
.204
163
We
onde
rnem
en g
eric
hte
HR a
ctie
s om
de
lope
nde
en
kom
ende
uitd
agin
gen
van
de o
rgan
isat
ie m
axim
aal t
e on
ders
teun
en
1,47
€ 77
.530
€ 0
€ 77
.530
164
We
vers
terk
en d
e in
tern
e co
ntro
le/a
uditd
iens
t4,
26€
209.
348
€ 0
€ 20
9.34
8
165
We
faci
liter
en in
tern
e en
ext
erne
aud
its1,2
7€
56.5
54€
0€
56.5
54
166
We
zorg
en v
oor
een
klan
tvrie
ndel
ijke
en e
venw
icht
ige
exte
rne
com
mun
icat
ie2,
50€
179.
924
€ 4.
000
€ 18
3.92
4Aa
ndee
l van
de
vrag
en v
ia in
fo@
lne.
be b
eant
woo
rd
binn
en d
e 5
wer
kdag
en70
%
167
We
verz
orge
n he
t co
mm
unic
atie
bele
id0,
23€
17.77
1€
0€
17.77
1
168
We
verz
orge
n de
inte
rne
com
mun
icat
ie0,
77€
53.2
46€
4.00
0€
57.2
46
169
We
zorg
en v
oor
de in
stan
dhou
ding
en
verb
eter
ing
van
het
mili
eum
anag
emen
tsys
teem
(MM
S)1,0
2€
60.6
30€
50.0
00€
110.6
301.
Aand
eel d
uurz
ame
over
heid
sopd
rach
ten
van
de
over
heid
sopd
rach
ten
waa
rvoo
r m
inim
ale
duur
zaam
heid
scrit
eria
voo
r de
Vla
amse
ove
rhei
d w
erde
n ge
defin
ieer
d2.
Aan
deel
red
uctie
van
het
jaar
lijks
tot
aal
ener
giev
erbr
uik
van
het
Ferr
aris
gebo
uw/
De
Helix
/De
Vroe
nte
t.o.v
. 200
93.
Jaa
rlijk
s w
ater
verb
ruik
4.
Aan
tal e
lekt
risch
e of
plu
g-in
hyb
ride
dien
stvo
ertu
igen
inge
zet
tege
n he
t ei
nde
van
2016
5. D
e ge
mid
deld
e ec
osco
re v
an h
et w
agen
park
ein
d 20
166.
De
gem
idde
lde
gew
ogen
eco
scor
e va
n he
t w
agen
park
ein
d 20
167.
Jaar
lijks
tot
aal g
ered
en k
ilom
eter
s di
enst
voer
tuig
en8.
De
term
ijn o
m n
odig
e aa
npas
sing
en o
m c
onfo
rm
de m
ilieu
wet
gevi
ng t
e zi
jn u
it te
kun
nen
voer
en9.
Jaa
rlijk
se a
anko
op p
apie
r vo
or
prin
ters
/kop
ieer
toes
telle
n (a
anta
l vel
len
A4)
10. J
aarli
jkse
aan
koop
pap
ier
voor
pr
inte
rs/k
opie
erto
este
llen
(aan
tal v
elle
n A4
) per
VTE
1. 25
%2.
7,5
%3.
/4.
Min
sten
s 4
5. 6
3 of
mee
r6.
63
of m
eer
7. /
8. M
axim
um 3
maa
nden
9. /
10. /
170
We
wer
ken
een
digi
talis
erin
gsst
rate
gie
uit
en z
orge
n vo
or d
e co
ntin
ue b
ijstu
ring
van
de w
erki
ng v
an h
et d
igita
al p
ortf
olio
0,40
€ 34
.184
€ 0
€ 34
.184
171
We
wer
ken
een
stap
penp
lan
en m
eerja
renp
rogr
amm
a di
gita
liser
ing
uit
en z
orge
n vo
or d
e co
ntin
ue m
onito
ring
en
bijs
turin
g va
n de
evo
lutie
van
het
sta
ppen
plan
0,79
€ 57
.004
€ 0
€ 57
.004
Aand
eel v
an n
ieuw
e di
gita
liser
ings
initi
atie
ven
en
orga
nisa
tieve
reis
ten
dat
wor
dt o
nder
zoch
t en
in
gepa
st in
het
sta
ppen
plan
100%
172
We
bouw
en h
et p
latf
orm
en
de a
rchi
tect
uurr
icht
lijne
n te
r on
ders
teun
ing
van
digi
talis
erin
g en
info
rmat
ieno
den
verd
er
uit
0,89
€ 69
.158
€ 19
1.000
€ 26
0.15
8
173
We
voer
en d
igita
liser
ings
prog
ram
ma’
s en
pro
ject
en u
it en
w
aarb
orge
n de
kw
alite
it hi
erva
n3,
60€
231.7
44€
2.51
7.000
€ 2.
748.
744
174
We
digi
talis
eren
de
finan
ciël
e pr
oces
sen
1,73
€ 78
.855
€ 0
€ 78
.855
Aant
al d
igita
al g
oedg
ekeu
rde
finan
ciël
e do
ssie
rs p
er
jaar
/
Pagina
10 van 12
175
We
zorg
en v
oor
de u
itbre
idin
g en
het
mod
erni
sere
n va
n de
ge
ïnte
gree
rde
ICT-
infr
astr
uctu
ur e
n de
ver
dere
aut
omat
iser
ing
van
de u
itrol
van
bed
rijfs
toep
assi
ngen
5,02
€ 33
8.04
2€
1.568
.000
€ 1.9
06.0
42
176
We
wer
ken
een
aanp
ak u
it om
co-
crea
tie v
an e
xter
n ge
richt
e to
epas
sing
en m
ogel
ijk t
e m
aken
en
de k
lant
vrie
ndel
ijkhe
id v
an
onze
toe
pass
inge
n te
ver
hoge
n
0,10
€ 6.
218
€ 0
€ 6.
218
177
We
ontw
ikke
len
en m
onito
ren
het
info
rmat
iebe
heer
en
de
richt
lijne
n0,
75€
42.2
01€
125.
000
€ 16
7.201
1. Aa
ndee
l van
de
info
rmat
iebe
heer
spla
nnen
van
D
LNE
die
wer
den
inge
dien
d bi
j de
Coör
dine
rend
e Ar
chie
fdie
nst
2. A
ande
el v
an d
e be
staa
nde
basi
sreg
istr
atie
s en
au
then
tieke
bro
nnen
die
her
brui
kt w
orde
n bi
nnen
ni
euw
e di
gita
liser
ings
traj
ecte
n3.
Aan
deel
van
de
advi
esvr
agen
m.b
.t.
info
rmat
ieve
iligh
eid
die
binn
en d
e af
gesp
roke
n te
rmi jn
wor
den
beha
ndel
d
1. 10
0%2.
100%
3. 10
0%
178
We
zorg
en v
oor
een
max
imal
e on
ders
teun
ing
van
eind
gebr
uike
rs e
n be
drijf
stoe
pass
inge
n vi
a de
ICT
serv
iced
esk
en n
emen
de
nodi
ge v
oorb
erei
ding
en o
m d
e st
ijgen
de v
raag
na
ar o
nder
steu
ning
op
een
klan
tvrie
ndel
ijke
man
ier
op t
e va
ngen
3,87
€ 16
6.56
4€
250.
000
€ 41
6.56
41.
De
gem
idde
lde
door
loop
tijd
van
wer
kaan
vrag
en
ICT
(indi
enin
g to
t af
hand
elin
g)2.
Aan
deel
ext
ern
geric
hte
toep
assi
ngen
waa
rvoo
r on
derz
ocht
wer
d of
het
opp
ortu
un is
om
de
1700
in
te s
chak
elen
als
eer
stel
ijnsh
ulp
en w
aarb
ij di
t oo
k zo
wer
d ui
tgev
oerd
1. 14
wer
kdag
en2.
100%
179
We
verh
ogen
ver
der
de m
atur
iteit
van
onze
org
anis
atie
0,74
€ 49
.902
€ 20
.000
€ 69
.902
180
We
geve
n ui
tvoe
ring
aan
het
goed
geke
urde
Ker
ntak
enpl
an0,
19€
17.6
45€
0€
17.6
45
181
We
geve
n op
timaa
l inv
ullin
g aa
n de
bes
parin
gsdo
elst
ellin
gen
van
de V
laam
se R
eger
ing
0,30
€ 28
.292
€ 0
€ 28
.292
Het
aant
al k
oppe
n op
het
ein
de v
an h
et w
erkj
aar
727
182
We
voer
en h
et J
aarli
jks
actie
plan
Wel
zijn
JAP
201
6 ui
t1,0
0€
48.4
46€
0€
48.4
461.
Aand
eel v
an d
oels
telli
ngen
uit
het
JAP
wel
zijn
ge
real
isee
rd o
p he
t ei
nde
van
het
wer
kjaa
r2.
Zie
ktep
erce
ntag
e, m
eldi
ngsf
requ
entie
en
gem
idde
lde
ziek
tedu
ur
1. 85
%2.
2 in
dica
tore
n po
sitie
f/1 i
ndic
ator
st
atus
quo
183
We
bevo
rder
en d
e di
vers
iteit
in h
et p
erso
neel
sbes
tand
0,09
€ 8.
560
€ 0
€ 8.
560
1. Aa
ndee
l per
sone
elsl
eden
met
een
ar
beid
shan
dica
p/ch
roni
sche
zie
kte
in d
iens
t2.
Aan
deel
per
sone
elsl
eden
met
een
m
igra
tieac
hter
gron
d in
die
nst
3. A
ande
el v
rouw
en in
een
N-1
func
ties
in d
iens
t
1. 1,6
5%2.
1,95
%3.
27%
184
We
wer
ken
mee
aan
het
Vla
amse
gel
ijkek
anse
nbel
eid
via
de
open
coö
rdin
atie
met
hode
0,04
€ 2.
098
€ 0
€ 2.
098
185
We
wer
ken
mee
aan
het
Vla
amse
inte
grat
iebe
leid
0,04
€ 2.
098
€ 0
€ 2.
098
186
We
zorg
en v
oor
een
cont
inue
en
kwal
iteits
volle
stu
ring
van
de
orga
nisa
tie23
,76€
2.110
.795
€ 0
€ 2.
110.79
5A
an
de
el va
n d
e p
lan
nin
gs-
en
eva
lua
tie
do
cu
me
nte
n a
fge
ron
d b
inn
en
de
vo
orz
ien
e t
erm
ijn
95%
Inte
rne
Wer
king
Doe
lstel
linge
n m
.b.t.
div
ersit
eit
en g
elijk
e ka
nsen
Doe
lstel
linge
n op
gele
gd d
oor
rege
rings
afsp
rake
n
Doe
lstel
linge
n m
.b.t.
wel
zijn
Pagina
11 van 12
187
We
zorg
en v
oor
een
cont
inue
en
kwal
iteits
volle
(m
anag
emen
t)on
ders
teun
ing
41,0
4€
2.06
9.72
6€
0€
2.06
9.72
61.
Aand
eel v
an d
e pa
rlem
enta
ire v
rage
n be
hand
eld
binn
en d
e vo
orzi
ene
term
ijn2.
Aand
eel v
an d
e ka
bine
tsno
ta’s
beha
ndel
d bi
nnen
de v
oorz
iene
ter
mijn
3.Aa
ndee
l van
de
klac
hten
beh
ande
ld b
inne
n de
voor
zien
e te
rmijn
4.Be
drag
geg
ener
eerd
e ve
rwijl
intr
este
n5.
Aant
al a
fdel
ings
enve
lopp
en d
at d
e to
egek
ende
celk
redi
eten
ove
rsch
rijdt
1.95
%2.
90%
3.80
%4.
Max
imaa
l 25.
000
euro
(max
imaa
l tw
ee
doss
iers
gro
ter
dan
1.500
eur
o)5.
Geen
188
We
zorg
en v
oor
een
geco
ördi
neer
de e
n tij
dige
opm
aak,
ui
tvoe
ring
van
en r
appo
rter
ing
over
Jaa
rlijk
s on
dern
emin
gspl
an
0,53
€ 31
.634
€ 0
€ 31
.634
Aand
eel v
an d
oels
telli
ngen
uit
het
onde
rnem
ings
plan
ger
ealis
eerd
op
het
eind
e va
n he
t w
erkj
aar
85%
189
We
staa
n in
voo
r he
t HR
en
Pers
onee
lsbe
heer
2,82
€ 14
9.47
4€
376.
000
€ 52
5.47
4
190
We
verle
nen
logi
stie
ke d
iens
ten
10,3
3€
437.1
47€
1.569
.242
€ 2.
006.
389
191
We
geve
n ui
tvoe
ring
aan
de b
egro
ting
2,34
€ 96
.060
€ 0
€ 96
.060
1. U
itvoe
rings
cijfe
rs b
egro
tings
fond
sen:
Alg
emen
e U
itgav
enbe
grot
ing
Ener
gief
onds
, D
iere
nwel
zijn
sfon
ds, F
onds
Bra
nder
tech
nici
, La
ndin
richt
ings
fond
s2.
Uitv
oerin
gsci
jfers
Die
nste
n m
et A
fzon
derli
jkBe
heer
: Min
afon
ds, G
rond
fond
s, Em
issi
erec
hten
3.U
itvoe
rings
cijfe
r Re
chts
pers
oon:
Grin
dfon
ds4.
Uitv
oerin
gsci
jfer
Pers
oons
tego
edre
keni
ng:
Klim
aatf
onds
1./
2./
3, /
4./
192
We
onde
rste
unen
de
afde
linge
n in
hun
com
mun
icat
ie-
activ
iteite
n5,
41€
334.
395
€ 12
0.00
0€
454.
395
Tota
al62
1,98
€ 38
.843
.115
€ 68
.394
.042
€ 10
7.23
7.15
7
1 De
zeer
om
vang
rijke
bud
gett
en d
ie o
p de
beg
rotin
g va
n he
t D
epar
tem
ent
LNE
ter
besc
hikk
ing
staa
n vo
or u
itbet
alin
g va
n do
tatie
s va
n an
dere
age
ntsc
happ
en e
n de
wer
king
stoe
lage
n aa
n de
drin
kwat
erm
aats
chap
pije
n, w
orde
n ex
plic
iet
niet
toe
gew
ezen
aan
dez
e op
erat
ione
le d
oels
telli
ng v
an h
et d
epar
tem
ent.
Het
betr
eft
imm
ers
geen
bud
get
dat
inge
zet
wor
dt b
inne
n he
t de
part
emen
t te
r in
vulli
ng v
an d
e do
elst
ellin
g
Pagina
12 van 12