Post on 15-Apr-2017
Kolmunni og loðna Mælingar, ástand stofnanna og
ráðgjöf
Þorsteinn Sigurðsson
Vorráðstefna Félags íslenskra fiskmjölsframeiðenda, Reykjavík 28. mars 2014
Kolmunni
• Allar veiði- þjóði
Veiðisvæði kolmunna 2009-2012
Veiðisvæði kolmunna 1998-2008
Veiðisvæði kolmunna 1998-2012
Kolmunni Afli íslenskra skipa
Kolmunni – afli, nýliðun og stærð hrygningarstofns
Hrygningarstofn 2014 = 6.715
milljón tonn. Nýliðun góð í
sögulegu samhengi
Kolmunni: Ástand stofnsins
• Nýliðun og stærð hrygningarstofns – Á árunum 1996-2004 var mjög góð nýliðun – Hrygningarstofninn stækkaði í um 7 milljónir tonna á árunum 2003 og 2004, en fór síðan
minnkandi til ársins 2010 vegna lélegrar nýliðunar – Árgangar 2005 til 2008 eru allir metnir nálægt sögulegu lágmarki – Árgangar 2009 til 2012 eru metnir vera um og yfir langtíma meðaltali.
• Góð nýliðun undanfarin ár hefur orðið til þess að stofn og afli hefur farið vaxandi. • Samkvæmt nýjasta mati er hrygningarstofninn talinn vera um 5,5 milljónir tonna
árið 2013 • Gert er ráð fyrir að hrygningarstofninn verði um 6,9 milljónir tonna árið 2015 ef
afli árið 2014 verður samkvæmt aflareglu (950 þús. tonn). Aflamark fyrir árið 2014 er 949 þúsund tonn samkvæmt aflareglu. Hlutdeild Íslendinga er um 167 þúsund tonn (17,6%). Til samanburðar var aflamark fyrir árið 2013 um 643 þúsund tonn og hlutdeild Íslendinga 113 þúsund tonn.
Ráðgjöf ICES
Stjórn veiða
• Strandríki og NEAFC stjórna veiðum
• Verið í gildi aflaregla með veiðidánartölu 0.18
– Pressa á að hækka veiðihlutfall
– Endurskoðun í gangi
– Ríki sett sér einhliða aflahlutdeild fyrir árið 2014
– Ísland samkvæmt gildandi reglu - 17.6% af því eða 154 þús tonn
– Samkomulag hugsanlega í augnsýn milli strandríkja fyrir árið 2014 en áfram verið að skoða breytingar á hlutdeild ríkja úr stofninum og endurskoðun á veiðidánartölu
50 ára saga loðnuveiða
Loðnuveiðar frá 1964
0
200
400
600
800
1000
1200
1400
1600
1800
64/6
5
69/7
0
74/7
5
79/8
0
84/8
5
89/9
0
94/9
5
99/2
000
04/0
5
09/1
0
13/1
4
Season
catc
h (
'000 t
on
n)
Winter Summer/autumn
Byrjuðu sem vetrarveiðar við ströndina árið fyrir réttum 50 árum
Veiðar vaxandi og við bættust veiðar út af Austfjörðum árið 1972
Sumarveiðar norðan Íslands hófust 1976
Norðmenn hófu veiðar í águst 1978 nálægt Jan Mayen
Síðar hófu Færeyingar, Danir og Grænlendingar veiðar
Afli 50 ára rúmar 32 milljónir tonna – meðal ársafli 640 þús. tonn
Lífsferill loðnu
• Tveir árgangar í hrygningarstofni, þriggja (85-90%) og fjögurra
• Líkt og hjá öðrum loðnustofnum eru afföll eftir hrygningu mjög há – nálægt 100%
• Kaldsjávartegund – lifir við 1-3°C
• Vöxtur hraðastur fyrstu 2 árin en þá degur úr vexti – Þyndaraukningin þó mest síðasta æviárið
– Fituinnihald eykst jafnframt síðasta árið frá því að vera um 2-4% í að vera allt að 20% haustið fyrir hrygningu
– Ókynþroska loðna er með miklu lægra fituinnihald, vanalega minna en 3-4%
Lífsferillinn
Green shade: Feeding area of adults
Blue shade: Distribution of juveniles
Green arrows: Feeding migrations
Blue arrows: Return migrations
Red arrows: Spawning migrations
Fyrir 2000
Eftir 2000
Straumar og staðhættir í Íslandshafi
Mismunur hita í maí til október á 50-100 m dýpi
milli tímabilanna 2000-2012 og 1980-1995.
Rautt sýnir hlýnun, blátt kólnun
Hlýnun, ca. 1°C í Íslandshafi
sunnanverðu og vestan
Kolbeinseyjarhryggs
Lítilsháttar kólnun í
austanverðu Íslandshafi
Útbreiðsla og göngur loðnu 1993 Skv. veiðiskýrslum loðnuskipa
Október - desember
Júlí - ágúst
September - október
Ágúst - september
Distribution - Autumn
Útbreiðsla loðnu haustið 2010 Bergmálsmælingar á rs. Árna Friðrikssyni
Útbeiðslumörk sumar- og haustgöngu veiðistofns loðnu 1978-2012
Skýringar á vestlægari útbreiðslu loðnu
• Hlýnun Íslandshafs
• Seinkun hrygningargöngu og nýjar hrygningarstöðvar – breytt upphafsskilyrði lirfureks
• Breytt (lakari) fæðuskilyrði á hefðbundnum fæðusvæðum – vegna t.d. samspils hita – hafíss – framleiðni
Ný fæðusvæði vestar
Veiðistjórunun og vöktun
• Veiðar beinast að kynþroska hluta stofnsins. • Í Íslenskri lögsögu er svæðum lokað fyrir
veiðum þar sem kynþroska loðna finnst í blandi með ungloðnu (reglugerðir og skyndilokanir)
• Veiðar með flotvörpu bannaðar nema við NA-land
• Stærð stofnsins er mæld með bergmálsaðferð að hausti og að vetri – Ungloðna (1-2 ára) er mæld að hausti – Fullorðin loðna (kynþroska) er mæld að
hausti og vetri
• Haustmælingar nú gerðar í september – var áður í nóvemer/desember
• ,,Endanleg mæling” í janúar/febrúar
20° 18° 16° 14° 12° 10°
64°
65°
66°
67°
68°
Veiðistjórunun og vöktun • Meginmarkmiðið með stjórnun að auka líkur á að nýliðun
bregðist ekki
• Markmiðið frá vertíðinni 1979/80 hefur verið að skija eftir 400 þúsund tonn til að hrygna
• Byggir á samkomulagi Íslendinga, Norðmanna og Grænlendinga
• Alþjóðahafrannsóknaráðið veitir ráð og fer yfir alla aðferðafræði sem beitt er mælingum og ráðgjöf Hafrannsóknastofnunar
• Ráðgjöf Hafrannsóknastofnunar um aflahámark byggir á að 400 þús. tonn séu skilin eftir til hrygningar í lok vertíðar
Hvernig hefur okkur svo tekist ?
Örn Rósmann Kristjánnsson
Vertíðin 2013/2014
Tímalína mælinga á því sem veitt var 2013/2014
Aldurshópar mældir
Dagar Ráðgjöf
2012 Sep Oct 1-2 19
2013 Jun Ekkert upphafs aflamark
Sep
Oct 2-3 17 160 Jan 3-4 6 -
2014 Feb 3-4 8 -
0
20
40
60
80
100
120
140
160
180
1981 1984 1987 1990 1993 1996 1999 2002 2005 2008 2011
Year
Ind
ex
Haust 2012
Immature
Age 1 2 3 4 Total
N* 106 18456.8 2035.3 71.8 0.0 20563.9
B (kt) 120321 31080 1606 0 153007
Average W (gr) 6.5 15.3 22.4 11.4 7.44
Average L (cm) 11.8 13.8 16.1 13.3 12.05
Mature
Age 1 2 3 4 Total
N* 106 888.2 21248.9 11425.7 62.4 33625.2
B (kt) 14259 467817 320107 1662 803845
Average W (gr) 16.03 22.02 28.02 26.62 23.91
Average L (cm) 2.6 63.2 34.0 0.2 100
Mælingar – sept 2013
Immature
Age 1 2 3 Total
Total N* 10-6 60080 6937 1340 68358
Total B (t) 350427 75704 14973 441104
Average W (gr) 5.8 10.9 11.2 6.5
Average L (cm) 11.3 13.6 13.7 11.6
%N 87.9 10.1 2.0 100.0
Mature
Age 1 2 3 4 Total
Total N* 10-6 625 24985 6943 89 32642
Total B (t) 7894 448752 144844 2106 603595
Average W (gr) 12.6 18.0 20.9 23.6 18.5
Average L (cm) 13.6 15.2 15.8 16.4 15.3
%N 1.9 76.5 21.3 0.3 100.0
Leiðangur 17.01.-22.01. 2014
• Lítið sem ekkert fannst
• Ákveðið að bíða
• Flotinn fann lítið
• Norski flotinn fann ekkert
• Litlar sem engar veiðar í janúar og fram í seinni hluta febrúar
18° 16° 14° 12° 10°
64°
65°
66°
67°
68°
Leiðangur 14.02.-19.02. 2014
N Age
W 2 3 4 Numbers Biomass
Total N* 10-6
145.9 12840.9 1605.1 14592.0
Total B (t) 2090 293497 45836 341424
Average W (gr) 14.3 22.9 28.6
Average L cm) 15.0 22.9 17.5
% N 1.0 88.0 11.0
Veiðisvæði 2012/2013 – 2013/2014 – gögn ekki öll komin í hús
Ljósmyndir: Örn Rósmann Kristjánnsson
Capelin – catches (Iceland)
Næsta vertíð (2014/2015) - Tímasetningar
Aldurshópar mældir
Dagar Ráðgjöf
2013 Sep
Oct 1-2 17
2014 May RÁÐGJÖF
Sep
Oct 2-3 0 ??
Jan 3-4
2015 Feb 3-4
Mælingar – sept 2013
Immature
Age 1 2 3 Total
Total N* 10-6 60080 6937 1340 68358
Total B (t) 350427 75704 14973 441104
Average W (gr) 5.8 10.9 11.2 6.5
Average L (cm) 11.3 13.6 13.7 11.6
%N 87.9 10.1 2.0 100.0
Mature
Age 1 2 3 4 Total
Total N* 10-6 625 24985 6943 89 32642
Total B (t) 7894 448752 144844 2106 603595
Average W (gr) 12.6 18.0 20.9 23.6 18.5
Average L (cm) 13.6 15.2 15.8 16.4 15.3
%N 1.9 76.5 21.3 0.3 100.0
Loðnuleiðangur sept/okt 2013 Niðurstöður um magn ungloðnu
0
20
40
60
80
100
120
140
160
180
1981 1984 1987 1990 1993 1996 1999 2002 2005 2008 2011
Year
Ind
ex
Ráðgjöf
• Fyrirhugað að ráðgjöf um upphafsaflamark 2014/15 verði kynnt fyrir miðjan maí.
• Rekstraráætlun Hafrannsóknastofnunar gerir ekki ráð fyrir loðnuleiðangri í haust
– Slæmt vegna vertíðarinnar 2015/16
– Slæmt vegna mats á stærð veiðistofns á komandi vertíð
“That’s all I have to say”
Gulldepla
Veiðisvæði gulldeplu 2010/2011
Dreifing gulldeplu í janúar 2010
Gulldepla
• Mjög litlu landað í sl. vetur • Aflinn 2009 rúm 46 þús. tonn, tæp 18 þús. 2010 og um
9 þús. tonn 2011. • Stofnstærð og afrakstursgeta gulldeplu á
Íslandsmiðum er lítt þekkt • Nýliðun breytileg? • Fæðutengsl gulldeplu við aðra nytjastofna lítt þekkt • Hafrannsóknastofnunin leggur til að varlega verði farið
í nýtingu stofnsins og að veiðar á næstu árum verði ekki meiri en um 30 þús. tonn.