Gojaznost je povećano nakupljanje masti u tijelu koje može ozbiljno narušiti naše zdravljeGojaznost je povećano nakupljanje masti u tijelu koje može ozbiljno narušiti naše zdravlje1/3 ukupnog stanovništva boluje od debljine1/3 ukupnog stanovništva boluje od debljine . . 1/5 djece1/5 djece ima problema sa goja ima problema sa gojaznošćuznošću

UZROCI GOJAZNOST?UZROCI GOJAZNOST?♦ Masti, posebno ako su životinjskog porijekla♦ Masti, posebno ako su životinjskog porijekla♦ Rafinisani ugljeni hidrati (bijelo brašno, bijeli šećer, kolači spravljeni od njih)♦ Rafinisani ugljeni hidrati (bijelo brašno, bijeli šećer, kolači spravljeni od njih)♦ Alkoholna pića (naročito pivo). Alkoholom se unese obilje kalorija koje se pretvaraju u masti♦ Alkoholna pića (naročito pivo). Alkoholom se unese obilje kalorija koje se pretvaraju u masti♦ Neumjerena upotreba soli u ishrani. So vezuje vodu, što dovodi do povećanja tjelesne težine♦ Neumjerena upotreba soli u ishrani. So vezuje vodu, što dovodi do povećanja tjelesne težine♦ Gazirana i negazirana pića. Neka gazirana pića sadrže 120 do 180 kalorija iz čistog šećera bez hranljivih ♦ Gazirana i negazirana pića. Neka gazirana pića sadrže 120 do 180 kalorija iz čistog šećera bez hranljivih sastojaka. sastojaka.

DNEVNE POTREBE U KALORIJAMA ZAVISNO OD AKTIVNOSTIDNEVNE POTREBE U KALORIJAMA ZAVISNO OD AKTIVNOSTI

Vrsta aktivnostiVrsta aktivnosti ProfesijaProfesija Kalorije koje se Kalorije koje se dnevno unosednevno unose

Sjedeći položajSjedeći položaj službenici, službenici, profesoriprofesori

18001800

Laka aktivnostLaka aktivnost studenti, prodavci, studenti, prodavci, vovozači, đacizači, đaci

23002300

Srednja aktivnostSrednja aktivnost mehaničari, tesari,mehaničari, tesari, domaćicedomaćice

28002800

Intenzivna Intenzivna aktivnostaktivnost

građevinski građevinski radnici, rudari, radnici, rudari, sportistisportisti

3500 i više3500 i više

KALORIJE SE RAFINIRANJEM KONCENTRIŠUKALORIJE SE RAFINIRANJEM KONCENTRIŠU

80 KALORIJA 80 KALORIJA 480 KALORIJA 480 KALORIJA

80 KALORIJA 560 KALORIJA ( 7 x više)80 KALORIJA 560 KALORIJA ( 7 x više)

TIPOVI GOJAZNOSTI PREMA DISTRIBUCIJI MASNOG TKIVATIPOVI GOJAZNOSTI PREMA DISTRIBUCIJI MASNOG TKIVAGinoidni tipGinoidni tip

Androidni tipAndroidni tip

Dva tipa gojaznosti: Dva tipa gojaznosti: Centralni (izgled jabuke) i periferni (kruškoliki) Centralni (izgled jabuke) i periferni (kruškoliki)

1 kilogram masti = 7000 kalorija1 kilogram masti = 7000 kalorija

Npr. osoba je te Npr. osoba je tešška 100 kg i visoka 1,70 m.ka 100 kg i visoka 1,70 m. ITM te osobe = 100 34,6 ITM te osobe = 100 34,6 1,7 x 1,7 (2,8) 1,7 x 1,7 (2,8)

ITM - INDEKS TJELESNE MASEITM - INDEKS TJELESNE MASE

Obim strukaObim struka

UZROCI GOJAZNOSTIUZROCI GOJAZNOSTI

DEBLJINA – UZROCI DEBLJINA – UZROCI

IshranaIshrana KKonzumiranje hrane preko potreba onzumiranje hrane preko potreba

za 1% daje višak od 10000za 1% daje višak od 10000kcal/godišnje = 1-2 kgkcal/godišnje = 1-2 kg

Povezani faktoriPovezani faktoriGenetski faktori, biohemijski faktori,neurološki i psihološki faktori, faktori okoliša, kulturološki i Genetski faktori, biohemijski faktori,neurološki i psihološki faktori, faktori okoliša, kulturološki i psihosocijalni faktori.psihosocijalni faktori.

RAZLOZI GOJAZNOSTIRAZLOZI GOJAZNOSTI- kalorijski bogata ishrana- kalorijski bogata ishrana- užurbani način života- užurbani način života- neredovni obroci- neredovni obroci- često uzimanje brze hrane- često uzimanje brze hrane- neredovna fizička aktivnost- neredovna fizička aktivnost

KOJE BOLESTI MOGU DA SE RAZVIJU KAO POSLEDICA GOJAZNOSTI?KOJE BOLESTI MOGU DA SE RAZVIJU KAO POSLEDICA GOJAZNOSTI?GOJAZNOST DOVODI DO KVB I HIPERTENZIJE!GOJAZNOST DOVODI DO KVB I HIPERTENZIJE!Gojazne osobe od 20-40 godina 6 X češće imaju visok krvni pritisakGojazne osobe od 20-40 godina 6 X češće imaju visok krvni pritisakMOŽDANI ŠLOG 7 x ČEŠĆ KAO POSLEDICA GOJAZNOSTI , ŠEĆERNA BOLEST – TIP 2 , ATEROSKLEROZAMOŽDANI ŠLOG 7 x ČEŠĆ KAO POSLEDICA GOJAZNOSTI , ŠEĆERNA BOLEST – TIP 2 , ATEROSKLEROZAPOVEZANOST NASTANKA RAKA I DEBLJINEPOVEZANOST NASTANKA RAKA I DEBLJINE

STIL ŽIVOTAPSIHOLOŠKI MEDICINSKI

GENETSKI

GOJAZNOST

Rak materice 5x češćiRak materice 5x češći kod gojaznih ženakod gojaznih žena

Svaki izgubljeni kgSvaki izgubljeni kg - - Snižava pritisak za 2,5 mmHgSnižava pritisak za 2,5 mmHg - - Produžuje trajanjProdužuje trajanj života za 3-4 mjesecaživota za 3-4 mjeseca

POSLJEDICE DEBLJINEPOSLJEDICE DEBLJINE

Količina energije u kcal/gr uraznim namirnicamaKoličina energije u kcal/gr uraznim namirnicama

02468

10

45

97

[e}eri Proteini Masti Alkohol

1 kg viška masnog tkiva = dodatnih 4000 m mreže krvnih sudova1 kg viška masnog tkiva = dodatnih 4000 m mreže krvnih sudova

SAVREMENI PRISTUP TRETMANU GOJAZNOSTISAVREMENI PRISTUP TRETMANU GOJAZNOSTI

OčekivanjaOčekivanja

1.1. PROMENA NAČINA ISHRANE:PROMENA NAČINA ISHRANE:NE JESTINEZDRAVU,KALORIČNU HRANU!NE JESTINEZDRAVU,KALORIČNU HRANU!

Mada to baš nije lakoMada to baš nije lakoSAVJETI ZA PRAVILNU ISHRANUSAVJETI ZA PRAVILNU ISHRANUOgraničiti unos masnoćeOgraničiti unos masnoćeJesti polako i dobro žvakati hranuJesti polako i dobro žvakati hranuUnositi barem jednu trećinu ukupnih kalorija za doručakUnositi barem jednu trećinu ukupnih kalorija za doručakPosljednji obrok unositi pet sati prije odlaska u krevetPosljednji obrok unositi pet sati prije odlaska u krevetTokom obroka ne unositi dodatnu tećnostTokom obroka ne unositi dodatnu tećnost

2.2. REDOVNA FIZIČKA AKTIVNOSTREDOVNA FIZIČKA AKTIVNOST

SAVREMENI PRISTUP SAVREMENI PRISTUP TRETMANU GOJAZNOSTI:TRETMANU GOJAZNOSTI:Promena ponašanjaPromena ponašanja

Psiho-socijalnpodrškaPsiho-socijalnpodrškaFitoterapija... Fitoterapija...

PRIRODNI PUT JE NAJBOLJI TERAPIJSKI PUT!PRIRODNI PUT JE NAJBOLJI TERAPIJSKI PUT!

SEDAM POGREŠNIH NAVIKASEDAM POGREŠNIH NAVIKA

ŠEĆERŠEĆERVećina ljudi uzimaju do 20% dnevnog unosa kalorija iz prerađenih šećera i zaslađivača. Ovi šećeri su Većina ljudi uzimaju do 20% dnevnog unosa kalorija iz prerađenih šećera i zaslađivača. Ovi šećeri su prazne, gole kalorije, budući da su lišeni vlakana i hranljivih tvari, te su pogodni za stvaranje gojaznosti.prazne, gole kalorije, budući da su lišeni vlakana i hranljivih tvari, te su pogodni za stvaranje gojaznosti.

RAFINIRANE NAMIRNICERAFINIRANE NAMIRNICEObrađene namirnice su postale sastavni dio naše ishrane, iako su iz njih uklonjeni izuzetno korisna vlakna Obrađene namirnice su postale sastavni dio naše ishrane, iako su iz njih uklonjeni izuzetno korisna vlakna koja nas štite od raka, stabilizuju šećer i holesterol u krvi, regulišu smetnje u probavnom traktu, te koja nas štite od raka, stabilizuju šećer i holesterol u krvi, regulišu smetnje u probavnom traktu, te održavaju normalnu tjelesnu težinu.održavaju normalnu tjelesnu težinu.

SOSOEnormna upotreba soli u ishrani većine stanovništvaEnormna upotreba soli u ishrani većine stanovništva op opterećuje organizam dovodeći do visokog krvnog terećuje organizam dovodeći do visokog krvnog pritiska i povećanja tjelesne težine.pritiska i povećanja tjelesne težine.

MASNOĆEMASNOĆEDnevno se preko masnoća unese preko 37% kalorija. To je mnogo više nego što organizam može preraditi.Dnevno se preko masnoća unese preko 37% kalorija. To je mnogo više nego što organizam može preraditi. Zbog toga dolazi do ateroskleroze, šećerne bolesti, kancera i povećanja tjelesne težine.Zbog toga dolazi do ateroskleroze, šećerne bolesti, kancera i povećanja tjelesne težine.

PROTEINIPROTEINIIshrana mesom i životinjskim proizvodima nudi više bjelančevina, masnoća i holesterola nego što Ishrana mesom i životinjskim proizvodima nudi više bjelančevina, masnoća i holesterola nego što organizam može iskoristiti, a to doprinosi nastanku gojaznosti i drugih bolesti.organizam može iskoristiti, a to doprinosi nastanku gojaznosti i drugih bolesti.NAPITCINAPITCISvakog se dana u našoj zemlji popiju nebrojene litre gaziranih pića, piva, vina, crne kafe i sokova. Budući Svakog se dana u našoj zemlji popiju nebrojene litre gaziranih pića, piva, vina, crne kafe i sokova. Budući da većina ovih pića obiluju kalorijama iz šećera i alkohola, ona mogu obezvrijediti sve napore u smanjenju da većina ovih pića obiluju kalorijama iz šećera i alkohola, ona mogu obezvrijediti sve napore u smanjenju kilograma.kilograma.GRICKALICEGRICKALICEPrirodna i zdrava hrana je zamijenjena namirnicama umjetnih aroma koje se konzumiraju tokom čitavog Prirodna i zdrava hrana je zamijenjena namirnicama umjetnih aroma koje se konzumiraju tokom čitavog dana.Takvo jedenje između obroka remeti probavu i dodatni je izvor kalorija.dana.Takvo jedenje između obroka remeti probavu i dodatni je izvor kalorija.