gerundium en gerundivum

een spoedcursus

de infinitivus als subject en objectAls het hele werkwoord als onderwerp of lijdendvoorwerp gebruikt wordt, staat het gewoon in de infinitivus. voorbeelden: Manere non necesse est. Blijven is niet nodig. 1 (1)

Manere volo. Ik wil blijven. 2

gerundiumIn alle andere gevallen wordt in plaats van de infinitivus hetgerundium gebruikt.

Het wordt verbogen als een zelfstandig naamwoord van groep 2. gen. vocandi van het roependat. vocando aan/voor het roepenacc. ad vocandum tot het roepen ( alleen na voorzetsels die met de acc. gaan)abl. vocando met/door het roepen

identificeer het gerundium:

1. Ars scribendi epistulam difficilis est.2. Ad adiuvandum venimus. (adiuvare = helpen)3. Puer discendi cupidus est. (cupidus + gen. = begerig naar)4. In pugnando mortuus est.5. Docendo discimus.6. Adiuvandi causa maneo. ( gen. + causa = wegens,vanwege)7. Vir dicendi peritus est. (peritus + gen. = ervaren in)8. Libros scribendo Mulisch famam sibi peperit. (sibi parere =

verwerven)

vertaal de volgende zinnen:

1. Ars scribendi epistulam difficilis est.2. Ad adiuvandum venimus. (adiuvare = helpen)3. Puer discendi cupidus est. (cupidus + gen. = begerig naar)4. In pugnando mortuus est.5. Docendo discimus.6. Adiuvandi causa maneo. ( gen. + causa = wegens,vanwege)7. Vir dicendi peritus est. (peritus + gen. = ervaren in)8. Libros scribendo Mulisch famam sibi peperit. (sibi parere =

verwerven)

vertaling:

1. Ars scribendi epistulam difficilis est.De kunst van het brief schrijven is moeilijk.

2. Ad adiuvandum venimus. (adiuvare = helpen)Wij komen om te helpen (lett. naar/tot het helpen).

3. Puer discendi cupidus est. (cupidus + gen. = begerig naar)De jongen is begerig naar (het) leren.

4. In pugnando mortuuus est.In/bij/tijdens het vechten is hij doodgegaan.

5. Docendo discimus.Door het/te onderwijzen leren wij.

6. Adiuvandi causa maneo. ( gen. + causa = wegens, vanwege)Ik blijf om te helpen ( lett. vanwege het helpen)

7. Vir dicendi peritus est. (peritus + gen. = ervaren in)De man is ervaren in het spreken.

8. Libros scribendo Mulisch famam sibi peperit. (sibi parere = verwerven)Door boeken te schrijven heeft Mulisch roem verworven.

gerundivum

Met de naam gerundivum wordt eenbijvoeglijk naamwoordaangeduid dat van een werkwoord is gemaakt.

Het wordt verbogen als novus, nova, novum en kan in alle geslachten, naamvallen in enkelvouden meervoud voorkomen.

wat geeft het gerundivum aan?

• dat een bepaalde handeling moet worden uitgevoerd

voorbeeld:

Nunc est bibendum. Nu moet er gedronken worden.

• dat iets of iemand een bepaalde handeling moet ondergaan

voorbeelden:

Vir laudandus est. De man moet geprezen worden.Ad epistulam scribendam maneo. Ik blijf om een brief te schrijven. lett.: tot de brief die geschreven moet worden

dativus auctoris

De persoon door wie die handeling moet worden verricht staat in dat geval in de dativus.

voorbeeld:

Vir mihi laudandus est.De man moet door mij geprezen worden.

oefenzinnen

1. Liber scribendus est.2. Censeo librum scibendum esse. 3. Mihi liber scribendus est.4. Cito agendum est. (cito = snel)5. Libertas omnibus civibus defendenda est.6. Nescit, quid sibi faciendum sit.7. Hostibus accurrentibus portae urbis claudendae

erant. 8. Tarquinius ad comprimendos motus Romam

venit.

vertaling:1. Liber scribendus est.

Het boek moet geschreven worden.2. Censeo librum scibendum esse.

Ik vind dat het boek geschreven moet worden.3. Mihi liber scribendus est.

Het boek moet door mij geschreven worden.4. Cito agendum est. (cito = snel)

Er moet snel gehandeld worden.5. Libertas omnibus civibus defendenda est.

De vrijheid moet door alle burgers verdedigd worden.6. Nescit, quid sibi faciendum sit. Hij weet niet wat er door hem gedaan moet worden /wat hij moet doen.7. Hostibus accurrentibus portae urbis claudendae erant.

Omdat de vijanden toesnellen, moesten de poorten van de stad gesloten worden.8. Tarquinius ad comprimendos motus Romam venit. Tarquinius kwam naar Rome om de opstanden te onderdrukken. lett. naar de opstanden die onderdrukt moesten worden