Post on 03-Jun-2020
1
Gebruikersgericht ontwerpen:
Preventie vanaf de tekentafel
Maarten Cox
Preventieadviseur niveau 1 - Ergonoom December 2016
Securex, wie zijn wij?
- Externe Dienst voor Preventie en Bescherming op het Werk
- Volledige ondersteuning bij het HR beleid
- Actief in een brede waaier van economische sectoren
- Onze leden:
-Overheidsorganisaties & besturen
- NGO’s
- Zelfstandigen
- KMO’s
- Multinationals
- …
2
Probleemstelling
Wie heeft al te maken gekregen met slecht opgestelde werkposten?
Wie heeft er al eens een hulpmiddel voorzien dat nauwelijks
gebruikt werd?
- Welk probleem wou je oplossen?
- Hoe heb je de oplossing gekozen?
- Hoe reageerden de doelgroep daarop?
- Waarom liep het mis?
- Welke vervolgactie heb je ondernomen?
Niet onbelangrijk…
Basisprincipes van Human Centered Design
3
4
5
Basisprincipes van Human Centered Design
Human Centered Design?
Gebruikersgericht ontwerpen
In kaart brengen hoe gebruikers
met een toepassing omgaan
Behoeften van gebruikers
analyseren
Doelgerichter ontwerpen
6
Basisprincipes van Human Centered Design
Fase 1: Gebruiksomstandigheden
In kaart brengen van de context waarin de toepassing
gebruikt zal worden
- Wie?
- Wat?
- Wanneer?
- Waarom?
- Waar?
- Hoe?
Analysemethodes
• SOBANE-Strategie
12
7
Analysemethodes
• KIM-methode
13
Analysemethodes
14
8
Basisprincipes van Human Centered Design
Fase 2: Vereisten formuleren
Het hart van het
ontwerpproces!
Tip: Stel een goede ‘Design Brief’ op:
- Voor wie ontwerpen we?
- Hoe doen gebruikers dat nu? Wat drijft hen?
- Wat is er goed / mis met bestaande oplossingen?
- Hoe doen andere ontwerpers / concurrenten het?
- Wat willen we niet ontwerpen?
- Wanneer zijn we succesvol?
Basisprincipes van Human Centered Design
Fase 2: Vereisten formuleren
Wettelijke vereisten:
- EN-normen
- CODEX Welzijn op het Werk
- KB Arbeidsmiddelen
- VLAREM
- …
Risicoanalyses:
- Knelpunten bestaande situatie
- Vergeet de verschillende verplichte analyses niet!
- Arbeidsveiligheid
- Ergonomie
- Geluid
- Gevaarlijke agentia
- Calamiteiten
- …
9
Basisprincipes van Human Centered Design
Duurzaamheid
- ‘Cradle-to-cradle’
- Voorwerpen van vandaag zijn het afval van
morgen en de grondstoffen van overmorgen
Bron: OmniCert Umweltgutachter GmbH
- Maatschappelijk verantwoord
- ‘People – Planet – Profit’
Basisprincipes van Human Centered Design
10
Basisprincipes van Human Centered Design
Fase 3: Stel een oplossing voor die de
gebruiksvereisten tegemoet komt…
… En durf die te testen!
Tip: Voer gebruikerstesten uit vanaf het ogenblik dat je
een min of meer testbare toepassing hebt.
Hoe vroeger je fouten ontdekt, hoe gemakkelijker ze
recht te trekken zijn!
Basisprincipes van Human Centered Design
Fase 3: Testen van mogelijke oplossing
Gebruikerstest van prototype in de praktijk
Vb.: Hulpmiddel bij businrichting
- Aangepaste takel
- Karretje om stoelen snel en gemakkelijk te verplaatsen
11
Basisprincipes van Human Centered Design
Fase 3: Testen van mogelijke oplossing
Pas al risicoanalyses toe op het ontwerp!
- Algemene risico-inventarisatie en –evaluatie
- Ergonomische risicoanalyses:
- KIM
- RULA
- NIOSH
- …
Overzicht op
http://www.ergonomiesite.be/risicoanalyse.htm
- Evalueren bloostelling aan gevaarlijke agentia
- …
Basisprincipes van Human Centered Design
Fase 3: Testen van mogelijke oplossing
Testen in een virtuele omgeving
Meer info: http://www.ergonomiesite.be/antropometrie/computermodel.htm
12
Basisprincipes van Human Centered Design
Fase 4: Evalueer
Dien je eigenlijk doorheen het hele proces te doen,
Maar zeker op het einde!
Kijk hoe de toepassing
in het veld presteert.
Kijk hoe de eindgebruikers
op de toepassing reageren.
Durf terug te gaan
naar de ontwerptafel.
Durf te landen!
24
Principes van preventiebeleid toepassen op ontwerpproces
- risicoanalyse DRBS - eigen maatregelen treffen
- DEMING-CIRKEL
- participatie alle betrokkenen: WG, CPBW, HL & WN
Basisprincipes van Human Centered Design
13