ΡύπανσηΡύπανση τουτου αέρααέρα

Οι ρύποι της ατµόσφαιρας

Μονοξείδιοτου

άνθρακαΦως Όζον

Οξείδιατου αζώτου

ΝΟΧ

∆ιοξείδιο

του θείου

SO2

Οξείδιατου αζώτου

ΝΟΧ

Όξινη

βροχήΑέρας, βροχή

Οι ρύποι της ατµόσφαιρας

∆ιοξείδιο

του θείου

SO2

Οξείδιατου αζώτου

ΝΟΧ

Όξινη

βροχήΑέρας, βροχή

Οι ρύποι της ατµόσφαιρας

Οι κυριότεροι ρύποι και η πηγές τους

Κατοι-κίες

∆ιοξείδιοτου θείου Οξείδια

Του αζώτου

Μετα-φορές

Μονοξείδιοτου άνθρακα

ΟξείδιαΤου αζώτου

Βιοµηχα-νίες

∆ιοξείδιοτου θείου

ΟξείδιαΤου αζώτου

Αέρας νερό Αέρας ερόνφως

Όζον Όξινη βροχή Όξινη βροχή

Έλεγχος των βιοµηχανικών εκποµπώνΤεχνολογία αντιρρύπανσηςΧρήση καυσίµων µε χαµηλή περιεκτικότητα

θείου

Ενηµέρωση των πολιτών για τη σωστή λειτουργίατων καυστήρων στις κατοικίεςΕφαρµογή ορίων για την εκποµπή ρύπων από

διάφορες εστίες (αρτοποιία, ψησταριές κ.ά.)

Βελτίωση καυσίµωνΈλεγχος καυσαερίωνΠεριορισµός της κυκλοφορίαςΒελτίωση των συγκοινωνιών

Πρόληψη της ρύπανσης του αέρα µε διάφορεςπολιτικές

Mε λίγα λόγια

Η παραγωγή των ρύπων που ευθύνονται για την όξινη βροχή

«« ΗΗ όξινηόξινη βροχήβροχή»»

ΠροστατεύονταςΠροστατεύονταςτοντον πλανήτηπλανήτη απόαπότηντην όξινηόξινη βροχήβροχή

ΚατάΚατά τητη δεκαετίαδεκαετία τουτου 1980 1980 ήρθεήρθε στοστοπροσκήνιοπροσκήνιο τοτο φαινόµενοφαινόµενο τηςτης όξινηςόξινης βροχήςβροχής,,ωςως υπεύθυνηςυπεύθυνης γιαγια τηντην καταστροφήκαταστροφή λιµνώνλιµνών, , ποταµώνποταµών, , δασώνδασών αλλάαλλά καικαι µνηµείωνµνηµείωνπολιτιστικήςπολιτιστικής κληρονοµιάςκληρονοµιάς σεσε όλοόλο τοντον πλανήτηπλανήτηΗΗ όξινηόξινη βροχήβροχή, , συνέπειασυνέπεια τηςτης έντονηςέντονηςβιοµηχανικήςβιοµηχανικής δραστηριότηταςδραστηριότητας τωντων τελευταίωντελευταίωνδεκαετιώνδεκαετιών, , έχειέχει pHpH συχνάσυχνά κάτωκάτω απόαπό 44ΑυτόΑυτό σηµαίνεισηµαίνει ότιότι είναιείναι πάνωπάνω απόαπό 10 10 φορέςφορέςπιοπιο όξινηόξινη απόαπό τηντην κανονικήκανονική βροχήβροχή, , ηη οποίαοποίαέχειέχει pHpH µεταξύµεταξύ τουτου 5 5 καικαι τουτου 6 (6 (κυρίωςκυρίως λόγωλόγωτουτου διοξειδίουδιοξειδίου τουτου άνθρακαάνθρακα πουπου περιέχειπεριέχει))

ΨάχνονταςΨάχνοντας νανα βρούµεβρούµε γιατίγιατί ηη βροχήβροχήέγινεέγινε πιοπιο όξινηόξινη

ΗΗ όξινηόξινη βροχήβροχή εµφανίστηκεεµφανίστηκε σεσε βιοµηχανικέςβιοµηχανικέςπεριοχέςπεριοχές, , όπουόπου ηη ανάλυσηανάλυση τουτου αέρααέρα έδειξεέδειξε ότιότιπεριέχειπεριέχει οξείδιαοξείδια τουτου θείουθείου ((SOSO22, , SOSO33) ) καικαιτουτου αζώτουαζώτου ((ΝΟΝΟ, , ΝΟΝΟ22), ), τατα οποίαοποίασυµβολίζονταισυµβολίζονται SOSOxx καικαι NONOxx•• ΤαΤα SOSOxx παράγονταιπαράγονται σεσε βιοµηχανικέςβιοµηχανικέςπεριοχέςπεριοχές, , όπουόπου υπάρχουνυπάρχουν θερµοηλεκτρικάθερµοηλεκτρικάεργοστάσιαεργοστάσια παραγωγήςπαραγωγής ρεύµατοςρεύµατος, , χαλυβουργείαχαλυβουργεία καικαι γενικάγενικά βιοµηχανίεςβιοµηχανίες πουπουχρησιµοποιούνχρησιµοποιούν κάρβουνοκάρβουνο ((γαιάνθρακεςγαιάνθρακες). ). ΟιΟιγαιάνθρακεςγαιάνθρακες περιέχουνπεριέχουν πάντοτεπάντοτε θείοθείο, , τοτο οποίοοποίοκατάκατά τηντην καύσηκαύση τουςτους καίγεταικαίγεται καικαι αυτόαυτόσύµφωνασύµφωνα µεµε τητη χηµικήχηµική εξίσωσηεξίσωση::

ΤαΤα NOxNOx παράγονταιπαράγονται κυρίωςκυρίως σεσε αστικέςαστικές περιοχέςπεριοχές, , όπουόπου κυκλοφορούνκυκλοφορούν πολλάπολλάαυτοκίνητααυτοκίνητα. . ΣχηµατίζονταιΣχηµατίζονται απόαπό τοτο άζωτοάζωτο καικαι τοτο οξυγόνοοξυγόνο τουτου αέρααέρα µέσαµέσα στουςστουςκινητήρεςκινητήρες τωντων αυτοκινήτωναυτοκινήτων, , λόγωλόγω τωντων υψηλώνυψηλών πιέσεωνπιέσεων καικαι θερµοκρασιώνθερµοκρασιώνπουπου επικρατούνεπικρατούν σεσε αυτούςαυτούς..

Η παραγωγή των ρύπων που ευθύνονται για την όξινη βροχή

Οι επιπτώσεις της όξινης βροχήςΜαρµάρινα αγάλµατα και µνηµείαΑνεκτίµητα µνηµεία της παγκόσµιας πολιτιστικήςκληρονοµιάς, όπως ο Παρθενώνας στην Ελλάδα, τοTaj Mahal στην Ινδία και το Chitcen Itza στο Μεξικό, έχουν υποστεί διάβρωση από την όξινη βροχήΤο µάρµαρο περιέχει κυρίως ανθρακικόασβέστιο, το οποίο αντιδρά µε τα οξέα πουυπάρχουν στην όξινη βροχή και διαλύεται.Μέταλλα και δοµικά υλικάΟ σίδηρος, που χρησιµοποιείται ευρύτατα ωςδοµικό υλικό, και τα περισσότερα µέταλλααντιδρούν µε τα οξέα και διαβρώνονται.Η όξινη βροχή επηρεάζει επίσης κατασκευές απόασβεστόλιθο ή µάρµαρο.Υγεία του ανθρώπουΤο νερό της όξινης βροχής διαλύει ορισµένα τοξικάβαριά µέταλλα, όπως υδράργυρο, µόλυβδο καικάδµιο, τα οποία βρίσκονται στο έδαφος και έτσιµολύνονται τα αποθέµατα του νερού.Ας σηµειωθεί ότι τα NOx και SOx που προκαλούντην όξινη βροχή δηµιουργούν στον άνθρωποαναπνευστικά, δερµατολογικά και άλλα προβλήµατα

Λίµνες και υδρόβιοι οργανισµοίΤα νερά των λιµνών έχουν pH περίπου6,5. Σε pH µικρότερο από 5 ελάχιστα είδηεπιβιώνουν και σε µικρότερο από 4 οιλίµνες είναι νεκρές.∆άση και έδαφοςΥπό την επίδραση της όξινης βροχής ταδέντρα αρχικά ρίχνουν τα φύλλα τους καιστη συνέχεια ορισµένα µέρη τουςνεκρώνονται. Τα εξασθενηµένα δέντρατελικά πεθαίνουν από το κρύο, τον αέρακαι τα έντοµα.Επιβαρυντικός παράγοντας για τηνκαταστροφή των δασών είναι και η οξίνισητου εδάφους δηλαδή, η ελάττωση του pHτου εξαιτίας της όξινης βροχής, η οποίαέχει ως αποτέλεσµα το δέντρο να µηντρέφεται καλά από τις ρίζες του.ΟρατότηταΟι ρύποι που προκαλούν την όξινηβροχή ελαττώνουν την ορατότητα στηνατµόσφαιρα, ιδίως το καλοκαίρι

Ρύπανση του εδάφους

Τα βαριά µέταλλα που εισέρχονται στοέδαφος αποµακρύνονται µετά από

χιλιάδες χρόνια

Ατµοσφαιρική ρύπανσηαπό βιοµηχανία, µεταφορές κ.ά.

Πηγές

Ρύπανσης

Του εδάφους

Τα βαριά µέταλλαεισέρχονται στιςτροφικές αλυσίδες

από το έδαφος ή τηνατµόσφαιρα

Άµεση απόρριψη απόαπό τις βιοµηχανίες

Ατµοσφαιρικέςεναποθέσεις καιόξινη βροχή

Ρύπανση του εδάφους:Η εισαγωγή στο έδαφος

ουσιώνβιολογικών οργανισµών(µικροοργανισµών )ενέργειας

έχει ως αποτέλεσµα την αλλαγή τηςποιότητας του εδάφους.

Από την αλλαγή αυτήκινδυνεύουν:

η δηµόσια υγεία και γενικάοι ζωντανοί οργανισµοί

∆ραστηριότητες που ρυπαίνουν τοέδαφος

Ρύπανση από αγροτικές δραστηριότητες

Ρύπανση από απορρίµµατα

Ρύπανση από ατυχήµατα

Οι αγροτικές δραστηριότητες ρυπαίνουν µετα χηµικά λιπάσµατα

Συνηθέστερα: νιτρικά και φωσφορικά

ΕυτροφισµόςΟι ποσότητες των λιπασµάτωνπου δεν χρησιµοποιούνται από ταφυτά µε τα νερά της βροχήςεισέρχονται στα ρέµατα, ταποτάµια, τις λίµνες και τιςθάλασσες. Αυτές οι θρεπτικές ουσίεςευνοούν την ανάπτυξη των φυτώνκαι αυξάνονται σε µεγάλο βαθµό.Για να αποδοµηθούν τα νεκράτµήµατα των φυτών αυξάνονταιπολύ και οι µικροοργανισµοί καιέτσι ξοδεύεται το οξυγόνου στονερό και τα ψάρια …….

Πεθαίνουν απόασφυξία

Η απάντηση στη χρήση λιπασµάτων είναι:

Η χρήση κοπριάς ζώων,

Η χρήση κοµπόστας (λίπασµα που προκύπτει µετην ελεγχόµενη αποσύνθεση φύλλων, κλαδιών και

γενικά υπολειµµάτων φυτικών οργανισµών)

Η αµειψισπορά δηλαδή η εναλλαγή των καλλιεργειών(η καλλιέργεια σιτηρών εναλλάξ µε την καλλιέργεια

ψυχανθών: φακές, ρεβύθια κ.ά.)

Οι αγροτικές δραστηριότητες ρυπαίνουν µε τηχρήση: φυτοφαρµάκων

Πολλές φορές ταφυτοφάρµακα περιέχουν τοξικέςουσίες οι οποίες έρχονται στο

έδαφος.

Από το έδαφος, µέσα από τιςτροφικές αλυσίδες, έρχονται σταφυτά και στη συνέχεια στα ζώακαι τους ανθρώπους (διαδικασία

βιοσυσσώρευσης ).

Επιπλέον τα φυτοφάρµακακαταστρέφουν και ωφέλιµουςοργανισµούς (πουλιά, µέλισσες

κ.ά)

Η απάντηση στη χρήση φυτοφαρµάκων: Οβιολογικός έλεγχος των εντόµων

Ο βιολογικός έλεγχος γίνεται µε τη βοήθεια ουσιών τις οποίεςπαράγουν οι ίδιοι οι οργανισµοί.

Για παράδειγµα οι φεροµόνες του δάκου της ελιάς. Με τις ουσίεςαυτές τα θηλυκά ελκύουν τα αρσενικά και ζευγαρώνουν.

Όταν τοποθετήσουµε φεροµόνες σε ειδικές παγίδες ελκύονται τααρσενικά, τα οποία θανατώνονται και έτσι τα θηλυκά δεν

γονιµοποιούνται και δεν πολλαπλασιάζονται.

Όλες αυτές οι πρακτικές για τηναντικατάσταση των λιπασµάτων και τωνφυτοφαρµάκων συνιστούν τη λογική για τιςβιολογικές καλλιέργειες

Ατυχήµατα και ρύπανση του εδάφουςΟχήµατα που µεταφέρουν τοξικά απόβλητα

Πυρηνικά εργοστάσια

Τσέρνοµπιλ, Απρίλιος1986

Ρύπανση εδάφους µε τα απορρίµµατα

• Ολόκληρα βουνά απόαπορρίµµατα ιδιαίτερα

στις βιοµηχανικάαναπτυγµένες χώρεςκαταλήγουν στο έδαφος

Πολλές φορές γίνεταικαι απ’ ευθείαςαπόρριψη στο έδαφοςτοξικών υλικών(διαλύτες, βαφές, καθαριστικά σπιτιώνκλπ) .

Η απάντηση στη ρύπανση απόαπορρίµµατα είναι:

Η κατασκευή κατάλληλων εγκαταστάσεωνΧΥΤΑ (Χώροι Υγειονοµικής Ταφής

Απορριµµάτων)

Ο έλεγχος των παράνοµων χωµατερώνκαι

Η µείωση των απορριµµάτων

Η µείωση των απορριµµάτωνµπορεί να γίνει:

Με την µείωση της κατανάλωσης περιττών αγαθών

Με την επαναχρησιµοποίηση των υλικών

Με την επαναφόρτιση και το ξαναναγέµισµα π.χµπαραριών, µελανιών κ.ά.

Με την ανακύκλωση των υλικών

Με την ανακύκλωση των υλικώνεπιτυγχάνεται:

Μείωση της κατανάλωσης

Εξοικονόµηση των φυσικών πόρων

Όλες οι ενέργειες που µπορούν να γίνουν γιανα διατηρήσουµε τους φυσικούς πόρους (αέρα, νερό, έδαφος) σε καλή κατάσταση και να τουςπαραδώσουµε στις επόµενες γενιές για να

έχουν και εκείνες τη βάση να χτίσουν το δικότους µέλλον εντάσσονται στη λογική της

αειφόρου ανάπτυξης

Με λίγα λόγια

ΡύπανσηΡύπανση τουτου νερούνερού

ΡυπαίνωΡυπαίνω==λερώνωλερώνω, , βροµίζωβροµίζωΡύποςΡύπος==ακαθαρσίαακαθαρσία, , βροµιάβροµιά

Υδάτινα οικοσυστήματα

ατµόσφαιρα

βιοµηχανίες

αστικές περιοχές

γεωργία

υπόγεια νερά

Ανακίνηση ιζηµάτων

ΠΗΓΕΣΠΗΓΕΣ ΚΑΙΚΑΙ ∆ΙΑ∆ΡΟΜΕΣ∆ΙΑ∆ΡΟΜΕΣ ΤΗΣΤΗΣ ΡΥΠΑΝΣΗΣΡΥΠΑΝΣΗΣ

Εξήγηση όρων

Λύµατα

(αστικά, βιοµηχανικά)

υδάτινοιαποδέκτες,

ρύπανση,

µόλυνση

Ρύποι που καταλήγουν στο νερό

ΤιΤι προκαλείπροκαλεί ηη ρύπανσηρύπανση τουτου νερούνερού::

ΜείωσηΜείωση τηςτης διαύγειάςδιαύγειάς τουςτους..ΜείωσηΜείωση τουτου διαλυµένουδιαλυµένου οξυγόνουοξυγόνου..

ΜείωσηΜείωση τηςτης ποικιλότηταςποικιλότητας ((µείωσηµείωση ειδώνειδώντωντων ψαριώνψαριών καικαι υδρόβιωνυδρόβιων φυτώνφυτών) ) ΑισθητικήΑισθητική υποβάθµισηυποβάθµιση ήή καικαι πλήρηπλήρηκαταστροφήκαταστροφή τωντων υδάτινωνυδάτινων τοπίωντοπίων

ΕπιπτώσειςΕπιπτώσεις στηνστην υγείαυγεία ανθρώπωνανθρώπων καικαιόλωνόλων τωντων οργανισµώνοργανισµών ..

ΑντιµετώπισηΑντιµετώπιση τηςτης ρύπανσηςρύπανσης

θεραπείαθεραπεία ήή πρόληψηπρόληψηΜείωσηΜείωση τωντων λυµάτωνλυµάτων πουπου καταλήγουνκαταλήγουνστουςστους υδάτινουςυδάτινους αποδέκτεςαποδέκτεςΕπεξεργασίαΕπεξεργασία τωντων λυµάτωνλυµάτων..

ΓιαΓια τηντην πρόληψηπρόληψη τηςτης ρύπανσηςρύπανσης τουτουνερούνερού απαιτείταιαπαιτείται::

Μείωση των λυµάτων που καταλήγουν στουςυδάτινους αποδέκτες

Επεξεργασία των λυµάτων µε βιολογικόκαθαρισµό.

ΗΗ επεξεργασίαεπεξεργασία τωντων λυµάτωνλυµάτων στηνστην ΑττικήΑττική

ΚέντροΚέντρο ΕπεξεργασίαςΕπεξεργασίας λυµάτωνλυµάτωνΨυτάλλειαςΨυτάλλειας

ΚέντροΚέντρο ΕπεξεργασίαςΕπεξεργασίας λυµάτωνλυµάτων ΨυτάλλειαςΨυτάλλειας