Post on 05-Aug-2020
MEMORIA
2015DONOSTIALDEA ESI / OSI DONOSTIALDEA
OSASUN SAILADEPARTAMENTO DE SALUD
Erredakzioa eta koordinazioa: KomunikazioaRedacción y coordinación: Comunicación
Donostialdea ESIOSI Donostialdea
Lege gordailua / Depósito legal: SS-980-2016
Informazio gehiago web-gunean, "Argitalpenak" atalean:http://www.osakidetza.euskadi.eus/r85-ghodon00/eu
Más información en la sección “Publicaciones” de la web: http://www.osakidetza.euskadi.eus/r85-ghodon00/es
AURKIBIDEA / ÍNDICE
AURKEZPENAPRESENTACIÓN 3
MISIOA, IKUSPEGIA, BALIOAKMISIÓN, VISIÓN, VALORES 5
JARDUERA ASISTENTZIALAACTIVIDAD ASISTENCIAL 6
OINARRIZKO ADIERAZLEAK ZERBITZUKAINDICADORES BÁSICOS POR SERVICIOS 8
OINARRIZKO ADIERAZLEAK PROZESUKAINDICADORES BÁSICOS POR PROCESOS 10
DONOSTIALDEA ESI LANGILEAKPLANTILLA OSI DONOSTIALDEA 12
DATU EKONOMIKOAKDATOS ECONÓMICOS 13
GERTAERA NAGUSIAKPRINCIPALES EVENTOS 14
1
AURKEZPENA
2
Esta es nuestra primera memoria como organización sani-taria integrada, como OSI Donostialdea, un proyecto cuyasfases previas se fueron cumpliendo a lo largo del 2014 y enel que estamos plenamente inmersos.
Para ello, profesionales de atención primaria y hospitalariahemos profundizado y mejorado nuestra relación para in-tegrarnos en un único órgano que busca satisfacer las ne-cesidades y expectativas de nuestra ciudadanía, a travésde una atención centrada en la persona, segura y de cali-dad, con las técnicas más adecuadas y coordinada entodos sus aspectos, incluyendo el sociosanitario.
Nuestro ámbito de actuación son, en primer lugar, las360.000 personas que constituyen nuestra población dereferencia (Donostialdea y parte de Urola Kosta). Al mismotiempo, el Hospital Universitario Donostia es referente paraotras organizaciones sanitarias de Gipuzkoa y Bortziriak(Navarra). Y, finalmente, el mismo hospital es centro de re-ferencia para determinadas prestaciones en todo el sis-tema sanitario vasco y algunos territorios limítrofes.
Además, queremos también formar y desarrollar equiposde profesionales excelentes, orgullosos de pertenecer aesta organización; formar igualmente a los futuros profe-sionales en diferentes ámbitos relacionados con la asis-tencia sanitaria, capaces de atender al paciente en cual-quiera de los idiomas oficiales de Euskadi y avanzarcientíficamente a través del desarrollo de la investigación einnovación.
Hau da erakunde sanitario integratu gisa, DonostialdeaESI gisa, egiten dugun lehenengo memoria. Egitasmohandinahi hori, 2014 urtean zehar gauzatu zena, dagoe-neko ia bururaturik dugu.
Hori lortuz joateko, Lehen Mailako Arretako eta Donos-tia Ospitaleko profesionalek sakondu behar izan dugugure harremana, eta organo bat sortu dugu gure erabil -tzaileen beharrak eta igurikimenak asebetetzeko, haien-gan zentratuz gure atentzioa, kalitatea eta segurtasunaareagotuta, teknika egokienak erabiliz eta koordinatuzartapenaren osagai guztiak (alderdi soziosanitarioabarne).
Gure arreta-eremua 360.000 pertsona dira, hots, gureerreferentzia-populazioa (Donostialdea eta Urola Kos-tako parte bat). Donostia Unibertsitate Ospitalea besteerakunde sanitario batzuetako erreferente bihurtu da ho-rrela (are gure eremuz kanpoko ere, Bortziriak bezala).Azkenik, ospitalea bera erreferentziako zentroa da hain-bat prestazioren kasuan, euskal osasun sistema guzti-rako (eta lurralde mugakide batzuentzat).
Horrez gain, profesional talde bikainak trebatzea eta garatzea da gure asmoa, Erakunde honetan partaide izateaz harro egongo direnak eta etorkizuneko profesio-nalak prestatzea arreta sanitarioaren alderdi desberdi-netan, kapaz izango direnak pazientea artatzeko Euska-diko hizkuntza ofizial bietan, aurrera eginez zientifikoki,berrikuntzaren eta ikerkuntzaren garapenaren bidez.
PRESENTACIÓN
3
MISIOA, IKUSPEGIA, BALIOAK
Misioa
Herritarren osasun beharrei erantzuten diegu, arloguztietan: sustapena, aurre-hartzea, zainketa,errehabilitazioa eta osasunaren hobekuntza.
Biztanlerian zentratzen dugu arreta, haien arteankoordinaturik dauden talde integralekin, osasunzentroen eta ospitalearen bitartez, zeina baitaerreferentzia Gipuzkoan eta –prozesu batzuetan–erkidegoan ere.
Pertsonen behar sozialentzako erantzunak erraz-ten ditugu, beste erakunde batzuekiko aliantzenbitartez.
Etorkizuna eraikitzen ari gara, profesionalak pres-tatuz, ikertuz eta berrituz.
Ikuspegia
Herritarren igurikapenak eta beharrak asebete -tzea, pertsonarengan zentraturiko arreta baten bi-tartez, segurua eta kalitatekoa, teknikarik egokie-nak erabiliz, koordinaturik arlo guztietan,–baitasoziosanitarioan ere–.
Profesional-talde bikainak prestatu eta garatzea,
harro egongo direnak erakundearen parte izateaz.
Etorkizuneko profesionalak prestatzea, arreta sa-nitarioko arlo desberdinetan, pazienteari arretaemateko, Euskadiko bi hizkuntza ofizialetan.
Berrikuntza eta ikerketa garatuz aurrera egiteaikuspuntu zientifiko batetik.
Erakunde Sanitario Integratua egonkortzea, egi-tura sostengarri, efikaz eta efiziente gisa, inguru-menari errespetua diona, helburuak lortzen etapartekatzen dituena.
Gure erkidegoko eta Gipuzkoako garapen so-zioekonomikoa garatzea, parte garen gizartearenonespena lortuz.
Euskal Osasun Sistemaren erreferente garrantzi -tsuena bihurtzea.
Balioak
Balio pertsonaletan (erantzukizuna, zintzotasuna,enpatia eta errespetua) eta taldekoetan (kalitateasistentziala, gaitasun profesionala, talde-lana,gardentasuna eta elkartasuna) oinarritzea, pa-zientearen autonomia, konfidentzialtasuna etaekitatea babesteko.
4
MISIÓN, VISIÓN, VALORES
Misión
Damos respuesta a las necesidades de salud de laciudadanía en todos los ámbitos de actuación: promoción, prevención, cuidado, rehabilitación ymejora de la salud.
Centramos nuestra atención en la población, conequipos integrales coordinados entre sí, a través denuestra Red de Centros y Hospital, referencia paraGipuzkoa y –en algunos procesos– para Euskadi.
Facilitamos la respuesta social a las necesidadesde las personas por medio de alianzas con otrasinstituciones.
Construimos el futuro preparando profesionales, in-vestigando e innovando.
Visión
Satisfacer las necesidades y expectativas de nues-tra ciudadanía, a través de una atención centradaen la persona, segura y de calidad, con las técnicasmás adecuadas y coordinada en todos sus aspec-tos, incluyendo el sociosanitario.
Formar y desarrollar equipos de profesionales ex-celentes, orgullosos de pertenecer a esta Organi-zación.
Formar futuros profesionales en diferentes ámbitosrelacionados con la asistencia sanitaria, capaces deatender al paciente en cualquiera de los idiomas oficiales de Euskadi.
Avanzar científicamente a través del desarrollo dela investigación e innovación.
Consolidar esta Organización Sanitaria Integradacomo una estructura sostenible, eficaz y eficiente,respetuosa con el medio ambiente, que compartey logra objetivos.
Impulsar el desarrollo socioeconómico de nuestracomunidad y de Gipuzkoa, y lograr el reconoci-miento de la sociedad a la que pertenece.
Constituirnos referente más importante del SistemaSanitario Vasco.
Valores
Nos basamos en unos valores personales (respon-sabilidad, honestidad, empatía, respeto) y deequipo (calidad asistencial, competencia profesio-nal, trabajo en equipo, transparencia, solidaridad),para garantizar los valores de autonomía del pa-ciente, la confidencialidad y la equidad.
5
JARDUERA ASISTENTZIALA
Ospitalizazioa HospitalizaciónOheak 1.054 Camas
Ingresuak 58.091 IngresosAltak 58.101 Altas
Egonaldiak 298.725 EstanciasBatez besteko egon. 5,14 Estancia Media
Okupazio-indizea 77,59 Índice de Ocupación (%)Errotazio-indizea (%) 55,07 Índice de Rotación (%)Kalitate-erakusleak Indicadores de calidad
Berrospitaleratzeak (%) 30 egunera 6,76 Reingresos a los 30 días (%)Erditzeak 3.917 Nº de Partos
Zesartar ebakuntzak (%) 13,40 Cesáreas (%)Hilkortasuna (%) 2,91 Mortalidad (%)Nekropsiak (%) 1,60 Necropsias (%)
Kontsulta medikoaren batez besteko denbora LMAn 10,02 Tiempo Medio Consulta Médica en At. PrimariaJarduera kirurgikoa Actividad quirúrgica
Operazio-gelak 34 QuirófanosProgramatutako interbentzioak 26.301 Intervenciones programadas
Interbentzio urgenteak 3.654 Intervenciones urgentesKirurgia txikia 13.081 Cirugía menor
Autohitzarmena 369 AutoconcertaciónInterbentzioak guztira 43.405 Total intervenciones
Ospitaleko kontsultak Consultas hospitalariasLehenengo kontsultak 79.476 Primeras consultas
Hurrengo kontsultak 370.726 Consultas sucesivasLehen/hurrengo kontsultak 4,66 Sucesivas/primeras
Ospitalez kanpoko kontsultak Consultas extrahospitalariasLehenengo kontsultak 142.322 Primeras consultas
Hurrengo kontsultak 205.174 Consultas sucesivasLehen/hurrengo kontsultak 1,44 Sucesivas/primeras
Kontsultak guztira Total consultasLehenengo kontsultak 221.798 Primeras consultas
Hurrengo kontsultak 575.900 Consultas sucesivasLehen/hurrengo kontsultak 2,60 Sucesivas/primeras
Lehen Mailako Arretako Kontsultak Consultas de Atención Primaria
Familia medikuen kontsultak 1.444.352 Consultas de Médico de Familia
Presentzialak 1.224.693 Presenciales
Ez presentzialak 192.269 No Presenciales
Kontsultak etxean 27.390 Consultas en Domicilio
Pediatriako Kontsultak 265.744 Consultas de Pediatría
Presentzialak 234.509 PresencialesEz presentzialak 31.235 No Presenciales
6
ACTIVIDAD ASISTENCIAL
Lehen Mailako Arretako Kontsultak Consultas de Atención PrimariaErizaintzako kontsultak 1.288.999 Actividad de Enfermería
Kontsultak 421.374 Consultas
Prozedurak 867.625 Procedimientos
Jarduera orotara 2.999.095 Total actividad
Larrialdiak Urgencias
Orokorrak 85.784 Generales
Pediatria 32.895 Pediatría
Tokoginekologia 13.361 Tocoginecología
Larrialdiak guztira 132.012 Total Urgencias Hospitalarias
Solairuan ospitaleratutako larrialdien % 22,21 % de Urgencias Ingresadas
Larrialdien batez best. eguneko 361,75 Media urgencias/día
Larrialdien presioa 51,47 Presión de urgencias
Etengabeko Arretako Guneen larrialdi kopurua 150.630 Total Urgencias en el Punto de Atención Continuada (PAC)
Kontsulta medikoak 100.389 Consultas Médicas
Erizaintzako kontsultak 50.241 Consultas de Enfermería
Ospitalizazioaren Ordezko aukerak Alternativas a la Hospitalización
Eguneko Ospitale Medikoa (prozedurak) 61.259 Hospital de Día Médico (procedimientos)
Eguneko Ospitale Kirurgikoa (prozedurak) 11.839 Hospital de Día Quirúrgico (procedimientos)
Etxeko Ospitalizazioa (ingresuak) 2.357 Hospitalización a Domicilio (ingresos)
Zainketa Aringarriak (lehenengo kontsultak) 202 Cuidados Paliativos (primeras consultas)
DTEak-Oinarrizko adierazleak prozesuka. GRD’s-Indicadores básicos por agrupación.Erlazio maizkoenak Agrupaciones más frecuentes
Kristalinoaren gaineko prozedurak, gorputz 3.935 Procedimientos sobre cristalino con o sin vitrectomíabeirakararen erauzketarekin edo erauzketarik gabe
Erditze baginala, diagnostiko ez konplikatua 1.905 Parto sin complicaciones
Erditze baginala, diagnostiko konplikatua 1.451 Parto con complicaciones
Arnas trastornoak, infekzioak, bronkitisa eta 1.372 Trast. Respiratorios exc. Infecciones, asma izan ezik, kk nagusiarekin bronquitis, asma con cc mayor
Bihotz-gutxiegitasuna eta shock-a 806 Insuficiencia cardíaca y shock
Arnas aparatuko beste diagnostiko batzuk, kkrekin 707 Otros diagnósticos de aparato respiratorio con cc
Iztondoko eta izterreko herniaren gaineko 675 Prtos. sobre hernia inguinal y dfemoral >17 sin ccprozedurak. Adina >17, kkrik gabe
Bihotzekoa infartuarekin 660 Ataque con infarto
Psikosia 650 Psicosis
Belarri, sudur, aho eta eztarriaren gaineko hainbat prozedura 618 Prtos. misceláneos sobre oído, nariz, boca y garganta
7
OINARRIZKO ADIERAZLEAK ZERBITZUKA
Zainketa Aringarriak 237 0,41 12,35 2,3598 559 Cuidados Paliativos
Anestesia - Bizkortzea 30 0,05 7,97 4,1412 124 Anestesia - Reanimación
Kardiologia 2.095 3,61 6,93 1,8636 3.904 Cardiología
Kirurgia Orokorra 10 0,02 0,10 0,9867 10 Cirugía General
Kirugia Pediatrikoa 867 1,49 1,78 0,9481 822 Cirugía Infantil
Kirurgia Plastikoa 690 1,19 4,41 1,4103 973 Cirugía Plástica
Toraxeko Kirurgia 635 1,09 4,88 2,3903 1.518 Cirugía Torácica
Kirurgia Baskularra 1.612 2,78 4,73 2,1183 3.415 Cirugía Vascular
Zainketa Intentsiboak 456 0,79 5,91 4,7751 2.177 Cuidados Intensivos
Digestiboa 2.172 3,74 7,44 1,6203 3.519 Digestivo
Endokrinologia 123 0,21 5,87 1,0728 132 Endocrinología
Hematologia 619 1,07 10,85 4,1360 2.560 Hematología-Hemoterap.
Paziente kronikoa 7.983 13,76 4,53 1,8273 14.588 Paciente crónico
E. L. barne-medikuntza 518 0,89 20,99 0,7111 368 Medicina Interna L.E.
Nefrologia 359 0,62 8,99 1,9472 699 Nefrología
Pneumologia 1.454 2,51 6,19 1,7992 2.616 Neumología
Neurokirurgia 957 1,65 11,31 2,5969 2.485 Neurocirugía
Neurologia 2.028 3,5 6,51 2,0542 4.166 Neurología
Oftalmologia 5.272 9,09 0,08 0,8389 4.422 Oftalmología
Onkologia Medikoa 1.234 2,13 7,76 1,9278 2.379 Oncología Médica
Onkologiako Zainketa Aringarriak 314 0,54 14,68 2,3872 750 Oncología Paliativos
Onkologia Erradioterapikoa 177 0,31 13,33 2,2676 401 Oncología Radioterápica
Otorrinolaringologia 2.056 3,54 1,75 0,9375 1.928 Otorrinolaringología
Errehabilitazioa 350 0,6 34,47 2,1889 766 Rehabilitación
Erreumatologia 243 0,42 7,42 1,2298 299 Reumatología
Altak BE Pisua Konpl.%
Altas EM Peso Compl.
8
INDICADORES BÁSICOS POR SERVICIOS
Traumatologia 5.517 9,51 4,45 1,9601 10.814 Traumatología
Infekziosoetako Unitatea 932 1,61 6,90 1,9189 1.788 Unidad Infecciosas
Urologia 2.448 4,22 4,22 1,4345 3.512 Urología
Tokologia 795 1,37 2,13 0,4776 380 Gestantes-Tocología
Ginekologia 1.732 2,99 2,07 1,1972 2.074 Ginecología
Erdiberriak 3.974 6,85 2,65 0,6735 2.676 Puerperas
Neonatologia 654 1,13 12,25 2,4613 1.610 Neonatología
Bularreko haurrak 661 1,14 5,70 1,0539 697 Lactantes
Eskolaurrekoak 440 0,76 5,84 1,0920 481 Preescolares
Pediatriako Intentsiboak 77 0,13 5,47 1,8167 140 Intensivos Pediátricos
Neonatologiako Intentsiboak 27 0,05 19,04 6,4387 174 Intensivos Neonatología
Minaren Unitatea 19 0,03 0,63 1,7161 33 Unidad del Dolor
Aurpegi-masail. Kirurgia 573 0,99 3,60 1,3736 787 Cirugía Maxilofacial
Erradiologia Interbentzionista 398 0,69 1,05 1,5495 617 Radiología Intervencionista
Psikiatria 1.244 2,14 14,89 1,2471 1.551 Psiquiatría
Haur eta Gazteentzako Psikiatria 84 0,14 18,21 1,3064 110 Psiquiatría Infanto-Juvenil
Hepatobiliopankreatikoa 753 1,30 8,35 2,4099 1.815 HBP Hepatobiliopancreática
Kirurgia Esofagogastrikoa 483 0,83 5,92 1,7632 852 CEG Esofagogástrica
Kirurgia Endokrinologia 449 0,77 2,49 1,2013 539 CGE Endocrinología
Kolon eta Ondesteko Kirurgia 986 1,70 5,35 1,6970 1.673 CCR Colorectal
Arritmien Unitatea 482 0,83 1,06 3,3698 1.624 Unidad de Arritmias
Onkologia Pediatrikoa 191 0,33 5,76 2,0808 397 Oncología Pediátrica
Laguntza bidezko Ugalketa 297 0,51 0,00 0,6589 196 Reproducción Humana
Larrialdietako Kirurgia 1.074 1,85 4,16 1,4422 1.549 Cirugía Urgencias
KHA Kirurgia Handi Anbulatorioa 1.206 2,08 0,57 0,8461 1.020 CMA Cirugía Mayor Ambulat.
Altak BE Pisua Konpl.%
Altas EM Peso Compl.
9
OINARRIZKO ADIERAZLEAK PROZESUKA
Altak BE Pisua Konpl.%
Altas EM Peso Compl.
39 Kristalinoaren gaineko prozedurak, 3.935 6,78 0,00 0,8243 3.244 Procedimientos sobre cristalino con o sin gorputz beirakararen erauzket., edo gabe vitrectomía
373 Erditze baginal ez konplikatua 1.905 3,28 2,06 0,5628 1.072 Parto sin complicaciones
372 Erditze baginal konplikatua 1.451 2,50 2,57 0,6953 1.009 Parto con complicaciones
541 Arnas trast. infekzioak, bronkitisa eta 1.372 2,36 6,59 2,4392 3.347 Trast.respiratorios exc. infecciones, asma izan ezik, kk nagusiarekin bronquitis, asma con cc mayor
127 Bihotz-gutxiegitasuna eta shock-a 806 1,39 4,43 1,5409 1.242 Insuficiencia cardiaca y shock
101 Arnas aparatuko beste diagnostiko batzuk, 707 1,22 4,72 1,0179 720 Otros diagnósticos de aparato respiratorio kkrekin con cc
162 Iztondoko eta izterreko herniaren gaineko 675 1,16 0,46 0,6769 457 Procedimientos sobre hernia inguinal y prozedurak. Adina>17, kkrik gabe femoral edad>17 sin cc
14 Garun-buxadura infartuarekin 660 1,14 6,51 2,0401 1.346 Ataque con infarto
430 Psikosia 650 1,12 17,73 1,5529 1.009 Psicosis
55 Belarri, sudur, aho eta eztarriaren gaineko 618 1,07 0,46 0,6594 408 Procedimientos misceláneos sobre oído, prozedurak nariz, boca y garganta
143 Bularraldeko mina 613 1,06 3,54 0,6042 370 Dolor torácico
222 Belaunaren gaineko prozedurak, kkrik gabe 612 1,05 0,47 1,0833 663 Procedimientos sobre la rodilla sin cc
544 Bihotz gutx. kongestiboa eta bihotzeko arritmia 611 1,05 6,07 3,5968 2.198 Icc y arritmia cardíaca con cc mayorkk nagusiarekin
209 Beheko gorputz-adarreko artikulazioaren eta 572 0,99 8,15 3,5263 2.017 Reimp.mayor de artic.y miembro extrem.inf. gorputz-adarraren beraren berrezarpen nagusia, (no cadera), excepto por complic.aldaka izan ezik, konplikazioengatik izan ezik
818 Aldakaren ordezkapena, 552 0,95 8,31 3,8297 2.114 Sustitución de cadera excepto por konplikazioarengatik izan ezik complicaciones
359 Umetok. eta anexuen gaineko prozedura, 521 0,90 1,80 1,1363 592 Proc. sobre útero y anejos por ca.in situ y in situ kartz.edota prozesu gaizt. kkrik gabe proceso no maligno sin cc
119 Zainen lotura eta stripping-a 519 0,89 0,07 0,8064 419 Ligadura y stripping de venas
467 Osasun-egoeran eragina duten beste faktore 479 0,83 21,48 0,3192 153 Otros factores que influyen en el estado de batzuk salud
584 Septizemia, kk nagusiarekin. 470 0,81 9,04 3,9301 1.847 Septicemia con cc mayor
42 Begi barruko prozedurak, erretinan, irisean 469 0,81 0,53 1,0316 484 Procedimientos intraoculares excepto retina, eta kristalinoan izan ezik iris y cristalino
10
INDICADORES BÁSICOS POR PROCESOS
Altak BE Pisua Konpl.%
Altas EM Peso Compl.
40 Begiz kanpoko prozedurak, betzuloan izan 441 0,76 0,06 0,6833 301 Procedimientos extraoculares excepto orbita ezik. Adina>17 edad>17
158 Uzkiaren gaineko prozedurak eta 438 0,75 0,84 0,5970 261 Procedimientos sobre ano y enterostomía enterostomia, kkrik gabe sin cc
89 Pneumonia sinplea eta pleuritisa. 404 0,70 5,05 1,4089 569 Neumonía simple y pleuritis edad>17 con ccAdina>17, kkrekin
160 Herniaren gaineko prozedurak, iztondoko eta 375 0,65 1,46 0,9350 351 Procedimientos sobre hernia excepto inguinalizterreko hernia izan ezik. Adina >17, kkrik gabe y femoral edad>17 sin cc
6 Karpoko kanala askatzea. 375 0,65 0,11 0,65 244 Liberación de túnel carpiano
552 Digestio-aparatuko mahasmenduak, esofagitisa, 362 0,62 8,98 3,416 1.237 Trast. ap. digestivo excepto esof., gastroent. gastroenteritisa eta ultzera ez-konplikatua y ulc.no compl. con cc mayor
461 Prozedura kirurgikoa, osasun-zerbitzuekiko 354 0,61 2,91 0,6589 233 Proc.quirúrgico con diag. de otro contacto beste harreman baten diagnostikoarekin con servicios sanitarios
167 Apendize-erauzketa kkrik gabe 353 0,61 2,70 0,8905 314 Apendicectomía sin diagnóstico principal complicado sin cc
60 Amigdalen eta/edo adenoideen erauzketa 351 0,60 0,86 0,5072 178 Amigdalectomía y/o adenoidectomía solo, bakarrik. Adina <18 edad<18
243 Bizkarreko arazo medikoak 342 0,59 6,06 0,7965 272 Problemas médicos de la espalda
88 Biriketako buxaketazko gaixotasun kronikoa 340 0,59 4,66 1,2016 409 Enfermedad pulmonar obstructiva crónica
311 Uretran zeharreko prozedurak, kkrik gabe 338 0,58 2,81 0,7576 256 Procedimientos transuretrales sin cc
225 Oinaren gaineko prozedurak 328 0,57 0,62 1,1213 368 Procedimientos sobre el pie
102 Arnas aparatuko beste diagnostiko batzuk, 326 0,56 3,48 0,6363 207 Otros diagnósticos de aparato respiratorio kkrik gabe sin cc
533 Nerbio-sistemako beste trastorno batzuk, salbu III, 323 0,56 8,66 4,7899 1.547 Otros trast. sistema nervioso exc. ait, konbultsioak eta buruko mina, kk nagusiarekin convulsiones y cefalea con cc mayor
462 Errehabilitazioa 316 0,54 31,32 2,4289 768 Rehabilitación
494 Behazun. maskuriaren erauzketa laparoskopikoa, 316 0,54 1,72 0,8542 270 Colecistectomía laparoscópica sin explorac. behazun-hodiaren azterketarik gabe, kkrik gabe conducto biliar sin cc
229 Eskuaren edo eskumuturraren gaineko 313 0,54 0,33 0,8376 262 Proc. sobre mano o muñeca, excepto prozedurak, giltzadura-prozedura nagusiak proc.mayores s.articulacion sin ccizan ezik, kkrik gabe
116 Bihotzeko pausomarkagailu iraunkor baten 309 0,53 2,90 3,6694 1.134 Otras implantaciones de marcapasos bestelako ezarpenak cardiaco permanente
320 Giltzurruneko eta gernubideetako infekzioak. 302 0,52 4,45 1,0713 324 Infecciones de riñon y tracto urinario Adina >17, kkrekin edad>17 con cc
11
Lizentziadun sanitarioak 1.047 Licenciados sanitariosBarne mediku egoiliarrak 198 Facultativos MIR
Osasun diplomatuak 1.542 Diplomados sanitariosEmaginak prestakuntzan 15 Matronas en formación
Osasun teknikariak 206 Técnicos sanitariosTeknikari laguntzaile sanitarioak 738 Auxiliares sanitarios
Administrariak 510 AdministraciónEsku-langileak eta ofizioetakoak 593 Manuales y oficios
Zuzendariak 6 Dirección
OROTARA 4.855 TOTAL
LANGILEAK / PLANTILLA
12
> 5915,62
30 - 3917,72
40 - 4923,84
50 - 5934,58
20-2
98,
24
Gizo
nezk
oak
Hom
bres
18,6
6
Emakumezkoak - Mujeres81,34
%
ADINA / EDAD SEXUA / SEXO
%
DATU EKONOMIKOAK DATOS ECONÓMICOS
USTIAPEN-EMAITZAK -510.319 RESULTADOS EXPLOTACIÓN
Ustiapen-gastuak 493.259.540 Gastos Explotación
Funtzionamendua-gastuak 179.831.543 Gastos Funcionamiento
Pertsonal-gastuak 313.427.997 Gastos Personal
Ustiapen-sarrerak 492.749.220 Ingresos Explotación
FINANTZA-EMAITZAK -890 RESULTADOS FINANCIEROS
Finantza-gastuak 891 Gastos Financieros
Finantza-sarrerak 1 Ingresos Financieros
EKITALDI-EMAITZA -511.209 RESULTADO EJERCICIO
Berezkoak 660.725 Propias
Estrategikoak 1.474.886 Estratégicas
INBERTSIOAK GUZTIRA 2.135.610 TOTAL INVERSIONES
13
Unitate-kostuak (*) Costes Unitarios (*)
Egonaldiak 831 Estancias
DTEak 2.639 GRD’s
Ingresu gabeko Larrialdiak 156,23 Urgencias sin ingreso
Ingresuan bukatu diren Larrialdiak 360,62 Urgencias con ingreso
Ospital barneko lehenengo kontsultak 190,60 Primeras consultas intrahospitalarias
Ospital barneko hurrengo kontsultak 95,30 Consultas intrahospitalarias sucesivas
Ospitalez kanpoko lehenengo kontsultak 95,05 Primeras consultas extratrahospitalarias
Ospitalez kanpoko hurrengo kontsultak 47,53 Consultas extrahospitalarias sucesivas
OTI-DESI 1.308,33 TIS OSID
OTI Lehen Maila 174,22 TIS Atención Primaria
(*) eurotan (*) euros
Donostialdea ESI, eraldaketa integratzailea
Donostialdea ESI eratu da 2015eko ekitaldian. Lehen mai-lako arreta eta ospitaleko arreta erakunde bakar bateansartzeko proiektua da, erabiltzaileei osasun-arreta hobeaematea helburu nagusitzat duena. Gure ezagutzak hobe -tzeko aukera ere bada, eta beste profesional batzuekin par-tekatzekoa.
Aurretiko faseak 2014an zehar landu ditugu. Prozesuakbost urteko iraupena izango du gutxi gorabehera. Proiektuaabian jartzeko lanean ari dira 50 lantaldetik gora, 500 per-tsona guztira, eta errealitatea da jada.
Osakidetzak bultzatutako erakunde sanitario integratueklaguntza-mailetan esku hartzen duten eragile guztien koor-dinazio hobea ere bilatzen dute, arreta pertsonalizatuagoaerrazteko, eta osasunaren arloan emaitza hobeak lortzea-rren.
14
Arnas aparatuko arloa, 20 onenen artean laugarrenaldiz jarraian
Laugarren aldiz jarraian, gure ospitaleko arnas aparatukoarloak –Pneumologia eta Toraxeko Kirurgia barne hartzendituena– TOP 20 ospitaleak saria lortu zuen; ospitaleakebaluatzeko programa bat da, oinarrian, emaitzak hobe -tzeko informazioa ematen duten adierazle objektiboakdaude. Programak jardunbide egokiko ereduak identifika -tzen ditu, eta ebaluazio-prozesu horretan emaitza hobere-nak lortu dituzten zentroen kalitateko eta laguntzako lanaaitortzen du. Guztira, 15 autonomia-erkidegoko 155 zen-trok parte hartu zuten. Hautapen zorrotz baten ondoren,aurkeztu diren ospitaleetatik 76 iritsi dira finalera, bakoitzabere kategorian.
Ongi egindako lana aitortzen du sariak. Saria emateko, IASIST enpresak auditoretza bat egiten du (ospitaletik etaOsakidetzatik kanpoko enpresa da); auditoretza horrek kalitate-irizpideak ebaluatzen ditu, hala nola BGBK, pneu-moniak, biriketako kartzinomaren ebakuntzaren ostekokonplikazioak, ebakuntzaren osteko hilkortasuna, konpli-kazioak, batez besteko egonaldia eta berrospitaleratzeenkopurua kirurgiaren osteko lehen 30 egunetan.
GERTAERA NAGUSIAK
OSI Donostialdea, una transformación integradora
El ejercicio del 2015 ha supuesto la constitución de la OSIDonostialdea, un proyecto de integración en una sola orga-nización de la atención primaria y la hospitalaria, cuyo princi-pal objetivo es la mejora de la atención sanitaria a los usua-rios. Pero es también una oportunidad de mejorar nuestrosconocimientos y compartirlos con otros profesionales.
Las fases previas se trabajaron a lo largo del 2014 y el pro-ceso se calcula que durarán aproximadamente cinco años.Más de 50 grupos de trabajo, compuestos en total por unas500 personas, participan en la puesta en marcha del pro-yecto, que ya es una realidad.
Las organizaciones sanitarias integradas propiciadas porOsakidetza buscan también la mejor coordinación de todoslos agentes que intervienen en los distintos niveles asisten-ciales para facilitar una atención más personalizada y lograrunos mejores resultados en salud.
El área de respiratorio, Top 20 por cuarta vez consecutiva
Por cuarta vez consecutiva, el área de respiratorio de nues-tro hospital –que incluye a Neumología y Cirugía Torácica–-consiguió el premio “Hospitales Top 20”, un programa de eva-luación de hospitales basado en indicadores objetivos queofrece información para la mejora de resultados, que identi-fica los patrones de buena práctica y reconoce la labor decalidad y asistencial de aquellos centros que han obtenidomejores resultados en el proceso de evaluación. En total, participaron 155 centros procedentes de 15 comunidadesautónomas. Tras una exigente selección, tan sólo 76 de loshospitales presentados han llegado a la final en las diferentescategorías.
El premio es un reconocimiento al trabajo bien hecho. Paraconceder el premio hay que someterse a una auditoría por laempresa IASIST, ajena al hospital y a Osakidetza, que evalúacriterios de Calidad como EPOC, neumonías, complicacio-nes postoperatorias del carcinoma pulmonar, mortalidad postoperatoria, complicaciones, tiempo de estancia media ynúmero de reingresos en los 30 primeros días después de lacirugía.
15
PRINCIPALES EVENTOS
Ebolaren kasuetarako erreferenteak
Osasunaren arloko Lurraldearteko Kontseiluak gure ospi-talea izendatu zuen ebolaren kasuetarako erreferentziakoEstatuko zazpi zentroetako bat. Gaixotasun infekziosoenunitatean gune bat gaitu zen, ezaugarri bereziak dituen geladuena, marra gorri batek banandutako gelaurre modura.Alde batean, osasun-langileek norbera babesteko ekipa-mendua janzten edo eranzten dute, betiere beste aldeandagoen lankide batek gainbegiratuta. Kristalezko atearenostean, ohe bat dago, eta eguneko 24 orduetan behatu dai-teke hori erizaindegiko kontroletik, kamera baten bitartez.Interkomunikazio-sistema bat ere badago, pazienteak kan-poan dauden langileekin hitz egin ahal izateko, baita kan-poratutako airearen iragazkiak, presio negatiboko adieraz-leak (alarma bisuala eta soinuduna barne) eta abarrak ere.Edukiontzi txiki batzuetan, orobat, plastikozko poltsa go-rriak daude berariazko hondakinak botatzeko, ospitalekobeste arlo batzuetan bezalaxe.
Unitateko profesionalek, gainera, ikastaroak ere egin zituz-ten norbera babesteko ekipamendua janzten eta eranztenikasteko, eta argibide-panelak egin ziren prozedura horre-tan egin beharreko mugimendu guztiak gogorarazteko.
Segurtasun biologiko handiko gunea Urkullu lehendakariak
inauguratu zuen, eta honako hau adierazi zuen: «ebolarenkasu erreal bati edo beste edozein gaixotasun infekziosolarriri segurtasun osoz aurre egiteko aukera emango du.Horrenbestez, Osakidetzako paziente eta profesionalen -tzako azpiegitura egokia dugu».
José Félix Martí Massó, 2014ko Ikerketako EuskadiSaria
José Félix Martí Massók eskuratu zuen 2014ko IkerketakoEuskadi Saria. Neurologia Medikoko irakasle titularra daEuskal Herriko Unibertsitatean, eta Neurologia eta Neuro-fisiologia Medikoko burua Donostia Unibertsitate Ospita-lean. Historian lehen aldiz eskuratu du saria laguntza-lanagaratzen duen mediku batek. Saria 2015eko ekaineaneman zuten.
Martí Massó doktoreak ikerketara bideratu du neurri handibatean bere bizitza profesionala. Haren azken lanetakobatek Parkinson-en gaixotasuna geldiaraztea du helburu-tzat, eta dardarina deskubrituz lortu du xede hori. Gene ho-rrek, izan ere, proteina bat kodifikatzen du, zeinaren bidezEuskadiko zenbait familiak gaixotasun horren kasu gehiagogaratzen zituzten belaunaldiz belaunaldi igarotzen zen mu-tazio baten transmisioagatik.
GERTAERA NAGUSIAK
16
José Félix Martí Massó, Premio Euskadi de Investigación 2014
Profesor titular de Neurología Médica en la Universidad delPaís Vasco y Jefe de Neurología y Neurofisiología Médica delHospital Universitario Donostia, José Félix Martí Massó fuereconocido con el Premio Euskadi de Investigación 2014. Esla primera vez en la historia que este galardón premia a unmédico que desarrolla una labor asistencial. La entrega delpremio se efectuó en junio del 2015.El Dr. Martí Massó ha dedicado buena parte de su vida pro-fesional a la investigación. Una de sus últimos trabajos tienecomo objetivo frenar el Parkinson, fin que ha conseguido aldescubrir la dardarina, gen que codifica la proteína, a partirde la cual varias familias vascas desarrollaban más casos deesta enfermedad debido a la trasmisión de una mutación quepasaba de generación en generación.
Referentes para casos de Ébola
El Consejo Interterritorial de Salud designó a nuestro hospitalcomo uno de los siete centros estatales de referencia paracasos de Ébola. En la Unidad de Enfermedades Infecciosasse habilitó una zona con una habitación que reúne caracte-rísticas especiales como una antesala dividida por una rayaroja. A un lado, el personal sanitario se coloca o se retira elequipamiento de protección individual bajo la supervisión deotro compañero, situado al otro lado. Tras la puerta de cris-tal, una cama puede ser observada las 24 horas días desdeel control de enfermería a través de una cámara. También hayun intercomunicador por el que el paciente puede hablar conel personal que está fuera, así como filtros del aire expulsado,indicadores de presión negativa con sistema de alarma visualy sonora, etc... También hay unos pequeños contenedorescon bolsas de plástico rojas para residuos específicos, comoen otras áreas del hospital.Por otro lado, los profesionales de la unidad realizaron cursi-llos para aprender a ponerse y quitarse el equipamiento deprotección individual y se elaboraron paneles explicativospara recordar todos y cada uno de los movimientos a realizaren este procedimiento. La zona de alta seguridad biológica fue inaugurada por el Le-hendakari Urkullu que afirmó que “permitirá afrontar con totalseguridad un caso real de Ébola o cualquier otra enfermedadinfecciosa grave. Contamos, por lo tanto, con una infraestruc-tura adecuada para pacientes y profesionales de Osakidetza”.
PRINCIPALES EVENTOS
17
Ospitaleak sortutako bi ekimen jardunbide egoki gisasarituta
Osasun Sistema Nazionalak Donostia Unibertsitate Ospi-talea saritu zuen erditzeen ondorengo alta goiztiarraren eki-menagatik eta pazienteen errehabilitazio kardiakoko uni-tate baterako bideratzea hobetzeko programagatik. Ospitaleak erditze naturala eta konplikaziorik gabekoa izanduten amei etxera 24 ordu igaro ondoren itzultzeko aukeraematen dielako eman zuten saria lehenengoan. Boronda-tezko alta goiztiarra eskatu ahal izateko, haurrak zein amakbaldintza jakin batzuk bete behar dituzte; besteak beste,erditzearen ondorengo zaintza behar duten patologiarik ga-beko haurduntza edukitzea, erditze baginal eutozikoa etajaioberriak konplikaziorik ez edukitzea. Borondatezko altagoiztiarra sinatutakoan, emakumeak zein umeak kontsul-tara joan behar dute 48 orduren ostean. Saritutako beste ekimenetako bat pazienteen errehabilita-zio kardiakoko unitate baterako bideratzea hobetzeko pro-gramarena izan da. Oro har, gertaera koronarioa pairatu
duen pertsona baten errehabilitazioan, pazientea azkar joaten da errehabilitazio kardiakoko unitatera osasun-pro-fesionalek arrisku kardiobaskularreko faktoreak kontroladitzaten medikazioaren bidez, dieta aldatuz, ariketarenbidez –bizitza aktiboagoa sustatuz–, hezkuntza-arloko hi-tzaldien bidez eta, beharrezkoa bada, laguntza psikologi-koa emanez. Gure ingurunean prestakuntzarik ez dagoe-nez, mediku askok ez dituzte pazienteak unitate horretarabideratzen. Estatuan hautatzeko moduko pazienteen % 7baino ez dira joaten errehabilitazio kardiakoko programabatera, aurreikusitakoaren arabera. Gure unitateak, ordea,kausa horrekin sentibera izanik, hobetu egin zuen pazien-teen deribazioa, pazienteok biltzeko sistema pasiboarenordez unitatetik beretik abiatutako sistema aktibo bateraaldatuz; horri esker haien % 75 bideratzea lortu da (gaine-rako % 25a ez da bidaltzen ez direlako horretarako egoki -tzat hartzen). Errehabilitazio horri esker, hilkortasun kardio-baskularra % 27 murriztu da, berriro ospitaleratutakopazienteak % 31 eta % 47, berriz, beste infartu bat paira -tzeko aukera.
18
GERTAERA NAGUSIAK
bilitación cardíaca. En general, en la rehabilitación de una per-sona que ha sufrido un evento coronario el paciente acudecon prontitud a la unidad de rehabilitación cardíaca para quelos profesionales sanitarios controlen los factores de riesgocardiovasculares mediante medicación, cambio en la dieta,ejercicio –promoviendo una vida más activa–, charlas educa-cionales y facilitando ayuda psicológica en el caso de que seanecesaria. Ante la falta de formación en nuestro entorno, mu-chos médicos no derivan los pacientes a esta unidad. A nivelestatal se ha estimado que solo el 7% de los pacientes ele-gibles acuden a un programa de rehabilitación cardíaca. Sinembargo, nuestra unidad, sensible con esta causa, mejoró laderivación de pacientes cambiando el sistema de recluta-miento pasivo a otro activo desde la propia unidad, consi-guiendo derivar el 75% de los mismos (el 25% restante no esenviado porque no son considerados candidatos apropia-dos). Gracias a esta rehabilitación se ha conseguido reducirla mortalidad cardiovascular un 27%, los reingresos hospita-larios en un 31% y en un 47% la posibilidad de sufrir de nuevootro infarto.
Dos iniciativas creadas por el hospital premiadas como“buenas prácticas”
El Sistema Nacional de Salud premió al Hospital UniversitarioDonostia por la iniciativa de alta precoz post-parto y por elprograma de mejora en la derivación de pacientes a una unidad de rehabilitación cardíaca.
En el primer caso, el premio se concedió porque el hospitalofrece la posibilidad, a las madres que hayan tenido un partonatural y sin complicaciones, de volver a casa a las 24 horas.Para poder pedir el alta precoz voluntaria, tanto el bebé comola madre tienen que pasar ciertos requisitos, como tener unagestación sin patologías que requieran vigilancia post-parto,un parto vaginal eutócico y que el neonato no tenga ningunacomplicación. Una vez que se firma el alta precoz voluntaria,tanto la mujer como el niño tienen que volver a pasar con-sulta a la 48 horas.
Otra de las iniciativas premiadas ha sido la del programa demejora en la derivación de pacientes a una unidad de reha-
19
PRINCIPALES EVENTOS
Biodonostia eta Donostia Unibertsitate Ospitalea CAREMI saiakuntza klinikoan parte hartzen ari dira
Miokardio-infartua garrantzi handiko osasun-erronka da,batez ere gizarte garatuetan. Arlo honetako aurrerapeneiesker gaixotasun horren heriotza-tasa murriztu bada ere,paziente horietako askok gerora bihotzeko gutxiegitasunkronikoa pairatzen dute, haien bizi-kalitatea eta -itxaropenagalduta.
Infartuak eragindako ehunen kaltea mugatu ahal izateko,Coretherapix bioteknologiako enpresak (Genetrix taldea)produktu zelular bat garatu du. Zehazki, emaileen ehunetikisolatutako zelula ama kardiakoen suspentsio bat da; ze-lula horiek hedatuta daude miokardio-infartu akutua pai-ratu duten eta bihotzeko ehuna larriki erasanda duten pa-zienteei bide intrakoronariotik administratzeko. Produktuakateterismo bidez administratzen da, egoera klinikoa egon-kortu ondoren, infartua izan eta 5-7 egun igarota.
Produktuak emaitza esperantzagarriak izan zituen anima-liengan, eta uneotan CAREMI deitutako saiakuntza klinikoaegiten ari dira, haren segurtasuna egiaztatzeko eta eragin-kortasunaren gaineko datuak eskuratzeko. Fase ausazko-tuan 49 paziente tratatuko dituzte; horietatik 32k gutxi go-rabehera zelulen tratamendua jasoko dute, eta 17kplazeboa. Fase horretan produktu zelularraren eragin tera-peutikoa ebaluatuko da. Madrilgo Gregorio Marañón Uni-bertsitate Ospitalea eta Lovainako Unibertsitate Katolikoko
Ospitalea (Belgika) koordinatzen ari dira saiakuntza, etaDUO zein Biodonostia parte hartzen ari dira bertan; hainbatpazienteri tratamendua eman diete jada.
«Zainketen bikaintasunarekin konprometitutako zentroa» izateko hautagai
«Zainketen bikaintasunarekin konprometitutako zentroen»sarean sartzeko hautagai izendatu dute Donostialdea ESI.Zainketetan jardunbide egokiak ezartzeko programa ebi-dentzian oinarritutako praktikarekin konprometitutako hiruerakunderen arteko akordioaren ondorioa da: Osasun Zain-ketako Ikerketa Unitatea (Investén-iscii), Ebidentzian Oina-rritutako Osasunaren Zainketetarako Espainiako JBIren Es-painiako Zentro Laguntzailea eta Ontarioko ErizainenElkartea (RNAO).
Ekintza honen bidez asmoa da erizaintzaren zainketen jar-dunbide egokiak ezarri, ebaluatu eta manten daitezen bul-tzatu, erraztu eta laguntzea erizaintzaren praktikaren edo-zein ingurunetan, betiere RNAOren gidaliburuak oinarrihartuta. Horri esker zainketako bikaintasunarekin konpro-metitutako zentroen Estatuko sarea sortu nahi da, zainke-tako ikerketaren emaitza onenetan oinarritutako jardunbi-deak erabiltzea fidelizatzeko.
Guztira 53 zentro aurkeztu ziren eta horietatik 10 hautatudira; gehienez hiru urteko aldian, RNAOren erizaintzako jar-dunbide egokien gidaliburuen programa bat ezartzeko kon-promisoa hartu dute azken horiek.
20
GERTAERA NAGUSIAK
Biodonostia y el Hospital Universitario Donostia participan en el ensayo clínico CAREMI
El infarto de miocardio es un reto sanitario de gran magnitud,sobre todo en las sociedades desarrolladas. Aunque losavances en este campo han conseguido reducir la mortali-dad de esta enfermedad, muchos de estos pacientes sufrendespués insuficiencia cardíaca crónica, reduciendo así su calidad y esperanza de vida.
Para poder limitar el daño tisular provocado por el infarto, laempresa biotecnológica Coretherapix –perteneciente al grupoGenetrix– ha desarrollado un producto celular que consisteen una suspensión de células madre cardíacas aisladas detejido de donantes y expandidas para su administración porvía intracoronaria en pacientes que han sufrido un infartoagudo de miocardio y tienen una afectación grave del tejidocardiaco. El producto se administra mediante cateterismo,una vez la situación clínica se ha estabilizado entre 5 y 7 díasdel infarto.
El producto ha tenido unos resultados prometedores en ani-males y en este momento se está llevando a cabo el ensayoclínico, denominado CAREMI, para comprobar su seguridady obtener datos de su eficacia. En esta fase aleatorizada setratarán 49 pacientes, de los que aproximadamente 32 deellos recibirán el tratamiento de células y 17 recibirán placeboy en la que se evaluará el efecto terapéutico del producto ce-
lular. En ensayo está siendo coordinado por el Hospital Uni-versitario Gregorio Marañón de Madrid y el Hospital de la Uni-versidad Católica de Lovaina (Bélgica), y en él están partici-pando el HUD y Biodonostia, que ya han tratado a variospacientes.
Candidatos a “Centro Comprometido con la Excelencia de Cuidados”
La OSI Donostialdea fue seleccionada como candidata a formar parte de la red de “Centros Comprometidos con la Excelencia en Cuidados”. El Programa de Implantación deBuenas Prácticas en Cuidados surge del acuerdo entre tresinstituciones comprometidas con la práctica basada en la evidencia: la Unidad de Investigación en Cuidados de Salud(Investén-iscii), el Centro Colaborador Español JBI para losCuidados de Salud Basados en la Evidencia y la Asociaciónde Enfermeras de Ontario (RNAO)El objetivo de esta acción es fomentar, facilitar y apoyar la im-plantación, evaluación y mantenimiento en cualquier entornode la práctica enfermera, de buenas prácticas en cuidados,basadas en las guías de RNAO. Con ello se pretenden crearuna red nacional de “Centros Comprometidos con la Exce-lencia en Cuidados” que fidelice el uso de prácticas basadasen los mejores resultados de la investigación en cuidados.De un total de 53 centros presentados, se seleccionaron 10,que se comprometen a implantar, en un periodo máximo detres años, un programa de guías de buenas prácticas en en-fermería de la RNAO.
21
PRINCIPALES EVENTOS
dioten gaixotasunak ditu aztergai, ikerketa-lerro nagusiaerretinitis pigmentarioa izanik. Erretinaren endekapen he-reditario arruntena da erretinitis pigmentarioa, eta 4.000 la-guneko 1eko prebalentzia dago munduan gutxi gorabe-hera. Disfuntzio progresiboa da, eta erretinaren atrofia ezezik, ikusmen- galera ere badakar. Beste aztergai bat kata-ratak dira, 55 urte baino gehiagokoen ikusmen-galerarenkausa nagusia mundu osoan.
Bi talde berri horiekin, jada 25 dira Biodonostia Institutuanlanean ari diren ikerketa-taldeak, 7 gai-arlotan bananduta.
Biodonostiak parte hartu du neuronen zahartzea azal-tzen duen mekanismo molekularraren aurkikuntzan
Sebastian Jessberger ikertzaileak (Züricheko Unibertsita-tea) buru duen ikerketa batek deskubritu du erretikulu endoplasmatikoaren mintzean alboko difusioko barrera batsortzen dela zelula ama neuronalen dibisioan zehar, eta
Bi ikerketa-talde berri Biodonostian
Biodonostiak bi ikerketa-talde berri sortu zituen 2015ean:Zahartze eta Kronikotasuneko Osasun Zerbitzuena eta,bestetik, Neuroendekapen Sentsorialarena. Zahartze etaKronikotasuneko Osasun Zerbitzuen ikerketa-taldea Kirur-giaren eta beste Gaixotasun Sistemiko batzuen arloarenbarruan dago. Helburua hauxe da: osasunaren arloko iker-keta integrala sustatzea, osasun-egoeren sorreran eta jar-duera mailako mugapen kronikoetan eragiten duten meka-nismoen ezagutzan sakondu ahal izateko, era horretanhoriei heltzeko esku-hartze estrategia eraginkorrenak ezar -tzearren. Taldeak zerbitzu eta antolamendu-eredu integra-tuetako berrikuntza bultzatu nahi du, paziente kronikoenekitatea, eraginkortasuna eta jasangarritasuna bermatzea-rren.
Bigarren ikerketa-taldea, Neuroendekapen Sentsorialarena,Neurozientzien arloaren barruan dago. Ikusmenari eragiten
GERTAERA NAGUSIAK
22
racteriza por una disfunción progresiva, que conduce a laatrofia de la retina y a la pérdida de la visión. Otra área de estudio es la de las cataratas, que representan la causa prin-cipal de pérdida visual a nivel mundial en personas mayoresde 55 años.
Con estas dos nuevas incorporaciones, ya son 25 los gruposde investigación divididos en 7 áreas temáticas que trabajanen el Instituto Biodonostia,
Biodonostia participa en el descubrimiento del mecanismo molecular que explica el envejecimientoneuronal
Un estudio liderado por el investigador Sebastian Jessberger(Universidad de Zurich) y en el que ha participado MarcosAraúzo, Ikerbasque Research Professor de Biodonostia y res-ponsable del grupo de investigación Biología Computacionaly Biomedicina de Sistemas del Instituto de Investigación Sa-nitaria Biodonostia, descubrió que durante la división celularde las células madre neuronales se genera una barrera de di-fusión lateral en la membrana del retículo endoplasmático quepromueve la segregación asimétrica de los componentes ce-lulares.
Dos nuevos grupos de investigación en Biodonostia
Biodonostia creó en el 2015 dos nuevos grupos de investi-gación: el de Servicios de Salud en Envejecimiento y Cronici-dad y, por otro lado, el de Neurodegeneración Sensorial. Elgrupo de investigación Servicios de Salud en Envejecimientoy Cronicidad pertenece al área de Cirugía y otras Enferme-dades Sistémicas. Su objetivo es promover la investigaciónintegral en salud que permita profundizar en el conocimientode los mecanismos que influyen en la génesis de las condi-ciones de salud y las limitaciones en la actividad de caráctercrónico, con el objetivo de establecer para su abordaje lasestrategias de intervención más efectivas. El grupo quiere fo-mentar la innovación en servicios y modelos organizativos in-tegrados con el fin de garantizar la equidad, eficiencia y sos-tenibilidad de la atención de los pacientes crónicos.
El segundo grupo de investigación, el de NeurodegeneraciónSensorial, pertenece al área Neurociencias. Tiene como ob-jeto de estudio las enfermedades que afectan al sentido de lavista, siendo la retinosis pigmentaria la principal línea de in-vestigación. La retinosis pigmentaria es la forma más comúnde degeneración hereditaria de la retina, con una prevalenciamundial aproximada de 1 de cada 4.000 individuos. Se ca-
PRINCIPALES EVENTOS
23
Joanes Etxeberri saria
2014ko Joanes Etxeberri saria Eukene Ansuategik, Mari-mar Úbedak (Liburutegia) eta Jose Emparantzak (Epide-miologia Klinikoa) koordinatu eta gidatutako proiektuaklortu du. Proiektu horretan “Nola probatzen diren trata-menduak” liburuaren eta webgunearen euskarazko ber -tsioa egin dute, 2015ean editatuta.Jatorrizko lana (Testing Treatments: Better Research forBetter Healthcare) Imogen Evans, Hazel Thornton, IainChalmers eta Paul Glasziou mediko britainiarrek idatzizuten. Gure ospitalean antolatutako euskararen egunarenbarruan egin zuten aurkezpena. Ekitaldi horretan trata-menduei eta medikuntzaren beste alderdi batzuei buruzkoinformazioa eguneratuta edukitzen duen web globalarenarduradun Amanda Burlsek hitzaldia eman zuen lanarenhelburuak eta metodologia azaltzeko.Liburuak hamahiru hizkuntzatan ditu bertsioak. Donostial-dea ESIak argitaratutako euskarazko bertsioa Elhuyar Fun-dazioak itzuli du, Komunikazio Unitateak edizioan lagun-duta.
barrera horrek osagai zelularren segregazio asimetrikoaeragiten duela. Ikerketa horretan Marcos Araúzok ere hartudu parte, Biodonostiako Ikerbasque Research Professoreta Biodonostiako Biologia Konputazionala eta SistemenBiomedikuntza ikerketa-taldearen arduraduna denak.Egiaztatu zuten, halaber, barrera horren indarra murriztendela adinean aurrera egin ahala, Lamin proteinari lotutakobilkin nuklearraren osagaien narriadurari erantzunez.Ahultze horrek zelulen zahartzean kaltetutako proteinen segregazio asimetrikoa eragozten du, eta neuronen za-hartzearen kausa molekularretako bat da, horrenbestez.Aurkikuntza horien bidez neuroendekapenezko gaixotasu-nen garapenean mekanismo komunak egoteko aukera zabaldu da.
Aurkikuntza hori neuronen zahartzea azaltzen duen arra-zoietako bat izateaz gain, lagungarria ere izan daiteke neu-roendekapenezko hainbat gaixotasun hobeto ulertzeko,hainbat gaixotasunetan kausa komunak egoteko aukerazabaltzen baitu. Organismoaren bestelako zelula batzuenzahartzea ulertzen ere lagun dezake.
GERTAERA NAGUSIAK
24
Se demostró que la fuerza de dicha barrera decae con laedad en respuesta al deterioro de los componentes de la en-voltura nuclear asociados a la proteína Lamin. Dicho debilita-miento impide la segregación asimétrica de las proteínas da-ñadas durante el envejecimiento celular, constituyendo asíuna de las causas moleculares del envejecimiento neuronal.Estos descubrimientos abren las puertas a que existan me-canismos comunes en el desarrollo de las enfermedadesneurodegenerativas.
Este descubrimiento, además de ser una de las razones queexplica el envejecimiento neuronal, puede contribuir a com-prender mejor diferentes enfermedades neurodegenerativas,ya que abre la puerta a que existan causas comunes en diversas dolencias. Puede también ayudar a entender el envejecimiento de otros tipos de células del organismo.
Premio Joanes Etxeberri
El premio Joanes Etxeberri del 2014 recayó en proyecto, coordinado y liderado por Eukene Ansuategi, Marimar Úbeda
(Biblioteca) y Jose Emparanza (Epidemiología Clínica), con-sistió en la realización de la versión en euskera de la web y ellibro “Nola probatzen diren tratamenduak”, editados en el2015.
La obra original, “Testing Treatments: Better Research for Better Healthcare”, fue escrita por los médicos británicosImogen Evans, Hazel Thornton, Iain Chalmers y Paul Glas-ziou.
La presentación se realizó en el marco de la jornada del díadel euskera organizada en nuestro hospital. En el citado acto,Amanda Burls, responsable de la web global que mantieneactualizada la información sobre tratamientos y otros aspec-tos de la medicina en los diferentes idiomas, pronunció unaconferencia, explicando los objetivos y la metodología de laobra.
El libro cuenta ya con versiones en trece idiomas. La versiónen euskera publicada por la OSI Donostialdea fue traducidapor Elhuyar Fundazioa con la colaboración en la edición de laUnidad de Comunicación.
PRINCIPALES EVENTOS
25
GERTAERA NAGUSIAK
Zortzigarren Etikari, Humanismoari eta Zientziari buruzko Elkarrizketak
Elsa Punset, María Isabel Marijuán eta Koldo Martínez Urio-nabarrenetxea izan ziren elkarrizketen zortzigarren edizio-rako gonbidatuak. Lehenengoak «Zure emozioak kudeatu,zure garuna entrenatu» gaiarekin egindakoetan esku hartuzuen. David Otaegui Biodonostia Institutuko ikertzailea izanzen aurkezle eta moderatzailea. Bigarren jardunaldian, «Kalitatea eta duintasuna bizitzarenamaieran» gaia jorratu zuten, eta EHUko Medikuntza etaOdontologia Fakultateko bioetikaren irakasle María IsabelMarijuánek zein Nafarroako ospitaleko ZIUko mediku in-tentsibista eta bioetikako masterdun Koldo Martínez Urio-nabarrenetxeak hartu zuten parte. Jardunaldi horretan aur-kezle eta moderatzailea Maite Olaizola izan zen,Donostialdea ESIko Zainketa Aringarrien Zerbitzuko ardu-raduna.
Hitzarmena Ayderreko (Etiopia) ospitalearekin
Donostialdea ESIak gure laguntza behar duten osasun-proiektuekin elkarlanean aritzeko filosofia du, hori horrela,2015ean kontratu bat sinatu genuen Ayderreko unibertsi-tate-ospitalearekin, esperientzia handiko medikuak eta eri-zainak hara bidaltzeko, Mek’elen, Tigrayko eskualdeko hi-riburuan (Etiopia) dagoen ospitaleko osasun-taldeariprestakuntza eman diezaioten. Mek’elen dagoen unibertsitate-ospitaleak 500 pazientehartzeko gaitasuna du, eta oraindik espezializatuta ez dau-den 50 mediku eta 10 kirurgialari aritzen dira lanean ber-tan. Eskualde horretan bizi diren 8,5 milioi biztanleentzakoerreferentziako zentro bakarra da. Arazo nagusia da uni-bertsitate-ospitalea bada ere, medikuak oso gazteak direlaeta ez dutela esperientzia handirik. Halaber, osasunaren ar-loko punta-puntako teknologia badute ere, langileen eza-gutza txikiagatik, ez dakite hori nola erabili. Gure ESIko hainbat espezialitateko profesionalek hara bi-daiatu dute hitzarmena sinatu zenetik Ayderreko ospitalekomedikuak eta erizainak trebatzeko. Premia larrienak erra-diologiako profesionalen prestakuntza eta ospitalearenmantentze-lanak dira, hamar urte inguru baino ez badituere gabezia larriak baititu, eta horiek funtzionamenduaneragiten dute.
26
PRINCIPALES EVENTOS
rentorias son la formación de los profesionales de radiologíay el propio mantenimiento del hospital que, aun teniendopoco más de diez años de vida, presenta graves deficienciasque repercuten en su funcionamiento.
Octava edición de los Diálogos de Ética, Humanismo yCiencia
Elsa Punset, María Isabel Marijuán y Koldo Martínez Uriona-barrenetxea fueron los invitados a la octava edición de losDiálogos. La primera intervino en la celebrada bajo el lema“Gestiona tus emociones, entrena tu cerebro” en la que DavidOtaegui, investigador del Instituto Biodonostia, actuó de pre-sentador y moderador.
La segunda jornada, planteó el tema “Calidad y dignidad alfinal de la vida”, con la profesora de bioética de la Facultad deMedicina y Odontología de la UPV/EHU, María Isabel Mari-juán y el médico intensivista de la UCI del Hospital de Nava-rra y máster en bioética, Koldo Martínez Urionabarrenetxea.En ese caso, la presentadora y moderadora fue la responsa-ble del Servicio de Cuidados Paliativos de la OSI Donostial-dea, Maite Olaizola.
Convenio con el Hospital de Ayder (Etiopía)
Dentro de la filosofía de la OSi Donostialdea de colaboracióncon proyectos sanitarios solidarios que precisen nuestra co-laboración, se firmó en el 2015 un contrato con el HospitalUniversitario de Ayder con el fin de enviar médicos y enfer-meras con gran experiencia para formar al equipo sanitariodel centro hospitalario situado en Mekelle, capital de la Región del Tigray (Etiopía).
El Hospital Universitario de Mekelle es un centro con capaci-dad para 500 pacientes y en el que trabajan 50 médicos y10 cirujanos que aún no están especializados y es el únicocentro de referencia para 8,5 millones de habitantes que vivenen esta región.
El problema principal es que aunque se trate de un hospitaluniversitario, los médicos son muy jóvenes y no tienen muchaexperiencia. Asimismo, cuenta con tecnología puntera en elmercado sanitario, pero debido al escaso conocimiento delpersonal, no saben cómo utilizar.
Profesionales de distintas especialidades de nuestra OSI hanviajado desde la firma del convenio para formar a médicos yenfermeras del Hospital de Ayder. Las necesidades más pe-
27
28
MEMORIA
2015DONOSTIALDEA ESI / OSI DONOSTIALDEA