Event: DDMA iLounge

Thema: Big Brother, Big Sister & The Law

Spreker: Meta Kuyvenhoven – VWS advocatenSpreker: Meta Kuyvenhoven – VWS advocaten

Datum: 6 oktober 2010, VakZuid Amsterdam

www.ddma.nl

The Lawonline privacy

2

online privacy

Meta Kuyvenhoven

VAKZUID, 6 oktober 2010

programma

Online privacy

1. gebruik van persoonsgegevens

3

2. e-mailmarketing

3. cookies (behavioral targeting)

– social media

Met stip op nummer 1 tip

Vergeet nooit ‘het gevoel van privacy’ van de internetgebruiker

4

van de internetgebruiker

1. Gebruik van persoonsgegevens

persoonsgegevenelk gegeven betreffende een geïdentificeerde of identificeerbare natuurlijke persoon;

5

natuurlijke persoon;

of

elk gegeven dat herleidbaar is naar een natuurlijke persoon

persoonsgegevens

- Telefoonnummer

- NAW-gegevens

- E-mailadres

- IP adres

6

- IP adres

- Foto

- Bankrekening

- Cookies

voor zover herleidbaar naar een individu

geen geanonimiseerde gegevens

verzamelen van persoonsgegevens

7

doeleinden:

- welbepaald

- uitdrukkelijk omschreven

- gerechtvaardigd

verantwoordelijke

de natuurlijke persoon, rechtspersoon of ieder ander die of het bestuursorgaan dat, alleen of tezamen met anderen, het doel van en de middelen voor de

8

van en de middelen voor de verwerking van persoonsgegevens vaststelt (= zeggenschap)

Tip

9

Bepaal een helder en concreet doel

Verwerken van persoonsgegevens

persoonsgegevens worden in overeenstemming met de wet en op

10

overeenstemming met de wet en op behoorlijke en zorgvuldige wijzeverwerkt

= eerlijke verwerking

eerlijke verwerking

daadwerkelijk en volledig inlichten over omstandigheden waaronder gegevens worden verkregen

11

worden verkregen

= informeren

Tip

12

Informeer helder en concreet over wat er met gegevens gebeurt

verwerken van persoonsgegevens

= onder meer:

- het verzamelen

- het gebruiken

- het doorgeven aan derden

13

- het doorgeven aan derden

zoals:

* klantgegevens vastleggen

* selecties maken in database

* sturen van een nieuwsbrief

* bellen

verwerken mag

– ‘ondubbelzinnige’ toestemming

–uitvoering van een overeenkomst

14

–uitvoering van een overeenkomst

–behartiging van een gerechtvaardigd belang, tenzij het privacy belangvoorgaat

toestemming

= elke vrije, specifieke en op informatieberustende wilsuiting waarmee de betrokkene aanvaardt dat hem betreffende

15

berustende wilsuiting waarmee de betrokkene aanvaardt dat hem betreffende persoonsgegevens worden verwerkt

- welke verwerking- welke gegevens

- welk doel

- eventueel welke derden

ondubbelzinnige toestemming

bij verantwoordelijke dient elke twijfel te zijn uitgesloten over de vraag of de betrokkene zijn toestemming heeft

16

betrokkene zijn toestemming heeft gegeven

uit vrije wil en bewust + geen twijfel

bij twijfel: verifiëren!

invullen antwoordstrook

vakje aankruisen

17

= ondubbelzinnige toestemming

uitvoering overeenkomst

opgeslagen persoonsgegevens

18

in een database gebruiken voor het opsturen van een product na bestelling

bestelling bij bol.com

19

gerechtvaardigd doel

– verkoop bevorderen

– reclame, ook ten behoeve van derden

– doorgeven aan derden

20

– doorgeven aan derden

– direct marketing

doelomschrijving moet concreet zijn

bij gerechtvaardigd doel

(= direct marketing):

- zonder toestemming en

21

- zonder uitvoering te geven aan een overeenkomst

persoonsgegevens verwerken, MAAR..

let op:

voor email en sms altijd

22

voor email en sms altijdtoestemming nodig

= opt-in !

& bij DM

let op:

23

ALTIJD recht van verzet bieden

= opt-out !

Tips

Direct marketing altijd opt-out

24

E-mail en sms altijd opt-in + opt-out

doorgeven aan derden

= geoorloofd binnen de doeleinden waarvoor

25

doeleinden waarvoor persoonsgegevens zijn verkregen

Grens

Persoonsgegevens mogen niet verderworden verwerkt op een wijze die

26

worden verwerkt op een wijze die onverenigbaar is met de doeleinden waarvoor ze zijn verkregen

Tip

Ga zorgvuldig met persoonsgegevens om

27

Informatieplicht en opt-out

uitgangspunt

betrokkenen moeten weten waar ze aan toe

28

betrokkenen moeten weten waar ze aan toe zijn en bezwaar kunnen maken

geen toestemming maar informeren

geen opt-in maar opt-out

Informatie

- identiteit verantwoordelijke

- doel verwerking

29

- recht op inzage en correctie

(algemeen verzet)

- recht op verzet tegen verwerking voor DM (als geadresseerde of algemeen)

informatie bij derdenverstrekking

daarnaast

30

– categorie derden

– recht van verzet tegen verstrekking

Tip

Informeer over derdenverstrekking en bied een opt-out aan

31

bied een opt-out aan

verzet

melden bij iedere DM communicatie

verantwoordelijke die [(…) DM verricht] draagt zorg dat (…) betrokkene (…)

32

draagt zorg dat (…) betrokkene (…) telkens wordt gewezen op de mogelijkheid tot het doen van verzet

2. e-mailmarketing

–Opt-in en soft opt-in

–Opt-out

33

–Opt-out

–Tell a Friend

juni 2010: presentatie nieuwe e-mailcodeaan de diverse brancheverenigingen: nog

34www.vwsadvocaten.nl 34

aan de diverse brancheverenigingen: nog geen definitieve tekst

waarvoor opt-in

- commerciële, ideële of charitatieve doeleinden

- persberichten

35www.vwsadvocaten.nl 35

- nieuwsbrieven

Reclame Code Commissie: “alles is reclame”

geen opt-in bij eigen klanten voor eigen gelijksoortige producten

= soft opt-in

36www.vwsadvocaten.nl 36

= soft opt-in

let op: wel altijd opt-out aanbieden

eigen gelijksoortige producten

eigen: concernverband

bestaande klantrelatie

37www.vwsadvocaten.nl 37

verkoop eigen product of dienst

redelijke verwachtingen van de ontvanger in relatie tot informatie verstrekt bij de aankoop van product / dienst

Tip

Geen opt-in voor e-mails naar bestaande klanten, wel altijd opt-out

38

klanten, wel altijd opt-out

opt-in

39www.vwsadvocaten.nl 39

volgens OPTA (openbare brief)

een uitdrukkelijk en ondubbelzinnig verzoek om communicatie

uitdrukkelijk = consument zet zelf op eigen initiatief voor iedere afzonderlijke

40www.vwsadvocaten.nl 40

initiatief voor iedere afzonderlijke communicatie een kruisje of vult 'ja' in:

ondubbelzinnig = consument weet waar hij ja tegen zegt en is tenminste bekend met de naam van het bedrijf of de organisatie en het onderwerp van gesprek

toestemming

- vrije

- specifieke

41www.vwsadvocaten.nl 41

- specifieke

- op informatie berustende

- wilsuiting

Nieuwe e-mailcode

op het moment van verzamelen van e-mail adressen dient duidelijk en op eenvoudig toegankelijke wijze te worden geïnformeerd:

a) waarvoor e-mailadres wordt gebruikt

42www.vwsadvocaten.nl 42

b) voor welke bestandseigenaren de gegevens worden verzameld

c) voor eigen gebruik en/of voor gebruik ten behoeve van derden

Let op! NIET kan worden volstaan met algemene verwijzing naar algemene voorwaarden/privacy verklaring

Tip

Zorg voor een geïnformeerde en specifieke opt-in

43

specifieke opt-in

cases

44

E-mailnieuwsbrief Savemysofa

45

E-mailnieuwsbrief Savemysofa

46

Nieuwsbrief UvA Alumnidag

47

Nieuwsbrief UvA Alumnidag

48

tell a friend

49

e-mail brain-age.nl

50

brain-age.nl

51

52

tell a friend

via een website zonder voorafgaande toestemming een bekende op de hoogte stellen van een boodschap of nieuwtje van

53

stellen van een boodschap of nieuwtje van die website

= ‘viral marketing’

tell a friend

OPTA en CBP hebben bepaald dat ‘tell a friend’ onder bepaalde voorwaarden is

54

friend’ onder bepaalde voorwaarden is toegestaan

voorwaarden tell a friend

– initiatief internetgebruiker, geen beloning

– duidelijkheid over initiatiefnemer van de e-mail

55

– internetgebruiker volledige inzage in bericht

– website mag e-mailadressen niet bewaren en/of gebruiken voor andere doeleinden dan het eenmalig verzenden van het bericht namens de internetgebruiker

artikel 1.6 nieuwe e-mailcode: 'Tell a Friend'

– persoonlijk relatie van geadresseerde mag zonder toestemming reclame toesturen

– naam van de persoonlijke relatie in ‘Van’-veld

– volledige inzage in bericht

56www.vwsadvocaten.nl 56

– reactie van geadresseerde direct in mailbox van de persoonlijke relatie. E-mailadres van persoonlijke relatie in ‘Reply To’-veld

– technische mogelijkheid Tell a Friend beschikbaar gesteld door adverteerder: alleen e-mailadressen en andere persoonsgegevens voor andere doeleinden gebruiken met toestemming

– verbod op harvesten

Cookie (‘6f7ei1d5katit&b=3&s=2d’)

3. Cookies (behavioral targeting)

57www.vwsadvocaten.nl 57

online behavioral advertising

content (productaanbiedingen en advertenties) die getoond wordt op basis van bezoekersgedrag

58www.vwsadvocaten.nl 58

van bezoekersgedrag

=

online: het focussen op internetsurfers op basis van online gedrag (cookies)

behavioral targeting

- klikgedrag van internetgebruikers

- veranderend profiel

59www.vwsadvocaten.nl 59

- veranderend profiel

- alleen content die aansluit op profiel

besluit universele dienstverlening en

eindgebruikersbelangen (BUDE)Artikel 4.1

1. Voor toegang of opslag via een elektronisch communicatienetwerk tot gegevens die zijn opgeslagen in de randapparatuur van een internetgebruiker, dient de internetgebruiker voorafgaand: a. op een duidelijke en nauwkeurige wijze te worden geïnformeerd over de doeleinden

en b. op voldoende kenbare wijze gelegenheid te worden geboden de desbetreffende

60www.vwsadvocaten.nl 60

b. op voldoende kenbare wijze gelegenheid te worden geboden de desbetreffende handeling te weigeren

waarschijnlijk opt-out!!2. Het bepaalde in het eerste lid is niet van toepassing, voor zover het de technische opslag of

toegang tot gegevens betreft met als uitsluitend doel: a. de verzending van communicatie over een openbaar elektronisch

communicatienetwerk uit te voeren of te vergemakkelijkenof

b. de door de internetgebruiker gevraagde dienst van de informatiemaatschappij te leveren en de opslag of toegang tot gegevens daarvoor strikt noodzakelijk is.

Wetsvoorstel cookies (mei 2011)

Opt in voor cookies

Wetsvoorstel sprak over “ondubbelzinnige toestemming” (pop ups), later hersteld in:

61

toestemming” (pop ups), later hersteld in:toestemming: (herziene tekst nog niet beschikbaar)

In browserinstelling toestemming geven voor cookies + informeren!

(en niet telkens bij het bezoeken van een website via pop ups)

www.vwsadvocaten.nl 61

Wetsvoorstel cookies

Ter bescherming van de persoonlijke levenssfeer van internetgebruikers

62

Gericht op aanbieders van advertentie netwerken

Artikel 29 werkgroep (orgaan nationale privacytoezichthouders)

Browserinstellingen zijn niet voldoende voor geïnformeerde toestemming:

63

Actieve toestemming is vereist

Internetgebruikers niet bewust genoeg

“Volg me niet register”

Verzet tegen registratie en opslag surf-gegevens (online behavioral advertising)

64

Gevolg: minder relevante of zelfs geen advertenties

= Vergelijkbaar met "bel-me-niet-register”

4. Social Media

Social Media Code in ontwikkeling:

Regels voor marketing via sociale media (DDMA/SMPA)

65

Twitteraars / Bloggers die op verzoek van bedrijven al dan niet tegen betaling producten ‘reviewen’ / aanprijzen

= ‘betaald twitteren of bloggen’

Marco Borsato Twittert regelmatig over Nespresso:

“Hij is er dan eindelijk #Koffie app Nespresso SA –Nespresso –

66

Nespresso –http://itunes.apple.com/nl/app/nespresso/id342879434?mt=8 #iTunes”

Maar hij doet dat niet op verzoek van Nespresso en krijgt daar NIET voor betaald!

Doel Social Media code

Misleiding voorkomen:

Transparantie en openheid over relatie met

67

Transparantie en openheid over relatie met merk

door bijvoorbeeld vermelding van

een symbool dat het een

‘sponsored tweet’ betreft

Alle tips op een rij

Vergeet nooit ‘het gevoel van privacy’ van de consument

Bepaal een helder en concreet doel

Informeer helder en concreet over wat met gegevens gebeurt

Direct marketing altijd opt-out

68

E-mail en sms altijd opt-in + opt-out

Geen opt-in voor e-mails naar bestaande klanten

Ga zorgvuldig met persoonsgegevens om

Informeer over derdenverstrekking en bied een opt-out aan

Zorg voor een geïnformeerde en specifieke opt-in

Meta Kuyvenhoven

69

Meta Kuyvenhoven

kuyvenhoven@vwsadvocaten.nl

020-6758821