1 •YENİ TEŞVİK

SİSTEMİ

1 •YENİ TEŞVİK SİSTEMİ

Karar Sayısı : 2012/3305

Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar”ın yürürlüğe

konulması;

19 Haziran 2012 Tarih ve 28328 sayılı

Resmi Gazetede

20 Haziran 2012 Tarih ve 28329 sayılı

Resmi Gazetede

Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararın Uygulanmasına İlişkin Tebliğ

Mevzuat

1 •YENİ TEŞVİK SİSTEMİ

Kalkınma planları ve yıllık programlarda öngörülen hedefler

doğrultusunda;

Tasarrufların katma değeri yüksek yatırımlara yönlendirilmesi,

Üretim ve istihdamın artırılması,

Uluslararası rekabet gücünün arttırılması

Araştırma- geliştirme içeriği yüksek stratejik yatırımların

özendirilmesi,

Uluslararası doğrudan yatırımların artırılması,

Bölgesel gelişmişlik farklılıklarının azaltılması,

Kümelenme ve çevre korumaya yönelik yatırımlar ile araştırma ve

geliştirme faaliyetlerinin desteklenmesine

AMAÇ

1 •YENİ TEŞVİK SİSTEMİ

BÖLGELER

TEŞVİK

ORANLARI

2. Bölge

3. Bölge

4. Bölge

5. Bölge 6. Bölge

1 •YENİ TEŞVİK SİSTEMİ

TEŞVİK UYGULAMALARI

1 •YENİ TEŞVİK SİSTEMİ

6. BÖLGE VE ŞANLIURFA UYGULAMASI

1 •YENİ TEŞVİK SİSTEMİ

DESTEK UNSURLARI

KDV İSTİSNASI

Teşvik belgesini haiz yatırımcılara teşvik belgesi

kapsamında yapılacak makine ve teçhizat ithal ve yerli

teslimleri katma değer vergisinden istisna edilecektir.

1 •YENİ TEŞVİK SİSTEMİ

DESTEK UNSURLARI

GÜMRÜK VERGİSİ MUAFİYETİ

Teşvik belgesi kapsamındaki yatırım malı makine ve teçhizatın

ithali, yürürlükteki İthalat Rejimi Kararı gereğince ödenmesi

gereken gümrük vergisinden muaf tutulacaktır.

1 •YENİ TEŞVİK SİSTEMİ

DESTEK UNSURLARI

VERGİ İNDİRİMİ

1 •YENİ TEŞVİK SİSTEMİ

DESTEK UNSURLARI

VERGİ İNDİRİMİ

1 •YENİ TEŞVİK SİSTEMİ

DESTEK UNSURLARI

SİGORTA PRİMİ VE GELİR VERGİSİ DESTEKLERİ

1 •YENİ TEŞVİK SİSTEMİ

DESTEK UNSURLARI

SİGORTA PRİMİ VE GELİR VERGİSİ DESTEKLERİ

Asgari ücretli çalışan bir işçinin işverene brüt maliyeti yaklaşık 2.088 TL’dir. Yeni Teşvik

sisteminden sonra ise maliyet 1.471 TL’ye düşmektedir.

SİGORTA PRİMİ

İŞVEREN PAYI

SİGORTA PRİMİ İŞÇİ

PAYI

GELİR VERGİSİ STOPAJI

617 TL/Kişi

İşçi Sayısı Destek Türü

Kişi Başı Destek

Miktarı/Ay Destek

Toplam Destek

Miktarı

50

Sigorta Primi İşveren Payı 275 TL 144 1.980.000 TL

Sigorta Primi İşçi Payı 249 TL 120 1.494.000 TL

Gelir Vergisi Stopajı 93 TL 120 558.000 TL

Toplam 617 TL 4.032.000 TL

100 8.064.000 TL

500 40.320.000 TL

1.000 80.640.000 TL

1 •YENİ TEŞVİK SİSTEMİ

DESTEK UNSURLARI

YATIRIM YERİ TAHSİSİ

Teşvik belgesi düzenlenmiş büyük ölçekli yatırımlar ve

bölgesel desteklerden yararlanacak yatırımlar için Maliye

Bakanlığınca belirlenen usul ve esaslara göre yatırım yeri

tahsis edilebilir.

1 •YENİ TEŞVİK SİSTEMİ

DESTEK UNSURLARI

FAİZ DESTEĞİ

1 •YENİ TEŞVİK SİSTEMİ

ŞANLIURFA’YA ETKİSİ

Şanlıurfa'nın Türkiye'deki Sıralaması

Yıllar Belge Adedi Sabit Yatırım İstihdam 2005 47 51 43

2006 57 60 58

2007 38 42 35

2008 24 38 36

2009 24 46 40

2010 9 35 15

2011 24 28 22

Yeni Teşvik Sistemi Dönemi 2012 11 31 7

2013 9 28 3

2014 13 37 6

2015 12 36 7

1 •YENİ TEŞVİK SİSTEMİ

ŞANLIURFA’YA ETKİSİ

Şanlıurfa TR

2007-2011 2012-2016 2007-2011 2012-2016

Belge Adedi 205 463 14.348 21.074

Şanlıurfa'nın Payı 1,43% 2,20%

Sabit Yatırım (Milyon

TL) 829 2.660 181.943 388.646

Şanlıurfa'nın Payı 0,46% 0,68%

İstihdam 5.332 27.979 522.864 1.250.517

Şanlıurfa'nın Payı 1,03% 3,85%

1 •YENİ TEŞVİK SİSTEMİ

ŞANLIURFA’YA ETKİSİ

Şanlıurfa Yeni Teşvik Sisteminde 6. Bölge İlleri arasında en fazla belge alınan ve en fazla

istihdam sağlayacak il konumundadır.

Yatırım Yeri Belge Adedi % Sabit

Yatırım % İstihdam %

Şanlıurfa 463 20,18% 2.660 14,66% 27.979 23,75%

Diyarbakır 436 19,01% 2.135 11,77% 17.055 14,48%

Batman 341 14,86% 941 5,19% 27.062 22,97%

Mardin 255 11,12% 4.491 24,76% 15.046 12,77%

Van 183 7,98% 1253 6,91% 5.245 4,45%

Bitlis 101 4,40% 685 3,78% 4.449 3,78%

Muş 79 3,44% 1.259 6,94% 3.340 2,84%

Ağrı 71 3,10% 269 1,48% 3.068 2,60%

Şırnak 68 2,96% 813 4,48% 2.695 2,29%

Bingöl 68 2,96% 1.383 7,62% 3.070 2,61%

Siirt 66 2,88% 1.258 6,93% 3.814 3,24%

Kars 53 2,31% 469 2,59% 1.535 1,30%

Iğdır 47 2,05% 204 1,12% 1.718 1,46%

Hakkari 36 1,57% 208 1,15% 1.175 1,00%

Gökçeada 13 0,57% 38 0,21% 282 0,24%

Ardahan 12 0,52% 71 0,39% 251 0,21%

Bozcaada 2 0,09% 3 0,02% 8 0,01%

Toplam 2294 100% 18140 100% 117792 100%

2 • CAZİBE MERKEZİ

PROGRAMI

2 •CAZİBE MERKEZİ PROGRAMI

(5 BÖLGE, 8 MERKEZ VE 23 İL)

4 Eylül 2016 Diyarbakır

Cazibe Merkezleri Programı, Sayın Başbakanımız tarafından Doğu ve Güneydoğu Yatırım-Destek Hamlesi kapsamında 4 Eylül 2016 tarihinde Diyarbakır’da açıklanmıştır.

2 •CAZİBE MERKEZİ PROGRAMI

Cazibe Merkezleri Programı Kapsamındaki İller

• Şanlıurfa, Diyarbakır, Mardin, Batman, Siirt,

Şırnak

• Malatya, Elazığ, Adıyaman, Bingöl, Tunceli

• Van, Bitlis, Hakkari, Muş

• Kars, Ağrı, Ardahan, Iğdır

• Erzurum, Bayburt, Erzincan, Gümüşhane

2 •CAZİBE MERKEZİ PROGRAMI

Kanuni Dayanak

2 •CAZİBE MERKEZİ PROGRAMI

22 Kasım 2016 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 678 sayılı Kanun Hükmünde Kararname

• 4456 sayılı Türkiye Kalkınma Bankası Anonim Şirketi Kuruluşu Hakkında Kanuna, Cazibe Merkezleri

Programının uygulanmasına ilişkin madde eklenmiş,

• 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa, kamu alımlarının bölgesel kalkınma ve teknolojik gelişme amaçlı

kullanımına ilişkin madde eklenmiş,

• Uygulamaya ilişkin hususların Bakanlar Kurulu Kararı ile belirleneceği hükme bağlanmıştır.

11 Ocak 2016 Tarih Resmi Gazetede

2016/9596 sayılı Karar

Cazibe Merkezleri Programının Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Karar

Amaç ve Kapsam

• Görece az gelişmiş 23 ilde, istihdam, üretim ve ihracatı artırmak

• İmalat sanayii ile çağrı merkezi ve veri merkezi yeni yatırım projelerini desteklemek

• İmalat sanayiinde; yarım kalmış ya da yatırımı tamamlanarak işletme sermayesi yetersizliği nedeniyle işletmeye geçememiş veya kısmen geçmiş yahut başka sebeplerle faaliyet göstermeyen tesisleri ayağa kaldırmak

2 •CAZİBE MERKEZİ PROGRAMI

Cazibe Merkezleri Programı Kapsamındaki Destekler

Program 4 destek paketinden oluşmaktadır:

A. Yatırım ve Üretim Destek Paketi

B. Üretim Tesisi Taşıma Destek Paketi

C. Çağrı Merkezi Destek Paketi

D. Veri Merkezi Yatırım ve Enerji Destek Paketi

2 •CAZİBE MERKEZİ PROGRAMI

Yararlanma Koşulları

• İmalat Sanayii: Asgari sabit yatırım tutarı 2 milyon TL, asgari istihdam 30 kişi

• Çağrı merkezi yeni yatırımı: Asgari istihdam 200 kişi, hizmet sözleşmesi yapmış olma

• Veri Merkezi: Asgari 5000 m2 beyaz alan, ANSI/TIA-942’ye göre TIER-3 veya üstü seviyede olma

• Üretim Tesisi Taşıma Destek Paketi: Son iki yıl üretimi sürdürmüş olma, taşındıktan sonra asgari 200 kişi istihdam, iki yıl içinde taşınma

• Kredilendirilecek yatırımın asgari yüzde 30’unun öz kaynaklardan karşılanması

• OSB dışında arsaların altyapı giderleri karşılanmaz

2 •CAZİBE MERKEZİ PROGRAMI

Başvuru

Başvurular;

Kalkınma Bankasının belirleyeceği bilgi ve

belgeler ile Bankaya veya Bankaya iletilmek üzere

Kalkınma Ajansları Yatırım Destek Ofislerine

yapılacaktır.

2 •CAZİBE MERKEZİ PROGRAMI

Temel Değerlendirme ve Öncelik Kriterleri

• Sağlanacak istihdam sayısı

• İthal ikamesi ürün üretimi

• İhracat potansiyelinin olması

• Yatırımın ileri geri bağlantıları ile diğer alt sektörleri tetikleyecek nitelikte olması

• Ar-Ge ve yenilik içermesi

• Yerli makine/teçhizat kullanımı, yerli teknoloji kullanımı

• Fizibilite raporuna dayalı teknik, ekonomik ve mali sürdürülebilirlik

• İllerde ve bölgelerde arz ve talep dengesi gözetilerek atıl kapasite oluşturulmaması

• Optimum üretim ölçeğinin gözetilmesi

• Proje ile ilgili alanda tecrübe ve/veya kurumsal kapasiteye sahip olmak

• İmalat sanayii yatırımlarında organize sanayi bölgelerine öncelik

• Yatırımcının mali gücü

2 •CAZİBE MERKEZİ PROGRAMI

A) Yatırım ve Üretim Destek Paketi:

1. Danışmanlık Hizmeti Desteği 2. Yatırım Yeri Tahsis Desteği 3. Bina Yapımı Desteği 4. Faizsiz Yatırım Kredisi Desteği 5. Faiz İndirimli İşletme Kredisi Desteği

Bu paket, Programın temel destek paketi olup içerdiği destek unsurları, diğer destek paketleri kapsamında da özel şartlarda uygulanabilmektedir.

2 •CAZİBE MERKEZİ PROGRAMI

1. Danışmanlık Hizmeti Desteği

Program kapsamında sağlanacak diğer destek unsurlarının doğru ve etkin kullanımını sağlamak amacı ile uygulanır;

• Fizibilite çalışmaları, mühendislik projeleri ve proje ile doğrudan ilgili başlangıç eğitimleri

• Banka doğrudan hizmet verebilir veya danışmanlık hizmeti satın alabilir

• Danışmanlık hizmeti bedeli Bankaca karşılanır

• Know-how, imtiyaz, lisans, patent ücreti vb. harcamalar destek kapsamında değildir

2 •CAZİBE MERKEZİ PROGRAMI

2.Yatırım Yeri Tahsisi Desteği

İmalat sanayiinde faaliyet gösteren ve Bina Yapımı Desteğinden faydalandırılacak yatırımcılar için: •OSB içindeki boş parseller, •OSB’de uygun parsel bulunmaması halinde hazineye ait arsalar,

üzerinde fabrika binası yapılmak üzere YİKOB veya İl Özel İdaresine devredilir.

2 •CAZİBE MERKEZİ PROGRAMI

3. Bina Yapımı Desteği

• Bina maliyeti Banka tarafından belirlenir

• Bina inşaatı yatırımcı, YİKOB veya İl Özel İdaresi tarafından yapılır, bedeli hakediş usulüyle ödenir

• Bina yapımına ilişkin iş ve işlemler TOKİ aracılığıyla da gerçekleştirilebilir

• OSB parseli/arsası kendisine ait imalat sanayii yatırımcıları da mülkiyeti YİKOB/ İl Özel İdaresine devretmek kaydıyla bu destekten faydalanabilir

• Mülkiyeti devretmeyi tercih etmezse Faizsiz Yatırım Kredisi Desteğinden faydalandırılabilir

2 •CAZİBE MERKEZİ PROGRAMI

3. Bina Yapımı Desteği

• Destek, 20.000 m2 ve 10 milyon TL üst sınırı ile uygulanır, kalanı öz kaynakla karşılanır

• Bina, yatırımcıya rayiç kira bedelinin yüzde 10’u üzerinden kiralanır

• Mülkiyet, taahhütlerin asgari 15 yıl yerine getirilmesi halinde yatırımcıya devredilir.

• Devir bedeli, binanın tamamlandığı andaki nominal değeri üzerinden tahsil edilir.

• Yatırım süreci devam eden veya yarım kalmış yatırımlar için, taşınmaz mülkiyeti YİKOB veya İÖİ’ye devredilmezse;

• Bina YİKOB/İÖİ tarafından tamamlanır • Maliyetin bina değerine nispetinde mülkiyete ortak olunur

2 •CAZİBE MERKEZİ PROGRAMI

4. Faizsiz Yatırım Kredisi Desteği

• Bina Yapımı Desteğinden faydalanan yatırımların makine-teçhizatları

• Bina Yapımı Desteğinden faydalanmayan yatırımcıların bina ve makine-teçhizatları

• Yatırımı devam eden veya yarım kalmış üretim tesislerinin makine-teçhizatları

için Faizsiz Yatırım Kredisi Desteği verilebilir.

2 •CAZİBE MERKEZİ PROGRAMI

4. Faizsiz Yatırım Kredisi Desteği

• Bu destek halihazırda faaliyette bulunan işletmelerin tevsii, idame-yenileme ve modernizasyon yatırımları içinde müfneriden kullandırılabilir.

• Kullanılmış makine-teçhizata kredi kullandırılmaz

• Kredinin vadesi, azami 2 yıl anapara ödemesiz dönem dahil 6 yıldır

• Yerli makine-teçhizat kullanımında veya yerli patente dayalı teknoloji kullanımında vade 3 yıl anapara ödemesiz dönem dahil 10 yıldır

Kredinin limiti;

• Bina kredilerinde 10 milyon TL

• Asgari yüzde 30 özkaynak şartı, özkaynak ile orantılı kredi kullanımı

gerçekleştirilecektir.

2 •CAZİBE MERKEZİ PROGRAMI

5. Faiz İndirimli İşletme Kredisi Desteği

Yeni Yatırımlar, Yatırım süreci devam eden yatırımlar, faaliyetine devam

eden işletmeler ve yarım kalmış ekonomiye kazandırılabilecek yatırımlar

için Kredi tutarı proje bazında Bankaca belirlenen miktarda;

• 1 yıl anapara ödemesiz dönem dahil 4 yıl vade,

• Yerli makine-teçhizat veya yerli patente dayalı teknoloji

kullanımında 2 yıl ödemesiz 5 yıl vade

• Faiz desteği, Banka cari faiz oranının % 50’si kadar olacak şekilde

işletme kredisi kullandırılabilecektir.

2 •CAZİBE MERKEZİ PROGRAMI

B) Üretim Tesislerini Taşıma Destek Paketi

Bu paket kapsamında, yatırımcılar:

1. Nakdi Taşınma Desteği,

2. Teşvik Desteği,

3. Danışmanlık Hizmetleri Desteği, (İlave yatırıma)

4. Yatırım Yeri Tahsisi Desteği,

5. Faizsiz Yatırım Kredisi Desteği ile

6. Faiz İndirimli İşletme Kredisi Desteğinden faydalandırılabilir.

2 •CAZİBE MERKEZİ PROGRAMI

B) Üretim Tesislerini Taşıma Destek Paketi

Bankanın taşınmasını uygun göreceği üretim tesisini CMP illerine taşıyan yatırımcılara, Karar’ın yürürlüğe girdiği tarih itibari ile 2 yıl içinde taşınmak Taşındığı ilde asgari 200 kişi istihdam etmek kaydıyla

• İşletme başına 1 milyon TL’ye kadar Nakdi Taşınma Desteği

• Tesisini taşıyan yatırımcıların yatırımları yeni yatırım kabul edilir taşındığı bölgenin istihdama yönelik teşviklerinden yararlandırılır

• Yatırımcı Yatırım Yeri Tahsisi Desteğinden faydalandırılabilir

• Yatırımcılara, bina ve yeni makine-teçhizat yatırımları için Faizsiz Yatırım Kredisi Desteği verilebilir

• Faiz İndirimli İşletme Kredisi Desteği verilebilir

2 •CAZİBE MERKEZİ PROGRAMI

C) Çağrı Merkezi Destek Paketi

Bu paket kapsamında yatırımcılar:

1. Bina Tahsis Desteği

2. Fiber İletişim Altyapısı Desteği

3. Personel Eğitim Desteği

4. Yatırım Yeri Tahsisi Desteği

5. Bina Yapım Desteği

6. Faizsiz Yatırım Kredisi Desteği ile faydalandırılabilir.

2 •CAZİBE MERKEZİ PROGRAMI

C) Çağrı Merkezi Destek Paketi

• Asgari 200 kişi istihdam ve müşterileri ile hizmet sözleşmesi yapmış olma şartı

• Atıl kamu binalarının tahsisine imkan veren Bina Tahsisi Desteği

• Fiber İletişim Altyapısı desteği: İlk kurulum maliyetleri

• Kurulum aşamasında Personel Eğitim Desteği (personel başına en fazla 2.500 TL)

• Yatırım Yeri Tahsisi Desteği ve Bina Yapımı Desteği: Yatırım yeri ve bina mülkiyeti İl Özel İdaresi veya YİKOB’da kalır, devredilmez

• Makine-teçhizat, yazılım-donanım için Faizsiz Yatırım Kredisi Desteği

2 •CAZİBE MERKEZİ PROGRAMI

D) Veri Merkezleri Yatırım ve Enerji Destek Paketi

Bu paket kapsamında yatırımcılar,

1.Veri Merkezi Enerji Desteği

2.Fiber İletişim Altyapısı Desteği

3.Yatırım Yeri Tahsisi Desteği

4.Faizsiz Yatırım Kredisi Desteğinden

2 •CAZİBE MERKEZİ PROGRAMI

D) Veri Merkezleri Yatırım ve Enerji Destek Paketi

Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığının olumlu görüşü üzerine; Asgari 5.000 m2 beyaz alan, TIER-3 (hizmet süreklilik standardı) veya üstü seviyede veri merkezi yatırımları;

• Aylık Elektrik enerjisi maliyetlerinin KDV hariç yüzde 30’unun 10 yıl süreyle karşılanmasını kapsayan Veri Merkezi Enerji Desteği

• Fiber İletişim Altyapısı desteği: İlk kurulum maliyeti

• Yatırım Yeri Tahsisi Desteği kapsamında yatırım yeri tahsis edilir ve 15 yılın sonunda emlak vergisine esas bedel karşılığında devredilir

• Faizsiz Yatırım Kredisi Desteğinden (yüzde 30 öz kaynak şartı ile) faydalandırılabilir.

2 •CAZİBE MERKEZİ PROGRAMI

Teminat

• Bina Yapımı Desteği ile birlikte Faizsiz Yatırım Kredisi Desteğinde sadece makine- teçhizat teminat olarak alınır

• Bina Yapımı Desteğinden yararlanmaksızın sadece Faizsiz Yatırım Kredisi Desteğinden faydalanan yatırımlarda bina ve makine-teçhizat teminat olarak alınır

• Çağrı merkezi yatırımlarında makine-teçhizat teminat olarak alınır

• Veri merkezi yatırımlarında bina, makine ve teçhizat teminatın yüzde 80’i kabul edilir, kredinin yüzde 20’si için ilave teminat alınır

• Faiz indirimli İşletme Kredisi Desteğinde, teminat proje bazında Banka tarafından belirlenir.

2 •CAZİBE MERKEZİ PROGRAMI

Kira Sözleşmesi ve Kira Bedeli

• Bina Yapımı Desteğinde binalar, çağrı ve veri merkezlerine yönelik Yatırım Yeri Tahsisi Desteğinde arsalar yatırımcıya kira karşılığında kullandırılır

• Kira sözleşmesi yatırımcıyla YİKOB veya İl Özel İdaresi arasında imzalanır

• Kira bedeli SPK lisanslı gayrimenkul değerleme şirketlerince belirlenecek rayiç kira bedelinin yüzde 10’u şeklinde uygulanır ve her yıl yeniden değerleme değer artış oranı nispetinde artırılır

2 •CAZİBE MERKEZİ PROGRAMI

Taşınmazın Mülkiyetinin Devri

Çağrı Merkezi Destek Paketi Hariç olmak üzere Tahsis edilen parsel, taşınmaz ve binaların mülkiyeti;

• Asgari 15 yıl süre ile desteğe konu üretim faaliyetlerinin sürdürülmesi,

• Asgari istihdam şartının bu sürenin tamamında istihdam edilecek adam ay toplamının %80’ninden az olmamak üzere yerine getirmesi,

• Varsa diğer destek koşullarını sağlaması halinde ,

Yatırımcının talebi üzerine,

• Bina için nominal destek tutarı,

• Parsel veya taşınmaz için emlak vergisine esas metrekare birim değeri toplamı karşılığı devredilir.

2 •CAZİBE MERKEZİ PROGRAMI

REFERANSLAR

Emin Uğur Divitçi,

Elektrik-Elektronik Mühendisi, MBA, A Sınıfı İSG Uzmanı

+90.532.425 23 57

emin.divitci@gmail.com

TEŞEKKÜRLER