ELEKTRONİK TİCARETELEKTRONİK TİCARET

Cavit Önen

Atıf Ünaldı

Çiğdem Akın

İbrahim Gökalp

Elektronik Ticaret Nedir ?Elektronik ticaret çok dağınık etkinlikleri içerir. Bunlar;• Mal ve servislerin elektronik olarak alışverişi,• Sayısal içeriğin anında dağıtılması,• Elektronik fon transferi,• Elektronik hisse alışverişi,• Elektronik konşimento,• Elektronik açık arttırma,• Ortaklaşa tasarım ve mühendislik,• Anında kaynaktan sunma,• Kamu alımları,• Doğrudan tüketiciye pazarlama,• Satış sonrası servisler

Elektronik Ticaret Modelleri

İş Dünyasıİş Dünyası TüketiciTüketici

Elektronik Ticaret Modelleri

İş Dünyasıİş Dünyası TüketiciTüketici

DevletDevlet

Elektronik Ticaret Modelleri

İş Dünyasıİş Dünyası TüketiciTüketici

DevletDevletGÜTGÜT

GÜT: Güvenilir Üçüncü TarafGÜT: Güvenilir Üçüncü TarafTTP: Trusted Third PartyTTP: Trusted Third Party

Dünyanın Bakış Açısı

• Elektronik ticaret ile ilgili etkinlikler birbirleriyle doğrudan ilişkili

olmasalar bile bir bütünün parçalarıdırlar.

• Bütüne hiçbir kurum, kuruluş ve ülke sahip değildir.

• Uluslararası seviyede standartlaşma, işbirliği ve uyum gereklidir.

• Antlaşma yapma• Elektronik banka işlemleri ve fon transferi,• Elektronik konşimento gönderme, • Gümrükleme• Elektronik ortamda üretim izleme• Elektronik ortamda sevkiyat izleme • Ortak tasarım geliştirme ve mühendislik, • Anında kaynak oluşturma, • Elektronik ortamda kamu alımları

Türkiye’nin Bakış Açısı

Elektronik Ticaretin Ekonomiye Etkileri

• Rekabet artar ve satın alma maliyetleri düşer.

• Daha kaliteli, ucuz ve sürekli tedarik imkanı artar.

• Stok maliyetleri azalır.

• Tüketici talebi artar

• Üretim süresi azalır.

• Daha verimli ve etkili müşteri servisi

• İşletme, satış, pazarlama ve dağıtım maliyetleri azalır

• Enflasyonu azaltıcı etkisi olur.

Elektronik Ticaret İş Akışı

İşlemi yapanBanka

Satıcı

Yetkilendirme

Onay

Ödemeler

Kart Verilmesi

Kartı verenBanka

ElektronikTicaret

ElektronikTicaret

Müşteri

Neden Elektronik Ticaret

• 2000 yılına hazır olun

• Önce yapan, marketteki payını arttırır

Örnek:

Amazon - Barnes and Noble

Yahoo - Altavista

• Düşük sermaye

• Düşük transfer maliyeti

• Global market’e giriş

Neden Elektronik Ticaret

• Müşteri Kapasitesi

• Malın kullanımı

• On-line dağıtım

• Müşteri mutluluğu

• Ekonomi üzerindeki payı

Kaynak : Jupiter Communications

3 610

1623

33

45

61

0

10

20

30

40

50

60

70

95 96 97 98 99 00 01 02

Elektronik TicaretInternet Üzerinden Alışveriş Yapan Kullanıcı Sayısı

Milyon

Elektronik Ticaret HacmiSon Kullanıcı

Kaynak: Inetco ResearchKaynak: Inetco Research

1,5

4

6

13,3

0

4

8

12

16

1996 1997 1998 2001

$Milyar$Milyar

Kaynak: Forrester Research

8 1741

105

183

327

0

100

200

300

400

1997 1998 1999 2000 2001 2002

$Milyar$Milyar

Elektronik Ticaret HacmiTicari Kullanıcı

Dünyadaki Elektronik Ticaret Uygulamaları

• 1000’den fazla müşteri

– Dell Online -- GÜNDE $5M’dan fazla

– Barnes and Noble -- ‘98 cirosu ~ $100M

– GAP -- en büyük sanal mağaza olma yolunda

– Eddie Bauer, Tower Records, CompUSA, Sky Mall, Sony

Music, 1-800-Flowers, Marthastewart.com, Decathlon.fr,

Compter2000.de, Hudsonsbay.com, Jakob.de, Prisextra.se, ve

daha bir çok örnek

Türkiye’deki Elektronik Ticaret Uygulamaları

• Aidata Internet Hizmetleri• Auer• Bazaar 54• Infoshop• Kitapzone• Migros• Pandora Kitapevi• Paşabahçe• PrizmaNet Market• Spectrum• Silk & Cashmere• Superonline• Tekofaks• Teba• Yeşil Kundura

Kobiler için E-Ticaret

• Düşük promosyon ve reklam maliyeti

• Düşük dükkan maliyeti

• Kolay Ulaşılabilirlik

• 7*24 Saat açık dükkan

• Search ve Cross-selling

• Açık ve şeffaf pazar

Üretim yapan kobiler için

• Dağıtıcı yok

• Müşteri istekleri (ve üretimin yönlendirilmesi)

Dağıtım yapan kobiler için

• Stok gerekmiyor

• Dünyanın heryerinden mal’a ulaşım

• Piyasa ve marka araştırması

Elektronik Ticaret Demosu

• GAP– http://www.gap.com/

Maliyeti düşük ticari Maliyeti düşük ticari siteler yaratabilir, hedef siteler yaratabilir, hedef kitleye online reklam ve kitleye online reklam ve pazarlama, kişiye özel pazarlama, kişiye özel

promosyon yapabilirsinizpromosyon yapabilirsiniz

Güvenilir bir ortamda Güvenilir bir ortamda siparişin alınıp, siparişin alınıp, yönetilmesini ve yönetilmesini ve

yönlendirilmesini sağlaryönlendirilmesini sağlar

Müşteri ve ortakların alışveriş ve Müşteri ve ortakların alışveriş ve kullanım alışkanlıkları analiz ederkullanım alışkanlıkları analiz eder

Örnek Mağaza UygulamasıSite Server 3.0 Commerce Edition

AnalyzeAnalyze

TransactTransactEngageEngage

AnalyzeAnalyze

EngageEngage TransactTransact

Reklam Modeli

Kullanılan Alışveriş Teknikleri

• Hiçbir güvenlik kullanmadan

• Siparişleri telefon veya faksla vererek

• Müşteri adı / numarası ve şifre kullanarak

• Müşteri ile satıcı arasında SSL, satıcı ile banka arasında özel kiralık hat kullanarak

• Müşteri, satıcı ve banka arasında özel güvenlik yöntemleri kullanarak

• Müşteri ile satıcı arasında SSL, satıcı ile banka arasında SET kullanarak

• Tamamen SET kullanarak

SSL’e Genel Bakış

• SSL bir şifreleme protokolüdür

• Oturum bazında şifreleme yapılır

• Oturum süresince aktarılan bütün bilgiler şifrelenir

• Müşterinin ve satıcının kimliği tam olarak

doğrulanamaz

• Kart bilgilerinin satıcı tarafından korunacağı

varsayılır

SET’e Genel Bakış

• SET güvenlik ve ödeme protokolüdür

• İşlem bazında güvenlik sağlanır

• Sadece isim, adres, kredi kartı ve alınan mal veya

hizmet bilgileri şifrelenir

• Müşterinin ve satıcının kimliği tam olarak doğrulanır

SET’in Sağladıkları• Ödeme ve sipariş bilgilerinin gizliliği

• İletilen bilgilerin bütünlüğü

• Cardholder’ın kimliğinin doğrulanması

• Merchant’ın kimliğinin doğrulanması

• Elektronik ticaret içinde yer alan işlemlerin

güvenliklerinin garantilenmesi

• Güvenlik sistemlerinden bağımsız bir protokol

yaratılması

• Yazılım ve network sağlayıcı şirketleri arası

uyumluluk

Satıcının Gereksinimleri

• Internet bağlantısı olan bir server

• Elektronik ticareti destekleyen mağaza oluşturma

programı

• SET destekli bir POS yazılımı (GlobeSet POSTM 1.2,

Trintech S/PAY Engine, VeriFone VPOSTM 4.5)

• İşlemlerini gerçekleştiren bankadan alacağı Merchant

sertifikaları

TEŞEKKÜRLER….

TEŞEKKÜRLER…

• Cavit Önen

cavit@onen.net

• Atıf Ünaldı

aunaldi@sabah.com.tr

• Çiğdem Akın

cigdema@microsoft.com

• İbrahim Gökalp

igokalp@egebank.com.tr