Post on 12-Jan-2016
description
Agresja elektroniczna dzieci i młodzieży -
typologia, skala zjawiska i zapobieganie
Jacek PyżalskiWyższa Szkoła Pedagogiczna w Łodzi
Definicja zjawiska
• Agresja elektroniczna to rodzaj zbiorczego określenia dla wszystkich aktów agresji, w których narzędziem jej realizacji są nowe technologie komunikacyjne - telefony komórkowe lub Internet (David-Ferdon, Feldman Herz, 2007; Pyżalski, 2009)
2
Typy agresji elektronicznej (Pyżalski, 2009)
3
Kto był ofiarą?Kogo dotyczyły akty agresji elektronicznej realizowane przez respondenta
% wskazań
Osób, które zna tylko z Internetu 32,4 Innych młodych ludzi, których zna ze szkoły/klasy osiedla, które nie są Twoimi bliskimi kolegami/koleżankami
27,8
Bliskich kolegów/koleżanek 19,6 Osób całkowicie nieznajomych wybranych przypadkowo
15,3
Nie były to konkretne osoby, ale grupy ludzi, np. kibice jakiejś drużyny lub fani jakiegoś zespołu
14,5
Byłego chłopaka/dziewczyny 12,5 Innych osób, np. bezdomnych, alkoholików 6,8 Osób popularnych, np. piosenkarzy, sportowców, aktorów.
6,25
Nauczycieli 5,3
Innych znajomych osób dorosłych 5,3
Ktoś inny 3,8
4
Badania gimnazjalistów z woj. łódzkiego (N=719)
• 36% było sprawcami przynajmniej jednego z 20 rodzajów agresji w ciągu 30 dni poprzedzających badanie
• Ostatnie 30 dni: fora, czaty (11%), profile w portalach społecznościowych (8%), komunikatory (8%), SMS (5%), wykluczenie (5%)
J. Pyżalski/Grant MNiSW Cyberbullying jako mowa forma agresji rówieśniczej wśród gimnazjalistów/WSP w Łodzi
5
Mobbing elektroniczny
%
sprawców
%
ofiar
Ani razu 83,7 80
Raz 11,3 10,5
2-3 razy 3,3 5,5
4 razy i więcej 1,7 4
Ogółem 16,3 20
J. Pyżalski/Grant MNiSW Cyberbullying jako mowa forma agresji rówieśniczej wśród gimnazjalistów/WSP w Łodzi
6
Badania młodych internautów (N=891)
• 52% - przemoc werbalna• 47% - wulgarne wyzywanie• 21% poniżanie ośmieszanie• 16% straszenie i szantażowanie• 30% doświadczyło przemocy
werbalnej ponad 5 razy
Wojtasik Ł. (2007) Przemoc rówieśnicza a media elektroniczne, Fundacja Dzieci Niczyje/gemiusAdHoc
7
Nauczyciele (N=600)
• 19% musiało bezpośrednio interweniować w agresję elektroniczną między uczniami - 1-2 razy
• Ponad 3% wielokrotnie• 5% - doświadczyło wiktymizacji ze strony uczniów• Prawie połowa uważa, że agresja elektroniczna
ma bardziej poważne konsekwencje niż tradycyjna
• 25% obawia się, że mogą stać się ofiarami agresji elektronicznej ze strony uczniów w przyszłości
J. Pyżalski/Grant IMP 8.5/ Instytut Medycyny Pracy w Łodzi
8
Konsekwencje• Potencjalnie nowe mechanizmy:
anonimowość/24/publikacja wizerunku• W oparciu o badania nad tradycyjnym
bullyingiem (np. Bhat, 2008)• Konsekwencje krótkotrwałe (Wojtasik,
2007)• Depresja (Ybarra, 2004)• Metoda: głównie badania korelacyjne• Subiektywna ocena powagi/różna przy
poszczególnych typach (Smith i Slonje, 2008)
9
Legislacja
• Problem w wielu krajach: specyficzna, czy niespecyficzna
• Szczególnie w przypadku dzieci i młodzieży: pytanie o moment interwencji
• Edukacja, czy penalizacja?• Świadomość rozwiązań prawnych już
istniejących/egzekwowanie prawa
10
Edukacja• Kampanie społeczne (głównie
Fundacja Dzieci Niczyje)• Kierowana do profesjonalistów i do
samej młodzieży (Fundacja Dzieci Niczyje) – metody tradycyjne e-learning – wysoka jakość polskich rozwiązań!
• Profilaktyka normatywna - netykieta
11
Shoka i Theirer, 2009• „Technologia w postaci płotów, alarmów i kłodek może
pomóc w tym, aby mniej dzieci utonęło na basenach. Mimo to nauka pływania i wiedza o tym kiedy unikać basenów to lepsze metody zapobiegania utonięciu. Czy oznacza to, że rodzice [dorośli]nie powinni kupować płotów, alarmów, czy zamków? Oczywiście nie – one także są w pewnym stopniu skuteczne. Jednak rodzice nie mogą polegać jedynie na tych sposobach. Większość rodziców wie, że dziecko, które potrafi pływać jest mniej narażone na niebezpieczeństwo w zestawieniu z takim, które potrafi. Co więcej – nauczenie dziecka pływania i prawidłowej oceny niebezpieczeństw związanych z wodą przyniesie korzyści, które poznamy nie tylko na basenie – wie o tym każdy rodzic, który wybrał się z dzieckiem na plażę”.
12
Technika przeciw technice
• Rozwiązania techniczne utrudniające realizację agresji elektronicznej i ułatwiające obronę przed nią (współpraca z dostarczycielami usług).
• Bezpieczna infrastruktura techniczna w szkole – (np. Stachecki , 2009)
13
Działania na poziomie placówek oświatowych
• Analiza konkretnych przypadków – często niewiele rozwiązań lub wyłącznie represyjne
• 18% posiada rozwiązania na poziomie procedur
• 13% przeszło szkolenie dotyczące agresji elektronicznej
• Niewiele pomysłów na obecność nowych technologii w szkole - nie tylko w procesie dydaktycznym, ale i wychowawczym 14
Pomoc sprawcom i ofiarom
• Przygotowanie specjalistów – także w kontekście przyszłych specjalistów
• Rozwój i implementacja koncepcji pomocy online (Bassam Aouil, UKW)
• Szczególna rola świadków: budowanie aktywnej postawy
15
Podsumowanie: potrzeby
• Problem interdyscyplinarny• Potrzeba nowych rozwiązań w
pewnych obszarach, ale tez zajęcie się starymi, kulejącymi problemami
• Dalsze rozpoznanie problemu: działania odnoszące się do całego jego bogactwa.
16