ผใช ไมเขาใจการใชแบบประเมน หรอ เขาใจแบบประเมนแบบผดๆ (แบบประเมนเขาใจยาก)

สมรรถนะบางขอ ไมชดเจน วดยาก เปนนามธรรม

การประเมนสมรรถนะไมเปนตามจรง เกดความล าเอยง เกดอาการเกรงใจ

ผประเมนไมใสใจ ไมเหนความส าคญของการประเมน ท าพอเสรจๆไป

การประเมนสมรรถนะ น ามาใชองกบการเลอนขนเงนเดอนไมได เนองจากมจ านวนวงเงนจ ากด

การประเมนสมรรถนะ สามารถน าไปสการพฒนาความรและทกษะไดเพยงบางสวน ไมครอบคลม

เกดความยากล าบากในการแจงผลการประเมน

ก าหนดสมรรถนะ Competency

statements

performance or

outcome criteria

สรางแบบฟอรม Scoring

system

ผเชยวชาญ

ตรวจสอบเนอหา

ก าหนด

ใครคอผรบผดชอบ

Learning

options

จากการท าวจย

ผเชยวชาญ

ขอมลจาก แผนกพฒนาคณภาพ

การบรการ

แบบส ารวจ ความคดเหน

เทคนคเดลฟาย

focus group

สงเกตจาก การปฏบตงานจรง

วเคราะหจาก ภาระงานประจ า

ก าหนดตามกลมงานทไดรบมอบหมายใหปฏบต (เลอกเอง)

ทมาของการก าหนดรายการสมรรถนะ ในหนวยงาน

รายการสมรรถนะ (Competencies)

การวดองคประกอบพนฐาน

Knowledge Attitude Practice

1. การใหบรการสขภาพ -

2. การคดกรองภาวะสขภาพ -

3. การตดตอสอสารและการ ประสานงาน

- -

4. การนเทศงานดานการบรการ สขภาพชมชน

- -

5. การวจยเบองตน -

ก าหนดตามกลมงานทไดรบมอบหมายใหปฏบต (เลอกเอง)

รายการสมรรถนะ (Competencies)

การวดองคประกอบพนฐาน

Knowledge Attitude Practice

1. การนเทศงาน - -

2. การควบคมคณภาพงาน - -

3. การเอออ านวยแหลงประโยชน

- -

4. การจดท าแผน - -

ก าหนดตามกลมงานทไดรบมอบหมายใหปฏบต (เลอกเอง)

รายการสมรรถนะ การวดองคประกอบพนฐาน

(Competencies) Knowledge Attitude Practice

1. การบรหารจดการทางการ

พยาบาลในชมชน

2. การปฏบตงานในชมชน

3. การใหบรการทบาน

4. การจดท าและการใชขอมล Family Folder / Community

Folder

5. การประสานอ านวยแหลง

ประโยชน

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

ก าหนดตามกลมงานทไดรบมอบหมายใหปฏบต (เลอกเอง)

ก าหนดสมรรถนะ Competency

statements

performance or

outcome criteria

สรางแบบฟอรม Scoring

system

ผเชยวชาญ

ตรวจสอบเนอหา

ก าหนด

ใครคอผรบผดชอบ

Learning

options

competency statements ก าหนดค านยามของสมรรถนะ เขยนใหเหนภาพกวางทบอกถงพฤตกรรมการท างานทน ามาสความส าเรจ บงบอกถงผลลพธ (overall outcomes) ทตองการบรรลหรอคาดหวงใหเกดขน

ตวอยางตอจากหนา 47

ก าหนดสมรรถนะ Competency

statements

performance or

outcome criteria

สรางแบบฟอรม Scoring

system

ผเชยวชาญ

ตรวจสอบเนอหา

ก าหนด

ใครคอผรบผดชอบ

Learning

options

performance indicators or outcome criteria

(a set of critical behaviors) ก าหนดรายละเอยดพฤตกรรมทบคคลตองแสดง สามารถสงเกตเหนไดและ เปนเกณฑแสดงออกถงความกาวหนาของทกษะ ความร ความสามารถในการปฏบตงาน

ตวอยางตอจากหนา 47

ก าหนดสมรรถนะ Competency

statements

performance or

outcome criteria

สรางแบบฟอรม แบบฟอรมในการประเมนทเหมาะสม

1. แบบสงเกตพฤตกรรม (skill checklists: ผาน/ไมผาน) ;

2. แบบฟอรมใหคาคะแนนเปนเสกล (rating: 3, 4, 5, หรอ 6 ระดบ)

3. แบบ Behaviorally Anchored Rating Scale (BARS)

4. แบบทดสอบความรทเกยวของกบงาน (knowledge test)

5. การรายงาน (report), กรณศกษา (case study), โครงการตางๆ

6. สถานการณจ าลอง (scenario discussions) เพอดการ

ตดสนใจ การ วเคราะห และการประยกตใชความร

Scoring system การใหคาคะแนนระดบของสมรรถนะ (proficiency level) เชนถาเปนแบบสงเกตพฤตกรรมการใหคาคะแนนผานท เกณฑ 80% หรอ แสดงพฤตกรรมหลกใหเหนตามแบบประเมนครบทกขอให คะแนน 100%

ถาเปนชนดเสกล ในบางสมรรถนะ ตองไดระดบคาคะแนนของพฤตกรรมรายขอไมต ากวา เสกล 3 จากคะแนนเตม 5 จงจะถอวามความสามารถหรอเปนผท

competent

ก าหนดสมรรถนะ Competency

statements

performance or

outcome criteria

สรางแบบฟอรม Scoring

system

ผเชยวชาญ

ตรวจสอบเนอหา

ก าหนด

ใครคอผรบผดชอบ

Learning

options

ผเรมตนกาวหนา (Advanced beginner)

ผมความสามารถ (Competent)

ผคลองงาน(Proficient)

ผเชยวชาญ (Expert) High

ผจบใหม (Novice) Low

ผทมประสบการณท างาน 3 ปควรจะพฒนาตนเองใหอยในระดบผม

ความสามารถ อยางไรกตาม ถามความสามารถด อาจจะกาวขามขนขนไป

เปน proficient หรอ expert ไดขนกบผลลพธของงานถาออกมา

เหนอกวาระดบทคาดหวง

1. Novice หมายถง พนกงานทจบใหมและยงไมมประสบการณ

ในการท างานมากอน

2. Advanced beginner ผเรมตนกาวหนาใชเวลาพฒนา 1 ป -18

เดอน ยงตองการการชแนะ การสนบสนนเพอใหเกดความ

มนใจวาควรท าอะไรกอน หลง จ าเปนตองไดรบการนเทศจาก

(มประสบการณมากกวา

3. Competent ผมความสามารถ มประสบการณท างานในทเดม

ซ าๆเปนประจ า เปนเวลา 2 – 3 ป มองเหนเปาหมายในการ

ท างานระยะยาว วเคราะหล าดบความส าคญของปญหาตาม

ความเรงดวน แสดงความคดเหนแลกเปลยนกบผอนในสง

เกยวของกบงานทปฏบตอย

18 เดอน

4. Proficient ผคลองงาน มประสบการณนาน 3-5 ป มอง

สภาพการณในภาพรวมมากกวาจะดแบบแยกสวน มการ

ตดสนใจทด คาดเดาเหตการณลวงหนาได และวางแผนเพอ

รองรบสถานการณนนๆ แกปญหาในงานจากประสบการณและ

เหตการณทผานมา

5. Expert ผเชยวชาญมประสบการณมากกวา 5-7 ป เขาใจแตละ

สถานการณไดลกซง วนจฉยปญหาไดถกตอง รวดเรว

ไมยดตดกบคมอ หลกการ มประสบการณกวางขวาง

ไวตอปญหา รวธแกไขปญหาทเหมาะสม ไดรบการยอมรบ

จากผรวมงาน

การก าหนดระดบสมรรถนะในการประเมนไมจ าเปนตองม 5 ระดบ

ขนอยกบแตละองคกร เชน อาจจะม 4 หรอ 6 ระดบกได

ผเชยวชาญ ตรวจสอบเนอหา (content validated by experts) ปรบแก

ไข + หาคาความเทยงหรอความเชอมนของแบบประเมน

(reliability) มากกวาหรอเทากบ 0.8 และทดลองใชไดแบบ

ประเมนทมมาตรฐานหรอยอมรบได

ก าหนดสมรรถนะ Competency

statements

performance or

outcome criteria

สรางแบบฟอรม Scoring

system

ผเชยวชาญ

ตรวจสอบเนอหา

ก าหนด

ใครคอผรบผดชอบ

Learning

options

คณคาของเครองมอทใช ตองมคณสมบตอยางนอย 2 อยาง

ความตรง หมายถง คณสมบตของเครองมอทสามารถวดได

ครอบคลมและตรงกบสงทตองการจะวด ในการพฒนาเครองมอ

ประเมนสมรรถนะ โดยเฉพาะการวดความร อยางนอยควรจะ

ตรวจสอบความตรงตามเนอเรอง (content validity) โดยการตดสน

ของผทรงคณวฒหรอผเชยวชาญ 3, 5, 7, 9,…คน

ความเทยง (หรอความเชอมน ความเชอถอ) หมายถง เมอได

ท าการวดแลว ผลทไดจากการวดแตละครง มความสอดคลอง

หรอเหมอนกนเครองมอวดบางชนดมความตรง แตความเทยงต า

วดซ าหลายๆครงแลวไมมความคงทของคาทได

ใครคอผรบผดชอบ ในการประเมน ระยะเวลา ปละ 1-2 ครง

วธการในการประเมน เชน การประเมนตนเอง; โดยการสงเกต; โดยการสาธตใหด; โดยสรางสถานการณจ าลอง; โดยดจากรายงาน; โดยบนทกพฤตกรรม (anecdotal record) เปนตน

ก าหนดสมรรถนะ Competency

statements

performance or

outcome criteria

สรางแบบฟอรม Scoring

system

ผเชยวชาญ

ตรวจสอบเนอหา

ก าหนด

ใครคอผรบผดชอบ

Learning

options

การจดรปแบบ วธการเรยนรใหสอดคลองกบ

learning needs ชวยใหผปฏบตงาน พฒนา

ทกษะ ทบทวน เรยนรไดดวยตนเอง เพอใหบรรล

ถงสมรรถนะในระดบทตองการ และชวยในการ

เตรยมตวเมอถงเวลาทตองถกประเมนสมรรถนะ

ประจ าป (annual evaluation)

ก าหนดสมรรถนะ Competency

statements

performance or

outcome criteria

สรางแบบฟอรม Scoring

system

ผเชยวชาญ

ตรวจสอบเนอหา

Learning

options

ก าหนด

ใครคอผรบผดชอบ

โมเดลในการประเมนสมรรถนะ

องคประกอบในการวดสมรรถนะเชงวชาชพ

9/29/2015

21

ความร ทฤษฎ (Knowledge)

แรงจงใจ นสย การมองตนเอง ทศนคต ฯลฯ (Attributes)

การปฏบต (Practices/skills)

แบบปรนย หรอ แบบอตนย

แบบวดตางๆ วดคณลกษณะ วดทศนคต

แบบสงเกตพฤตกรรม แบบประมาณคา

แบบประเมนพฤตกรรมส าคญ

องคประกอบในการวดสมรรถนะ องคประกอบในการวดสมรรถนะเชงวชาชพ

การก าหนดตวชวดพฤตกรรม หรอทเรยกวา

performance indicators หรอ outcome criteria

หมายถง การก าหนดรายละเอยดพฤตกรรมทบคคลตอง

แสดง (a set of critical behaviors) สามารถสงเกตเหน

ไดและ ตองประกอบกบเกณฑในการบรรลเพอแสดงออก

ถงความกาวหนาของทกษะ ความร ความสามารถในการ

ปฏบตงาน

การก าหนดตวชวดพฤตกรรม

1. พฤตกรรมนนตองวดได หมายความวา มองเหนหรอสงเกตได เชน บนทกขอมลการเฝาระวงการตดเชอได

2. เขยนพฤตกรรมเปนลกษณะ กรยา (verb) ทแสดงออกมา

เชน เตรยม แจง อธบาย ระบ เปนตน

3. พฤตกรรมนนจ าเปนตองปรากฏในการปฏบตงานนนๆ และตองน าไปสความส าเรจและประสทธภาพในงาน เชน

- ประเมนอาการ อาการแสดงของผปวยทเปลยนแปลงไป

ไดอยางถกตองรวดเรว

การเขยนตวชวดพฤตกรรม

4. สะทอนถงกระบวนการใหบรการและการดแลรกษาทส าคญของ โรงพยาบาล เชน วนจฉยอาการ อาการแสดงการตดเชอไดทกระบบ

5. เขยนเฉพาะพฤตกรรมหลกทส าคญ(พฤตกรรมบงช) เชน

สมรรถนะการบรหารยา

1. ตรวจสอบความถกตองของใบบนทกการใหยา ทงชอชอผปวย ชอยา ขนาดยา เวลาทให วถทางทให กบค าสงแพทย

2. ลางมอใหสะอาด ถกตองตาม 7 ขนตอน

3. หยบยาจากรถยาโดยตรวจสอบความถกตองของฉลากยากบรายละเอยด ในใบบนทกการใหยา

4. ตรวจเชคซ าความถกตองของยา..........

6. พฤตกรรมนนจ าเปนตองม เพอท าใหเกดความปลอดภยแกผรบบรการ

(กรณทเปนสมรรถนะเชงเทคนค: functional skills)

เชน ลางมอโดยเทคนคปลอดเชอกอนการดดเสมหะ

7. ตวอยางพฤตกรรมทไมควรเขยน เชน มความรเรองยาเบาหวานดมาก

ซงจะสงเกตยากมาก วาดมากเปนอยางไร บางทานอาจซกถาม บาง

ทานไมรจะประเมนอยางไร การเขยนตองระบลงไป เชน

“ผานการทดสอบความรเรองยา high alert drugs ไดคาคะแนนรวมมากกวา

90% ขนไป”

1 .เครองมอส าหรบวดและประเมนผลดานความรความคด

( Cognitive Domain) ถอไดวาเปนการสอบวดความรดาน

ทฤษฎ ม 2 ลกษณะ คอ แบบอตนย และ แบบปรนย

1.1 แบบอตนย หรอเรยกงายๆวาแบบบรรยาย เปนการ

สรางค าถามเพอใหผตอบเขยนตอบตามความรความเขาใจ

ภาษา ความคดของตน เชน

“ มความจ าเปนอยางไรทบคลากรในหนวยงานจ าเปนตอง

ไดรบการประเมนสมรรถนะ

”..................................................................

9/29/2015 26

ประเภทของเครองมอทนยมใชประเมนสมรรถนะ

ควรก าหนดเกณฑในประเดนตอไปนไวดวย (ไพศาล สวรรณนอย,2549 )

1. ความยาวในการตอบอยางคราวๆ

2. ควรมค าถามหลายขอเพอใหครอบคลมสงทตองการวด และควร

ใหตอบทกขอ

3. ใชค าถามทชดเจนตรงไปตรงมา

4. จดท าแนวค าตอบไว เพอจะไดทราบขอบเขตของค าตอบ

โมเดลในการประเมนสมรรถนะ

ขอสอบในลกษณะนจะชวยวดความรในระดบการคดวเคราะห และสงเคราะห

ไดดกวาขอสอบเลอกตอบ แตปญหาสวนใหญในการใชขอสอบแบบบรรยาย

คอ ความเปนปรนยในการตรวจใหคะแนน

1.2 แบบปรนย เชน 1.2.1 แบบเลอกตอบ (Multiple Choices) ม 2 ลกษณะ คอ

แบบค าถามเดยว (single question ) ตวเลอกคงท (constant choices) ตวอยาง เปนขอสอบเลอกตอบทมชด ตวเลอกอยชดเดยว แลวก าหนดโจทยปญหาหลายๆขอ

1.2.2 แบบจบค 1.2.3 แบบเตมค าสนๆ 1.2.4 แบบ ถก - ผด

1.3 แบบสถานการณ ( Situation/Scenario test) เปนการสรางสถานการณทเกยวของกบสงทไดเรยนรแลวถามความคดเกยวกบสถานการณทสรางขน เชน สถานการณ: ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… จากขอมลตอไปน ใชประกอบการตอบค าถามขอ 1-4

ประเภทของเครองมอ.....(ตอ) ประเภทของเครองมอประเมนสมรรถนะ (ตอ)

เปรยบเทยบกบการตดเกรดแบบองเกณฑ (ไพศาล หวงพาณชย , 2543):

ตวอยางการแบงระดบสมรรถนะเปน 5 ระดบ

› ระดบ expert คาคะแนนมากกวา 90 %

› ระดบ Proficient คาคะแนนอยระหวาง 75-89 %

› ระดบ Competent คาคะแนนอยระหวาง 60-74 %

› ระดบ Advanced beginner คาคะแนนอยระหวาง 50-59 %

› ระดบ Novice คาคะแนนต ากวา 50 %

เกณฑผานการประเมน (ณรงค ค าออน, 2548 อางถงใน Jean, 2004)

ผานการประเมนคอไดคะแนนตงแต 75-80 เปอรเซนต

การแปลผลคะแนนความร

2. เครองมอส าหรบวดและประเมนผลดานความรสกนกคด

( Affective Domain) เปนเครองมอทใชวดระดบทศนคต

หรอ ความรสกนกคด ความคดเหน ความชอบ ตอสงหนงสงใด

สวนใหญจะเปนมาตรวดแบบลเครทสเกลทบอกระดบความรสก

นกคด ความคดเหน หรอ ทศนคต เชน

1 = เหนดวยนอยมาก 2= เหนดวยนอย 3=เหนดวยปานกลาง

4=เหนดวยมาก 5=เหนดวยมากทสด

ดงตวอยาง

ประเภทของเครองมอประเมนสมรรถนะ (ตอ) ประเภทของเครองมอประเมนสมรรถนะ (ตอ)

ขอรายการ

1 เหนดวยนอยมาก

2 เหนดวยนอย

3 เหนดวย ปานกลาง

4 เหนดวย มาก

5 เหนดวยมากทสด

1) การปองกนการตดเชอเปน

โรงพยาบาลเปนหนาทของ

พยาบาลทกคน

2) การตดเชอในโรงพยาบาล

เปนภาวะปกตทตองเกดขน

3) เปนเรองยากทจะท าให

บคลากรตระหนกถง

ความส าคญในการปองกน

และควบคมการตดเชอ

4. ……………………......

5. …………………………

3. เครองมอส าหรบวดและประเมนผลดานทกษะการปฏบต

(Psychomotor Domain ) เปนแบบวดระดบทกษะหรอ

ความช านาญดานใด โดยจะใชการสงเกตเปนหลก

ทนยมใชมทงหมด 3 แบบ

1) แบบสงเกตพฤตกรรมตามรายการ (Observation

checklists) เปนการประเมนพฤตกรรมตามรายการ

(ปฏบต/ไมปฏบตหรอ ผาน/ไมผาน ตวอยาง

ประเภทของเครองมอประเมนสมรรถนะ (ตอ) โมเดลในการประเมนสมรรถนะ ประเภทของเครองมอประเมนสมรรถนะ (ตอ)

ขอรายการ

ปฏบต ไมปฏบต

1. เตรยมผปวยทงดานรางกายและจตใจ

2. เตรยมอปกรณส าหรบการฉดยาไดครบถวน ประกอบดวย 1. อนซลนตามแนวทางการรกษาของแพทย 2. เขมและsyringe ส าหรบการฉดยา 3. แอลกอฮอล 70 % และส าล 4. ...............................

ขนตอนการฉดยา 3. ลางมอ 4. เตรยมยาฉดอนซลนไดถกตองตามค าสงแพทย 5. ท าความสะอาดผวหนงและเตรยมบรเวณทจะฉดยา 6. ระบบรเวณทควรฉดยาและต าแหนงทตองหมนเวยน 7. อธบายวธการฉด เวลาทฉด ขนาดยา 8. …………………….. 9. …………………….

รวมคาคะแนน

การสอนผปวยเบาหวานฉดยาอนสลนดวยตนเอง

โมเดลในการประเมนสมรรถนะ ประเภทของเครองมอประเมนสมรรถนะ (ตอ)

ขอรายการ ปฏบต ไมปฏบต

1.ประเมนและเฝาระวงภาวะขาดออกซเจนโดยการใช oxygen saturation monitoring

2. แจงใหผปวยทราบกรณทผปวยรสกตว/แจงญาต

กรณผปวยไมรสกตว

3.ให oxygen 100 % ทาง ambu bag with reservoir bag 10 lit/min

4. จดเตรยมอปกรณไดครบถวน ดงน laryngoscope with blade Endo-tracheal tube ปลอดเชอขนาดเหมาะสมกบผปวย

............................

แบบประเมนสมรรถนะการชวยแพทยใสทอหลอดลมคอ

โมเดลในการประเมนสมรรถนะ

2) แบบประมาณคา (Rating scales ) หรอจดอนดบ

คณภาพของพฤตกรรมทเหน เปนแบบประเมนการปฏบต

เกยวกบทกษะ ความถกตองของการปฏบต ดงตวอยาง

ประเภทของเครองมอประเมนสมรรถนะ (ตอ) โมเดลในการประเมนสมรรถนะ ประเภทของเครองมอประเมนสมรรถนะ (ตอ)

5 4 3 2 1

มพฤตกรรมนนมากทสด หรอ 100 %

มพฤตกรรมนนมากหรอ

70 %

มพฤตกรรมนนปานกลางหรอ

50 %

มพฤตกรรมนนนอยหรอ

30 %

มพฤตกรรมนนนอยมากหรอ

20 %

5 =ปฏบตไดยอดเยยม /

โดดเดนไมมทต เปนแบบอยาง

ทด

4= ปฏบตไดดนาชมเชย/ดมาก

3= ปฏบตไดดเปนผมความ สามารถ/ด

2= ปฏบต ยงไมดตองปรบปรง/พอใช

1= ปฏบต ไมเปนทนาพอใจ/ไมมประสทธภาพ

9/29/2015 36

ตวอยางค าอธบายการก าหนดคาคะแนน วดพ ตวอยางค าอธบายการก าหนดคาคะแนน วดพฤตกรรม ประเภทของเครองมอประเมนสมรรถนะ (ตอ)

ตวอยางค าอธบายการก าหนดคาคะแนน วดพฤตกรรม

4 3 2 1

ดมาก ด พอใช ต ามาก

H ( Highly Effective ) ดเลศ

E ( Effective) ยอมรบไดอยางมาก

D (Developing) ยอมรบไดในสถานการณสวนใหญและควรพฒนาเพมเตมในบางเรอง

I (Improvement Needed) ตองแกไขและปรบปรงอยางมาก

4= เปนแหลงประโยชนและใหค าแนะน าผอนได

3= สามารถปฏบตไดอยางอสระ

2= ตองสงเกตใกลชด

1= ยงตองเรยนรทกษะ

9/29/2015 37

ตวอยางค าอธบายการก าหนดคาคะแนน วดพฤตกรรม ประเภทของเครองมอประเมนสมรรถนะ (ตอ)

ตวอยางค าอธบายการก าหนดคาคะแนน วดพฤตกรรม

พฤตกรรมบงช (Performance criteria) 1 2 3 4

การเตรยม

• ระบความแตกตางของเกณฑในการคดกรองตามระดบความรนแรง

ของโรค

• บอกถงสญญาณชพทผดปกตส าหรบผปวยผใหญและเดก

กระบวนการสมภาษณ ซกประวต

3. ประเมนความตองการขอมลและความรของผปวยและญาตขณะทเขามาอยในระบบการดแลของ ER

4. แยกปจจยตางๆทอาจจะมผลตอกระบวนการสมภาษณและซกประวตได เชน อาย ระดบพฒนาการ วฒนธรรม ภาษา ความวตกกงวล

5. เคารพในความเปนสวนตวของผปวย 6. แสดงความเขาใจ เหนอกเหนใจในขณะใหการดแลผปวยและญาต 7. ใชค าถามทงปลายปดและปลายเปดระหวางกระบวนการสมภาษณ

และซกประวต 8. ใชค าถามทเหมาะสม ในการซกประวตทางการแพทย สอดคลอง

กบอาการน าผปวยมาโรงพยาบาล (chief complaint) 9. ……………………………………………………………….

ประเภทของเครองมอประเมนสมรรถนะ (ตอ)

ตวอยางการใชเกณฑตดสนแปลผลแบบองเกณฑส าหรบ แบบประเมนคา

คะแนนเฉลย 4.50-5.00 ถอวา ผตอบมสมรรถนะในขอนนมากทสด

คะแนนเฉลย 3.50-4.49 ถอวา ผตอบมสมรรถนะในขอนนมาก

คะแนนเฉลย 2.50-3.49 ถอวา ผตอบมสมรรถนะในขอนนปานกลาง

คะแนนเฉลย 1.50-2.49 ถอวา ผตอบมสมรรถนะในขอนนนอย

คะแนนเฉลย 1.00-1.49 ถอวา ผตอบมสมรรถนะในขอนนนอยมาก

ตวอยางการใชเกณฑตดสนแปลผลโดยใชพสยของชวงคะแนน (Best, 2006)

คะแนนสงสด – คะแนนต าสด เชน 5-1 ÷3 = 1.3 ระดบทตองการ

ระดบ คะแนนเฉลย

3.66-5.00 ด 2.33-3.65 ปานกลาง 1.00-2.32 นอย

ประเภทของเครองมอประเมนสมรรถนะ (ตอ)

ขอควรค านงในการใชแบบประเมนชนดสเกล (rating scale)

ไมทราบวาควรจะใชกระดบจงจะเหมาะสม อาจแบงเปน 3-5

ระดบ

สวนใหญแบบประเมนชนดนใชในการประเมนความสามารถ ดาน

การจดการ เชน การจดองคกร การวางแผนดานสงคม เชน การ

สอสาร การท างานเปนทม ดานความสามารถสวนบคคล เชน

ความยดหยน การใหค าปรกษา ทกษะการเจรจาตอรอง เปนตน

โมเดลในการประเมนสมรรถนะ ประเภทของเครองมอประเมนสมรรถนะ (ตอ)

3) แบบบาร (BARS: Behavioral Anchored Rating

Scale) เปนการใหคาคะแนนโดยรวมตอพฤตกรรมหรอระดบ

สมรรถนะตาม พฤตกรรมหลก (critical / key behaviors) ท

เพมขนเรอยๆ ดงตวอยาง

โมเดลในการประเมนสมรรถนะ ประเภทของเครองมอประเมนสมรรถนะ (ตอ)

ตวอยาง แบบวดพฤตกรรมหลก (อารรตน แดงคง, 2549)

สมรรถนะ

ระดบ 1 ( Novices)

2 (Advance beginner)

3

(Competent)

4

(Proficient)

5

(Expert)

การสอสารขอมลการเตรยมผปวยกอนการผาตดตอกระจก

ใหขอมลเบองตนทจ าเปนเกยวกบการเตรยมผาตดตอกระจก ชนดของการผาตด ชนดของเลนสแกวตาเทยม การปฏบตตนกอนและหลงผาตดได

ยงไมมนใจตองใชคมอประกอบการปฏบตงานเกอบทกครง

ไดรบการนเทศตดตามแบบใกลชด

ปฏบตในระดบ1 ไดและ

ใชภาษาในการสอสารอยางเหมาะสม ชดเจน

ยมแยมมความมนใจในการใหการใหขอมล

มการทบทวนการใชคมอนานๆครง

ไดรบการตดตามนเทศเปนระยะ

ปฏบตในระดบ 2 ไดและ

มเทคนคในการสรางความคนเคยแกผรบบรการ

ตอบขอซกถามเพมเตมเพอตอบสนองตอความตองการของผปวยหรอญาต

สรางความพงพอใจและมนใจในการผาตดใหเกดแกผปวยและญาต

ปฏบตในระดบ 3 ไดและ

ปฏบตงานไดคลองแคลว

ตดสนใจแกแกปญหาเฉพาะหนาไดโดยอสระ

ปฏบตในระดบ 4 ไดและ

เจรจาตอรอง ประสานงานแกไขปญหาทเกดขนทงระหวางการเตรยมผาตด

ลดความไมพอใจของผปวยและญาตได

เปนทปรกษาใหค าแนะน าแกผรวมงานได

ระดบ 1 ระดบ 2 ระดบ 3 ระดบ 4 ระดบ 5

มแผนการนเทศให

เหนแตยงไมน าส

การนเทศอยาง

สม าเสมอ

นเทศงานทมปญหา

ทไมซบซอนได

โดยสามารถนเทศ

งานไปเรอยๆตาม

ปญหาทพบแตยง

ไมเปนระบบ

ประเมนผลการ

นเทศงาน และ

นเทศคนไดบาง

บางกรณ แตยงไม

ไมสามารถน าผล

การนเทศเปนระบบ

ผรบการนเทศรบร

ไดวามการนเทศ

งานในแผนกท

รบผดชอบสวนใหญ

พงพอใจไมมปญหา

ขอขดแยง

ปฏบตในระดบ 1

ไดและพบวา

มแผนการนเทศ

งานทตน

รบผดชอบ

ครอบคลมครบถวน

ตามงานทปฏบต

เชน แผนการนเทศ

บคลากร แผนการ

นเทศคณภาพการ

พยาบาล

นเทศงานท

ซบซอนได เรมม

การประเมนผล

ลพธการนเทศแต

ยงไมเปนระบบ

แสดงใหเหนวาม

การรวบรวมเอกสาร

หลกฐานอนเปนผล

จากการนเทศงาน

ของตน

ปฏบตในระดบ 2

ไดและ

น าขอมลทรวบรวม

หรอปญหาทพบ

จากการนเทศสการ

แกไขปญหาอยาง

เปนระบบ

ใชเครองมอ

ทางการบรหารบาง

อยางเชน การเยยม

ตรวจหรอ การ

ประชมปรกษา

ทางการพยาบาล

เพอใชประเมน

บคลากรได

ประเมนผลลพธการ

นเทศไดอยางเปน

ระบบทง ปรมาณ

และ คณภาพ

ปฏบตในระดบ

3ไดและ

พฒนาคมอ

หรอหา

แนวทาง หรอ

สรางโปรแกรม

การพฒนา

ระบบการนเทศ

ใหแผนกหรอ

ฝายการ

พยาบาลเพอ

แกปญหาทพบ

ใหค าแนะน า

ปรกษาปญหา

การนเทศทพบ

และพฒนา

ระบบการนเทศ

ในหนวยงาน

ได

ปฏบตในระดบ 4

ได และ

รเรมหรอกระตนใหม

การน าผลงานวจย

มาใชแกปญหาใน

การนเทศทางการ

พยาบาลในระดบ

องคการ

วเคราะหผลการ

นเทศอยางเปน

ระบบสการพฒนา

บคลากรและพฒนา

งานพยาบาลไดท

แกปญหาความ

เสยงและคณภาพ

บรการได

ก าหนดรปแบบ

(model)หรอพฒนา

รปแบบการนเทศทง

องคการพยาบาลได

ตวอยาง สมรรถนะการนเทศงาน (รชตวรรณ ศรตระกล,2551)

แมวาเกณฑทตงขนมาเปนทรบทราบทงผประเมนและผถก

ประเมนโดยเฉพาะ ผรบการประเมนมสวนรวมในการสราง

เกณฑนดวย แตเกณฑมกจะมาจากความคาดหวงมากกวา

การปฏบตตามความเปนจรง

ผประเมนไมมโอกาสเหนพฤตกรรมไดอยางทวถง

มาตรฐานทน ามาใชในการประเมนอาจแตกตางกนไปตาม

พนฐาน และทกษะของผประเมน

การหาความตรงตามเนอหาโดยผเชยวชาญตรวจสอบความครอบคลมของเนอหา ความชดเจนของภาษา 5-7 คน

การหาความเชอมน: เพอใหเกดการยอมรบในผลการประเมนมความจ าเปน ทงผประเมนและผถกประเมนมความมนใจวา เครองมอทน ามาประเมนนน มความเทยงเปนทนาไววางใจ

1. แบบวดความรทเปนปรนย ใหคะแนน ตอบถก = 1 คะแนน ตอบผด = 0 คะแนน ใชวธหาความคงเสนคงวาภายใน KR-20 และหาความสมพนธรายขอกบคะแนนรวม (corrected item-total correlation) เพอตรวจสอบแบบแผนการตอบแตละขอ คาอยระหวาง – 1.00 ถง +1.00

คา +.30 เปนค าถามทด ควรไดรบคดเลอก

คาเปนบวก (+)หมายถง กลมตวอยางตอบค าถามไปในทศทางเดยวกน กบการตอบค าถามขออนๆในแบบสอบถาม

คาเปนบวก (-) หมายถง กลมตวอยางตอบค าถามไปในทศทางตรงกนขาม กบการตอบค าถามขออนๆในแบบสอบถาม

2. แบบสงเกตพฤตกรรมแบบ Rating scale และ BAR

หาคาความเชอมนโดย การหาความเทยงของการสงเกต

(Inter- rater reliability) หรอ หาคา Cronbach’s alpha

3. แบบสงเกตพฤตกรรม (observation checklist)

หาคาความเชอมนโดย การหาความเทยงของการสงเกต

(Inter-rater reliability)

Rater หมายถง ผสงเกตหรอผประเมน

แบบประเมนชนด Observation Checklist ตรวจสอบความเทยงโดย

3.1 ใชผสงเกตอยางนอย 2 คน เพอสงเกตสงทเกดขนตามรายการทใหตรวจสอบ เนนความส าคญทผสงเกตตองมความเขาใจในสงทจะไปสงเกตตรงกน สงเกตสงทเกดขนอยางเทยงตรง

3.2 ใชผสงเกตคนเดยวแตสงเกตตางเวลากน2 ครงและหาคา สมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสน วธนยงยากเพราะการเกดเหตการณเดมหรอพฤตกรรมซ าๆ อาจจะมนอย

การหาความเชอมน (ตอ)

การหาความเทยงของแบบประเมน (ตอ)

วธการใหผสงเกตหรอผประเมน 2 คนใหคาคะแนนตามขอรายการในแบบ

ประเมน การสงเกตจะตองไมนอยกวา 10 ครงจงจะท าใหคาความเชอมน

มความนาเชอถอมากขน และค านวณความเชอมนโดยใชสตร (Polit &

Hungler, 1991, บญใจ ศรสถตยนรากร, 2545)

ความเทยงในการสงเกต (P) = P0

P0 + Pe

P0 = ความถทผสงเกตตรงกน

Pe = ความถทผสงเกตไมตรงกน

เกณฑการพจารณาคาความนาเชอถอของเครองมอ

Rtt 0.7- 1.00 มความนาเชอถอสง

Rtt 0.3- 0.7 มความนาเชอถอปานกลาง

Rtt < 0.3 มความนาเชอถอต า

ตวอยางการหาความเชอมน (นภาภรณ พรหมจนทรและอภญญา จ าปามล, 2553)

สมรรถนะกบผลลพธการดแลผปวย

ผลลพธการดแลทางดานสขภาพ หมายถง

ผลสดทายของการไดรบการดแลทางดานสขภาพหรอผลของการท ากจกรรม ตามหนาท หรอการใชกระบวนการตางๆในการดแลสขภาพแกผใชบรการหรอผปวย (The end results of medical care or The end result of process, treatment, or intervention) ผลลพธการดแลทางดานสขภาพ ถอวาเปนตวชวดทเปนทคาดหวงสงสดและบอกไดถงประสทธภาพ และคณภาพของการบรการพยาบาล

การวดผลลพธทางดานสขภาพเปนขอก าหนดหนงขององคกรรบรองคณภาพจากภายนอก

การวดผลลพธจะชวยใหเกดหลกฐานเชงประจกษทยนยนผลลพธของกระบวนการใหบรการท

เปนรปธรรม และยงชวยใหเขาใจถงองคประกอบเชงโครงสรางและกระบวนการดแลทมอทธพล

ตอคณภาพ

1. ผลลพธดานผใชบรการ (Patient outcomes) ไดแกพฤตกรรมการตอบสนองความรสกของผใชบรการทมตอผใหบรการ การไดรบผลขางเคยงทไมพงประสงคจากการดแล อาการดขน การท าหนาทของรางกายอยางเตมศกยภาพเทาทจะท าได การทสามารถคงไวซงความผาสก หรอสภาวะสขภาพ และความพงพอใจของผปวย

2. ผลลพธดานผใหบรการ (Provider outcomes) เกยวเนองกบคณภาพการดแล ไดแก ผลลพธทางคลนกทเกดขนภายหลงการใหการรกษาพยาบาล เชน อาการ อาการแสดงตางๆ สญญาณชพ ผลการตรวจทางหองปฏบตการ การเกดภาวะแทรกซอน ความรวมมอในการรกษาพยาบาล รวมทงความพงพอใของผใหบรการดวย

การจ าแนกผลลพธ

3. ผลลพธดานผจายคารกษาพยาบาล (Payer outcomes) ไดแกคาใชจาย

ในการดแล การเกดความพการ หรอภาวะแทรกซอน อตราการตาย

อตราการตดเชอ ระยะเวลาวนนอนในโรงพยาบาล การกลบเขารกษาซ า

ในโรงพยาบาล และการใชประโยชนจากบรการตางๆของโรงพยาบาล

ผลลพธเหลานจะน ามาสการปรบปรงแบบแผนการดแล โดยเฉพาะเพอ

การเพมคณภาพและการลดคาใชจายในการดแล

3. ผลลพธดานผจายคารกษาพยาบาล (Payer outcomes) ไดแกคาใชจาย

ในการดแล การเกดความพการ หรอภาวะแทรกซอน อตราการตาย

อตราการตดเชอ ระยะเวลาวนนอนในโรงพยาบาล การกลบเขารกษาซ า

ในโรงพยาบาล และการใชประโยชนจากบรการตางๆของโรงพยาบาล

ผลลพธเหลานจะน ามาสการปรบปรงแบบแผนการดแล โดยเฉพาะเพอ

การเพมคณภาพและการลดคาใชจายในการดแล

1. ผลลพธดานคาใชจายผปวย เชน คาเดนทาง คาเสยโอกาส คาเสยเวลา คาใชจายของ รพ

2. ผลลพธดานคณภาพการดแล 2.1 ผลลพธเฉพาะทางคลนก 2.2 ผลลพธทวไป (generic outcomes) เชน number of admission/year, re-

admission, re-visit, LOS, HRQoL, perceived health status , incidence/prevalence ของโรคลดลง

2.3 ผลลพธเชงคณคา เชน best practice

2.4 ความพงพอใจของผปวย ครอบครวและผใหบรการ

ตวอยางผลลพธผปวยโรคเรอรง

ผลลพธผปวยโรคเรอรงเบาหวาน

Clinical process measures

- Patient examined feet daily: baseline

- Patient examined feet daily: ending Outcome measures

- Body mass index

- HemoglobinA1c (HbA1C )

- Fasting blood glucose level

- medication type and dose

- Episodes of severe hyperglycemia

- Nurse performed foot exam

- Eye exam performed

- body weight

- blood pressure

- Lipid levels

- Patient perceived health status

ผลลพธผปวยโรคหอบหด

1. คาเฉลยวนนอน รพ (mean length of stay) 2. Peak expiratory flow rate (PEFR) L/min 3. การเปลยนจากการใช hand held nebulizer มาเปน metered-dose

inhaler 4. การใช steroid ใน 24 ชวโมงแรกหลงการรบใหม 5. การเปลยนการใช steroid ทาง Intravenous มาใชการให steroid ทาง

ปากในระหวางนอนรกษาตวใน รพ 6. การใช theophylline หรอ aminophylline 7. การใชยาปฏชวนะ 8. การรบไวใน ICU

ผลลพธทางคลนกการจดการรายกรณผปวยโรคหอบหด

ระยะในการดแล

โครงสราง กระบวนการ ผลลพธ

Pre-hospital มเกณฑการจดล าดบการบรบาลผปวย (Dispatch criteria) มการอบรม (Training) มเกณฑการคดกรอง กอนเขามาถง รพ. (prehospital triage)

ระยะเวลาทไดรบการดแลในโรงพยาบาลตามแตละจด(Total hospital time with component parts)

Prehospital deaths Long-term outcomes

Hospital ม Massive transfusion protocol ม Head injury protocol

การใช massive transfusion protocol อยางเหมาะสม สดสวนของผปวยทไดรบการจดการตามโปรโตคอล

Deaths จาก hemorrhagic shock Risk-adjusted mortality for head injury GOS-E 6 และ 12 เดอนหลงไดรบบาดเจบ

Posthospital • สถานทรองรบการฟนฟสภาพผไดรบบาดเจบในชมชน • มาตรฐานการปฏบตในการชวยเหลอฟนฟสภาพ

ระยะเวลาในการปรกษาทมฟนฟสภาพ

การกลบไปท างาน

Prevention กจกรรมการปองกนการบาดเจบ

สดสวนผทไดรบการตรวจแอลกอฮอล และการใหความร ค าแนะน า

• สดสวนของผปวยทกลบไปดมแอลกอฮอล หรอใชยา สารเสพตดทอาจท าใหเกดการบาดเจบได

ผลลพธการดแลผปวยทไดรบบาดเจบ

ผลลพธความพงพอใจของผปวย

ควรครอบคลมขอค าถามประเดนดงตอไปน 1. การยอมรบความคดเหนของผปวย 2. การท างานเปนทมของบคลากร 3. การใหขอมลการดแลรกษาสม าเสมอและตอเนอง 4. การแสดงความเคารพในสทธและศกดศรของผปวย 5. การแสดงถงความเขาใจในความคดของผปวย 6. การใสใจในความตองการของผปวย 7. คณภาพของขอมลทใหแกผปวย ความนาเชอถอ 8. ความเหมาะสมของแผนการดแลทผปวยไดรบ 9. ผลลพธการดแลทผปวยไดรบ 10. การประสานการดแลภายหลงการจ าหนายออกจากโรงพยาบาล 11. ค าแนะน าในแผนการจ าหนายมความชดเจน

วธการในการพฒนาสมรรถนะบคลากร

การพฒนาโดยตนเอง รและท ำควำมเขำใจถงควำมตองกำรของหนวยงำนวำ ควำมร ควำมสำมำรถ พฤตกรรมใดทองคกรคำดหวงและตองกำรใหเรำม เพอพฒนำตนใหมคณลกษณะเปนทตองกำร เปนผช ำนำญในงำนทครองต ำแหนงอย

ทรำบจดดอย จดแขงของตนเอง

เตมเตม สมรรถนะในสวนทขำด

หมนศกษำหำควำมรอยเสมอ

ประพฤตด ปฏบตชอบ

ควำมตองกำรของหนวยงำน

จดแขงของตนเอง จดดอยของตนเอง เตมเตมสมรรถนะทขำด

สมรรถนะ ทตองปรบปรง

ศกษาเพมเตม ประพฤตด ปฏบตชอบ

การพฒนาโดยองคกร (ตอ) ท ำอยำงไรจะหลอหลอมใหบคลำกรสำมำรถปฏบตงำน แนวใหม

ได

วธกำรประเมนดควำมเปนไปได สอดคลองกบวฒนธรรมองคกรและตองเปนควำมลบ

กลมเปำหมำยในกำรประเมนคอใคร

ทงผรบกำรประเมน ผถกประเมนตองศกษำท ำควำมเขำใจในระบบกำรประเมน

กระบวนกำรวำงแผนเพอลดควำมแตกตำง competency

gap ของคนเกงและไมเกง

การพฒนาโดยองคกร (ตอ)

จดท ำแผนกำรพฒนำรำยบคคลไวเพอรองรบผลกำร

ประเมน

ท ำขอตกลงกำรเรยนรและกำรท ำงำนรวมกนระหวำงผ

ประเมน และ ผถกประเมนเมอผลกำรประเมนออก

สรำง expertiseในองคกร และ กำรสรำงฐำนควำมรท

จ ำเปนขององคกร เพอชวยพฒนำคนในองคกรใหม

สมรรถนะสง

กำรใชเทคโนโลยเขำมำชวยบรหำรทรพยำกรมนษย

การพฒนาโดยองคกร (ตอ)

การจดต ง ศนยประเมนความพรอมของบคลากรทาง

คลนก (Clinical Assessment Center) เพอประเมน

ความสามารถหรอสมรรถนะโดยการวดความร ทกษะ

ผานวธการตางๆ เชน การท าแบบทดสอบ

(assessment tests), การฝกในสถานการณจ าลอง

(simulation) บางองคกรต งขนเอง บางองคกรจาง

บรษทภายนอกมาด าเนนการให เปนวธการทสามารถ

น ามาประยกตใชเพอเตรยมความพรอมพยาบาล

วชาชพใหมความสามารถ สมรรถนะอยในมาตรฐาน

ทองคกรคาดหวง

ในตางประเทศใช ส าหรบสรรหาบคคลทมศกยภาพ

เหมาะสมกบต าแหนงงาน นยมใชกบงานลกษณะ

พเศษ หรอ คดเลอกผบรหาร

การสอนและชแนะในการปฏบตงาน

การใหขอมลปอนกลบและใหค าปรกษา

การสาธตใหด กรณขาดสมรรถนะทเปนเชง

ทกษะ

การหมนเวยนงาน (Job rotation)

การฝกปฏบตหนางาน (On the job training) หรอ ON-JT ขนตอนงาย ไมซบซอน

การฝกอบรมในหอง (Off the job training) หรอ OFF-

JT ถายทอดความรและทกษะการท างานทมข นตอนยงยาก หรอมความซบซอนขน สวนใหญจะตองมการสอนทฤษฎดวย

หวหนาหนวยงาน อาจจะเลอกใชวธการเดยวหรอหลายวธผสมผสานกน ขนกบสมรรถนะทขาดวาเปน ความร ทกษะ หรอ พฤตกรรม

การเรยนรดวยตนเอง กรณขาดความรบางประการ และ

หนวยงานมแหลงความรใหคนควา หรอ การเรยนรผาน

ระบบสารสนเทศ

ถายทอดสรปโดยผเชยวชาญเฉพาะดาน (Expert briefing)

กรณสาเหตมาจากการขาดความร และความรทขาดนน

เปนความรทางเทคนคเฉพาะดาน

ใหเขาไปรวมกบคณะท างานเฉพาะกจ (Team-based

activities)

การดงาน และการน าเสนอ

การศกษาตวอยางจากตนแบบทด (work shadowing)

การมอบหมายงานพเศษ (project assignment) เปนการ

พฒนาความร และ ทกษะอนเกดจากการไดปฏบตจรง

การจดโปรแกรมการเรยนร

(course) ใหภายในหนวยงาน

บางโรงพยาบาลจดใหม Center of

Continuing Education

รบผดชอบโดยตรง

จดหลกสตรฝกอบรม (Workshop,

Class, Seminar) โดย วทยากร

ภายนอก

เขารบการศกษาตอเนองใน

สถาบนการศกษา ตองใชเวลานาน

กรณขาดความร หรอ ศาสตรเฉพาะ

สาขาทจ าเปนในการปฏบตงาน เชน

อบรมหลกสตรเฉพาะทาง

PERSONAL DEVELOPMENT PLAN

Name: นางสาว ก

Title หวหนาแผนกหลงคลอด

Division สตกรรม

Dept: ฝายการพยาบาล4 5

CAPABILITY AREA Expect score Actual score SKILL PRIORITY DEVELOPMENT NEEDS

CORE PROF COMPETENCIES GAP H/M/L

1 2 3 4 5 1 2 3 4 5

1 ภาวะผน า -1 H ภาวะผน า

2 การประสานงาน 0 L

3 ความรบผดชอบ 1 L

4 การใชกระบวนการพยาบาล -1 H การใชกระบวนการพยาบาล

5 การพฒนาตนเอง

6 การคดเชงวเคราะห

7 การบรหาร / จดการ

8 การสอสาร

9 ความสามารถดาน IT

10 การบรการทมคณภาพ

11 ความสามารถดานภาษาองกฤษ

12 ความรพนฐานดานการปองกน / ควบคมโรค

TECHNICAL COMPETENCIES 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5

14 การดแลผปวยหลงคลอด 0 L

15 วเคราะหผลการตรวจ NST -1 M พฒนาตนเอง

61 2 3

โมเดลในการประเมนสมรรถนะ