หนวยการเรยนรท 7

สรปบทเรยน และแนวทางการนำไปใช

วตถประสงค

หลงจากผานการอบรมแลว ผเขารบการอบรมจะตองสามารถอธบาย

• ความหมายของภาวะฉกเฉนทางสาธารณสขได

• คณลกษณะสำคญของระบบบญชาการเหตการณ

• โครงสรางระบบบญชาการเหตการณ กรมควบคมควบคมโรค

• โครงสรางพนฐานและอปกรณทจำเปนสำหรบศนยปฏบตการภาวะฉกเฉนทางสาธารณสข

• ลกษณะของแผน ชนดของแผน และลำดบชนของแผนสำหรบการปฏบตการภาวะฉกเฉนทางสาธารณสข

“ภาวะฉกเฉนทางสาธารณสข” คออะไร ?

“ภาวะฉกเฉนทางสาธารณสข” (Public Health Emergency) ถอเปน “สาธารณภย”

ทกอใหเกดอนตรายตอชวต สรางความเสยหายแกทรพยสนของประชาชน และเกดผลกระทบกบ

สงแวดลอม

“ภาวะฉกเฉนทางสาธารณสข” จงหมายถง เหตการณการเกดโรคและภยคกคามสขภาพ มลกษณะเขาไดกบเกณฑอยางนอย 2 ใน 4 ประการ

• ทำใหเกดผลกระทบทางสขภาพอยางรนแรง

• เปนเหตการณทผดปกตหรอไมเคยพบมากอน

• มโอกาสทจะแพรไปสพนทอน

• ตองจำกดการเคลอนทของผคนหรอสนคา

ระบบบญชาการเหตการณฉกเฉนทางสาธารณสข

situation

SAT & ยทธศาสตร

สอสารความเสยง Case ManagementOperation PoE

• ภารกจ• แนวทางการปฏบต• การสงการ

หนวยสนบสนน

Stockpiling | กฎหมาย | การเงนและงบประมาณ | กำลงคน

ผบญชาการเหตการณผบญชาการ

ฝายขอมลและยทธศาสตร

ผปฏบต

Liaison

ขอมล

ศนยปฏบตการภาวะฉกเฉนคออะไร ?

• หองบญชาการเหตการณ

• หองทำงานของผบญชาการเหตการณ (ปฏบตงานเตมเวลา) จนกวาเหตการณจะคลคลาย

• หอง EOC มองคประกอบทสำคญ ดงน

o กำลงคนทมสมรรถนะ (Staff)

o หองและอปกรณ (Stuff): คอมพวเตอร

เครองมอระบบสอสาร ฐานขอมลทเกยวของ

o ระบบงาน (System): แผนปฏบตการ

มาตรฐานการปฏบตงาน (SOP) และ

งบประมาณ

กำลงคนทมสมรรถนะ (Staff)• ระบบการจดการภาวะฉกเฉนตองมแผนระดมทรพยากร โดยเฉพาะการระดมอตรากำลง

(surge capacity plan)

• ในองคกรใดๆ ตองสามารถแบงภารกจเปน 2 ประเภทo ภารกจสำคญจำเปน ไมสามารถหยดการทำงานได หากตองหยดการทำงานจะกอใหเกด

ผลเสยตอประชาชนอยางรายแรง

o ภารกจทสามารถหยดดำเนนงานลงไดชวคราว

• ในภาวะฉกเฉน ผบรหารองคกรตองจดการทรพยากรบคคลใหเหมาะสม เพอใหม

บคลากรเพยงพอในการปฏบตภารกจสำคญจำเปน และภารกจจดการภาวะฉกเฉน

No surge capacity plan = No Emergency Operation

• หนวยงานตองกำหนดและวางแผนแบง “บคลากรทสามารถระดมมาชวยดำเนนการในภาวะฉกเฉนได (emergency staff)” โดยใหรบผดชอบกลมภารกจตางๆ อยางเหมาะสม

กำลงคนทมสมรรถนะ (Staff)

No surge capacity plan = No Emergency Operation

• เมอมภาวะฉกเฉนเกดขน กสามารถระดมบคลากรมารวมปฏบตงานไดอยางเหมาะสม

• เมอมการกำหนด emergency staff อยางชดเจนวาใครตองรบผดชอบอะไรในภาวะ

ฉกเฉน องคกรตองจดใหมการฝกอบรมความรและทกษะแก emergency staff เหลานน

เพอใหสามารถไปปฏบตงานไดจรง เมอมภาวะฉกเฉนเกดขน

สถานทและอปกรณทจำเปน (Stuff)

• หองสำหรบใหทมปฏบตการภาวะฉกเฉนทำงาน

• โครงสรางพนฐานดานเทคโนโลยสารสนเทศ

• ระบบขอมลทมความรวดเรว ถกตอง ทนสถานการณ

และสามารถเชอมโยงได

• ระบบแสดงผลการประมวลขอมลขาวสาร

• ระบบสอสาร

ระบบบญชาการเหตการณ

• ระบบการบรหารจดการทใชเพอการบงคบบญชา สงการ ควบคม และประสาน

ความรวมมอระหวางหนวยงานในสถานการณเฉพาะ ระบบดงกลาวเปน

ระบบปฏบตการเพอการระดมทรพยากรไปยงทเกดเหต เพอบรหารจดการเหต

ฉกเฉนใหสามารถปกปองชวต ทรพยสนและสงแวดลอมไดอยางบรรลเปาหมาย

และ มประสทธภาพ

• ชวยในการบรณาการระหวางหนวยงานทเกยวของ

วตถประสงคของระบบบญชาการเหตการณ

1) เพอหยดยงและ/ หรอลดผลกระทบจากภาวะฉกเฉนหรอสถานการณรนแรงจาก

โรคและภยสขภาพ และเพอใหเหตการณกลบสสภาวะปกตในระยะเวลาทสนทสด

2) ใหมความปลอดภยทงผปฏบตงานและผเสยงตอภยสขภาพ

3) เพอระดมทรพยากร และบรหารจดการอยางคมคาและมประสทธภาพ

ประโยชนของระบบบญชาการเหตการณ

1) สามารถจดการเหตการณฉกเฉนไดทกโรคและภยสขภาพ

2) ประสทธภาพดกวาการใชระบบการทำงานแบบปกตตอบโตเหตการณในภาวะ

ฉกเฉน

3) ผปฏบตงานจากหลายหนวยงานสามารถทำงานรวมกนไดอยางเปนระบบและ

รวดเรว

4) เปนระบบบญชาการเหตการณทมเอกภาพ ดวยหลกการ ผปฏบตงานแตละคน

จะรบคำสงจากหวหนาโดยตรงเพยงคนเดยว

คณลกษณะทสำคญของระบบบญชาการเหตการณ 1. การกำหนดมาตรฐาน

• การใชภาษาทเขาใจงาย

2. การบญชาการ

• การแตงตงและการถายทอดอำนาจการบญชาการ

• สายการบงคบบญชาและเอกภาพของการ

บญชาการ

• การบญชาการรวม

3. การวางแผน/โครงสรางการจดองคกร

• การบรหารโดยยดวตถประสงค

• การจดทำแผนเผชญเหต

• โครงสรางองคกรแบบโมดลลา (Modular)

• ชวงการควบคมทเหมาะสม

4. พนทปฏบตการและทรพยากร

• การจดพนทปฏบตการ

• การจดการทรพยากรครบวงจร

5. การสอสารและการจดการขาวสาร

• การบรณาการดานการสอสาร

• การจดการขาวสารและขาวกรอง

6. ความเปนมออาชพ

• ความรบผดชอบ

• การสงบคลากรและอปกรณลงพนท

แผนรบมอภาวะฉกเฉนทางสาธารณสข

ระดบยทธศาสตร/กลยทธ (Strategic)

เนนทเปาหมาย วตถประสงคของนโยบายและแนวทางโดยรวมขององคกรเปาหมาย Strategic Plan

ระดบปฏบตการ (Operational)

บทบาทและหนาทความรบผดชอบ ภารกจ การบรณาการ

และการดำเนนการ

ภารกจ

All-Hazards Plan

(AHP)

Business Continuity Plan

(BCP)

ระดบยทธวธ/กลวธ (Tactical)

บคลากร เครองไมเครองมอและอปกรณ การ

บรหารจดการทรพยากร และพนธกจ

กจกรรม

Incidence Action Plan

(IAP), Standard

Operating Procedure

(SOP)

การขบเคลอนสการปฏบต

• การทำงานในภาวะฉกเฉนนบเปนการปรบเปลยนกรอบแนวคดการทำงาน:

• เปนการทำงานภายใตการนำของผบญชาการเหตการณ

• เปนการทำงานทยดระบบงาน และมาตรฐานการปฏบตงาน

• ระบบงานเปนระบบรวมศนย เปนระบบทอาศยการประสานงานในระนาบเดยวกน

(horizontal coordination) และการแบงปนทรพยากร

• การทำงานเปนระบบตองมวนยและความเขาใจ

• ทกคนตองมทศนคตทดตอการทำงานเปนทม และรจกการเสยสละ

คำถามและขอคดเหน