Post on 12-May-2015
2
Marjolein van MeggelenAdviseur IKNL
Palliatieve SedatieHot item?
• Verschillen euthansie palliatieve sedatie morfine• Projecten palliatieve sedatie• Checklist palliatieve sedatie
Continue sedatie versus euthanasie
Continue sedatie Euthanasie
Doel Verlichten van lijden Opheffen van lijden
Wijze Verlaging bewustzijn
Patiënt niet altijd aanspreekbaar
Levensbeëindiging
Wilsbekwame patiënt
Consultatie Alleen bij gebrek aan expertise Consultatie verplicht
Middel Midazolam Barbituraten en spierrelaxantia
Dosering Getriteerd Overdosering
(in principe) reversibel Irreversibel
Geen levensverkorting Levensverkorting
Normaal medisch handelen Bijzonder medisch handelen
Geen melding en toetsing Verplichte melding en toetsing
Morfine – de feiten
• Morfine is er niet om een patiënt bewusteloos te
maken. • Morfine verkort meestal niet het leven van de
patiënt, ook niet als een patiënt veel morfine krijgt. • Morfine als medicijn is niet verslavend. • Morfine is niet het middel waarmee een arts palliatief
sedeert of euthanasie uitvoert. Het kan wel zo zijn
dat een patiënt ook morfine krijgt tijdens het
palliatief sederen.• KNMG factsheet 2014 morfine sedatie euthanasie
Project multidisciplinaire samenwerkingsafspraken palliatieve sedatie(MSPS)
• Volgen van de webtv uitzending
www.medischcontact.tv• Module Palliatieve sedatie• Module LESA Palliatieve Sedatie • Casuïstiek• Docenten: consulenten van het PTMN
• Goed voorbeeld in verbeterprogramma van ZonMw• www.goedevoorbeeldenpalliatievezorg.nl
Doelstellingen project
• Kennis van de huisarts en wijkverpleegkundige over
palliatieve sedatie verbeteren;• Samenwerking tussen huisartsen en
(wijk)verpleegkundigen verbeteren;• Vertaling van de KNMG-richtlijn en LESA PZ in
werkafspraken op instellingsniveau.
Klein kijkje in de keuken KNMG richtlijn PS
Stellingen
1. Palliatieve sedatie is een alternatief voor euthanasie
2. Bij diepe sedatie moet geen vocht worden toegediend
3. Palliatieve sedatie moet niet worden toegepast
om het overlijden niet bewust mee te hoeven maken
4. Door druk van de naasten wordt soms overgegaan tot
de inzet van palliatieve sedatie.
‘I am not afraid of dying.I just don’t want to be there when it happens.’
Woody Allen
Wanneer sedatie (indicatie)?
• Er is sprake van één of meer refractaire
(onbehandelbare) symptomen, die een ondraaglijk
lijden veroorzaken.• Meestal gaat het om onrust, kortademigheid en/of
pijn.• Soms is acute sedatie noodzakelijk in verband met
kans op verstikking of levensbedreigende bloeding• Soms is de indicatie een optelsom van meerdere
symptomen (inclusief uitputting).• Indicatie is altijd een medische beslissing en geen
vrije keus van de patiënt.
Klein kijkje in de keuken LESA palliatieve zorg
Maak regionale afspraken over:
• Kwetsbare momenten in de zorgverlening• (On)mogelijkheden tot persoonlijke - continue zorg
als professional• Zorgcoördinatie• Sociale kaart: inzet vrijwilligers e.a. hulpverleners en
voorzieningen zoals respijt- en/of hospicezorg
• Inmiddels ook een variant voor de 2e lijn - pilot
Checklist palliatieve sedatie - implementatie
ס Het tijdstip om te starten met de sedatie is met alle betrokkenen besproken.ס Multidisciplinaire afspraken zijn gemaakt over de evaluatie van het effect:
;hoe het effect van palliatieve sedatie wordt vastgesteld סס wie het effect van de palliatieve sedatie vaststelt;.wanneer het effect van de sedatie wordt vastgesteld סDe afspraken zijn vastgelegd in het patiëntendossier en alle betrokken zorgverleners zijn hierover geïnformeerd.
ס De benodigde medicatie en de materialen voor toediening zijn beschikbaar.ס Voldoende stockvoorraad midazolam en levomeprozine zijn op de afdeling
aanwezig.
ס Afgesproken is dat de behandelend arts aanwezig is bij start sedatie.ס Multidisciplinaire afspraken zijn gemaakt over wie wat uitvoert (arts,
verpleegkundige)
ס Multidisciplinaire afspraken zijn gemaakt over de bereikbaarheid en beschikbaarheid van de behandelend arts en deze zijn vastgelegd tijdens de palliatieve sedatie.
Organisatie en coördinatie van zorg
Het project
Geaccrediteerd
Vragen over het project?
• U kunt contact opnemen met:
m.vmeggelen@iknl.nl