Post on 08-Jul-2020
BeleidsplankunstencultuurBSFonsOlterdissen2013-2016
BeleidsplankunstencultuurBSFonsOlterdissen2013-2016
Inleiding
OpditmomentleesjehetbeleidsplanKunstencultuurvanBSFonsOlterdissen2013-2016.Eenbelangrijkplan.Eenambitieusplan.Eenplandatlaatziendatcultuureducatiemeerisdanalleen“Eenbeetjeleukknutselen”.BSFonsOlterdissenheeftcultuureducatiehooginhetvaandelstaan.Erisaljarensprakevaneendoorgaandeleerlijnopditleergebied.Metditnieuwebeleidsplanwillenwevoortbouwenophetsterkefundamentdatwereedshebbenopgebouwd,maarwillenweookeennieuweweginslaan.Eenwegdiecultuureducatieverbindtmetanderevakken.Eenwegdieoogheeftvoortalenten.Eenwegdieonsgeheleonderwijsaanbod,onzeleerlingenenonzeleerkrachtenlaatsprankelenengroeientothetniveaudatbijde21eeeuwpast.
Veelleesplezier!
Cultuur is ik
Cultuur is jij
Cultuur is ons
Cu l t u u r i s w i j
Cultuur is jong
Cultuur is grijs
Cultuur verbindt
Cultuur maakt wijs
BeleidsplankunstencultuurBSFonsOlterdissen2013-2016
RogerThomassenCultuurcoördinatorBSFonsOlterdissen2013
Watiscultuur?
Eenruimebetekenisvancultuuris:alleswatmensenmakenendoen.Ineenmeersociologischebetekenisiscultuurdeleefstijlvaneensamenleving,samengestelduiteenmixvansubculturenmethungeloven,gewoontenengebruiken.Aandeleefstijlvaneengroepofgemeenschapontlenenmensenhunidentiteit.Voorinzichtindeleefstijlenvanhetverledenkunnenweteruggrijpenoptradities,overleveringenenhetmateriëlecultureelerfgoed.Indeklassiekedefinitieomvatcultuurdekunsten,cultureelerfgoedendemedia.*
*DefinitieUNESCO(2002)
Watiscultuureducatie?
Allevormenvaneducatiewaarbijcultuuralsdoelofalsmiddelwordtingezet.Cultuureducatieislerenover,doorenmetcultuur.Dezeomschrijvingensluitenpuurinstrumenteelgebruikvancultuur,zoalshetversterkenvansocialecohesie,nietuit.Meestalisechtersprakevancultuurgerelateerdedoelstellingen:kennismakingmetofverdiepinginkunst,cultureelerfgoeden/ofmedia.Ookhetgenieten,lerenbeoordelen,enzelfbeoefenenhoortdaarbij.Cultuureducatieisookdeverzamelnaamvoorkunsteducatie,erfgoededucatieenmedia-educatie.*
*DefinitieCultuurnetwerk.nl
BeleidsplankunstencultuurBSFonsOlterdissen2013-2016
CultuureducatieopdeFonsOlterdissenschool
Eenkortegeschiedenis:
Voor2004-Binnenonzeschoolwordtalsindsjaarendagaandachtgeschonkenaanexpressie.Vakgebiedenalstekenen,handvaardigheidenmuziekvormeneenvastonderdeelophetlesrooster.DaarnaastmakenleerkrachtenveelvuldiggebruikvanhetaanbodvanKumulus/Kaleidoscoop.Vaneenberedeneerdengestructureerdaanbodisechtermaardeelssprake.Doorgaandeleerlijnenontbreken.
2004–Eenbelangrijkegebeurtenisbinnendegeheleschoolisderealisatievanhetkunstproject“Veerweurekunsteneers”.Deopzetvanditprojectiszogrootseningrijpenddathethoedanookeenvervolgmoestgaankrijgen.DeschoolkrijgtdoorhetMinisterievanOnderwijseensubsidietoegekendvoordestructureleontwikkelingvankunstencultuur.Voordezeextrainjectiemoeteenverantwoordebestedinggeplandworden.OnzeschoolheeftnudetaakKunstencultuureenvasteenherkenbareplekbinnenhetonderwijsaanbodtegeven.
2004–2012–Erwordtgestartmeteen4-jarencyclus.Elkjaarstaatereenanderedisciplinecentraal:Dans&Muziek,Beeldendekunst,CultureelerfgoedenDrama,aangevuldmetLiteratuur(tweejaarlijks).Iederkindkrijgtinditjaareenworkshop(binnenschool)eneenbezoekaaneencultureleinstelling(buitenschool)aangeboden.Aanheteindvanelkschooljaarvindtereenpresentatieplaatsaanoudersenleerlingen.EenhoogtepuntdaarbijisdevoorstellinginhetTheatera/hVrijthofin2007.Vervolgenswordtdecyclusopnieuwgestartenkomtelkkindopnieuwincontactmeteendiscipline.Verdiepingenverrijkingzijndaarbijvoornameuitgangspunten.
BeleidsplankunstencultuurBSFonsOlterdissen2013-2016
2008-2010–Inditjaarwordtonzeschooldoordeonderwijsinspectiebeoordeeldalszeerzwakkeschool.Intweejarentijdwordtdeonderwijskwaliteitsterkverbeterddoordatdefocuswordtgelegdophandelingsgerichtwerkenendeopbrengstenvanonzeinspanningen.In2010ontvangtdeschooleenpositievebeoordelingvandeonderwijsinspectie.Voordecultuureducatiebetekentditdatdezeopeenlaagpitjekomttestaanenonzeschoolhiermeenietkanbereikenenuitstralenwatzevoorogenheeft.
VisieopcultuureducatieFonsOlterdissenschool
Cultuureducatieiseenbreedbegrip.UitgangspuntvoorcultuureducatieopBSFonsOlterdissenisdatonzeleerlingeninaanrakingkomenmetdeleefwereldomhenheenenlerendezeteverbindenmetdekennisdiezebijanderevakkenopdoen.Hierbijstaankennisenvaardighedenopdoen,beleven,hetzelfontdekken,talentontwikkeling,creatiefdenkenenervarenvandediversedisciplinesvankunstencultuurcentraal.
Metcultuureducatiewordenonzeleerlingenuitgenodigdomzichteverwonderenenzohunonderzoekendeenlerendehoudingteontwikkelen,waarmeezedewereldverkennen.
21thcenturyskillsOpdebasisschoolleidenwevandaagdevolwassenenvanmorgenop.Daarligtvooronseenbelangrijketaak.Weleidenonzekinderenopomlaterzelfstandigtekunnenfunctionerenineencomplexe,multicultureleensnelveranderende(kennis)maatschappij.Onzeleerlingenzullenbanenkrijgendienunognietbestaan.Onzeleerlingenzullenindeeerste10jarenvanhunwerkbarelevenalzo’n14verschillendewerkgevershebbengehad.Wewetenniethoeonzemaatschappij/onzecultuurerover20jaaruitziet.Wewetenwelwelkevaardighedenbelangrijkzijnomjeindiemaatschappijstaandetehouden.Dezevaardighedenzijnvastgelegdindezgn.21thcenturyskills:
DavidMcCullough
BeleidsplankunstencultuurBSFonsOlterdissen2013-2016
DeFonsOlterdissenschoolzietcultuureducatiealseenvervoermiddelomdeze21thcenturyskillseenplektegevenbinnenhetdagelijkseonderwijsinelkeklas.Daarbijisverbindingmetanderevakkeneenbelangrijkefactor.VerbindenCultuureducatieisvooronsnamelijkmeerdanalleen‘proevenaan’.Demanierwaaropwecultuureducatieverbindenmetanderevakkenzorgtvoorverbredingenverdieping.Doordeintegratieinanderevakgebiedenmakenkinderenopeenspeelsemanierkennismetkunst-encultuuruitingenenverdiepenhierbijtevenshuninzicht,ontwikkelenhunpersoonlijkheidenverbeterenaldoendehunresultaten.DaarmeeiscultuureducatieopBSFonsOlterdissengeenapartvak,maareenmiddeltotleren.Hethelptonsomkerndoelenvanandereleergebiedentebereiken.Indezeerdiversewerkvormendiewehierbijhanterenzijnde21thcenturyskillsgeïntegreerd.
BeleidsplankunstencultuurBSFonsOlterdissen2013-2016
Dediversekunst-encultuuruitingendiewijgebruikenomonscurriculumteversterkenzijn:beeldendekunst,muziek,dans,drama,film,cultureelerfgoed,literatuur,audiovisueleontwikkelingennieuwemedia.Lerenmethoofd,hartenhandenAlsschoolwillenwijdatleerlingenleren“Methoofd,hartenhanden”:Leerlingenlereneennieuwevaardigheid(hoofd),wordenzichbewustwatdezevaardigheidvoorhunbetekentofvoorwaardeheeft(hart)enverwerkendezenieuwverworvenkennisineentoepassingsvorm,aansluitendbijdeonderste3balkenvandeleerpyramidevanBales(handen).Leerlingenbegrijpenzowaaromzeleren,hoezeleren,watzemethetgeleerdekunnendoenendatlerenleukis.Andersgezegd:Leerlingenwordeneigenaarvanhuneigenleerproces.Cultuureducatiekanelkaspect(hoofd,hartenhanden)versterken.Hierbijiseensterkeeigenvaardigheidvandeleerkrachtopditgebiedessentieel.Portfolio’sWijvindenhetbelangrijkdatkinderenhuneigenleerproceskunnenvolgenendatkinderenzienenwetenoverwelketalentenzijbeschikkenenwaarhunleerpuntenliggen.Ditwillenwegaanvastleggenineenportfolio.Webeginnenklein:methetportfoliodathoortbijdemethode“Hetkunstkabinet”.Ineenlaterstadiumbreidenwedituitnaaranderevakgebieden.NetwerkCultuureducatievindtnietalleenplaatsbinnendemurenvandeschoolofmetdeleerkrachtenvandeschool.Gedurendehunheleschoolloopbaanmakenkinderenkennismetpersonenvancultuurinstellingen.Deenekeerisditindevormvaneenbezoekaanbijv.eentheatervoorstellingofeenmuseum,eenanderekeerindevormvaneenworkshop(binnenofbuitenschool).Kinderenverbredenopdezemanierhunhorizonenlerendatlerennietalleenietsisdatplaatsvindtbinnendemurenvandeschool.DeFonsOlterdissenschoolneemtdeelaan“ToonjeTalent”,eencultuureducatiefprogrammabinnendegemeenteMaastricht.Bezoekenenworkshopszijnaanditprogrammagekoppeld.
InspiratiekistenvoorleerkrachtenKinderenzijnvannaturenieuwsgierig,leergierig,flexibelencreatief.Dezehoudingwillenwijalsschoolstimulerenenontplooien.Leerkrachtenzijninditproceseenonmisbareschakel.Wiljedezekwaliteitenvankinderenontwikkelenzaljezelfookeendergelijkeopenhoudingmoetenhebbenofontwikkelen.Datiseengroeiproces.OmdezegroeitestimulerenwordenleerkrachtenopdeFonsOlterdissenschoolvoorzienvanmaterialendiezekunnengebruikenomkunstencultuurbijhunregulierelessentebetrekken.Dezematerialenzijntevindenineeninspiratiekistdiein
BeleidsplankunstencultuurBSFonsOlterdissen2013-2016
elkegroeptevindenis.Deinspiratiekistenzijnophunbeurtweergeïnspireerdophetboek“Voorbijdekaders”vanAlexandravanderHilst.Netalskinderenhebbenookleerkrachtensucceservaringennodig.Dezeworden4maalperjaartijdenseenvergaderinggedeeld.Doorhetdelenkrijgenleerkrachtensteedsmeerhandvatenomkunstencultuurteintegrereninhunlesstof.
Doelenvoorkunstencultuur
ElkeschoolinNederlandisverplichtomkunstencultuuroptenemeninhetcurriculum.Binnenditwettelijkekadervindenwedoelstellingenophetgebiedvancultureleenkunstzinnigeontwikkelingterug.IndeWetophetbasisonderwijsisinartikel8vastgelegddathetonderwijseenbredeontwikkelingvanleerlingenbeoogt.Hetrichtzichopdeemotioneleenverstandelijkeontwikkeling,opdeontwikkelingvandecreativiteitenhetverwervenvansociale,cultureleenlichamelijkevaardigheden.DeverschillendeaspectenvancultuureducatiekomenvooralteruginhetleergebiedKunstzinnigeoriëntatie,datdevolgende3kerndoelenomvat:
• (54)Leerlingenlerenbeelden,taal,muziek,spelenbewegingtegebruikenomergevoelensenervaringenmeeuittedrukkenenomermeetecommuniceren.
• (55)Leerlingenlerenopeigenwerkendatvananderentereflecteren.• (56)Leerlingenverwervenenigekennisoverenkrijgenwaarderingvooraspectenvan
cultureelerfgoed.
BeleidsplankunstencultuurBSFonsOlterdissen2013-2016
BSFonsOlterdissenkiesterbewustvoorombovenstaande,vrijalgemeengeformuleerdedoelenomtezettennaarconcreteredoelendieervooronzeschooltoedoen.Daarbijlettenwenietalleenopdeontwikkelingvankinderen,maaropdievandeleerkrachtenendeschool.
Elkdoelheefteeneigenkleurgekregen.Inhetmeerjarenplanzijndezedoelengekoppeldaandeactiviteiten.Dezezijngemarkeerdmetdezelfdekleur.Zoisineenoogopslagtezienwelkdoelwenastrevenmetwelkeactiviteit.Hetmeerjarenplanistoegevoegdalsbijlage.
Doelenvoordeleerlingen:
� KinderenmakenkennismetdiversevormenvanK&C:beeldendekunst,muziek,dans,drama,film,cultureelerfgoed,literatuur,audiovisueleontwikkelingennieuwemedia.Gedurendede8jarendateenkindopdeFonsOlterdissenschooldoorbrengtkomthetinaanrakingmetallebovenstaandedisciplines.Ditkanopverschillendemanieren:viaderegulierelessen,viaworkshopsviabezoekenaaneencultureleinstellingofviabuitenschoolsaanbod.Nietelkkindvanonzeschoolkrijgtbovenstaandevormenvanthuisuit
BeleidsplankunstencultuurBSFonsOlterdissen2013-2016
mee.Daaromisheteentaakvooronsomkinderenhierwelmeeinaanrakingtebrengen.Dezekennismakingmoetweleenbetekenisvolkarakterhebbenenmagnooitlosstaanvandeonderwerpen/vakkenwaarmeekinderenindeklasbezigzijn.Hetmoetbijdragenaandebredeontwikkeling/vormingvanelkkind.
� Kinderenlerentereflecterenopeigenwerkendatvananderen.Wanneerjekritischnaarjeeigenwerkkijktleerjeietsoverjezelfenhetprocesdatjedoorlopenhebtomtoteenbepaaldresultaattekomen.Jeleertpositievezaken,maarookverbeterpunten.Dezezakenneemjemeenaarhetvolgendewerkdatjemaakt.Wanneereenleerlingregelmatigreflecteertleerthetduswaartalentenenvalkuilenliggenenkandaarleerpuntenvoorzichzelfaankoppelen.Wanneerdezereflectieswordenbewaardineenportfoliozieteenkind(endebegeleider)degroeidieeenkinddoormaakt.Eenkinddatreflecteertopwerkvananderenisbezigmetdeleerstof(hetwerkmoetimmersaanbepaaldeaspectenvoldoen)enleertzijn/haargedachtenteverwoorden.
� KinderengaanverbandenzientussenzakendiezebijleervakkengeleerdhebbenenpassendezekennistoebinnenK&C(ofandersom).Cultuureducatiestaatnietopzichzelfmaarisonlosmakelijkverbondenmetandereleer-enontwikkelingsgebieden.Hetgeeftzelfsmogelijkhedenvoorverdiependonderwijs.Immers:Cultuurisconstantomonsheen;cultuurwordtdoormensengemaaktenineregehouden.
Leerlingen(enleerkrachten!)moetengaaninziendatgeenenkelvakengeenenkelonderwerpopzichzelfstaat.Allesheeftraakvlakkenmetelkaar.Paswanneerjedezeraakvlakkenzietbegrijpjewaarjemeebezigbentenkrijgjegripophetgeheel.
� Kinderenlerentegenietenvanverschillendekunstvormen.Kunstencultuurraaktje,hetdoetietsmetjealsmens,zetjeaanhetdenken,geeftjeeenandereblikopjezelfofdesamenleving,zetjeaantotactie,maaktjerijker.Daarkunjenietvroeggenoegmeebeginnen.
� Kinderenontwikkelenhuncreativiteitencreatiefdenken,ookbijanderevakken. �Kinderenontwikkelenhuninnovativiteitenhunondernemerschap.Kunstencultuur,mediaencreativiteitzijnvancultureel,maatschappelijkeneconomischbelang.Weleidenkinderenopomlaterzelfstandigtekunnenfunctionerenineencomplexe,multicultureleensnelveranderende(kennis)maatschappij.Eenmaatschappijwaarin
BeleidsplankunstencultuurBSFonsOlterdissen2013-2016
menseneenlevenlangleren,daarookplezierinhebbenenwaarinzehuneigentalentenkennen.Omditallestekunnenmoetenkinderenookanderevaardighedenlerendantaalenrekenen.Dezgn.21thcenturyskills.Voorbijnaelkebaandieeenkindlatergaatuitvoerenofdemanierwaarophij/zijwillevenzijndezevaardighedennodig.
� Kinderenkomenincontactmetinstellingenenpersonenbinnendecultuursector.Wekunneninhetonderwijsdetalentenvankinderenaanwakkerenenlatenontplooien.Wekunnenkinderenmeteenboeldisciplineskennislatenmaken.Watwenietkunneniskinderenexpertmakenopeengebied.Wanneereenkindzichverderwilontwikkelenopeenbepaaldgebiedmoethetweldewegwetenendurventevindennaardejuisteinstellingofpersoon.
� KinderenbreidenhunwoordenschatuittijdenslessenK&C.Bijelkedisciplinehorenongelooflijkveelonderwerpenenbijelkonderwerphorenbepaaldewoorden.DezewoordenpikkendekinderenzowelactiefalspassiefopwanneerzijmetK&Cinaanrakingkomen.Inhetkunstkabinetzijndezewoordenlijstentevindenindehandleiding.
� Kinderenleren/durventeexperimenteren.Jehoortkinderenvaakzeggen:“Ikkandatniet.”zonderdatzeietsookmaar1maalgeprobeerdhebben.Zewillendatietshunin1keerperfectlukt.Datisechtereenutopie!ElkkindOpdeFonsOlterdissenschoolmag(moet!)foutenmaken!Doorexperimenterengaankindereninziendathetzelfsleukisomietsnieuwsteproberen,ietsopmeerderemanierenteproberenofdatzedoorhetmakenvaneenfoutietsontdekkendatzenognietweten.Doelenvoordeschool/leerkrachten:
� Deschoolleertkunstencultuurmeetbaarmaken.Watisheteffectvanonzeinspanningen? Metenisweten.Hetisabsoluutnietdebedoelingdatwegaanmetenofeenkindna8jaaronderwijsbeterkandansenofschilderendaningroep1/2!Hetisooknietdebedoelingdatweeenoordeelgaanvellenoverdecreatievevaardighedenvaneenkind.Watwewelwillenwetenishoeeenkindzichopditvlakontwikkeltenwaardetalenten,interessesenintelligentiesvaneenkindliggen.Ookwillenwewetenhoeeenkindzijn/haareigenleerprocesstuurt(nietalleenopK&C)gebied.Ditgaanwedoenmetportfolio’s.Wegaandaarmeebeginnenindebovenbouwmethetkunstkabinet.Hetisdebedoelingdatdituitgebreidgaatwordennaaranderevakgebiedenengroepen.
BeleidsplankunstencultuurBSFonsOlterdissen2013-2016
� LeerkrachtenlerenhoezeK&Cencreativiteitkunnentoepassenbinnenhundagelijkseonderwijspraktijk.Cultuureducatiestaatnietopzichzelfmaarisonlosmakelijkverbondenmetandereleergebieden.Hetgeeftzelfmogelijkhedenvoorverdiependonderwijs.Datbetekentwelietsvoorelkeleerkracht.Jemoetzakenandersaangaanpakken,andersdenkenovereenlesenopenstaanvoornieuweenonverwachtezaken.Elkegroepkrijgtalseersteimpulseeninspiratiekist.Indezekistzittenboekenenmaterialen
waarmeedeleerkrachtdirectaandeslagkanindedagelijksepraktijk.Eenaantalalgemenematerialen,eenaantalmaterialendiespecifiekbijeenvandethema’svanhetleerjaarhoren.Ookwordterelkjaareenteamvergadering/studiemiddagaanditonderwerpbesteed.
� LeerkrachtenlerendatzedoorhetinzettenvanK&Ctijdensderegulierelessen
hetonderwijsaanhunleerlingenrijkerenleukermaken.Wanneereenpersooneenpositiefresultaatzietnaeeninspanninggeeftditenergieommetietsdoortegaan.HetisduszeervanbelangdatleerkrachtensucceservaringenopdoenmethetinzettenvanK&Cencreativiteitbinnendelessen.Dezesucceservaringenmoetenweblijvendelenopvergaderingenenindewandelgangen.Degrootstekansopeensucceservaringiswanneerjeergensgetalenteerdinbentofalshetjeinteresseheeft.Daaromisinelkeinspiratiekisteen“outofthebox”tevinden.Eendoosjedatelkeleerkrachtkanvullenmetdingendiehem/haarinspirerenofdathij/zijmetdekinderenwildelen.Ookeenjaarlijksemiddag(ofmeerdere,wanneerhetgoedbevalt)groepsdoorbrekendwerkenhorenbijdezedoelstelling. � InenomdeschoolisteziendatwijlerenmetendoorKunstencultuur.Alsschoolgelovenwijindemogelijkhedendiekunstencultuuronsbiedtomonsonderwijsaanonzeleerlingenteverbeteren.Ditwillenweooklatenzien.Productenvandeleerlingenwordenopeensmaakvollemaniergepresenteerdineenvormdiedaarbijpast.Ditkanoplegiomanieren:Werkenexposereninenomdeschool,eenstukjeindenieuwsbriefofopdewebsite,eenoptredenvoorouders/wijkbewoners,mediauitnodigenbijdepresentatievaneenproject,etc.Opdezemanierwillenweanderenlatendelenindeleerzame,betekenisvolleenleukeactiviteitendieBSFonsOlterdissentebiedenheeft.
BeleidsplankunstencultuurBSFonsOlterdissen2013-2016
Budgetvoorkunstencultuur
Cultuureducatiekostgeld.BSFonsOlterdissenkrijgtgeldenvandeoverheidomactiviteitenvormtegeven.DaarnaastisBSFonsOlterdissenaltijdopzoeknaar(creatieveofludieke)manierenomextrageldentegenererenvoordeontwikkelingenuitvoeringvanhetcultuurbeleid.
Eenoverzichtvanbinnenkomendegelden:
• €10,90perleerlingindeprestatieboxvandeoverheid(vanafschooljaar2013-2014gaatditbedraggeheelnaarhetprogramma“Toonjetalent”).
BeleidsplankunstencultuurBSFonsOlterdissen2013-2016
• €1100aansponsorgeldenvandiversebedrijvendieonscultuurbeleideenwarmharttoedragen.
• €10,-“busgeld”perleerling.Oudersbetalenditbedrag.Hetwordtgebruiktomhetvervoervanennaareencultureleinstellingtebekostigen.
Creatieve/ludiekemanierenomextrageldentegenereren:
• Toegangskaartjesverkopenbijtoneeluitvoeringen.• Vrijwilligedonatiebijbijv.eenexpositie.• Een(kinder)kunstveilingkoppelenaaneenexpositie.• Altijdopzoeknaarbedrijvendiewillensponsoren.• Creatieveprojectendiedeschoolgeldopleveren(bijv.kaartinactie).
Totslot
Ditcultuurbeleidsplanisnietklaar.Ditcultuurbeleidsplanzalooknooitklaarzijn.Ditcultuurbeleidsplanisconstantinontwikkeling.
BeleidsplankunstencultuurBSFonsOlterdissen2013-2016
Indeze21eeeuwgaanontwikkelingensnel.Somszosneldatjeeenaleerdergemaaktplanzultmoetenbijstellen.Ookdathoortbijcultuur.Ookdathoortbijcreativiteit.Ookdathoortbijeenlevenlangleren.BSFonsOlterdissenzalechternietafwijkenvanhaarmissie:Kinderenopleidentotzelf-enomgevingsbewustemensendielaterzelfstandigkunnenfunctionerenineencomplexe,multicultureleensnelveranderende(kennis)maatschappij.Daarzalcultuureducatienuenindetoekomst(watdezeonsookbrengt)eenprominenteplekinhebbenenhouden;immers:
TeamFonsOlterdissenschool,2013