Ус-давсны солилцооны зохицуулгад байгалийн гаралтай эрдэст бэлдмэлийн нөлөө

Илтгэгч: Ц.Урангоо (магистрант)

Удирдагч: Т. Энх-Оюун (Ph.D)

“Лабораторийн шинжилгээний орчин үеийн багажууд ба түүний хэрэглээ” эрдэм шинжилгээний хурал-д зориулав.

Сүүлийн үед эрдэс, элемент, витамин агуулсан гэх олон төрлийн нийлэг гаралтай эм бэлдмэлүүдийг гарган авах оролдлого, онол, аргууд олноор туршигдаж эрдсийн солилцоонд нөлөөлөх үйлдлийг судлах аргууд боловсруулагдаж байгаа хэдий ч ус-давсны солилцоонд үзүүлэх судалгаа төдийлөн их биш байна. Ус-давсны солилцоо ба эрдсийн солилцоог механизмын хувьд ялгаж ойлгох хэрэгтэй. Иймээс байгалийн гаралтай эрдэст нэгдэлүүдийн ус-давсны солилцоонд үзүүлэх нөлөөг харьцуулан судлах нь чухал асуудлын нэг юм .

Бид энэхүү судалгааг 2014 оны 06 сараас 2016 оны 02 сар хүртэлх хугацаанд Мал эмнэлгийн хүрээлэнгийн Бодис солилцоо, биохимийн лабораторийн “TOMOS V-1800” спектрофотометр, Молекул, генетикийн лабораторийн “POCH–IV 100” цусны бүрэн автомат анализатор, Улсын мал эмнэлэг ариун цэврийн төв лабораторийн Байгаль орчноос шалтгаалах өвчний оношлогоо тандалтын тасгийн “EMP-168 VET” биохимийн анализатор болон Эмгэг эд судлалын лаборатори, Хүн эмнэлгийн Өнө лабораторийн “Screen master touch” биохимийн анализатор зэрэг багаж тоног төхөөрөмжийг ашиглан явууллаа.

Судалгааны ажлын үндэслэл

Судалгаа явуулсан газар

Зорилт: Байгалийн гаралтай эрдэст нэгдэлүүдийн электролитийн алдагдлаас

сэргийлэх нөлөөг харьцуулан судлах. Барагшун-EN бэлдмэлийн электролитийн алдагдлыг нөхөх үйлдлийг

судлах Барагшун-EN бэлдмэлийн ус-давсны солилцоонд үзүүлэх нөлөөг

бөөрний эмгэг загварын үед судлах.

Ус-давсны солилцоонд байгалийн гаралтай эрдэст нэгдэлүүдийн үзүүлэх нөлөөг судлах

Судалгааны ажлын зорилго

Судалгааны ажлын материал, арга зүй

Бентонит БарагшунЦеолит

СУДАЛГААНЫ АЖЛЫН ҮР ДҮН

Байгалийн гаралтай эрдэст нэгдэлүүдийн электролитийн алдагдлаас сэргийлэх нөлөөг харьцуулан судласан дүн

Бенто

нитийн бэ

лдмэл

Цеоли

тийн бэ

лдмэл

Барагш

ун-E

N

Хянал

тын бү

лэг

00.40.81.21.6

2

Кальци ммоль/л

хөдл

өл зү

й

Бенто

нитийн бэ

лдмэл

Цеоли

тийн бэ

лдмэл

Барагш

ун-E

N

Хянал

тын бү

лэг

00.20.40.60.8

11.2

Магни ммоль/л

хөдл

өл зү

й

Бентонитийн бэлдмэл

Цеолитийн бэлдмэл

Барагшун-EN Хяналтын бүлэг 0

0.51

1.52

2.53

3.54

4.55

Креатинин (мг/кг)

хөдл

өл зү

й

Бенто

нитийн б

элдмэл

Цеоли

тийн

бэлдмэл

Бара

гшун-E

N

Хяналт

ын бүлэг

05

101520253035

Биеийн жин (гр)

хөдл

өл зү

й

Бенто

нитийн

бэлд

мэл

Цеоли

тийн

бэлдмэл

Бара

гшун-

EN

Хяна

лтын б

үлэг

00.005

0.010.015

0.020.025

Шээсний хүчил (мг) хө

длөл

зүй

Бенто

нитийн бэ

лдмэл

Цеоли

тийн бэ

лдмэл

Барагш

ун-E

N

Хянал

тын бү

лэг

0

0.05

0.1

0.15

0.2

0.25

Фосфор (мг)

хөдл

өл зү

й

Барагшун-EN бэлдмэлийн электролитийн алдагдлыг нөхөх үйлдлийг судласан дүн

0 7 14 210

2

4

6

8

10

12

Хялгасан судасны эргэн дүүрэлтийн хугацаа (сек)

хөдл

өл зү

й

0 7 14 2102468

1012141618

Кали ммоль/лхө

длөл

зүй

0 7 14 210

0.5

1

1.5

2

2.5

Магни ммоль/л

хөдл

өл зү

й

0 7 14 21138139140141142143144145146147148

Натри ммоль/л

хөдл

өл зү

й

0 7 14 210

0.5

1

1.5

2

2.5

3

Кальци ммоль/л

хөдл

өл зү

й

0 7 14 210

2

4

6

8

10

12

14

Мочевин ммоль/лхө

длөл

зүй

0 7 14 210

20

40

60

80

100

120

140

Хлор ммоль/л

хөдл

өл зү

й

0 7 14 210

200400600800

10001200140016001800

Биеийн жин (гр)

хөдл

өл зү

й

Туршилт ба хяналтын бүлгийн туулайн биеийн жингийн хөдлөл зүй

Харьцуулалт Стандарт

хазайлт

Стандарт

алдааны

утга

T заалт

Ялгаан

ы утга

(df)

Бодит

магадла

л (p)

Туршилт ба хяналт

(0 хоногтой)70.00000 35.00000 0.714 3 0.527

Туршилт ба хяналт

(7 хоногтой)141.77447 70.88723 7.829 3 0.004

Туршилт ба хяналт

(14 хоногтой)80.98354 40.49177 12.410 3 0.001

Туршилтба хяналт

(21 хоногтой)76.59417 38.29708 12.534 3 0.001

Шээсний шинжилгээний дүн

Кальци ммоль/л

Магни ммоль/л

0

0.5

1

1.5

2

2.5

3

Туршилтын өмнө

хөдл

өл зү

й

Кальци ммоль/л

Магни ммоль/л

0

1

2

3

4

5

6

Туршилтын дараа

хөдл

өл зү

й

Натриммоль/л

Хлор ммоль/л

Кали ммоль/л

Мочевинммоль/л

0

20

40

60

80

100

120

Туршилтын дараа

хөдл

өл зү

й

Натриммоль/л

Хлор ммоль/л

Кали ммоль/л

Мочевинммоль/л

0

20

40

60

80

100

120

140

Туршилтын өмнө

хөдл

өл зү

й

Барагшун-EN бэлдмэлийн ус-давсны солилцоонд үзүүлэх нөлөөг бөөрний эмгэг загварын үед судласан дүн

Туршилтын бүлэг

Хяналт I бүлэг (эерэг)

Хяналт II бүлэг(cөрөг)

Канамицин + Барагшун

Канамицин + Нэрмэл ус

Эрүүл

0 хоног 7 хоног 14 хоног

21 хоног

36

36.2

36.4

36.6

36.8

37

37.2

туршилтэерэг хяналтсөрөг хяналт

0 хоног

7 хоног

14 хоног

21 хоног

185

190

195

200

205

210

215

220

туршилтэерэг хяналтсөрөг хяналт

Биеийн хэмБиеийн жин

N хоног

WBC10 3/μl

RBC10 6/ μl

HGBg/dl

HCT(PCV

%)

MCVfl

MCHpg

MCHCg/dl

PLT10 3/μl

LYM%

EО%

I-р бүлэг 80 4.3 7.76 14.6 33.1 42.7 18.8 44.1 931 70.2 0.67 19.05 9.36 17.35 37.3 38.8 18.5 46.5 556 73.05 1.4514 18.15 8.17 14.9 33.9 41.45 18.2 43.95 1034.5 72.3 1.221 9.2 8.46 15.2 35.5 41.9 18.05 43.0 1179,5 - 21.85

II-р бүлэг

80 7.5 8.60 16.4 36.2 42.1 19.1 45.3 281 73.8 0.67 13.35 8.59 16.2 34.8 40.55 18.85 46.55 583 69.2 1.614 6.75 8.57 15.7 35.1 40.9 18.3 44.8 1871 74.1 0.7521 16.75 7.99 14.2 35.65 44.9 17.7 39.7 934 - 12.55

III-р бүлэг

8 0 9.3 7.64 15.1 30.8 40.3 19.8 49 130 82.9 0.37 8.6 7.8 13.2 29.1 42.1 18.6 52 210 78.8 214 7.9 8.4 12.8 32.6 39 21.2 47 189 81 1.621 11 8.92 16.4 26.4 32.1 18.3 42 156 68 2.1

The laboratory rat second edition

3-17 5-10 11-19 35-57 45-65 18-23 31-40 200-1500

65-83 0-4

P ≤0.05

Туршилт болон хяналтын хархны гематологийн үзүүлэлтүүдийг харьцуулсан дүн

Бичил бүтцийн шинжилгээний дүн

Шинжилгээнд хэрэглэсэн багаж, төхөөрөмж

Эд боловсруулагч автомат Leica TP 1020

Эдийн цутгамал бэлтгэх Bavimed

Эдийн цутгамал

Хагас автомат микротом Leica RM 2125 RTS

Автомат будагч төхөөрөмж Leica Autostainner XL

Leica DMD108 маркын микроскоп

Холбогч эдэн бүрээс

Түүдгэн бүс

Багцат бүс

Торлог бүс

Тархилаг давхарга

Холтослог давхарга

Холтослог ба тархилаг давхарга “Гематоксилин- Эозин” (×100)

Зураг 1Зур 1. Эрүүл харх : Бөөрний судасан түүдгэнцэрийн хялгасан судас, Боумены зай, шулуун ба тахир сувганцаруудын бичил бүтэц (H&E x200).

Зураг 2 Зур 2. Эмгэг загвар үүсгэсэн: Канамицин сульфатаар эмгэг үүсгэсэн хархны бөөрний холтослог давхаргын шулуун ба тахир сувганцаруудын хоорондын холбогч эдэд үүссэн цусархаг нэвчрэл H&E x200).

Хяналт Туршилт

Зур 4. Барагшун-EN бэлдмэл хэрэглэснээс хойших 7 дахь хоног: Хархны бөөрний холтослог давхаргын шулуун ба тахир сувганцаруудын хоорондын холбогч эдэд цусархаг нэвчээс үүссэн нь (H&E x100).

Зураг 3 Зураг 4

Зур 3. Эмгэг үүссэнээс хойш 7 дахь хоног: Бөөрний судсан түүдгэнцэрт шулуун ба тахир сувганцаруудын хоорондын холбогч эдэд цусархаг нэвчрэлт үүссэн нь (H&E x100).

Хяналт Туршилт

Зур 6. Барагшун-EN бэлдмэл хэрэглэснээс хойших 14 дахь хоног: Хархны бөөрний холтослог давхаргын шулуун ба тахир сувганцаруудын ханын хучуур эсүүдийн хэвийн бүтэц (HEx100).

Зураг 5 Зураг 6

Зур 5. Эмгэг үүссэнээс хойш 14 дахь хоног: Хархны бөөрний шулуун ба тахир сувганцар хоорондын хучуур эдэд цусархаг нэвчрэл, сувганцаруудын мөхлөгт сөнөрөл (HEx100).

Хяналт Туршилт

Зур 8. Барагшун-EN бэлдмэл хэрэглэснээс хойших 21 дахь хоног: Хучуур эсийн сөнөрөл багассан, эсийн нөхөн төлжилт явагдаж байна (H&E x100).

Зураг 7

Зур 7. Эмгэг үүссэнээс хойш 21 дахь хоног: Хархны бөөрний тархилаг бүрхүүлийн тахир шулуун сувганцаруудын хөндийд суурилаг будгаар сайтар шингээж будагдсан уураглаг масс хуримтлагдсан (H&E x100).

Зураг 8

Дүгнэлт Туршилтанд хэрэглэсэн байгалийн гаралтай эрдэст нэгдлүүдээс

Барагшун-EN бэлдмэл нь электролитийн алдагдлаас сэргийлэх болон нөхөх үйлдэл үзүүлж буй нь туршилтын амьтны биеийн жингийн хөдлөл зүй, CRT тестийн дүн, ийлдсэн дэх электролитийн агууламж болон шинжилгээний дүнд хийсэн статистик боловсруулалтын (SPSS-21) дүнгээс харагдаж байна.

Барагшун-EN бэлдмэл нь бөөрний эсэд үүссэн үрэвсэлийн явцыг дарангуйлах замаар ус-давсны солилцоонд эерэг нөлөө үзүүлж буй нь туршилтаар батлагдлаа.

Мал эмнэлгийн халдваргүй өвчин судлалын чиглэлээр шинжилгээ, судалгаанд ашиглагдах багаж тоног, төхөөрөмж нь хүрэлцээ муутай, хүртээмжгүй байгаа нь уг туршилтын шинжилгээ явуулсан байдлаас харагдаж байна. Тухайлбал: бүх шинжилгээг нэг байгууллагыг түшиглэн цогц байдлаар хийх боломжгүйгээс бид олон байгууллагад хандан тал талд хийсэн болно.

Бидний шинжилгээндээ ашигласан багажнаас EMP-168 VET биохимийн анализатор нь мал амьтны өгөгдөлтэй боловч үзүүлэлт нь тогтворжилт муутай байв.

Анхаарал тавьсанд баярлалаа