ოსკარ შინდლერი

Post on 07-Jul-2015

219 views 2 download

description

სასწავლო პროექტი "ქართველი შინდლერები"

Transcript of ოსკარ შინდლერი

ოსკარ შინდლერი

ან. რაზმაძის სახ. #41ფიზიკა–მათემატიკისსკოლის X კლასისმოსწავლე:

ლაშა ქომეთიანი

ოსკარ შინდლერი1908 წლის 28 აპრილსგერმანულ ოჯახში, ავსტრია-უნგრეთისქალაქ ცვიტაუში(ამჟამინდელიჩეხეთი) დაიბადა. ისაღიზარდა, როგორცკათოლიკე, თუმცამორწმუნე არასდროსყოფილა.

ოსკარი ხშირად სვამდა, საყვარლებსაც ხშირად იცვლიდა. ყავდა 2 უკანონოშვილი. თავდაპირველად ის თავის ქარხანაში აწარმოებდა ჭურჭელს, შემდეგკი იარაღს გერმანელებისთვის.

ქალები, სასმელები, გართობა, ქრთამი – ეს ყველაფერი გმირის ატრიბუტებინამდვილად არ არის, მაგრამ ოსკარ შინდლერი მსოფლიო ისტორიის ყველაზემშფოთვარე ხანაში ნამდვილად გმირი იყო. იგი მართლაც უჩვეულო ადამიანიგახლდათ. მთელი სიცოცხლე ქალებს ეტრფოდა, ბევრს სვამდა და ფულსაცაქეთ-იქით ფანტავდა, ნაცისტური პარტიის წევრიც იყო , მაგრამ ყველაფერიგასცა, რომ 1200-ზე მეტი ებრაელი დიდი რისკის ფასად სიკვდილსგადაერჩინა. მოგვიანებით გამოითვალეს, რომ მან 4 მილიონი მარკა,(იმდროისათვის მით უმეტეს ფანტასტიური თანხა) იმისთვის დახარჯა, რომმისი ებრაელი მუშები საკონცენტრაციო ბანაკში არ გადაეყვანათ.

საგულისხმოა, რომ დღემდე დავობენ, თუ რატომ გააკეთა მან ეს?!.

1928 წლის 6 მარტს ის დაქორწინდამდიდარი გერმანელი ფერმერისქალიშვილზე, ემილი პელზე.ცოლი ემილი, რომელიც 94 წლისაგარდაიცვალა, ამბობს, რომ შინდლერსმერკანტილური ინტერესები არ ჰქონია. ის უსაზღვროდ კეთილი იყო და ისგააკეთა , რასაც გული კარნახობდა. ”ოსკარმა ებრაელებს შესწირა ყველაფერიდა მე არაფერი დამიტოვა”, – განაცხადაემილიმ.

საინტერესოა, რა მოხდა სინამდვილეში?!

ამბობენ, რომ ერთხელ ის კრაკოვისგეტოში მორიგი რეიდის მოწმე გახდადა კარგად გააცნობიერა ის საშინელება, რომელსაც ნაცისტური რეჟიმიებრაელთა წინააღმდეგ ჩადიოდა. შინდლერმა დაიწყო ებრაელთა დაცვა. მან გერმანელი მაღალჩინოსნებისგანმოიპოვა უფლება თავის ქარხანაშიდაესაქმებინა საკონცენტრაციო ბანაკშიმყოფი ებრაელები. მოგვიანებითებრაელები, რომლებიც შინდლერმაგადაარჩინა, იწოდებოდნენ“შინდლერის ებრაელებად”.

ოსკარ შინდლერის მიერ გადარჩენილებრაელთა რიცხვი 1200-ზე მეტია (800 მამაკაცი, 300 ქალი და 100 ბავშვი).

ოსკარ შინდლერს ბევრიადამიანური სისუსტე ჰქონდა. იგი ერთდროულად წმინდანიციყო და ცოდვილიც. ებრაელებმამას მართლმორწმუნეიუდეველის ტიტული მიანიჭეს. შინდლერმა იერუსალიმშიმოითხოვა დასაფლავება. იგიდღემდე უყვართდა თაყვანსსცემენ.

ექსცენტრიული გერმანელიმსოფლიოში პოპულარულიგახადა სტივენ სპილბერგისმხატვრულმა ფილმმა„შინდლერის სია“, რომელშიცდეტალურადაა გადმოცემულიმისი ცხოვრება.ამ ფსიქოლოგიურმა დრამამ 7 ოსკარი მიიღო.

საქართველოში ბევრი რამ იციან ამფილმის შესახებ, ისიც იციან, რომკინოშედევრი ცნობილი ავსტრალიელიმწერლის, თომას კენელის არანაკლებგახმაურებული წიგნის, "შინდლერისკიდობნის" ეკრანიზაციაა.სიუჟეტი კი ერთდროულად მძიმეცაადა გასაოცარიც, თუ როგორ შეძლოერთმა გერმანელმა მეწარმემდაღუპვისგან ეხსნა 1200-მდე ებრაელიჰოლოკოსტის დროს მეორე მსოფლიოომის წლებში. მაგრამ ბევრმა როდიიცის, რომ თურმე ქართველებსაცგვყოლია "ჩვენი შინდლერი".

უკანასკნელი წლებიშინდლერმა სიღატაკეშიგაატარა და მხოლოდ ებრაულიორგანიზაციებისა და მის მიერგადარჩენილთა დახმარებითარსებობდა. ებრაელების გმირიალკოჰოლმა და ბევრმასიგარეტმა იმსხვერპლა. იგიღვიძლის კიბოთი 66 წლისაგარდაიცვალა.

იად–ვა–შემი1953 წელს იერუსალიმში გაიხსნა"იად ვა-შემი" (ქართულად -"ხსოვნადა სახელი") - კატასტროფისა დაგმირობის ნაციონალურიმემორიალი, რომელმაც ნაციზმისმსხვერპლთა სახელები უკვდავყო. დარბაზის ცენტრში მარადიულიცეცხლი ანთია, მასთან ახლოს კიხსოვნის დაფაა, რომლის ქვეშსიკვდილის ბანაკებში დამწვარიადამიანების ფერფლიამოთავსებული.1967 წელს ოსკარ შინდლერი იად-ვა-შემმა დააჯილდოვა და მსოფლიოხალხთა მართალ შვილთა სიაშიცშეიყვანა.

ოსვენციმიოსვენციმის მუზეუმიგერმანულისაკონცენტრაციო ბანაკებისკომპლექსია, იგიპოლონეთის სამხრეთში, კრაკოვიდან 60 კმ.- შიმდებარეობს. აქ 1 300 000 ადამიანი აწამეს, რომელთაგან მილიონზემეტი ებრაელი იყო.

ოსკარ შინდლერის საფლავისქვაზე დღესაც უამრავი ქვააწყვია, რომლებიცმადლიერმა ებრაელებმადატოვეს, იმ კაცისპატივსაცემად, რომელმაცისინი საშინელისიკვდილისაგან იხსნა.მის საფლავის ქვასგერმანულად აწერია : „1200 დევნილი ებრაელისსიცოცხლის გადამრჩენელი, ვისაც დავიწყება არუწერია...”

ოსკარ შინდლერიერთადერთი

ნაცისტია, რომელიციერუსალიმში, სიონისმთაზე, კათოლიკურ

სასაფლაოზეადაკრძალული.

გმადლობთ ყურადღებისათვის!