Post on 12-Apr-2017
Plan prezentacji
I. Warunki początkowe
II. Wzrost w 25 latach
III. Konsekwencje wzrostu
IV. Następne 25 lat
0
50
100
150
200
250
1950 1990
Pols
ka 1
99
0 =
10
0
Hiszpania Polska
PKB per capita Polski i Hiszpanii
PKB per capita PPP; Źródło: Raport „Następne 25 lat” na podstawie danych Maddison Database
W latach socjalizmu narosła gigantycznaprzepaść w standardzie życia pomiędzyPolską i gospodarkami EuropyZachodniej.
Socjalistyczna Polska charakteryzowała się:a) Monopolem sektora państwowegob) Gospodarką planowąc) Brakiem demokracjid) Ściganiem „przestępstw” politycznych „przeciwko socjalizmowi”
I. Warunki początkowe
Narastanie przepaści w latach socjalizmu
0
50
100
150
200
250A
lban
iaTa
dży
kist
anR
um
un
iaK
irgi
zja
Turk
men
ista
nB
ośn
ia i
Her
cego
win
aM
aced
on
iaU
zbek
ista
nA
zerb
ejd
żan
Serb
ia i
Cza
rno
góra
Po
lska
Bu
łgar
iaU
krai
na
Arm
enia
Mo
łdaw
iaW
ęgry
Bia
łoru
śN
RD
Ch
orw
acja
Kaz
ach
stan
Gru
zja
Sło
wac
jaR
osj
aLi
twa
Cze
chy
Łotw
aEs
ton
iaSł
ow
enia
Pols
ka 1
99
0 =
10
0PKB w regionie w 1990 roku
Dane szacunkowe, PKB per capita PPP 1990; Źródło: Opracowanie własne FOR na podstawie danych Conference Board
I. Warunki początkowe
Polska UkrainaRok transformacji 1990 19921989 PKB per capita (PPP, USD) $5150 $5680Urbanizacja (% populacji) w1990
62% 67%
Średni stopa wzrostu PKB, 1985-89
2,8% 2,4%
Eksport, % PKB, 1990 26,2% 27,6%Sektor prywatny, % PKB, 1989 30% 10%
Udział przemysłu w zatrudnieniu, rok transformacji
28,6% 30,2%
Śmiertelność niemowląt na 1000 żywych urodzeń, 1989
15,6 16,8
Źródło: Christopher Hartwell "Poland and Ukraine: A Portrait in Divergence" na podstawie EBRD Structural Indicators, World Bank WDI Database, de Melo et. al (2001)
Warunki początkowe w Polsce i na Ukrainie
I. Warunki początkowe
Na początku transformacji celamiPolskich reformatorów było:
(1) odzyskanie trwałej równowagimakroekonomicznej (obniżenieinflacji, przywrócenie zdolnościobsługi zadłużenia)
(2) likwidacja niedoborów i kolejek(zaprzestanie kontroli cen)
(3) rozpoczęcie zmniejszaniadystansu do standardu życiaEuropy Zachodniej
Początek transformacji
Wzrost PKB w regionie w latach 1990-2014
Dane szacunkowe, zmiana PKB per capita PPP 1990; Źródło: Opracowanie własne FOR na podstawie danych Conference Board
-60%-40%-20%
0%20%40%60%80%
100%120%140%160%
Tad
żyki
stan
Ukr
ain
aSe
rbia
i C
zarn
ogó
raM
ołd
awia
Gru
zja
Kir
gizj
aC
ho
rwac
jaM
aced
on
iaR
osj
aW
ęgry
Litw
aC
zech
yŁo
twa
Ru
mu
nia
Sło
wen
iaB
ułg
aria
Turk
men
ista
nK
azac
hst
anU
zbek
ista
nSł
ow
acja
Arm
enia
Aze
rbej
dża
nEs
ton
iaB
iało
ruś
Bo
śnia
i H
erce
gow
ina
Alb
ania
Po
lska
II. Wzrost w ostatnich 25 latach
Główne źródła wzrostu w ostatnich 25 latach
II. Wzrost w ostatnich 25 latach
-12%
-10%
-8%
-6%
-4%
-2%
0%
2%
4%
6%
8%
19
90
19
91
19
92
19
93
19
94
19
95
19
96
19
97
19
98
19
99
20
00
20
01
20
02
20
03
20
04
20
05
20
06
20
07
20
08
20
09
20
10
20
11
20
12
20
13
20
14
Zmiana produktywności Zmiana nakładów kapitału
Zmiana nakładów pracy Zmiana PKB
Źródło: Raport „Następne 25 lat” na podstawie danych Conference Board
(1) Realokacja pracowników i kapitału z rolnictwa i przemysłu dousług. Na początku lat `90 pracownik zatrudniony w usługachwytwarzał dużo więcej niż w przemyśle i rolnictwie.
(2) Prywatyzacja: realokacja pracowników i kapitału z sektorapaństwowego do prywatnego. Sektor państwowy zmniejszał sięgłównie z powodu spadku zatrudnienia i produkcjiprzedsiębiorstw państwowych, a nie przez bankructwa czyprywatyzacji tych przedsiębiorstw. Prywatyzacja dużychprzedsiębiorstw państwowych była powolna i na ogółtransparentna, z reguły realizowana przy wykorzystaniupublicznych aukcji. (Gomułka, 2009)
Główne źródła wzrostu w latach transformacji
II. Wzrost w ostatnich 25 latach
Realokacja pomiędzy sektorami jako źródło wzrostu
Źródło: Raport „Następne 25 lat” na podstawie danych Banku Światowego
Zatrudnienie i wkład do wartości dodanej Przyrost wartości dodanej
25%
12% 8%3%
37%30%
50%
33%36%
58%
42%
64%
1990 2014 1990 2014
Udział siły roboczej Udział wartości dodanej
Rolnictwo Przemysł Usługi
0
50
100
150
200
19
96
19
97
19
98
19
99
20
00
20
01
20
02
20
03
20
04
20
05
20
06
20
07
20
08
20
09
20
10
20
11
20
12
19
96
=10
0Przemysł Usługi Rolnictwo
Realokacja pracowników i kapitału z rolnictwa i przemysłu do usług, które były znaczniebardziej produktywne, była jednym z głównych motorów wzrostu.
W Polsce nie było dezindustrializacji. Produkcja przemysłowa wzrosła w latach 1990-2014 o228% (dane OECD). Udział przemysłu jest w Polsce o połowę wyższy niż w „starej unii”.
II. Wzrost w ostatnich 25 latach
Rósł również udział Polski w handlu światowym
Źródło: Raport „Następne 25 lat” na podstawie danych GUS i Eurostatu
Udział w handlu światowym
1,06%
0,53%
7,92%
0,45%
0,28%
11,12%
Polska
Węgry
Niemcy
1990 2014
W ostatnich 25 latach, Polskapodwoiła swój udział w handluświatowym do ok. 1%, co odpowiadaobecnemu udziałowi Polski wświatowym PKB (również ok. 1%).
Polski eksport rósł w tym okresieszybciej niż nawet Korei Południowej.
Za niemal połowę eksportuodpowiadają w Polsceprzedsiębiorstwa z udziałem kapitałuzagranicznego.
II. Wzrost w ostatnich 25 latach
PKB wzrósł we wszystkich regionach Polski
PKB per capita PPP 2014; Źródło: Raport „Następne 25 lat” na podstawie danych Brookings Institution (2015)
PKB w Polskich regionach w latach 2000 i 2013 (UE-28=100%)
III. Konsekwencje wzrostu
PKB per capita PPP 2014; Źródło: Raport „Następne 25 lat” na podstawie danych Brookings Institution (2015)
PKB per capita PPP 2014; Źródło: Raport „Następne 25 lat” na podstawie danych Brookings Institution (2015)
60
70
80
90
100
110
120
Par
yż
Lon
dyn
Szto
kho
lm
Luks
emb
urg
-Tri
er
Du
blin
War
szaw
a
Wie
deń
-Bra
tysł
awa
Hel
sin
ki
Pra
ga
Bru
ksel
a
Ro
tter
dam
-Am
ster
dam
Ko
pen
hag
a-M
alm
ö
Mad
ryt
Bu
kare
szt
Rzy
m
Ber
lin
Bu
dap
eszt
Sofi
a
Ate
ny
Lizb
on
a
War
szaw
a =
10
0
PKB per capita w wybranych stolicach UE w 2014 rokuDzięki relatywnieniskiemu poziomowicen, Warszawa maobecnie jeden znajwyższych poziomówdochodu wśród stolicUE.
Największy sukces miał miejsce w Warszawie
III. Konsekwencje wzrostu
Postęp widać również na wskaźnikach społecznych
Źródło: Raport „Następne 25 lat” na podstawie danych GUS i Eurostatu
0%
2%
4%
6%
8%
10%
12%
1965–1989 1990–2014 1965–1989 1990–2014
Mężczyźni Kobiety0
5
10
15
20
25
1990 2013
‰
Niemcy Węgry Polska
Przyrost średniej długości życia przez 25 lat Umieralność niemowląt
III. Konsekwencje wzrostu
Tempo wzrostu PKB per capita z poziomu Polski w 1990 roku
PKB per capita PPP; Źródło: Raport „Następne 25 lat” na podstawie danych Conference Board
0
100
200
300
400
500
600
10
0 =
po
zio
m P
ols
ki w
19
90
ro
ku
Niemcy (1955) Irlandia (1967) Polska (1990)
Ukraina (1991) Korea Płd. (1988)
Aby osiągnąć sukces,Polska będzie musiałautrzymać wysokiwzrost PKB przezkolejne 25 lat.
Gospodarka Ukrainyprzez ostatnie 25 latpozostawała wstagnacji.
Następne 25 lat
IV. Następne 25 lat